OVAM Doe-boek 2016 uitgevoerd uitgevoerd

Transcriptie

1 KETENROADMAP VOEDSELVERLIES - Voortgangsrapport 2017 RAPPORTAGE 2017 Program Actie nr Actie Organisatie Wat Timing realisatie Status Duiding Waar vind ik evt. meer info over de actie? ma nr 1 De bedrijven in de keten ondersteunen om voedselverliezen tegen te gaan 1 1 Fevia Vlaanderen, Flanders' FOOD en de Vlaamse overheid (Agentschap Fevia, Flanders' Food, OVAM, *Gratis materialenscan met voedselverliesaudit voor uitgevoerd Nota: Het onderzoeksproject dat voortvloeide uit de materialscans is nog niet afgerond. Innoveren en Ondernemen) werken een gratis voedselverliesconsultancy uit Agentschap Innoveren en Ondernemen voedingsbedrijven. voor voedingsbedrijven. De doelstelling van deze actie is een geschikt kanaal vinden waardoor een voedselverliesaudit met advies op maat kan worden aangeboden aan de voedingsbedrijven. *Auditschema uit NIB-project Voedselverlies ter beschikking van bedrijven 1 2 Horeca Vlaanderen vraagt aan Guidea, het kenniscentrum voor Horeca en Horeca Vlaanderen, Guidea Tools voor horeca continu in uitvoering Status quo t.o.v Toerisme, om bruikbare tools voor horecaondernemers te ontwikkelen. 1 3 De Vlaamse overheid (ILVO) en Boerenbond ondersteunen technologische innovatie om voedselverliezen bij landbouwbedrijven terug te dringen en nevenstromen hoogwaardig te valoriseren ILVO, Departement Landbouw en Visserij, Boerenbond Ondezoek naar technologische innovatie voor landbouw, valorisatie ervan in de sector en ondersteuning door overheid. 1 4 Unie Belgische Catering (UBC) bespreekt (in samenwerking met haar leden) met het FAVV de afspraken over hygiëne en aansprakelijkheid in verband met het valoriseren van voedseloverschottten (tweede helft 2016). Ze bekijken samen onder welke voorwaarden schenkingen aan voedselbanken, 'doggybags' of 'restorestjes' voor klanten mogelijk is. Indien relevant wordt dat ook in overleg met Horeca Vlaanderen gedaan. Verdere stappen (bv. opstellen van richtlijnen) hangen af van conclusies van het overleg. UBC Hygiëne een aansprakelijkheid voedseloverschotten verduidelijken 1 5 De Vlaamse overheid (OVAM) werkt een doe-boek uit voor de Horeca en catering waarmee bedrijven hun voedselverlies op eenvoudige wijze in kaart OVAM Doe-boek 2016 uitgevoerd kunnen brengen en handelingsperspectieven hebben om kostenbesparend aan de slag te gaan (2015). Horeca Vlaanderen en UBC worden hierbij betrokken. 1 6 De Vlaamse overheid (Flanders logistics-consulenten) geeft logistiek advies aan bedrijven of samenwerkingsverbanden tussen actoren binnen de keten met het oog op kosten- en CO 2 -reductie. De consulenten van Flanders Logistics helpen bedrijven om opportuniteiten voor logistieke efficiëntieverbeteringen te detecteren. Een optimale logistiek kan bijdragen aan de reductie van voedselverliezen. 1 7 De Vlaamse overheid (Departement Landbouw en Visserij) biedt via de Gemeenschapplijke Martordening Groenten en Fruit ondersteuning voor producentenorganisaties om een goed marktbeheer mogelijk te maken en overschotten zoveel mogelijk te vermijden. De Vlaamse overheid onderzoekt op welke manier de preventie van voedselverlies en hoogwaardige valorisatie van overschotten geïntegreerd kan worden in het bestaande beleidskader en in de beleidsplannen (2015). 1 8 Met de uitvoering van het actieplan "Selectief Vissen Doet Leven", het centraal stellen van selectief vissen in het nieuwe Operationeel Programma (in het kader van het Europees fonds voor Maritieme zaken en Zeevisserij) en de samenwerking met andere lidstaten ter voorvereiding van regionale terugplooiplannen, begeleidt en ondersteunt de Vlaamse overheid (Departement Landbouw en Visserij) de visserijsector om selectiever te gaan vissen en discards terug te dringen. Hiermee draagt de Vlaamse overheid bij aan de verduurzaming van de visserijsector en bereidt ze de sector voor op de geleidelijke invoering van de aanlandingsplicht (voor demersale soorten) vanaf 1 januari 2016 die deel uitmaakt van het nieuwe gemeenschappelijke visserijbeleid. 2 Samenwerking in de keten leidt tot minder voedselverlies 2 9 FEVIA Vlaanderen, Boerenbond, Comeos Vlaanderen en Unizo starten een traject op om voorbeelden van goede samenwerking en afspraken in de keten te delen onder de bedrijven uit de keten. Deze voorbeelden gaan uit van het verminderen van wederzijdse verliezen en het tegemoet komen aan elkaars noden. We trachten hiervoor goede praktijken/afspraken te verzamelen of concreet in overleg te gaan tussen bedrijven/sectoren onderling. Geïdentificeerde knelpunten en goede praktijkvoorbeelden worden vervolgens verpreid onder de bedrijven uit verschillende schakels De Vlaamse overheid, de ketenpartners en Unizo onderzoeken de aanpak van incidenten die tot potentiële voedselverliescrisisssen kunnen leiden. Afstemming en samenwerking met federale overheid en andere gewesten wordt voorzien. De communicatie naar de burger komt eveneens aan bod. Ook de voedselhulpsector wordt erbij betrokken. Tegen eind 2016 is een gezamenlijk draaiboek voor potentiële voedselcrisissen. Flanders Logistics Adviezen aan voedingsbedrijven rond logistieke verbeteringen die ten goede komen aan reductie voedselverlies continu in uitvoering Dep LV: In 2017 werd een tweede oproep gelanceerd voor VLIF projectsteun. Er werd voor 1,94 mio aan innovatieve projecten geselecteerd binnen alle thema s en binnen alle deelsectoren van de land- en tuinbouwsector. Eén van de ingediende project kadert in preventie van voedselverlies. Hierbij wordt groentenresten gefermenteerd zodat deze gebruikt kunnen worden als voeder voor varkens. In 2017 werd er eveneens oproep gelanceerd voor VLIF-steun aan de agrovoedingssector (investeringen in de agrovoedingssector tot verhoging van de toegevoegde waarde, de kwaliteit en de