De kleuter en zijn eetgedrag en thuis? An Vandeputte Kenniscentrum rond eet- en gewichtsproblemen
|
|
- Kurt de Vos
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De kleuter en zijn eetgedrag en thuis? An Vandeputte Kenniscentrum rond eet- en gewichtsproblemen
2 Het kleuterconsult en eetgedrag rol VPK Relatie opbouwen met ouder en kind CLB als bron van steun en informatie Zicht krijgen op vragen, bezorgdheden van ouders rond eetgedrag Ondersteunen van normale ontwikkeling van eetgedrag Kennis nodig rond normale ontwikkeling, incl. de normale strubbelingen Kennis van groeigerichte adviezen en communicatie
3 Eten: een grote opdracht - Overgang van vloeibaar naar brokjes - Overgang van zuigen naar kauwen - Overgang van zoet naar bitter - Overgang van gevoed worden naar eten - Overgang van krijgen naar kiezen - Overgang van bekend naar nieuw -
4 Eten een grote opdracht Ook voor veel ouders ook in het clb-consult?
5 Kobe Kobe, 3,5 jaar oud, heeft veel moeite om te proeven van voedsel dat hij niet kent. Het menu van Kobe bestaat uit boterhammen met choco, fish-sticks, spaghetti, frietjes, appelmoes, en pannenkoeken lust hij uiteraard ook. Wat groenten betreft lukt spinazie een klein beetje, maar dat is dan ook alles.
6 Wat kan je van de kleuter verwachten??? Minder fysieke groei, minder eten nodig Zelfregulatie van voedingsbehoefte Vaak nog wat neofoob/proeven kan/rijke fantasie Gevoelig aan goede voorbeelden Gewoonten vormen zich Gevoelig voor aandacht : positieve? Erg gevoelig voor gezelligheid aan tafel
7 Wat kan je van de ouders verwachten? Nieuwe structuur zoeken met erg korte avondtijd ( kleuter moe) Neofobie is moeilijk thema Neiging tot problematiseren van minder eten Neiging tot minder voorbeeldgedrag Neiging tot smaakversmalling Negatieve aandacht / extern belonen Neiging tot loslaten eetstructuur
8 Probleemsignalen Geen hongersignalen Knik in groeicurve Geen vast(er) voedsel aanvaarden, geen warm voedsel aanvaarden Niet zelfstandig willen eten Voedselweigering Slikangst Anticipatoir kokhalzen Disfunctioneel voeden Geen rekening houden met signalen van honger/verzadiging Kind achtervolgen met voedsel Maaltijden duren langer dan 30 min., ondanks dat het kind niet eet
9 Adviezen voor ouders
10 Welke adviezen? 6 Kapstokken: Leeftijdsgepast Goede voorbeelden Goede eetstructuur en gewoonten Positieve aandacht Gezelligheid aan tafel Proeven
11 Kapstok 1: Leeftijdsgepast Ieder kind = zijn eigen maatje? - Ja! (dus niet voor iedereen gelijk opscheppen) - Luister naar het buikgevoel van je kind Ingebouwd systeem tot 6 jaar! = rekening houden met wat je kind fysisch nodig heeft
12 Welke maatjes aan tafel kleutertijd Minder cal.nood als lengtegroei afneemt Sterk variërende eetlust Zelfregulatie van voedselinname Lagere schooltijd Meer eten vetreserve nodig voor puberteit Eetstijl : sneller eten, < kauwen Food jags (steeds =voedsel plots ander) Secundaire schooltijd Lengtegroei en pubertaire ontwikkeling Onregelmatig eetpatroon Experimenteren op alle vlakken
13 Leeftijdsgepast = rekening houden met waar het kind mee bezig is in zijn groeiproces 3 jarige : neofobie (bang van nieuwe smaken), fantasiewereld 6 jarige : wil veel leren 10 jarige : sterk & groot worden 14 jarige : wie ben ik?
14 - Peuters : nieuwe smaken en stukjes - Kleuters : proeven! - Lagere schoolleeftijd : ontbijt! Tussendoortjes? - Tieners : leren omgaan met snoepen - Pubers : begeleiden van experimenten
15 Kapstok 2 : zorg voor goede voorbeeld Eet zelf mee Alles eten? Ontspannen aan tafel? GSM? Welk voorbeeldgedrag?
16 Kapstok 3 : goede eetstructuur, goede gewoonten leren Vaste eetstructuur 3 maaltijden, 2 tussendoortjes ( of elke 3 u iets eten ) Varieer in tussendoortjes Tussendoor moet maagje rusten Samen eten, vaste tijd, vast ritueel Ouder kiest tijdstip/plaats, kind hoeveel Op tijd verwittigen / tijd voor spelstop
17 En de voedingsdriehoek geeft je raad Kies voor wat je lichaam meer nodig heeft bij zijn groei Zoek naar gezond & lekker eten Seizoenen volgen Afwisseling
18 Kapstok 4 : geef positieve aandacht Aandacht aan gezond gedrag Niet veel aandacht aan ongezond gedrag...
19 Op zoek naar de verleid top-10 (Ipv de straffenmachine)
20 Kapstok 5 : tafel is geen arena! - Gezelligheid aan tafel! - Peuters : eerbied aan ik -periode, verleiden ipv te verplichten - Kleuters : zelfregulatie van hongergevoel, smaak experimenten belonen - Bordje leeg? - Proeven moet, alles opeten niet.
