De Blijde Wei. Leskisten Omschrijving van de leskisten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Blijde Wei. Leskisten 2015-2016. Omschrijving van de leskisten"

Transcriptie

1 Leskisten De Blijde Wei Deze kisten met boeken, dvd s, cd-roms, achtergrondinformatie en les- en/of onderzoeksmateriaal, kunnen gebruikt worden in of buiten de school om uw natuuronderwijslessen te concretiseren. De kisten bevatten genoeg informatie en materiaal om een praktische les(serie) te geven die uw leerlingen nog lang bij zal blijven. Op het inschrijfformulier Leskisten De Blijde Wei kunt u opgeven welke leskisten of veldwerkkisten u in welke periode wilt lenen. Bij het inroosteren zullen we proberen zoveel mogelijk rekening te houden met uw wensen. Twee weken van tevoren krijgt u bericht wanneer en waar u de kist(en) kunt ophalen. Omschrijving van de leskisten Kabouterkist Voorbereiding : Ongeveer 45 minuten Lesduur : Ongeveer 60 minuten Kernbegrippen : Leefomgeving, zintuigen, zaden, plantengroei, kweken, vogels, afval. Doel : Na afloop van de activiteiten hebben de kinderen langs het kabouterpad spelenderwijs hun schoolomgeving verkend. Beschrijving : Met kabouterfiguren staat een route gemarkeerd in de schoolomgeving. Elke kabouter heeft een opdracht die de leerlingen onder begeleiding mogen uitvoeren. Alle zintuigen worden gebruikt. De schoolomgeving wordt intensief ervaren. Overige informatie : Extra begeleiding is noodzakelijk Boerderij 1 en 2 Voorbereiding : Ongeveer 15 minuten Lesduur : vrijblijvend Kernbegrippen : Boerderijdieren, voedsel, boerderij voorwerpen. Doel : Creëren van een boerderijsfeer in de klas. Beschrijving : De kist bevat verschillende soorten voer, hooi, stro, klompen en wol. Verder boeken, puzzels, boerderijfiguren, een tractor en nog veel meer spelmaterialen. In een ongedwongen sfeer en op een speelse manier maken de kinderen woorden, beelden, geluiden en geuren eigen die betrekking hebben op alles op en rond de boerderij. Een bezoek aan de kinderboerderij, eventueel gecombineerd met een speurtocht, is een goede aanvulling op deze leskist. Bel gerust

2 Ontdek het seizoen Lesduur : Ongeveer 60 minuten Kernbegrippen : Seizoenen, zomer, winter, herfst, winter. Doel : Leerlingen bewuster maken van hun directe omgeving Beschrijving : Dit spel is in elk seizoen te spelen. Aan de hand van geselecteerde opdrachtjes verkennen de leerlingen hun schoolomgeving. Hierbij worden verschillende zintuigen gebruikt. De keuze van de opdrachten is natuurlijk afhankelijk van het seizoen. De spelvorm maakt het voor de leerlingen tot een ware belevenis. Overige informatie : Extra begeleiding is noodzakelijk. Ontdekdozenset Kernbegrippen : Spiegels, magneten, zeep, kleuren. Doel : Het spelenderwijs ontdekken van verschillende materialen. Beschrijving : Ontdekdozen zijn: thematisch; gevuld met materialen en opdrachtkaarten om zelf te ontdekken / te doen; bedoeld voor individueel of groepswerk (ontdekhoek); gemakkelijk inpasbaar in de klassensituatie; niet geschikt voor een klassikale les. Overige informatie : Het betreft vier losse dozen die gezamenlijk 1 set vormen. Boerderijen 3 en 4 Kernbegrippen : Planten, groente, zuivel, dieren. Doel : Het creëren van een boerderijsfeer in de klas. De kinderen maken kennis met verschillende soorten agrarische bedrijven Beschrijving : Deze leskist is de logische opvolger van de leskist Boerderij 1-2. Met de inhoud van deze leskist maken de leerlingen op een speelse manier kennis met verschillende soorten agrarische bedrijven. Ze vergelijken verschillende soorten boerenbedrijven zoals akkerbouw, tuinbouw, melkveehouderij en pluimveehouderij in Nederland. De activiteiten zijn op verschillende manieren aan te bieden : klassikaal, in circuitvorm of in hoeken. Overige informatie : Naast een bijzonder mooie uitvoering van de materialen is ook de didactische inhoud van deze leskist meer dan de moeite waard. Een bezoek aan een boerenbedrijf is een goede aanvulling op deze leskist. Buiten kijken Voorbereiding : 45 minuten Lesduur : Afhankelijk van aantal gekozen opdrachten (per thema ongeveer 45 minuten) Kernbegrippen : Zintuigen, weer, bodem, kleine beestjes, wilde planten, vogels, egels. Doel : Na afloop hebben de kinderen meer oog gekregen voor planten en dieren die in de directe schoolomgeving voorkomen. Beschrijving : Deze leskist gaat over de schoolomgeving. Een aantal aspecten van de schoolomgeving wordt door middel van speelse werkvormen behandeld. Overige informatie : Extra begeleiding is noodzakelijk.

