Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2

Transcriptie

1 Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 Vragenlijst afgenomen in het LISS panel datum september 2018 auteur Marika de Bruijne T: E: m.debruijne@uvt.nl Postbus 90153, 5000 LE Tilburg Professor de Moorplein , Gebouw I, 3 e verdieping, kamer I 308

2 CentERdata, Tilburg, 2018 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

3 Inhoudsopgave 1 Projectbeschrijving Inleiding Codeboek Achtergrondvariabelen LISS panel Descriptives Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 1/54

4 1 Projectbeschrijving Title: Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 Datafile: L_SCR2_4p_def Funding sources: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), NWO Investigator: dr. Maroesjka Versantvoort Project description: This codebook describes the second part of the data collection of the study Social and Cultural Report 2018 (SCR). The aim of the research is to form an impression of the Dutch identity: what are the most typical characteristics for the Netherlands and which factors contribute to the feeling of binding with the Netherlands. Due to the size of the questionnaire, the research was conducted in two parts. Sample: Panel members aged 16 years or older. Overview of the response: Selected number of household members: 6,652 (100%) Non-response: 1,130 (17.0%) Response: 5,222 (78.5%) Complete: 5,096 (76.6%) Incomplete: 126 (1.9%) Date of data collection: July, August and September 2018 Titel: Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 Databestand: L_SCR2_4p_def Financiering: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), NWO Onderzoekers: dr. Maroesjka Versantvoort Projectbeschrijving: Dit codeboek beschrijft het tweede deel van de dataverzameling van het onderzoek Sociaal en Cultureel Rapport 2018 (SCR). Het doel van het onderzoek is om de Nederlandse identiteit in beeld te brengen: wat zijn de meest typerende kenmerken voor Nederland en welke factoren dragen bij aan het gevoel van verbondenheid met Nederland. Vanwege de omvang van de vragenlijst is het onderzoek in twee delen afgenomen. Steekproef: Panelleden van 16 jaar of ouder. Responsoverzicht: Selectie aantal leden huishouden: (100%) Nonrespons: (17,0%) Respons: (78,5%) Compleet: (76,6%) Incompleet: 126 (1,9%) Datum van dataverzameling: juli, augustus en september 2018 Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 2/54

5 2 Inleiding In juli, augustus en september 2018 is in het LISS panel 1 de vragenlijst Denkend aan Nederland deel 2 afgenomen. De vragenlijst is voorgelegd aan panelleden en respondenten vulden de vragenlijst volledig in (responspercentage 76,6%). 1 Verwijzing naar LISS panel data in tekst: In this paper we make use of data of the LISS (Longitudinal Internet Studies for the Social sciences) panel administered by CentERdata (Tilburg University, The Netherlands). Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 3/54

6 3 Codeboek Dit codeboek beschrijft de vragenlijst zoals deze in het LISS panel is afgenomen. De variabelennamen worden vet weergegeven en corresponderen met de namen in de dataset. De routing van de vragenlijst wordt bij de desbetreffende variabele cursief weergegeven. open: antwoordvak; geen limiet aan lengte van het antwoord string: antwoordvak waarbij een maximum aantal karakters kan worden ingevoerd (standaard 255) empty: vraag kan onbeantwoord gelaten worden De range waarbinnen de respondent een antwoord kon geven bij numerieke variabelen is cursief afgebeeld in het codeboek wanneer deze niet zichtbaar was voor de respondent. Wanneer geen grenzen waren gesteld aan de range waarbinnen een antwoord kon vallen, staat dit in het codeboek weergegeven als integer. De zogenoemde fills (variabele tekst) worden tussen rechte haken [] weergegeven. Variabelen tussen accolades {} maken geen deel uit van de dataset, maar de bijbehorende vragen of teksten waren wel onderdeel van de vragenlijst. nomem_encr 2 Nummer van lid huishouden versleuteld maandnr Jaar en maand van de veldwerkperiode arandom Tekst bij v16 gebaseerd op willekeurig cijfer 1 kenmerken van Nederland waardoor mensen zich verbonden voelen met Nederland 2 kenmerken van Nederland waardoor mensen zich verbonden voelen met elkaar 3 kenmerken van Nederland waarmee mensen zich verbonden voelen 4 belangrijke kenmerken van Nederland 2 Gebruik nomem_encr als key variable bij het mergen van de data met die van andere LISS panel studies uit het LISS Panel Data Archive: Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 4/54

7 {intro} Dit onderzoek gaat over uw beeld van en gevoelens over Nederland. In juni hebt u waarschijnlijk al het eerste deel ingevuld. Deze vragenlijst gaat verder in op hetzelfde onderwerp. Wij danken u bij voorbaat voor het invullen van deze vragenlijst. v1a v1q Hoe erg zou u het vinden als het volgende zou gebeuren? v1a Als u uw Nederlands paspoort op zou moeten geven als u in het buitenland gaat wonen. v1b Als uw (eventuele) kleinkinderen geen Nederlands meer zouden spreken. v1c Als de kerken uit Nederland zouden verdwijnen. v1d Als Nederland geen Koninklijk Huis meer zou hebben. v1e Als Nederland geen democratie meer zou hebben. v1f Als Nederland niet langer een zelfstandig land zou zijn. v1g Als uw (eventuele) kleinkinderen geen vrijheid van meningsuiting meer zouden kennen. v1h Als uw (eventuele) kleinkinderen geen waarde zouden hechten aan Nederlandse tradities. v1i Als er steeds meer Nederlandse bedrijven overgenomen zouden worden door bedrijven uit het buitenland. v1j Als Nederlandse sporters de komende 20 jaar niet mee zouden doen aan de Olympische Spelen. v1k Als uw (eventuele) kleinkinderen geen christelijke feesten zouden vieren, zoals Kerstmis en Pasen. v1l Als er geen nationale herdenkingen meer zouden zijn. v1m Als uw (eventuele) kleinkinderen geen kennis zouden hebben van de Nederlandse geschiedenis. v1n Als uw (eventuele) kleinkinderen intolerant zouden zijn tegen ideeën van minderheden. v1o Als uw (eventuele) kleindochters een hoofddoek zouden dragen in Nederland. v1p Als het bedrijfsleven in plaats van de overheid verantwoordelijk wordt voor het onderwijs in Nederland. v1q Als het verenigingsleven in Nederland sterk zou teruglopen. 1 Helemaal niet erg 2 Niet erg 3 Neutraal 4 Erg 5 Heel erg 6 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 5/54

8 {v2intro} Er volgt nu een groot aantal onderwerpen waarvan we graag zouden willen weten of u ze typerend vindt voor Nederland en of ze bijdragen aan uw gevoel van verbondenheid met Nederland. Over elk onderwerp stellen we dus twee vragen: Vindt u dit typerend voor Daarmee bedoelen we: als u denkt aan Nederland, is dit volgens u een belangrijk kenmerk van Het hoeft dus niet uniek te zijn voor Nederland. U kunt deze vraag beantwoorden op een schaal van 1 tot en met 5, waarbij 1 staat voor 'helemaal niet typerend' en 5 voor 'heel erg typerend'. (Als u het onderwerp niet kent, kunt u dat invullen. Dan hoeft u vraag b niet te beantwoorden.) gevoel van verbondenheid met Daarmee bedoelen we: is dit aspect belangrijk voor uw band met Deze vraag kunt u beantwoorden op een schaal van 1 tot en met 5, waarbij 1 staat voor 'draagt helemaal niet bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland' en 5 voor 'draagt heel erg bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland'. Het gaat in totaal om zeven pagina's, dus we begrijpen dat het even kan duren voordat u alle vragen hebt beantwoord. U zou ons een groot plezier doen als u alle vragen zorgvuldig beantwoordt, veel dank hiervoor alvast! Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 6/54