21 Kapstok 6: leren proeven Hoe stimuleren? Zintuiglijke blootstelling Model staan Informatie Aantrekkelijkheid Sociale beloning Positieve context
22 Ingaan op oudervragen
23 Vragen van de ouder Hoe omgaan met kind dat niet wil eten? Ik lust dat niet : Hoe helpen proeven? Hoe kan je kinderen meer groenten laten eten? Hoe omgaan met chips, cola en snoep? Hoe reageren op veel-eters?
24 Hoe reageren als je kind niets wil eten? Niet willen? Niet durven?
25 Niet willen eten Algemeen : Tot 6 j zelfregulatie : eigen kompasje ivm hoeveel nodig Eetstructuur houden! Niet buiten maaltijden. Minimum = proeven Tot 18 à 24m: meestal is niet willen eten = ik heb genoeg gegeten. Na 18 à 24m: willetje = +! Verleidtop10! Ipv straffenmachine Positieve aandacht! Kracht van voorbeeldleren van leeftijdsgenoten
26 Onbekend voedsel? Mijn kind at eerst alles, en lust nu niets meer Conceptvorming: strak prototype Kleine variaties kunnen neofobie uitlokken Let op met mengen van voedingsmiddelen Bouw voordien aan een gevarieerd prototype
27 Neofobie = normaal Tot 18 à 24m: voedselaanvaarding Gevoelige periode, veel kansen Stel bloot aan diverse bereidingswijzen Na 18 à 24m: neofobie Hoogtepunt rond 2 jaar, vermindert geleidelijk Kan leiden tot eetmoeilijkheden (kieskeurigheid, beperkt voedselrepertoire) Belang van zorgfiguren Om angst te helpen overwinnen Laten verkennen, betrekken bij bereiden,
28 Gevoelige periode smakenpallet Neofobie Geboorte 1,5 j 6j 12j Leeftijd
29 Aandachtspunten Meer neofobie bij meer nieuwe factoren Bv. nieuwe omgeving, onbekende persoon Meer neofobie bij meer keuze 1 nieuw voedingsmiddel tegelijk Ook verandering van textuur en bereiding kan neofobie uitlokken Maar: leidt tot flexibeler prototype
30 Leermechanismen bij smaakaanvaarding Herhaalde blootstelling: Vele keren proeven Associatief leren: Eten -> verzadiging Context: positieve sfeer versus tafelstrijd Sociaal leren: Anderen eten, ik proef ook Ook omgekeerd! Beloning voor gewenst gedrag: Geef complimentjes
31 Dus Belangrijkste mechanisme: herhaalde blootstelling In een positieve, aanmoedigende sfeer Zonder ziek-zijn Smaak (zoeter/vetter) veranderen is niet nodig Bewaar truukjes voor moeilijke situaties Bv. héél neofobe kinderen, voedselweigering
32 Smaken pimpen Toevoegen van geliefde smaak? Geen meerwaarde boven herhaalde blootstelling Kind leert basissmaak niet eten
33 Meer fruit en groenten? Grotere porties groenten/fruit aanbieden Grotere scheplepel/diep bord In allerlei vormen: soep, puree, gewokt, gekookt, gegratineerd, rauw in wrap, groententaart, Als middaghap/voorgerecht/tussendoortje/ Zonder andere voedingsmiddelen
34 Tip 1. Bied ze apart aan
35 Tip 2. Geef keuze
36 Tip 3. Laat hen helpen
37 Omgaan met Chips, Cola en snoep? Mijn zoontje is gek op chips en cola. Van mij mag hij dit niet, enkel als hij heel flink geweest is. Hoe zorg ik dat hij hier niet teveel van eet?
38 Beperk het aanbod/de variatie Bewaar ze uit het gezichtsveld Bewaar ze voor bepaalde gelegenheden Hou ze weg van de televisie Geef zelf het goede voorbeeld Beloon met een complimentje
39 Maar ban CCC niet Elsje is dol op zoet. Als ze zelf kon kiezen, zou ze van s ochtends tot s avonds snoepen. Mama vindt gezondheid erg belangrijk voor haar kinderen, bij haar komen deze extra s niet in huis! Maar op school gaat Elsje in de speeltijd koek vragen aan klasgenootjes en soms bedient ze zichzelf uit de boekentas van andere kinderen.
40 Niet belonen/straffen met het dessert In het hoofd van het kind Beloning = lekker Opdracht = lastig, niet lekker Betekent dit het einde van het dessert?
41 Machtsstrijd In het hoofd van het kind Moeten -> druk -> niet lusten Mama en papa boos -> verdriet -> niet lusten
42 Meer honger? Meer eten, niet vaker eten! 3 hoofdmaaltijden en 2 à 3 tussendoortjes Grotere porties tijdens de eetmomenten Een gevarieerd aanbod van (hapklare) evenwichtige tussendoortjes
43 Wat en hoeveel eten? Regel van gedeelde verantwoordelijkheid de ouder/verzorger beslist wat het kind eet Ook wanneer en hoe Het kind beslist hoeveel het eet En óf het eet Het bord leegeten hoeft niet! Verbieden doet juist eten
44 hoeveel controle? Gedeelde verantwoordelijkheid De ouder beslist wat, het kind beslist hoeveel Zinvolle controle Zelf model staan Beschikbaarheid en zichtbaarheid van (on)evenwichtige voeding Keuzevrijheid uit een aangepast voedingsgamma Aantrekkelijk maken van evenwichtige voeding Presentatie, informatie Sociaal belonen Positieve maaltijdsfeer
45 En tot slot Leg geen verband tussen eten en bewegen Leg geen verband tussen eten en uiterlijk. Dreig niet met te dik worden. Zorg voor niet-stigmatiserende taal. Zet gezondheid voorop, niet gewicht.
