! Rest. o Bewoners uit het plangebied. Ondernemers binnenstad (STERCK). WoningstichtingSoomland

Transcriptie

1 r llil]ll il ilil] llil ilt] ilt ililil ilil ililr ililil ilr RVB : Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Contactpersoon Contactpensoon Contactpersoon Telefoon Programmanummer en naam PleinenPlan Stadskern Noordoost Sector / : Afdeling.l'î,,85$.ß908 C. G. Jacobs@bergenopzoom. nl Ruimtelijke ontwikkeling SROB, Ruimtelijke 0ntwikkeling, Beleidsatelier Voorstel: 1. ln te stemmen met de nota"pleinenplan Stadskem Noord-Oosf" en deze als beleidskader te hanteren voor de verdere concretisering van de deelprojecten. 2. ln te stemmen met de stedenbouwkundige randvoorwaarden voor het kaalslagtenein ten zuiden van de Korenmarkt. Type voorstel: X n Kaderstellend Controlerend! Rest Zijn in het voorstel één of meer van de volgende aspecten van toepassing? Zijn doelen en/of effecten beschreven X tr Financiële consequenties X tr lnspraakverordening van toepassing tr X Communicatieparagraaf : Het concept-pleinenplan is op 14 april 2008 met u besproken tijdens een presentatieavond. Op 16 april 2008 is het conceptplan behandeld in de raadscommissie. Doel hiervan was alvast uw gevoelen te polsen met betrekking tot het de PleinenPlan. Om draagvlak voor de planvorming te verkrijgen is zorgvuldig gecommuniceerd met de betrokken bewoners, ondememers en andere belanghebbenden. Een eerste overleg met betrokkenen heeft plaatsgevonden door middel van een algemene informatieavond, die samen met de wijkcommissie Binnenstad is georganiseerd op 22 apnl2008. Deze bijeenkomst heeft geresulteerd in het samenstellen van een klankbordgroep, waarin de volgende vertegenwoordigen van belangengroepen zitting hadden: o Bewoners uit het plangebied. Ondernemers binnenstad (STERCK). WoningstichtingSoomland

2 G e m e a z op Loom v Woningstichting Wonen West Brabant Wijkcommissie Binnenstad Stichting tantelouise-vivensis (Huize Catharina) Vereniging Binnenstad Ouderenadviesraad Gehandicaptenadviesraad MKB Met de klankbordgroep zijn op 26 mei en 15 oktober 2008 bijeenkomsten gehouden, waarbij de gemeente bestuurlijk was vertegenwoordigd door de wethouders Linssen en Hagenaars. De bewoners hadden zich opgedeeld in drie werkgroepen, die zich georganiseerd hadden rondom een van de drie pleinen binnen het plangebied. De leden toonden een grote betrokkenheid en hadden een constructieve bijdrage aan het tot stand komen van het voorliggende PleinenPlan. Belangrijke aandachtspunten die tijdens de bijeenkomsten van de klankbordgroep zijn ingebracht betroffen de parkeersituatie, de verkeerscirculatie en de inrichting van de openbare ruimte. Daarnaast waren belangrijke gesprekonderwerpen de herontwikkeling van de Korenmarkt, het zorgcentmm Catharina en het binnenterrein achter de Dumontsdreef. De verslagen van deze beide bijeenkomsten van de klankbordgroep zijn bijgevoegd. Daarnaast hebben wij overleg gevoed met de met de woningbouwcorporaties Soomland en Wonen West- Brabant, betrokken brouwerijen en eigenaren van (hinderlijke) horecapanden. De reacties van de diverse overleggen zijn verwerkt en hebben geleid tot de voorliggende nota PleinenPlan. Bij de uitwerking van het PleinenPlan in deelprojecten zal per deelproject een apart communicatietraject worden gevolgd. Het is daarbij van belang om de uitwerkingsplannen gezamenlijk met de betrokken partners uit te werken. Hiervoor zijn in ieder geval van belang (markt)partijen die grondposities in het gebied hebben, zoals de woningstichting Soomland (o.a. Frabagebouw) en de woningstichting Wonen West-Brabant (zorgcentrum Catharina). Samenvatting: Het ontwerp-pleinenplan Stadskern Noord-Oost is een kadernota, waarin op hoofdlijnen het beleid is neergelegd om te komen tot een algemene opwaardering van dit deel van de binnenstad. Het bevat een visie en geeft richtlijnen voor verbeteringen. Het in deze nota geformuleerde beleid vormt de basis voor verdere uitwerking van het plan door middel van afzonderlijke deelprojecten. Stadskern Noord-Oost is achtergebleven bij de verbeteringen, die de afgelopen decennia hebben plaatsgevonden in de andere delen van de oude binnenstad. Daarnaast staat het gebied onder een zekere druk door de vestiging van zogenoemde grow-, smart- en giftshops en is er sprake van overlast veroorzaakt door (buitenlandse) drugstoeristen Deze aanleidingen en knelpunten zijn de beweegredenen om voor dit deel van de oude stadskern een samenhangende visie te ontwikkelen met het doel te komen tot een verbetering van zowel de gebouwde omgeving als de leefbaarheid. Het PleinenPlan is een kademota, waarin de hoofdlijnen van het beleid zijn neergelegd. De potentiële kwaliteiten van het gebied Stadskern Noord-Oost zijn vooral de pleinen; de 'parels' in dit deel van de binnenstad. Voor elk van de drie pleinen is op basis van de huidige karakteristieken en potenties een specifieke identiteit bepaald, die als leidraad wordt gehanteerd voor de verdere gewenste ontwikkeling van deze pleinen.

3 Het Sint Catharinaplein: een levendig, stedelijk plein! Voorgesteld wordt o.a. de hinderlijke "natte" horeca, de cafés, in principe dan ook zoveel mogelijk te verwijderen, dan wel om te vormen naar restaurants en daghoreca. a De Korenmarkt: een buurtplein! Voor de herontwikkeling van het terrein van de voormalige Orange Nassaukazeme zijn stedenbouwkundige randvoorwaarden opgesteld. a Het Korenbeursplein: een kleinschalig woon- /marktpleintje met een mediterrane ambiance! Een van de andere sterke punten van dit deel van de oude stad is een aantal binnenterreinen, de groene hoven, dat een functie heeft of kan gaan krijgen, niet alleen voor bezoekers maar ook voor omwonenden (verpozing en spel). Om een samenhang aan te brengen tussen de bijzondere plekken is in het plan een aantal thematische routes gedefinieerd. Bijlagen: (ge' "f Bijlage nr. 1, een bijlage is bijgevoegd of ter inzage is gelegd; benoem en nummer deze bijlagen) Omschrijving PWnenPlan p. --L Stadskern Noordoo~ Verslag 1Qbijenkomst van de - klankbrdgroep -- van 26 mep8 ~ercla~2ë U- bijeenkomst -- van.- dg!aflkbordgroep van i6 oktober-2008 BijgevoegdTTer inzage. ~ijsev- Ter - inzage - Ter -- inzage

4 1 Y RVB Datum raadsvergadering Nummer Onderwerp : RVB : Pleinenplan Stadskern Noordoost Aan de gemeenteraad, Voorstel 1. n te stemmen met de nota 'PleinenPlan Stadskern Noord-Oost" en deze als beleidskader te hanteren voor de verdere concretisering van de deelprojecten. 2. n te stemmen met de stedenbouwkundige randvoorwaarden voor het kaalslagterrein ten zuiden van de Korenmarkt. nleiding Het plangebied van Stadskern Noord-Oost wordt begrensd door de Noordsingel, de Van der Rijtstraat, de Wijngaardstraat, het Sint Catharinaplein, de Engelsestraat, de Kettingstraat en het Korenbeursplein. De bijzondere aandachtsgebieden hierin zijn de drie pleinen Sint Catharinaplein, Korenmarkt en Korenbeursplein. Dit deel van de binnenstad is achtergebleven bij de opwaardering, die de afgelopen decennia heeft plaatsgevonden in de andere delen van de oude stadskern. Daarnaast staat het gebied onder een zekere druk door de vestiging van zogenoemde grow-, smart- en gifishops en is er sprake van overlast veroorzaakt door (buitenlandse) drugstoeristen. De ruimtelijke kwaliteit van zowel de gebouwen als de openbare ruimte in dit deel van de stadskern is door de bank genomen ondemaats. De pleinen zijn weinig levendig en kennen een negatief imago, mede door problemen met drugshandel, illegaal gokken, geluidsoverlast, parkeeroverlast en zwerfvuil. Deze aanleidingen en knelpunten zijn de beweegredenen om voor dit deel van de oude stadskern een samenhangende visie te ontwikkelen met het doel te komen tot een algemene verbetering van de situatie zowel wat betreft de gebouwde omgeving als de leefbaarheid. Hiervoor is de nota PleinenPlan Stadskern Noord-Oost opgesteld. Het is een kadernota, waarin de hoofdlijnen van het beleid zijn neergelegd, die vervolgens worden geconcretiseerd in verschillende deelprojecten. Doelstelling Het doel van het PleinenPlan is te komen tot een opwaardering van het gebied Stadskern Noord-Oost. Hiervoor is het nodig in een duidelijk beleid te bepalen hoe we de toekomstige ontwikkeling van dit deel van de stad zien en welke maatregelen de gemeente in de voorwaardenscheppende sfeer neemt om vertrouwen bij derden voor investeringen op te wekken.

5 - Gemed3n op Zoom Beoogd maatschappelijk effectldoelstelling Het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit. Het plan voorziet in het opwaarderen van gebouwen, nieuwbouw op een kaalslagterrein, herinrichting van pleinen en straten en het creëren van nieuwe groenvoorzieningen. Het verbeteren van de leefbaarheid. Vergroten van de verblijfsruimten voor verpozen, spelen en ontmoeten. Terugdringen hinder van de horeca. Bevorderen veiligheid. Terugdringen van de drugsgerelateerde overlast. Verbeteren van de verkeersveiligheid door de herinrichting van de openbare ruimte en aanpassing van de verkeerscirculatie. Stimuleren economische ontwikkeling. Kansen voor (startende) ondernemers, die mee kunnen 'groeien' met de opwaardering van de buurt. Bevorderen toeristische ontwikkeling. Het scheppen van aantrekkelijke routes, die de toeristische bezienswaardigheden in de binnenstad met elkaar verbinden. Cultuurhistorie. Herstel van de stedenbouwkundige structuur o.a. door het bebouwen van het kaalslagterrein en het terugbrengen van de pleinwanden van de Korenmarkt. Uitwerking voorstel Als een eerste aanzet om te komen tot een plan voor opwaardering is bij wijze van een quick scan een analyse gemaakt van de zwakke en sterkte aspecten van de buurt en de kansen en bedreigingen om tot verbetering te komen. De potentiële kwaliteiten van het gebied Stadskern Noord-Oost zijn vooral de pleinen, die in dit deel van de binnenstad zijn gelegen en die als strategische plekken extra aandacht vragen. De pleinen worden gezien als 'parels' in dit deel van de binnenstad. Op strategisch niveau wordt het accent van de verbeteringsinspanningen gelegd op deze parels. De fraai opgeknapte pleinen zullen een belangrijke stimulans moeten geven aan de opwaardering van de hele buurt. Voor elk van de drie pleinen is op basis van de huidige karakteristieken en potenties een specifieke identiteit bepaald, dat als leidraad wordt gehanteerd voor de verdere gewenste ontwikkeling van deze pleinen. Het Sint Catharinaplein: een levendig, stedelijk plein! Het streefbeeld is: een stedelijk, levendig "ontmoeting" plein, waar het ook overdag aangenaam vertoeven is met een mix van restaurants, zorgfuncties, dienstverlening en wonen in een historisch milieu. De Korenmarkt: een buurtplein! Het streefbeeld is: een besloten, groen woonplein met de wijkaccommodatie en kleinschalige buurtfuncties. Het Korenbeursplein: een kleinschalig woon-/marktpleintje met een mediterrane ambiance! Het streefbeeld is: een levendig, intiem, lommerrijk woonplein met een aantal toegevoegde voorzieningen op het gebied van levensmiddelen.

6 G e m e d z op Zoom Een van de andere sterke punten van dit deel van de oude stad is een aantal binnenterreinen, de groene hoven, dat een functie heeft of kan gaan krijgen, niet alleen voor bezoekers, maar ook voor omwonenden (verpozing en spel). Deze beschutte plekken kunnen niet alleen bijdragen aan een aantrekkelijker woonmilieu voor gezinnen met kinderen, maar ook voor de oudere bewoners. Om een samenhang aan te brengen tussen de bijzondere plekken (pleinen en hoven) is een aantal thematische routes gedefinieerd. Pleinenroute Grote Markt, Beursplein, Markiezenhof, Sint Catharinaplein, Grote Markt. Door het creëren van een aantrekkelijke pleinenroute tussen de Grote Markt via het Vierkantje, het Beursplein naar het Markiezenhof en terug via het Sint Catharinaplein kan synergie ontstaan tussen de horeca, detailhandel en cultuuhistorie in dit deel van de binnenstad. Groene hovenroute: "de verborgen stad: Door de beoogde groene binnenhoven met elkaar te verbinden ontstaat een nieuwe informele, aantrekkelijke wandelroute die vanaf het Beursplein via de poorten van het Markiezenhof, over het binnenterrein van zorgcentrum Catharina en via de Dumontsdreef en het hieraan gelegen binnenterrein naar het Ravelijn en het Bolwerk voert. Korenbeursstraav Ravelijn: "de Toeristische Zwerfroute" (buiten hoofdroutes verrassing met bijzondere, specifieke winkels e. d,). Een route, die het kernwinkelgebied vanaf de Wouwsestraat via de Korenbeursstraat, Korenmarkt en Bleekveldje verbindt met het Ravelijn en het Anton van Duinkerkenpark. Sint Catharinapleinl zorgcentrum Catharina Het is de bedoeling om de hinderlijke "natten horeca, de cafés, in principe te verwijderen dan wel te upgraden naar restaurants en daghoreca bijvoorbeeld in de vorm van een lunchroom. De woningstichting Wonen West-Brabant (WWB) heeft samen met de tantelouiselstichting Vivensis plannen om het zorgcentrum Catharina aan het Sint Catharinaplein te herstructureren. Door u zijn in 2003 (RVB ) de stedenbouwkundige randvoorwaarden vastgesteld voor de herontwikkeling van het perceel van het zorgcentrum Catharina. Deze randvoorwaarden zijn voor de nieuwbouw in principe nog steeds van toepassing. Uitgangspunt is dat minimaal de helft van de parkeercapaciteit op het plein komt te vervallen. WWB is in principe bereid bij de herontwikkeling van het zorgcentrum tevens te voorzien in vervangende parkeergelegenheid voor bewoners en bezoekers, waardoor zelfs het hele plein autovrij kan worden gemaakt. Korenmarkt Voor de herontwikkeling van het terrein van de voormalige Orange Nassaukazerne wordt vooral gedacht aan woningbouw. Het is de bedoeling ook het 'Frabagebouw" en panden langs de Kettingstraat bij de planontwikkeling te betrekken. Voor de herbestemming zijn stedenbouwkundige randvoorwaarden opgesteld. n een parkeerkelder dienen niet alleen parkeerplaatsen voor de nieuwe bewoners te worden opgenomen, maar ook plaatsen ter vervanging van de plaatsen, die op het maaiveld verdwijnen.

7 H RVB08-O194 Binnenterrein Dumontsdreef Voorgesteld wordt het binnenterrein te bestemmen als een openbaar toegankelijk "groene hof', dat tevens onderdeel gaat uitmaken van een groene hovenroute, die een verbinding vormt tussen de stadskern en het Ravelijn en Anton van Duinkerkenpark. Dit in combinatie met de mogelijkheid van enige bebouwing op het terrein, die een kostendrager kan zijn voor de inrichting van het binnenterrein en opwaardering van de Dumontsdreef. n het PleinenPlan zijn de uitgangspunten opgenomen, die het kader vormen voor de ontwikkeling van dit deel van het PleinenPlan. Openbare ruimte, de straten Het is de bedoeling de straten en stegen volgens de principes van de Nota Openbare Ruimte Binnenstad in te richten. De stadsstraten worden naar het voorbeeld van de Blauwehandstraat ingericht. De pleinen krijgen ieder een eigen inrichting. Bij de uitwerking van de inrichtingsplannen zal nog nader overleg gevoerd worden met bewoners, maar ook met anderen belanghebbenden zoals de Ouderen Advies Raad en de Gehandicapten Advies Raad. Consequenties van het voorstel Financiële aspecten Voor de herinrichting van de pleinen en straten is een kostenraming gemaakt, uitgaande van een kwaliteitsniveau vergelijkbaar met het HORB Project in de binnenstad. Om uitvoering te kunnen geven aan het opwaarderen van de openbare ruimten van de pleinen kan een deel gefinancierd worden uit de reserveringen, die in de recente beheersplannen voor riolen, wegen etc. zijn gedaan. Om de beoogde kwaliteitsslag te maken zijn echter aanvullende middelen nodig: - vanuit het vastgoedbedrijf de gelden die gegenereerd kunnen worden uit de panden en gronden die de gemeente in die gebieden bezit en die herontwikkeld kunnen worden. Dit zal geschieden door marktconforme prijzen te hanteren,gebaseerd op de ontwikkelwaarde van de eigendommen. Een van deze projecten betreft de herbestemming van het kaalslagterrein aan de Korenmarkt voor woningbouw. - conform de gemeentelijke "exploitatieverordening" wordt per nieuw te realiseren woning een bijdrage gestort van E 4.500,--; - een mogelijke partiële bijdrage van het parkeerbedrijf aan de 'gebouwde' parkeervoorzieningen voor bewoners. Prestatieafspraken met de woningcorporatie(s) De gemeente heeft met de drie plaatselijke woningcorporaties samenwerkings- en prestatieafspraken gemaakt om door middel van een gebiedsgerichte aanpak het woon- en leefmilieu in wijken te verbeteren. Voor het PleinenPlan Stadskern Noord-Oost zullen we als gemeente ook afspraken moeten maken op het gebied van fysieke maatregelen, waaronder begrepen het bestaande en mogelijk nieuwe vastgoed, evenals het openbare gebied. Corporaties die vastgoed in het plangebied bezitten zijn Soomland en Wonen West-Brabant. Met de corporaties zal dit door middel van intentieovereenkomst, die nader uitgewerkt wordt in een samenwerking- en ontwikkelovereenkomst, verder uitgewerkt worden. Kostenverhaal derden

8 HH RVB Van andere partijen, die eigendommen in het plangebied hebben, en die deze als gevolg van de visie kunnen herontwikkelen en profijt hebben van de upgrading van de openbare voorzieningen, kan wellicht een bijdrage gevraagd worden om de herontwikkeling mogelijk te maken, een en ander conform de systematiek zoals die per 1 juli 2008 volgens de nieuwe Wro en de Grondexploitatiewet geldt. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Het college van burgemeester en wethouders van Bergen op Zoom, De secretaris,,m Drs. A. Haasnoot.

9 Gemeen op Zoam ililll il ]ilil ilil llill lill llllll llll lill lllll lll llll RVB De raad van de gemeente Bergen op Zoom; gezien het voorstel van het college van 16 december 2008, nr. RVB ; gelet op het belang om te komen tot een opwaardering van het gebied Stadskem Noord-Oost; BESLUT: L 2. lnstemmen met de nota PleinenPlan Sfadskem Noordoosf en deze als beleidskader hanteren voor de verdere concretisering van de deelprojecten; lnstemmen met de stedenbouwkundige randvoorwaarden voor het kaalslagtenein ten zuiden van de Korenmarkt. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van De griffier, De voozitter, F.P. de Vos

10 Datum: 15 oktober 2008 Bespreking te: Betreffende: Aanwezig: Afwezig: Kopie aan: Wijkgebouw de Korenaere 2e bijeenkomst klankbordgroep Pleinenplan Stadskern Noordoost Gemeente Bergen op Zoom: Wethouder A. Linssen, wethouder A. Hagenaars, K. Terstappen en F. de Looij Klankbordgroep: 15 deelnemers (zie presentielijst) College BenW, deelnemers overleg 1. Opening bijeenkomst Wethouder Linssen opent de bijeenkomst en geeft een toelichting op de agenda van deze tweede bijeenkomst van de klankbordgroep. De leden van de klankbordgroep hebben ter voorbereiding van deze bijeenkomst het verslag van het vorige overleg ontvangen, waarin de mondeling en schriftelijk gestelde vragen zijn beantwoord. Tevens is meegezonden een notitie waarin nader is ingegaan op de verkeer- en parkeeraspecten. Deze onderwerpen zijn vooral tijdens de eerste klankbordgroep door de aanwezigen onder de aandacht gebracht van de gemeente. Daarnaast wordt in de notitie ingegaan op de plannen van Wonen West Brabant voor de herontwikkeling van het zorgcentmm Catharina, de herontwikkeling van het kaalslagterrein aan de Korenmarkt en de herontwikkeling van het binnenterrein Dumontsdreef 2 met de diverse reacties die hierover zijn binnengekomen. 2. Toelichting door K. Terstappen en F. de Looij De heer K. Terstappen geeft aan de hand van een PowerPoint presentatie een toelichting op de voorgestelde verkeerscirculatie en raming van de parkeerbehoefte in dit deel van de binnenstad. F. de Looij geeft vervolgens een toelichting op de diverse reacties en initiatieven die zijn ontvangen met betrekking tot het binnenterrein achter de Dumontsdreef. Deze beide presentaties zijn in de vorm van een hand-out als bijlage bij dit verslag gevoegd. 3. Reacties leden van de klankbordgroep De klankbordgroep wordt in de gelegenheid gesteld om te reageren op: Verslag le bijeenkomst klankbordgroep op 26 mei 2008; Notitie verkeerscirculatie en parkeren; Uitgangspunten Korenmarkt1 binnenterrein Dumontsdreef.

11 M. van Broekhoven (Korenmarkt e.o.) vraagt wat bedoeld wordt met historische rooilijnen. Meegedeeld wordt, dat we in principe uitgaan van het oorspronkelijke rooilijnen. Echter zal niet in alle gevallen exact de oude rooilijn gereconstrueerd (kunnen) worden. Essentieel daarbij is wel dat uitgegaan wordt van vloeiende rooilijnen met een aaneengesloten bebouwing, die karakteristiek zijn voor de binnenstad. De heer A. van den Bulck vraagt wel aandacht voor het respectvol omgaan met de stadsplattegrond en het rooilijnenbeloop, die vanaf de vanaf de tijd van de vorming van de binnenstad nagenoeg onveranderd zijn geleven. De Gehandicapten Adviesraad wijst erop, dat in het vorige verslag vergeten is te vermelden dat ook zij samen met de OuderenAdviesRaad geïnformeerd wenste te worden over de herinrichting van de staten en pleinen en de toe te passen bestratingmaterialen. M. van Broekhoven vraagt of de vergunninghouders, die in de parkeerkelder moeten parkeren, hiervoor commerciële tarieven moeten gaan betalen? K. Terstappen antwoordt, dat de bewoners van de nieuwbouw op de Korenmarkt in de kelder moeten gaan parkeren. Zij krijgen geen parkeervergunning voor parkeerplaatsen op straat. Nieuwbouwwoningen, die niet kunnen voorzien in parkeergelegenheid op eigen terrein, moeten op basis van de gemeentelijke parkeerverordening per benodigde parkeerplaats een afkoopbedrag betalen van E , -. Het is de bedoeling dit bedrag weer te investeren in nieuwe parkeervoorzieningen. Door de vergunninghouders uit de omgeving, die in de kelder gaan parkeren, zal voor de extra geboden kwaliteit (gegarandeerde parkeerplaats, veiligheid e.d.) een hoger bedrag betaald gaan worden, dan voor het parkeren op straat. Het zal echter geen commercieel tarief worden, waarbij de kosten geheel worden doorberekend naar de vergunninghouder van de parkeerplaats. Vergunninghouders, die in de kelder gaan parkeren, kunnen dan niet meer op straat elders in de binnenstad parkeren. M. van Broekhoven verzoekt bij de herinrichting van de Korenmarkt geen parkeerplaatsen te leggen voor de ingang van het wijkgebouw de Korenaere, zodat hier niet alleen door taxi's maar ook door particulieren kan worden gestopt om bezoekers van het wijkgebouw te brengen en te halen. Bovendien wordt aandacht gevraagd voor voldoende invalidenparkeerplaatsen. Kan op het binnenterrein een speelgelegenheid komen? Wordt dit terrein 's-avonds afgesloten? K. Terstappen antwoordt, dat invaliden ook (gratis) mogen parkeren op plaatsen voor betaald parkeren en op plekken waar een parkeerverbod geldt. Bij het ontwerp voor de herinrichting van de Korenmarkt zal dit als een aandachtspunt worden meegenomen. J. de Nijs informeert naar wat bedoeld wordt met aflopende bouwhoogte van de Korenmarkt naar Pastoor Lancrietstraat. Wat wordt de hoogte nabij de Bouwwinkel? F. de Looij deelt mee, dat in de bijlage van de conceptnota Pleinenplan bij de stedenbouwkundige randvoorwaarden de hoogten zijn aangegeven. Langs de pleinzijde komt een hogere gevelwand die refereert aan de voormalige Oranje Nassaukazerne. Achter deze wand loopt de bouwhoogte af van een klein stukje van twee lagen met kap naar een bebouwingswand van een laag met kap langs de Pastoor Lancrietstraat. M. van Broekhoven. Worden de karakteristiek lindebomen op de Korenmarkt verplant? Weth. Linssen stelt aan de orde wat men er van zou vinden als deze bomen vervangen zouden worden door nieuwe bomen. Dit bijvoorbeeld ten behoeve van het realiseren van een parkeervoorziening, die zich ook onder het plein van de Korenmarkt uitstrekt, zodat op deze wijze - ook voor de toekomst - een structurele bijdrage kan worden gegeven aan het opvangen van de parkeerbehoefte. Voor de heer van Broekhoven is dit bespreekbaar. Anderen geven aan hier niet per definitie afwijzend tegenover te staan. A. van den Bulck (Vereniging Binnenstad) vraagt of voor de herontwikkeling van zorgcentrum Catharina nog stedenbouwkundige randvoorwaarden worden opgesteld. F. de Looij antwoordt, dat de gemeenteraad in 2003 hiervoor al randvoorwaarden heeft vastgesteld.