9 Denkend aan Nederland, vindt u het onderstaande...? a) Vindt u dit typerend voor (1= helemaal niet typerend t/m 5 = heel erg typerend?) b) En draagt dit bij aan uw gevoel van verbondenheid met (1= draagt helemaal niet bij t/m 5 = draagt heel erg bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland) unp_his_1_a unp_his_16_b 3 if a 7: a) Typerend voor b) En draagt dit bij aan uw verbondenheid met Srebrenica unp_his_1_a unp_his_1_b mijn familiegeschiedenis unp_his_2_a unp_his_2_b de Tweede Wereldoorlog unp_his_3_a unp_his_3_b de 80-jarige oorlog unp_his_4_a unp_his_4_b de Watersnoodramp van unp_his_5_a unp_his_5_b 1953 de Gouden Eeuw unp_his_6_a unp_his_6_b de Koude Oorlog unp_his_7_a unp_his_7_b de moord op de unp_his_8_a unp_his_8_b gebroeders De Witt de Bataafse opstand unp_his_9_a unp_his_9_b het Plakkaat van unp_his_10_a unp_his_10_b Verlatinghe (1581) de Vrede van Münster unp_his_11_a unp_his_11_b (1648) het slavernijverleden van unp_his_12_a unp_his_12_b Nederland de moord op Pim Fortuyn unp_his_13_a unp_his_13_b de Beeldenstorm en unp_his_14_a unp_his_14_b Reformatie de VOC unp_his_15_a unp_his_15_b de NSB unp_his_16_a unp_his_16_b 1 Helemaal niet typerend 2 Niet typerend 3 Neutraal 4 Typerend 5 Heel erg typerend 6 Ik weet het niet 7 Dit ken ik niet 1 Draagt helemaal niet bij aan verbondenheid 2 Draagt niet bij 3 Draagt enigszins bij 4 Draagt bij 5 Draagt heel erg bij aan verbondenheid 6 Ik weet het niet 3 Op deze pagina en de volgende vijf tabelvragen werden de onderwerpen in willekeurige volgorde aan de respondenten getoond. Ook de volgorde van deze pagina s was gerandomiseerd. Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 7/54

10 Denkend aan Nederland, vindt u het onderstaande...? a) Vindt u dit typerend voor (1= helemaal niet typerend t/m 5 = heel erg typerend?) b) En draagt dit bij aan uw gevoel van verbondenheid met (1= draagt helemaal niet bij t/m 5 = draagt heel erg bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland) unp_taal_1_a unp_taal_12_b if a 7: a) Typerend voor b) En draagt dit bij aan uw verbondenheid met de Nederlandse taal unp_taal_1_a unp_taal_1_b de Friese taal unp_taal_2_a unp_taal_2_b dialecten unp_taal_3_a unp_taal_3_b het Koninklijk Huis unp_taal_4_a unp_taal_4_b de Nederlandse vlag unp_taal_5_a unp_taal_5_b het Nederlands volkslied unp_taal_6_a unp_taal_6_b het Wilhelmus molens unp_taal_7_a unp_taal_7_b tulpen unp_taal_8_a unp_taal_8_b klompen unp_taal_9_a unp_taal_9_b kaas unp_taal_10_a unp_taal_10_b kleur oranje unp_taal_11_a unp_taal_11_b drie keer zoenen unp_taal_12_a unp_taal_12_b 1 Helemaal niet typerend 2 Niet typerend 3 Neutraal 4 Typerend 5 Heel erg typerend 6 Ik weet het niet 7 Dit ken ik niet 1 Draagt helemaal niet bij aan verbondenheid 2 Draagt niet bij 3 Draagt enigszins bij 4 Draagt bij 5 Draagt heel erg bij aan verbondenheid 6 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 8/54

11 Denkend aan Nederland, vindt u het onderstaande...? a) Vindt u dit typerend voor (1= helemaal niet typerend t/m 5 = heel erg typerend?) b) En draagt dit bij aan uw gevoel van verbondenheid met (1= draagt helemaal niet bij t/m 5 = draagt heel erg bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland) unp_helden_1_a unp_helden_22_b if a 7: a) Typerend voor b) En draagt dit bij aan uw verbondenheid met Robbert Dijkgraaf unp_helden_1_a unp_helden_1_b André Kuipers unp_helden_2_a unp_helden_2_b Willem van Oranje unp_helden_3_a unp_helden_3_b Michiel de Ruyter unp_helden_4_a unp_helden_4_b Johan Cruijff unp_helden_5_a unp_helden_5_b Willem Drees unp_helden_6_a unp_helden_6_b Aletta Jacobs unp_helden_7_a unp_helden_7_b André Hazes unp_helden_8_a unp_helden_8_b Jan Pieterszoon Coen unp_helden_9_a unp_helden_9_b Armin van Buuren unp_helden_10_a unp_helden_10_b Piet Hein unp_helden_11_a unp_helden_11_b Ayaan Hirsi Ali unp_helden_12_a unp_helden_12_b Mies Bouwman unp_helden_13_a unp_helden_13_b Kenau Simonsdochter unp_helden_14_a unp_helden_14_b Hasselaer Bonifatius unp_helden_15_a unp_helden_15_b Epke Zonderland unp_helden_16_a unp_helden_16_b Anky van Grunsven unp_helden_17_a unp_helden_17_b Pim Fortuyn unp_helden_18_a unp_helden_18_b Spinoza unp_helden_19_a unp_helden_19_b Ahmed Aboutaleb unp_helden_20_a unp_helden_20_b Desiderius Erasmus unp_helden_21_a unp_helden_21_b Doutzen Kroes unp_helden_22_a unp_helden_22_b 1 Helemaal niet typerend 2 Niet typerend 3 Neutraal 4 Typerend 5 Heel erg typerend 6 Ik weet het niet 7 Dit ken ik niet 1 Draagt helemaal niet bij aan verbondenheid 2 Draagt niet bij 3 Draagt enigszins bij 4 Draagt bij 5 Draagt heel erg bij aan verbondenheid 6 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 9/54

12 {interim} U hebt al meer dan de helft ingevuld. Veel dank voor het beantwoorden van de overige vragen! Denkend aan Nederland, vindt u het onderstaande...? a) Vindt u dit typerend voor (1= helemaal niet typerend t/m 5 = heel erg typerend?) b) En draagt dit bij aan uw gevoel van verbondenheid met (1= draagt helemaal niet bij t/m 5 = draagt heel erg bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland) unp_land_1_a unp_land_14_b a) Typerend voor if a 7: b) En draagt dit bij aan uw verbondenheid met polderlandschap unp_land_1_a unp_land_1_b heidelandschap unp_land_2_a unp_land_2_b Amsterdamse grachten unp_land_3_a unp_land_3_b dijken unp_land_4_a unp_land_4_b rivieren unp_land_5_a unp_land_5_b weilanden unp_land_6_a unp_land_6_b dichtbevolkt unp_land_7_a unp_land_7_b duinen, stranden en zee unp_land_8_a unp_land_8_b bollenvelden unp_land_9_a unp_land_9_b De Veluwe unp_land_10_a unp_land_10_b Waddeneilanden en unp_land_11_a unp_land_11_b Waddenzee wolkenluchten unp_land_12_a unp_land_12_b de 4 seizoenen en het unp_land_13_a unp_land_13_b weer regen unp_land_14_a unp_land_14_b 1 Helemaal niet typerend 2 Niet typerend 3 Neutraal 4 Typerend 5 Heel erg typerend 6 Ik weet het niet 7 Dit ken ik niet 1 Draagt helemaal niet bij aan verbondenheid 2 Draagt niet bij 3 Draagt enigszins bij 4 Draagt bij 5 Draagt heel erg bij aan verbondenheid 6 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 10/54