voedselveiligheid van landbouwproducten). Ook met deze maatregel kan de preventie van voedselverlies ondersteuning genieten. Er werden 20 projecten geselecteerd voor in totaal 3,5 mio euro. Een screening geeft aan dat zeven van deze 20 projecten een bijdrage leveren aan de vermindering van voedselverlies. ILVO: Het Innodry project werd eind 2017 afgerond en leverde inzicht op rond welke matrices efficiënt kunnen gedroogd worden met de technologie. In parallel werden een vijftal testen uitgevoerd in bilaterale samenwerking met geïnteresseerde bedrijven. Het energiezuinige karakter van de innovatieve droogtechnologie werd in een Masterthesis bevestigd. Verder vervolgonderzoek rond de stabilisatie van voedselreststromen (groenten, fruit o.a. voor soepen, sappen) staat gepland. Het SUNNIVA project werd afgerond: de evaluatie van de spiraalfilterperstechnologie bevestigde dat deze geschikte is om een diverse set van groentenreststromen (rode biet, wortel, knolselder, schorseneer, voetselder...) te fractioneren tot een vloeibare (sap) fractie en perskoek. In het nog lopende HighQJuice project wordt de koppeling met innovatieve conserveringstechnologie verder onderzocht in 2018 ((PEF, HPP, RF). Vervolgonderzoek rond het gebruik van microgolven, PEF en superkritische extractie ter valorisatie van aardappel- en groentenreststromen werd in een ERA- NET SUSFOOD projectvoorstel uitgewerkt. Via het zelfde kanaal werd ook o.a. ism PCFruit en Konings een projectvoorstel rond de valorisatie van fruitreststromen ingediend. Ook 2 interreg projecten, BioBoost en FoodfromFood, waarin de valorisatie van groentenreststromen zal worden onderzocht, gingen in 2017 van start. Het uitgewerkte SBO projectvoorstel Bio2Bio werd goedgekeurd en start eind van Doel van dit project is het gebruik van plantaardige reststromen als grondstof voor de extractie van biopesticiden en biostimulantia. Rond de valorisatie van spruitstokken richting rundveevoeder werd in 2017 een operationele groep opgezet, VEGCAT waarin o.a. telers, veehouders en onderzoekers samenwerken. Het SUSKOOL project rond optimale valorisatie van bloemkoolbiomassa werd verder uitgewerkt. Naast het projectmatig onderzoek werden ook nog verschillende testen één-op-één met telers, verwerkers en retailers opgezet in de Food Pilot rond de valorisatie van overproductie, tweede keus product, nietverkocht product etc (o.a. bananen, brood, tomaten...). Binnen GENESYS loopt enkel de case rond valorisatie van visserijreststromen nog verder. Vervolgonderzoek rond valorisatie van witloofwortels via een nieuwe doctoraatststudie (BioAccu ) zal ook in 2018 worden aangevat in uitvoering Er zijn regelmatig gesprekken tussen FAVV en UBC over de beste manier om de voedseloverschotten te valoriseren uitgevoerd Departement Landbouw en Visserij Integratie in het beleidskader continu in uitvoering De afgelopen maanden heeft het Departement Landbouw en Visserij diverse vragen tot actie van Komosie (op basis vanhttp://lv.vlaanderen.be/nl/landbouwbeleid/landbouwbeleid- eu/crisismaatregelen resultaten van uitgevoerde projecten, o.a. in samenwerking met Belorta) en andere sociale organisaties behandeld, met als doel het faciliteren van projecten met voedseloverschotten binnen het bestaande beleidskader. Departement Landbouw en Visserij uitvoering actieplan selectief vissen, discards in de visserij terugdringen, sector voorbereiden op aanlandingsplicht continu in uitvoering In 2017 resulteerden de onderhandelingen met de landen welke in de Belgische wateren visrechten hebben, om maatregelen in te voeren voor het meer selectief vissen in ecologisch gevoelige gebieden en dit in het kader van het Belgisch marien ruimtelijk plan, in een gemeenschappelijke aanbeveling van Scheveningen High level Groep aan de Europese Commissie (joint recommendation). In 2017 zijn het EFMZV (Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserijen) en het FIVA (Financieringsinstrument voor de Vlaamse Visserij- en Aquacultuursector) op kruissnelheid gekomen. Deze fondsen voorzien o.a. in steun voor investeringen in uitrusting om de selectiviteit van het vistuig op grootte en soort te verfijnen en om ongewenste vangsten te verminderen of te voorkomen en dus de teruggooi te verminderen. In 2017 werd ook de aanlandplicht en het verbod op teruggooi van bepaalde vissoorten verder geleidelijk ingefaseerd om zodanig op 1 januari 2019 tot een algemene aanlandplicht en een algemeen teruggooiverbod te komen, op een aantal verantwoorde uitzonderingen na zoals bijvoorbeeld bij hoge overleving. Al deze maatregelen dragen bij tot het vermijden van voedselverspilling. Fevia, Boerenbond, Comeos, Unizo Goede praktijken delen vanaf 2016 in uitvoering In 2017 werd door FEVIA een online bevraging georganiseerd gericht naar bedrijven uit de voedingsindustrie. De bevraging had de bedoeling om goede en slechte praktijkvoorbeelden te verzamelen van contractclausules, praktijken, tussen individuele spelers. De bevraging liep zowel in Vlaanderen als in Wallonië. Het thema werd ook binnen een ledenwerkgroep van FEVIA besproken. Boerenbond ondernam in 2017 de eerste verkennende gesprekken met Fevia en Comeos rond de oprichting van een Branche organisatie in enkele sectoren. Doel is om binnen de keten tot betere afspraken te komen, waardoor ook voedselverliezen kunnen beperkt worden. Wordt in 2018 verder gezet OVAM, Departement Landbouw en Visserij, alle ketenpartners, Unizo Draaiboek voedselcrisissen 2018 in uitvoering Eind 2017 heeft de OVAM een drafttekst opgesteld voor dit draaiboek na bilateraal overleg met de verschillende ketenpartners. In december 2017 werd dit draaiboek rondgestuurd naar alle ketenppartners, de Vlaamse overheid en Unizo voor eventuele aanpassingen. In het voorjaar van 2018 zal het draaiboek gepubliceerd worden.