46 Nuttige literatuur Normale ontwikkeling van eetgedrag Groeiwijzer: Dit boek geeft professionals een update rond de nieuwe inzichten i.v.m. het normaal ontwikkelingstraject van eetgedrag bij kinderen en jongeren. Zie e/eetexpert-projectgroeiwijzer#anchor1
47 Nuttige literatuur Aanbevelingen rond communicatie Communicatietips: Onvoldoende doordachte anti-obesitas boodschappen kunnen een negatief lichaamsbeeld en ongezond lijngedrag aanwakkeren en daardoor het risico op eetstoornissen doen toenemen. Deze links bevatten communicatietips voor evenwichtige boodschappen rond gewicht, eetgedrag en eetstoornissen. Zie boek/stigmatisering
48 Draaiboeken CLB: draaiboeken voor CLB: Beweging: draaiboek rond overgewicht bij kinderen: Basisdraaiboek: gebalde informatie per thema, met verdiepende links ek
49 Verwijstool Verwijshulp: Via onze verwijstool kan je hulpverleners met ervaring in de behandeling van eet- en gewichtsproblemen vinden binnen een bepaalde regio, bruikbaar voor samenwerking en doorverwijzing. Zie
50 E-learning Hulpverleners kunnen de basisbeginselen van motiveren en van het begeleiden bij eet- en gewichtsproblemen leren via e- learning, praktijkgericht, geaccrediteerd, en aan kostprijs. Zie (na login). Overgewicht en obesitas: via Eetstoornissen: via Motiveren: via Groeiwijzer: via
Moet mijn kind telkens zijn fles leegdrinken? Mijn kind lust niets meer. Wat moet ik doen?
De groeiwijzer Herkenbare vragen Moet mijn kind telkens zijn fles leegdrinken? Mijn kind lust niets meer. Wat moet ik doen? Mijn kind eet weinig groenten en fruit. Hoe kan ik de porties vergroten? Mijn
Nadere informatieMoeilijke eters 800398 / augustus 2012 Ikazia Ziekenhuis
1 Eetproblemen bij kinderen Sommige kinderen zijn zeer moeilijke eters. Voor ouders en kind kan dit heel lastig zijn. Ouders proberen van alles. Ouders zijn angstig dat hun kind niet genoeg binnen krijgt
Nadere informatieAan tafel. Peuters, kleuters en lagere schoolkinderen
Aan tafel! Aan tafel Als ouder heb je een grote invloed op de eetgewoonten van je kind. Kinderen leren in de eerste plaats eten wat ze hun ouders zien eten en doen jouw eetgedrag na. En dat start al bij
Nadere informatieLastige eters. Jeugdgezondheidszorg
Lastige eters Jeugdgezondheidszorg Veel kinderen hebben wel eens een periode dat ze weinig willen eten. Met name groenten geven problemen. Als ouder kun je het daar knap lastig mee hebben. De meeste lastige
Nadere informatieZo eet uw peuter of kleuter met plezier
Zo eet uw peuter of kleuter met plezier Kindergeneeskunde mca.nl Inhoudsopgave Uw kind zegt nee 3 Tips en adviezen 3 Uw vragen 6 Notities 7 Colofon Redactie: eetteam polikliniek kindergeneeskunde MCA afdeling
Nadere informatieZo eet uw peuter of kleuter met plezier.
Zo eet uw peuter of kleuter met plezier www.nwz.nl Inhoud Uw kind zegt nee 3 Tips en adviezen 3 Zelf doen 5 Uw vragen 6 Notities 7 2 Leren eten is voor peuters en kleuters een flinke klus. En dus ook voor
Nadere informatieAan tafel! over opvoeden gesproken - Tips voor ouders
Aan tafel! over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Aan tafel! Ouders maken zich al wel eens zorgen over het eetgedrag van hun kinderen. Eten ze niet teveel of te weinig? Het is zo druk aan tafel. Lusten
Nadere informatieAan tafel. Eten. Hoe ouder je kind wordt, hoe meer het zoals jou zal gaan eten.
Antwerpen Aan tafel Aan tafel Ouders maken zich geregeld zorgen over het eetgedrag van hun kinderen: Eten ze niet teveel of te weinig? Wat met de sfeer aan tafel? Lusten ze wel voldoende? In deze folder
Nadere informatieHET GOEDE VOORBEELD GEVEN
HET GOEDE VOORBEELD GEVEN 11 adviezen voor een gezonde opvoeding Aan ouders van kinderen tussen de 4-12 jaar ter preventie van overgewicht en obesitas WAAROM Je kind leert door jou na te doen. Geef daarom
Nadere informatieDe standaard gewicht en eetproblemen. Ann Keymeulen & Katelijne Van Hoeck
De standaard gewicht en eetproblemen Ann Keymeulen & Katelijne Van Hoeck NOVEMBER Agenda van de namiddag RICHTLIJNEN GEWICHT RICHTLIJNEN EETPROBLEMEN Doelen kort hernemen voor gewicht en eten waarom doen
Nadere informatieGezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters
Gezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters Kun jij de verleiding niet weerstaan als je versgebakken cake ruikt? Ga je eten als je verdrietig, boos, of gespannen bent? Lukt het je niet
Nadere informatieMet het hele gezin gezond het nieuwe jaar in
Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.