13 Denkend aan Nederland, vindt u het onderstaande...? a) Vindt u dit typerend voor (1= helemaal niet typerend t/m 5 = heel erg typerend?) b) En draagt dit bij aan uw gevoel van verbondenheid met (1= draagt helemaal niet bij t/m 5 = draagt heel erg bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland) unp_econ_1_a unp_econ_14_b if a 7: a) Typerend voor b) En draagt dit bij aan uw verbondenheid met de deltawerken unp_econ_1_a unp_econ_1_b grote Nederlandse unp_econ_2_a unp_econ_2_b internationale bedrijven de haven van Rotterdam unp_econ_3_a unp_econ_3_b inpoldering unp_econ_4_a unp_econ_4_b Noordoostpolder en Flevoland Nederlandse land- en unp_econ_5_a unp_econ_5_b tuinbouw Brainport Eindhoven unp_econ_6_a unp_econ_6_b files unp_econ_7_a unp_econ_7_b gasbel Groningen unp_econ_8_a unp_econ_8_b Nederlandse baggeraars unp_econ_9_a unp_econ_9_b Nederlandse DJ s unp_econ_10_a unp_econ_10_b coffeeshops unp_econ_11_a unp_econ_11_b Keukenhof unp_econ_12_a unp_econ_12_b de euro unp_econ_13_a unp_econ_13_b de gulden unp_econ_14_a unp_econ_14_b 1 Helemaal niet typerend 2 Niet typerend 3 Neutraal 4 Typerend 5 Heel erg typerend 6 Ik weet het niet 7 Dit ken ik niet 1 Draagt helemaal niet bij aan verbondenheid 2 Draagt niet bij 3 Draagt enigszins bij 4 Draagt bij 5 Draagt heel erg bij aan verbondenheid 6 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 11/54

14 Denkend aan Nederland, vindt u het onderstaande...? a) Vindt u dit typerend voor (1= helemaal niet typerend t/m 5 = heel erg typerend?) b) En draagt dit bij aan uw gevoel van verbondenheid met (1= draagt helemaal niet bij t/m 5 = draagt heel erg bij aan mijn gevoel van verbondenheid met Nederland) unp_kunst_1_a unp_kunst_11_b if a 7: a) Typerend voor b) En draagt dit bij aan uw verbondenheid met de Nachtwacht van unp_kunst_1_a unp_kunst_1_b Rembrandt de Zonnebloemen van unp_kunst_2_a unp_kunst_2_b Vincent van Gogh de Efteling unp_kunst_3_a unp_kunst_3_b het Rijksmuseum unp_kunst_4_a unp_kunst_4_b Soldaat van Oranje - unp_kunst_5_a unp_kunst_5_b theatershow Jip en Janneke van Annie unp_kunst_6_a unp_kunst_6_b M.G. Schmidt Nijntje van Dick Bruna unp_kunst_7_a unp_kunst_7_b Boeken van Mulisch unp_kunst_8_a unp_kunst_8_b Victory Boogie Woogie unp_kunst_9_a unp_kunst_9_b van Mondriaan Het Dagboek van Anne unp_kunst_10_a unp_kunst_10_b Frank Max Havelaar van Multatuli unp_kunst_11_a unp_kunst_11_b 1 Helemaal niet typerend 2 Niet typerend 3 Neutraal 4 Typerend 5 Heel erg typerend 6 Ik weet het niet 7 Dit ken ik niet 1 Draagt helemaal niet bij aan verbondenheid 2 Draagt niet bij 3 Draagt enigszins bij 4 Draagt bij 5 Draagt heel erg bij aan verbondenheid 6 Ik weet het niet v3a1 v3a5 De volgende vragen gaan over de regio waar u woont. v3a1 uw buurt (of dorp) v3a2 uw stad of gemeente v3a3 uw provincie v3a4 Nederland v3a5 Europa 1 Zeer verbonden 2 Verbonden 3 Niet zo verbonden 4 Helemaal niet verbonden 5 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 12/54

15 v3b In welke regio woont u momenteel? Denkt u hierbij aan een gebied rond uw woonplaats. Dat kan een streek zijn, een provincie, maar bijvoorbeeld ook een stad met omliggende gemeenten. string v3c1 v3c9 Hieronder volgt een aantal stellingen. Wilt u aangeven in hoeverre deze wat u betreft van toepassing zijn op de regio waar u momenteel woont? v3c1 Deze regio vormt een belangrijk deel van wie ik ben. v3c2 De culturele tradities in deze regio laten me koud. v3c3 Bewoners van deze regio worden in Nederland serieus genomen. v3c4 In deze regio voel ik me thuis. v3c5 Ik voel afstand tot de bewoners van deze regio. v3c6 Nederlanders hechten veel waarde aan deze regio. v3c7 Ik voel me verbonden met deze regio. v3c8 Veel Nederlanders kijken neer op deze regio. v3c9 Als ik aan deze regio denk, voel ik me trots. 1 Heel erg van toepassing 2 Van toepassing 3 Niet van toepassing 4 Helemaal niet van toepassing 5 Ik weet het niet v3dfilter Bent u in de regio opgegroeid waar u momenteel woont? 1 Ja 2 Nee if v3dfilter = 2 v3d_nl Bent u in Nederland opgegroeid? 1 Ja 2 Ja, grotendeels 3 Nee if v3d_nl = 1 or v3d_nl = 2 v3d In welke regio in Nederland bent u opgegroeid? Als u in uw jeugd in meerdere regio's woonde, kiest u dan de regio (in Nederland) die voor u het meest relevant is. string Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 13/54