12 De weekmarkt wordt in de toekomst mogelijk verplaatst naar de pleinen in de binnenstad. Wordt dit meegenomen in het PleinenPlan? Weth. Linssen zegt dat er onder de marktkooplieden weinig interesse bestaat voor een verplaatsing naar de pleinen in het centrum. Probleem hierbij is de ontbrekende ruimte voor het stallen van de verkoop- en pakwagens alsmede de logistiek. Dit uitgezonderd het Korenbeursplein waar wel gedacht wordt aan een kleine (vers-)markt. M. van Broekhoven vindt het wel belangrijk dat indien alsnog besloten wordt een markt op de Korenmarkt te houden er dan nog wel overleg hierover plaatsvindt met de belanghebbenden. J. Behr (Korenmarkt e.o.)wijst erop dat op het Korenbeursplein een horecavestiging kan komen. Zij bepleit dan wel geen harde horecavom die tot overlast kan leiden. Met betrekking tot het type bomen op het Korenbeursplein; geen lindebomen die plak afscheiden. Aandacht wordt gevraagd voor de beloopbaarheid van de bestrating vooral de waaierbestrating van keien op de Korenmarkt. Gepleit wordt voor het niet hergebruiken van de huidige keien. s de voorgestelde carrévorm van de bomen op de Korenmarkt wel historisch verantwoord? A. van den Bulck vraagt aandacht voor de cultuur historische waarden van de waaierbestrating op de Korenmarkt, die uit de 1811ge eeuw dateert. Ze liggen in het rijgedeelte en niet in de loopstroken. Weth. Linssen zal eerst door de heer F. Wakkee een proef bestratingvlak laten leggen, waarbij de keien in een specie worden gelegd. Dan kan vervolgens een oordeel worden gegeven over het te bereiken resultaat na een mogelijke herstrating van de historische bestrating. F. de Looij deelt mee, dat de Korenbeursstraat als stadsstraat wordt ingericht volgens de uitgangspunten van HORB (Herinrichting Openbare Ruimte Binnenstad). Als referentie wordt verwezen naar de Blauwehandstraat; gebakken klinkers in de rijbaan en gezaagde keien in de trottoirs. Voor het Korenbeursplein wordt, passend bij een mediterrane ambiance, gedacht aan een halfverharding vergelijkbaar met het plein bij het winkelcentrum op de Bergse Plaat. De huidige lindebomen vormen geen volwaardig carré, maar begeleiden de route van de Korenbeursstraat diagonaal over het plein naar de Goudenbloemstraat. De noord-oosthoek van het plein maakt hierdoor op dit moment in ruimtelijk opzicht geen echt onderdeel uit van het plein. Wat is het alternatief, indien er niet voldoende middelen zijn? Als uitwerking van de uitgangspunten van het PleinenPlan wordt een kostenraming gemaakt van de benodigde investeringen en opbrengsten. De raad zal vervolgens een besluit moeten nemen over het PleinenPlan. A. van Broekhoven wijst naar aanleiding van de suggestie om de Grebbe achter de panden langs het Bleekveldje weer zichtbaat te maken het nu geen florissant beeld is. F. de Looij antwoord dat hier vroeger het tracé van de Grebbe heeft gelopen, waarvan misschien nog restanten aanwezig zijn om deze weer zichtbaar te maken. A. van Broekhoven. n het verslag van de raadscommissie van 16 april jl. wordt gesproken om in de Kettingstraat atelierruimten onder te brengen. Hij heeft hier geen problemen mee, maar dan zullen de panden wel goed opgeknapt en onderhouden moeten blijven. J. Behr wijst erop, dat in de nieuwe voorgestelde verkeerscirculatie het verkeer vanuit de Blauwehandstraat via de Kettingstraat en Korenbeurstraat wordt afgevoerd naar de centrumring. Voorgesteld wordt verkeersremmende maatregelen te treffen. Hierbij wordt niet gedacht aan verkeersdrempels, maar bijvoorbeeld aan het instellen van een voorrangsregeling voor de Pastoor Lancrietstraat. M. van Broekhoven stelt voor de in- en uitgangen van de buurt op de centrumring om te draaien, zodat er dan minder kruisende verkeersstromen zijn. K. Terstappen deelt mee dat de intensiteit mee zal vallen omdat er sprake is van een garage voor bewoners, die minder verkeersbewegingen oplevert dan een garage voor bezoekers. Belangrijk is een snelle afwikkeling op de centrumring. De inrichting van de garage en de ontsluiting ervan staan nog ter discussie. Het deel van het Bleekveld aan de westzijde van het plantsoen blijft overigens afgesloten voor het doorgaande autoverkeer. 3

13 Weth. Linssen antwoordt dat deze suggesties worden bestudeerd. De heer van Broekhoven zal nog een schets overhandigen met zijn voorstel voor de ontsluiting op de van de Rijtstraat. Deze tekening is bij dit verslag gevoegd. A. van den Bulckl A. van Broekhoven vragen zich af of een extra reservering van 10% boven de huidige parkeerbehoefte wel voldoende toekomstwaarde heeft. Wanneer hebben de parkeerdrukmetingen plaatsgevonden? K. Terstappen wijst erop dat naast deze reservering van 10%, ieder nieuw bouwplan in de binnenstad op grond van de nieuwe parkeerverordening die in 2006 is aangescherpt, op eigen terrein moet voorzien in de parkeerbehoefte. ndien dit niet mogelijk is, dan dient door middel van de afkoopregeling E ,- per benodigde parkeerplaats te betaald. De extra reservering van 10% is vooral bedoeld om de autonome groei van het autoverkeer op te vangen. De parkeerdrukmetingen zijn overdag en in de ochtend om 5 uur gehouden. Hierbij zijn alle op dat moment geparkeerde auto's geteld. A. van den Bulck bepleit het behoud van het open karakter van het binnenterrein Dumontsdreef 2. Dit open terrein is een restant van de groene wiggen tussen de stadsradialen van de binnenstad. Bij het opstellen van het huidige bestemmingsplan in het begin van de jaren tachtig is om deze reden dan ook gekozen voor een conserverende bestemming. Weth. Linssen antwoordt, dat het terrein nu particulier bezit is en daardoor niet publiek toegankelijk. n het Pleinenplan is een visie neergelegd om het terrein toegankelijk te maken als een openbaar verblijfgebied. Voor de gemeente moet deze operatie kostenneutraal verlopen. Er is dan een kostendrager nodig om de wensen te kunnen realiseren. Gevaar bestaat dat er anders niets gebeurd en het terrein geheel afgesloten blijft. We moeten zoeken naar een win-win-situatie. Weth. Hagenaars deelt mee, dat het binnenterrein opgewaardeerd moet worden. Onderdeel hiervan is ook het maken van voetgangersroutes, die de groene binnenhoven verbinden met het Ravelijn en het park. Gemeente is op dit moment bezig een nieuw bestemmingsplan voor de hele binnenstad op te stellen, waardoor zaken opnieuw moeten worden bezien. A. van den Bulck pleit voor het onderbrengen van een tuindermuseum. A. van Broekhoven wijst op de procedures die nodig zijn voor een bouwplan op het binnenterrein. Hij pleit voor het behoud van het groene karakter. Heeft wel zijn bedenkingen bij een mogelijke uitgang van het terrein via het Bleekveldje. Hij ziet de plannen van Zoominvest voor woningbouw niet zitten. Als de parkeergarage ontsloten wordt via de Minderbroederstraat, en de nieuwbouw op het terrein van het zorgcentrum Catharina ook hierop wordt ontsloten, dan wordt het hier wel erg druk. Misschien is een directe ontsluiting op de Noordsingel een mogelijkheid? Zijn de (parkeerplaatsen, die in het plan zijn opgenomen, toegankelijk voor omwonenden met vergunning of worden deze gebniikt zoals bij het Engelse Hof? Hij heeft geen probleem met de plannen van de Vereniging Binnenstad mits dit maar geen grote publiekstrekker wordt in dit deel van de binnenstad, die veel drukte veroorzaakt. Antwoord: De tekening van Zoominvest betreft een eerste schetsidee voor een mogelijke invulling van het terrein, waar het college nog geen uitspraak over heeft gedaan. Met betrekking tot het parkeren is niet bekend hoe de ontwikkelaar de in de kelder voorgestelde parkeerplaatsen op de markt wil zetten. A. van den Bulck zegt dat het tuindermuseum een onderdeel wordt van een nieuwe stadwandeling. Het is niet de bedoeling hier een topattractie te maken met grote aantallen bezoekers. Hij is hierover in gesprek met diverse instanties, die dit initiatief willen ondersteunen. Gedacht wordt aan een combinatie met een zorgproject enlof het inschakelen van vrijwilligers. De initiatiefnemers zijn in gesprek met een instantie, die bereid is te financieren. Hij hoopt hier op korte termijn hierover met voorstellen te kunnen komen. Weth. Linssen zegt aansluitend op vragen dat dan wel duidelijk moet zijn wie betrokken zijn bij het project, hoe is het financieel onderbouwd en wie is verantwoordelijk voor de tuin. Hij wil zich laten verrassen door de voorstellen. Dit agendapunt afsluitend wordt het verslag van de vorige vergadering goedgekeurd 4. Presentatie Wonen West Brabant op de eerste ideeën Sint-Catharinaplein ca.

14 De heer W. Maas van Wonen West-Brabant (WWB) geeft een toelichting op de eerste gedachten van de woningcorporatie voor de herontwikkeling van het zorgcentrum Catharina en het Sint-Catharinaplein. Een hand-out van de sheets van deze presentatie zijn bijgevoegd. 5. Reactie leden klankbordgroep op eerste planconcept Sint-Catharinaplein ca. P. van Loon vraagt hoe de huidige particuliere garages in de toekomst bereikbaar zijn als het Sint-Catharinaplein autovrij wordt. En hoe gaat dan het Vierkantje bevoorraad worden? K. Terstappen antwoord dat het de bedoeling is om een flexibel afsluitingsysteem aan te brengen, zodat de garages bereikbaar blijven. Dit systeem kan mogelijk ook gebruikt worden voor het bevoorraden van het Vierkantje binnen de zogenaamde venstertijden. Het autovrij maken van het plein wordt onderschreven. s al nagedacht over de invulling van het plein als het helemaal autovrij is? Waarom wordt echter niet het hele terrein van het huidige zorgcentrum onderkelderd, zodat er dan maar één in -en uitgang nodig is? Bovendien leidt dit tot minder verkeersbewegingen. W. Maas deelt mee, dat de juiste situering van de parkeerkelder(s) nog onderwerp van studie is, die in het vervolgtraject nog gaat plaatsvinden. Voor de inrichting van het plein moet nog een ontwerp gemaakt worden. Een van de suggesties die gedaan zijn is een mogelijke reconstnictie van de vroegere visafslag, die op het plein heeft gestaan. A. van Laarhoven vraagt aandacht voor mogelijke overlast van hangjongeren in het binnenhof van het nieuwe bouwblok en het al dan niet "vrouwvriendelijk" zijn van de parkeerkelder. Wordt het binnenterrein openbaar toegankelijk? Het is de bedoeling, dat het binnenterrein zeker overdag toegankelijk is. Er is dan voldoende sociale controle door de woningen, die op het hof zijn georiënteerd. De parkeerkelder zal naar nieuwste inzichten worden ontworpen, waarbij zeker ook gekeken gaat worden naar de veiligheidsaspecten. Wordt de Grebbe onder het zorgcentmm gerestaureerd? F. de Looij antwoord dat de Grebbe niet onder dit complex loopt, maar aan de oostzijde van de Geweldigerstraat. Dit deel is inmiddels opgeknapt. De bevoorrading via de hoek Minderbroederstraat- Klaverstraat is nu een probleem vanwege de krappe draaicirkels. Bovendien zijn de stoepen vooral aan de zuidzijde minimaal. Meegedeeld wordt, dat dit een aandachtspunt, dat bij de uitwerking van de plannen wordt meegenomen. Hoeveel en wat voor soort woningen komen er in het nieuwe wooncomplex? Hoe hoog wordt de bebouwing aan het Sint-Catharinaplein. Wordt de bebouwing hoger in verband met de nieuwe minimale verdiepingshoogten volgens het Bouwbesluit? De woningaantallen zijn nog niet te geven. Dit hangt af van het soort en de grootte van de woningen, die gebouwd gaan worden. Het nieuwe complex zal voor een groot deel uit appartementen bestaan. n de presentatie van W.WB is het aantal bouwlagen aangegeven. Uitgangspunt is hetzelfde aantal bouwlagen als die van het huidige complex. Door het nieuwe bouwbesluit moeten de woonkamers 20 cm. hoger worden dan voorheen het geval was. Op dit moment is nog niet duidelijk is of dit leidt tot een grotere bouwhoogte dan nu het geval is. A. van den Bulck vraagt of de gebouwen platte daken krijgen of voorzien worden van kappen. Hij vindt de nieuwbouw op het voormalige Ribbensterrein aan de Noordzijde Haven een goed referentieproject voor het nieuwe "Katrientje" F. de Looij deelt mee dat in zowel het beeldkwaliteitsplan voor de binnenstad als in de stedenbouwkundige randvoorwaarden voor het "Katrientje" kappen zijn voorgeschreven.

15 A. van den Bulck vraagt of het hoofdgebouw aan het Sint-Catharinaplein van het "Katrientjen wordt gesloopt. Hij bepleit voor een behoud. W. Maas antwoord dat het hoofdgebouw geen monument is. Het is nog niet uitgekristalliseerd of het hoofdgebouw gesloopt wordt. De kapel, die op de rijksmonumentenlijst, staat wordt gerestaureerd. A. van den Bulck vraagt aandacht voor de inrit van de parkeergarage, die nu de logische loop vanaf de Hofstraat naar het Sint-Catharinaplein verstoort. Geantwoord wordt dat dit bij de verdere uitwerking als aandachtspunt wordt meegenomen. Aandacht wordt gevraagd voor het risico van mogelijk verzakkingen van de panden als gevolg van de nieuwbouwactiviteiten. Gebruikelijk is dat voorafgaand aan de nieuwbouw eerst constateringrapporten van de bouwkundige situatie worden gemaakt om eventuele verzakkingen tijdens de bouw te kunnen monitoren. Vraag: Als er geen horeca is op het plein zijn er ook geen terrassen. Er is gesproken over een restaurant aan het plein. s dit wel rendabel gezien het grote aanbod restaurants, die Bergen op Zoom al heeft? Antwoord: Het is de bedoeling de hinderlijke,"natten horeca zoveel mogelijk terug te dringen en voor een deel te vervangen door restaurants. Deze zouden dan vooral een geschikte plek kunnen vinden ter plaatse van het huidige zorgcentnim aan de oostzijde van het plein. Dit is de zonnige kant van het plein en daardoor een geschikte plek voor terrassen. Op basis van de jaarlijkse kengetallen van het Bedrijfschap Horeca blijkt, dat Bergen op Zoom in bepaalde segmenten van restaurants zowel landelijk als provinciaal laag scoort. Op grond van deze informatie is uitbreiding van het aantal restaurants mogelijk. 6. Rondvraag C. de Haan. s er al wat meer bekend over de plannen voor het warenhuis V&D. Weth. Linssen antwoordt dat hij hierover volgende week een gesprek heeft met V&D en Fortis, die eigenaar van het pand is. Tijdens de bouw zal voor de bewoners een tijdelijke voorziening voor het parkeren moeten komen. Als suggesties worden gedaan het verlenen van een ontheffing voor vergunninghouders voor het parkeren buiten de centrumring. Geantwoord wordt, dat dit als aandachtspunt meegenomen bij de uitvoering van de bouwplannen. Weth. Linssen antwoordt dat dit in goed overleg wordt opgelost. Gevraagd wordt wat de planning is van de uitvoering van de plannen van het PleinenPlan. Weth Linssen zegt dat rekening moet worden gehouden met een tijdspad van ca. 5 jaar. De planning zal verder worden uitgewerkt en in beeld worden gebracht. 7. Afsluiting De wethouders Linssen en Hagenaars danken de aanwezigen voor hun bijdrage aan de meningsvorming met betrekking tot het PleinenPlan.

16 Bijlagen. 1. Vragen Klankbordgroep 'Korenmarkt" 2. Vragen klankbordgroep "Catharinaplein" 3. Hand-out presentatie verkeerlparkeren en binnentemin Dumontsdreef 4. Lijst deelnemers 2e bijeenkomst klankbordgroep van 15 oktober 2008

17 Korte samenvatting van de reacties van de klankbordgroep "Korenmarkt" Reactie op de notulen van 2juni Blz 5 Punt 2 dot R: Er werd gesproken over commerciële tarieven. Zie antwoord op vraag parkeren Catharinaplein. Reactie van bewoners was op moment van grote stijging kunnen vergunninghouders niet 1 op 1 getransformeerd worden van parkeren op maaiveld naar er onder! Punt 2 dot 8: nluit stap "Korenaere": deze ruimte moet wel gecreëerd worden die is er niet in de huidige situatie. Blz. 6 Punt 4 dot 1: Wat is het alternatief als er niet voldoende middelen zijn? Punt 5 dot 4: Welk jaar is historisch binnen het pleinen plan?? Laatste zin afmaken " bebouwing trapsgewijs...." Blz 7 Punt 6 dot 8: s de genoemde carré vorm historisch verantwoord Als bewoners willen we strakke bestrating op de korenmarkt en omliggende straten. Met de Blauwehandstraat als voorbeeld en niet de huidige keien hergebruiken in de straten. Punt 6 dot 9: Bekijk met de bouw van het hof of dit's avonds afgesloten kan worden om overlast van hang jeugd te voorkomen. Extra punt Korenmarkt: Week markt op het plein?? Als dit wordt ingezet komt hier dan een apparte procedure voor. Het is namelijk niet gewenst door bewoners van het plein er word gevreesd voor zelfde problemen als op de haven. Blz 13 Dot 4: De invulling van de tuin achter de Dumontsdreef moet goed bekeken worden. VM rustige achterkant van vele huizen. Hoe is visualisatie van de Grebbe gedacht achter de huizen van het Bleekveld. Naar ons weten ligt er een betonnen bak met pvc pijpen er doorheen van aansluitingen. Dot 8: Bewoners hebben hier fel op gereageerd. Het huidige waaier patroon terug op de Korenmarkt is niet gewenst. Trillingen en gevaarlijke verkeerssituaties voor fietsen en scoot mobielen vooral bij gladheid en regen. Hoe helpt het leggen van stenen in cement de bovenkant van de stenen recht te krijgen???

18 Blz 15 Ateliers: Galerie oke, ateliers oké bij goede behuizing, nee bij voortzetting van huidige situatie. Wat is HORB?? Reactie op notitie ten behoeve van tweede bijeenkomst klankbordgroep PleinenPlan Blz 3 Punt 2 dot 2 Zover de bewoners weten is er geen rijrichting op het Bleekveld deze straat is verboden voor alle verkeer Verkeersdruk op Korenmarkt neemt toe door afsluiting van het Catherinaplein en Korenbeursplein (Dit wordt wel ondersteund door bewoners). Hierbij komt de extra parkeer druk van de parkeerkelder. Tevens word het kruispunt Noord-SingelKorenmarktlKorte Parkstraatlvan der Rijtstraat zeer druk aangezien hier ook de bussen over zullen gaan draaien vanuit de korte parkstraat de Noord Singel op en terug. Tevens is er nauwelijks zicht op de straat als je uit de Koren markt komt. Voorstellen opgestuurd naar dhr Terstappen. Blz 5 Cijfers Korenmarkt, Korenbeursplein, zuidelijk deel Korenbeursstraat Bezetting overdag wordt niet herkend deze is hoger. Hoevaak en op welke dagen gemeten Maximaal aantal gemeten parkeerders wordt niet herkend deze is hoger. Wanneer gemeten?? Maximaal aantal 's nachts, vrij parkeerders zijn deze geteld??? Blz 6 Variant 1 : niet acceptabel, er zijn dan geen parkeerplaatsen meer beschikbaar voor bijvoorbeeld de bezoekers van "de Korenaren Variant 2: parkeerdruk zal hoog zijn Blz 7 Groei naar toekomst lijkt de bewoners zeer gering met alle nieuwe activiteiten in de omgeving. Tip: Kleinere kring voor vergunninghouders kan helpen bij sturing van parkeerdruk. Blz 9 Reactie op voorstel 1) Zoominvest Past bebouwing in het bestemmingsplan binnenstad??? Nu heeft het de bestemming ugroen"tevens staat er in het pleinen plan aangegeven dat behoud van de groene binnenhoven belangrijk is. Uitgang langs Bleekveld niet gewenst ivm sterk afnemende privacy (tevens zal dit moeilijk gaan omdat hier een sluisje staat en pomp kast voor de Grebbe. Wat is de gekleurde strook achter het Bleekveld?? Extra parkeer kelder geeft nog meer verkeersdruk op Dumontsdreef en Korenmarkt. Reactie op voorstel 2) Tuin (VB, OAR, SWO)

19 Publiekstrekker?? We hebben hier toch de Geit, het Ravelijn en het Park Dieren houden in de binnenstad is niet gewenst door bewoners. Stank Geluidsoverlast Monumenten muurltuin. Moeten we hierbij denken aan een Urne muurltuin?? Past dit binnen het bestemmingsplan?? Komt dit idee naar voren vanwege de voormalige ligging van de Minderbroeder kerk met kerhof?? Er wordt veel gevraagd van vrijwilligers, dit is een uitstervend ras. De financiële onderbouwing die gegeven wordt is voor de bewoners niet voldoende duidelijk. Wie is verantwoordelijk voor de tuin??? Algemene opmerking: De bewoners missen nog steeds een grof tijdspad van het plan. Kan dit worden toegevoegd??

20

21 Reactie klankbordqroep Cathari naplei n bi-jeenkomst : 1) Parkeren: - Kunnen omwonenden met een parkeervergunning vrij gebruik maken van de 3 nieuwe ondergrondse parkeergarages of worden deze toegewezen per vergunning? Variant 2 (Catharinplein autovrij) lijkt ons de mooiste optie mits je als omwonende vrije keuz hebt waar he parkeert met vergunning. Zijn de nieuwe appartementen bij De Swaen en Ons Bergen meegenomen bij de berekeningen? - Hoeveel woningen schat men komen er rondom het plein en oude huize Catharina? Dit mogen er nooit meer dan 150 worden, gezien de berekeningen zouden er bij meer dan 150 parkeerplaatsen te weining zijn. s er ook rekening gehouden met bezoekers en personeel van nieuwe plannen? 2) Verkeerscirculatie: - Bevoorrading van het Vierkantje? s nog steeds onduidelijk. dee: Via Steenbergsestraat en Grote Markt. - Rijrichting: Klaverstraat in Geweldigerstraat uit. Of uitgang via Catharinaplein. - s er nagedacht over de hcek Minderbroederstraat/Kaverstraat? Groot verkeer kan daar de draai niet maken en rijdt nu regelmatig tegen gevels aan of gaat achteruit terug wat voor gevaarlijke situaties zorgt. - Waarom i? niet het hele voormalig huize Catharinacomplex omkelderci? Dan heb je ook maar 1 in- en uitgang nodig. En is er een verlaging v2 w de verkeersdruk. 3) Rooilijn: Hoever gaat de rooilijn daadwerkelijk terug en in welke straten? 4) Hoogte bouw: - Hoe hoog en dichtbebouwd wordt de pleinwand aan het Catharinaplein? - 4 bouwlagen aan straat, welke straat of straten? - Wordt het dan niet nog hoger dan dat het nu is ivm de nieuwe regelgeving wat betreft bijvoorbeeld de plafondhoogtes? - Uitgangspunt dezelfde hoogte als nu of lager, dit was vorige keer aangegeven.

22 5) Opgravingen e.d.: bij de restauratie van de Grebbe zijn er taxaties gedaan wbt de staat van de woning op dat moment, dit ivm verzakkingen e.d. Er zijn toen ook koperen pennen geslagen om te kijken of er sprake was van verzakking. Dit zouden wij ook willen bij de nieuwbouw en bouw van de parkeerkelder voor de omwonenden. bit om taferelen zoals in Amsterdam (noord-zuidlijn) te voorkomen. 6) nvulling Catharinaplein: s er al nagedacht over de invulling van het plein als het helemaal autovrij is? Wordt het binnenterrein openbaar toegankelijk? En hondenvri j zodat er gespeeld kan worden door kinderen? 7) Als er geen horeca is aan het plein zijn er ook geen terrassen. Er is gesproken over een restaurant aan het plein. s dit wel rendabel gezien het grote aanbod aan reataurants wat Bergen op Zoom al heeft. Komen er woonhuizen in het nieuwe complex of appartementen? 8) Een tijdelijke voorziening voor het parkeren tijdens de bouw blijft erg belangrijk. Er zou misschien een tijdelijke ontheffing kunnen komen voor vergunninghouders voor het parkeren buiten de ring centrum. (wij denken dat Bolwerk dan ook al betaald parkeren zal zijn...) 9) Dumontsdreef: Parkeergarage, de inganghitgang komt dan aan de Minderbroederstraat. Als dat ook zo is voor die van het Catharinacomplex wordt het erg druk. Misschien een toegang via de Noordsingel? Er komen 8 woningen en heel veel parkeerplaatsen. Zijn die toegankelijk voor omwonenden met vergunning of worden deze gebruikt zoals bij Engels hof? 10) 0AR:geef t aan dat de pleinen een ontmoeti ngsf unctie moeten hebben. Deze gedachte steunen wij!

