DSM 5 voor kinderen en jongeren
|
|
|
- Myriam Vermeiren
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DSM 5 voor kinderen en jongeren Inleiding Chaim Huyser, kinder- en jeugdpsychiater Geneesheer-directeur
2 Referatencyclus DSM 5 voor de zomer Datum Onderwerp Door Tijd Dinsdag 24 maart 2015 Inleiding Chaim Huyser u Autisme spectrumstoornis Britt Hoogenboom & Sanne u Hogendoorn Dinsdag ADHD Reino Stoffelsen & Ariane u 21 april 2015 Gedragsstoornissen Tjeenk-Kalff, Tijs Jambroes & Arne Popma u Dinsdag 19 mei 2015 Verstandelijke beperking Pieter Troost u Leer- en communicatie- Stoornissen Anne-Claire Beernink u Dinsdag 23 juni 2015 Infantpsychiatrie Tamar Rozendaal u Voedings- en Maartje Snoek & Leonieke u eetstoornissen Terpstra Stemmingsstoornissen Max Guldner & Johan van Dijk u
3 Referatencyclus DSM 5 na de zomer Datum Onderwerp Sprekers Tijd Dinsdag 15 sept 2015 Dwang, Angst, Tics (DAT) Lidewij Wolters & Chaim Huyser u Somatische symptoom stoornissen Ingeborg Visser & Lisette t Hart u Dinsdag 20 okt 2015 Psychose Hiske Becker (AMC) u Borderline persoonlijkheidsstoornissen Janet Noorloos u Dinsdag 17 nov 2015 Trauma en kindermishandeling Ramon Lindauer u Genderdysforie Annelou de Vries (Vumc) u
4 Symposium de Bascule 26 juni 2015
5 Accreditatie Referatencyclus DSM-5 voor kinderen en jongeren Beroepsvereniging Stand van zaken NIP/NVO Aangevraagd. Per bijeenkomst accreditatie. FGZPt Aangevraagd. Per bijeenkomst accreditatie. NVvP Aangevraagd cyclus. In behandeling. Huisartsen ABC1/Cluster 1 Jeugdartsen (AbSg) Verpleegkundig specialisten Aangevraagd cyclus (24/3 niet meer mogelijk, dus 6 bijeenkomsten) Niet aangevraagd. Voldoet niet aan alle voorwaarden (betrokkenheid arts maatschappij en gezondheid bij organisatie ). Niet aangevraagd. Cyclus aanvraag mogelijk, ook met terugwerkende kracht. Interesse?
6 Inhoud Diagnostiek en classificatie Historie Principes en veranderingen DSM-5 Kritiek en alternatieven Hoe nu verder
7 Take home message
8
9 Diagnose of classificatie? Classificatie is het onderbrengen in een categorie van verschillende symptomen. Diagnose : symptomen die leiden tot een syndroom/ stoornis, mogelijke oorzaken, ziekte proces, ernst en prognose. Diagnostische formulering/ beschrijvende diagnose: Klinische voorgeschiedenis en samenvatting van sociale, pedagogische, psychologische en biologische factoren die kunnen hebben bijgedragen aan een bepaald psychische stoornis.
10 Waarom een diagnose? Patiënten: Validatie dat er wat aan de hand is en geeft een mogelijke verklaring, behandeling en prognose. Behandelaren:Communicatie onderling, Werkhypothese voor behandelplan Wetenschappelijk Onderzoek Justitie Beleidsmakers Geldverstrekkers
11 Kinderpsychiatrische diagnostiek - Afhankelijkheid van gedrags- en ervaringskenmerken. - Meerdere bronnen (kind, ouders, school) - Verschillende technieken (interview, vragenlijsten, observaties) - Ondanks al het hersen- en genonderzoek geen biomarkers voor een stoornis. - Het zit wat complex in elkaar - Voorbeeld: genetisch onderzoek
12 Shared genetics among major psychiatric disorders Alessandro Serretti, Chiara Fabbri The Lancet, Volume 381, Issue 9875, 2013,
13
14 Psychische stoornis in DSM 5 Een psychische stoornis is een syndroom, gekenmerkt door klinisch significante symptomen op het gebied van de cognitieve functies, emotieregulatie of gedrag van een persoon, dat een uiting is van een disfunctie in de psychologische, biologische, of ontwikkelingsprocessen die ten grondslag liggen aan het psychisch functioneren. Gewoonlijk gepaard gaande met significante lijdensdruk of beperkingen in het sociaal functioneren.