16 if v3d_nl = 1 or v3d_nl = 2 v3e1 v3e9 Wilt u nu aangeven in hoeverre onderstaande stellingen wat u betreft van toepassing zijn voor de regio waar u bent opgegroeid? Het gaat om hoe u er nu tegenover staat. v3e1 Deze regio vormt een belangrijk deel van wie ik ben. v3e2 De culturele tradities in deze regio laten me koud. v3e3 Bewoners van deze regio worden in Nederland serieus genomen. v3e4 In deze regio voel ik me thuis. v3e5 Ik voel afstand tot de bewoners van deze regio. v3e6 Nederlanders hechten veel waarde aan deze regio. v3e7 Ik voel me verbonden met deze regio. v3e8 Veel Nederlanders kijken neer op deze regio. v3e9 Als ik aan deze regio denk, voel ik me trots. 1 Heel erg van toepassing 2 Van toepassing 3 Niet van toepassing 4 Helemaal niet van toepassing 5 Ik weet het niet v4a v4e Hoe waardeert u onderstaande aspecten van v4a Dat er mensen wonen met verschillende religies. v4b Dat er mensen wonen met verschillende seksuele oriëntaties. v4c Dat er mensen wonen met verschillende etnische afkomsten. v4d Dat er mensen wonen met verschillende huidskleuren. v4e Dat er mensen wonen met verschillende politieke voorkeuren. 1 Dat waardeer ik heel erg 2 Dat waardeer ik 3 Neutraal 4 Dat waardeer ik niet 5 Dat waardeer ik helemaal niet 6 Ik weet het niet 7 Dat herken ik niet v5a v5g In hoeverre voelt u zich verwant met de volgende religieuze en levensbeschouwelijke stromingen? v5a Katholicisme v5b Protestantisme v5c Islam v5d Hindoeïsme v5e Boeddhisme v5f Jodendom v5g Humanisme 1 Sterk verwant 2 Redelijk verwant 3 Enigszins verwant 4 Niet of nauwelijks verwant 5 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 14/54

17 if v5a < 4 or v5b < 4 or v5c < 4 or v5d < 4 or v5e < 4 or v5f < 4 or v5g < 4 v6a Als u uw geloof of levensbeschouwing met Nederland vergelijkt, waar voelt u zich dan meer mee verbonden? 1 Ik voel me veel meer verbonden met mijn geloof/levensbeschouwing dan met Nederland. 2 Ik voel me meer verbonden met mijn geloof/levensbeschouwing dan met Nederland. 3 Ik voel me evenveel verbonden met mijn geloof/levensbeschouwing als met Nederland. 4 Ik voel me minder verbonden met mijn geloof/levensbeschouwing dan met Nederland. 5 Ik voel me veel minder verbonden met mijn geloof/levensbeschouwing dan met Nederland. 6 Ik heb geen geloof of levensbeschouwing. 7 Ik weet het niet v6b Als u de regio waar u momenteel woont met Nederland vergelijkt, waar voelt u zich dan meer mee verbonden? 1 Ik voel me veel meer verbonden met de regio dan met Nederland. 2 Ik voel me meer verbonden met de regio dan met Nederland. 3 Ik voel me evenveel verbonden met de regio als met Nederland. 4 Ik voel me minder verbonden met de regio dan met Nederland. 5 Ik voel me veel minder verbonden met de regio dan met Nederland. 6 Ik weet het niet if v3dfilter = 2 v6c Als u de regio waar u bent opgegroeid met Nederland vergelijkt, waar voelt u zich dan meer mee verbonden? 1 Ik voel me veel meer verbonden met de regio waar ik ben opgegroeid dan met Nederland. 2 Ik voel me meer verbonden met de regio waar ik ben opgegroeid dan met Nederland. 3 Ik voel me evenveel verbonden met de regio waar ik ben opgegroeid als met Nederland. 4 Ik voel me minder verbonden met de regio waar ik ben opgegroeid dan met Nederland. 5 Ik voel me veel minder verbonden met de regio waar ik ben opgegroeid dan met Nederland. 6 Ik weet het niet v7a v7r Zijn, volgens u, de onderstaande zaken bedreigend of versterkend voor v7a Dat tegenstellingen tussen groepen groter worden v7b Dat alles steeds internationaler wordt v7c Islam v7d Dat de overheid steeds meer taken bij bedrijven neerlegt v7e Verengelsing (d.w.z. gebruik van Engels i.p.v. Nederlands) v7f Bureaucratisering v7g Dat de invloed van de christelijke godsdienst op de Nederlandse samenleving afneemt v7h Immigratie v7i Amerikanisering v7j Technologische ontwikkelingen v7k Dat er steeds meer aandacht is voor milieu en duurzaamheid v7l Vrouwenemancipatie v7m Emancipatie van homoseksuelen en lesbiennes v7n Stijging van het opleidingsniveau Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 15/54

18 v7o Dat de rol van internet in ons leven toeneemt v7p Individualisering v7q Europese eenwording v7r Dat de samenleving steeds minder opgedeeld is in levensbeschouwelijke of politieke zuilen 1 Erg bedreigend 2 Tamelijk bedreigend 3 Niet bedreigend en niet versterkend 4 Tamelijk versterkend 5 Erg versterkend 6 Ik weet het niet v7ver Als u denkt aan wat u waardevol vindt voor Nederland, zijn er nog andere ontwikkelingen die dit versterken? 1 Ja, namelijk: [v7ver_and: string] 2 Nee v7bed En zijn er nog andere ontwikkelingen die dit bedreigen? 1 Ja, namelijk: [v7bed_and: string] 2 Nee unp_v8a 4 Zoals u wellicht gemerkt hebt, wordt er gediscussieerd over hoe we in Nederland het best kunnen omgaan met ons erfgoed. We leggen u drie actuele onderwerpen voor. Kiest u steeds die stelling die uw mening het best weergeeft. Onderwerp 1 van 3: Nederland kent enkele nationale feestdagen met een Christelijke oorsprong (tweede paasdag, Hemelvaartsdag, tweede pinksterdag, de kerstdagen). Niet iedereen herkent zich daar in. Hoe denkt u over deze nationale feestdagen? Welk van onderstaande meningen komt het meest met uw mening overeen? Deze nationale feestdagen 1 onveranderd laten. 2 alleen veranderen als het overgrote deel van de bevolking het daarmee eens is. 3 aan andere bevolkingssamenstelling aanpassen: voortaan Suikerfeest in plaats van tweede pinksterdag als nationale feestdag. 4 een minder religieuze lading geven: voortaan elk jaar vrij met Bevrijdingsdag in plaats van tweede pinksterdag. 5 afschaffen in ruil voor extra vrije dagen. 6 Geen mening 4 Vragen v8a, v8b en v8c werden in willekeurige volgorde aan de respondenten getoond. Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 16/54