Nadere informatieGezond eten en drinken voor je kind van 1 tot 3 jaar
Gezond eten en drinken voor je kind van 1 tot 3 jaar Kinderen vanaf twaalf maanden eten volledig met de pot mee. En ze drinken dan een stuk minder melk. Net als de rest van het gezin dus: drie maaltijden
Nadere informatieGoede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu
Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastig te weten wat goed is. Wat heeft
Nadere informatieGezond leren eten in tijden van overvloed
Kenniscarrousel CJG Rijnmond 30 juni 2015 Gezond leren eten in tijden van overvloed Verdieping op de JGZ richtlijn Voeding en Eetgedrag 0-4 jaar Ir. Brenda Glas, voedingskundige/kinderdiëtist Brenda Glas,
Nadere informatieVAC Gent 16 februari Werksessie 3 Meebouwen aan goede zelfwaardering, een realistisch lichaamsbeeld en een gezonde omgang met eetkwesties
VAC Gent 16 februari 2017 Werksessie 3 Meebouwen aan goede zelfwaardering, een realistisch lichaamsbeeld en een gezonde omgang met eetkwesties Meebouwen aan zelfwaardering, lichaamsbeeld, ook bij eetkwesties
Nadere informatieGezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar
Gezond gewicht: BOFT Gezonde eet- en beweegadviezen voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Van gezond eten blijf je fit en van bewegen word je vrolijk Kinderen moeten goed eten om te groeien, leren,
Nadere informatieStel je gezond weekmenu samen
Stel je gezond weekmenu samen Leer je maaltijden op een gezonde manier plannen Lotte De Clercq Auteur: Lotte De Clercq Coverontwerp: Lotte De Clercq ISBN: 978-94-6342-735-7 Uitgeverij mijnbestseller.nl
Nadere informatieEven voorstellen.. Je bent niet alleen.
Even voorstellen.. Bedankt voor het downloaden van onze eettips. Voordat ik in ga op de tien tips zal ik mezelf eerst even kort voorstellen. Mijn naam is Diana Rensen en ik ben moeder van 2 lieve dochters
Nadere informatieHandleiding Groente- en fruitles
Groep 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 Handleiding Groente- en fruitles Groente- en fruitles voor groep 3 t/m 8 In de Groente- en fruitles leren kinderen spelenderwijs dat groente en fruit eten belangrijk is om te
Nadere informatieOnline Basistraining Eten naar Behoefte. ande schriftelijke toestemming van de auteur
Online Basistraining Eten naar Behoefte ande schriftelijke toestemming van de auteur Waanzin is altijd hetzelfde blijven doen en toch een ander resultaat verwachten. ( Einstein) Inhoudsopgave Inhoudsopgave
Nadere informatiePROEFPAS > kleef hier een foto of tekening van jezelf!
PROEFPAS > kleef hier een foto of tekening van jezelf! Proeven zuur zuur stempel stempel bitter zout zout stempel stempel zuur voelen zoet zoet ruiken zout stempel stempel Dag mama, dag papa, Vandaag kreeg
Nadere informatieGezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse opvang
Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse opvang VIGeZ, Dr. Annelies Vandenberghe 02/04/2015 Inspiratiedag Kinderopvang VVSG 1 VIGeZ vzw, 2015, Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse
Nadere informatieHelp, mijn kind wil niet eten. Ik lust dit niet! Wat kan de JGZ jeugdverpleegkundige en/of opvoedadviseur?
Help, mijn kind wil niet eten. Ik lust dit niet! Wat kan de JGZ jeugdverpleegkundige en/of opvoedadviseur? Inhoud van de Workshop Doel Verdeling /Samenwerking JGZ jeugdverpleegkundige/opvoedadviseur Casus
Nadere informatieKinderen en een gezond gewicht
Kinderen en een gezond gewicht Een kind met een gezond gewicht beweegt makkelijker en ontwikkelt zich lichamelijk beter dan een kind met overgewicht. Bovendien betekent nú overgewicht hebben dat je kind
Nadere informatieVOEDINGSDRIEHOEK: Gezond en duurzaam eten met de voedingsdriehoek
VOEDINGSDRIEHOEK: Gezond en duurzaam eten met de voedingsdriehoek Gezond eten: wat is dat nu precies? In de media verschijnen zoveel tegenstrijdige berichten dat je op den duur het bos door de bomen niet
Nadere informatieLekkerbekken of snuiten trekken?
Lekkerbekken of snuiten trekken? Opvoedingstips bij eten voor jonge kinderen (0 6 jaar) HUIS VAN HET KIND www.campuso3.be info@campuso3.be T 089 36 79 40 CAMPUS O 3 Inleiding In deze brochure zijn de
Nadere informatieVoeding bij HappyKidzzz Kinderopvang
Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang Inhoud 1 Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang... 1 Uitgangspunten... 3 Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang... 4 Fruit en Groente... 4 Tussendoortjes... 4 Leverworst
Nadere informatieUitgangspunten Wij bepalen wat en wanneer een kind eet. Het kind bepaalt zelf hoeveel hij/ zij eet.
Voeding Inhoud Voeding... 1 Uitgangspunten... 2 Voeding op Polderpret... 3 Fruit en Groente... 3 Tussendoortjes... 3 Leverworst en smeerleverworst... 4 Drinken... 4 Eetmomenten... 4 Voedingsbeleid Polderpret...