3 Ikzelf 3 en 4 Kernbegrippen : Voelen/handen, ruiken/neus, proeven/mond, horen/oren, zien/ogen, bewegen/lichaam. Doel : Na afloop van de activiteiten zijn de kinderen zich meer bewust van hun eigen zintuigen. Beschrijving : Aan de hand van opdrachtkaarten voeren de kinderen allerlei zintuiglijke opdrachten uit. De kinderen leren hiermee bewust te kijken naar en om te gaan met hun eigen lichaam waardoor zij zichzelf beter leren kennen. Overige informatie : Extra begeleiding in de klas is noodzakelijk. De activiteiten zijn op verschillende manieren aan te bieden klassikaal, in circuitvorm of in hoeken. Beestjes beter bekeken Kernbegrippen : Insecten, kleine beestjes, wormen, pissebedden, etc. Doel : Leerlingen leren waarnemen en nader kennis laten maken met dieren in hun eigen omgeving Beschrijving : Kleine beestjes vangen in de schoolomgeving en vervolgens in de klas onderzoeken met o.a. vergrootglazen. Ikzelf 5 en 6 Kernbegrippen : Mensen, ogen, zien, geluid, horen, oren, handen, voelen, mond, proeven, neus, ruiken. Doel : Na afloop van de activiteiten zijn de kinderen zich vooral meer bewust van de verschillen en overeenkomsten met andere kinderen. Beschrijving : De leskist gaat dieper in op de zintuigen van de mens. Door middel van proefjes ontdekken de leerlingen hun mogelijkheden en hun beperkingen. De leskist is uit te zetten tot een circuit met opdrachten. Wat leeft er in de sloot? (excursieset) Voorbereiding : Ongeveer 15 minuten Kernbegrippen : Dieren, planten, water, lucht, zwemmen, vliegen, voortbewegen, voedsel. Doel : De leerlingen ervaren hoeveel leven er in een sloot zit. De leerlingen leren op een eenvoudige wijze determineren. Beschrijving : Er is een set praktijkdozen waarmee acht groepjes aan de slootrand aan het werk kunnen. Daarbij horen natuurlijk acht schepnetten, maar ook acht picknickkleden voor in het gras. Na een instructie over het scheppen met een net kunnen de leerlingen zelf scheppen. De vangst wordt opgevangen in een teiltje, waarmee de leerlingen terug gaan naar hun kleed. In het koffertje zitten potjes, loepjes, zoekkaarten en een waarnemingsvel. Overige informatie : Zeker bij grote groepen is een aantal extra begeleiders wenselijk. Excursieset Vogels Kernbegrippen : Vogels, veren, snavels, geluiden, gedrag. Doel : De leerlingen gaan actief vogels observeren in de schoolomgeving. Beschrijving : Met behulp van verrekijkers en zoekbladen gaan de leerlingen actief op zoek naar vogels in de eigen omgeving. In de winter kan dit gestimuleerd worden met een voederplaats en in het vroege voorjaar door vogelhuisjes met of zonder camera. Een verdere verkenning van de vogels die ze zelf hebben waargenomen kan dan via het internet. Overige informatie : Deze leskist is tijdens het drukken van dit jaarprogramma nog vol in ontwikkeling.