23 Datum: 26 mei 2008 Bespreking te: Betreffende: Wijkgebouw de Korenaere l e bijeenkomst klankbordgroep Pleinenplan Stadskern Noordoost Aanwezig: Gemeente Bergen op Zoom: Wethouder A. Linssen, wethouder A. Hagenaars, C. Jacobs en F. de Looij. Klankbordgroep: 15 deelnemers (zie presentielijst) Afwezig: Kopie aan: College BenW, deelnemers overleg Verslag bijeenkomst klankbordgroep. Wethouder Linssen opent de bijeenkomst en geeft een korte toelichting op het doel van de bijeenkomst. De deelnemers aan de klankbordgroep krijgen de gelegenheid hun reactie te geven op het conceptnota PleinenPlan Stadskern Noordoost en eventueel ook zelf met suggesties te komen. Weth. Linssen gaat in op een aantal ingrijpende ontwikkelingen die op stapel staan zoals de herontwikkeling van vrijwel het gehele complex van zorgcentrum Catharina. Daarnaast deelt hij mee, dat de gemeente al actief gehandeld heeft door de aankoop van een aantal hinderlijke horecabedrijven op het St. Catharinaplein. De heer F. de Looij geeft vervolgens een toelichting op de concept Pleinennota. De Gehandicapten AdviesRaad heeft geen exemplaar van de cc. PleinenPlan ontvangen. De nota zal worden toegezonden. De Ouderen Adviesraad (O.A.R.) wil graag nader geïnformeerd worden over de herinrichting van de straten en pleinen en vooral over de te gebruiken bestratingsmaterialen i.v.m. de beloopbaarheid. Weth. Linssen zegt toe aan de klankbordgroep dat de uitgewerkte plannen per plein (inclusief type bestrating) met hun worden besproken. Vervolgens worden de leden van de klankbordgroep in de gelegenheid gesteld om vragen te stellen. De vragen waren goed voorbereid en op schrift gesteld door de leden van de klankbordgroep. n verband met de beperkte tijd konden niet alle vragen, die op schrift waren gesteld, tijdens de bijeenkomst mondeling worden beantwoorden. De vragen die niet meer in de bijeenkomst mondeling konden worden behandeld, zijn in dit verslag 'schriftelijk' beantwoord. n dit verslag zijn de schriftelijke reacties en vragen integraal opgenomen. De antwoorden van de gemeente zijn cursief weergegeven. De Vereniging Binnenstad heeft ook een schriftelijke reactie ingediend. De vereniging wil in aansluiting op hun schriftelijke reactie bij monde van de heer J. Weyts in deze klankbordgroepbijeenkomst in ieder geval het volgende nog eens onder de aandacht brengen

24 - Het zoveel mogelijk respecteren van de historische rooilijnen in de binnenstad. - Zuinig omgaan met de bijzondere keien in de Korenbeurstraat en -plein en de Korenmarkt De door de Vereniging Binnenstad ingebrachte schriftelijke vragen, die vanwege tijdgebrek niet mondeling konden worden behandeld, zijn eveneens schriftelijk beantwoordt (bijlage 4). Afsluiting De wethouders Linssen en Hagenaars danken de aanwezigen voor hun constructieve inbreng en voor het vele werk dat is verricht als voorbereiding op deze bijeenkomst. Het verslag van deze bijeenkomst, waarin wordt opgenomen een integrale beantwoording van de vragen wordt aan de deelnemers van de klankbordgroep toegezonden. Het is de bedoeling om in het najaar een tweede overleg te houden met de klankbordgroep. Bijlagen. 1. Beantwoording reactie klankbordgroep Sint Catharinaplein e.o. 2. Beantwoording reactie klankbordgroep Korenmarkt e.o. 3. Beantwoording reactie klankbordgroep Korenbeursplein e.o. 4. Beantwoording reactie van de Vereniging Binnenstad e.o. 5. Verslag bespreking concept Pleinenplan Stadskern Noord-Oost in de vergadering van de raadscommissie stad en Ruimte.

25 1. Reactie klankbordgroep Sint Catharinaplein e.o. Algemeen - Alle aanwezigen vinden de plannen voor het Catharinaplein erg mooi, complimenten. - Wel is het plan voor het Catharinaplein nog erg summier in vergelijking met de plannen voor de andere pleinen. - We willen de volgende kritische kanttekeningen plaatsen bij het plan zoals dat nu voor ons ligt: Vragen a Parkeerplaatsen voor omwonenden. Er komt meer woningbouw en Korenmarkt en Korenbeursplein worden ook grotendeels autovrij gemaakt. Hoeveel plaatsen gaan er weg? Hoeveel plaatsen komen er beschikbaar voor omwonenden? De ondergrondse parkeergarage onder huize Catharina is die ook beschikbaar voor bewoners (met vergunning) of alleen voor bezoekers? Zijn er extra kosten voor bewoners om te parkeren in de ondergrondse parkeergarage? A. Het is de bedoeling, dat er in de nieuwe parkeergarages ook extra plaatsen worden gecreëerd voor omwonenden. Hoeveel plaatsen erbij komen en eraf gaan in de openbare ruimte is nog niet helemaal uitgezocht. Weth. Linssen deelt mee, dat de gemeente de bewoners niet zal verplichten gebruik te maken van een duurdere parkeergarage. De gemeente heeft een zorgplicht voor de huidige vergunninghouders. * We zien op de tekening dat in de Klaverstraat en Geweldigerstraat de rooilijn wordt verschoven, gebeurd dit ook in de Minderbroederstraat zodat er daar ook een breder trottoir komt? A. Bij de uihverking van de nieuwbouwplannen zal bezien worden of de Minderbroederstraat verbreed kan worden, zodat er wat meer ruimte voor de voetgangers kan komen. De nieuwe bebouwing aan de kant van de Minderbroederstraat, Geweldigerstraat en Klaverstraat wordt dit weer een hoog gesloten blok? Aan hoeveel lagen wordt er gedacht? A. Op basis van de huidige bouwhoogten en het daarop afgestemde bestemmingsplan heeft de eigenaar van het complex rechten om bij nieuwbouw weer dezelfde hoogten aan te houden. Bovendien spelen hierbij ook financiële aspecten een belangrijke rol om tot een nieuwe invulling te komen. * s er bekend of er archeologische opgravingen kunnen gaan plaatsvinden bij de bouw van een ondergrondse parkeergarage? Zo kan het project namelijk vertraagd worden. A. Ja, dit moet voorafgaand aan de bouw gebeuren. Tussen sloop van de gebouwen en start van de nieuwbouw zal een periode gereserveerd worden voor het verrichten van archeologisch onderzoek. Op het terrein hebben vroeger o.a. gestaan het Jacobsgasthuis en -kapel en de Margrietenkapel. V. s het mogelijk om bijzondere archeologische vondsten weer zichtbaar te maken door deze op te nemen in de nieuwbouw?. Verwezen wordt hierbij naar Brussel, waar een mooi voorbeeld is hoe men daar omgegaan is met archeologische resten. A. We zullen dit als een aandachtspunt meegeven aan de toekomstige ontwikkelaar van het bouwplan voor het terrein van zorgcentrum Catharina. Dit is uiteraard afhankelijk van de resultaten van het archeologisch onderzoek en in hoeverre deze ingepast kunnen worden in het bouwplan. Bevoorrading van het Vierkantje: komt dit dan via de Grote Markt of komt daar een andere oplossing voor? A. De bevoorrading zal via het Catharinaplein blijven plaatsvinden, waarbij zoals elders in de winkelstraten in het centrum de bevoorrading binnen de zogenaamde venstertijden kan plaatsvinden. i Een hondenuitlaatplaats bij elk plein lijkt ons wel zinvol.

26 A. De (historische) pleinen in de binnenstad lenen zich niet voor het aanbrengen van hondenuitlaatplaatsen. Bovendien heeft iedere hondenbegeleider een ruimplicht. Worden er op de pleinen ook speelgelegenheden aangelegd voor kinderen? A. Voor zover de pleinen geheel of gedeeltelijk autovrij gemaakt kunnen worden, lenen deze ruimten zich goed voor verpozing en spelen. Het is niet de bedoeling om hier de traditionele speelattributen te plaatsen. Specifieke speelvoorzieningen zijn vooral gedacht in de groene hoven, waar vooral de kleinere kinderen veilig kunnen spelen. Wat wordt de bestemming van de panden aan het Catharinaplein? Worden er ook starterswoningen van gemaakt? A. Er komen geen winkels. Wel wordt gedacht aan een transformatie van de hinderiijke "natten horeca (cafés) naar restaurants. Zo hoort op de VismarM zeker een visrestaurant. Vooral de kant van het "Katrientje" leent zich goed voor goede horeca gezien de ligging op de zonzijde van het plein. Naast omzetting in restaurants wordt voor de kleinere panden gedacht aan een nieuwe bestemming van wonen met bijvooheeld praktjkruimten op de begane grond. Wellicht dat er nog een 'natte" horecavestiging een plek kan krijgen op hef plein. Voor het 'Katrientje' zijn nog geen concrete bouwplannen. Het is de bedoeling om de kapel (rijksmonument) en het hoofdgebouw aan het plein te handhaven. Nog niet bekend is of hier ook staríerswoningen kunnen worden gerealiseerd. Aansluitend hierop wordt gevraagd of er in het te handhaven hoofdgebouw van Huize Sint Catharina bijvoorbeeld ook een bed en breakfast o.i.d. kan worden ondergebracht? A. Een dergelijke functie, maar ook een hotel is in principe denkbaar. Als de reconstmctie van het plein start, zouden wij graag zien dat er eerst nieuwe parkeerplaatsen komen waarna er verder gebouwd wordt. A. Op dit moment kunnen we hier nog niet concreet op ingaan. Bij de planning van de uitvoering van de werkzaamheden zal dit als aandachtspunt worden meegenomen.

27 2. Reactie klankbordqroep Korenmarkt e.o. 1. Plan Algemeen: ndien de wandelroutes gelopen worden zoals in het plan beschreven is, komt men langs het complex "De Zale". De uitstraling hiervan is matig. Een meer historische uitstraling is gewenst. A. We onderkennen, dat de Dumontsdreef en vooral het deel aan de zijde van de Minderbroederstraat een weinig florissant beeld oplevert. Hier is bovendien sprake een relatief groot gat in de straatwand. Wij zullen bij de verdere uitwerking van het Pleinenflan dit aandachtspunt meenemen en bezien of hier in samenhang met het groene binnenterrein achter de Dumontsdreef ook een kwaliteitsslag gemaakt kan worden, die meer recht doet aan het historische karakter van de binnenstad. 2, Parkeren Korenmarkt en de straten eromheen: Wat gaat er gebeuren met de parkeervakken in de straten? (Goudenbloemstraat, aan de Korenmarkt, Singeltje, Korenbeursstraat, Pastoor Lancrietstraat)? Kunnen alleen bewoners parkeren in de parkeervakken die blijven bestaan? Of ook bezoekers? Zullen er voor de bewoners voldoende parkeerplaatsen zijn exclusief de plaatsen in de nieuw te bouwen kelder. Wordt de nieuw te bouwen parkeerkelder alleen gebruikt voor de bewoners van het nieuwe gebouw? Kunnen omwonenden daar ook gebruik van maken? Kunnen bezoekers ook parkeren in de parkeerkelder? Wordt de parkeerkelder afgesloten in verband met veiligheid? Waar komt de ingang bij de parkeerkelder? Komen er extra kosten bij wanneer er gebruik gemaakt wordt van de parkeerkelder? A. Op deze bovenstaande vragen kunnen wij nog geen gedetailleerd antwoord geven. Hiervoor zullen de deelplannen eerst verder uitgewerkt moeten worden. Waar het profiel van de straten breed genoeg is, zal in principe het parkeren worden gehandhaafd. n de nieuwe parkeerkelders zullen naast parkeervoorzieningen voor de nieuwe woningen ook extra parkeerplaatsen worden opgenomen voor bewoners uit de omgeving. De aantallen zal o.a. aibangen van de omvang. van de parkeervoorzieningen, die op de herontwikkelingslokaties kunnen worden gerealiseerd. Ook over de condities voor het kopen of huren van de parkeerplaatsen in de nieuwe kelders kunnen we nog geen uitspraken doen. s er een mogelijkheid voor een in- en uitstapplaatsl taxistandplaats voor het wijkcentrum "De Korenaere"? A. Het is niet nodig om voor het halen en brengen een aparte taxistandplaats aan te brengen. De taxi's kunnen gewoon voor het wijkgebouw langs de stoep stoppen om hun klanten in en uit te laten stappen. Voldoende (meer dan nu) fietsenrekken bij "De Korenaere". Vanwege gebruik door verschillende doelgroepen (omwonenden en hun bezoek, winkelend publiek en bezoekers "De Korenaere") blijkt capaciteit te weinig. A. ndien de capaciteit inderdaad niet toereikend is, zullen wij een aantal fietsenrekken bij plaatsen. Voor het berekenen van het aantal parkeerplaatsen dient er rekening gehouden te worden met voldoende parkeergelegenheid voor "De Korenaere", welke een stedelijke functie heeft (bijv. patiëntenverenigingen). nvalidenparkeerplaatsen zijn gewenst. A Wij zullen met de Korenaere hierover contact opnemen om tot een inschatting te komen van de behoefte aan specifieke invalidenparkeerplaatsen. Waar gaan de vrachtwagens die parkeren bij "De Bouwmarkt" parkeren wanneer de plannen doorgaan?

28 A. Het laden en lossen van de Bouwwinkel zal na realisering van de nieuwbouw op het terrein van de vm. Oranje Nassaukazeme inderdaad lastiger gaan worden. Dit zal dan moeten gaan gebeuren vanaf de Korenmarkt 3. Verkeer: Hoe wordt de verkeersroute? Hoe wordt omgegaan met vrachtverkeer? Verkeerssituatie op Bleekveld (autovrij) dient behouden te blijven. A Voor het plangebied Stadskern Noordoost wordt een apart buurt verkeerscirculatieplan opgesteld, waarin gekeken wordt naar de meest optimale verkeerscirculatie, de bevoorradingsroutes, de ontsluiting van de beoogde parkeerkeldew en het parkeren. 4. Bestrating: Wordt de uitvoering van de stoepen en straten zoals in de "Blauwe Handstraat"? Dit heeft de voorkeur. A Uitgangspunt is, dat voor de woonstraten in principe uitgaan van dezelfde inrichtingprincipes, die elders in de binnenstad al zijn toegepast. Dit is ook afhankelijk van de financiële mogelijkheden om en dergelijke hoogwaardige bestrating te kunnen realiseren. De Blauwehandstraat is hiervoor een goed voorbeeld van de gewenste inrichting van de woonstraten. Kunnen de stoepen verbreed worden? A Waar mogelijk zullen we de profielbreedte van de rijbanen terugbrengen tot een standaard profiel. De vrijkomende ruimte komt dan ten goede aan het verbreden van het trottoir. Zijn verkeersvertragende maatregelen voor verkeer i.v.m. trillingen mogelijk? Geen drempels! A Het versmallen van de rijbaan heeft, zoals elders in de binnenstad al is aangetoond, een snelheidsremmend effect. Er zijn geen plannen om drempels aan te leggen. Palmboommotief in zandgrond bij Bleekveld dient behouden te blijven. Zie ook de toelichting in de brochure "Stadswandeling". A Uitgangspunt is om deze karakteristieke bestrating te behouden en te verbeteren. 5. Bebouwing nieuw: Op welke manier wordt de betonvloer, die nog van de Oranje Nassau kazerne stamt, gesloopt? Dit in verband met mogelijk zware constructie. A Het is bekend dat ter hoogte van de Pastoor Lancrietstraat een massieve betonnen plaat aanwezig is. Op welke wijze deze plaat gaat worden verwijderd is nog niet bekend. Dit wordt nader onderzocht bij de verdere uitwerking van de plannen. Hierbij wordt rekening gehouden met de woningen, die op korte afstand van deze te slopen betonnen plaat zijn gelegen. Welke werkzaamheden worden verder uitgevoerd? A Voor de bouw en vooral voor het realiseren van en parkeerkelder zal het terrein ontgraven moeten worden en wellicht tijdelijk omkaderd moeten worden met damwanden. Eer het zover is zullen de omwonenden geïnformeerd worden over deze werkzaamheden. Wat wordt de precieze hoogte van de nieuwbouw aan de kant van de Pastoor Lancrietstraat (aan het begin - bij bouwmarkt)? Aangezien hier het appartementencomplex gepland is. Wat wordt de afstand van de gevels van de bestaande bouw naar de gevels van de nieuwbouw in de Pastoor Lancrietstraat? Wat zijn de mogelijkheden om deze wat naar achteren te plaatsen? Minimaal een parkeerruimte achter de rand van de huidige betonplaat. A n de bijlage 1 van het concept-pleinenplan zijn de stedenbouwkundige randvoorwaarden opgenomen voor de nieuwbouw aan de Korenmarkt. De nieuwbouw aan de zijde van de Pastoor Lancrietstraat wordt in de oorspronkelijke, historische rooilijn geplaatst. Dit is een uitgangspunt van

29 het Beschermd Stadsgezicht. De bebouwing in de Pastoor Lancrietstraat zal qua hoogte in overeenstemming zijn met de hoogte van de bestaande woningen aan de overzijde: een bouwlaag met kap (goothoogte 3,50 a 4,50 meter). Op de hoek met de Korenmarkt zal de bebouwing trapsge wijs Wordt "De Ster" ook verbouwd? Dit in verband met mogelijkheid tot scheuren in de muur bij omringende panden ('t Singeltje Korenbeursstraat) A. De gemeente heeft het pand van de Ster aangekocht om een einde te maken aan de hinderlijke horeca-exploitatie van het pand. Het is nog niet bekend of het pand al dan niet gesloopt gaat worden. Worden de nieuw te bouwen panden huur- of koopwoningen? A Dat is op dit moment nog niet bekend 6. nrichting: Hoe komt de Korenmarkt er daadwerkelijk uit te zien? Het plein moet historisch blijven, futuristische zaken zoals bij gouvemementsplein en parade zijn niet gewenst. Er wordt meer gedacht aan een uitstraling zoals het "Beurspleintjen. Wat gebeurt er met de verlichting, wordt dit hetzelfde als in de "Blauwe Handstraat"? De brievenbus moet behouden blijven. Wellicht een andere plaats i.v.m. verkeersveiligheid. Worden er stoelen geplaatst op de Korenmarkt? (zie ook uitleg verslag klankbordgroep Korenbeursplein) Het beeld van de nieuwbouw moet passen bij bestaande bouw; kleinschalig en met historische uitstraling Aan de zuidkant van de Korenmarkt staat nu een ondergrondse vuilcontainer (bij het speeltuintje). Waar komt deze nieuwe container? Graag wordt benadrukt dat deze zo geplaatst dient te worden dat de vuilniswagen niet tegen de richting in hoeft te rijden. Benadrukt wordt dat de lindebomen op de Korenmarkt moeten blijven. A. n de concept nota PleinenPlan is een eerste ideeënschets opgenomen voor de inrichting van de Korenmarkt. Uitgangspunt is o. a. het behoud van de karakteristieke lindebomen. We willen wel onderzoeken of een aantal lindes verplant kunnen worden, zodat er een carré gaat ontstaan. Er wordt een inrichting voorgestaan, die respectvol omgaat met het historische kader van het plein. Daarbij willen we ook het karakteristieke historische waaierpatroon van de keien terugstraten, maar dan wel zodanig, dat ze weer redelijk beloopbaar zijn. Wat betreff de verlichting worden gedacht aan de gaslamparmatuur, die ook al elders in de binnenstad zoals in de Blauwehandstraat is toegepas t Overige inrichtingselementen zoals zitelementen, glascontainer, afvalcontainer, vedichting, plaats brievenbus etc. worden bij de verdere uihverking van het inrichtingsplan betrokken. Te zijner tijd zal het ontwerp voor het plein met de bewoners nog worden besproken. Voor de nieuwbouw aan d KorenmaM zijn stedenbouwkundige randvoorwaarden opgenomen. De nieuwbouw moet qua bebouwingkarakteristiek aansluiten op het historische bebouwingskarakter van de binnenstad. De gevel langs de Korenmarkt wordt geen kopie van het oude kazemegebouw, maar dit gebouw zal wel als referentie dienen voor het architectonische ontwerp. Wat gaat er met de speeltuin gebeuren? Zie ook idee Korenbeursplein. A. Het huidige speelterreintje ligt nogal weggestopt tegen het Frabagebouw. Een vervangende speelgelegenheid voor de (kleinere) buurfkinderen is gedacht op het binnenterrein (hof) van de nieuwbouw terplekke van de vm. kazerne. We gaan onderzoeken of dit in het nieuwbouwplan is onder te brengen. 7. Bestaande bebouwing: n het plan wordt gesproken over bouw-technisch slechte panden. Hoe wordt daar verder mee omgegaan? Wordt er nu ook extra gelet op het verfraaien van panden, wat meer recht doet aan de omgeving?

30 Komen er (extra) subsidies voor particulieren om hun woningen op te knappen? A. Op dit moment is er geen regeling om subsidie te kunnen verstrekken voor het verbeteren van particuliere panden. Bezien wordt of hier alsnog mogelijkheden voor gecreëerd kunnen worden. Daarnaast wordt bij de vergunningverlening en handhaving nauwlettend op toegezien, dat respeclvol wordt omgegaan met de cultuur historische waarden van het beschermd stadsgezicht. Wordt Stichting Stadsherstel bij het Pleinenplan betrokken? A. De stichting is nu al actief met het opknappen van het Swaentje. Wellicht dat er ook nog andere panden zich aandienen waarvoor een rol is weggelegd voor de stichting, 8. Uitvoering werkzaamheden: Er dient een bouwkundig vooronderzoek (foto's, hoogtemetingen en vastlegging verslag) gedaan te worden aan omringende panden (Korenmarkt, 't Singeltje, Korenbeursstraat, Pastoor Lancrietstraat, Kettingstraat, Gouden Bloemstraat, Bleekveld). Voor het uitvoeren van bouwwerkzaamheden dienen er (conservatieve) civiele berekeningen gemaakt te worden. Dit om schade door trillingen aan omringende panden te voorkomen. Ook bij opnieuw bestraten dient zorgvuldig en voorzichtig gewerkt te worden en dient schade te worden voorkomen. Hoe worden de werkzaamheden tijdens de uitvoering gecontroleerd, zodat er zorgvuldig gewerkt wordt en er geen schade aan de huidige woningen kan ontstaan? Er dient een verkeersplan tijdens de bouw te komen. Dit om inbouwen van auto's, beschadigen van panden en auto's e.d. te voorkomen. Waar worden de bouwketen e.d. geplaatst bij uitvoering? Wie wordt om advies gevraagd wanneer er aanpassingen in het project voorkomen? Worden bewoners op voorhand op de hoogte gebracht?ls er een nauwkeurige begroting? En is er voldoende budget om het plan uit te voeren? Wat wordt er als eerste geschrapt indien het beschikbare budget niet voldoende blijkt te zijn? Wat is de tijdspadlplanning? Hoe worden de bewoners geïnformeerd gedurende het verloop van het project? A. Zowel over de bouw- en inrichtingsplannen als over de uitvoering van de werkzaamheden zal met de omwonenden in het vervolgtraject worden gecommuniceerd. Op dit moment kunnen wij nog geen antwoorden geven op de gestelde vragen. Wel is het gebruikelijk om bij de wat grotere binnenstedelijke bouwprojecten een bouwkundige analyse te maken van de omliggende bebouwing i. v.m. mogelijk schade die kan optreden tijdens de bouwwerkzaamheden. 9. deeën: Een glasinzameling onder de grond in plaats van de huidige glasbak. e Kan er weer een papierinzamelbak komen? Maar dan ondergronds? Zoals de proef in de Boxhornstraat? A. Zie hiervoor het antwoord op vraag 6. Er zijn veel ideeën voor "De Ster". Graag zouden we voor de buurtbewoners een rustige bistro1 grand-café zien, ook als ontmoetingsplek voor de bewoners. Dit om de woonlbuurtfunctie van de Korenmarkt te ondersteunen. A. Het beleid is er op gericht om in de woonstraten vooral cafés zoveel mogelijk terug te dringen en de horeca te concentreren op de pleinen. Wel wordt er aan gedacht om het pand "de Dikke Boom "op het Korenbeursplein weer een horecabestemming te geven om de verblijfs- en ontmoetingsfunctie van dit plein te versterken.