Nadere informatieOver peuters en kleuters
Over peuters en kleuters Even terugdenken aan onze eigen puberteit Stemmingswisselingen Boos worden om niets Ruzie maken over niets Met de deuren slaan voor aandacht Experimenteergedrag Grenzen af tasten
Nadere informatie20 jaar praktijkondersteuning i.v.m. preventie van eetproblemen en overgewicht. An Vandeputte, Kenniscentrum Eetexpert
20 jaar praktijkondersteuning i.v.m. preventie van eetproblemen en overgewicht An Vandeputte, Kenniscentrum Eetexpert An.Vandeputte@eetexpert.be Gezondheidsconferentie 16-12-2016 1 Kenniscentrum Eetexpert
Nadere informatie5 Gouden tips die je kind helpen de verleiding van chips en snoepgoed te weerstaan
5 Gouden tips die je kind helpen de verleiding van chips en snoepgoed te weerstaan LINDA AMMERLAAN VOEDINGS- EN LEEFSTIJLCOACH VOOR HET HELE GEZIN Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik
Nadere informatieGROENTE EN FRUIT. Help uw kind om ze lekker te vinden. Een gids voor ouders van jonge kinderen
GROENTE EN FRUIT Help uw kind om ze lekker te vinden Een gids voor ouders van jonge kinderen Groente en fruit: Help uw kind om ze lekker te vinden ISBN: 2-7380-1357-0 July 2014 HabEat Project (http://www.habeat.eu/)
Nadere informatieVOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen.
VOORW OORD VOORWOORD Over dit boekje Alles over gezond eten en bewegen met kinderen van 4 tot 18 jaar? Bij de titel van dit boekje vraag je je misschien af wat een kleuter te maken heeft met iemand die
Nadere informatieAgenda. Help, strijd aan tafel. Wanneer eetgedrag een probleem is. Wanneer eten geven een probleem is. Signalering.
Help, strijd aan tafel Agenda DOK h Esther Konijn, kinderdiëtist De Bloei Diëtistenpraktijk voor Jeugd en Gezin Ellen Blom, kinderdiëtist Voeding op Maat Kennismakingsrondje met verwachtingen Begrippen
Nadere informatieStartdatum:... Gewicht:... BMI:... Streefgewicht:... Motivatie:
Startdatum:... Gewicht:... BMI:... Streefgewicht:... Motivatie:.................. Gezond afvallen betekent een verandering in je levensstijl, want blijvend afvallen bereik je niet met een crashdieet. Zo
Nadere informatieJGZ richtlijn voeding en eetgedrag
JGZ richtlijn voeding en eetgedrag netwerkdag NKD 20 september 2013 Brenda Glas Wat gaan we tot ons nemen? Najaar 2013 JGZ-richtlijn Voeding en eetgedrag 2012 NVK-richtlijn Signalering van somatische oorzaken
Nadere informatieINLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ
INLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ & BASISTEKST VAN SIGNAAL NAAR ZORG : EEN AANBEVELING VOOR DE DETECTIE VAN EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN (19 pp.) VWVJ en vzw Eetexpert Schematisch traject van signaal
Nadere informatie... de geleidelijke overgang van enkel melkvoeding (borst- of kunstvoeding) naar enkel vaste voeding
Baby-led weaning (Rapley methode) Het best bewaarde geheim van het ouderschap? Gill Rapley, PhD Wat is weaning (spenen)? Spenen is...... de geleidelijke overgang van enkel melkvoeding (borst- of kunstvoeding)
Nadere informatieKinderen en een gezond gewicht
Kinderen en een gezond gewicht Gezond eten en bewegen Met de tips in deze folder werk je aan een gezond gewicht voor je kind. Onze adviezen richten zich op gezond eten en drinken, de juiste (eet)opvoeding
Nadere informatieHET DEO-DIEET DE EETLUST OPWEKKEN BIJ EEN KIND FRANCISCUS VLIETLAND
HET DEO-DIEET DE EETLUST OPWEKKEN BIJ EEN KIND FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U bent bij de kinderarts gekomen, omdat u zich zorgen maakt omdat uw kind niet meer voldoende eet. De kinderarts heeft uw kind
Nadere informatieHoofdstuk 3. Kleuters (3-6 jaar)
Hoofdstuk 3. Kleuters (3-6 jaar) 3.1 Ontwikkelingsfase De perceptie van de kleuter wordt hoofdzakelijk bepaald door het hier en nu. Het denken van de kleuter gebeurt op pre-operationeel niveau, hij voert
Nadere informatieDit ebook is geschreven door:
Makkelijk toepasbaar voor elk gezin Gezelligheid aan tafel Een gezonde toekomst voor ieder kind Goede smaakontwikkeling Duidelijkheid over tussendoortjes Dit ebook is geschreven door: Gezondheid is zeker
Nadere informatiePROEFPAS. > kleef hier een foto of tekening van jezelf!