4 Experimenteerkist Weer Voorbereiding : Ongeveer 10 minuten Lesduur : Ongeveer 120 minuten. Dit is afhankelijk van de gekozen aanpak. Kernbegrippen : Wind, windsnelheid, zon, waterdamp, mist, ijs, wolken, regenboog, barometer. Doel : De leerlingen kunnen zelfstandig proefopstellingen opzetten en proeven uitvoeren. Beschrijving : De kist bevat verschillende opdrachten die tegelijkertijd uitgevoerd kunnen worden. De tijdsduur en de hoeveelheid verbruiksmaterialen verschillen sterk per proef. Elke proef heeft een eigen duidelijke en eenvoudige instructiekaart voor de leerlingen. De leerkracht dient zelf voor een aantal materialen te zorgen zoals bijv. scharen en papier. Overige informatie : De experimenteerkist weer is gebaseerd op de boekenreeks: Verrassende proeven met. Door de eenvoudige opzet, het praktische karakter en handige formaat kan heel snel en doeltreffend praktijkonderwijs worden gegeven in het eigen leslokaal. Bomen Lesduur : Buitenopdrachten ongeveer 20 minuten en binnenopdrachten ongeveer 60 min. Kernbegrippen : Bladvormen, zaden, knoppen, schors, korstmossen, leeftijd, boomsoorten, fotosynthese. Doel : De leerlingen ontdekken de verschillen tussen bomen door te kijken naar verschillende bladeren, zaden/vruchten, vormen, schors en de mogelijke aanwezigheid van korstmossen. Ook leren de leerlingen dat een boom voedsel nodig heeft om zuurstof te produceren dat noodzakelijk is voor de mens. Beschrijving : De leerlingen gaan in de buurt van de school een boom onderzoeken. Dit wordt gedaan met behulp van een werkblad met opdrachten. Afhankelijk van het seizoen wordt er gekeken naar het blad, zaden/vruchten, de vorm, het schors en de aanwezigheid van korstmossen. Terug in de klas kunnen er opdrachten gemaakt worden waarbij een koppeling gemaakt wordt met de onderzochte boom. Door onder andere te kijken naar echte zaden/vruchten, verschillende bladeren en te voelen aan schors van verschillende soorten bomen, ontdekken de leerlingen de verschillen tussen bomen. Ook deze bevindingen kunnen op een werkblad ingevuld worden. Kaas maken Voorbereiding : 20 minuten Lesduur : Een ochtend Kernbegrippen : Voedsel, zuivel, zoogdieren. Doel : De leerlingen ondergaan en ervaren het proces van melk tot kaas. Na afloop van de activiteiten hebben de leerlingen hun eigen kaasje gemaakt en geproefd. Beschrijving : Aan de hand van een zeer eenvoudige fotohandleiding kunt u stapsgewijs met uw leerlingen kaas maken. In de kist treft u alle materialen aan die u nodig heeft om kaas te maken. Alleen de melk dient u zelf aan te schaffen. Er kunnen maximaal 40 leerlingen tegelijkertijd een kaasje maken. Tijdens het kaasmaken moeten twee wachttijden worden overbrugd. De invulling voor deze periodes is niet omschreven. Overige informatie : De Blijde Wei heeft telefoonnummers beschikbaar van boeren die rauwe melk (vers van de koe) kunnen leveren. Het is overigens ook mogelijk om de kaas van verse volle dagmelk uit de supermarkt te maken. U dient rekening te houden met de aanschaf van ca. één liter melk per leerling. Voor een goede uitvoering en schoonmaak is het inschakelen van een paar hulpouders aan te raden. Waterkringloop Lesduur : Inhoudelijk bestaat de leskist uit drie lessen van ca. 60 minuten. Kernbegrippen : Kringloop, regenwater, grondwater, afvalwater, drinkwater. Doel : De leerlingen krijgen inzicht in de waterkringloop. Beschrijving : Water is de basis van het leven op aarde, zonder water zou er geen leven zijn. Het regent water uit de lucht, steeds maar weer. Hoe is dat mogelijk? Je ziet als je naar boven kijkt niet echt water. Dat water zakt in de grond, raakt de grond nooit vol? Waar komt nieuw regenwater vandaan? Raakt het water op de wereld nooit op? Wij gebruiken water. Wat gebeurt er allemaal met dat water? Voor we het kunnen gebruiken en nadat we het gebruikt hebben. Vragen die relevant zijn bij het onderwerp van deze leskist. De leerlingen zullen veel van deze vragen na afloop van het werken met de leskist kunnen beantwoorden.

5 Water leeft! Beschrijving : Met het materiaal van de leskist Water leeft!, kunnen de leerlingen na een introductie een sloot of vijver in de buurt van de school onderzoeken. Daarbij kijken ze niet alleen naar het leven in de sloot, maar doen ze ook eenvoudige metingen. Met de schepnetten worden dieren gevangen en met een determineertabel op naam gebracht. Op school kan met de digitale microscoop, die meegeleverd wordt bijv. de ademhaling van de waterdieren bekeken worden. Dit kan zelfs indien aanwezig op het digitale schoolbord bekeken worden. Energieke scholen Doelgroep : Groep 6 t/m/ 8 Beschrijving : Aan de hand van diverse proefjes gaan de leerlingen kijken naar het leefmilieu in de school. Ze meten o.a. het CO2 gehalte, geluidniveau, lichtintensiteit en temperatuur op verschillende plaatsen in de school. Ze krijgen inzicht in het doen van onderzoek en komen met aanbevelingen voor de directie. Dit lespakket wordt ondersteund door een website; Losse materialen De Blijde Wei beschikt over materialen die u kunt lenen. We hebben vooral gekozen voor materialen die stimuleren om buiten bezig te zijn. Om hier alles te noteren zou te ver gaan, maar informeer gerust naar eventuele mogelijkheden via telefoonnummer Om een idee te geven een kort lijstje insectenkijkers kompassen zoekbladen vergrootglazen spiegeltjes centimeters schepnetten petrischaaltjes verzamelpotjes vleermuis detectoren microscopen

Handleiding Leskist bomen groep 7/8

Handleiding Leskist bomen groep 7/8 Handleiding Leskist bomen groep 7/8 Inhoud pagina Inleiding 3 1. Doelgroep 4 2. Doelstelling 4 3. Relatie met kerndoelen en natuurmethoden 4 3.1. Kerndoelen 4 3.2. Natuurmethoden 4 4. Het aanbieden van

Nadere informatie

Handleiding Leskist bomen groep 7

Handleiding Leskist bomen groep 7 Handleiding Leskist bomen groep 7 Inhoud pagina Inleiding 3 1. Doelgroep 4 2. Doelstelling 4 3. Relatie met kerndoelen en natuurmethoden 4 3.1. Kerndoelen 4 3.2. Natuurmethoden 4 4. Het aanbieden van de

Nadere informatie

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Blijde Wei Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek* 1/2 X X X Wauw, het leeft** 1/2 X X X Ganzenspel* 1/2 X X X Froeteltuin 1/2 LF!