2 2 11 In 2014 hebben de Vlaamse overheid (OVAM) en Fost Plus in samenwerking met FEVIA Vlaanderen, Comeos Vlaanderen en de Interregionale verpakkingscommissie (IVC) de rol van verpakkingen in de preventie van voedselverlies onderzocht In 2015 communiceren de Vlaamse Overheid (OVAM), Fost Plus, FEVIA Vlaanderen en Comeos Vlaanderen over de rol van verpakkingen in de preventie van voedselverlies, op basis van resultaten van dit onderzoek FEVIA Vlaanderen en Comeos Vlaanderen, Fost Plus en de Vlaamse overheid (OVAM) organiseren overleg voor verdere samenwerking inzake communicatie rond verpakkingen en voedselverlies De Vlaamse overheid (OVAM) onderhoudt het bestaande Pinterest-platform over innovatieve verpakkingen om via goede voorbeelden bedrijven, ontwerpers van voedingsverpakkingen en burgers te informeren over de rol van verpakkingen in de preventie van voedselverlies (2015). FEVIA Vlaanderen, Comeos Vlaanderen en FOST Plus werken hieraan mee. FEVIA Vlaanderen en Comeos Vlaanderen promoten de Pinterest-pagina bij hun leden. Consumentenorganisaties worden bij dit platform betrokken. 3 Bedrijven sensibiliseren, inspireren en engageren tegen voedselverlies. A. Bedrijven sensibiliseren en inspireren Boerenbond, FEVIA Vlaanderen, Comeos Vlaanderen, Horeca Vlaanderen, UBC, Unizo, Flanders FOOD en IPV (Initiatieven voor Professionele Vorming van de Voedingsnijverheid, het opleidingscentrum van en voor de voedingsindustrie) communiceren naar hun leden met het oog op bewustwording in de respectievelijke sectoren. Deze communicatie wordt ook verstuurd naar de Vlaamse overheid voor monitoringsdoeleinden Boerenbond, FEVIA Vlaanderen, Comeos Vlaanderen, Horeca Vlaanderen, UBC, Unizo, Flanders FOOD en IPV besteden in de communicatie naar hun leden aandacht aan het thema voedselverliezen. OVAM, Fost Plus, Fevia, Comeos, IVC Studie 2014 uitgevoerd en OVAM, Fost Plus, Fevia, Comeos Communicatiemateriaal 2015 uitgevoerd en OVAM, Fost Plus, Fevia, Comeos Overlegmomenten continu in uitvoering Er zijn overlegmomenten georganiseerd met OVAM, Fost Plus, Pack4Food en Fevia. Hierover is gecommuniceerd in de publicaties en/ of nieuwsbrieven van de verschillende organisaties. Nieuwe relevante informatie in verband met voedselverlies en verpakkingen wordt gecommuniceerd naar de leden van FEVIA via de nieuwsbrief. Zo werd in 2017 gecommuniceerd over over de resultaten van de Greener Packaging Awards 2017, waarbinnen ook een categorie "vermindering van verspilling" zit. OVAM, Fost Plus, Fevia, Comeos Pinterest-platform 'pack2savefood' continu in uitvoering In dit kader is de Pinterest pagina verder onderhouden. Nieuwe voorbeelden, studies, campagens worden toegevoegd. Boerenbond, FEVIA, Comeos, Horeca Vlaanderen, UBC, Unizo, Flanders FOOD en IPV (nu Alimento) Boerenbond, FEVIA, Comeos, Horeca Vlaanderen, UBC, Unizo, Flanders FOOD en IPV (nu Alimento) Communicatie en bewustwording binnen de sectoren. continu in uitvoering Zie verder bij de deelacties. Communicatie rond het thema continu in uitvoering FEVIA communiceerde in haar nieuwsbrief over voedselverlies. Deze nieuwsbrief wordt zowel naar leden als naar externe stakeholders gestuurd, maar leden krijgen meer artikels dan niet-leden. In 2017 werden 13 artikels gepubliceerd die gerelateerd zijn aan het thema. Het thema kwam ook regelmatig aan bod tijdens verscheidene werkgroepen met de leden. FEVIA was in ook nauw betrokken bij de uitvoering van een project rond voedselverlies in de Waalse voedingsbedrijven en nam hiervoor tijdens 2017 de organisatie van het communicatieluik op zich (infosessie, persconferentie en brochure). Ook de Vlaamse voedingsbedrijven werden geïnformeerd over de resultaten van dit project in Wallonië. Voor IPV (nu Alimento) betekent het thema voedselverlies eveneens een continue bezorgdheid. Daarom worden er ook talrijke opleidingen aangeboden zoals: voedselveiligheid, verpakkingstechnieken (bvb de opleiding vermijden van recalls), milieu-opleidingen. In de Alimento-nieuwsbrief werden 2 getuigenissen opgenomen over efficiënt werken met minder fouten en waste op de productielijnen bij Kim's Chocolates en Astra Sweets. Flanders Food: In 2017 werden 3 artikels gepubliceerd in de Flanders' FOOD RADAR. Deze geven vanuit wetenschappelijktechnologisch standpunt inspiratie om voedselverlies te voorkomen. Ook werden verschillende nuttige links rond het thema verzameld. Horeca Vlaanderen: In november - december 2017 een herlancering van de oproep om de website te bekijken, de tips toe te passen en het chef s charter te ondertekenen. Aanleiding hiervan is de update van onze checklist met daarin nieuwe tips & tricks rond het vermijden van voedselverlies. Comeos verspreide actua over voedselverlies via haar nieuwsbrief. Boerenbond en Landelijke gilden hebben in 2017 voor de leden een 20 tal voorlichtingsvergaderingen in het Vlaamse landsgedeelte georganiseerd. Er werd ingegaan op de problematiek van voedselverlies. Bewustwording stond centraal. Er werden tools aangereikt om voedselverliezen te vermijden. Via de Website van de Landelijke Gilden werd info gegeven over de problematiek. Ook op de land- en tuinbouwbeurs "Agriflanders" die plaatvond van 12 tot 15 januari 2017 werd op de stand uitvoerig de aandacht getrokken op de problematiek. Verder werd in het ledenblad "Buiten" (67,000 oplagen) informatie verschaft over het onderwerp en werd in het Bestuursblad "Kader" (8000 exemplaren) het onderwerp aanbevolen om in de plaatselijke afdelingen op de agenda te plaatsen Boerenbond behandelt het thema op evenementen gericht op de sector en/of Boerenbond Thema op evenementen continu in uitvoering Landbouwbeurs "Agriflanders" vond plaats van 12 tot 15 januari 2017 in Gent Expo. Daarbij werd op de stand volop de het grote publiek. Boerenbond organiseert op de landbouwbeurs Agriflanders een event om landbouwers te inspireren en te engageren en zo het thema op de agenda te zetten/houden. aandacht getrokken op technieken om voedselverlies te vermijden (precizie landbouw) en op mogelijkheden die Foodwe.be en Komosie aanbieden om schenkingen te doen Comeos Vlaanderen behandelt het thema voedselverliezen met haar leden op haar Commissie Duurzame Handel en tijdens de bijeenkomsten van haar interne werkgroep voedselverlies UBC behandelt het thema voedselverliezen met haar leden tijdens de bijeenkomsten van haar interne werkgroep voedselverlies FEVIA Vlaanderen sensibiliseert vanaf 2015 de voedingsbedrijven, in samenwerking met de Vlaamse overheid, over hoe zij de consument kunnen helpen om minder voedsel te verspillen (bv. via informatie op verpakkingen). Consumentenorganisaties worden bij deze actie betrokken. Er zullen tips en best practices worden verspreid. Er zal de fabrikanten eveneens op gewezen worden welk voordeel dat ook kan bieden voor hen. In het kader van deze actie wordt een soort toolbox voor bedrijven uitgewerkt (tegen 2017). De actie wordt gemonitord via het aantal tips dat verspreid werd. Comeos Bijeenkomsten continu in uitvoering De werkgroep voedselverlies is verschillende keren samengekomen: 19/01-17/03-17/06-17/ , de thema is altijd op de agenda gezet. Verschillende