PROEFPAS > kleef hier een foto of tekening van jezelf! Proeven Bweikes, da s vies! Nie lekker! Klinkt dit bekend in de oren? Verandert de maaltijd ook wel eens in een ware strijd als er spinazie of spruitjes
Nadere informatieVoedingsbeleid Starrebos
Voedingsbeleid Starrebos Uitgangspunten Gezonde voeding en beweging zijn belangrijk voor de goede ontwikkeling van het jonge kind. Gezond eten is samen met bewegen de basis voor een gezond gewicht en verkleind
Nadere informatieGoede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu
Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Dagmenu kind 1 t/m 3 jaar Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastige te weten
Nadere informatielyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid
Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Verander je keuzes, verander je leven Deze presentatie heeft als doel om u betere beslissingen te laten nemen m.b.t. voeding om zo uw gezondheid te verbeteren. Belangrijke
Nadere informatieLEVEN MET EEN EXTRA RUGZAK
LEVEN MET EEN EXTRA RUGZAK Leven met een extra rugzak Hoe obesitas bij kinderen doeltreffend aanpakken Kim Van Hoorenbeeck An De Meyer Katrien Van Gompel Inhoud Voorwoord...11 Wist je dat...13 Hoofdstuk
Nadere informatieVC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen
Gezond eten Opleiding Lekker en gezond eten met kinderen tips and tricks VC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen Lifestyle bij VC Groot Dilbeek gezond eten We willen als club ons steentje bijdragen om de
Nadere informatieTe licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender
Te licht Bij kinderen is het lastig om aan te geven wanneer er sprake is van ondergewicht. Uw kind kan heel veel eten en toch ondergewicht hebben. Dit kan komen door een groeispurt, of door veel sporten.
Nadere informatieRichtlijn Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017)
Richtlijn Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017) Bijlage Factoren die een rol spelen bij de ontwikkeling van voedingspatronen en eetgedrag Biologische factoren: Erfelijke factoren Erfelijke factoren
Nadere informatieWat doet een eetconsulent?
Diagnosticeren en behandelen van de voedselweigeraar met hulp van multimedia. Monique Thomas-Holtus, eetconsulent Divisie Kinderen Afd. Medische Psychologie UMC/WKZ Utrecht 1 Wat doet een eetconsulent?
Nadere informatieGezonde voeding Het dagmenu
Voeding en bewegen Gezonde voeding Kinderen in de basisschoolleeftijd zijn volop in ontwikkeling. Ze groeien hard. Om te kunnen groeien is gevarieerde voeding belangrijk. Gevarieerde voeding zorgt ervoor
Nadere informatieMmmmaaltijdzorg H E R L I N D E D E LY LO G O P E D I S T E V S P W, 1 9. 1 0. 2 0 1 5
Mmmmaaltijdzorg HERLINDE DELY LOGOPEDISTE VSPW, 19.10.2015 Overzicht Voorstelling Reflectie op maaltijd + oefening Belang van een goede maaltijd Kader = belangrijk voor Psychisch welbevinden Sociale functie
Nadere informatieGezonde voeding voor uw kind
Gezonde voeding voor uw kind Beste ouder, In deze folder geven we u gerichte tips om uw kind gezonde voeding aan te bieden. Topics zoals groenten en fruit, dranken, koeken en algemene tips over goede eetgewoonten
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Als eten moeilijk loopt... tips voor ouders met een kieskeurige en moeilijke eter
kindergeneeskunde informatiebrochure Als eten moeilijk loopt... tips voor ouders met een kieskeurige en moeilijke eter Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Enkele redenen waarom eten moeilijk kan lopen 4 3.
Nadere informatieVoedingsbeleid Starrebos
Voedingsbeleid Starrebos Uitgangspunten Gezonde voeding en beweging zijn belangrijk voor de goede ontwikkeling van het jonge kind. Gezond eten is samen met bewegen de basis voor een gezond gewicht en verkleind
Nadere informatieDe eerste stappen naar een gezond gewicht
De eerste stappen naar een gezond gewicht Sylvia van Willigen Online Gewichtsconsulente en Life Coach Als je dit leest, heb je de eerste stap al gezet. Gefeliciteerd! Nu gaan we verder elke week een stapje.
Nadere informatieOverzichtskaart. Voeding en eetgedrag
Overzichtskaart Voeding en eetgedrag Stroomdiagram 0-19 jaar Standaardzorg: biometrie basisanamnese lichamelijk onderzoek ontwikkelingsonderzoek Ouder of kind/jongere komt met vragen over voeding of eetgedrag
Nadere informatieHet kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! Verdieping op de JGZ richtlijn Voeding en Eetgedrag 4-19 jaar
Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! Verdieping op de JGZ richtlijn Voeding en Eetgedrag 4-19 jaar Ingrid Mimpen kinderdietist Voeding & Zo Rotterdam Voedingskundige ondersteuning CJG Rijnmond
Nadere informatieVoedingsbeleid. Niels Donders De Sportanen
2019 Voedingsbeleid Niels Donders De Sportanen 1-1-2019 INLEIDING 2 1.1 Waarom een voedingsplan 2 1.2 Gezond voedingsaanbod 2 1.2.1 Gezond eten met de schijf van vijf 3 1.2.2 Vaste en rustige eetmomenten
Nadere informatieGezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd
Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd Je kind speelt, leert en groeit. Door goed te eten en te drinken, krijgt je kind de energie die hij daarvoor nodig heeft. Van ontbijt tot
Nadere informatieEnquête. 262 teruggekregen. Het koekjesabonnement (kleuter)
Enquête 262 teruggekregen Het koekjesabonnement (kleuter) a Ik mijn kind niet wil benadelen omdat andere kinderen het wel hebben 66 b Ik er niet altijd zou aan denken om een koek mee te geven 46 c Ik de