15
16 Het alternatief: ICD-10
17 Geschiedenis DSM-I (1952): 130 pagina s en 106 stoornissen DSM-II (1968): 134 pagina s ;182 stoornissen. DSM-III (1980): 494 pagina s en 265 stoornissen DSM-III-R (1987) tekstueel DSM-IV (1994): 567 pagina s ; 292 stoornissen DSM-IV-TR (2000): 886 pagina s; 297 stoornissen in 17 hoofdstukken. DSM-5 (2013): 947 pagina s en 22 hoofdstukken, in NL 1211 pagina s
18 DSM III (Robert Spitzer) Grote verandering - A-theoretisch, breuk met psychodynamische theorie (neurose, hysterie). - Algoritmes bepalen de classificaties - Multi-axiale diagnostiek - Relatie met ICD-9
19 DSM IV (Allen Francis) 1994 Wetenschappelijke benadering: Literatuur reviews Wetenschappelijke analyses criteria Field Trials Ingevoegd criterium van klinisch significant lijden Nieuwe classificaties: Acute stress stoornis, PTSD, Asperger.
20 Gevolgen voor autisme
21 DSM 5 (David Kupfer & Darrel Regier) Agenda 2008 Taskforce 28 mensen - 13 Werkgroepen, 130 leden voor verschillende stoornissen, meer dan 400 meelezende adviseurs voor het eerst ook Europeanen. - Vanuit Nederland bijv. Susan Bögels, Wijbrand Hoek, Jim van Os en..
22 Wetenschappelijke onderbouwing - Research agenda APA samen met WHO, World Psychiatric Association (WPA), National Institute of Mental Health (NIMH). - Literatuur reviews - Field trials: 2300 patienten waarvan 600 pediatrische patienten. Medische academische centra ( Betrouwbaarheid) en gewone behandelcentra (klinische bruikbaarheid).
23 Controle mechanismen - Openbare website met reactie mogelijkheid - Externe experts in Scientific Review Committee (wetenschap) en Clinical and Public Health Committee (bruikbaarheid). - Taskforce deed aanbevelingen APA assembly, die uiteindelijk in november 2012 akkoord gaf.
24 DSM-5 uitgangspunten Klinisch optimaal bruikbaar Criteria voor classificaties basis voor wetenschappelijk onderzoek en visa versa. Nadruk op dimensionaliteit Nadruk op Ontwikkelingsperspectief Cultuur en gender bewust en sensitief Continuïteit met DSM IV zoveel mogelijk behouden maar niet op voorhand restricties In lijn met de veranderingen van de ICD-11 Levend document
25 Criteria voor clustering - Gedeelde neurale substraten - Familaire predispositie - Genetische risicofactoren - Specifieke omgevingsfactoren - Biologische markers - Antecedenten in het temperament - Afwijkingen in emotionele of cognitieve processen - Symptoom overeenkomsten - Ziektebeloop - Hoge comorbiditeit - Gedeelde behandelrespons
26 DSM 5 Indeling De DSM-5 kent drie hoofdstukken: 1. Inleiding over totstandkoming en gebruik 2. De classificaties 3. Diagnostische instrumenten, onderzoekscriteria, nog te onderzoeken classificaties en culturele formuleringen
27 DSM 5 Algemene veranderingen De vijf assen zijn afgeschaft Een classificatie leidt tot één regel waarbij alle classificaties/comorbiditeit (psychisch en somatisch) worden beschreven te beginnen met de hoofdclassificatie. As II en III gaan dus op in de conclusie. As IV en V zijn afgeschaft wegens onvoldoende wetenschappelijk bewijs. De GAF en CGAS zijn vervangen door een nieuw instrument de WHODAS.
28 DSM 5 Algemene veranderingen De hoofdstukken zijn veranderd wat betreft volgorde en indeling. Er is geen apart hoofdstuk meer voor kinderen en jongeren. De classificaties gelden voor alle leeftijden. De hoofdstukken gerangschikt in een volgorde van aflopend belang van ontwikkeling. ICD 11 geharmoniseerd
29 Subtypering en dimensies in DSM 5 Naast classificaties ook subtypes en specificaties. Specifiers om ernst aan te geven, en/of specifieke beschrijvingen en beloop. Ook meer ruimte aan comorbiditeit door minder uitsluitingscriteria bijv. ASS en ADHD mogen nu samen. Actueel beeld maar eerdere stoornis wel vermelden (in remissie) Te vroeg voor omslag naar dimensies
30 Dimensionaliteit versus categorieën Categorieën zijn handig om beslissingen te nemen. Psychiatrische symptomen zijn zelden categoriaal. Dimensionele benaderingen maken elke patiënt uniek. Roep om profilering en stagering
31 Waar houdt normaal op en waar begint de stoornis
32 Hoog-risico benadering Lobby om pre -stoornissen in de DSM te krijgen: Attenuated (subklinisch) Psychosis Syndrome Mild Neurocognitive Disorder.
33 Disclaimer In eerste instantie bedoeld als hulpmiddel voor clinici. Risico s en beperkingen! Bijv. Wettelijke ontoerekingsvatbaarheid of wilsbekwaamheid of het hebben van een handicap zijn niet 1 op 1 met een DSM 5 classificatie. Het gebruik van de DSM 5 door iemand die geen clinicus of arts is en niet voldoende is opgeleid om de aanwezigheid van een psychische stoornis vast te stellen, wordt afgeraden.