31 3. Reactie klankbordgroep Korenbeurspleine.o. Algemeen Terugkijkend op drie geslaagde bijeenkomsten, concludeert de klankbordgroep Korenbeursplein dat binnen haar gelederen het enthousiasme over het concept Pleinenplan Stadskern Noord-Oost overheerst. Ondanks dat er nog veel vragen leven en er op diverse punten behoefte is aan (een verdieping van) beleid, is de ingeslagen koers de juiste. Vooropgesteld dat de uitvoering van dit plan even voortvarend en interactief wordt aangepakt als de totstandkoming, zal het leiden tot de redding van een gebied dat zich nu op een hellend vlak bevindt. Ons verslag is in twee delen op te splitsen. Allereerst hebben wij een aantal feitelijke vragen die wij graag beantwoord zagen. Het tweede gedeelte is een overzicht van onderwerpen waar naar onze mening (verdergaand) beleid voor nodig is. Deze onderwerpen zijn voorzien van suggesties. Vragen Wat verstaat de gemeente onder de mediterrane sfeer die het Korenbeurspleintje in de toekomst uit zou moeten ademen? Binnen de klankbordgroep merkten we al dat het begrip mediterraan zoveel definities kent als er mensen zijn. Daarom is een kadervormende definitie van het mediterrane begrip wenselijk om misverstanden en verkeerde beeldvorming te voorkomen. Daarnaast is de vraag of er alleen winkels met een mediterraan karakter zich mogen vestigen aan het Korenbeursplein of dat er ook nog ~ imte is voor middenstand met een karakter uit een andere windstreek? A. Bij mediterrane sfeer denken we aan specifieke ambiance, die qua producten en inrichting associaties oproept met het Middellandse Zeegebied. Langs het plein bevinden zich al twee winkels, die hietvoor een aanzet kunnen vormen. Daarnaast kan bijvooheeld ook gedacht worden aan Franse en taliaanse producten etc. Om de sfeer te ondersteunen zou het plein heringericht kunnen worden met een halfierharding (ambiance van een Frans dorpsplein), waarop niet alleen gespeeld kan worden (jeu- de- boules, kinderspelen), maar ook een mam van verse Nederlandse en exotische producten of brocanterie kan worden gehouden. Toe- en afvoer Hoe ziet de gemeente de toe- en afvoer van goederen op het Korenbeursplein? Alleen toegang voor bestemmingsverkeer voor en na sluitingstijd en daarna paaltjes? A. Het is de bedoeling het Korenbeursplein geheel verkeers- en parkeervrij te maken. De wijze van bevoorrading wordt nog nader bezien bij de uihverking van het inrichtingsplan. Hierover komt dan een overleg met de omwonenden en andere belanghebbenden. Aansluitend hierop wordt door een lid van de klankbordgroep gevraagd, of de Korenbeurstraat tussen de Wouwsestraat en het Korenbeursplein geheel autovrij gemaakt kan worden. Woningen VS winkels Het concept-plan spreekt van winkels aan de noord- en woningen aan de zuidzijde van het Korenbeursplein. Hoe verhoudt deze visie zich tot de hedendaagse werkelijkheid waarin aan de zuidzijde een coffeeshop, een voormalige shoarmazaak, een nagelstudio, een lampenwinkel en een zwembad te vinden zijn? A. Aan de noordzijde bevinden zich wat grotere panden, die zich goed lenen voor een bijzondere functie. De panden aan de zuidzijde vormen de panden zijn kleinschaliger en vormen een architectonische eenheid. Dat wil niet dat we de bestaande commerciële functies hier perse weg willen hebben. Gat van Nijpels Zijn er ontwikkelingen voor wat betreft het Gat van Nijpels aan de Kettingstraat?

32 A. Er zijn bij de gemeente op dit moment geen plannen of initiatieven bekend om dif gat in te vullen met nieuwbouw. Het gat is thans een storend element, dat afbreuk doet aan de leefbaarheid en beeldvorming van de buud. Wel of geen auto's Op pagina van de nota staat: 'Nota openbare ruimte, inrichtingsprincipe Korenbeursplein: "Bij een herinrichting van het Korenbeursplein dient dan ook uitgegaan te worden van een inrichting die de nodige flexibiliteit in gebruik mogelijk maakt. Dus zowel parkeren als het houden van een markt." Echter in het vervolg van het conceptplan staat dat het Korenbeursplein parkeer- en autovrij zou moeten zijn. De vraag is welke van deze stellingen nu prioriteit krijgt. A. Zie hiervoor antwoord op vraag over de toe- en afvoer. Herhuisvesting drugspanden Op pagina van de nota staat: " Drugsbeleid: Op grond van de Nota Cannabisbeleid 2007 kunnen echter de bestaande, gedoogde koffieshops, zoals die op het Sint Catharinaplein en het Korenbeursplein, niet zonder meer elders in de gemeente op een andere locatie worden ondergebracht. Hiervoor zal een wijziging plaats moeten vinden van dit beleid." De vraag is of de gemeente deze wijziging ook door gaat voeren en waarom zij er überhaupt voor gekozen heeft om met eigen beleid deze mogelijkheid te schrappen? A. De gemeente wil inderdaad serieus bekijken of de bestaande gedoogde koffieshops op het Catharinaplein en het Korenbeursplein kunnen verdwijnen. Ahoy Wat gebeurt er met de Ahoy-bar? A. Het is de bedoeling de hindedijke horeca (cafés) in de woonstraten zoveel mogelijk terug te dringen. De gemeente kan echter niet zonder meer een horecabestemming van een pand halen.

33 Gemist beleid en suggesties Verkeerscirculatieplan Binnen het plan ontbreekt een verkeerscirculatieplan. Wanneer het Korenbeursplein inderdaad een autovrij plein wordt, betekend dit een afsluiting van de rijrichting zoals die op dit moment geldt. Hoe wordt dan bijvoorbeeld de rijrichting vanuit de KeZtingstraat? ' C P v2?. C F C.* - m.,. /,o*. '4 ur 3J r. U C, -c Als aanvullende suggestie doen wij: Het autovrij maken van de Korenbeursstraat tot aan de Wouwsestraat (waarbij toegankelijkheid voor de gebruikers van de garages wel mogelijk moet blijven). Dit zou het loopgenot van bezoekers van het winkelcentrum ten goede komen en de overlast van racende parkeerplaatszoekenden tegengaan. Het gedeelte van de Korenbeursstraat tot aan de Korenmarkt zou wel gewoon de parkeerfunctie kunnen houden. A. Zoals al in het concept-pleinenplan is aangegeven wordt er voor het plangebied stadskern Noord-Oost een buurîverkeerscirculatieplan opgesteld, waarin deze vragen en opmerkingen worden meegenomen. Stop de verkrotting en verpaupering We missen stevig beleid ter voorkoming van verkrotting en verpaupering van panden in particulier bezit. Als voorbeelden van negatief stadsbeeld geven wij mee: zijkant pand slager, de lichtbakreclame van het internetcafé, elektronicadraden langs de buitenzijde van ditzelfde pand, de staat van zonwering van de bakker aan het Korenbeursplein en het stucwerk van de opslagpanden aan de Kettingstraat. Als aanvullende suggestie doen wij: J Het instellen van een onderhoudsplicht. J Handhaving en verscherping van het welstandsniveau van het beschermd stadsgezicht. J Gemeentelijk aankoopbeleid waarbij de gemeente recht heeft op eerste koop in geval van verkoop. Dit zou met name van toepassing kunnen zijn voor de vele aftandse garage- en opslagruimtes in deze buurt. Wanneer de gemeente deze aangekochte panden vervolgens weer verkoopt, kunnen in het verkoopcontract strikte voorwaarden voor gebruik en onderhoud neergelegd worden.

34 J Opknappertjes voor starters. n Rotterdam is dit jaar met succes een project afgerond waarbij de gemeente gratis verpauperde woningen verstrekte aan starters die deze (binnen strikte voorwaarden) op konden knappen. Het project heeft niet alleen geleid tot de redding van een stukje historisch Rotterdam, maar heeft een zeer positieve weerslag op de hele wijk (zie voor meer informatie De gemeente Bergen op Zoom zou hier een voorbeeld aan kunnen nemen en een soortgelijk project (zij het met een eigen draai) opzetten. Het doel is drieledig: voorkomen van verdere verkrotting van de wijk, het bieden van mogelijkheden voor starters op de woningmarkt en verjonging van de wijk. Van der Rijtstraat Het gedeelte van de Van der Rijtstraat vanaf het Korenbeursplein tot aan het koopcentrum dient integraal onderdeel uit te maken van het PleinenPlan. Ongeacht de plannen van V&D dient er een visie neergelegd te worden over dit gedeelte van de Van der Rijtstraat. Het is een onooglijke straat met een aantal vervallen panden. Uiteraard domineert de lelijke zijgevel van V&D het straatbeeld, maar ook de rest is niet om over naar huis te schrijven. Zeker wanneer straks de bussen uit de straat verdwijnen, kan het een aantrekkelijke wandelroute worden vanuit de richting Ravelijn met name voor winkelend publiek dat niet de pleinen-, hoven- of zwerfroute wil volgen maar gewoon lekker snel naar de winkels wil. En juist het Korenbeursplein kan voor de route Noordsingel-Van der Rijtstraat een welkome onderbreking vormen. Wanneer de Van der Rijtstraat niet in het PleinenPlan wordt opgenomen, is de kans groot dat het een blinde vlek blijft. Het is nu al een kier tussen de herinrichting Joorenplein, herinrichting Binnenstad en PleinenPlan. A. We nemen deze suggestie over en zullen de Van de Rijtstraat alsnog meenemen in het plangebied van het PleinenPlan. n dat verband zullen we ook voorstellen doen voor de inrichting van deze straat, wanneer de bussen hier niet meer doorheen hoeven te rijden bij het gereedkomen van de nieuwe centrale binnenstadshalte in de Arnoldus Assselbergsstraat. Horeca op het Korenbeursplein Volgens het conceptplan is er ruimte voor maar één horecavoorziening op het Korenbeursplein. Niet dat wij voorstander zijn van grootschalige horeca op het plein, maar de vraag is wel, waarom dit zo strikt beschreven staat. Wij raden aan om horeca met terras in het pand van voormalig café De Dikke Boom te stimuleren. Als klankbordgroep vroegen wij ons af of coffeeshop nternational een volledige horecavergunning heeft. De mogelijkheid dat dit etablissement in de toekomst een volwaardig café is absoluut niet wenselijk. A Gebruik groen Momenteel is het groen dominant aanwezig op het Korenbeursplein in de vorm van een tiental, uit de kluiten gewassen, lindebomen. Prachtige bomen, maar helaas volledig misplaatst op het Korenbeursplein. Niet alleen nemen zij al het zonlicht weg, ook verruïneert de wortelgroei het wegdek en zorgt de plak (veroorzaakt door altijd aanwezige luis) voor overlast voor geparkeerde auto's en omliggende panden. De klankbordgroep adviseert daarom om deze bomen te verwijderen (indien mogelijk elders te herplanten) en stelt voor de leibomen vanaf de Korenmarkt door te trekken door de Korenbeursstraat naar het Korenbeursplein. En misschien zelfs nog verder; via de Van der Rijtstraat naar de stad. Zodoende ontstaat er als het ware een groene bewegwijzering richting de stad. Hierbij benadrukken wij dat de gebruikte bomen géen lindebomen moeten zijn, maar een ander soort leiboom. Het is zelfs een idee zijn om ieder plein zijn eigen leiboomtype te geven. Het Korenbeursplein zou omzoomd moeten worden met leibomen. Hier zou de onderliggende ruimte tussen de bomen gevuld kunnen worden met een buxushaag of een ander soort laagblijvende struik die in de winter groen blijft. Overigens biedt ook de Noordsingel met in het verlengde de Van der Rijtstaat wel de nodige ruimte voor verfraaiing. Straatmeubilair Om te voorkomen dat het Korenbeursplein een residentie wordt voor mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats, is straatmeubilair in de vorm van banken niet gewenst. Stoelen zoals die op de Parade te vinden zijn daarentegen wel gewenst. Aangezien het plein gebruikt gaat worden als marktplein zijn verdere vaste obstakels zoals speeltoestellen niet inpasbaar. De mogelijkheid om actief bezig te zijn op het plein zal daarom laag-bij de-gronds moeten zijn. Dit biedt verfrissende mogelijkheden zoals een jeu-de-boulesbaan, een hinkelbaan, knikkerbaan en mogelijk zelfs een schaak- enlof dambord van groot formaat.

35 Hondentoilet Als we er vanuit gaan dat er altijd mensen zullen zijn die het niet nodig vinden om de uitwerpselen van hun hond op te ruimen, pleit de klankbordgroep Korenbeursplein voor voldoende voorzieningen op dit gebied. Dus ook voor bezoekers en toeristen die samen met hun trouwe viervoeter deze stad aandoen. Voor deze laatste groep geldt dat de nood vaak het hoogst is bij aankomst. Als suggestie geven wij het idee mee om bij iedere parkeerplaats een hondenuitlaatstrook te maken die door de honden van zowel door bezoekers als door bewoners gebruikt kan worden. Dit naast de gebruikelijke afvalbakken. Ook benadrukken wij de kracht van controle en handhaving. En tot slot... ons haalbare droombeeld Het begrip mediterraan krijgt van de leden van de klankbordgroep een uitleg die neigt naar het Franse dorpsplein. Kleinschalig en gezellig: waar het onder het genot van een hapje en een drankje goed toeven is. Waar men kan genieten van samen zijn. Waar kinderen de ruimte hebben om te spelen zonder vrees voor verkeer. Waar een kwalitatief hoogstaande horecagelegenheid is gevestigd met voor de deur een terras waar men overdag en in de avonduren terecht kan voor een hapje en een drankje. Waar bezoekers hun dag beginnen met een lekker bakje en een appeltaart of baklava en dan al besluiten om hier op de terugweg nog even een drankje te nuttigen. Het Korenbeursplein wordt een plein van ontmoeting en beleving. Waar bewoners een balletje 'jeu-de-boulen' en kinderen al hinkelend en knikkerend leven in de brouwerij brengen. Het plein leent zich bij uitstek voor de wekelijkse groente- en fruitmarkt, maar ook een Montrnartre-achtige kunstmarkt is hier prima op zijn plaats, of een antiek- & brocantemarkt. Als ideaalbeeld vervolmaakt een tijdschriftenkiosk gedurende de zomermaanden het pleinbeeld. Hier kan men een krantje kopen om dat bij de ochtendzon open te slaan op een van de stoelen a la parade die op het plein staan. Of zich in de middaguren koesteren in de schaduw die de leibomen langs het plein bieden. Kortom: La vie d'or aan het Korenbeursplein. Het Korenbeursplein in vroeger dagen

36 4. Schrifteliike reactie van de Verenisinci Binnenstad op het cc Pleinenplan Let bij sloop St. Catharina op de mogelijk nog aanwezige noodgevel van de St. Margrietenkapel. Structureel kan die nog aanwezig zijn. A. Dit zal als een van de aandachtspunten zal worden meegenomen bij de herontwikkeling van deze locatie. Het verhoogde vlak t.p.v. de voormalige Kazerne bestaat uit beton, 1 m dik! A. De aanwezigheid van deze betonplaat is bij de gemeente bekend. Dit zal een bijzondere opgave worden voor de slopwerkzaamheden om het terrein bouwrijp te maken. Het versterken van de marktfunctie van de Vischmarkt wordt toegejuicht! A Voor de weekmarkt, die nu nog op de Gedempte Haven wordt gehouden wordt naar een vervangende locatie gezocht. Hiervoor wordt een studie verricht. Een van de mogelijke locaties hiervoor het St. Catharinaplein. Dit plein zelf is echter te beperkt van omvang om de hele weekmarkt hier te kunnen onderbrengen. Een aanvullende locatie in de buurt is dan echter nodig Het visualiseren van de Grebbe kan ook heel goed achter de huizen van het Bleekveld, in combinatie met de beoogde wandelroute. Denkbaar is de doorgang vanaf de Korenmarkt zichtbaar te maken door een huisje aan de Goudenbloemstraat te amoveren. A Deze suggestie zullen we betrekken bij de verdere uitwerking van de plannen voor het binnenterrein achter de Dumontsdreef. Handhaven van het hoofdgebouw St. Catharina is een goed idee. Wel is het zinvol de twee aan de linkerkant toegevoegde traveeën te vervangen door een apart huis. De massaliteit neemt dan af. Als de nieuwbouw aan de zuidzijde behouden blijft zou die in elk geval zuidelijkerlwitter moeten worden. A. Deze suggesties zullen bij de planvorming worden betrokken. Het zou goed zijn het parkeren op de Vischmarkt op te heffen. Als dat er toch moet blijven, dan niet meer dan het noordelijke derde. Dan blijft de pleinruimte nog beleefbaar. A. n het concept PleinenPlan is er vooralsnog van uit gegaan, dat er een deel van het Catharinaplein beschikbaar blijft voor bezoekers van het centrum en vooral van het Vierkantje. Uitgangspunt is dat ongeveer de helff van het plein parkeervrij wordt gemaakt Aanpassing van Fraba in de Korenbeurstraat zou ook al kunnen door de bovenste verdieping met een schilddak uit te voeren. A. Het wensbeeld is volledige sloop van het Frabagebouw, zodat daardoor ook meer ruimte gecreëerd kan worden voor een ondergrondse parkeerkelder. Bij nieuwbouw wordt gedacht aan herenhuizen, die qua typologie goed aansluiten op de overige bebouwing langs de Korenbeursstraat. De oude keien op de Korenmarkt moeten (niet doorgezaagd) blijven. Dat liefst ook op het Korenbeursplein. A. n principe is het de bedoeling dit karakteristieke bestratingmateriaal her te gebruiken. Aandachtspunt daarbij is wel een acceptabele betreedbaarheid van het plaveisel. n dat kader willen we bezien of deze keien gestraat kunnen worden in een bepaalde specie zoals ook is toegepast op de Grote Markt. De nieuwe aanplant op het Korenbeursplein ziet er goed uit. Wel graag een grote middenboom. Behoud van de bestaande bomen is ook het overwegen waard. Aan de zuidzijde ook ontwikkelingen mogelijk maken, eventueel hoger dan bestaand. A. Voor een definitieve keuze voor de inrichting wordt genomen, zal ook nog onderzocht worden wat de vitalifeit is van de lindebomen op het Korenbeursplein. De Minderbroederkerk lag niet op het terrein van "Verdult"

37 A. Dit is correct, deze lag aan de andere zijde van de Dumontsdreef. Behoud van de Ster is gelet op het interieur het overwegen waard. De gevel kan dan wel verbeterd worden. A. De toekomstige invulling van de Ster is nog niet uitgekristalliseerd. Hoewel het pand geen monument is, wordt n eerste instantie onderzocht of een herbestemming van dit pand (financieel) haalbaar is. Kunst in de openbare ruimte: ovennreeg de verplaatsing van de Krabben naar de Vischmarkt. Dat is redelijk toepasselijk. A. Dit kunstwerk van de hand van Kees Keijzer is oorspronkelijk in 1980 in de St. Annastraat geplaatst als onderdeel van het inmiddels gesloopte oude stadskantoor. n overieg met de zoon van de kunstenaar is een nieuwe plaats gevonden in het stadspark Kik-in-de-Pot. De thematiek van het kunstwerk, zoals door de kunstenaar zelf is verwoord: ' Vanuit het levende water van de Schelde rijzen drie 'Bergse krabben' omhoog, bereid en in staat op te komen voor het welzijn van hun stad. De huidige locatie op de grens van de voormalige Oosterschelde en (de steilrand van) het hoge land is een toepasselijke plek voor het kunstwerk. De wens wordt echter onderschreven om op de pleinen te streven naar het plaatsen van kunstwerken.

38 5. Verslag bespreking concept-pleinenplan Stadskern Noordoost in de vergadering van de raadscommissie Stad en Ruimte op 16 april 2008 Commissiebreed worden complimenten uitgesproken t.a.v. de notitie. VVD pleit voor de Korenbeursstraat als interessante woonstraat met buurtfuncties. Het Korenbeursplein ziet de fractie als voorbeeldgebied, complementair aan het winkelgebied en met een belangrijke rol voor de positieve beeldvorming rondom integratie en actief ondernemerschap van minderheden. Voor wat betreft de invulling van de verbinding van de Korenmarkt met het Ravelijn wordt gevraagd of het college in overleg is met de eigenaar van het flatgebouw aan de Noordsingel. Gevraagd wordt of het college kan garanderen dat de groene binnenhoven in voldoende mate worden opengesteld. Gevraagd wordt naar de mogelijkheden voor het college als het gaat om de achteringang naar het Markiezenhof vanaf het St. Catharinaplein die nu in particuliere handen is, in relatie tot het realiseren van een interessante verbinding naar de beeldentuin. De fractie stelt voor om te bezien of de oude visafslag kan worden gereconstrueerd in het verblijfsgebied op het St. Catharinaplein en vraagt hierover de mening van commissie en college. D66 geeft aan dat de voorgestelde inrichting in mediterrane ambiance voor het Korenbeursplein de fractie aanspreekt. ngestemd wordt met het parkeervrij maken. De fractie ziet mogelijkheden voor invulling met platanen, bankjes, als ontmoetingsplaats, evenals voor de aanleg van een jeu de boules baan en bijvoorbeeld een markt op zaterdag. Ten aanzien van de Korenmarkt pleit de fractie voor realisering van ateliers, expositieruimtes en galerieën, bijvoorbeeld in de Ster. Gevraagd wordt om dit aspect mee te nemen in het overleg met Soomland. De fractie steunt het voorstel m.b.t. de oude visafslag. Groepering Leefbaaheid vraagt aandacht voor starters op de woningmarkt. Voor wat betreft de bestrating is de fractie van mening dat HORB een hulpmiddel is en geen doel. Van belang is de toegankelijkheid. SP vraagt naar de kosten voor de gemeente. Lijst Linssen vindt het goed om integraal naar het gebied te kijken. Uitvoering zal de nodige tijd duren en is mede afhankelijk van particulier initiatief. De fractie roept op om te zoeken naar de ideale combinatie van wonen en winkelen. De fractie staat sympathiek tegenover het idee m.b.t. de oude visafslag. PvdA gaat er van uit dat aan het plan ook een overlegprocedure is gekoppeld. De fractie roept op om goed te inventariseren welke bebouwing gehandhaafd kan blijven. Aandacht wordt hierbij gevraagd voor het gebouw de Ster, de restanten van een kerk bij huize St. Catharina en het (zichtbaar maken van) de Grebbe. Het college wordt opgeroepen om met stedenbouwkundige randvoonuaarden naar de commissie te komen. Architectuur moet aansluiten bij de karakteristieken van de binnenstad. Bij nieuwbouw moet ondergronds parkeren regel zijn. Aandacht wordt gevraagd voor starterwoningen. Gevraagd wordt om de invulling van de openbare ruimte voor te leggen aan de raad. Hierbij wordt aandacht gevraagd voor speelgelegenheid voor kinderen en de terugkeer van de bomen op het St. Catharinaplein. Het idee m.b.t. de visafslag wordt gesteund. Gepleit wordt voor handhaving van de 'nette, natte horecan op het St. Catharinaplein. De fractie stemt in met de voorgestelde functie voor het Korenbeursplein. Aan de zuidkant is wellicht hogere bebouwing mogelijk. BSD vraagt aandacht voor het behouden van voldoende parkeerruimte. De fractie is het eens met D66 dat de Korenmarkt perspectieven biedt. Voor bedrijven met lage huur moet ruimte blijven. Aandacht wordt gevraagd voor de Dumontsdreef. De visafslag wordt als gebouw aantrekkelijk geacht. De fractie ziet de achteringang naar de beeldentuin als topkwaliteit voor toeristisch Bergen op Zoom. GBWP roept op om te kijken naar de samenhang tussen de pleinen. Voor wat betreft de Korenmarkt sluit de fractie aan bij D66. Tevens sluit de fractie aan bij de gevraagde aandacht voor starterwoningen. CDA is van mening dat het accent moet liggen op wonen, m.n. voor ouderen en gehandicaptenzorg. De fractie is het eens met inbreiden. Aandacht wordt gevraagd voor het tijdpad, parkeren en speelgelegenheid. Wethouder Linssen dankt de commissie voor de uitgesproken complimenten. De wethouder geeft in reactie op de inbreng vanuit de commissie aan dat de Korenbeursstraat slechts voor een beperkt gedeelte voor winkels zal worden ingezet. Voor wat betreft de flat aan de Noordsingel wordt gewezen op de gecompliceerde eigendomssituatie. Voor wat betreft de groene binnenhoven zal naar verwachting hetzelfde regime gaan gelden als voor het Ravelijn. Er wordt gesproken met een initiatiefnemer voor wat betreft de oude visafslag. Er komen kansen voor wat betreft de verbinding naar de beeldentuin en het zichtbaar maken van het Ravelijn. Het gebouw de Ster komt op de vrije, commerciële markt. 16

39 Gekeken wordt naar het realiseren van atelierwoningen in de Kettingstraat. De wethouder geeft aan dat het college de opmerkingen deelt inzake pakeervrij maken van het Korenbeursplein, versteking van de woonfunctie, ruimte voor bedrijvigheid met lage huren, de architectuur, de horeca en de samenhang tussen de pleinen. De inbreng met betrekking tot starterswoningen, HORB, Jeu de boulesbaan, speelgelegenheid, en het tijdpad wordt meegenomen. Wethouder Hagenaars geeft voor wat betreft de financiële aspecten aan dat het college de mogelijke kostensoorten en opbrengsten in beeld heeft.