Nadere informatieSmaakontwikkeling en groenteconsumptie bij baby s en peuters. Koen Joosten, Kinderarts-intensivist ErasmusMC-Sophia Kinderziekenhuis, Rotterdam
Smaakontwikkeling en groenteconsumptie bij baby s en peuters Koen Joosten, Kinderarts-intensivist ErasmusMC-Sophia Kinderziekenhuis, Rotterdam Agenda Lifestyle Groenteinname Smaakontwikkeling Sophia Kinderziekenhuis
Nadere informatieVoedingsbeleid ASKA. Inhoudsopgave: 1 Inleiding blz 2. 2 Doel blz 2. 3 Uitgangspunten: Wat vinden we belangrijk? blz 3
Voedingsbeleid ASKA Inhoudsopgave: 1 Inleiding blz 2 2 Doel blz 2 3 Uitgangspunten: Wat vinden we belangrijk? blz 3 4 Pedagogische basisdoelen en onze uitgangspunten blz 5 A018 Voedingsbeleid 030812 1/5
Nadere informatieTHEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo
Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo gezondheid groei De begrippen eten, drinken, snoep, honger, trek, dorst (correct) Uitleggen dat er eten om gezond van te groeien of om te snoepen
Nadere informatieTraintechniek VOEDING VOOR MINIOREN. Coordinator Traintechniek Sylvia de Kort
Traintechniek VOEDING VOOR MINIOREN Coordinator Traintechniek Sylvia de Kort februari 2016 Zwemmen en voeding Je vindt sporten leuk, met name het zwemmen. Je besteed daar veel tijd aan, niet alleen tijdens
Nadere informatieVoedingstips bij de feestdagen
Voedingstips bij de feestdagen Het is december en dat betekent dat de feestdagen voor de deur staan. Hierbij enkele tips over hoe je met voeding kan omgaan tijdens deze feestperiode. Tip 1: Plannen Wanneer
Nadere informatieMeijke van Herwijnen. AFVALLEN MET MEER SUCCES 107 oplossingen voor problemen bij het afslanken
Meijke van Herwijnen AFVALLEN MET MEER SUCCES 107 oplossingen voor problemen bij het afslanken Inhoud Deel 1 Moeite met starten Ik weet niet welke aanpak ik moet kiezen 10 Ik heb er geen vertrouwen meer
Nadere informatievoorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam
voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt
Nadere informatieProtocol voeding Bij de Handjes
Protocol voeding Bij de Handjes Voeding Inhoud Voeding... 1 Uitgangspunten... 2 Voeding op Bij de Handjes... 3 Fruit en Groente... 3 Tussendoortjes... 3 Leverworst en smeerleverworst... 4 Drinken... 4
Nadere informatieHoofdstuk 2. Peuters (1-3 jaar)
Hoofdstuk 2. Peuters (1-3 jaar) 2.1 Ontwikkelingsfase Het kind wordt mobieler, zelfstandiger, en ontdekt zijn eigen ik (Piaget, 1971). Dit gaat gepaard met een koppigheids- of nee - fase, die meestal zijn
Nadere informatiePeuters en groente eten: Een moeilijke combinatie?
Peuters en groente eten: Een moeilijke combinatie? GroenteCongres 26 Maart 2015, Dr. Gerry Jager Disclosure belangen spreker Gerry Jager Geen (potentiële) belangenverstrengeling Wageningen Universiteit
Nadere informatie(Risico op) ondervoeding
(Risico op) ondervoeding Op oudere leeftijd is het soms lastig om regelmatig, gezond en voldoende te eten. Dit kan uiteindelijk leiden tot een verminderde voedingstoestand en zelfs ondervoeding. Dit komt
Nadere informatieDiëtiste Anne Wijnands. Voeding tijdens de puberteit
Diëtiste Anne Wijnands Voeding tijdens de puberteit Wat eet en drinkt mijn puber? Gemiddeld: 758 ml / dag Aanbeveling: 1500 ml / dag Gemiddeld: 110 g/ dag Aanbeveling: 300g/ dag Gemiddeld: 87g/ dag Aanbeveling:
Nadere informatieInfofiche 1. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding.
Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding. De leerlingen kunnen aan de hand van de actieve voedingsdriehoek de voedingswaarde van menu s bespreken. Lekker
Nadere informatieOvergewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden
Overgewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden In onze dikmakende maatschappij kunnen ouders het heft in handen nemen en hun kinderen beschermen tegen overgewicht. Moeilijk is dat
Nadere informatie30 Gezondheidsopvoeding
DC 30 Gezondheidsopvoeding in kindercentra 1 Inleiding Gezondheid en gezondheidsopvoeding van kinderen staan sterk in de belangstelling. Kinderen worden te dik, ze eten te vet, ontbijten slecht en snoepen
Nadere informatieDienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding Informatiebrochure voor de patiënt en de familie INLEIDING Met ouder worden veranderen uw dagelijkse activiteiten en gewoonten. Het is niet altijd eenvoudig
Nadere informatieKennisclip Goed en gezellig eten bij dementie. Ondine van de Rest, Universitair docent Afdeling Humane Voeding, Wageningen University & Research
Kennisclip Goed en gezellig eten bij dementie Ondine van de Rest, Universitair docent Afdeling Humane Voeding, Wageningen University & Research Ondervoeding bij dementie Komt vaak voor: In Nederland >270.000
Nadere informatieGroeiwijzer. Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW
Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Met steun van het Agentschap Zorg en Gezondheid Auteurs Jeannin Rozemarijn & Vandeputte
Nadere informatieBijvoeding en borstvoeding (of kunstvoeding) Hoe combineer ik dat? Annet Mulder Lactatiekundige IBCLC 1
Bijvoeding en borstvoeding (of kunstvoeding) Hoe combineer ik dat? Annet Mulder Lactatiekundige IBCLC 1 Borstvoeding? 1-2- hap!!!! Na zes maanden raad de WHO aan om met bijvoeding te starten. Een nieuwe
Nadere informatieInleiding. QQDoor te diëten? QQDoor te sporten? QQDoor dagelijks vijf stukken fruit en groente te eten? IK HEB HONGER! Je honger regelt je gewicht.