Nadere informatie

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen Stadswerken Filmlinks www.utrecht.nl/nmc Voorbereiding op de lessen Korte informatieve filmpjes op internet als eenvoudige voorbereiding op de boerderij- en tuinlessen op de NMC-locaties. Inhoudsopgave

Nadere informatie

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan?

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan? Waar komt ons eten vandaan? Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2018-2019 Blijde Wei Les *Schooltuinieren loopt door van februari 2019 tot oktober 2019 Gratis les Iedere groep mag zich 1x inschrijven voor een gratis les. Ieder kind mag in zijn basisschoolperiode

Nadere informatie

Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Enk Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Monkie * 1-2 X X Kabouterpad * 1-2 X X X X Froeteltuin 1-2 LF! X Kleine Beestjespad * 4-5 X X X X X X X X X X X Schooltuinieren

Nadere informatie

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2015/2016 Inhoud Algemeen Extra aandachtspunten Natuuractiviteiten 2015/2016 Slecht weer beslissing Dagdelen natuuractiviteiten

Nadere informatie

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014 Stichting Natuur & Landschap Zwijndrechtse Waard (SN&LZW) zet zich in voor behoud en verbetering en duurzaamheid van Natuur en Landschap in de Zwijndrechtse Waard. De IVN-schoolgidsen verzorgen natuur-

Nadere informatie

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond thema s als vogels, water, afval en

Nadere informatie

Leskisten Natuur. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

Leskisten Natuur. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl Leskisten Natuur &Milieu Educatie 2013-2014 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-17 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl

Nadere informatie

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer Bijen groep 5 t/m 8 Deze leskist is een echte bijenkast. Hierin vind je o.a. foto-opdrachten die met behulp van allerlei materialen als honingraten en imkerattributen uitgevoerd kunnen worden. Er zijn

Nadere informatie

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond Deze leskist is een echte bijenkast.

Nadere informatie

Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel* 1-2 X X Monkie* 1-2 X X Beschuit met muisjes 3-4 X X Paddenstoelen 5-6 X X Veldwerk Zuidelijk Randpark

Nadere informatie

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Doelgroep: Midden- en Bovenbouw Basisonderwijs: groep 5-8 jaargetijde: Voorjaar, zomer, herfst plaats: Bij school, in een park, in een

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2017-2018 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Wauw, het leeft 1/2 X X Beschuit met muisjes 3/4 X X Melk 3/4 X X X Knaagdieren

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Opzet van de lescyclus Algemeen doel Doelstellingen... 4

Inleiding Doelgroep Opzet van de lescyclus Algemeen doel Doelstellingen... 4 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Opzet van de lescyclus... 4 2.1. Algemeen doel... 4 2.2. Doelstellingen... 4 3. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden... 5 4. Voorbereidende activiteit

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Wilgenhof Les Alles voor een pannenkoek 1/2 X X X groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2016-2017 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Kleine beestjes 1/2 X X X Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X

Nadere informatie

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam. Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,

Nadere informatie

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar Bodemdiertjes Middenbouw Op ontdekking in de natuur en opdrachtjes uitvoeren in de klas of in de buurt van de school. Je kunt direct aan de slag met het materiaal uit deze leskisten. groep 5 en 6 periode

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een Pannenkoek 1/2 X X Wauw 't leeft 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Brochure met de educatieve mogelijkheden van MEC Roosendaal

Brochure met de educatieve mogelijkheden van MEC Roosendaal Brochure met de educatieve mogelijkheden van MEC Roosendaal MEC Roosendaal Coördinatoren: Maggy van den Aker en Michèle Knippenberg info@mecroosendaal.nl 1/14 INLEIDING Natuur en milieu educatie (NME)

Nadere informatie

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2017/2018 Inhoud Algemeen Extra aandachtspunten Natuuractiviteiten 2017/2018 Slecht weer beslissing Dagdelen natuuractiviteiten

Nadere informatie

Mogelijk voor alle groepen

Mogelijk voor alle groepen IVN VERENIGING VOOR NATUUR EN MILIEUEDUCATIE AFDELING ASTEN/SOMEREN Schoolprojecten Asten Someren Project omschrijving doelgroep Tijd/seizoen Beestjesproject: Beestjes vangen op allerlei manieren (witte

Nadere informatie

Primair Onderwijs Gemeente Lingewaard

Primair Onderwijs Gemeente Lingewaard Programma natuur educatie 2012-2013 Primair Onderwijs Gemeente Lingewaard Centrale locatie Dijkmagazijn Waaldijk 4 6681 KH Bemmel Postadres: Meander 58 6681TE Bemmel secretaris@lingewaardnatuurlijk.nl

Nadere informatie

NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl NME Leskisten 2014-2015 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-16 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl halen

Nadere informatie

Leren hoe het werkt (begrijpen)

Leren hoe het werkt (begrijpen) Afval (inhoudelijke focus) () Kleine beestjes Angst wegnemen Afval sorteren Cirkels Paddenstoelen Afvalgedrag waarnemen Kleine beestjes en wat eten ze? Afvalgedrag Afvalscheiding Wat leeft er in de composthoop?