40 1 "i' l 1; llf:p, r i \..l r* l mm L 1 y.!b.>. l ,. :. ' m* i; l " l,y

41 NHOUDSOPGAVE 1. nleiding 2. Plangebied 3. Beleidskader 3.1 Beleidsplan Binnenstad 3.2 Nota Structuurbeeld Blnnenstad 3.3 Nota Beeldkwaliteltsplan Blnnenstad 3.4 Nota Openbare Ruimte Blnnenstad 3.5 Beschermd Stadsgezlcht 3.6 Horecabeleid 3.7 Drugsbeleid 4. Analyse 5. Visie 5.1 Algemeen 5.2 De plelnen 5.3 De groene blnnenhoven 5.4 Samenhang, igglng n groter verband 6. Voorstellen 6.1 nleiding 6.2 St. Catharlnapleln 6.3 Korenmarkt 6.4 Korenbeursplein 6.5 De Korenbeursstraat 6.6 Groene hoven: blnnenrerrern uumontsdreef 6.7 Verbetering overige bebouwing 6.8 Openbare rulmte; de straten 6.9 Kunst in de openbare ruimte 7. Verkeerscirculatie Stadskern Noordoost 8. Parkeren Stadskern Noordoost 9. Communicatie 10. Uitvoeringsplan Bijlage : Stedenbouwkundige randvoorwaarden herontwikkeling terreln voormalige Oranje Nassaukazerne

42 f Plclncnplan l - -~ NHOUDSOPGAVE 1. nleiding 2. Plangebied, 3. Beleidskader 3.1 M~ihJsplari Binnensfad 3.2 N o ~ ~ m ~ d d ~ e n s t ~ d 3,3 Nota BeeldkwallteRspan &nnarratod 3.4 Nota Openbare Ruímfe Binnenstad 3.5 Behermd Stodsgezlcht 3-6 Horecabe!eld Dmgsbeleld 1 4, Analyse 5. Visie 5.1 Algemeen 5.2 De pleinen 5.3 De groene binnenhoven : 5.4 Samenhang, Jlggng in groter verband. 6. Voorstellen 6.1 nleldlnp 6.2 St. Catharlnaplein Korenmarkt 6.4 Korenbeurspleln 6.5 De Koren beursstraat brom hoven: binneltt~reln Dumontsdreef 6.7 Verbett~rlng overige bebouwing 6.8 Openbare ruimte; de straten 6.9 Kunst in de openbare Mmte l 7. Verkeerscirculatie Stadskern Noordoost ' ; 8. Parkeren Stadskern Noordoost 1 9. Communicatie 10. Uitvoeringsplan Bllage 1: Stedenbouwkundlge randvoorwaarden herontwlkkellng terreln voormcrllge Oranje Nassaukazerne

43

44 Pleinenplan l. nleiding Algemeen n het collegeprogramma "Samen werken aan een sterker Bergenuis aangegeven dat de ruimtelijke kwalitelt van Bergen op Zoom het vlsltekaartje moet zijn. Het collegewil werkmaken van het opwaarderen van het noordoostelijke deel van het centrum, het gedeelte rondom het Sint Catharlnaplein en dekorenmarkt. Aangegeven s dat hlervoor eenontwikkelingsplan wordt opgesteld, waarinvooral wordt ingezetop nieuwbouw-enverbeteringsprojecten: nieuwbouw op het A&P-terrein aan de Korenmarkt, (ver-)nieuwbouw van Huize St. Catharina en herinrichtlng van de openbare ruimte Het gebied van Stadskern Noordoost rondom het St. Catharinapleln, de Korenmarkt en Korenbeursplein is achtergebleven bij de opwaarderlng, dle de afgelopen decennia heeftplaatsgevonden in de andere delen van de oude stadskern. Zowel de kwalltelt van de bebouwing als dle van de openbare ruimte komt voor verbetering in aanmerking. Het gebled kenmerkt zich door overwegend kleinschalige, weinig monumentale bebouwing. Er is sprake van een menglng van diverse functies. Naast het wonen, zien we hier ook kleine wlnkels, ambachtelijke bedrijven en klelne kantoren. Daarnaast staat het gebled onder eenzekere druk door de vestlging van zogenoemde grow-, smart en glftshops en is er sprake van overlast veroorzaakt door buitenlandse drugstoeristen. Het college heeft een zogenaamde C-dlscussie gehouden over de opwaardering van het St. Catharinaplein en het Korenbeursplein (later heeft het college besloten ook de Korenmarkt bij de planvorming te be- trekken), waarbij de diverse aandachtspunten, zoals ruimtelijke kwaliteit leefbaarheid en veiligheid aan de orde zijn geweest. Hlerbij is kortweg geconcludeerd dat de ruimtelijke kwaliteit van zowel de gebouwen als de openbare ruimte n het gebied door de bank genomen ondermaats is, de pleinen weinig levendig zijn en een negatief mago kennen, mede door problemen met drugshandel, illegaal gokken, geluldsoverlast, parkeeroverlast en zwerhiull. Al de bovengenoemde aanleldingen en knelpunten zijn de beweegredenen om voor dit deel van de oude stadskern een samenhangende visie te ontwikkelen met het doel te komen tot een algemeneverbetering vande sltuatie zowel wat betreft de gebouwde omgevlng als de leefbaarheld. Doelstelling Er dient met voortvarendheid een opwaardering van de pleinen en omgevlng plaats te vinden, waarbij er gedurende het proces van herontwlkkeling, aandacht moet blijven voor het bestrijden van excessen op het gebied van veillgheid en leefbaarheld. Het plan van aanpak is erop gerlcht om tot een opwaarderlng van het gebied te komen. Voorwaardevoor de opwaardering is het bepalen van een duidelijkevisieop dit deel van destad en de nzet van maatregelen n de voorwaardenscheppende sfeer om de nvesteringen door derden te stimuleren en te integreren in de opwaardering. De qemeente heeft bil de herontwlkkellng van het gebied de volgende taken: realisering van nleuwe plannen en het opknappen van bestaande panden door bedrljwn en particulieren. Hierbij is vooral het nieuwe Bestemmingsplan Binnenstad, dat naar verwachting begin 2009 wordt vastgesteld, van belang. Kadernota Het voorliggende PleinenPlan Stadskern Noordoost is een kadernota, waarin op hoofdlijnen het beleid s neergelegd om te komen tot een algemene opwaardering van dit deel van de binnenstad. Het bevat een visie en geefi richtlijnen voor verbeteringen. Deze nota zal door mlddd van afionderlij ke deelprojecten verder worden uitgewerkt. Het PleinenPlan is in eenopen overleg met een klankbordgroep, dietwee keer bij elkaar isgeweest, tot stand gekomen.een woord vandankaande leden van de klankbordgroep s hier zeker op zljn plaats. Er is een grote waardering voor de inzet en de constructleve bijdrage van de leden met betrekking tot het PleinenPlan. l L 1. Reglerol vervullen (initiatiefnemen; vlsle opstellen in samenwerklng met de diverse betrokken partljen en omwonenden) 7 A Herinrlchting openbare ruimte (het gebied staat op de rol voor riolerlngswerkzaamheden, herstrating en vervanglng van de openbare verllchtlng. Het plangebied maakt gedeeltelijk deel uit van het HORB-project en het gewenste kwaliteitsniveau is voor het totale gebied op het niveau van de binnenstad; voor het beoogde kwaliteltsniwau is aanvullende financiële dekking noodzakelijk). Waar zich kansen zich voordoen wordt adequaat gehandeld door strategische verwervlngen te doen van 'problematische' panden; Voorwaardenscheppen (door middel vano.a. bestemmingsplan, vergunningverlening en handhavlng) voor het stimuleren van de

45 2. Plangebied Het gebied dat globaal begrensd wordt door de Noordslngel, van de Rijtstraat, Wljngaardstraat Sint-Catharlnaplein, Engelstraat Kettingstraat en Korenbeursplein. De bijzondere aandachtsgebieden hlerlnzljn de drle pleinen Sint-Catharinaplein, de Korenmarkt en het Korenbeursplein.

46 Pleinenplan 3. Beleidskader 3.1 Btleidsplan Binnenstad De hoofddoelstelllng van het in 1996 vastgestelde Beleldsplan Binnenstad luldt: het behoud en beheer van de hlstorlxhe kwalitelt van de blnnenstad van Bergen op Zoom vooi langere termljn, op een wljze, waarbinnen de verschillende belangen en functles n de blnnenstad, gebruikmakend vandelntrlnslekekwallteltvande blnnenstad, optimaal tot hun recht komen. Deze hoofddoelstelllng s uitgewerkt n de volgende subdoelstelllngen: - Debinnenstad moet voldoende economlxhdraagvlak hebbenom te worden onderhouden en te worden beheerd; - De binnenstad moet een hoge mate van dlwrsitelt en intemltelt van functies hebben; - De attractiviteit van functies moet aansluiten blj de gebouwde omgevlng: vorm en functle dlenen elkaar te ondersteunen, De blnnenstad moet een onderxheldende attractiewaarde hebben als gehed maar ook n haar ahnderlljke onderdelen. Het blnnenstadsbeleld, zoals dat s opgenomen in het Beleldsplan Bln- nenstad s eropgericht om de horera, en vooral de cafészoveel mogdilk te concentreren op de plelnen Grote Markt Beuapleln en St. Catharinapleln. Overweglngen zijn dat horeca op pleinen mlnder conflicterend s met de woonfunctle dan in de straten. Bovendien sluit het goed aan op de ontmoetingsfunctie dle plelnen vanouds hebben en s er tevens rulmte voor de het aanbrengen van terrassen, het geen delevendlgheld vergroot. Aandachtspunt hlerbij s de hlnderlljkeaspeatn van vooral de "natte"horeca. 3.2 Nota Structuurbeeld Binnenstad n 2003 zijn door de gemeenteraad de beleidsnota's Smictuurbeeld, Beeldkwaliteltplan en Openbare Ruimte Blnnenstad vastgesteld, die samen eendrielulkvomen. n de nota Srrucniurbeeld Blnnensfad zijn de wrandertngsgebleden aangeduld, dle voor een opwaarderlng n aanmerklng komen. n het Structuurbeeld Blnnenstad is een voorstel gedaan om het Ravelijn vanult de Mnnenstad beter toegankelijk te maken. Dit door een tweede ontsluitingtemaken vwr hetravelijn,dooraandestadskanteen nieuwe brug aan te brengen. 3.3 Reeldkwa/iteltplan blnnenstad n het bee/dkwallteltp/anzljn onder andere de dlssonanten in de rulmtelvice stmctuur van de blnnenstad aangegeven.tevenszljn de beeldka- raktedstieken van de bestaande bebouwlng geanalyseerd en op basls htervan rlchtlljnen vastgelegd voor veranderingen van de bebouwlng. Het kaalslagterein aan de Korenmarkt wordt gezlen als een verander- of hersmicturerlngsgebied. Hlerworzljn n de nota Beeldkwaliteitplan ten behoeve van de toekomstige ontwlkkellng nog geen specifieke beeidkwaliteltselsen opgenomen. 3.4 Nota Openbare Ruimte n de Nota Openbare Ruimte zijn voor de dlwrse te onderscheiden openbare rulmten de nrtchtlngsprlritlpesaangegewn. Een belangrijk onderdeel van de opwaardering van de buurt betreít de opwaarderlng van openbare rulmte. Tevens dlent de rlolerlng n een aantal straten en plelnen te worden vernieuwd. Door een combinatie van werk met werk te maken en welllcht aanvullende financlerlng, dle voor een belangrijk deel ult de exploltatle van het plangebied kan worden gedekt, (hemntwlkkellng Korenmarkt) s deze opwaardering te reallseren. BJ een herlnrlchting van het Korenbeurspleln dlent uitgegaan te worden van een nrichting, die de nodlge flexlbilltelt in gebruik mogelijk maakt. 3.5 Beschermd 5tadsgezlcht Het gehele plangebied valt binnen de oude binnenstad, dat n 1986 s aangewezen als Beschermd Stadrgezlcht. 3.6 Horecabeleld Opdlt momentwordtergewerktaandeintegmlebeieldsnota Horeca n, de gemeente Bergen op Zoom. n deze nota zal een deel worden gewljd aan de plaak van horeca n de kern Bergen op Zoom en het eventueel benoemen van horecaconcentraflegebieden in het kader van de Wet Mllleubeheer. Hierbljzal nadrukkelijkwordengekeken naar de noodzaak bepaalde horeca en of het huidlge aanbod n degemeente evenredlg s verdeeld. De besluitvorming ten aailzlen van het Plelnenplan Stadskern Noord-Oost zal worden opgenomen n de nota, Tot aan de vaststelling van deze nou wordt blj de beoordeling van ultbreldlngsplannen voor horeca getoetst aan de geldende bestemmingsplannen en de daarop gebaseerde ultvoerlngsregels. Ook het gemeentelijke beleld om de horeca te concentreren mndom de plelnen wordt nog toegepast 3.7 Drugsbeleid Om een elnde te maken aan het drugstoerisme en de overlast die daarvan ervaren wordt, beëlndlgen de gemeenten Bergen op h m en Roosendaal hetgedoogbeleid. Met hetvaststellen vandeconcept- nota cannablsbeleld op 21 oktober 2008 s het de bedoeling allecoffeeshops n Bergen op Zoom te slulten. Tot die tijd mag er nog maar2 gram soft-, drugs per persoon per dag veikocht worden. Hlerop zal streng worden gecontroleerd. Het nleuwe beleld r[& zlch op het terugdrlngen van de toestroom 1 van drugtoeristen en daarmee gepaard gaande drugscrlmlnallteit en overlast. Naarwrwachtlngwordthetnleuwedrugbeleld nfebruari2009definltief vastgesteld.

47 4. Analyse Het deel van de historische binnenstad rondom het Sint-Catharlnapleln, de Korenmarkten Korenbeurspleinisachtergebleven bij deopwaardering, die de afgelopen decennia heeft plaatsgevonden in de andere delen van de oude stadskern. Zowel de kwaliteit van de bebouwing als die van de openbare ruimte komt voor verbetering in aanmerking. Het gebied kenmerkt zich door overwegend kleinschalige, weinig monumentale bebouwing. Er s sprake van een menging van diverse functies. Naast het wonen, zien we hler ook kleine winkels, ambachtelijke bedrljwn en kleine kantoren. Daarnaast staat het gebied onder eenzekeredrukdoor de vestiging vanzogenoemde grow-, smart en gifbhops. Al de bovengenoemde aanleldingenen knelpunten zijn de beweegrede- nenom voor dit deel vande oude stadskern een samenhangendevlsie te ontwikkelen met het doel te komen tot een algemeneverbetering vande situatie zowel wat betreft de gebouwde omgeving als de leefbaarheid. Als een eerste aanzet om te komen tot een plan voor opwaardering is bij wijze van een quick scan een analyse gemaakt van dezwakke en sterkte aspecten van de buurt en de kansen en bedreigingen om tot verbetering te komen. Analyse sterke/zwakte, kansen en bedreigingen. Sterk. o De buurt kenmerktzichdoor een levendig binnenstadsmilieu door combinatie van diverse functies; o De buurt grenst aan andere sterke delen van de blnnenstad, die de afgelopen jaren al succesvol zijn opgewaardeerd zoals het HORB- project (Herinrichting Openbare Ruimte Binnenstad) en het Paradeproject; o De diverse pleinen zijn een aangename verbijzonderlng van de openbare ruimte. Ze kunnen een aantrekkelijke verblljísruimte bieden voor omwonenden. Bovendien kunnen hier in de open- bare rulmte allerlei manifestaties worden gehouden als markten, buurtfeesten etc.; o De vele groene blnnenhown, die in contrast met de drukke bin- nenstedelijke omgevlng een aangename ambiance (kunnen) bieden voor verpozlng; o Soclaal-maatschappelijke voorzlenlngen als de nieuwe wijkac- Zwak commodatie de Korenaere op de Korenmarkt en het zorgcentrum Catharina ende nabijheid van winkelvoonlenlngen makendit deel aantrekkelijk, (ook voor ouderen) om er te wonen. o Veel gebouwen zijn bouwtechnisch zwak; o. *. *. Het braakliggende kaalslagterrein van de voormallge Oranje Nassaukazerne; o Er is n vergelijklng met andere delen van de oude binnenstad relatief weinlg monumentale bebouwlng aanwezig. Door vele verbouwingen s er bovendien vaak sprake van een "povere" archltectonische uitstraling van veel panden; o De fysieke toestand van de openbare ruimte laat te wensen over. Er dient hoognodig onderhoud plaats te vinden. Bovendien is de nrichting voor een groot deel 'maatschappelijk' verouderd; o Er issprakevaneen laagwaardig gebruikvan veel pandeno.a. ten behoeve van garages en opslag. Dlt geeft nlet alleen een doods straatbeeld, maar gaat ooksamen met het achterwege laten van noodzakelijk onderhoud aan deze panden; o Culminatie van hinderveroorzakende cafés op het Sint-Catha- rinapleln; o Het Sint-Catharinaplein s overdag een 'levenloze' ruimte, waar o weinig activiteiten gebeuren. Het zorgcentrum Catharina is een gesloten, inkovert complex, dat geen "nteractie" aangaat met het plein; Overlast drugsrunners1 -handel; o Er is sprake van een gmte parkeerdruk van zowel bewoners als van bezoekers aan de binnenstad. Dit gaat ten kosten van de verblijfsfunctie van de openbare ruimte; o Het ontbreken van speel- en verpozingmogelijkheden in de openbare rulmte; o Mlnder goed imago van de buurt. Kansen o Veel animo voor het wonen in de binnenstad. n dit deel van de binnenstad zijn nog veel 'opknappanden'aanwezig, dle kansen bieden voor startenop dewoningmarkt die n elgen beheer een woning willen verbeteren; Lagere huisvestingskosten. Dit biedt mogelijkheden voor begin- nende ondernemers en starters op de woningmarkt De spin-off van de versterking van de detailhandelstructuur o.a. door het Paradeproject; Het nleuwe Cannabisbeleid om de koffieshops te sluiten en daar- mee het (overlastgevende) drugstoerisme te ontmoedigen; Herontwikkeling relatief grootschalige complexen als het zorg- 1 centrum Catharina en het kaalslagterrein van de voormalige kazerne aan de Korenmarkt biedt kansen om parkeerprobleem voor bewoners te verlichten en nieuwe voorzleningen toe te voegen, dle het wonenen verblijven in dit deel van de blnnenstad aantrekkelijker maken; De ligglng tussen belangrijke monumenten van de stad: het Markiezenhofen het Ravelijn. Bergen op Zoom als 'grensstad'en risico terugkeer ongecontro- leerde drugshandel n de buurt De benodlgdefinancieringende bereidheid vanderde partijen om ook te nvesteren in het plangebied.

48 5. Visie Al de bovengenoemde aanleldingen en knelpunten zijn de beweegredenen om voor dit deel vande oude stadskern een samenhangendevisie te ontwikkelen met het doel te komen tot een algemene verbetering van de sltuatie zowel wat betreft de gebouwde omgeving als op het gebied van de leefbaarheid en de velligheid. 5.1 Algemeen Zoals in de analyse is aangegeven kenmerkt het gebied zich als een binnenstedelijk milieu met een menging van diverse functies. Naast -. a. het wonen, zien we hier ook kleine winkels, ambachtelijke bedrijven en kleine kantoren. Kenmerkend zijn ook de verscheidene allochtone ondernemers, die hier o.a. mediterrane producten verkopen. Hetgebied bestaatultoverwegend klelnxhalige, welnlg monumentale bebouwing. Dit rijkgeschakeerde binnenstedelijke milieu biedt kansen voor ondernemers om hler een nering op te zetten en mogelijkheden voor onder meer starters op de woningmarkt, die hier een pand willen opknappen en daarmeeeen bijdrageleveren aaneen opwaardering van hetgebied. De potentlële kwaliteiten van het gebied zijn vooral de pleinen, dle in dit deel van de binnenstad zijn gelegen en dle als strategische plekken extra aandacht vragen. Pieinenplan Voorwaarde voor een herwaardering is het bepalen van een duldelljk beleid, hoewedetoekomstigeontwikkellng van dit deel vandestadzlen en welke maatregelen de gemeente in de voorwaardenscheppende sfeer neemt om vertrouwen bij derden voor investeringen op te wekken. Heel belangrijk hierbij is ookdat het imago van de buurt wordtverbeterd. 5.2 De pleinen Deplelnen alsverbijzonderlng van de openbare ruimtezijn voor een groot deel medebepalend voor de identiteit van de historische binnenstad. De Bergse blnnenstad is verrijkt met relatlef nog al wat plelnen, waarbij het zich onderscheidt van de meeste andere historlsche steden n ons

49 land. n het herwaarderingsgebied zelf bevindenzich eendrletal plelnen, waarvan de huidlge belevingswaarde te wensen overlaat. De plelnen hadden, zoals hun namen aangeeft, van oudsher een handelsmarkt- en ontmoetingsfunctie. De plelnen worden gezien als 'parels'ln dit deel van de binnenstad. Op strategisch niveau wordt het accent van de verbeteringslnspannlngen gelegd op deze parels.de fraaleopgeknapte pleinen zullen een belangrijke stimulans moeten geven aan de opwaarderlng van de hele buurt. De verbetering zal vanuit de plelnen een impuls moeten geven aan dlt deel van de oude stadskern. Voor elk van de drle pleinen is op baslsvan de huldige karakteristieken en potenties een specifieke identitelt bepaald, waardoor ze zich van elkaar gaan onderschelden. Het is een streefbeeld, dat als leidraad wordt gehan-, teerd voor de verdere gewenste ontwikkeling van deze plelnen. Het Sint-Catharinapleln: een levendig, stedelijk plein! Het streefbeeld is: een stedelijk, levendig "ontmoetlng"plein, waar hetookoverdag aangenaam vertoevenismeteen mixvanrestaurants, zorgfuncties, dlenstverlenlng en wonen in een historisch milieu. De Korenmarkt: een buurtplein! Het streefbeeld is: een besloten, groen woonplein met de wijkaccom- modatie en kleinschalige buurtfuncties. Het groene karakter wordt vwr een groot deel bepaald door de lindebomen. Het Korenbeursplein: een deinxhalig woon- /marktpleintje met een medlterrane ambiance! Het streefbeeld is: een levendig, intiem, lommerrijk woonpleln met eenaantal toegevoegde vwrzienlngen op het gebied van levensmid- delen, in een"mediterranemambiance De groene binnenhoven ---- Als een van desterke punten beschiktdltdeel vande oudestad overeen aantal binnenterreinen, groene hoven, dieeen functle hebben of kunnen gaan krijgen, niet alleen voor bezoekers, maar ook voor omwonenden. (verpozing en spel). Deze beschutte plekken kunnen tevens bijdragen aan een aantrekkelijker wwnmllleu voor gezinnen met kinderen, maar ook voor de oudere bewoners. Binnenterreinen Markiezenhof De grote binnenplaats, achterplaats en de beeldentuinzljn overdag openbaar toegankdijken vormensamen een informele wandelroute tussen het Beursplein en het Sint-Catharinapleln;

50 Pleinenplan - Gertrudishofje Door het gereedkomen van de nieuwbouw s het Gertrudlshofie ruimtelijk voltoold en voorzien van een groen binnenhof; Binnenterrein bouwblok Zorgcentrum Catharina; De herontwikkellng van het zorgcentrum biedt kansen om hler een nieuw groot binnenhof te creëren, dat niet alleen voor de bewoners van het nleuwe wooncomplex, maar ook voor omwonenden een aangename, beschutte verpozlngplek is; Binnenterrein Dumontsdreef Dltgroene binnenterrein s een restant van de groene randgebieden dle tegen de vestingwerken lagen. Detwee klelne hofjes, dieopgenomenzijn in hetbouwplan DeEngelse Hof aan de Geweldlgerstraat Samenhang, ligging in groter verband. Pleinenroute Grote Markt, Beursplein, Markiezenhof, Sint-Ca- tharinaplein, Grote Markt. Door het creëren van een aantrekkelijke pleinenroute tussen de Grote Markt via hetwerkantje, het Beursplein naar Het Marklezenhofen terug via het Sint-Catharinapleln kan er een synergie ontstaan tussen de horeca, detailhandel en cultuurhistorie in dit deel van de binnenstad. DeGroteMarkt is daarbij weer het scharnierpunt met hetwlnkdgebled de Parade via de Zulvelstraat Essentieel hiervoor is een verbeterlng van het Sint-Catharlnapleln om te komen tot een aantrekkelijke schakel als onderdeel van dlt circult. Naast een verbetering van de inrichting van het pleln is het ook van belang, dat er overdag hier meer actlvltelten plaatrvinden. Niet alleen n de aanliggende panden, maar ook op het plein bijvoorbeeld door middel van houden van een markt. Gedacht wordt bijvoorbeeld aaneen opschaling van degroente/enfrultmarkttot een kleine weekmarkt op zaterdagen, die ookpubliek aantrektvoor het winkelgebied Hetvterkantje. Dit vraagt echter om een andere ambiance (inrichting pleln)en opzet dande huidigegroente/enfruitmarkt dle hler wekelijks wordt gehouden. Groene hovenroute:"de verborgen stad: Door de beoogdegroene blnnenhoven met elkaart everbinden. Hlerdoor ontstaater een nleuwe informele, aantrekkelijke wandelroute dle vanaf het Beursplein vla de poorten van het Markiezenhof, over het binnenterrein van zorgcentrum Catharina en via de Dumontsdreef en het hleraan gelegen binnenterreln naar het Ravelijn en het Bolwerk voert. Een tweede route s denkbaar vanaf het terrein van het zorgcentrum

51 via de Geweldigerstraat de Gertrudishof en het Bleekveldje naar het RaveliJn en Anton van Duinkerkenpark. Langs deze route kan ook weer de loop van de Grebbe beleefbaar worden. Zo s in het woningplan De Engelse Hof in de Geweldigersîraat de loop van de Grebbe in het plan "verduidelijkl'door de aanleg van verhoogde kademuren en een brug naar de binnenhoven. Het is de wens om op termijn de Grebbe hier, wanneer deze nog slechts een functie heeft als schoonwateniool, open te leggen. Bij de nieuwbouw van de Gertrudlshof is de oude loop van de Grebbe weer zlchtbaar geworden door het blootleggen van de oude kademuur, waarbij hetwater door middel van keien opeen suggestieve wuze s verbeeld. u om- - muur l2 1

52 Pleinenplan Deze route vla de binnenhoven ontsluit een 'verborgen'deel van de stad, waardoor de wandelaar op zijn route steeds nieuwe verrassingen krijgt. Korenbeursstraat1 Ravelijn:"deToeristische Zwerfroute", (bulten hoofdroutes verrassing met bijzondere, specifieke wlnkels e.d.) Andere potenties zijn gelegen in de ontwikkeling van een toeristische ('zwerf-')route, dle het kernwinkelgebied vanafde Wouwsestraatvia de Korenbeursstraat Korenmarkt en Bleekveldje verbindt met het RaveliJn en het Anton van Dulnkerkenpark. ndien het Ravelijn naast de mogelijkheid voor ontspanning ook meer andere gebrulkrfunctles krijgt en het plan voor het stadspark doorgaat wat betreft het horecapaviljoen ontstaat er een attractieve snoer van activiteiten. Een route die zowel recreatief interessant is voor de bewoners van de binnenstad als voor toeristen van buiten. Zoals eerder is aangegeven is n het Structuurbeeld Binnenstad is een voorstel gedaan om een tweede ontslulting te maken voor het Ravelijn door aan de stadskant een nieuwe brug aan te brengen. Via de'keelgatzijde'krijgt het Ravelijn dan vla de kazematten een tweede toegang. Ook indien deze brug vooralsnog nlet op korte termljn kan worden gerealiseerd, dan blijft er altijd nog een geschikte alternatieve route beschikbaar via de Burgemeester Vergroesenstaat. Ten behoevevandeinstandhoudlng van het Ravelijn, dateen rljksmonument is, dlenen de komendejaren de nodlge onderhoudwerkzaamheden te worden verricht. Een bouw- en monumentenvergunning is hiervoor aangevraagd. Voor de restauratie is door de gemeente een subsidie verzoek ngediend. m-

53 6. VOORSTELLEN 6.1. nleiding n het vorige hoofdstukis in grote lijnen het concept aangegeven voor de opwaardering van het noordoostelijke kwadrant van de binnenstad, dat in het navolgende verder wordt uitgewerkt. Eerst komen de drie pleinen aan bod. Vervolgens wordt ngegaan op de groene blnnenhoven en de Korenbeursstraat als een onderdeel van een toeristisch recreatieve route langs het Korenbeursplein en de Korenmarkt naar het Ravelijn 6.2. St. Catharinaplein Het plein; inrichting en gebruik o nrirhtingplein Het Sint-Catharlnaplein is na de Grote Markt met meest stedelijke plein. Het wordt gekarakteriseerd door haar wigvormige, hellende rulmte, dle volledig door bebouwing wordtornsloten. Markantelement is dezichtlljn vanaf het pleln op de Peperbus.Ter onderscheidlng van de Grote Markt als hetmeeststedelijke plein,worden wel bomen geplant. De randen van het plein worden voorzien van eenzelfde boomtype, waarbij de zlchtlijn op de stadstoren zoveel mogelijk open wordt gehouden. Blj deinrichtlngvan het pleinzal meer aandacht gegeven worden aan het versterken van de verblljfsfunctie. Dit door het parkeren door bewoners terug te dringen door elders vervangende (gebouwde) parkeervoorzie- ningen te realiseren. Voor de bestrating wordt uitgegaan van hoogwaardige, duurzame bestrating van natuursteen. De keuze voor het soort natuursteen dient bij voorkeur af te wijken van die in de straten in de binnenstad. Dit om de identiteit van de afzonderlijke pleinen te versterken. Overwogenzou kunnen wordendevroegerevisafilag,dieop hetzuidelijke deel van de"vismarktm heeft gestaan, te reconstrueren.