Inleiding Hoe houd je je gewicht onder controle? QQDoor te diëten? QQDoor te sporten? QQDoor dagelijks vijf stukken fruit en groente te eten? Eigenlijk is geen van deze antwoorden juist. IK HEB HONGER!
Nadere informatieGezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd
Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd Je kind speelt, leert en groeit. Door goed te eten en te drinken, krijgt je kind de energie die hij daarvoor nodig heeft. Van ontbijt tot
Nadere informatieVoedingsbeleid kdv & bso SKBNM
Voedingsbeleid kdv & bso SKBNM Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Uitgangspunten 4 1.1 Pedagogische uitgangspunten 4 1.2 Voedingsaanbod 5 Bijlage 1: Aanbevolen dagelijkse hoeveelheden voor kinderen Bijlage 2:
Nadere informatieMindful Eten Cyclus. Héb ik eigenlijk wel honger?
Héb ik eigenlijk wel honger? De sociale en emotionele verbindingen met eten, voedsel en diëten zijn in de moderne maatschappij altijd en overal aanwezig. Bij sommige mensen is de relatie die ze hebben
Nadere informatieGezond eten en drinken voor je kind van 4 tot 8 jaar
Gezond eten en drinken voor je kind van 4 tot 8 jaar Je kind speelt, leert en groeit. Door goed te eten en te drinken, krijgt je kind de energie die hij daarvoor nodig heeft. Van ontbijt tot lunch, tussendoortjes
Nadere informatieNance AFVALLEN IN BALANS. Food & Balance. In kleine stappen naar een groot(s) resultaat. Nance Food and Balance 2015 - www.afvallenhelmond.
Nance Food & Balance AFVALLEN IN BALANS In kleine stappen naar een groot(s) resultaat Photo credit: foodswings / Foter / CC BY-ND 1 Voorwoord Voor u ligt het stappenplan dat ik met u ga doorwerken. Het
Nadere informatieGeboortecentrum. Tips bij borstvoeding. Gezien vanuit uw kindje
Geboortecentrum Tips bij borstvoeding Gezien vanuit uw kindje Tips bij borstvoeding Als je besluit om je kindje borstvoeding te geven dan wil je dit ook zo goed en prettig mogelijk doen voor je kindje,
Nadere informatieVoedingsbeleid. Voedingsbeleid De Wingerd
Voedingsbeleid De Wingerd vindt aandacht voor een gezonde leefstijl op school belangrijk. Een gezonde leefstijl omvat goed voor jezelf zorgen door voldoende bewegen, aandacht voor een gezond leefklimaat
Nadere informatieEnergie- en eiwitrijke voeding
Energie- en eiwitrijke voeding Beste patiënt Deze brochure is opgesteld om te zorgen voor gewichtsoptimalisatie in de voorbereiding op uw operatie. Dit indien er sprake is van ongewenst gewichtsverlies
Nadere informatieKennisclip Praktische tips voor goede voeding bij dementie. Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk
Kennisclip Praktische tips voor goede voeding bij dementie Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk Inhoud 1. Hoe vaak komt ondervoeding voor? 2. Oorzaken en gevolgen van ondervoeding
Nadere informatiePrincipes Basisvoedingsschema
Principes Basisvoedingsschema Spelregels gezond eetpatroon (volgens de richtlijnen van het voedingscentrum) 1. Breng variatie aan in je maaltijd. 2. Eet niet te veel, maar beweeg voldoende. 3. Eet veel
Nadere informatieLekker In Je Vel Plan
Lekker In Je Vel Plan Meer mensen gezond Ken je iemand die ook plezier zou kunnen hebben van deze tijdelijk gratis cursus? Dan is het een goed idee om het te delen met anderen. Doe het meteen, het kost
Nadere informatieVOORBEREIDING AFSPRAAK MET DE DIËTIST
VOORBEREIDING AFSPRAAK MET DE DIËTIST Binnenkort hebt u een afspraak met de diëtist. Wilt u voorafgaand aan deze afspraak de vragenlijst op de volgende pagina invullen en gedurende twee dagen noteren wat
Nadere informatieDe actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De leerlingen kunnen de actieve voedingsdriehoek opbouwen.
Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de verschillende voedselgroepen en kunnen deze correct binnen de actieve voedingsdriehoek plaatsen. De leerlingen kunnen de actieve voedingsdriehoek opbouwen.
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek
PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is
Nadere informatieGezinsbabbels. Praten met ouders over opvoeding
Gezinsbabbels Praten met ouders over opvoeding Bij OCMW Antwerpen staat de strijd tegen kinderarmoede hoog op de agenda. Daarom schenken we extra aandacht aan de belangrijke scharniermomenten in het leven
Nadere informatieZ O U T : TOP? ZOUT : STOP!
ZOUT : STOP! ZOUT : TOP? Zout, wat is dat nu eigenlijk? In feite is het zout dat we in onze voeding gebruiken natriumchloride of NaCl. Het element dat in deze formule voor problemen zorgt, is het natrium.
Nadere informatie