acties zijn voorgesteld (action labs, sensibilisatie...) UBC Bijeenkomsten continu in uitvoering De werkgroep voedselverlies is verschillende keren samengekomen: 19/01-17/03-17/06-17/ , de thema is altijd op de agenda gezet. Verschillende acties zijn voorgesteld (action labs, sensibilisatie...) Fevia Sensibilisatie van de sector, delen van tips en best continu in uitvoering In 2017 stuurde FEVIA 2 nieuwsbrieven met daarin 14 tips om voedselverspilling bij de consument te verminderen practices (bewaarinformatie en informatie voor de consument) 3 14 UBC-leden sensibiliseren hun klanten (bedrijven, instellingen) van het belang van bepaalde praktijken die voedselverlies kunnen terugdringen in de keuken UBC ontwikkeling en verspreiding sensibiliserend materiaal 2016 in uitvoering Comeos deed navraag bij de leden over hun gevoerde acties om het voedselverlies te laten dalen. De resultaten van de bevraging zijn nog niet beschikbaar. en bij de klant door de opmaak van sensibiliserend materiaal (indien mogelijk met feiten en cijfers) en argumentatie en de promotie van dit sensibiliserend materiaal bij hun klanten (2016) Horeca Vlaanderen voert via de Europese koepel een bevraging uit bij horecaverenigingen in de Europese lidstaten om inspiratie op te doen voor de aanpak van voedselverliezen in de horecasector (2015). Horeca Vlaanderen Bevraging 2015 uitgevoerd Nota: Hotrec heeft in 2017 een checklist verspreid naar alle aangesloten organisaties, dus ook naar Horeca Vlaanderen. Deze checklist bevat tips & tricks voor het vermijden van voedselverlies. Een aantal van deze tips kwamen nog niet voor in de checklist van Horeca Vlaanderen, maar werden meegenomen in de update van november Flanders FOOD inspireert bedrijven op vlak van innovatie en technologie door de organisatie van infodagen, netwerkmomenten, voorstelling van inspirerende cases, sensibiliserende artikels, en met de oprichting van de themagroep Voedselverliezen binnen het Platform Duurzaamheid, waarbinnen workshops met brainstormsessies aanleiding zullen geven tot concrete acties en projecten. Flanders' FOOD Bedrijven inspireren continu in uitvoering In 2017 werden bedrijven geïnspireerd aan de hand van de nieuwsbrief van Flanders' FOOD, tijdens lezingen, brainstorms en individuele contacten in kader van de Interreg projecten Food from Food en Food Heroes. 'Elk beetje telt' was één van de centrale thema's op de Flanders' FOOD Inspiration Days. Maar ook de vele acties en projecten in kader van Industrie 4.0 hebben als doel om smarter te produceren met minder verliezen en lean management te introduceren Horeca Vlaanderen, UBC en de Vlaamse overheid (OVAM) moedigen de hoogwaardige valorisatie van voedselafval in de horeca en cateringsector aan. Horeca Vlaanderen, UBC en de OVAM hoogwaardige valorisatie voedselafval aanmoedigen continu in uitvoering Tijdens het Forum Voedselverlies van 16 november 2017 is er een workshop besteed aan de belemmeringen bij selectieve inzameling van OBA bij horeca bedrijven. Hier zal in 2018 op verder gewerkt worden. De bedoeling is om volgend hierop de sector verder te sensibliseren in voorbereiding op de verplichting om OBA selectief in te moeten zamelen vanaf De Vlaamse overheid (OVAM) communiceert richting horecabedrijven over de OVAM, Horeca Vlaanderen, UBC Communicatiemateriaal continu uitgevoerd mogelijkheden en voordelen van selectieve inzameling, waaronder voedselafval. Er is een samenwerking met Horeca Vlaanderen om op regelmatige basis te communiceren rond selectieve inzameling (start voorjaar 2015). De Vlaamse overheid (OVAM) en UBC bekijken of eenzelfde samenwerking opgestart kan worden met de UBC-leden. (meeste artikels enkel voor leden FEVIA beschikbaar) foodfromfood.eu;

3 De UBC-leden bekijken met hun klanten welke mogelijkheden er zijn (in eerste UBC sensibilisering van de sector continu in uitvoering De leden sensibiliseren regelmatig de klanten maar het is niet gemakkelijk omwille van al lopende contracten en de wil instantie voor de selectieve inzameling van voedselafval en in tweede van de klant. instantie voor de valorisatie ervan) en sensibiliseren hen over dit thema Horeca Vlaanderen zal in 2015 Febem vragen een calculatortool te Horeca Vlaanderen, FEBEM Calculatortool stopgezet ontwikkelen, die ze in zal promoten naar de horecasector om die te sensibiliseren over de kostprijs van voedselafval en de opportuniteiten van selectieve inzameling De Vlaamse overheid (OVAM) bekijkt de mogelijkheid om de selectieve inzameling van voedselafval in de horeca en de cateringsector aan te moedigen. OVAM Sensibilisatiemateriaal continu uitgevoerd 3 18 De Vlaamse overheid (OVAM) nodigt in 2016 de vertegenwoordigers van de OVAM, Departement Leefmilieu, Natuur Onderzoek rond bewaren en koelkasten 2016 uitgevoerd witgoedproducenten/invoerders uit voor overleg. De bedoeling is om te en Energie (nu Departement bekijken hoe consumenten geholpen kunnen worden om voeding zo optimaal Omgeving), Fevia, mogelijk thuis te bewaren en daardoor verspilling in de keuken terug te Consumentenorganisaties dringen. Concreet kan het gaan, zowel over technische aanpassingen aan het ontwerp van de koelkast of diepvriezer, als over aanpassingen of wijzigingen van de informatie over het gebruik van een toestel. FEVIA Vlaanderen zal deelnemen aan dat overleg en ook consumentenorganisaties zullen bij het overleg worden betrokken. De actie wordt opgevolgd via het aantal afspraken dat gemaakt wordt met de betrokken vertegenwoordigers De Vlaamse overheid (Het Facilitair Bedrijf) speelt een voortrekkersrol in de grootkeukensector door voedselverlies in de restaurants en catering terug te dringen. Het Agentschap Facilitair Bedrijf heeft de ambitie om voedselverlies in zijn restaurants en catering terug te dringen met 15% tegen De Sociale InnovatieFabriek informeert en sensibiliseert (sociale) ondernemers over sociale innovatie en sociaal ondernemerschap, ontwikkelt mee hun concepten en begeleidt hen richting financiële ondersteuning, onder meer via IWT haalbaarheidsstudies of IWT innovatietrajecten. Het Facilitair Bedrijf Voedselverliesmeting, communicatie, preventie-acties, introductie selectieve inzameling continu in uitvoering Het Facilitair Bedrijf zet verder in op projecten die een bijdrage leveren bij het beperken van voedselverlies. a. in al onze vestigingen werden kruidencorners ingevoerd en de evaluatie ervan is positief b. de banquetingmap voor speciale evenementen is ook al een tijd in gebruik, maar er komen nog aanpassingen waaronder een aanbod voor 100% veggie broodjeslunches c. Proefproject in Gent voor de valorisatie van organisch voedselafval is geslaagd, momenteel is er raamcontract voor gescheiden afvalophaling in gunningsfase. Daarna wordt dit verder uitgerold in onze andere uitbatingen Sociale InnovatieFabriek sociale innovatie en sociaal ondernemerschap stimuleren continu in uitvoering In 2017 werd opnieuw een campagne 'Radicale Vernieuwers' gehouden. Bij de winnaars (die elk extra begeleiding en zichtbaarheid krijgen) zitten initiatieven die belangrijk zijn rond voedingsinnovatie: The BigH, De Landgenoten en Dorpspunt