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017 Lesaanbod 2016-2017 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Kleine Beestjes 1/2 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Huisdieren 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Algemeen: De IVN-Scholenwerkgroep heeft tot doelstelling kinderen actief en ontdekkend met de natuur bezig te laten zijn.

Algemeen: De IVN-Scholenwerkgroep heeft tot doelstelling kinderen actief en ontdekkend met de natuur bezig te laten zijn. Aanbod natuuractiviteiten voor basisscholen, september 2016 t/m juli 2017 IVN afdeling Noord-Kennemerland Algemeen: De IVN-Scholenwerkgroep heeft tot doelstelling kinderen actief en ontdekkend met de natuur

Nadere informatie

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN DE HERFST DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN vanaf 2de graad lager onderwijs. x vak: muzische vorming x duur: halve dag GRIEZELBOS HET KLEINE VIEZE BEESTJES- ONDERZOEK! verloop: x verdeel de klas in verschillende

Nadere informatie

Wilgenhof. Lesaanbod

Wilgenhof. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Wilgenhof Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Aanbod NME voorjaar 2014

Aanbod NME voorjaar 2014 Aanbod NME voorjaar 2014 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam biedt een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder snel

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

Groep: 1-2 Lesduur: ± 1 uur Periode: september - oktober (Heksenpad) en april - juni Dora- en Diegopad

Groep: 1-2 Lesduur: ± 1 uur Periode: september - oktober (Heksenpad) en april - juni Dora- en Diegopad OMSCHRIJVING LESSEN Dora- en Diegopad / Heksenpad Groep: 1-2 Lesduur: ± 1 uur Periode: september - oktober (Heksenpad) en april - juni Dora- en Diegopad In het voorjaar en de zomer wijzen Dora en Diego

Nadere informatie

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Handleiding Naam opdracht De omgeving met andere ogen bekeken Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen opdrachtenbladen pen

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Kooi. Lesaanbod

Kooi. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Wauw, t leeft 1/2 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Huisdieren 3/4 X X Uitvogelen 5/6 X X Knaagdieren

Nadere informatie

Lespakket Bovenbouw Lesmodule B3 De putter en andere rare vogels

Lespakket Bovenbouw Lesmodule B3 De putter en andere rare vogels Lespakket Bovenbouw Lesmodule B3 De putter en andere rare vogels Natuurproject SAMEN OP PAD Activiteit ALGEMEEN Versie 1 De putter en andere rare vogels Doelstelling lesmodule Voorbereiding: Kinderen verdiepen

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding...3 1. Doelgroep...4 2. Relatieschema...4 3. Opzet van de lescyclus...5 3.1. Algemeen doel...5 3.2. De doelstellingen...5 4. Relatie met de kerndoelen...6 5. Voorbereidende activiteit

Nadere informatie

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool.

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Alleen maar zand? Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Doelgroep: Groep 1 t/m 4. Plaats: Rond de zandbak bij de school of elders. Doel: Ontdekken wat er allemaal in de grond

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4

Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4 Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4 Handleiding leerkracht H Inleiding Vooraf: Op school hebben de leerlingen al nagedacht over hoe het zou zijn op de kinderboerderij. Wat zou een boer allemaal moeten

Nadere informatie

Maak je schoolplein vogelvriendelijk

Maak je schoolplein vogelvriendelijk Maak je schoolplein vogelvriendelijk Leerlijn: kinderen leren vanuit het perspectief van vogels nadenken over hun omgeving. Wat hebben vogels nodig om te overleven? Schuilmogelijkheden, nestmogelijkheid,

Nadere informatie

Circuitles. Thema: de biologische melkveehouderij Doelgroep: middenbouw Lesduur: maximaal een dagdeel Voorbereidingstijd: 1/2 uur

Circuitles. Thema: de biologische melkveehouderij Doelgroep: middenbouw Lesduur: maximaal een dagdeel Voorbereidingstijd: 1/2 uur ZO ZIT DAT! Handleiding voor de docent Het uitgangspunt van de biologische land- en tuinbouw is de zorg voor de gezondheid en het welzijn van dieren en de zorg voor de gewassen, de bodem en de leefomgeving.