19 unp_v8b Onderwerp 2 van 3: Jan Pieterszoon Coen was in de 17e eeuw zeevaarder en bevelvoerder van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Hij heeft veel voor de VOC betekend, maar om de productie van nootmuskaat veilig te stellen, heeft hij door moord en deportatie het eiland Banda ontvolkt. Hoe denkt u dat we met standbeelden van mensen zoals Jan Pieterszoon Coen moeten omgaan? Welk van onderstaande meningen komt het meest met uw mening overeen? 1 verdienen een zichtbare plaats in de publieke ruimte. 2 horen er helemaal niet meer te zijn, niet in de publieke ruimte en ook niet in musea. 3 hebben een plek in de publieke ruimte mits er in een toelichting daarbij ook aandacht is voor de keerzijde van hun handelen. 4 horen er meer van te zijn, bijvoorbeeld in nieuwbouwwijken. 5 horen in een museum zodat er ook volop aandacht is voor de keerzijde van hun handelen. 6 Geen mening unp_v8c Onderwerp 3 van 3: Het zal u niet zijn ontgaan dat er verschillend gedacht wordt over Zwarte Piet als onderdeel van het Sinterklaasfeest. Hoe denkt u dat we met Zwarte Piet moeten omgaan? Welk van onderstaande meningen komt het meest met uw mening overeen? 1 is een traditioneel onderdeel van het Sinterklaasfeest dat onveranderd moet blijven. 2 is een ongelukkige traditie op basis van een racistische stereotypering, Sinterklaas moet zo snel mogelijk zonder Zwarte Piet verder. 3 is een onderdeel van de Sinterklaastraditie dat moet blijven als een grote meerderheid van de bevolking dat wil. 4 is een traditie met ongemakkelijke bijsmaak, het Sinterklaasfeest is prima te vieren met roetveegpiet en kleurenpiet. 5 is een traditie die verwijst naar het slavernijverleden, Sinterklaas moet zo snel mogelijk zonder Zwarte Piet verder. 6 Geen mening v9 Welke van onderstaande stellingen geeft het beste uw mening weer? 1 Nederland is maar weinig veranderd de afgelopen 25 jaar en daar ben ik al met al tevreden over. 2 Nederland is maar weinig veranderd de afgelopen 25 jaar en daar ben ik al met al niet tevreden maar ook niet ontevreden over. 3 Nederland is maar weinig veranderd de afgelopen 25 jaar en daar ben ik al met al ontevreden over. 4 Nederland is behoorlijk veranderd de afgelopen 25 jaar en daar ben ik al met al tevreden over. 5 Nederland is behoorlijk veranderd de afgelopen 25 jaar en daar ben ik al met al niet tevreden maar ook niet ontevreden over. 6 Nederland is behoorlijk veranderd de afgelopen 25 jaar en daar ben ik al met al ontevreden over. 7 Ik weet het niet v10 Vindt u dat de overheid een rol moet hebben in het denken over Nederlandse identiteit? 1 Ja 2 Nee Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 17/54

20 if v10 = 1 v10ja Waarom vindt u dat de overheid een rol moet hebben in het denken over Nederlandse identiteit? Wilt u uw antwoord hieronder kort toelichten. string if v10 = 2 v10nee Waarom vindt u dat de overheid geen rol moet hebben in het denken over Nederlandse identiteit? Wilt u uw antwoord hieronder kort toelichten. string v11 Welke kranten leest u regelmatig? v11_1_ De Telegraaf v11_2_ Algemeen Dagblad v11_3_ De Volkskrant v11_4_ Reformatorisch Dagblad v11_5_ Trouw v11_6_ NRC Handelsblad v11_7_ NRC Next v11_8_ Het Parool v11_9_ Het Financieele Dagblad v11_10_ Nederlands Dagblad v11_11_ Metro v11_12_ Een regionaal dagblad v11_13_ Andere krant, namelijk: [v11and: string] v11_14_ Geen krant 0 Nee 1 Ja v12_1_ v12_17_ Naar welke nieuws- en actualiteitenprogramma s op tv kijkt u regelmatig? U kunt hier meerdere antwoorden aanvinken. v12_1_ NOS Journaal v12_2_ RTL 4 Nieuws & Weer v12_3_ Pauw/Jinek (NPO 1) v12_4_ Buitenhof (NPO 1) v12_5_ Hart van Nederland vroege editie om 19.00u (SBS 6) v12_6_ Hart van Nederland om 22.30u (SBS 6) v12_7_ RTL Z Nieuws v12_8_ Business Class/Harry Mens (RTL 7) v12_9_ EenVandaag (NPO 1) v12_10_ Editie NL (RTL 4) v12_11_ Brandpunt (NPO 2) v12_12_ Nieuwsuur (NPO 2) v12_13_ Goedemorgen Nederland (NPO 1) v12_14_ WNL op Zondag (NPO 1) v12_15_ RTL Late Night (RTL 4) v12_16_ Ander nieuws- en actualiteitenprogramma, namelijk: [v12and: string] v12_17_ Geen 0 Nee 1 Ja Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 18/54

21 v13_1_ v13_10_ Tot welke (etnische) groep of groepen rekent u zichzelf? v13_1_ Meerdere antwoorden zijn mogelijk. v13_2_ Autochtoon Nederlandse groep v13_3_ Turkse groep v13_4_ Marokkaanse groep v13_5_ Antilliaanse of Arubaanse groep v13_6_ Surinaamse groep v13_7_ Indonesische groep v13_8_ Een andere groep met West-Europese afkomst v13_9_ Een groep met Oost-Europese afkomst v13_10_ Anders, namelijk: [v13and: string] v13_11_ Ik weet het niet 0 Nee 1 Ja v13a Hebt u de Nederlandse nationaliteit? 1 Ja 2 Nee 3 Ik weet het niet v13b Hebt u de nationaliteit van een ander land? 1 Ja 2 Nee 3 Ik weet het niet v16 We zijn nu bijna bij het eind van de vragenlijst aangekomen. Wat zijn volgens u, [arandom]? Kunt u dit in enkele zinnen omschrijven? string v17 Bestaat er volgens u een Nederlandse identiteit? 1 Ja 2 In sommige opzichten wel en in andere niet 3 Nee 4 Ik weet het niet v14a1 v14a3 In welke mate bent u het eens met de volgende stellingen? v14a1 De oorspronkelijke bewoners van een land hebben meer recht van spreken dan nieuwkomers. v14a2 Degenen die oorspronkelijk in een land wonen hebben het meeste recht om de spelregels te bepalen. v14a3 Wij waren hier het eerst' is een belangrijk principe om te bepalen wie het voor het zeggen heeft in een land. 1 Sterk mee eens 2 Mee eens 3 Neutraal 4 Mee oneens 5 Sterk mee oneens 6 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 19/54

22 v14b1 v14b3 In welke mate bent u het eens met de volgende stellingen? v14b1 Het is beter voor een land als bijna iedereen dezelfde gewoonten en tradities deelt. v14b2 Men zou zijn land moeten steunen, ook als het land in de fout gaat. v14b3 Mensen die zich niet willen aanpassen aan Nederlandse gewoonten en tradities zouden geen volledige Nederlander mogen worden. 1 Sterk mee eens 2 Mee eens 3 Neutraal 4 Mee oneens 5 Sterk mee oneens 6 Ik weet het niet v14c Is Nederland, door mensen uit andere landen die hier zijn komen wonen, een slechtere of een betere plek geworden om te wonen? 0 0 slechtere plek om te wonen betere plek om te wonen 11 Ik weet het niet v15 Alles bij elkaar genomen, hoe gelukkig zou u zeggen dat u bent? 0 0 zeer ongelukkig zeer gelukkig 11 Ik weet het niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 20/54

23 eva2t1 eva2t5 NB: Maakt u alstublieft de vragenlijst af totdat u weer bij het beginscherm komt. Pas dan registreert het systeem de vragenlijst als volledig ingevuld. Tot slot. Wat vond u van deze vragenlijst: 1 = beslist niet 5 = beslist wel eva2t1 Vond u het moeilijk om de vragen te beantwoorden? eva2t2 Vond u de vragen duidelijk? eva2t3 Heeft de vragenlijst u aan het denken gezet? eva2t4 Vond u het onderwerp interessant? eva2t5 Vond u het plezierig om de vragen in te vullen? 1 1 Beslist niet Beslist wel opm Hebt u nog opmerkingen over deze vragenlijst? 1 Ja 2 Nee if opm = 1 evaopm U kunt uw opmerking hieronder invullen. open DatumB Datum begin vragenlijst TijdB Tijd begin vragenlijst DatumE Datum einde vragenlijst TijdE Tijd einde vragenlijst berekende variabele duur Duur vragenlijst in seconden integer Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 21/54