54 Pleineriplan De woonfunctie is vooral gewenst op de bovenverdiepingen van de gebouwen als aanvulling op de overlge aanwezige functies. Een ruimtelijke dissonant aan het pleln, dievoor verbetering in aanmer- king komt, is het pand met garage op de hoek van de Klaverstraat en de Wljngaardstraat. Zorgcentrum Catharina De woningstichting Wonen West-Brabant heeft samen met de tan- teloulselstichting Vlvensis plannen om het Zorgcentrum Catharina aan St. (atharinaplein,net rorgcentrurn (atlrarino hlnder veroorzakende horeca s een forse aantastlng voor de leetbaarheid, die haar neerslag heeft tot buiten het plein. Het vormt een grote belemmering om dit deel van de oude binnenstad te verbeteren. Voorgesteld wordt de hinderlijke, "natte" horeca, de cafés, in prlnclpe danookzowel mogelijk te verwijderen. Het is tevens belangrijkom het overlastgevende gebruikvan deze panden o.a. voor drugshandel tegen te gaan. n dit kader is het nieuwe drugsbeleid van belang, die voorzlet in sluiting van de coffeeshops. Het s de bedoellng de horeca te upgraden en om te vormen naar restaurants en daghoreca bijvoorbeeld in de wrm van een lunchroom. Daarnaast is nog slechts rulmte voor een enkele "nette, natte" horeca. Gezien devroegere naam van het plein, deylsmarkt: moet hierbijzeker ookgedachtworden aan een visrestaurant. Horecafuncties passen bij het plein. Er is hier de mogelijkheidvoor hetaanbrengen van terrassen en het ondersteunt de verblijf- en ontmoetingsfunctle ervan. Voor de nieuwe, "zachte" horeca aan de westzijde van het plein kan daarbij wellicht een relatie gelegd worden met de beeldentuin van het Markiezenhot Dit bijvoorbeeld door middel van een visuele relatie door het aanbrengen van een meer open achtergevel van het restaurantgedeelte op de begane grond. Daarnaast is het van belang de horecafuncties te verbreden qua doelgroepen, zodat er voor alle leeftijden horecagelegenheden op het pleln aanwezlg zijn. Op het terreln van het huidlge, te herontwikkelen zorg- het Sint-Cattiarlnaplein te herstructureren. Deopgave voor de herontwikkeling van het zorgcentrum, dat vrijwel het hele bouwblok beslaat, betreftop deschaal vande historische binnenstad 7 een relatief grote ingreep. Dit vraagt om een behoedzame aanpak. Aandachtspuntis het aande"vlsmarkt"gelegen karakteristieke hoofdgebouw, datowrlgensnlet beschermd sals monument. Naastwoningen metzorg wordt ook gedacht aan reguliere woningen. Denieuwe huisvesting van hetzorgcentrum dient verder een breder maat- schappelijk doel. Het nieuwe (woon)zorgcentrum zal een ultnodigend 1 1 gebouw moeten worden, waar ook ouderen uit de binnenstad gebruik kunnen maken van de gemeenschappelijke voorzleningen. centrum kan bijvoorbeeld een restaurant en ontmoetlngsruimte worden opgenomen, die gebrulkt kan worden voor ouderen die zelfstandig woonachtig zijn in de blnnenstad. Daarnaast is deze gevelwand een geschikte vestlgingplaats voor een horecavestlging. De lgging aan de zonzijdevan het plein maakt hetaanbrengen van een terrasextra interessant. Gedachtwordt hierbl) aan een uitruil met een horecabestemming in de westelijke gevelwand van het pleln. Een aantal horecapanden aan de westzijde van het plein zijn al door de gemeente verworven. Naast "zachte" horeca zijn op de begane grond ook bestemmingen mogelijk in de zakelijke dienstverlening, echter geen detailhandel.

55 o Hoofdopzet Door de gemeenteraad zijn in 2003 de stedenbouwkundige randvoorwaarden vastgesteld voor de herontwikkeling van het perceel van het zorgcentrum Catharina. Deze randvoorwaarden zijn in principe nog steeds van toepassing. Bij de herontwlkkeling wordt geopteerd voor een planconcept van een hof, waarbij de bebouwing zoveel mogelijk langs de randen wordt geconcentreerd en het middenterrein een open, groen karakter krijgt. De te handhaven kapel komt hierdoor mooi vrij op het binnenterreln te staan. Aandriezijdenvan het complexwordtvoorgesteld poorten aan te brengen, waardoor het binnenterrein (overdag) toegankelijkwordt en tevens al vanaf de straat een glimp kan worden opgevangen van de markante kapel. Bovendien wordt het binnenterreln hierdoor een schakel in de groene hovenroute, die hetidarkiezenhofverbindt met het Ravelijn. Het nieuwe complexzal,zeker wat betreft de functiesaande pleinzijde,zlch meer moeten gaan openen naar het publieke domein. Op grond van het Beschermd Stadsgezicht wordt voor de nieuwbouw uitgegaan van de historische, "vloelende" rooilijnen. Wel wordt nader bezlen of in de Minderbroederstraat en de Klaverstraat de rooilijn van de nieuwe bebouwing een klein beetje kan worden teruggelegd, zodat hier het trottoir kan worden verbreed. Een punt van aandachtzljn hierbij tevens de krappe bochtstralen voor het bevoorradende verkeer. o Cultuurhistorische waarden De neogotische kapel op het binnenterrein, die in is gebouwd naareenontwerpvandebergsearchitectc.vangenk. n 1933isdekapel aandemorzijdeuitgebreid metiweetraveenenvoorzienvan eennieuwe voorgevel. De kapel is beschermd als rijksmonument. Het hoofdgebouw aan hetslnt-catharinaplein,dat n 1930isgebouwd, is voorts een sober, statig gebouw, dat een dominante uitstraling heeft op het plein. Het gebouw heeftgeen monumentenstatus. De drle panden Sint-Catharlnaplein 20, 21 en 22, de zusterwoningen zijn allen gemeentelijk monument. Deze panden vallen echter bulten de herstructurering van het zorgcentrum. Het terreln is van archeologisch belang. Voorafgaand aan de bouw dient een archeologisch onderzoek plaatsvinden. Bezlen zal worden of eventuele archeologische rellcten mogelijk in het nieuwbouwplan kunnen worden meegenomen. o Bestemmingen Deze nieuwbouwplannen bieden de mogelijkheid om functies toe te 1 voegenendesynergietussen het complexen deomgeving teverbeteren. Het isdaarom van belang te bezien ofop de beganegrond van het nleuwe zorgcentrum aan de pleinzijde andere bijzondere voorzieningen kunnen worden gerealiseerd, dle ook overdag een bljdrage kunnen leveren aan bevorderen van een stuk levendigheid. De locatie biedt hiervoor een aantal gunstige vestigingscondities ten opzichte van andere delen van de binnenstad. De bereikbaarheid is relatief goed (parkeercapatitelt voor bezoekers), terwijl het pleln daarnaast een verblijfsfunctie heeft. ' l

56 Pleinenplan Te denken valt bij wijze van voorbeeld aan een eerste ljnsgezondheidscentrum met een apotheek. Andere commerciële functies (echter geen detailhandel) en een restaurant zijn ook denkbaar. Ook is een mogelijke optie een hotel ofeen Bed and Breakfast in het hoofdgebouw. o Parkeren en verk~ersontrluitlng Bij herontwikkeling van het Catharinacomplexzullen de mogelijkheden moeten worden benut om hier niet alleen ondergronds parkeren voor bewoners en personeel van het complex, maar ook extra parkeergelegenheid te realiseren voor omwonenden. Dlt om de parkeerdruk op de herontwlkkeling van het zorgcentrum (atharina. ndien het Catharinaplein geheel autovrij wordt gemaakt, dan zullen tenminste 87 vervangende parkeerplaatsen gerealiseerd dienen te worden in de nieuwe gebouwde parkeervoorziening. Uitgangspunt voor de bereikbaarheid van deze parkeervoorzienlng(en) is een zo direct mogelljkontsluitlng op decenirumring (Noordslngel), om dit deel van de binnenstad zomin mogelijk te belasten met doorgaand verkeer. bevorderen. De Korenmarkt is vooral gericht op de woonfunctie. Het s de bedoeling de van orlglne grotendeels besloten plelnvorm te herstellendoor bebouwing terug te brengenop het voormalige kaalslagterreln, waar voorheen deoranje Nassaukazerne was gelegen.zo ontstaat er weer een grotendeels door wanden omkaderd pleln, dat zich aan een zijde via het Bleekveld opent in de richting van het Ravelijn. openbare ruimte te verminderen. n paragraaf 9zijn de resultaten weergeven van een parkeerdrukmetlng, die in het plangebied Stadskern Noordoost is gehouden. Uitgangspunt is het fadliteren van het parkeren door zowel vergunninghouders als voor betalende bezoekers. Bovendien dient rekening gehouden teworden met een autonome groei van het autoverkeer van 10%. Voor het Sint-(atharinaplein betekent dit, dat indien de helft van het huidige aantal parkeerplaatsen verdwijnt en ten minste 39 plaatsen gecompenseerd moeten worden in de nieuwe parkeergarage. Dit exclusief het onderbrengen van de parkeerbehoefte die het gevolg s van de 'urtwinkel Korenritarkt 6.3. Korenmarkt Het plein, vorm, inrichting en gebruik Algemeen Het streefbeeld voor de Korenmarkt is een besloten woonpleln met kleinschalige buurtfuncties. De opgeleverde nieuwe wijkaccommodatle'de Korenaere'voor de bewonersvande binnenstad aan de Korenmarkt past goed in de gedachte om de ontmoetingsfunctie en de levendigheid van dit buurtplein te Hlstorle Oranje Nassaukazerne n 1704 s door de katholieke kerkgemeenschap een schuurkerk opgericht aan de zuidzijde van het plein, dle in de loop der tijd steeds verder is ultgebreid. De naam 'Kleine Kerkstraat' is een vroegere verwijzing hiernaar. Nadat in 1829 de katholieken de nieuwe kerk'de Maagd'aan de Grote Markt hadden betrokken, kwam het uebouw lee4 te staan. n 1844 kocht de gemeente de schuurkerk met bijhorende gebouwen ten behoeve van een herbestemming als kazerne. Op 1 januari 1968 kwam een eind aan het mllltaire gebruik. Het complex werd gesloopt voor de aanleg van een parkeerterrein. Een vleugel gelegen aan de Korenbeursstraat is behouden en inde jaren tachtig door Woningstichting Soomland verbouwd tot wooneenheden.

57 l ~~~'i""'"'1'~~6i1i~'"1"~'"ii~ ap JOOA p6ala6laau aap! alvaa uaa q 9au1s ap6ao~a6lq ap do loon uaeuaion ap uinuua~yfi~ iaq uw piaqieecp(paq ap QJOM u!z uelds6ugq)!lu1 laq uw 6ulya~iin aiaplan ap loon uaiundslq~epue\~ 'ualapiooaq alieeqnsai uayluaq ai iaq wo uapiowqeeuia6 yoo~~yao~d uaaisiaa ezloonqh 'uapu~a6yeeld S yaaq Luwuaq ua6apa6 uaaiepw 6uneqsaq azap uw plaqieequeebag ap s! hqia!q aundqqxpuey 'uaierls al 6nial ualay iaui uoopedialee~ ayapslmquey iaq uaueqlpapui uwadre aq3qrols1tpnnllruap abtduw s1 iq~epag 'uasieeld ai ulalquwuiqiaq uw uapuec ap s6uel uiion?ii~ uaa U uawoqapull ap ipio~ plalsa6ioo~ 'ulald iaq uen 6u~q1lruliaq.sa(uury apua&ozianlinnq iaui uiald uaa sle v(~u~uuo)( ap uen a16olodi(ialsua~a6 ap do uee paofii~np lapueqllqap uen wlon awa 'layyeqlinnq uaa iapuoieefi 's(ayu1m aulaly suee uaa q11z uap -upaq aphqsw ap uey.p~aaslleaia6 pelsuwuiq ap JOM ajaeuuo)( ap a~epouiwo~)eyfi~arwialu apsheluosl ulaldlaq uw ap!lssa~apuey ua6u~uiuiaisaq 'uapuem aq

58 Keien (hergebruik) Roritzkeien. geraagd a Belgische Roritzkeien, gehakt gres Leilinden v.m. Oranje Nassau Kazerne Herinrichtingsvoorstel Korenmarkt Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling, 1 november 2007 Schaal 1 :500 Herontwikkellng terrein voormalige Orange Nassaukazerne Voor de herbestemming van het kaalslagterrein wordt geopteerd voor woningbouw, waarbij op de begane grond aan de Korenmarkt ook iaast woningen vormen van dienstverlening en bijzondere doeleinden,nogelijkzijn. Echter geen detailhandel. Het isgewenst dat er een samenhangende ontwikkeling komt met het naast gelegen wooncomplex van woningstichting Soomland in het voormalige Frabagebouw. Dit relatief grootschalige complex is qua verschijningsvorm een dissonant in de straatwand vande Korenbeursstraat.n de richtlijnenvoor de nieuwbouw - is de locatie van dit appartementengebouw meegenomen. n de kelder van de nleuwbouw dienen parkeerplaatsen niet alleen voor de nieuwe bewoners, maar ook voor omwonenden gerealiseerd te worden. Het vergroten van het herontwlkkelingsgebied met het n

59 "Frabageb0uw"biedt mogelijkheden om toteen meerstructureleoplos- sing voor het bewonersparkeren te komen. Dit om de parkeerdruk in de openbare ruimte te vermlnderen en daarmee de leefbaarheid in dit deel van de stadskern te vergroten. Ten behoeve van de herontwikkeling van het kaalslagterreln vormt de opzet van de vroegere Oranje Nassaukazerne in zekere zin zowel een referentle als een inspiratlebron om te komen tot een karakteristiek gebouw, dat haar identiteit voor een deel ontleent aan het vroegere kazernegebouw. Het is dus uitdrukkelijk niet de bedoeling het kazerne- gebouw te kopiëren, maar de bijzondere elementen ervan teuvertalen" naar een hedendaagse invulling van de plek. Zo kan voor de bouwmassa en de geleding van de nieuwbouw het ka- zernegebouw als leidraad gehanteerd worden voor de nieuwbouw. Een opdeling in drie delen, waarbij eventueel de beide buitenste delen op secundair niveau weer in twee kleinere eenheden zljn te verdelen. Qua hoofdopzet van de pleinwand wordt gedacht aan een'ontspannen'sym- metrlsche opzet, waarbij een poort toegang geeft tot het binnenterrein. De verschijningsvorm krljgt een zekere robuuste architectuur. Op de bijgaande schets s een voorstel gedaan voor een herontwikkeling nnclrring KorenDeursplein, variant A vande terealiserengebouwde parkeervoorziening in combinatie metde woningbouw aan de Korenmarkt. Hierblj zijn dezelfde uitgangspunten van het kaalslagterrein. Gedacht wordt hierbij aan een bebouwing van gehanteerd als bij de herontwikkeling als van het Sint Catharinaplein. r drie bouwlagen met kaplaag langs de Korenmarkt, tweeldrle lagen met kap langs de Korenbeursstraat en een laag met kap langs de Pastoor Ervan uitgaande, dat de 51 parkeerplaatsen op de Korenmarktgehand- haafd blijven, dienen in de parkeerkelder van het nieuwbouwproject Lancrietstraat.0~ hette herontwikkelen terreinkunnenaandepleinzijde op basls van de resultaten van de parkeerdrukmetinq tenrnlnste 72 ca. 30 appartementen, langs de Pastoor Lancrietstraat ca. 6 eengezins- woningen en aan de Korenbeursstraat (Frabadeel) 3 a 4 herenhuizen. n een mogelijke 3efase (plandeel KettingstraatlKorenbeursstraat) zijn ca. geengezinswoningen mogelljk. Dit afhankelijk van het aantal percelen, parkeerplaatsen gerealiseerd te worden ter compensatie van het verlies aan parkeerplaatsen. Dit dusexclusiefdeopvang vandeparkeerbehoefte, die voor de nieuwe bestemming(en) nodig zijn. Afhankelijk van het definitieve aantal nieuwbouwwoningen is een dat bij de herontwikkeling kan worden betrokken. parkeervoorziening nodig van ca. 110 a 124 parkeerplaatsen. Om dit t aantal te kunnen realiseren is een parkeerkelder van twee lagen onder Parkeren en verkeeaontsluiting de nieuwbouw nodig. Een ander alternatief is een parkeerkelder van nparagraaf8iseen raming gemaakt vandegewensteparkeercapaciteit een laag, die zich uitstrekt zowel onder de nieuwbouw als onder het m

60 is het voormalige café'lde dikke Boom': dat vernoemd is naar de grote solitaire boomdievroeger hier op het middenterrein stond. Dit pand staat al geruime tijd leeg enwordt gebruikt als pakhuis. Een opwaardering van dit gebouw zal een grote, positiew uitstraling hebben op beeldvorming van het plein. De openbare rulmte heeft nu slechts een verkeersfunctie. Herontwikkeling De huidige 'mediterrane' winkels voor de dagelijkse levensbehoefte en het lommerrljke karakter van het pleintje zijn een aanzet om het Korenbeurspleln verder te ontwikkelen tot een kleinschalig pleintje met een mediterrane ambiance! Voorgesteld wordtaan de noordzijde een verdere thematische venvinkeling te bevorderen op het gebied van 1evensmiddelen.Ter verlevendlging van dlt plein is hier ook een horecavestiging mogelijk, waarbl) gedacht plein Korenmarkt. De laatsteoptie heeftalsgevolg, dat de huidige lindebomenzullen moeten wijken en na de bouw vervangen moetenworden. Mocht dit nodig zijn om tot een toekomstgerichte, structurele oplossing van het parkeren te komen voor dit deel van de binnenstad, dan isdit een bespreekbareoptie. Wel dient bij het realiseren van een parkeerkelder rekening gehouden te worden met de mogelijkheid voor het planten van (nieuwe) bomen. De nleuwe parkeerkelder zal op een directe wijze ontsloten moeten worden vanaf de van devan de Rijtstraat. De juiste ontsluitingsroute via Het Singeltje enlofhet Bleekveld moet nog worden bepaald. n paragraaf 9 wordt hier verder op ingegaan. Vergunninghouders parkeren in de parkeerkelder. Stedenbouwkundige randvoorwaarden n bijlage 1 zijn de uitgewerkte stedenbouwkundige randvoorwaarden opgenomen voor het terrein van de vroegere Oranje Nassaukazerne Korenbeursplein Huidige situatie Het Korenbeursplein is een kleinschalig pleintje, dat een duidelijk eigen identlteit heeft. Het wordt gekarakteriseerd door de grote, dominante bomen, die op het middenterreln staan en het pleln een besloten, lommerrijke sfeer geven. Aan dezuidzijde van het pleln bevindenzich lage panden met vooral een woonfunctie. Andere bestemmingen hier zijn een instructiebad en een koffieshop. De noordzijde bevatwat hogere, statige panden. Hier treffen we op de ene hoekeenturkse bakker en kruldenier aan en op de andere hoekeen growshop. Het meest markantegebouw wordt aan het voormalige cafépand "de Dlkke Boom': Het is echter nlet de bedoeling dat hler weer sec een café terugkomt, maar een "lchtere" vorm van horeca Op het pleinzelfzou bijvoorbeeld eenofmeerdere keren perweekaansluitend op de thematischewinkels aan het plein een kleineopenluchtmarkt van mediterrane (verse) producten gehouden kunnen worden. De bestrating van deopenbare ruimte wordt opgeknapt. Gedachtwordt aan een omkadering van het plein door de trottolrs worden in overeenstemming met deinrichtingprlncipesvan HORB te bestratenmetgezaagde "Roritz"granietkeien. Het centrale middengebled wordt als een vlak zonder niveauverschillen ingericht. Passend blj de beoogde mediterrane ambiance wordt gedacht wordt aan een halfverharding. Het Korenbeursplein wordt een auto- en parkeervrlj plein, zodat de verblijfs- en belevingswaarde ervan aanzienlijk verbetert. Hierop kan

61 6.5. De Korenbeursstraat: aanloopstraat/toeristische zwerfroute naar het Ravelijn.