Nadere informatie

BIOLABO. Voorbereiding in de klas

BIOLABO. Voorbereiding in de klas BIOLABO Voorbereiding in de klas INHOUD 1. Inleiding 2. Biodiversiteit in de schoolomgeving 2.1 materiaal 2.2 verloop 3. Biodiversiteit op aarde 3.1 materiaal 3.2 verloop 3.3 afsluiter 1. Inleiding Biolabo

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Herfst

Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten

Nadere informatie

dieren in de dierentuin

dieren in de dierentuin dieren in de groep 4-5 Geachte leerkracht, Dit lespakket ondersteunt u bij het voorbereiden van uw schoolreisje naar Burgers Zoo. Daarnaast kan het ook prima worden ingezet als u een thema over en of exotische

Nadere informatie

Brengt natuur in de klas

Brengt natuur in de klas Brengt natuur in de klas Voor school en BSO! Het ontstaan van BasisBos Een aantal jaren geleden constateerde bedenker André Guijs op zijn eigen basisschool dat er binnen de zaakvakken maar ook bij handvaardigheid

Nadere informatie

Zoek de verschillen een ontdekkingsreis op de Brunssummerheide (groepen 7 en 8) Praktische informatie. Beste directie, leerkrachten en ouders,

Zoek de verschillen een ontdekkingsreis op de Brunssummerheide (groepen 7 en 8) Praktische informatie. Beste directie, leerkrachten en ouders, Beste directie, leerkrachten en ouders, Het nieuwe scholenprogramma met avontuurlijke buitenprogramma s voor basisschoolleerlingen is klaar! Jullie kunnen kiezen uit activiteiten die met begeleiding vanuit

Nadere informatie

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: ( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE HERFST waarneemvel 1 WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. KRUIS AAN WAT JE ZIET AAN JULLIE TAK Nog groene bladeren Gekleurde bladeren Kale takken Vruchten

Nadere informatie

2 de, 3 de graad. 3 de graad

2 de, 3 de graad. 3 de graad Aan klassen van het basisonderwijs bieden wij een ruim aanbod aan natuureducatieve activiteiten. Alle zijn erop gericht de leerlingen op een speelse wijze actief en onderzoekend aan het werk te zetten.

Nadere informatie

Een inspirerende leerervaring bieden? Leen een lesset!

Een inspirerende leerervaring bieden? Leen een lesset! Een inspirerende leerervaring bieden? Leen een lesset! Een rijke leeromgeving creëren, wie wil dat nu niet? Deze lessets en ontdekdozen bevatten materialen en opdrachten waarmee kinderen in veel gevallen

Nadere informatie

onontbeerlijk. En zijn het nu planten of toch niet? De les is aangepast aan het niveau van de verschillende groepen.

onontbeerlijk. En zijn het nu planten of toch niet? De les is aangepast aan het niveau van de verschillende groepen. N.M.E. LESSEN 1. Paddenstoelen/ Herfstsafari@ In de herfst voor de groepen 1 t/m 8. Tot in de vorige eeuw werden paddenstoelen gezien als geheimzinnige, duivelse wezens. Ze verschenen plotseling, hadden

Nadere informatie

Boerderijeducatie project Handleiding Leerkrachten

Boerderijeducatie project Handleiding Leerkrachten Boerderijeducatie project Handleiding Leerkrachten De opdrachten zijn gemaakt aan de hand van de kerndoelen voor het basisonderwijs. De kinderen werken samen in kleine groepen en doen opdrachten onder

Nadere informatie

Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs

Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs Inhoud Inhoud... 2 1. De Melkveehouderij in onze streek... 3 1.1 Onze streek... 3 1.2 Wat is veen?... 3 1.3 Boeren vanaf het begin... 3 1.4 Koeien melken...

Nadere informatie

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw Het kikkerpad veldwerk - onderbouw Inhoud: korte omschrijving opbouw en organisatie kikkertjeslied lessuggesties kopieerbladen: kleurplaat met versje handleiding begeleiding/ouders Milieu Educatie Centrum

Nadere informatie

De Boer op! Bodemdiertjes

De Boer op! Bodemdiertjes Bodemdiertjes De Boer op! Middenbouw Op ontdekking in de natuur en opdrachtjes uitvoeren in de klas of in de buurt van de school. Je kunt direct aan de slag met het materiaal uit deze leskisten. De leskist,

Nadere informatie

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Om kinderen te interesseren voor kleine kriebelbeestjes is het doen van eigen waarnemingen zeer geschikt. Omdat

Nadere informatie

De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij.