24 4 Achtergrondvariabelen LISS panel Dit codeboek beschrijft de algemene achtergrondvariabelen van de huishoudens in het LISS panel. De variabelennamen worden vet weergegeven en corresponderen met de namen in de dataset. nohouse_encr geslacht positie Nummer van huishouden versleuteld Geslacht 1 Man 2 Vrouw Positie in het huishouden 1 Huishoudhoofd* 2 Gehuwde partner 3 Ongehuwde partner 4 (Schoon)ouder 5 Kind dat thuis woont 6 Huisgenoot 7 Familielid of kostganger 9 Onbekend (missing) * Het huishoudhoofd is degene op wiens naam het huur- of koopcontract van de woning staat. Als dat contract op meerdere namen staat, is het huishoudhoofd degene die het hoogste inkomen heeft. gebjaar leeftijd lftdcat lftdhhh Geboortejaar heden Leeftijd van lid huishouden Leeftijd in CBS-categorieën 1 14 jaar en jonger jaar jaar jaar jaar jaar 7 65 jaar en ouder Leeftijd van het huishoudhoofd Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 22/54

25 aantalhh Aantal leden in het huishouden 1 Eén persoon 2 Twee personen 3 Drie personen 4 Vier personen 5 Vijf personen 6 Zes personen 7 Zeven personen 8 Acht personen 9 Negen personen of meer aantalki Aantal thuiswonende kinderen in het huishouden, kinderen van het huishoudhoofd of zijn/haar partner 0 Geen 1 Eén kind 2 Twee kinderen 3 Drie kinderen 4 Vier kinderen 5 Vijf kinderen 6 Zes kinderen 7 Zeven kinderen 8 Acht kinderen 9 Negen kinderen of meer partner Het huishoudhoofd woont samen met een partner (gehuwd of ongehuwd) 0 Nee 1 Ja burgstat Burgerlijke staat 1 Gehuwd 2 Gescheiden van tafel en bed 3 Gescheiden 4 Weduwe of weduwnaar 5 Nooit getrouwd woonvorm Woonvorm huishouden 1 Alleenstaande 2 (On)gehuwd samenwonend, zonder kind(eren) 3 (On)gehuwd samenwonend, met kind(eren) 4 Alleenstaande, met kind(eren) 5 Anders woning sted Soort woning waarin het huishouden woont 1 Koopwoning 2 Huurwoning 3 Woning in onderhuur 4 Gratis woning 9 Onbekend (missing) Stedelijkheid woonplaats 1 Zeer sterk stedelijk Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 23/54

26 2 Sterk stedelijk 3 Matig stedelijk 4 Weinig stedelijk 5 Niet stedelijk Stedelijkheid: Omgevingsadressendichtheid per km2 zeer sterk of meer sterk tot matig tot weinig 500 tot niet minder dan 500 belbezig brutoink brutoink_f Belangrijkste bezigheid 1 Verricht betaald werk in loondienst 2 Werkt of is meewerkend in gezins- of familiebedrijf 3 Is vrije beroepsbeoefenaar, freelancer of zelfstandige 4 Zoekt werk na verlies werkkring 5 Zoekt voor het eerst werk 6 Vrijgesteld van werkzoeken na verlies van werkkring 7 Gaat naar school of studeert 8 Verzorgt de huishouding 9 Is met pensioen (vervroegd, AOW of VUT) 10 Is (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt 11 Verricht onbetaald werk met behoud van uitkering 12 Verricht vrijwilligerswerk 13 Doet iets anders 14 Is te jong, heeft nog geen bezigheden Persoonlijk bruto maandinkomen 5 in euro s -13 Weet ik niet -15 Onbekend (missing) Persoonlijk bruto maandinkomen in euro s, geïmputeerd Gegevens variabele beschikbaar vanaf juli Bijgeschat op basis van netinc of nettocat indien bruto inkomen niet ingevuld. Zie voor meer informatie op onze website: Imputation income LISS until sept 2011.pdf, Klaas de Vos, Vanaf september 2011 zie bestand: imputation income LISS from sept 2011.pdf, Klaas de Vos, Omdat niet iedereen even graag wil dat CentERdata beschikt over zijn/haar inkomen, kan een 0 (nul) twee verschillende dingen betekenen: (1) dat er inderdaad geen inkomen is; en (2) dat een panellid een 0 (nul) heeft ingevuld omdat hij/zij het inkomen niet weet of dat hij/zij niet wil dat we over het inkomen beschikken. In het tweede geval zouden panelleden aan moeten geven dat zij het inkomen niet weten (-13). Helaas doen niet alle panelleden dit, er zijn en blijven panelleden die een 0 (nul) invullen, terwijl ze wel inkomen hebben. Het is echter onmogelijk te achterhalen wie dat zijn. Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 24/54

27 nettoink Persoonlijk netto maandinkomen in euro s -13 Weet ik niet -14 Dat wil ik niet zeggen -15 Onbekend (missing) Indien de respondent geen antwoord gaf op deze vraag, werd het inkomen alsnog in categorieën gevraagd (nettocat) en het gemiddelde van de aangegeven categorie geïmputeerd in nettoink. Vanaf juli 2008 is ook de variabele netinc, exclusief het gemiddelde van nettocat, beschikbaar. netinc Persoonlijk netto maandinkomen in euro s (beschikbaar vanaf juli 2008) -13 Weet ik niet -15 Onbekend (missing) nettoink_f brutocat Persoonlijk netto maandinkomen in euro s, geïmputeerd (beschikbaar vanaf juli 2008) Bijgeschat op basis van brutoink indien netto inkomen niet ingevuld. Zie voor meer informatie op onze website: Imputation income LISS until sept 2011.pdf, Klaas de Vos, Vanaf september 2011 zie bestand: imputation income LISS from sept 2011.pdf, Klaas de Vos, Persoonlijk bruto maandinkomen in categorieën 0 Geen inkomen 1 EUR 500 of minder 2 EUR 501 t/m EUR EUR 1001 t/m EUR EUR 1501 t/m EUR EUR 2001 t/m EUR EUR 2501 t/m EUR EUR 3001 t/m EUR EUR 3501 t/m EUR EUR 4001 t/m EUR EUR 4501 t/m EUR EUR 5001 t/m EUR Meer dan EUR Weet ik niet Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 25/54

28 nettocat brutohh_f nettohh_f oplzon Persoonlijk netto maandinkomen in categorieën 0 Geen inkomen 1 EUR 500 of minder 2 EUR 501 t/m EUR EUR 1001 t/m EUR EUR 1501 t/m EUR EUR 2001 t/m EUR EUR 2501 t/m EUR EUR 3001 t/m EUR EUR 3501 t/m EUR EUR 4001 t/m EUR EUR 4501 t/m EUR EUR 5001 t/m EUR Meer dan EUR Dat weet ik echt niet 14 Dat wil ik niet zeggen Bruto maandinkomen huishouden in euro s Geïmputeerde maandinkomens (brutoink_f) van alle huishoudleden bij elkaar opgeteld. Netto maandinkomen huishouden in euro s Geïmputeerde maandinkomens (nettoink_f) van alle huishoudleden bij elkaar opgeteld. Hoogste opleiding ongeacht diploma 1 basisonderwijs 2 vmbo 3 havo/vwo 4 mbo 5 hbo 6 wo 7 anders 8 Nog geen onderwijs afgerond* 9 (Nog) geen onderwijs (gevolgd) Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 26/54