62 Pleinenplan Duinkerkenpark. ndlen op het Ravelijn een attractieve bestemming kan worden gerealiseerd en de plannen in het stadspark doorgang vinden voor de reallsatle van een horecapaviljoen ontstaat er een attractieve'kralensnoer'van activiteiten. n het Structuurbeeld Bin- nenstad is een voorstel gedaan om een tweede ontsluiting te maken voor het Ravelijn, door aan de stadskant een nieuwe brug aan te brengen. Ook indien deze brug vooralsnog niet op korte termijn kan worden gerealiseerd, dan blljfteraltijd nog een geschiktealternatieve route beschikbaar vla de Burgemeester Vergroesenstaat. Om tot een opwaardering te komen van de Korenbeursstraat s het van belang om n de voorwaardenscheppende betekenls als eerste de openbare ruimte her n te richten. Andere strategische projecten zijnde herbestemmlng van het aangekochte pand vancaféde Ster en een mogelljke herontwlkkeling van het appartementengebouw van Soomland. Dlt laatste als onderdeel van de planontwlkkellng voor het kaalslagterreln aan de Korenmarkt. n dlt verband s ook van belang een mogelljke vernieuwing en op- waarderlng van het warenhuis V&D, dle daarbij welllcht een nieuwe in- en ultgang krijgt aandezijde vanvan de Rljtstraat Samen met het verdwijnen van de bussen in deze straat n verband met de geplande 1 nleuwecentrale bushalteinde Arnoldus Asselbergsstraat kan hierdoor ook een nleuwe aantrekkelijke looproute ontstaan tussen V U, het De Korenbeursstraat heeftsamen met het aanliggende Korenbeursplein en de Korenmarkt potenties om zlch te ontwlkkelen als een specifieke aanloopstraat naar het kernwlnkelgebied meteendiverslteltaan bestemmingen.een'zwerfgebied'bultendehoofdwinkelstraten,waar bezoekers worden'verrasfdoor allerlel specifieke zaken. Het wensbeeld voor de Korenbeursstraat s een woonstraat, met overwegend grondgebonden woningen in comblnatle met kleinschalige dienstverlening, ambachtelijke bedrijvigheld, kunstnijverheid en ateliers- /en galerierulmten. Er kan hier een interessante, wellicht een wat 'bohemienne'amblance gaan ontstaanvoor creatieve beroepen, die elkaar ondersteunen. Een ontwikkeling dle aansluit bij hettoenemende belang van de creatleve kenniseconomle. De bestaande detailhandel kan blljven echter uitbreidlng met nleuwe winkels is nlet mogelijk. De horecafuncties n de straat verdwljnen. Voorgesteld wordt het parkeren voor bezoekers zoveel mogelijk te handhaven in het noordelijke deel van de Korenbeursstraat en op de Korenmarkt. Het parkeren kan daarbij een bronpuntworden voor klanten van de beoogde aanloopstraat en ondersteunt de beoogde functies, waarbij veelal sprake s van doelgerichte aankopen. Andere potentles zijn gelegen in de ontwikkeling van een toerlstlsche ('zwerf-')route, die het kernwlnkelgebled vanaf de Wouwsestraat via de Korenbeursstraat, Korenmarkt en Bleekveldje verblndt met het Ravelijn en het Anton van

63 Korenbeurspleintje en de Korenbeursstraat Groene Hoven, binnenterrein Dumontsdreef opslag in voormalige woonpandei Achter de huidigeschuur aande Dumontsdreefen aansluitend achter de panden van de Goudenbloemstraat bevindt zich een open rulmte, die een (laatste) restant is van de groene randgebieden in de binnenstad, dle lagen tussen stadswal, de Grebbe en de Minderbroederstraat. Ze werden o.a. gebruikt door de in deze buurt gevestigde lakennijverheid. Later waren op de percelen van de panden Dumontsdreef 2 (woning met schuur) en 5 ('stadsboerderij') tuiniersbedrljven gehulsvest. De schuur dateert uit het eerste decennium van de 2Oe eeuw. Aan de zijde van de Dumontsdreef is de schuur gebouwd op een oudere muur met steunberen ult de 17e of 18e eeuw. De groene open ruimte is een

64 Pleineriplan welkome groene oase in de binnenstad, dat een kwaliteit is voor het wonen indit deel vande blnnenstad. Hier zal behoedzaam mee moeten worden omgegaan. Een herbestemming voor woningbouw of andere bebouwing is geen optie. Zeker nu we ditdeel van de binnenstad willen gaan opwaarden. Het gaat ten koste van het waardevolle groen en staat op gespannen voet met de dlrect omliggende woningen. Het perceel is bovendien nlet goed te ontsluiten. Door de raadscommissie R0 op 16 juni 2000 zijn voor dit deel van de binnenstad stedenbouwkundige randvoorwaarden geaccordeerd. Op basis van een stedenbouwkundige analyse wordt geconcludeerd, dat het terreln dat omsloten wordt door de Goudenbloemstraat, Bleekveld, Noordsingel en Minderbroederstraat te typeren is alseen gesloten bouwblok, dat doorsneden wordtdoor de steeg de Dumontsdreef. Een steeg, die gekarakteriseerd wordt door een afwisseling van (historische) muren en bebouwing. Het perceel heeft een zeer hoge archeologische waarde. Door de deelnemers van de klankbordgroep, die de bewoners van de Korenmarkt en omgevlng vertegenwoordigde, is aandacht gevraagd voor de matige uitstraling van de omgeving van het wooncomplex de Sale e.o. langs de Dumontsdreef. Vooral omdat deze komt te liggen aan devoorgesteldegroene hovenroute. Gevraagd is om een meer'historische' ultstraling. Onderschreven wordt, dat de Dumontsdreef en vooral het deel aan de zljde van de Minderbroederstraat een weinig florlssant beeld oplevert. Er s bovendien sprake een relatief groot gat in de straatwand. Bij de uitwerking vandit plandeel is het belangrijk,dat hler insamenhang met hetgroene binnenterrein achter de Dumontsdreefookeen kwaliteitsslag gemaakt kan worden, die meer recht doet aan het historische karakter van de binnenstad. Daarnaast is een tweetal nitlatieven ingediend voor de herbestemmlng van het binnenterrein. Een eerste initlatief betreft een voorstel voor de bouw van een aantal woningen in een halve hofvorm, samen met twee woningen aan de Dumontsdreef. Onder de woningen is een parkeerkelder opgenomen van ca. 40 parkeerplaatsen, die ontsloten wordt via de Dumontsdreef. Het resterende deel van het terrein kan dan openbaar toegankelijk worden. Eentweedevoorstel is gedaan door devereniging Binnenstad samen met de OuderenAdviesRaad (OAR) en de Stichting Welzijn Ouderen (SWO). Deze instanties bepleiten het behoud van het groene binnenterrein achter de Dumontsdreefen willen de tuinen handhaven. Aansluitend op de traditievan de Bergse hoveniers wenst men hier de geschiedenis van devestingstad te visualiseren en in het bijzonder de voedselvoorziening daarbinnen. Voorts wenst men een tuindermuseum te realiseren. De SWOziet mogelijkheden voor het ontwikkelen en uitvoeren van welzljnen zorgprojecten, o.a. voor ouderen. Hoe verder? Voorgesteld wordtteonderzoekenop welke wijze dit binnenterrein, dat nu particulier eigendom is, bestemd kan gaan worden als een openbaar toegankelijk1'groene hof': die tevens onderdeel gaat uitmaken van een groene hovenroute, die een verbinding vormt tussen de stadskern en het Ravelijn en Anton van Duinkerkenpark. Dit in combinatie met de mogelijkheid van enige bebouwing op het terreln, dieeen kostendrager kan zijn voor de inrichting van het binnenterrein en opwaardering van de Dumontsdreef. Plannen voor een herinrichting dienen financieel en qua exploitatie en beheer goed te zijn onderbouwd. Gedacht wordt aan een herbestemming van de plek, waardoor het mogelijkwordt om de open groene ruimte (overdag) mede een functie tegewn voor de buurt bijvoorbeeld als speel- en verpozingplek. Naast het oprichten van een wonlng ter plaatse van de schuur s een klelne, bijzondere woonvorm ofeen bijzondere voorziening (dagactivlteltencentrum, peuterspeelzaal?) denkbaar, diezelf ook gebruik kan gaan maken van degroene rulmteals speelplekin combinatie met bijvoorbeeld kleine volkstuinijes voor dagactlvlteiten enlof schooltuintjes. Een andere suggestie s bijvoorbeeld een tuindermuseum, bijvoorbeeld in combinatie met het verbouwen van hlstorischegewassen,zoalsde meekrapplant, die gebruikt werd als kleurstof voor de lakennijverheid. Hierbij kan dan een koppeling worden gemaakt met het groene binnengebied, een restant van de'meerschetulnt; van de gemeente achter het flatgebouw van de Noordsingel, dat grenst aan het desbetreffende perceel. Uitgangspunt is dat het bestaande bebouwd oppervlak vervangen kan worden door nieuwbouw. De nieuwbouw langs de Dumontsdreef dient qua maat, schaal en positionering afgestemd moeten zijn op die van het pakhuis. Voor het binnenterrein e.o. zijn de volgende uitgangspunten opgesteld, die het kader vormen voor de ontwikkeling van dit deel van het PleinenPlan. Uitgangspunten voor verdere ontwikkeling Binnenterrein Dumontsdreef 2 en MeerscheTuin: ntegrale gebiedsontwikkeling het binnenterrein en de Du- montsdreef inclusief de aansluiting op de Mlnderbroederstraat; Open, groene karakter binnenterreinen zowel mogelijk behouden; Blnnenterrein (overdag) openbaar toegankelijk als onderdeel groene hovenroute tussen de Dumontsdreef en het Ravelijn; Voet- gangersroute tussen Dumontsdreefen het ravelljn en park. Deze route bl] voorkeur langs het appartementengebouw aansluiten op de Noordsingel. Een alternatief is een voetpad die aansluit op het Bleekveldje, punt van aandacht hlerbij is de privacy van de bewo- ners Bleekveld; Openbaar te bestemmen deel ten behoeve van verpozing, spelen enlof bijzondere tuin met specifieke gewassen; Beperkte, kleinschalige bebouwing op binnenterrein in principe mogelijk (sociale controle, kostendrager). DeUfootprint"van deze bebouwing mag een equivalent zijn van de huidige vloeropper- vlakten van de twee aanwezige schuren, vermeerderd met een grondoppervlak van ca. 400 m2; De bestaande woning kan worden ultgebreid tot een maximaal bebouwd grondoppervlak van 100 m2. Een bouwvolumevan tweelagen met een kap is mogelijk; Functies: dagactiviteitencentrum, tuindersmuseum, woonvoorzie- ning of (senloren-)woningen; Opwaarderlng Dumontsdreef, inclusief bebouwen gat in de straat- wand van de Minderbroederstraat en het herstel van de muur tus- sen de Minderbroerderstraat en de Stadsboerderlj; Dumontsdreef: Karakter van een besloten steeg met tulnmuren

65 - A fl:!! m B E: 31 1 E 1 PE n 1 P.- 4 U het wooncomplex De Sale; Behoud oude muurrestanten met steunberen uit de 17e of 18e eeuw; Bezien of de vroegere loop van de Grebbe achter de panden van het Bleekveldje weernbeleefbaar kan worden gemaakt; Goede ruimtelijke npassing in relatie tot de aangrenzende be- staande woningenltuinen Noordsingel; Parkeren conform gemeentelijke parkeernormering. Ontsluiting eventuele parkeerkelder via de Noordslngel en niet via de Du- montsdreef. ndien niet voorzien kan worden in parkeerbehoefte op eigen terreln, dan dient een vervangende parkeergelegenheid gevonden te worden in de beoogde ondergrondse parkeervoorzle- ningen blj de Korenmarkt ofsint-catharlnaplein. Archeologisch onderzoekdient voorafgaand aan bouwactivltelten plaats te vlnden. Het perceel heeft een zeer hoge archeologische waarde Verbetering overige bebouwing Lopende initiatieven. o o "Ons Bergen': Goudenbloemstraat Dlt gebouw, dat door de komst van het nieuwe wijkgebouw de Korenaere haar functie heeft verloren, wordt op dit moment gerestaureerd tot vier herenhuizen. Door middel van een tender s een ontwikkellaar geselecteerd. "De Swaen': Blauwehandstraat Dit pand wordt door de Stichting Stadsherstel gerestaureerd. Er komen vijf appartementen in. o "De Ster'; Korenbeursstraat Dit voormalige café pand s door de gemeente aangekocht om de (overlastgevende) horecabestemming te verwijderen. De volgende bestemmingen, die in het nieuwe ontwerp-bestem- mingsplan Binnenstad zijn opgenomen, zijn toegestaan: - Kleine bedrijven; (categorie 1 of2 van de Staat van Bedrijfs- actlvltelten, behorende bij het ontwerp-bestemmingsplan 'Binnenstad'); - Dienstverlening op de begane grond; - Kantoren op de begane grond; - Wonen, niet zijnde kamerverhuur of een bijzondere woon- vorm. Effectuerlng vandeze bestemmingen is mogelljkdoor het bestaande pand daartoe teverbouwen, dan wel door heteerst nzijngeheel teslopenen te vervangen door volledigenieuwbouw. De maxlmale goot- en nokhoogte is respectievelijk 8 en 12 meter. De parkeerbehoeftedlentopeigen terrein, danwel indevorm van nieuwe parkeergelegenheid in de directe omgevlng te worden opgevangen. n bijzondere gevallen waarin geen (voldoende) parkeerplaatsen kunnen worden aangelegd bestaat de mogelijkheid van ontheffing van die parkeereis, waarbij wel de verplichting geld van het betalen van een financiële bijdrage. Overige verbeteringsprojeben. o Houthandel op de hoekkleine KerkstraatlPastoor Lancrietstraat. De bedrljfsactiviteiten zijn onlangs beëindigd. Het pand is een dissonant in de opgeknapte Kleine Kerkstraat. Geopteerd hier voor een herontwikkeling voor woningen. o Aanpak probleempanden. Verspreid liggende cafés, growshops, smartshops e.d. o Laagwaardig gebruik panden voor opslag. o Diverse panden in het plangebied worden onder meer gebruikt voor opslag van tegels. Dit gebruik leidt tot wrwaarlozing van de panden en vormt een aantasting van de leefbaarheid van de woonbuurt. o Overige panden met een laagwaardige gebuik als garages e.d. o Gat in de straatwand van de Kettingstraat achter het Gouvernement. Voorgesteld wordt een invulling met een eengezlnswoning o Bouwtechnisch slechte panden Openbare ruimte, de straten Een belangrijk onderdeel van de opwaardering van de buurt betreft de opwaardering van openbare ruimte. Deze is niet voorzien in het HORB project van de blnnenstad. n de straten en pleinen dienen de komende periode het rioolstelsel vernieuwd te worden. Uitgegaan wordt van het aanbrengen van een gescheiden rioolstelsel met een gescheiden afvoer van regen- en vuilwater. Door een comblnatie van werk met werk te maken kan de herinrlchting van de openbare ruimte op een efficiënte manier gebeuren. Hierbij is wel aanvullende financiering nodig om de gewenste kwaliteitsslag te kunnen maken. Het s wel de bedoeling de straten en stegen volgens de principes van de Nota Openbare Rulmte Binnenstad in te richten. De stadsstraten worden naar het voorbeeld van de Blauwehandstraat ingericht. De trottoirs worden voorzlen van gezaagde natuursteenkeien en de rljbaan van gebakken klinkers. De stegen worden voorzien van een bestratlng van gebakken kllnkers. n het Bleekveldjezal echter het karakteristieke waaierpatroon van de bestrating gehandhaafd blijven. Waar mogelijk zal het profiel van de rijbaan wrsmald worden tot het standaardprofiel wat een snelheidsremmend effect heeft. Er worden geen snelheldremmende drempels aangebracht vanwege het rlsico van trillingen voor de panden. De plelnen krijgen ieder eeneigen inrichting,zoals dat in het voorgaande is beschreven. Elk plein moet daardoor haar eigen, specifiek karakter krijgen. Bij de uitwerking van delnrichtingsplannenzal nog naderowrleg gevoerd worden met bewoners, maar ook met anderen belanghebbenden als de Ouderen Advies Raad en de Gehandicapten Advles Raad Kunst in de openbare ruimte Kunst in de openbare ruimte kan eveneens een rol spelen bij het op- waarderen van een buurt of wijk. Een mooi voorbeeld hiervan is het transformatieproject in de herstrucnirerlngswijk Fort-Zeekant dat vorlg Jaar is gerealiseerd. Beeldende kunst kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren vandeleef- en belevingswereld vande bewoners. Hetgeeftdeopenbare ruimteeen meerwaarde, dieuitstljgt boven hetutilitaire. Beeldende kunst biedt de mogelijkheid om tot een andersoortige beleving te komen van deopenbarerulmte. Een beleving waar sprake is van menselljkeemoties. Kunstwerken kunnen een dieper liggende boodschap vertolken, kunnen prikkelen en tot denken aanzetten. Ze kunnen op een suggestieve enlof associatieve wijze communiceren en een"verhaalvoverdragen. Voorgesteld wordt om blj de herinrichting van de bljzondere openbare ruimten in het plangebied zoals de drie plelnen en groene hoven ook beeldende kunst hier een'plaats'te geven. Gedachtwordtaan een opzet, waarbij zowel qua thema als qua route een samenhang gaat ontstaan tussen de kunstprojecten op de diverse locatles. Het thema of meerdere thema's kunnendoor middel van beeldende kunst "gecommuniceerd"worden.

66 Pleinenplan 7. VERKEERSCRCULATE STADSKERN NOORDOOST - - Eenaantal ontwlkkellngen,dien hetvoorgaandezljnvoorgesteld,vormen Hlerdoor vervalt de huidige uitgang vanafde Korenmarkt en omligaanleiding om de huldlge verkeerscirculatie voor het autoverkeer in het gende straten op de centrumring; noordoostelijk deel van het centrumgebied aan te passen: o Concentratle en uitbreiding van het parkeren op de Korenmarkt o nrichting van het zuidelljk deel van het St. Catharinaplein tot een en onder het Catharinacomplex, grotendeels in de vorm van autovrije verblljfsruimte: parkeerkelders: Hierdoor vervalt de huidige uitgang voor het gebied, gelegen Een duidelijke en directe ontsluiting op de Noordsingel en Van ten zuiden van het Catharinaplein via de Geweldigentraat en de der Rijtstraat, als onderdeel van de centrumring, wordt hierdoor Nieuwstraat; wenselijk. o nrichting van het Korenbeursplein, incluslef het zuidelijkdeel van Voor de spreiding van de verkeersdruk is het wenselijk in- en de Korenbeursstraat, tot een autovrlje verblijfsrulmte: ultgangen van de garages te sprelden; o Realisatle van een "Pleinenroute'; "Groene Hovenroute" en "Toeristische zweríioute": Vanuit verkeersvelllgheid en comfort is het wenselijk om deze routes zo mln mogelljk te laten kruisen met het autoverkeer n het gebied. Het creëren van sluiproutes voor autoverkeer moet worden vermeden; o De opwaardering van horeca, zorgfuncties en dienstverlening: Een voldoende berelkbaarheid voor bevoorradingsverkeer is voor deze centrum- en zorgfuncties noodzakelijk. Voorstel s om de volgende wljziglngen in de verkeerscirculatie door te voeren: 7 fijrlchtlna - - J = - doodlopend

67 o Omdraaien van de rijrichting in de Geweldigerstraat: Hlerdoor ontstaat een éénrichtingscircuit ter ontsluitlng van het gebied, ten zuiden van het Catharinaplein; o Omdraaien van de rijrichting in Bleekveld: Hierdoor ontstaat een directe uitgang vanaf de Korenmarkt en de nieuwbouw op het voormalig kazerneterreln rlchtlng de centrumring; o Omdraaien van de rijrichtlng in het noordelijk deel van de Korenbeursstraat: Hierdoor ontstaat een nieuw éénrichtingscircuit ter ontsluiting van de parkeergarage onder de nieuwbouw op het voormalig kazerneterrein. Uitgangspuntvoorde nieuw te realiseren parkeerkelders is eenzo direct mogelijkeontsluiting vanafdecentrumring ter beperking van het aantal verkeersbewegingen in het gebled. De ontsluiting van de te realiseren parkeerkelder onder de nieuwbouw op het voormalig kazerneterrein verloopt bijvoorkeur via de Korenmarkt (ingaand verkeer) en de Korenbeursstraat (ultgaand verkeer). De definitieve ontsluiting op devan de Rijtstraat vla HetSingeltje enlof het Bleekveldje is nog onderwerp van studle. Voor de te realiseren parkeervoorziening onder het Catharinacomplex zjn meerdere ontsluitingsprincipes denkbaar: 1. ngaand verkeer via de Minderbroederstraat en ultgaand verkeer vla het Catharinapleln; 2. ngaand verkeer vla de Klaverstraat en uitgaand verkeer vla het Catharinaplein; 3. n- en uitgaand verkeer via de Klaverstraat. Ook hier geldt als uitgangspunt eenzo direct mogelijkeontsluitlng vanaf en op de centrumrlng (Noordslngel)om zoveel mogelijke verkeersbewegingen in dlt deel van de binnenstad te voorkomen. Een definitieve keuze kan gemaakt worden bij de architectonische uitwerking van het plan. Voor het fietsverkeer blijven alle straten n het gebied intwee richtingen berijdbaar. rijrichting ontsluiting

68 8. PARKEREN STADSKERN NOORDOOST Tijdens de bijeenkomsten met de klankbordgroep is vooral door de bewoners aandacht gevraagd voor de parkeersituatie in dit deel van de binnenstad. Andere aanleidingen om de parkeersituatie voor het noord- oostelijke deel van het centrumgebied te onderzoeken zijn: o o o Als gevolg van de voorgestelde stedenbouwkundige opwaardering van het gebied vervallen 149 van de in totaal 244maalveldparkeer- plaatsen op hetsintcatharlnaplein,de Korenmarkt, het Korenbeurs- plein en in hetzuidelijke deel van de Korenbeursstraat (zie tabel 1). n de overige straten blijft de parkeercapaciteit ongewijzigd; Toevoeging van nieuw programma aande Korenmarkten het Catha- rinaplein maakt de realisatie van extra parkeerplaatsen volgens de gemeentelijke vastgestelde parkeernormering noodzakelijk; De huidigeonder-ofoverbezetting vande parkeergelegenheid in het omllggende gebied vraagt (mogelijk) om compensatie in de nieuw te reallseren parkeergarages. Bij het bepalen van de benodigde parkeercapaciteit op straat en n de twee nleuw te realiseren parkeergarages gelden de volgende uitgangs- punten: - Bewoners en winkeliers (vergunninghouders) parkeren in de toe- komstige situatie (zoveel als mogelijk) in de parkeergarages; - Bezoekers blijven, indien voldoende parkeercapaciteit aanwezig is, wel op straat parkeren. Met bezoekers wordt gedoeld op bezoekers van de bewoners, winkels en overige voorzieningen in het gebied zelf en dus niet op de bezoekers van de binnenstad van Bergen op Zoom. n september 2008 s een parkeerdrukmeting uitgevoerd dle zowel overdag als in de ochtend omstreeks 5 uur is gehouden. Hieruit kunnen voor de toekornstlge parkeersituatie aan het Sint-Catharinaplein en de Korenmarkt de volgende conclusies worden getrokken: Aangezien de parkeerdruk in de omliggende straten (piek) hoger is dan 80 %, kan geconcludeerd worden dat deze straten het verlies aan parkeergelegenheid op de pleinen niet kunnencompenseren. Ter bepaling van het benodlgde aantal parkeerplaaben in de nieuwe situatie, zijn 2 varianten denkbaar: Variant 1: alleen arke ren veraunninahouders facillteren. betalende bezoekers oarkeren elders n dezevariant is de nachtsituatie bepalend (meeste aantal parkerende vergunninghouders). Het maximaal gemeten aantal vergunninghou- ders bedraagt 58. Voorde toekomstige situatie resulteert dit in: Te handhaven parkeerplaatsen op noordelijk deel Sint Catharinaplein) Compensatie van verlies aan parkeerplaatsen (op basis van gemeten parkeerdruk) in de nieuw te realiseren parkeergarage onder Zorgcentrum Sint Catharina Nieuw toe te voegen functies aan plein (nader te bepalen wanneer programma bekend is) 44 parkeerplaatsen 14 (58-44) parkeerplaatsen Op basis van vastgestelde gemeentelijke parkeernonnen De overblijvende parkeerplaatsen op straat zullen hiertoe moeten worden gewijzigd in parkeren voor vergunninghouders. Sint Catharinaplein Parkeercapaciteit huidige situatie Parkeerdruk bezetting nacht (bewoners) - bezetting overdag (werknemers, bewoners, bezoekers) - maximaal aantal gemeten (legale) parkeerders overdag - maximaal aantal gemeten (legale) parkeerders nacht - parkeerdruk omliggende straten (pieken) Parkeersituatie toekomstige situatie 89 plaatsen 75 % tussen 60 % en 92 Oh 79 (25 betalende bezoekers + 54 vergunninghouders) 61 (3 betalende bezoekers en 58 vergunning houders) veelal hoger dan 80 % 45 van de in totaal 89 parkeerplaatsen op straat vervallen

69 Variant 2: zowel oarkeren voor veraunninahouders als voor betalende bezoekers faciliteren in deze variant isdedagperiode bepalend. Het maximaal aantal gemeten parkeerders bedraagt dan 79. Voor de toekomstige situatie resulteert dit in: Te handhaven parkeerplaatsen op noordelijk deel Sint Catharinaplein] Compensatie van verlies aan parkeerplaatsen (op basis van gemeten parkeerdruk) in de nieuw te realiseren parkeergarage onder Zorgcentrum Sint Catharina Nieuw toe te voegen functies aan plein (nader te bepalen wanneer programma bekend is) De overblijvende parkeerplaatsen op straat zullen in deze variant zowel voor betalende bezoekers als vergunninghouders toegankelijk moeten zijn (conform huidige situatie). Advies parkeren Sint-Catharinaplein e.o.: ndien de helft van het aantal parkeerplaatsen op het Sint-Catharinaplein komt te vervallen, dan dienen er in de parkeerkelder op basis van de resultaten van de parkeerdrukmeting vermeerderd met een marge van 10% i.v.m. de autonome groei van het autoverkeer tenminste 39 parkeerplaatsen gerealiseerd te worden ter compensatie van het verlies aan parkeerplaatsen. indien alle parkeerplaatsen op het plein komen te vervallen zullen ter vervanging ten minste 87 parkeerplaatsen gerealiseerd moeten worden in de parkeergarage. 44 parkeerplaatsen 35 (79-44) parkeerplaatsen Op basis van vastgestelde gemeentelijke parkeernormen Voorgesteld wordt om uit te gaan van variant 2. Gezien de autonome groei en de opvang van ncidentele pieken, wordt bovendien geadvlseerd om Korenmarkt, Korenbeursplein, zuidelijk deel Korenbeursstraat Parkeercapaciteit huidige situatie 155 parkeerplaatsen Parkeerdruk - bezetting nacht (bewoners) 160% - bezetting overdag (werknemers, tussen 60 % en 75 % - bewoners, bezoekers) maximaal aantal gemeten (legale) - parkeerders overdag maximaal aantal gemeten (legale) - parkeerders nacht parkeerdruk omliggende straten (pieken) Parkeersituatie toekomstige situatie als gevolg van autovrije inrichting Korenbeursplein en Korenbeursstraat en nieuwbouw op het zuidelijk deel van de Korenmarkt. een marge van f10 % extra parkeerplaatsen te realiseren. Dit laatste om de druk op de openbare ruimte (foutparkeren) en parkeeroverlast in omliggende buurten, zoveel als mogelijktevoorkomen (53 betalende bezoekers + 63 vergunninghouders) 90 (6 betalende bezoekers en 84 vergunninghouders) veelal hoger dan 80 % 104 van de in totaal 155 parkeerplaatsen op straat vervallen Voor de Korenmarkt zijn voor de nieuwbouw stedenbouwkundige randvoorwaarden opgesteld (zie bijlage). Op basis van de ingeschatte woningbouwcapaciteit is de volgende raming van de parkeerbehoefie gemaakt. Yariant 1: alleen oarkeren veraunninahouders faciliteren. betalende 1 bezoekers arke ren elders n deze variant is de nachtsituatie bepalend (meeste aantal parkerende vergunninghouders). Het maximaal gemeten aantal vergunninghouders bedraagt 84. Voorde toekomstigesituatieresulteertdit in (uitgaandevan het ingediende bouwplan): Te handhaven parkeerplaatsen op noordelijk deel van het' _plein Compensatie van verlies aan parkeerplaatsen (op basis van gemeten parkeerdruk) in de nieuw te realiseren parkeergarage Nieuwbouwwoningen op voormalig kazerneterrein Realisatie fase 1 tot en met 3 (zie tabel 2) Realisatie fase 1 en 2 '51 parkeerplaatsen 33 (84-51) parkeerplaatsen 48 parkeerplaatsen 35 parkeerplaatsen