De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij. RONDNEUZEN De paarse kist met daarin 8 speurneuzen, 4 lege potjes en 1 blinddoek. De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij. De neuzen worden opgedaan (het

Nadere informatie

Onderbouw. Ontdektocht Jonge dieren op Zorgvrij. Speurtocht Op handen en voeten. Op schoolreisje naar Zorgvrij

Onderbouw. Ontdektocht Jonge dieren op Zorgvrij. Speurtocht Op handen en voeten. Op schoolreisje naar Zorgvrij Onderbouw Ontdektocht Jonge dieren op Zorgvrij Onderwerp In deze tijd zijn er op Zorgvrij veel jonge dieren. De kinderen kunnen met de begeleiders (zelf voor de begeleiding zorgen a.u.b!) gebruik maken

Nadere informatie

Aanbod natuurlessen. schooljaar 2013-2014. Scholenwerkgroep van het IVN de Maasdorpen

Aanbod natuurlessen. schooljaar 2013-2014. Scholenwerkgroep van het IVN de Maasdorpen Aanbod natuurlessen schooljaar 2013-2014 Scholenwerkgroep van het IVN de Maasdorpen Coördinator: Cora Oostendorp Broekeindweg 20, 5971 NZ Grubbenvorst Tel. 077-3270026 E-mail: cora@bourgonjon.nl Inhoudsopgave

Nadere informatie

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst Rivierenhof Handleiding Opgesteld door de domeinwachters >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst INLEIDING Het zelf -doe pakket bestaat uit een bewegwijzerde

Nadere informatie

Scholenprogramma

Scholenprogramma 1 De school is verantwoordelijk voor: Goede en voldoende begeleiding; Het ordelijk verlopen van de activiteit; Geschikte kleding voor de leerlingen (stevige schoenen, regenpak); Opruimen/meenemen van eigen

Nadere informatie

GROENTE & FRUIT LESPAKKET

GROENTE & FRUIT LESPAKKET MAAK KENNIS MET HET LESPAKKET LESPAKKET: MAAK KENNIS MET MAAK KENNIS MET HET LESPAKKET INLEESBLAD Beste leerkracht, Maak kennis met het Groente en Fruit lespakket van de Louis Bonduelle Foundation. Het

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin...

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin... Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 Doelgroep...3 Doelstelling...3 2. Relatie met de kerndoelen... 4 3. Voorbereiding op school... 6 4. De les op de tuin... 6 Introductie leslokaal of overkapping (15 min):...6

Nadere informatie

blaadjes THEMA 9 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6

blaadjes THEMA 9 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6 THEMA 9 blaadjes Dit materiaal is ontwikkeld in opdracht van IVN, in het kader van Gezonde Schoolpleinen. Tekst: Dieuwertje Smolenaars, NME Amsterdam-Noord. Vormgeving

Nadere informatie

Inhoud. Praktische gegevens 3 - Doelgroep - Leerdoelen - Tijdsduur - Aansluiting bij lesmethoden - Keuze van de onderzoeksplek

Inhoud. Praktische gegevens 3 - Doelgroep - Leerdoelen - Tijdsduur - Aansluiting bij lesmethoden - Keuze van de onderzoeksplek Inhoud Praktische gegevens 3 - Doelgroep - Leerdoelen - Tijdsduur - Aansluiting bij lesmethoden - Keuze van de onderzoeksplek Handleiding 4 - Inleiding - Praktische organisatie van het programma - Opdrachten

Nadere informatie

Portfolio Natuurtalenten

Portfolio Natuurtalenten Portfolio Natuurtalenten Naschoolse Activiteiten van Natuur en Milieu Educatie Het NME heeft een breed aanbod van naschoolse cursussen waarbij Natuur en Milieu centraal staan, maar de werkvormen zeer divers

Nadere informatie

De lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4

De lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 In deze lesbrief staan vier lessen die u kunt gebruiken binnen het thema de boerderij, zuivel, koeien of de lente. De lessen duren ongeveer 35 minuten. Les 1: Het

Nadere informatie

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2014/2015 Inhoud Algemeen Extra aandachtspunten Natuuractiviteiten 2014/2015 Slecht weer beslissing Dagdelen natuuractiviteiten

Nadere informatie

Leesboekje de seizoenen

Leesboekje de seizoenen Leesboekje de seizoenen Leesboekje De Seizoenen Pagina 1 Dit is de winter. Dit is de sneeuw. Dit is de hagel. Dit is de ijzel. Dit is het ijs. Dit is het donker. Dit is het licht. Dit is de kat. Dit is

Nadere informatie

Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016

Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016 Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016 Gemeente Delft in samenwerking met Stichting Duurzaamheidscentrum De Papaver Duurzaamheids centrum De Papaver Natuur- en milieucentrum De

Nadere informatie

Wie eet wie en wie eet wat?

Wie eet wie en wie eet wat? Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één

Nadere informatie

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 2de graad

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 2de graad Handige Harry s Handleiding en leerdoelen - 2de graad Van een aantal dieren kunnen aantonen dat ze aangepast zijn aan hun omgeving. De vaardigheden van dieren in verband brengen met hun levenswijze Voorbeelden

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Opbouw van de lescyclus... 5 3.2. Doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden...