Beveren De Sociale InnovatieFabriek houdt een vinger aan de pols m.b.t. nieuwe initiatieven over voedselverlies en ondersteunt ondernemers bij het Sociale InnovatieFabriek Ondersteuning ondernemers continu in uitvoering In 2017 kwamen enkele nieuwe initiatieven in begeleiding, waaronder WOW-food. uittekenen van een sociaal innovatietraject rond voedselverlies. Waar mogelijk brengt de Sociale InnovatieFabriek verschillende innovatoren en ondernemers samen die voedselverlies aanpakken Boerenbond, FEVIA Vlaanderen, Comeos Vlaanderen, Horeca Vlaanderen en UBC zijn het aanspreekpunt voor sociaal innovatieve initiatieven rond voedselverlies gericht op hun sector De Vlaamse overheid (Het Facilitair Bedrijf en Departement Kanselarij en Bestuur) stelt binnen het kader van de verduurzaming van overheidsopdrachten modelclausules op rond de preventie van voedselverlies (2015). UBC wordt erbij betrokken. Afstemming wordt voorzien met het federale niveau en de andere gewesten. De Vlaamse overheid zal deze clausules vervolgens integreren in haar bestekken voor cateringsopdrachten en aanbieden aan de lokale besturen De Vlaamse overheid (Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin) brengt relevante spelers bijeen om het nut van en de mogelijke samenwerking rond sensibilisering over voedselverliezen specifiek in de welzijns- en zorgsector te verkennen (2016). UBC is aanspreekpunt voor de catering en wordt betrokken in deze actie De Vlaamse overheid (OVAM) integreert de preventie van voedselverlies in OVAM haar ondersteuning van alle organisatoren van evenementen en feesten, door middel van de Groenevent-campagne, terug te vinden op B. Bedrijven stimuleren tot engagement 3 24 Horeca Vlaanderen ontwerpt in het voorjaar van 2015 een checklist waarbij horecaondernemingen praktische tips en tricks krijgen aangereikt om voedselverlies te reduceren. Horeca Vlaanderen koppelt de checklist aan de vraag om een engagement aan te gaan (een onderschrijven van de engagementsverklaring op maat van de horecabedrijven) en stemt af met de Vlaamse overheid Boerenbond ontwerpt tegen eind 2015 een checklist waarbij landbouwers praktische tips en tricks krijgen aangereikt om voedselverlies te reduceren. Boerenbond koppelt de checklist aan de vraag om een engagement aan te gaan (een onderschrijven van de engagementsverklaring op maat van de landbouwbedrijven) en stemt af met de Vlaamse overheid Boerenbond, FEVIA Vlaanderen en Comeos Vlaanderen zetten goede voorbeelden in de kijker (bv. via awards, verkiezingen, enz.). Dit kan een eigen initiatief zijn of dat van een stakeholder of partner uit de keten Vlaamse overheid (Toerisme Vlaanderen) en Bond Beter Leefmilieu streven ernaar om het thema voedselverspilling te integreren in het Green Keyprogramma. Alle ketenpartners Het Facilitair Bedrijf, Departement Kanselarij en Bestuur Ketenpartners zijn aanspreekpunt voor Sociaal-innovatieve continu in uitvoering De ketenpartners zijn aanspreekpunt. projecten Integratie modelclausules in cateringopdrachten continu in uitvoering Vanuit de Vlaamse overheid is een leidraad opgemaakt rond de preventie van voedselverlies bij overheidsopdrachten. Deze is ook afgestemd met de collega s van de andere Gewesten en het federale niveau. Deze leidraad is vervolgens ook voorgelegd aan UBC en werd tijdens het Forum Voedselverlies van 16 november 2017 besproken met de stakeholders in een specifieke sessie rond de beperking van voedselverlies in overheidsopdrachten. Departement Welzijn, Volksgezondheid samenwerking rond voedselverlies in de zorgsector + en Gezin, UBC samenwerking stimuleren rond het thema voedselverlies in de welzijnsector vanaf 2016 in uitvoering Het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin stuurde, met de werkgroep als klankbord, verschillende communicaties uit naar de verschillende sectoren uit de welzijns- en gezondheidssector. Het doel van deze communicaties: organisaties overtuigen tot engagement, het thema voedselverlies in de kijker zetten binnen de verschillende sectoren. Aanvullend werd er een afspraak gemaakt de verschillende koepelorganisaties uit de welzijns- en gezondheidssector om communicatie en sensibilisatie van het thema voedselverlies aan de leden te ondersteunen. De nadruk van de communicaties lag in 2017 op engagement en het uitvoeren van een nulmeting. In november werd er een nulmeting georganiseerd waar geëngageerde organisaties konden deelnemen. In totaal schreven 69 organisaties zich in voor de nulmeting. Het aantal engagementen is gestegen naar 120 organisaties. Ter voorbereiding van de meting werd een beveiligde portaalsite gecreëerd en een infosessie rond meten georganiseerd waar een 100-tal organisaties aan deelnamen. Eind november worden de resultaten van 2017 geëvalueerd en een aanzet tot planning 2018 en verder gemaakt. In de toekomst onderzoeken we naar mogelijke acties voor sectoren die nu nog niet betrokken zijn uitgevoerd Horeca Vlaanderen Checklist, Chef's charter in uitvoering De checklist werd geactualiseerd in Zie ook actie 3.15 Boerenbond Checklist 2015 in uitvoering Checklist bleek moeilijk te realiseren. Wordt verder bekeken. Boerenbond, Fevia, Comeos Goede voorbeelden in kijker continu in uitvoering FEVIA: In 2017 werd opnieuw een Greener Packaging Award uitgereikt. Dit initiatief wordt georganiseerd door Fost Plus en Val-I-Pac, in samenwerking met onder meer FEVIA (jurering). In 2017 was er een opnieuw een specifieke categorie "vermindering van verspilling", waardoor verpakkingen in de kijker konden gezet worden die erop gericht zijn om voedselverspilling te verminderen. FEVIA organiseert jaarlijks de Ecotrophelia competitie, waarbij teams van studenten uit het hoger onderwijs een innovatief en duurzaam voedingsproduct moeten onwikkelen. Ook wordt jaarlijks de Trofee FEVIA Vlaanderen en Trofee FEVIA Wallonie georganiseerd, een innovatiewedstrijd voor leerlingen uit het secundair onderwijs. In 2017 kreeg Cha'Pluchure de tweede prijs bij Ecotrophelia: een mix van gedroogde fruit- en groentenevenstromen uit de voedingsindustrie (vb. schillen en pulp van citrusvruchten). Comeos: heeft aan de "greener packaging award" deelgenomen Toerisme Vlaanderen, Bond Beter Leefmilieu Bijeenkomsten werkgroep 'restaurants' van Groene sleutel Vlaanderen 2016 uitgevoerd 4 Personeel opleiden om voedselverliezen te voorkomen 4 28 IPV (nu Alimento) (opleidingscentrum van en voor de voedingsindustrie) zorgt IPV (nu Alimento) Vormingsaanbod; doorwerking getrapte aanpak continu in uitvoering voor een permanent opleidingsaanbod met aandacht voor voedselverlies voor werknemers uit de voedingsindustrie. Hiervoor wordt volgens een getrapte aanpak gewerkt Prominente doorverwijzing op de IPV-website naar meerdere bestaande opleidingen die kunnen bijdragen tot reductie van voedselverliezen, vanaf eind 2014 tot minstens eind IPV (nu Alimento) Doorverwijzing prominent aanwezig op website 2015 uitgevoerd Thema voedselverlies verwerkt in de groeneventcampagne un-exemple-ecologique-inscrivez-vous-au-greener-packaging- Awards