70 Pleinenplan Totaal leldt dlt tot 81 benodigde parkeerplaatsen n de parkeerga- rage bl] reallsaîie van fase 1 tot en met3 en tot 68 parkeerplaatsen blj reatlsatie van fase l en 2; De overblijvende parkeerplaatsen op straat zullen hlertoe moeten worden gewijzigd n parkeren voor vergunnlnghouden; ndegenoemdeaantallentenbehoevevandenleuwbouwwonlngen s het parkerenvoor bezoekers meggenomen.het bezoekersparkeren zal n de parkeergarage moeten worden opgenomen. l"rbd 2: Mmtiaf bendiad a~fital gprkseiplapwsn a.gs nieuwe piuiomm~~g KMBM~ planontwikkellng programma parkeernorm nonnatlef benodigd nieuw programma Korenmarid + 35 pp + 8 pp + 4 pp + 2pp 27 appartsrnenten en 6 eengezinswoningen (fase l) 3 herenhuizen (Fraba, fase 2) 60 m2 kantoor1 wonlng 9 woningen Kettingstraat (fase 3) $3 pphvon 14 pphmn 1,4 pphn 1,2pp)ûûm2 bvo 1,4 +~PP + 62 pp totaal vemllen huldig programma l6 HAT-eenheden -14ppbtnal totaal bendlgd +48pp bezoekers fadllteren ndezevariant Bdedagperlode bepalend. Hetmxlmaal aantal gemeten parkeerdeo bedraagt dan 116. Totaal leldtdlt tot l13 benodigde parkeerplaatsen indeparkeergarage bl) realisatiewn fase l totenmet3en tot la) parkeerplaatsen Mj realisatie van fase 1 en 2; De overblijvende parkeerplaatsen op straat zullen n deze variant zowel voor betalende bezoekersalsvergunnlnghouders toegankelijk moeten zon (conform huidigesituatle). ndegenoemdeaantallen ten behoeve vandenleuwbouwwoningen shetparkerenvoor bezoeken meegenamen. Hetbezoekersparkeren Voorgesteld wordt om uit te gaan van varlant 2. Gezlen de autonome groelen de opvang van ncidentele pleken, wordtbovendlengeadviseerd om een margevan lo%extra parkeerplaatsen terealiseren. Dltlaatste om de druk op de openbare rulmte (foutpaikeren)en parkeerowrlast n omliggende buurten, zowel als mogelljk te morkomen. Te handhaven parkeerplaatsen op noordelijk deel Sint Catharinaplelnl Compensatie van verlles aan parkeerplaatsen (op basls van gemeten parkeerdruk) in de nieuw te realiseren B Nleuw toe te voegen funcfies aan plein (nader te bepalen wanneer pmgramma bekend s) 44 parkmrpiaatsen 14 (58-44) parkeerplaatsen Op basis van vastgestelde gemeentdljke parkeernomen r Advies parkeren Korenmarkt: Ervan uitgaande, dat de 51 parkeerplaatsen op de Korenmarkr gehandhaafd blijven, dlenen!n de parkeerkelder van het nleuwbouwpmject op basis van de resultaten van de parkeerdrukmeting vermeerderd mkt een marge van 10%.v.m. de autonome grael van het autoverkeer, tenminste 72 parkeerplaatsen gereallseerd te worden ter compensatie van het vedles aan parkeerplaatsen. Dlt dus exduslef de opvang van de parkeerbehoefie, dk voor de nieuwe bestemming(en) nodlg zljn. n de parkeerkelder dienen bl] realisalle van fase l tlm 3 h totaal ta.124parkeerplaatsen ondergebracht te w o r d e n b1 reaiisatie van fase l en 2.

71 9. Communicatie de gemeente samen met de wljkcommissie Binnenstad op 22 april Woningstichting Wonen West Brabant 2008 heeft georganiseerd. Deze bijeenkomst heeft geresulteerd in het Wijkcommissie Binnenstad Het concept PleinenPlan is op 14april 2008 besproken tijdens een pre- sentatieavond vandegemeenteraad. Op 16april2008 is het conceptplan besproken in de raadscommissie Stad en Land. Hlerbij is alvast het gevoelen van de raadsleden gepolst worden met betrekking tot het de PleinenPlan. Op deze wijze kan n het op te stel- len raadsvoorstel de input vanuit de diverse fracties zo goed mogelijk worden verwerkt. Om draagvlak voor de planvorming te verkrijgen is zorgvuldig gecom- municeerd met de betrokken bewoners, ondernemers en andere belang- hebbenden. Over het voorlopige concept van het PleinenPlan is overlegd met betrokkenen door middel van een algemene informatieavond, die samentellen van een klankbordgroep, waarln diverse vertegenwoordi- gers van belangengroepen zitting hadden. Met de klankbordgroep is - Vereniging Binnenstad op 26 mei en 15 oktober 2008 bijeenkomst gehouden, waarbij voor de gemeente Bergen op Zoom aanwezig waren de wethouders Linssen en Hagenaars. De bewoners hadden zich opgedeeld in drle werkgroepen, die zich georganiseerd hadden rondom een van de drie pleinen binnen het plangebied. De leden toonden een grote betrokkenheid en hadden een constructieve bljdrage aan het tot stand komen van het voorliggende Pleinenplan. De klankbordgroep is als volgt samengesteld: Bewoners uit het plangebied Ondernemers binnenstad (STERCK) Woningstichting Soomland Stichting tantelouise-vlvensis (Huize Catharina) Ouderenadviesraad Gehandicaptenadvlesraad MKB De verslagen van deze belde bijeenkomsten van de klankbordgroep zijn bijgevoegd. Daarnaast is er overleg gevoerd met de woningbouwcorporaties Soom- land en Wonen West-Brabant, betrokken brouwerijen en eigenaren van (hinderlijke) horecapanden. De reacties van de diverse overleggen zijn verwerkt en hebben geleid tot een aangepaste ontwerp-nota PleinenPlan, dle ter vaststelllng aan de gemeenteraad is voorgelegd. Hoe verder? Het PleinenPlan is een kadernota, waarin het beleid op hoofdlijnen is neergelegd. Bij de ulhverking van deze kadernota in deelprojecten zal per deelproject een apart communicatletraject worden gevolgd. Het is daarbij van belang om de planvorming in gezamenlijk met de betrokken partners uit te werken. Hiervoor zijn in ieder geval van belang (markt-) partijen dle grondposities in het gebied hebben zoals de Woningstlchting Soomland (o.a. Frabagebouw) en de Wonlngstichting Wonen West-Brabant (Zorgcentrum Catharina). Plannina ontwero-nota PleinenPlan - Besluit college van burgemeester en wethouders, 'vrijgeven' concept PleinenPlan Stadskern Noord-Oost februari Verzenden conceptnota's aan raadsfracties, belangengroeperingen e.d februari Persconferentie 27 februari 2008 Presentatie conceptplan gemeenteraad 12 maart Klankbordgroep; overleg met diverse belangengroeperingen Maart Bilateraal overleg diverse 'zakelijk' belanghebbenden Maartlapril Verwerken reacties Meiljuni - C-discussie B&W 1 23 september Klankbordgroep, 2e bijeenkomst 1 15 oktober Verwerken reacties overleg en inspraak tot ontwerpnota Besluit B&W December Besluit Gemeenteraad Januari 2009

72 Pleinenplan 10. Uitvoering Programma Grotere deelprojecten Complex Zorgcentrum Catharlna n comblnatle met de herlnrkhtlng van het Sint-Catherlnaplein en ondergrondse parkeervoonlenln- gen; Kaalslagterreln K0renmarkte.0~ n combhaliemeteen herontwlkke- ling van het Frabagebouw enoverlge panden n het bouwblok; Groene Binnenhof blnnenterreln Dumontidreef 21 Meersche Tuln samen met een opwaardering van de Dumonkdreet Herlnrlchtlng openbare tutmte Pleinen St. Catharlnapleln (comblnatle met het zorgcentrum) Korenmarkt (comblnalie met onnivlkkeling kaablagterreh) Korenbeurspleln Straten Mlnderbroederstraat SlngeltJe Korenbeursstraat KetHngstraat Pastoor Lancrletstraat Goudenbloemstraat Geweldigerstraat Bleekveld Klaverstraat Dumontsdreef Verkeer en parkeren Ultwerkenwn hetconcept buurtwrkeeridrculatieplanwr Stadskern Noord Oost Verbeterprojecten (nieuw- en vemleuwbauwl 'Ons Bergen: restauratle vler herenhuken. Gat straatwand Kettingstraat Panden voomallg café dester. Het pand met garage op de hoek van de Klaverstraal en de Wljngaardstaat. Onderbouw appartementengebouwen Cromwlelstraat Opwaarderen dlverse"opslagpandenu m Wonlng met garage op de hoekmjngaardstraat- Klaverstraat. 1 Aanpak hlnderlljke horeca /Aanpak dnigqerelateerde overlast Ontwlkkellng- en rea/lsatietraject Verwerving en herbestemmlng horecapanden St. Cadiarinapleln Project Courage n deze vervolgfasen worden de rollen verder gedefinieerd van de l gemeente, de wonlngstlchtlng Soomland, Wonen West-Brabant en : Beeldende Kunst ln de openbare ruimte mogelljke andere marktpariljen. n ovedeg met de Stichiing Kunst n de Openbare Rulmte [KidOR) ' Dewonlngcorporatleszijn op grond van het Beslult beheer sociale huur- : zal n samenhang met de herlnrlchtlng van de openbare ruhnte sector (BBSH) gehouden om een Mjdrage te leverenaan de leefbaarheld l een worstel ontwlkkeld worden voor beeldende kunst n dlt van n buurten en wljkenwaar hun woongelegenheden zijn., de blnnenstad. De gemeente heeft met dde plaatsclljke wonlngcorporatles samenwer- klng- en prestatieafspraken gemaakt om door mlddel van een gebleds-, Financi@le aspecten gerlchteaanpak het woon- en leeiínilleu n wljken te verbeteren. Vwr ' het PlelnenPlan Stadskern Noordoost wll de gemeente ook afspraken : Voor de herlnilchtlng van de plelnen en straten is een kostemamlng maken op het gebled van fysleke maairegelen, waaronder begrepen het ' gemaakt, ultgaande van een kwallteltsniveau vergeljkbaar met het bestaande en mogelljk nieuw vastgoed evenals het openbare gebled. HORB Project n de binnenstad. Metdecorporatleszal dlt door middel vaneen hitentteovereenkomst dle ) Om ulhioerhig te kunnen geven aan het opwaarderen van de openbare naderu~tgewerkîwordtnsamenwerllng-enontwl~lngowreenkomrt rulmten van de plelnen kan een deei gefinancierd worden uit de reser- verder ultgewerkîworden. l verngen, dle n de recente beheersplannen wor riolen, wegen etc. zljn Daarnaast s het de bedoellng particuliere tnltlatleven te slimuleren om : gedaan. Het Beheersplanwegenk nfebruad2wvastgesteld.voor het panden op te knappen of nleuwe ondernemers te werven. l 1 vemleuwen van de rloledng s het Masterplan Riolering ehlend. Zonodlg l kunnen toekomslige mterlngen teruggerekend worden naar nu. nstrumentarium l Om de beoogde kwallteltsslag te maken zijn evenwel aanvullende middelen ~dlg. Besîemmngspkin Bindenstad. vanuit het vastgoedbedrljf de gelden die gegenereerd kunnen Voor de hele blnnenstad wordteen nleuw bestemmlngspianopgesteid, ) worden ultde panden en gronden die degemeente n dle gebleden dat begin 2009 ter vaststelling aande gemeenteraad wordtvoorgelegd. ; bezlt en dle hemntwlkkeld kunnen worden. Dltzal geschieden Bezlen wordt in hoeverre de voorstellen van het PlelnenPlan nog door marktconforme pdjzen te hanteren gebaseerd op de ontwlk- kunnen worden meegenomen n dlt bestemmingsplan. kelwaarde van de eigendommen, Een van deze projecten betreft de herbestemmlng van het kaalslagterreln aan de Korenmaikt voor - wonlngbouw. conformde"wmrdenlnghmtnicturedng"erpernleuwtereallseren woning een bljdrage wordt gestort van ca. 4500;; van de andere partijen dle eigendommen n de gebleden hebben, endledezealsgevolg van devlsie kunnen herontwikkelenen profijt hebben van de upgradhg van deopenbare wnlenlngen. Wen zal worden of op grond van de nleuwe wettelijke mogell]kheden een bljdrage gevraagd kan worden conform de systematiek zoals dle per 1 jull2w volgens de nleuwe Wet Rulmtelljke Ordenlng en de Gmntiexploltatlewet s gaan gelden Daarnaasteen mogelljke partlëie bljdragevan het parkeerbedrijfaan de'gebouwde' parhonlenlngen voor bewoners;

73 Bijlage 1 Stedenbouwkundige randvoorwaarden herontwikkeling terrein voormalige Oranje Nassaukazerne. Alaemeen Voor de binnenstad van Bergen op Zoom isdoorde gemeenteraad in 2003 een beeldkwaliteitplan vastgesteld. Dit beeldkwaliteitplan dient in eerste instantie voorde welstandstoetsing van bouwplannen in de binnenstad. Verder dient het beeldkwaliteit- plan als leidraad en insplratiebron voor de ontwikkeling van nieuwe voor de Binnenstad: de"korenaerel: n deze randvoorwaarden is ook meegenomen het perceel van het bestaande appartementencomplex aan de Korenbeursstraat, dat mogelijk (optioneel) betrokken wordt bij de herontwlkkeling van het Verkavelingtypologie: Vorm o Gesloten bouwblokken met geslotenstraatwanden. Doorgang naar o Korenmarkt: het binnenterrein vanafde Korenmarkt door middel van een poort, die refereert aan de poort van het vroegere kazernecomplex; Kleinschalige, grondgebonden eengezinswoningen, aansluitend op de lage woonbebouwing van deze smalle straat. Positionering kaalslagterrein. o Gebouwen aaneengebouwd en gesitueerd in strakke, rooilijn. Woningen langsde Past.Lancrietshaatvolgen het geknikte beloop Richtliinen voor het bouwen. o van deze straat. Gesloten hoeken. Richtlijnen voor het ontwerp van de gebouwen: o Bergingen, stallen fietsen en afvalinzameling in principe in de Algemene karakteristiek kelder onderbrengen. Dit geldt vooral voor de appartementen. Bovenste bouwlaag uitvoeren als een kaplaag met een dakhel- ling van 45 a 60 graden. Aan de van het plein gekeerde zijde o Pleinwand langs de Korenmarkt: ('achterkant') mag in principe de bovenste bouwlaag ook uitge- Stedelijke uitstraling van de bebouwing meteen'robuust'karakter, dat refereert aan de (voormalige) Oranje Nassaukazerne; werd worden als een terugliggende laag met een set-back van minimaal 2 meter. Een verbijzondering van de hoek Korenmarkt1 o Straatwand Korenbeursstraat: Korenbeursplein is mogelijk door middel van een rechtopgaande Grondgebonden herenhuizen, die qua bebouwingskarakteristlek gevel met weglating van de kaplaag. aanslulten op de woonstraten van de middeleeuwse stadskern; o Korenbeursstraat en Pastoor Lancrietstraat: o Straatwand Pastoor Lancrletstraat: Alle wonlngen voorzien van een zadeldak met de nokrichting i projecten. Voordeverschlllendeteonderxheidendeelgebiedeninde binnenstadzijn de beeldbepalende karakteristiekengeanalyseerd.0p basis hiervanzljn n het beeldkwaliteitplan richtlijnen voorde bebouwing aangegeven. Deze richtlijnenzijn in deze notitie verder toegespitst op het terrein van devoormaligeoranje Nassaukazerne aan de Korenmarkt. Bebouwing op dit kaalslagterreinzal weer lelden tot herstel vandezuidelijke plelnwand van de Korenmarkt en daarmee herstel van de ruimtelijke beslotenheid van het plein. Dit jaar is eerder de westelijke wand teruggebracht door middel van oplevering van het bouwplan voor het nieuwe wijkcentrum

74 evenwijdig aan de straat. De kapvorm aan de straatzijde dlent te refereren aan die van de bestaande woningen. Dakhelling van 45 tot 50 graden; Degebouwen dienen een samenhangende architectuur te krijgen, waarbij het basement1 de begane grondlaag en de bovenliggende verdiepingen één geheel vormen; - Liftopbouwen; bij voorkeur geen liftopbouwen die boven de daken uitsteken, maar hydraulische liften. Anders liften aan binnenzijdevan het bouwblok plaatsen; - Hoogte gevels: Korenmarkt goothoogte 9-11,50 meter, Korenbeurstraat goothoogte 7-9 meter, Pastoor Lancrietstraat: goothoogte3,50-4,50 meter. Schaal en ritme Korenmarkt: Geledlng van de pleinwand, die refereert aan de hoofdmassa van het vroegere kazernegebouw: een driedeling met een maateenheid van ca. 15 a 20 meter. Binnen deze eenheden kan op secundair niveau weer een geleding worden aangebracht. o Korenbeursstraat: De maat van de afzonderlijke herenhuizen als parcelering van de straatwand. Minimale breedtemaat woning 6 meter. o Pastoor Lancrietstraat: De maat van de afzonderlijke eengezinshuizen als parcelering van de straatwand. Minimale breedtemaat wonlng 5,40 meter. Appartementengebouwen: gevel bij voorkeur voorzlen van een verhoogde plint. beganegrond dienen eveneens direct vanafdestraatteontsluiten te zijn. Overwegend baksteen, kleur rood tot donker bruin, mangaan. o Korenbeursstraat en Pastoor Lancrietstraat: Gevels/kleur- en materiaalgebruik o Korenbeurstraat: Entrees woningen situeren aan de straat, waaraan het gebouw o Algemeen; openingen in de gevels vormgeven als 'gaten'in het gevelvlak. Uitgaan van verticale,'staande'ramen. Geslotengevelwanden.Aandestraatzljdede buitenruimtealleen in De herenhuizen qua kleurstelling aansluiten op de lichte kleuren van de karakteristieken van de bestaande panden in de Korenbeursstraat (witlcreme, lichtgrijs pleisterwerk of geschilderd is gelegen. Parkeren, auto-ontsluiting devorm van bijvoorbeeld Franse balkons. Echter geen uitkragende baksteen). Dakpannen: gebakken pannen roodloranje. o Parkeren n een parkeerkelder. Aantal plaatsenvoordenieuwbouw balkons. Situatie in de Klaverstraat aanpassen o Pastoor Lancrietstaat: conform de gemeentelijke parkeernorm. Daarnaast dienen aanvulo Korenmarkt: Aanslulten bij de karakteristiekvan de bestaande woningen. Uitgaan van n een lichte kleur gepleisterde of geschilderde gevels. lende parkeervoorzieningenopgenomen teworden ter vervanging van bestaande parkeerplaatsen op het maaiveld. o De parkeerkelder: dak parkeerkelder onder aansluitend maalveld, Ontsluitingsprlncipes zodat de woningen direct vanaf straatnlveau te ontsluiten zijn. o Peilen begane grond: aansluiten op peilen van de aanliggende Aandacht voor een goede (architectonische) oplossing voor evenopenbare ruimte; tueel aan te brengen ventilatleopeningen. Peilen eerste verdiepingsvloer: aan te sluiten of tenminste te o Ontsluiting parkeergarage bijvoorkeurdirectvanafdekorenmarkt relateren aan de peilen van de belendingen c.q. het straatbeeld; en de uitgang aan de Korenbeurstraat. o Korenmarkt: o Hellingbaanvande in- en uitrit parkeergarage in principe inpandig Ontsluiting van de appartementen: bij voorkeur via portleken. aanbrengen. Korte galerjen zijnookmogelijk. De ontsluiting vande portieken van de appartementengebouwen sltueren aan de pleinzijde. De,, -,-,-l ~,'~~~~~~'~,t~~,ltl:<~r4~~,,,,, ' '' l appartementen enlof de ruimten voor dienstverlening op de t t

75 Bestemminaa o Aan de Korenmarkt: appartementen Het is ook mogelijk, dat de appartementen langs de Korenmarkt voor een deel bestemt worden voor bijzondere woonvormen bijvoorbeeld in combinatie met zorgverlenlng. n de plint aan de Korenmarkt zijn daarnaast vormen van (com- merciële) dienstverlening toegestaan. Detailhandel is hier echter uitgesloten. o Langs de Korenbeursstraat: grondgebonden herenhuizen met de mogelijkheid van praktijkruimte aan huis. o nvulling van de Past. Lancrletstraat: lage grondgebonden een- gezinswoningen. o Het marktsegment van de woningen: middelduur en duur. Archeologische waardebepaling terrein van de voormalige Oranje Nassaukazerne. Geomorfoloaie Het gebied ligt op de flank van een dekzandheuvel, die ahelt in noord- oostelijke richtlng enovergaat in een dekzandvlakte. Hetzand wordtdaar sinds enige duizenden jaren v.chr. bedekt door een veenlaag. Het veen is sinds de 13de eeuw ontgonnen en ngeklonkenzodat er nog een dunne laag van 40 tot 70 cm resteert. Daarna werd het terrein opgehoogd met zand en afval.thans ligt hetschonezand omstreeks2,75 tot3 meter onder maaiveld. Vanwege de venige lagen s de ondergrond erg drassig. Er hebben op het terrein zover bekend nooit grootschalige afgravingen plaatrgevonden. m Het noordoostelijkedeel van de binnenstad, voorzover tenoosten vande Pastoor Lancrietstraat lggend, is van oudsher laag en vochtig. Volgens gangbare theorieën over de stadsgeschiedenis is dit gedeelte pas laat tot ontwikkeling gekomen. Het bepalende stedebouwkundlge element is de Vuilbeek, die onder de Pastoor Lancrietstraat lep en beschouwd kan worden als een ontwateringskanaal voor het veen in de omgeving van de Korenmarkt. Het water werd afgeleid naar de Grebbe. Daarna kreeg de Vuilbeek een functie als watertoevoer voor de lakenindustrie. De huidige Blauwehandstraat en Korenbeursstraat lopen parallel aan de voormalige beek en zijn ontstaan vanult de inrichtlng van de omgeving voor de lakenververijen. Archlefbronnen wijzen op een verstedelijking van deze omgeving na Deze theorie wordt door opgravingen bevestigd. Onderzoek in het Gertrudishof en de omgevlng van de Kettingstraat leverde resten van de Vullbeekop en de sporen van de stratenaanleg en huizenbouw in de vroege 14de eeuw. De Korenmarktwerd aangelegd als eenlnieuwe Plaatse'in 1482 toen de lakennljverheid allang teloorwasgegaan. De Korenbeursstraat (waarvan het zuldelijke deel in de vroege 14de eeuw al als steeg bestond) werd vanaf 1494 tot stadsstraat uitgebouwd. Op de kaart van Jacob van Deventer (ca.1545) wordt het plein aan de zuidzijde begrensd door een bouwblok, liggend tussen Lancrletrtraat, Kettlngstraat en Korenbeursstraat. Aan het plein grensde hetlkleln Engels Huis: staande in de Korenbeursstraat. n 1704werd achter dit pand een katholieke schuilkerkgebouwd. Deze kerk grensde aan een rij huisjes aan de oostwand van de Pastoor Lan- crietstraat. Dle huisjes werden n de loop der tijd bij de kerk getrokken. Naast de kerk lag nog een klelne tuin. n 1829 werd de kerk verlaten en in 1844 tot kazerne verbouwd. De achtertuin van de kerk werd deels bebouwd. n 1968 volgde de sloop van de kazerne, behalve de vleugel daarbovenligteen pakketvan meerdan2 metermetrestenultde 14de tot en met de 19de eeuw. bnwege de vochtige grond kunnen objecten van hout en metaal goed bewaard zljn, beter dan elders n de binnenstad. De'ontginning'ofwelverstedelijkingiswaarschijnlijkvanzuid naar noord gegaan. Dit houdt in dat eerst de Lancrietstraat en Korenbeursstraat tot ontwlkkeling kwamen en dat daartussen geleidelljk aan huizen werden gebouwd. Dit zijn de verwachte sporen: o 13de eeuw: drooglegging van het veen en eerste ophogingsla- gen; o 14de eeuw: ophogingsgrond met bebouwingssporen, mogelijk te relateren aan de lakennijverheid; o 15de tlm 17de eeuw: funderingen en sporen, horend bij de ach- tererven van de hulzen aan de Korenbeursstraat en diens voorloper aan de Korenbeursstraat. Die is na 1983 tot wooncomplex omgevormd. (steeg); huisfunderingen aan de Lancrietstraat De rest van het terrein bleef tot op heden braak liggen. o 18de eeuw: funderingen van de schuilkerk Archeolwixhe waarde De hele binnenstad, incluls beschermd stadsgezicht, is (wordt) n het bestemmingsplan als archeologische zeer waardevol aangemerkt. Bo- demingrepenzljn alleen mogelijk na archeologisch (voor)onderzoek. Onder het kaalslagterrein van de kazerneworden redelijk wel sporen uit de late mlddeleeuwenen moderne tijd verwacht. De ondergrond s veen, o 19de eeuw: funderingen van de kazerne. De 19deen 2Osteeeuwse restenvande kazerneworden archeologischvan weinig belang geachten hebbenmogelijkeendeel vandeouderesporen verstoord. Dat isnu nog niet bekend.dematevanverstoring kan mogelijk met een verkennend booronderzoek op de locatie worden getraceerd. Over de aanwezlgheid van kelders onder de kazerne is evenmin iets bekend.