Nadere informatie

Leskist THEMA-handleiding Ontelbare kringlopen Groep 7 en 8

Leskist THEMA-handleiding Ontelbare kringlopen Groep 7 en 8 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Ontelbare kringlopen Groep 7 en 8 Dit

Nadere informatie

2015-2016 2015. NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

2015-2016 2015. NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl NME Leskisten 2015-2016 2015 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-16 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl

Nadere informatie

Lesbrief Beestjes tekenen naar waarneming

Lesbrief Beestjes tekenen naar waarneming Lesbrief Beestjes tekenen naar waarneming Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Zelfstandig Doel van de opdracht: Het kennismaken

Nadere informatie

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Benodigde materialen Knuffels of plaatjes van: een vos een konijn een eekhoorn een egel 4 etensborden 4 (linnen) tasjes

Nadere informatie

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding Het konijnenpad van Lars en Lineke docentenhandleiding Inhoudsopgave Omschrijving het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 2 Lessuggesties bij het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 4 Handleiding voor

Nadere informatie

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon

Nadere informatie

MENU. Tekenevenement Tussen de lijnen = GROEI! 1. Help de boom - groep 1 t/m 4 (hoofdopdracht)

MENU. Tekenevenement Tussen de lijnen = GROEI! 1. Help de boom - groep 1 t/m 4 (hoofdopdracht) MENU Tekenevenement Tussen de lijnen = GROEI! In deze bijlage wordt het menu voor het tekenevenement beknopt weergegeven. Per opdracht leest u: - het idee van de opdracht - de duur hiervan - de daarbij

Nadere informatie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie groen in de stad BIOTOOPWANDELING natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen 1 MO 01 Gewoon doen Deze wandeling met een biotooptas is ontwikkeld door het Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen, Milieudienst

Nadere informatie

Handleiding docent De koe in de kringloop

Handleiding docent De koe in de kringloop De koe in de kringloop Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15 deelnemende

Nadere informatie

Wie eet wie en wie eet wat?

Wie eet wie en wie eet wat? Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8)

Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8) Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8) Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort

Nadere informatie

Naar buiten allemaal!

Naar buiten allemaal! Naar buiten allemaal! 1. Instructie voor leerkrachten Mytylschool Gabriël s-hertogenbosch Naar buiten allemaal! Kinderen meer in contact brengen met de natuur in de eigen omgeving en zelf ontdekken is

Nadere informatie

Ontdekdoos Zaden. groep 5 en 6. docentenhandleiding

Ontdekdoos Zaden. groep 5 en 6. docentenhandleiding Ontdekdoos Zaden groep 5 en 6 docentenhandleiding Uitgave: Amsterdams NME Centrum Ontdekdoos Zaden Docentenhandleiding De ontdekdoos Zaden is voor groep 5 en 6 Het lesmateriaal mag vrij gekopieerd worden

Nadere informatie

Coördinator en contactpersoon Suze Hörchner, ,

Coördinator en contactpersoon Suze Hörchner, , IVN-a fdeling Veen endaal - Rhenen M ediatheek / NM E -centru m Karel Fabritiusstraat 3 3904 TG VEENENDAAL 0318 589 555 (tijdens openingsuren wo 14-16 uur) leskist en1@ivnveen en daal - rhen en.nl w ww.ivn.nl/afdeling/veenend

Nadere informatie

Het Groene Wiel. Uitgave: mei 2013 Vormgeving: Nicole de Kievid. Onderdeel van Veldwerk Nederland Hendrikweg 14 b 6703 AW Wageningen

Het Groene Wiel. Uitgave: mei 2013 Vormgeving: Nicole de Kievid. Onderdeel van Veldwerk Nederland Hendrikweg 14 b 6703 AW Wageningen Uitgave: mei 2013 Vormgeving: Nicole de Kievid Het Groene Wiel Onderdeel van Veldwerk Nederland Hendrikweg 14 b 6703 AW Wageningen T 0317-422 041 info@groenewiel.nl www.groenewiel.nl www.veldwerknederland.nl

Nadere informatie

Bomen in drie seizoenen

Bomen in drie seizoenen Bomen in drie seizoenen Naam van mijn boom Namen groepsgenoten WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - WINTER, LES 2-2004 1 WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - WINTER, LES 2-2004 2 Bomenopdracht in drie

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 3 & 4

Lessuggesties voor groep 3 & 4 Lessuggesties voor groep 3 & 4 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Leskaart

Nadere informatie

Het begin van de winter

Het begin van de winter WINTER 21 december WINTER 2 Het begin van de winter Vanaf 21 juni worden de dagen weer langzaam korter. De zomer duurt tot 22 of 23 september. Dan zijn de dag en de nacht overal even lang. Met andere woorden:

Nadere informatie

De Groene Basis Excursieprogramma

De Groene Basis Excursieprogramma De Groene Basis Excursieprogramma 2015-2016 Natuurexcursies voor het basisonderwijs in Leidschendam-Voorburg De Groene Basis Excursieprogramma 2015-2016 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 Inleiding Hoofdstuk 2

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Lente

Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de

Nadere informatie

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: *

Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL. 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * Aantekeningen Hoofdstuk 2: Planten, dieren, mensen BBL 2.1 Namen 1 Hoe komen planten en dieren aan hun naam? De naam van een plant of een dier kan: * * * 2 Hoe kun je de naam van een organisme opzoeken?

Nadere informatie