Behoeftenpeiling. Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 1

Transcriptie

1 Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding voor het mkb Inleiding en verantwoording In juni 2015 heeft de ledenvergadering van de NBA het nieuwe beroepsprofiel aangenomen. Een belangrijk element in het profiel is de komst van de oriëntatie Accountancy-mkb. Deze oriëntatie richt zich op aankomend accountants die worden opgeleid voor de samenstel- en adviespraktijk en die niet meer gaan beschikken over de certificerende bevoegdheid voor de wettelijke controle. Het AC-scholenoverleg onderschrijft deze ontwikkeling van harte. Met name in de post-hboopleiding AA, die door de leden van het AC-scholenoverleg wordt verzorgd, werd de discrepantie tussen de inhoud van het beroep en de inhoud van de opleiding de afgelopen jaren steeds duidelijker. Tegelijkertijd speelt bij de leden van het AC-scholenoverleg de vraag of de nieuwe opleiding de daling die zich de afgelopen jaren heeft voorgedaan in zowel de post-hbo-opleiding AA als in de praktijkopleiding AA kan keren. In oktober 2015 is daarom, in samenwerking met de NBA, een enquête uitgezet onder accountantskantoren. De enquête is uitgevoerd op vestigingsniveau en is digitaal afgenomen. In dit rapport worden de resultaten gepresenteerd. Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 1

2 Samenvatting Met slechts 64 respondenten is het onderzoek statistisch gezien niet representatief voor de totale populatie. Wel blijkt dat het aantal studenten dat een vervolgopleiding tot AA volgt en afrondt in verhouding tot het aantal medewerkers per vestiging met name is bij de kleinere vestigingen hoog is. Een AA-titel wordt in het algemeen gewenst geacht vanaf het niveau van relatiebeheerder. De respondenten geven aan dat er meer behoefte is aan de nieuw vorm te geven accountancyvariant dan aan de AA-opleiding in de huidige vorm. Desondanks geeft ongeveer de helft van de respondenten aan dat waarschijnlijk minder dan de helft van de instromende bachelors in de toekomst de AA-titel zal behalen. Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 2

3 Respons Omdat slechts 64 respondenten hebben gereageerd, is de enquête in statistisch opzicht niet representatief. Uit de resultaten kunnen echter wel enkele tendensen worden afgeleid, zonder dat er harde conclusies getrokken kunnen worden. Met name vanuit relatief kleine vestigingen is gereageerd. Meer dan de helft van de respondenten betreft vestigingen met 25 of minder medewerkers. Respondenten verdeeld naar aantal medewerkers vestiging Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 3

4 Afname instroom post-hbo en praktijkopleiding niet zichtbaar Zowel in de post-hbo-aa-opleiding als in de praktijkopleiding AA is de instroom de afgelopen jaren fors gedaald. 2011/12 (post hbo) / 2012 (po) /2013 (post hbo) / 2013 (po) 2013/2014 (post hbo)/ 2014 (po) Instroom praktijkopleiding Instroom post-hbo-aa Deze forse afname is echter niet zichtbaar onder de respondenten. In grote lijn geven deze aan dat de instroom van medewerkers van hun vestiging in de praktijkopleiding en in de post-hbo-opleiding AA gelijk is gebleven. Mogelijk is de groep vestigingen waar zich geen daling heeft voortgedaan daarom oververtegenwoordigd in de uitslagen. Percentage van het aantal medewerkers dat de praktijkopleiding volgt is sinds 2010 TOEGENOMEN 11 NIET VAN TOEPASSING 14 GELIJKGEBLEVEN 25 AFGENOMEN Percentage van het aantal aangenomen medewerkers dat de post-hbo-opleiding AA volgt is sinds 2010 TOEGENOMEN 13 NIET VAN TOEPASSING 11 GELIJKGEBLEVEN 29 AFGENOMEN De cijfers van de instroom in de post-hbo zijn afkomstig uit het jaarverslag 2013/2014 van het ACscholenoverleg. De instroomcijfers voor de praktijkopleiding (po) zijn afkomstig uit de jaarverslagen 2013 en 2014 van de Raad voor de Praktijkopleidingen. Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 4

5 Percentage medewerkers in opleiding en inschrijvingen in register verschilt per grootteklasse Aan de respondenten is de vraag voorgelegd hoeveel medewerkers momenteel een opleiding volgen, zijn ingeschreven sinds 2010 in het register als AA dan wel niet gestart zijn met de vervolgopleiding na de bachelor. De resultaten zijn samengevat in onderstaande tabel. Omvang van de vestiging in medewerkers Hoeveel medewerkers van uw vestiging volgen momenteel de posthbo-opleiding AA? Hoeveel medewerkers van uw vestiging volgen momenteel de praktijkopleiding AA? Hoeveel medewerkers van uw vestiging zijn na 2010 als AA ingeschreven in het accountants register? Hoeveel van de medewerkers van uw vestiging zijn na het afronden van de hbo bachelor ACopleiding NIET gestart met de vervolgopleiding tot AA? Totaal aantal medewerkers over alle vestigingen in de grootteklasse Minder dan Eindtotaal Uit een andere analyse blijkt dat op de kleinere vestigingen in verhouding tot het totale aantal medewerkers het aantal inschrijvingen, het aantal trainees in praktijkopleiding en het aantal studenten in de post-hbo-opleiding AA relatief groot is. Het relatieve aantal bachelors accountancy dat niet start met een vervolgopleiding is eveneens met name groot binnen de kleine vestigingen (minder dan 10 medewerkers). Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 5