29 oplmet Hoogste opleiding met diploma 1 basisonderwijs 2 vmbo 3 havo/vwo 4 mbo 5 hbo 6 wo 7 anders 8 (Nog) geen onderwijs afgerond 9 Volgt nog geen onderwijs* *) Sinds december 2008 zijn de antwoordcategorieën 8 en 9 gewijzigd. Bij de vraag oplzon wordt categorie 8 en bij oplmet categorie 9 niet meer aangeboden als antwoordmogelijkheid. De codes blijven ongewijzigd. oplcat prov Opleiding in CBS-categorieën 1 basisonderwijs 2 vmbo 3 havo/vwo 4 mbo 5 hbo 6 wo Provincie 20 Groningen 21 Friesland 22 Drenthe 23 Overijssel 24 Flevoland 25 Gelderland 26 Utrecht 27 Noord-Holland 28 Zuid-Holland 29 Zeeland 30 Noord-Brabant 31 Limburg Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 27/54

30 5 Descriptives N Minimum Maximum Mean Std. Deviation maandnr Jaar en maand van ,16,477 de veldwerkperiode arandom Tekst bij v ,50 1,122 gebaseerd op willekeurig cijfer v1a Hoe erg zou u het vinden ,83 1,251 als het volgende zou gebeuren? Als u uw Nederlands paspoort op zou moeten geven als u in het buitenland gaat wonen. v1b Hoe erg zou u het vinden ,88 1,158 als het volgende zou gebeuren? Als uw (eventuele) kleinkinderen geen Nederlands meer zouden spreken. v1c Hoe erg zou u het vinden ,29 1,297 als het volgende zou gebeuren? Als de kerken uit Nederland zouden verdwijnen. v1d Hoe erg zou u het vinden ,37 1,201 als het volgende zou gebeuren? Als Nederland geen Koninklijk Huis meer zou hebben. v1e Hoe erg zou u het vinden ,60,757 als het volgende zou gebeuren? Als Nederland geen democratie meer zou hebben. v1f Hoe erg zou u het vinden ,52,785 als het volgende zou gebeuren? Als Nederland niet langer een zelfstandig land zou zijn. v1g Hoe erg zou u het vinden ,79,568 als het volgende zou gebeuren? Als uw (eventuele) kleinkinderen geen vrijheid van meningsuiting meer zouden kennen. Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 28/54

31 v1h Hoe erg zou u het vinden ,98,953 als het volgende zou gebeuren? Als uw (eventuele) kleinkinderen geen waarde zouden hechten aan Nederlandse tradities. v1i Hoe erg zou u het vinden ,94,912 als het volgende zou gebeuren? Als er steeds meer Nederlandse bedrijven overgenomen zouden worden door bedrijven uit het buitenland. v1j Hoe erg zou u het vinden ,57 1,109 als het volgende zou gebeuren? Als Nederlandse sporters de komende 20 jaar niet mee zouden doen aan de Olympische Spelen. v1k Hoe erg zou u het vinden ,52 1,228 als het volgende zou gebeuren? Als uw (eventuele) kleinkinderen geen christelijke feesten zouden vieren, zoals Kerstmis en Pasen. v1l Hoe erg zou u het vinden ,04,951 als het volgende zou gebeuren? Als er geen nationale herdenkingen meer zouden zijn. v1m Hoe erg zou u het vinden ,10,861 als het volgende zou gebeuren? Als uw (eventuele) kleinkinderen geen kennis zouden hebben van de Nederlandse geschiedenis. v1n Hoe erg zou u het vinden ,24,929 als het volgende zou gebeuren? Als uw (eventuele) kleinkinderen intolerant zouden zijn tegen ideeën van minderheden. Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 29/54

32 v1o Hoe erg zou u het vinden ,04 1,206 als het volgende zou gebeuren? Als uw (eventuele) kleindochters een hoofddoek zouden dragen in Nederland. v1p Hoe erg zou u het vinden ,16 1,045 als het volgende zou gebeuren? Als het bedrijfsleven in plaats van de overheid verantwoordelijk wordt voor het onderwijs in Nederland. v1q Hoe erg zou u het vinden ,91,951 als het volgende zou gebeuren? Als het verenigingsleven in Nederland sterk zou teruglopen. unp_his_1_a Srebrenica ,41 1,576 Typerend voor unp_his_2_a mijn ,09 1,345 familiegeschiedenis - Typerend voor unp_his_3_a de Tweede ,73 1,203 Wereldoorlog - Typerend voor unp_his_4_a de 80-jarige ,67 1,353 oorlog - Typerend voor unp_his_5_a de ,23,936 Watersnoodramp van Typerend voor unp_his_6_a de Gouden Eeuw ,06 1,096 - Typerend voor unp_his_7_a de Koude Oorlog ,97 1,508 - Typerend voor unp_his_8_a de moord op de ,89 1,701 gebroeders De Witt - Typerend voor unp_his_9_a de Bataafse ,04 1,803 opstand - Typerend voor Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 30/54

33 unp_his_10_a het Plakkaat van ,51 1,946 Verlatinghe (1581) - Typerend voor unp_his_11_a de Vrede van ,92 1,679 Münster (1648) - Typerend voor unp_his_12_a het ,51 1,235 slavernijverleden van Nederland - Typerend voor unp_his_13_a de moord op ,45 1,284 Pim Fortuyn - Typerend voor unp_his_14_a de ,72 1,429 Beeldenstorm en Reformatie - Typerend voor unp_his_15_a de VOC ,24,995 Typerend voor unp_his_16_a de NSB ,41 1,448 Typerend voor unp_his_1_b Srebrenica ,71 1,565 verbondenheid met unp_his_2_b mijn ,14 1,446 familiegeschiedenis - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_3_b de Tweede ,66 1,258 Wereldoorlog - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_4_b de 80-jarige ,08 1,551 oorlog - verbondenheid met unp_his_5_b de ,73 1,206 Watersnoodramp van verbondenheid met unp_his_6_b de Gouden Eeuw ,39 1,341 - verbondenheid met Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 31/54

34 unp_his_7_b de Koude Oorlog ,72 1,602 - verbondenheid met unp_his_8_b de moord op de ,98 1,700 gebroeders De Witt - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_9_b de Bataafse ,21 1,833 opstand - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_10_b het Plakkaat van ,53 1,927 Verlatinghe (1581) - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_11_b de Vrede van ,26 1,692 Münster (1648) - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_12_b het ,55 1,464 slavernijverleden van Nederland - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_13_b de moord op ,00 1,421 Pim Fortuyn - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_his_14_b de ,95 1,586 Beeldenstorm en Reformatie - verbondenheid met unp_his_15_b de VOC ,33 1,333 verbondenheid met unp_his_16_b de NSB ,34 1,575 verbondenheid met unp_taal_1_a de Nederlandse ,54,733 taal - Typerend voor Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 32/54

