Melk van Hier, kansen voor landbouw en natuur?

Transcriptie

1 Melk van Hier, kansen voor landbouw en natuur? NATUUR EN LANDBOUW// VORSELAAR// 14 maart 2012

2 Draagvlakverbredingsproject Melk van Hier 1/1/ /12/2013 Dit initiatief kadert binnen een overkoepelend project draagvlakverbreding Landbouw &Milieu van de Vlaamse overheid. Met de steun van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie, het Departement Landbouw en Visserij, de Vlaamse Landmaatschappij en het Agentschap voor Natuur 2 en Bos

3 Draagvlakverbredingsproject Beperkt onderzoek naar mogelijkheden voor Melk van Hier om landbouwer te vergoeden voor de productie van melk én voor het agrarisch natuur- of landschapsbeheer (bv weidevogelbeheer) en zo meer kansen te creëren voor weidevogels in de Noorderkempen

4 Draagvlakverbredingsproject > Brede informatieronde en kennisopbouw Projectidee b.akkerbrood Melksector Weidevogels, agrarisch natuur en landschapsbeheer > Melkveehouders: overleg, enquête, bedrijfsbezoeken, praatcafé > Burgers consumenten: enquête, zomerevenementen, praatcafé

5 B.akkerbrood Boeren in Haspengouw zaaien het graan In de winter blijft een strook graan op de akker. Fijn voor de akkervogels en andere dieren! Ambachtelijke bakkers bakken het lekker b.akkerbrood. Fiets jij naar de bakker vandaag?

6 Idee B.akkerbrood > Structurele financiering voor akkervogelmaatregelen via lokaal duurzaam product onafhankelijk van overheidssubsidies > Meerwaarde voor landbouwers en natuur > Korte keten product > Samenwerking keten, zelfde doel, charter > Sensibiliserende boodschap op broodzak

7 Hypothetisch potentieel > Gemidd melkconsumptie: 51,37 L/pers.j of 43,79 EUR/pers.j (LARA) Beperkte meerprijs 5 à 10% = 2,20 à 4,40 EUR/pers.j Noorderkempen inw 1 op 10 koopt melk van hier en betaalt 10% meerprijs: Noorderkempen EUR/j Provincie Antwerpen EUR/j Vlaanderen EUR/j

8 Melkveehouderij > Sterk uitgebouwd in de Noorderkempen > Intensivering melkproductie per uur, per ha of per bedrijf blijft toenemen Kostprijs stijgt, per liter minder opbrengst Aantal bedrijven daalt

9 Melksector Melkveehouderij sterk aanwezig in de Noorderkempen > Onzekerheden naar arbeidsinkomen Overheid: beleid, subsidies, Volatiele markt, afschaffen melkquota Toename productiekosten > Vrijwillige initiatieven geen toekomstige bijkomende beperkingen/verplichtingen (zonder meerprijs)

10 Melksector Melksector is omgekeerde piramide: veel melkveehouders leveren aan enkele melkerijen, die op hun beurt leveren aan een paar distributieketens die de prijs bepalen > Melkerij: coöperatie, geen differentiatie maar verduurzaming ganse sector, kleine winstmarge op witte melk, beperkte niche eerlijke melk, duurzaamheidsmonitor > Distributie: interesse voor lokale, eerlijke producten, duurzaamheid, laagste prijs, productverhaal > Het kan ook anders: biodia,

11 Melkveehoudersenquête 40 ingevulde enquêtes 92% heeft weidevogels op bedrijf 15% (5 landbouwers) weten hoeveel 28% neemt weidevogelmaatregelen Ca 30% positief of neutraal tov agromilieumaatregelen 25 à 30 % positief tav melk van hier, weidevogelbeheer 27% (8) mag gecontacteerd worden 50% (16) wil op de hoogte gehouden worden 23% (7) interesse voor praktijkvoorbeelden, excursie 30% (11) wil melk van hier produceren 28% (9) wil weidevogelbeheer toepassen

12 Melkveehoudersenquête Kruidenrijke grasstroken of bloemen randen houtkanten poelen Zwaluwen en hun nesten

13 Melkveehouders Vanuit een ondernemershouding zijn veel landbouwers bereid constructief mee na te denken of mee te werken aan productvernieuwing ( Melk van Hier ) of ecologische verbreding (agrarisch natuur- en landschapsbeheer) > mestwetgeving niet afgestemd op weidevogelbeheer, hoge gronddruk in de Noorderkempen, peilverhoging voor grutto, wisselend kennisniveau > Garantie eerlijke melk? Meerprijs betaald door consumenten? > concretiseren doelstellingen en vergoedingen, niet te veel regeltjes

14 Weidevogels > Noorderkempen belangrijke regio voor weidevogels ea natuur- en landschapswaarden > Effectief en efficiënt weidevogelbeheer Veel randvoorwaarden: waterpeil, openheid, rust, broedgebied, voedsel, predatie, Gebiedsgericht: verschillende maatregelen moeten ruimtelijk geconcentreerd toegepast worden (5 à 10 % van de oppervlakte van een gebied) en in voldoende gebieden Focus: afgestemd op doelsoort(en)

15 Weidevogels > monitoring ecologisch resultaat? > geen regionale visie voor weidevogelbeheer in de Noorderkempen > Collectief weidevogelbeheer

16

17 Consumenten - burgers Wil burger/consument 10% meer betalen landbouw en natuur? 91% JA 9% NEE 171 ingevulde enquêtes Hoeveel is 10% meer? Gemiddelde besteding/jaar?

18 Consumenten - burgers > Betalingsbereidheid vanuit een betrokkenheid bij landbouw en/of natuur > Kleine meerprijs (enkele eurocenten/l) zal consument niet merken > Grotere meerprijs enkel indien echte meerwaarde duidelijk is of link duidelijk is: lokale kleinschalige land(schaps)bouwer > Weidevogels onbekend en onbemind > Consument weet niet wat melk kost, maar koopt gewoontegetrouw de goedkoopste

19 Hoe verder? > Sensibilisatie en pilootprojecten Organisatie opleiding weidevogelvrijwilligers ism plattelandsklassen, landelijke gilden, KVLV Agra, natuurpunt Project rond melkautomaten en sensibilisatie landbouwers en brede publiek Overleg met ANB en VLM over regionale visie voor weidevogels in de Noorderkempen, afstemmen acties Bedrijfsbezoeken, opvolgen geïnteresseerde landbouwers weidevogelbeheer