6 Gemiddeld aantal inschrijvingen als AA sinds 2010 per vestiging, naar grootteklasse van de vestiging 2,0 2,3 2,4 1,4 0,6 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 Aantal inschrijvingen als AA sinds 2010, als percentage van het klassenmidden aantal medewerkers per vestiging 1,1% 3,1% 6,4% 7,7% 12,9% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0% 10,0% 12,0% 14,0% Gemiddeld aantal trainees in de praktijkopleiding per vestiging, naar grootteklasse van de vestiging 4,0 0,3 2,5 1,7 0,3 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 6

7 Aantal trainees in de praktijkopleiding als percentage van het klassenmidden van het aantal medewerkers per vestiging 0,4% 2,3% 4,0% 9,6% 5,7% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0% 10,0% 12,0% Gemiddeld aantal studenten dat de post-hbo AA volgt, naar grootteklasse van de vestiging 3,0 1,3 2,3 0,9 0,4 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 Aantal studenten in de post-hbo-aa als percentage van het klassenmidden van het aantal medewerkers per vestiging 1,7% 1,8% 3,6% 5,2% 8,6% 0,0% 1,0% 2,0% 3,0% 4,0% 5,0% 6,0% 7,0% 8,0% 9,0% Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 7

8 Gemiddeld aantal hbo-bachelors dat niet gestart is met de vervolgopleiding AA, naar grootteklasse van de vestiging 0,0 2,7 1,2 0,6 0,8 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 Aantal bachelors dat niet gestart is met de vervolgopleiding AA als percentage van het klassenmidden van het aantal medewerkers per vestiging 0,0% 3,5% 3,1% 3,4% 15,7% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 8

9 Functieniveau en opleidingsniveau Over het functieniveau waarvoor een titel gewenst is, zijn de respondenten beduidend meer eenduidig. Ongeveer 75% geeft aan dat vanaf het niveau van relatiebeheerder een afgeronde AA-opleiding gewenst is. Een afgeronde accountantsopleiding (AA) is gewenst vanaf het functieniveau van VESTIGINGSLEIDER 6 RELATIEBEHEERDER 49 PARTNER 3 GEVORDERD ASSISTENT CLIENTADVISEUR MET ZELFSTANDIGE BEVOEGDHEID Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 9

10 Nieuwe opleidingsstructuur en instroom in de opleiding Ruim 80% van de respondenten geeft aan wel eens gehoord te hebben over de nieuwe structuur in de accountantsopleiding, waarbij de groep die wel eens over gehoord antwoord groter is dan de groep die met ja antwoord. Bent u bekend met de voorgestelde nieuwe structuur in de accountancy-opleiding? NEE 11 WEL EENS OVER GEHOORD 30 JA De respondenten zijn duidelijk over de behoefte aan de nieuwe opleiding. De oriëntatie Accountancy mkb voldoet volgens zeven op de acht respondenten beter aan de behoefte dan de huidige AA-opleiding. Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 10

11 Er is op mijn vestiging meer behoefte aan een AA met de oriëntatie Accountancy mkb (die meer gericht is op de adviespraktijk) dan aan de huidige AA met wettelijke controle-bevoegdheid TOTAAL Ja Nee Dat betekent echter niet dat de respondenten verwachten dat alle bachelors accountancy in de toekomst de nieuwe vervolgopleiding en praktijkopleiding zullen gaan volgen. Bijna de helft van de respondenten verwacht dat minder dan de helft van de bachelors die wordt aangenomen zich in de toekomst als AA in het register zal inschrijven. Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 11

12 Welk percentage van het aantal bachelors AC dat u in de toekomst aanneemt, zal op uw vestiging de oriëntatie Accountancy MKB gaan afronden (post-hbo-opleiding en praktijkopleiding) en zich gaan inschrijven in het register als AA 'nieuwe stijl TOTAAL Meer dan de helft Minder dan de helft Opleiding en reisafstand Het aantal aanbieders van de post-hbo-opleiding AA is de afgelopen jaren, met name in het westen van het land, afgenomen. Volgens de respondenten speelt die afname echter geen grote rol bij de afweging om door te studeren. Merkt u iets van reisafstanden en de afweging om door te studeren voor AA? NEE 60 JA Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 12

13 Conclusies Het aantal medewerkers dat een AA-opleiding volgt of heeft afgerond is op kleinere vestigingen relatief hoog. Tegelijkertijd springen de kleinste vestigingen, met name die met minder dan 10 medewerkers er ook uit als het gaat om het percentage medewerkers met een bachelor accountancy dat niet aan de vervolgopleiding begint. De nieuwe opleiding sluit volgens de respondenten beduidend beter aan bij de behoefte dan de huidige AA-opleiding. Dat betekent echter niet dat afgestudeerde bachelors accountancy in grote meerderheid de gelegenheid zullen krijgen om hun AA-opleiding af te ronden. Mogelijk is hier een relatie met het functieniveau waarvoor de AA-titel gewenst is: het niveau van relatiebeheerder. Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 13

14 Slot Het AC-scholenoverleg dankt de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) voor de medewerking die zij verleend heeft aan de afname van deze enquête. De vragenlijst is opgesteld door het AC-scholenoverleg, in overleg met de NBA. De NBA heeft de anonieme resultaten aan het AC-scholenoverleg ter beschikking gesteld. Voor de verwerking van de data alsmede de analyse en conclusies, berust de verantwoordelijkheid volledig bij het AC-scholenoverleg. November 2015 Behoeftenpeiling nieuwe accountantsopleiding 14