4 FEVIA Vlaanderen gaat in 2015 na welke bijkomende opleidingen nuttig zouden zijn om op te nemen in het permanent aanbod van IPV, onder meer op basis van de ervaringen in het NIB-project Voedselverlies. IPV zoekt in lesgevers om de eventuele hiaten in het beschikbare opleidingsaanbod op te vullen IPV gaat samen met de lesgevers van de bestaande opleidingen na hoe het aspect voedselverlies meer belicht kan worden in het bestaande opleidingsaanbod ( ) IPV zet goede praktijkvoorbeelden van werkplekleren in de kijker. IPV biedt werkplekleren aan in de vorm van BLITS Begeleid Leren In Teams. Het is gebleken dat deze aanpak aantoonbare resultaten levert, ook op het vlak van voedselverlies. De bedoeling van de promotie is om andere bedrijven te inspireren en te tonen hoe goed geïnformeerde en bewuste werknemers de voedselverliezen kunnen terugdringen op de productievloer. De actie wordt opgevolgd door het aantal praktijkvoorbeelden dat in de kijker geplaatst wordt. De actie is vanaf 2014 van start gegaan en gaat door zolang er nieuwe praktijkvoorbeelden beschikbaar zijn Horeca Vlaanderen overlegt met Horeca Vorming Vlaanderen om vanaf september 2016 de preventie van voedselverliezen te integreren in alle voedselgerelateerde horeca-opleidingen. Om deze actie te monitoren kan gekeken worden naar de beschikbare opleidingen en de vermeldingen van voedselverlies binnen de bestaande opleidingen. Daarnaast kan ook de effectieve deelname aan de diverse lessenpakketten opgevolgd worden 4 31 Boerenbond ontwikkelt een vormingspakket voor landbouwbedrijven en integreert dit vanaf 2016 in haar vormingsaanbod voor landbouwers Comeos moedigt haar leden aan om de preventie van Voedselverlies in de interne opleidingen te integreren UBC moedigt haar leden aan om de preventie van voedselverlies in de interne opleidingen te integreren. 5 Consumenten sensibiliseren, inspireren en engageren rond voedselverlies A. Samen communiceren tegen voedselverlies 5 34 De Vlaamse overheid ( Energie) communiceert naar de burger rond het thema. Bestaande overheidsinitiatieven (bv. website rond voedselverlies, factsheet met consumentencijfers, ) worden onderhouden en verder uitgebouwd. Waar leemtes worden gedetecteerd wordt de mogelijkheid van nieuwe initiatieven onderzocht. Indien mogelijk stelt zij de communicatie-initiatieven van de verschillende partners (overheid, ketenpartners, stakeholders, ) maximaal op elkaar af, zodat deze gestroomlijnd en versterkt worden. Fevia, IPV (nu Alimento) bijkomende opleidingen, bijkomende lesgevers 2016 uitgevoerd IPV (nu Alimento) Extra belichten in bestaande opleidingen 2016 in uitvoering In 2016 werd met 4 lesgevers overlegd met de bedoeling om in 2017 meer aandacht te geven aan 'reductie van voedselverlies' in het bestaande opleidingsaanbod (en nieuwe opleidingen). IPV (nu Alimento) Best practices in de kijker continu in uitvoering In de Alimento-nieuwsbrief van oktober 2017 werd een praktijkvoorbeeld van een verbetertraject (RCA) bij een voedingsbedrijf (Astra Sweets) uitgebreid voorgesteld. Horeca Vlaanderen Integratie in opleidingen 2016 in uitvoering Horeca Vorming Vlaanderen: opleidingen voor werknemers: in totaal gebruikten 650 cursisten het afgelopen jaar de checklist. Horeca Academie (initiatief van Horeca Vlaanderen, organiseert opleidingen voor werkgevers en zaakvoerders zonder personeel) nam de checklist tegen voedselverlies op in het cursusmateriaal dat de deelnemers aan de opleiding Foodcostcalculatie' meekregen. In totaal meer dan 200 deelnemers. In het najaar van 2017 werd een "test-opleiding" No food to waste' georganiseerd in Kortrijk, met in totaal 20 deelnemers. Deze opleiding zal in 2018 herhaald worden in andere steden. Boerenbond Vormingspakket 2017 uitgevoerd In totaal werden in 2017 een 20 tal voorlichtingsvergaderingen gegeven voor de leden. Ook de schenkingsbeurs en project Foodwe.be werd toegelicht Comeos Incentives continu uitgevoerd UBC Incentives continu uitgevoerd Communiceren naar de burger continu in uitvoering Begin 2017 werd de website verder uitgebouwd. Tips voor consumenten werden geüpdatet en infografics werden ontwikkeld om deze tips te ondersteunen en het theoretisch kader rond voedselverlies te verduidelijken. Het Departement Omgeving schreef een artikel over de oorzaken van voedselverlies in huishoudens voor het magazine van NICE (Nutri-news) dat wordt verspreid naar adresssen van voedingsdeskundigen Horeca Vlaanderen informeert haar leden hoe ze correct de doggybag of het Horeca Vlaanderen Richtlijnen FAVV bij gebruik restorestje continu uitgevoerd Het restorestje komt eveneens aan bod in de ge-update checklist (zie ook actie 3.24). restorestje kunnen introduceren als de leden die ter beschikking willen stellen aan hun klanten De Vlaamse overheid ( Energie) hanteert en Info voedselveiligheid Doggy Bag promoten continu uitgevoerd De richtlijnen over het veilig gebruik van het restorestje werden door Horeca Vlaanderen opgenomen in de checklist promoot de richtlijnen, opgesteld door FAVV, voor de consument over het correcte gebruik van de doggybag of het restorestje. Horeca Vlaanderen en de consumentenorganisaties worden hierbij betrokken. van de campagne No Food To Waste. De richtlijnen over het veilig gebruik van de doggy bag zijn opgenomen op voedselverlies.be 5 36 Comeos moedigt haar leden aan om acties te ondernemen richting de Comeos en leden Sensibiliseringsinitatieven continu in uitvoering Comeos deed navraag bij de leden over hun gevoerde acties om het voedselverlies te laten dalen. De resultaten van de consument om voedselverlies te vermijden. Comeos-leden zetten eigen bevraging zijn nog niet beschikbaar. sensibiliseringsinitiatieven verder om voedselverspilling bij de consument te verminderen. Dat kan op verschillende niveaus en op verschillende wijzen. De leden rapporteren jaarlijks over deze initiatieven aan Comeos VLAM neemt de preventie van voedselverlies mee in haar communicatie als onderliggende boodschap, daar waar het relevant is. VLAM en de Vlaamse overheid ( Energie) stemmen hierover af (2015) VLAM voert de campagne VIS, very important selection, vers gevist door onze vissers uit, in samenwerking met de NorthSeaChefs. De campagne heeft als doel om vissoorten onder de aandacht te brengen die door onze vissers aangevoerd worden, vaak ook als bijvangst. Op die manier wil men de consument laten kennis maken met minder bekende vissoorten. In overleg met de sector bepaalt VLAM telkens een vis van de maand, rekening houdend met de kwaliteit, de seizoenen, de aanvoer in de vismijnen en de initiatieven inzake duurzaamheid in de sector De Vlaamse overheid (OVAM) onderzoekt de mogelijkheden van nieuwe media om te communiceren naar de consument ( ) De Vlaamse overheid ( Energie) bekijkt de mogelijkheden om kennis, attitude en gedrag van de consument over voedselverlies te monitoren. De consumentenorganisaties worden hierbij betrokken. B. De jeugd inspireren 5 41 De Vlaamse overheid ( Energie) coördineert acties rond het thema naar de jeugd. Door het gericht samenbrengen van verschillende stakeholders uit de onderwijswereld, de jeugdsector en de relevante ketenpartners worden initiatieven ontwikkeld om voedselverlies in de leefwereld van de jongeren (schoolcontext, vrije tijd, ) te beperken, en streven we er naar om het thema duurzaam te integreren in de bestaande curricula Boerenbond bekijkt samen met Plattelandsklassen hoe de aandacht voor voedselverliezen in zijn educatieve programma s kan worden geïntegreerd (2016) De Vlaamse overheid (Departement Landbouw en Visserij) bekijkt de mogelijkheid om educatieve acties rond voedselverlies op te zetten in het kader van het Europese schoolfruit- en schoolmelk-programma (2015). C. Burgers betrekken VLAM Integratie in campagnes 2015 in uitvoering Er verscheen een artikel over de oorzaken van voedselverlies in huishoudens voor het magazine van NICE (Nutri-news) dat wordt verspreid naar adresssen van voedingsdeskundigen. VLAM Campagne VIS continu in uitvoering Er werd extra accent gelegd op de vissoort rode poon, de vis van het jaar Er wordt niet doelmatig gevist op rode poon, maar het is voor de Belgische reders wel een belangrijke bijvangst. Bij niet verkoop komt deze perfect lekkere vis in diervoerder terecht. OVAM Onderzoek 2016 stopgezet Sociale media bieden heel wat mogelijkheden om te sensibiliseren rond voedselverlies. Er is geen onderzoek meer gepland, de mogelijkheden van nieuwe media worden maximaal ingezet binnen de nieuwe campagne Koelkasten en voedselverlies (zie nieuwe acties). Daar zal de communicatie deels ook verlopen via social media. Ook van Twitter wordt veel gebruik gemaakt. Via #voedselverlies worden de berichten over voedselverlies gemakkelijk toegankelijk gemaakt.de respons op de actie op social media wordt gemonitord voor verder onderzoek naar de mogelijkheden om te communiceren over voedselverlies via social media., Consumentenorganisaties Kennis, attitude en gedrag van de consument monitorren. continu in uitvoering In mei 2017 publiceerde de Vlaamse overheid in samenwerking met de ketenpartners een eerste meting van het gebruik van voedselreststromen in de gehele voedingsketen, van boer tot consument. In functie van deze publicatie werd een inschatting gemaakt van de hoeveelheid nevenstromen en voedselverlies die worden geproduceerd door Vlaamse huishoudens. Eind 2016 startte het Departement Omgeving in samenwerking met consumentenorganisaties een onderzoek op dat dieper ingaat op kennis, attitude en gedrag van voedselverlies bij huishoudens. In 2017 startte het dagboekonderzoek voor deze studie en werd een onlinevragenlijst opgemaakt. De resultaten van dit onderzoek worden in 2018 verwacht en zullen o.a. de basis vormen voor toekomstige communicatie- en sensibilisatie-initiatieven. Initiatieven voor jongeren ontwikkelen en het thema integreren in de curricula. continu in uitvoering Het Departement Omgeving startte in 2016 een onderzoek op naar interventies rond voedselverlies in schoolomgeving. Het onderzoeksrapport werd in december 2017 opgeleverd. De resultaten worden in 2018 bekendgemaakt Boerenbond Paketten en programma's waar thema in verwerkt is 2016 in uitvoering Werd in 2017 geïntegreerd in de werking van plattelandsklassen. Binnen plattelandsklassen werd de ladder van Moerman in de werking geïntegreerd. In het plattelandscentrum ("De sceure") van Vleteren werd een eerste educatieve site opgezet waarbij de moerman ladder toegelicht wordt. Plattelandsklassen tevens zal op stand Agribex (december 2017) info geven aan jongeren om voedselverliezen te vermijden. Ook werd op de stand tijdens de jaarmarkt in Leuven (september 2017) de moerman ladder gepresenteerd en toegelicht Departement Landbouw en Visserij educatieve acties rond voedselverlies opzetten in het kader van het Europese schoolfruit en schoolmelkprogramma continu in uitvoering Op dit moment wordt voedselverlies in de begeleidende maatregelen niet als expliciet thema aangeboden. Wel wordt er bij de uitwerking van educatieve materialen en het geven van tips steeds met voedselverlies rekening gehouden. Er is ook een seizoenskalender met portiegroottes beschikbaar

5 5 44 De Vlaamse overheid ( Energie) wil door samenwerking met verschillende partners burgers mobiliseren rond het thema. Door in te zetten op sociale interactie verhoogt de kans dat de burger zijn actuele voedingsgewoonten kritisch bevraagt en verandert. Dat kan slechts slagen door ook een beroep te doen op externe partners. We denken hierbij bv. aan verenigingen en lokale overheden. Bestaande en toekomstige initiatieven worden in kaart gebracht en waar mogelijk ondersteund. Zinvolle samenwerkingsverbanden worden gestimuleerd. Samenwerking met externe partners stimuleren en burgers mobiliseren. continu in uitvoering Met consumenten- en middenveldorganisaties werd in 2017 verder overlegd met het oog op het afstemmen van acties naar burgers. Dit werd vooral opgenomen in het kader van de studie betreffende kennis, attitude en gedrag van voedselverlies bij huishoudens Boerenbond werkt samen met partners om burgers te sensibiliseren. Boerenbond Sensibilisatiemateriaal en -initiatieven continu in uitvoering In totaal werden in 2017 een 20-tal voorlichtingsvergaderingen gegeven Boerenbond en Landelijke Gilden werken samen, ondersteunen en nemen deel Boerenbond Acties van derden continu in uitvoering Deelname aan verschillende debatavonden in de loop van aan acties van andere keten- en middenveldpartners om consumenten te sensibiliseren (bv. Feeding the 5000, debatavonden ) Boerenbond biedt, in samenwerking met de Vlaamse overheid (OVAM) en Boerenbond Vormingspakket continu in uitvoering Infobrochures Vlaco worden ter beschikking gesteld op beurzen waaraan Boerenbond deelneemt. Vlaco vzw, de leden van de Landelijke Gilden een pakket vorming en voorlichting aan, gericht op sensibilisering, preventie van voedselverlies, verwerking van overschotten en aandacht voor voedselverliezen in het Zuiden (i.s.m. Trias) Boerenbond sensibiliseert Landelijke Gilden, KVLV (nadruk op deeleconomie), Agra en andere landbouworganisaties. Boerenbond engagement van partnerorganisaties continu gepland 6 Nieuwe samenwerkingsmodellen tussen reguliere en sociale economie De Vlaamse minister bevoegd voor Armoedebestrijding financiert het project Hefboomprojecten maken gezonde voeding bereikbaar voor iedereen ( ) om innovatieve samenwerkingen te realiseren tussen de sociale en reguliere economie Komosie voert het project Hefboomprojecten maken gezonde voeding bereikbaar voor iedereen ( ) uit in samenwerking met relevante partners. Vlaamse minister bevoegd voor Armoedebestrijding Komosie Financiering 2017 uitgevoerd In het kader van het hefboomproject Samenwerking met veilingen, werden in 2017 de concrete proefprojecten verdergezet en geëvalueerd. Binnen het hefboomproject Samenwerking met supermarkten werd voornamelijk verder gewerkt aan het pilootproject voor een logistiek samenwerkingsverband tussen sociale organisaties en MAKRO. De volledige hefboomprojecten worden eind 2017/begin 2018 geëvalueerd, op basis waarvan eventuele verdere stappen gezet kunnen worden. Meer sociale organisaties maken gebruik van voedseloverschotten van veilingen en supermarkten. De operationele samenwerking uittesten in meerdere (piloot)projecten. De begeleiding van regionale of stedelijke samenwerkingsverbanden in uitvoering Op 9 februari 2017 organiseerden we een studiedag in Leuven getiteld Sociaal aan de slag met voedseloverschotten - Hier staan we met onze hefboomprojecten. waar de tussentijdse resultaten van het project werden getoond. Er namen n_170.aspx meer dan 100 personen aan deel. Op 9 mei 2017 een infosessie i.s.m. dep. Landbouw & Visserij van Vlaamse overheid over het gebruik van de Schenkingsbeurs voor het schenken van groenten of fruit aan sociale organisaties (Ulbeek). Alle groente- en fruitveilingen werden uitgenodigd. Op 17 mei 2017 een infosessie soepproductie o.b.v. overschotten door sociale economie bedrijven. Deelname van 15 sociale economie bedrijven. 