35 unp_taal_2_a de Friese taal ,50 1,167 Typerend voor unp_taal_3_a dialecten ,56 1,096 Typerend voor unp_taal_4_a het Koninklijk ,14,906 Huis - Typerend voor unp_taal_5_a de Nederlandse ,41,815 vlag - Typerend voor unp_taal_6_a het Nederlands ,28,889 volkslied het Wilhelmus - Typerend voor unp_taal_7_a molens ,41,713 Typerend voor unp_taal_8_a tulpen ,29,766 Typerend voor unp_taal_9_a klompen ,18,864 Typerend voor unp_taal_10_a kaas ,18,855 Typerend voor unp_taal_11_a kleur oranje ,28,853 Typerend voor unp_taal_12_a drie keer ,83 1,086 zoenen - Typerend voor unp_taal_1_b de Nederlandse ,36,918 taal - verbondenheid met unp_taal_2_b de Friese taal ,62 1,291 verbondenheid met unp_taal_3_b dialecten ,13 1,247 verbondenheid met unp_taal_4_b het Koninklijk ,72 1,162 Huis - verbondenheid met unp_taal_5_b de Nederlandse ,99 1,061 vlag - verbondenheid met Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 33/54

36 unp_taal_6_b het Nederlands ,82 1,157 volkslied het Wilhelmus - verbondenheid met unp_taal_7_b molens ,63 1,077 verbondenheid met unp_taal_8_b tulpen - Draagt ,48 1,136 dit bij aan uw verbondenheid met unp_taal_9_b klompen ,13 1,212 verbondenheid met unp_taal_10_b kaas - Draagt ,51 1,141 dit bij aan uw verbondenheid met unp_taal_11_b kleur oranje ,79 1,151 verbondenheid met unp_taal_12_b drie keer ,93 1,289 zoenen - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_helden_1_a Robbert ,00 1,880 Dijkgraaf - Typerend voor unp_helden_2_a André Kuipers ,72 1,095 - Typerend voor unp_helden_3_a Willem van ,22,872 Oranje - Typerend voor unp_helden_4_a Michiel de ,06 1,021 Ruyter - Typerend voor unp_helden_5_a Johan Cruijff ,22,921 - Typerend voor unp_helden_6_a Willem Drees ,15 1,342 - Typerend voor unp_helden_7_a Aletta Jacobs ,03 1,566 - Typerend voor unp_helden_8_a André Hazes ,78 1,124 - Typerend voor Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 34/54

37 unp_helden_9_a Jan ,06 1,562 Pieterszoon Coen - Typerend voor unp_helden_10_a Armin van ,59 1,197 Buuren - Typerend voor unp_helden_11_a Piet Hein ,98 1,211 Typerend voor unp_helden_12_a Ayaan Hirsi ,98 1,630 Ali - Typerend voor unp_helden_13_a Mies ,93 1,276 Bouwman - Typerend voor unp_helden_14_a Kenau ,35 1,984 Simonsdochter Hasselaer - Typerend voor unp_helden_15_a Bonifatius ,79 1,530 Typerend voor unp_helden_16_a Epke ,59 1,155 Zonderland - Typerend voor unp_helden_17_a Anky van ,43 1,276 Grunsven - Typerend voor unp_helden_18_a Pim Fortuyn ,70 1,115 - Typerend voor unp_helden_19_a Spinoza ,85 1,619 Typerend voor unp_helden_20_a Ahmed ,52 1,387 Aboutaleb - Typerend voor unp_helden_21_a Desiderius ,04 1,406 Erasmus - Typerend voor unp_helden_22_a Doutzen ,28 1,274 Kroes - Typerend voor unp_helden_1_b Robbert ,22 1,701 Dijkgraaf - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 35/54

38 unp_helden_2_b André Kuipers ,31 1,196 - verbondenheid met unp_helden_3_b Willem van ,58 1,199 Oranje - verbondenheid met unp_helden_4_b Michiel de ,31 1,255 Ruyter - verbondenheid met unp_helden_5_b Johan Cruijff ,65 1,221 - verbondenheid met unp_helden_6_b Willem Drees ,48 1,357 - verbondenheid met unp_helden_7_b Aletta Jacobs ,32 1,549 - verbondenheid met unp_helden_8_b André Hazes ,10 1,318 - verbondenheid met unp_helden_9_b Jan ,11 1,532 Pieterszoon Coen - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_helden_10_b Armin van ,09 1,311 Buuren - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_helden_11_b Piet Hein ,17 1,323 verbondenheid met unp_helden_12_b Ayaan Hirsi ,34 1,488 Ali - verbondenheid met unp_helden_13_b Mies ,27 1,293 Bouwman - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 36/54

39 unp_helden_14_b Kenau ,31 1,863 Simonsdochter Hasselaer - verbondenheid met unp_helden_15_b Bonifatius ,05 1,526 verbondenheid met unp_helden_16_b Epke ,20 1,225 Zonderland - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_helden_17_b Anky van ,87 1,279 Grunsven - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_helden_18_b Pim Fortuyn ,04 1,329 - verbondenheid met unp_helden_19_b Spinoza ,18 1,603 verbondenheid met unp_helden_20_b Ahmed ,15 1,372 Aboutaleb - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_helden_21_b Desiderius ,37 1,444 Erasmus - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_helden_22_b Doutzen ,76 1,337 Kroes - verbondenheid met unp_land_1_a polderlandschap ,19,825 - Typerend voor unp_land_2_a heidelandschap ,50 1,046 - Typerend voor unp_land_3_a Amsterdamse ,38,760 grachten - Typerend voor unp_land_4_a dijken ,40,752 Typerend voor Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 37/54

40 unp_land_5_a rivieren ,45 1,076 Typerend voor unp_land_6_a weilanden ,81,996 Typerend voor unp_land_7_a dichtbevolkt ,64 1,103 Typerend voor unp_land_8_a duinen, ,91,982 stranden en zee - Typerend voor unp_land_9_a bollenvelden ,30,816 Typerend voor unp_land_10_a De Veluwe ,77,949 Typerend voor unp_land_11_a ,20,840 Waddeneilanden en Waddenzee - Typerend voor unp_land_12_a wolkenluchten ,45 1,194 - Typerend voor unp_land_13_a de 4 seizoenen ,69 1,145 en het weer - Typerend voor unp_land_14_a regen ,50 1,085 Typerend voor unp_land_1_b polderlandschap ,43 1,144 - verbondenheid met unp_land_2_b heidelandschap ,06 1,215 - verbondenheid met unp_land_3_b Amsterdamse ,61 1,133 grachten - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_land_4_b dijken - Draagt ,65 1,125 dit bij aan uw verbondenheid met unp_land_5_b rivieren ,08 1,230 verbondenheid met Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 38/54

41 unp_land_6_b weilanden ,24 1,175 verbondenheid met unp_land_7_b dichtbevolkt ,69 1,292 verbondenheid met unp_land_8_b duinen, ,53 1,142 stranden en zee - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_land_9_b bollenvelden ,46 1,157 verbondenheid met unp_land_10_b De Veluwe ,23 1,164 verbondenheid met unp_land_11_b ,53 1,137 Waddeneilanden en Waddenzee - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_land_12_b wolkenluchten ,89 1,321 - verbondenheid met unp_land_13_b de 4 seizoenen ,22 1,272 en het weer - Draagt dit bij aan uw verbondenheid met unp_land_14_b regen ,79 1,255 verbondenheid met unp_econ_1_a de deltawerken ,50,789 - Typerend voor unp_econ_2_a grote ,56 1,083 Nederlandse internationale bedrijven - Typerend voor unp_econ_3_a de haven van ,15,868 Rotterdam - Typerend voor Sociaal en Cultureel Rapport Deel 2 39/54