1. Uitbreiding van het proefproject door Depot Margo voor de verdeling van groente-overschotten i.s.m. BelOrta voor sociale organisaties in meer Limburgse gemeenten. n_170.aspx 2. Uitbreiding van de samenwerking van 1 Makro-vestiging voor schenking van overschotten aan sociale organisaties naar alle Makro's. 3. Opzetten van samenwerking van Carrefour winkels met sociale organisaties voor systematische schenkingen via de Schenkingsbeurs. 1. Begeleiding van depot Margo, Sociale kruideniers Gent en Voedsaam vzw bij de opmaak van een businessplan voor de opstart van een opslag- en distributiecentrum voor voedseloverschotten. n_170.aspx 2. Opvolging van de verschillende distributieplatformen die ontstaan zijn en ondersteuning bij hun noden voor de verdere uitbouw. o.a. door de organisaties van 2 x een Lerend Netwerk voor deze distributieplatformen (20/4 en 14/11). Sociale tewerkstelling wordt gecreëerd doorheen deze activiteiten. Onderzoeken van de mogelijkheden voor duurzame continuering van deze activiteiten. Bij de distributieplatformen die door een stad (Antwerpen, Gent, Kortrijk...) worden beheerd, werken ze met leerwerknemers (Art.60). Bij het Depot Margo in Limburg worden de logistieke taken uitgevoerd door medewerkers van de beschutte werkplaats BEWEL. Bij Voedsaam werken ze samen met een sociale werkplaats (Den Azalee). Ook andere betrokken organisaties (Sense, WEB...) werken met sociaal tewerkgestelden in hun activiteiten Op vlak van verdeling: Voor de regionale sociale distributieplatformen werken we een financieringskader uit. via het klaverbladfinancieringsmodel. Wij peilen bij de verschillende betrokken beleidsverantwoordelijken en ketenpartners naar hun bereidheid. De partners van de Ketenroadmap ondersteunen mee dit voorstel (n.a.v. voorstellen op het Ketenplatform Voedselverlies 22 september Op vlak van verwerking van overschotten ondersteunen we vooral het geplande proefproject van POD MI voor een sociale aanbesteding voor (verse) soep o.b.v. groente-overschotten i.k.v. het FEAD. Opmaken van beleidsaanbevelingen Comeos Vlaanderen is het aanspreekpunt voor de realisatie van het hefboomproject Samenwerking met supermarkt ( ) Boerenbond ondersteunt de realisatie van het hefboomproject Samenwerking met veiling ( ) De Vlaamse Regering bepleit bij de federale overheid de mogelijkheid om de steun van het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen (federaal geregeld) mee in te zetten voor acties/hefboomprojecten van organisaties in de sociale economie rond voedseloverschotten De Vlaamse minister bevoegd voor Armoedebestrijding financiert het project Distributief model voor gezonde voeding. Hefboom voor sociale activering ( ) RIMO voert het project Distributief model voor gezonde voeding. Hefboom voor sociale activering ( ) uit in samenwerking met relevante partners Onder coördinatie van de Vlaamse minister bevoegd voor Armoedebestrijding worden opportuniteiten voor samenwerking rond sociaal aan de slag gaan met voedselverlies verkend en opgevolgd ( ). Dit bouwt voort op het overleg, getrokken door Komosie, met onder meer Boerenbond, FEVIA Vlaanderen, Comeos Vlaanderen, UBC, Horeca Vlaanderen en Unizo. Ook andere relevante partners worden erbij betrokken: Netwerk tegen Armoede, Sociale Kruideniers Vlaanderen, Voedselbanken, vrijwilligersorganisaties, sociale restaurants, samenlevingsopbouw,. Binnen dit overleg worden bovenvermelde projecten opgevolgd, maar is ook ruimte voor andere initiatieven. 7 Het schenken van voedseloverschotten promoten en faciliteren Comeos Vlaanderen hefboomproject samenwerking met supermarkt 2017 in uitvoering De leden van Comeos nemen regelmatig deel aan de projecten van Komosie die een deel van "samenwerking met supermakt" zijn. Boerenbond hefboomproejct samenwerkiing met veiling 2017 uitgevoerd Vlaamse minister bevoegd voor Armoedebestrijding, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin overleg in uitvoering Tijdens een overleg tussen het kabinet van minister Homans en minister Borsus, werd dit aangehaald. Departement Welzijn, Volksgezondheid Financiering 2017 uitgevoerd Aan de hand van een uitgewerkt businessplan onderneemt RIMO de nodige acties om Depot Margo structureel verder en Gezin, Vlaamse minister bevoegd te laten werken na Hierbij neemt een nauwe samenwerking met lokale besturen een belangrijke plaats in. Een voor Armoedebestrijding beperkte verder financiering vanuit Armoedebestrijding wordt nog bekeken. RIMO Project distributief model 2016 in uitvoering Aan de hand van een uitgewerkt businessplan onderneemt RIMO de nodige acties om Depot Margo structureel verder te laten werken na Hierbij neemt een nauwe samenwerking met lokale besturen een belangrijke plaats in. Een beperkte verder financiering vanuit Armoedebestrijding wordt nog bekeken. Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, alle ketenpartners overleg continu in uitvoering Tijdens een overleg op 17 maart 2017 werden drie prioritaire thema s geselecteerd, waarrond werkgroepen aan de slag gingen: (1) logistiek, (2) een breed regelgevend kader en (3) gezonde voeding. Dit resulteerde in drie adviesnota's, die bezorgd werden aan de minister bevoegd voor Armoedebestrijding. Op basis van haar reactie worden eventuele verder stappen gezet en/of overleg gepland De Vlaamse minister bevoegd voor Armoedebestrijding en de federale overheid financieren de ontwikkeling van de interactieve web-applicatie (vanaf 2015). Departement Welzijn, Volksgezondheid Financiering 2014 uitgevoerd zie ook actie en Gezin, Vlaamse minister bevoegd voor Armoedebestrijding Komosie ontwikkelt de interactieve web-applicatie en betrekt hierbij de ketenpartners. Midden 2015 is de web-applicatie operationeel. Komosie Een online platform ontwikkelen, lanceren en onderhouden dat het schenken van voedseloverschotten vergemakkelijkt 2015 uitgevoerd Nota: Ontwikkeling en lancering is gebeurd in 2015, maar ook in 2017 bleven we intensief inzetten op: 1) de verdere bekendmaking ervan aan voornamelijk schenkerszijde (i.s.m. ketenpartners), 2) het uitvoeren van 1e lijnshelpdeskfunctie (voor o.a. inschrijvingen en vragen van gebruikers en persoonlijke begeleiding van de nieuwe schenkers bij hun 1e schenkingen). 3) en verder ontwikkeling en verbetering van de Schenkingsbeurs (o.a. met bijkomende functionaliteiten, een smartphone-app van de Schenkingsbeurs voor schenkers en integratie van de wetgeving inzake BTW-recuperatie bij schenkingen.) rs_141.aspx