34 Deel II: Hoofdstukken 22 hoofdstukken, waarbij enkele verschuivingen: Bipolaire en verwante stoornissen apart van depressieve stoornissen Bij Angststoornissen zijn OCD en PTSD aparte hoofdstukken geworden Gender dysforia en parafile stoornissen zijn ook aparte hoofdstukken geworden.
35 DSM 5 veranderingen Classificaties zijn: Vervallen: bijv. gedeelde psychose Verplaatst: Alle diagnoses uit de kinder categorie zijn verplaatst. Bijv. separatie angst. Samengevoegd: Asperger bestaat niet meer en valt nu onder ASS Andere naam: Bijv. Dysthyme stoornis is nu persisterende depressieve stoornis Nieuw:
36 Nieuw in DSM 5 (belangrijkste) Sociale (pragmatische) communicatiestoornis Disruptieve stemmingsdisregulatie stoornis Ontremd sociaal contact stoornis Premenstruele stemmingsstoornis Verzamelstoornis & Excoriatiestoornis Obsessieve-compulsieve stoornis door een middel/medicatie/door somatische aandoening Eetbuistoornis Tardieve dystonie en Tardieve acathisie en Antidepressiva-discontinuerings-syndroom
37 Nieuw in DSM 5 De NAO Niet Anderszins Omschreven verdwijnt en wordt: Andere gespecificeerde stoornis bij niet aan geheel aan de criteria voldoen. Ongespecificeerde. stoornis bij onvoldoende info.
38 Deel 3 WHODAS 2.0 (disability assessment schedule) : 36 items: Begrijpen en communiceren, bewegen en verplaatsen, zelfverzorging, omgaan met mensen, activiteiten, deelname aan samenleving. Meetinstrumenten, Nivo 1> Nivo 2 zie ook Cultureel interview Andere nader te onderzoeken classificaties
39 Andere verder te onderzoeken classificaties o.a.: Alternatief multidimensioneel model voor persoonlijkheidsstoornissen Subklinische psychose stoornis Internetgaming stoornis Neurocognitive stoornis door prenatale blootstelling aan alcohol. Suicidale-gedragsstoornis Niet suicidale zelfbeschadiging
40 Kritiek
41 Punten van kritiek Criteria te ruim waardoor te veel mensen/kinderen als ziek worden gezien. Te grote belangen van farmaceutische industrie en verwevenheid met psychiaters
42 Te veel labels? Overigens de labels NLD, MCDD, DCD, Asperger en PDDNOS komen niet voor in de DSM 5 Ook niet veel gebruikte begrippen als faalangst, hoogbegaafdheid, hoogsensitief
43 DSM en zorgverzekeraars Zorgverzekeraars gebruiken de DSM om pakket te beperken. - Brief NZI over DSM-5, 22 dec 2014: Geen GGZ zorg: Specifieke enkelvoudige fobieën, echter wel verzekerd via huisartsenzorg. Seksuele stoornissen (met uitzondering van a) parafiele stoornissen en b) genderidentiteitsstoornissen). Slaapstoornissen, via huisartsenzorg of medisch specialistische zorg. Aanpassingsstoornissen, wettelijk uitgesloten per 2012.
44 Alleen Huisarts volgens zorgverzekeraars sociale (pragmatische) communicatiestoornis ( persisterend moeite hebben met het sociale gebruik van verbale en non-verbale communicatie is een te globaal criterium ) verzamelstoornis, tenzij voldaan wordt aan bepaalde criteria die de ernst van de problematiek weergeven (specificatie excessief verwerven en gering of ontbrekend realiteitsbesef/ waanovertuigingen); excoriatiestoornis, tenzij voldaan wordt aan bepaalde criteria die de ernst van de problematiek weergeven (ernstige lichamelijke complicaties); eetbuistoornis, tenzij voldaan wordt aan bepaalde criteria die de ernst van de problematiek weergeven (specificatie matig, ernstig of zeer ernstig). andere gespecificeerde stoornis, met uitzondering van de andere gespecificeerde schizofreniespectrumstoornis en andere psychotische stoornissen Dus geen a.g. eetstoornis, geen a.g. presoonlijkheid, geen a.g. ASS
45 Hoe nu verder? - Thomas Insell (Directeur NIMH): - Jim van Oss: - Wat is er gebeurd? - Wat is je kwetsbaarheid en je weerbaarheid? - Waar wil je naar toe? - Wat heb je nodig?
46 De Bascule - Wij gaan de DSM 5 leren kennen en vervolgens gebruiken - Niet als bijbel, wel als communicatie instrument - Niet als diagnostisch eindstation maar wel als classificatie van symptomen en onderdeel van de diagnostiek - We houden een open oog en mind voor vernieuwing en alternatieven, voorlopig is dit het minst slechte wat er is
47 Take home message
DSM-5: de algemene wijzigingen ten opzichte van de DSM-IV
DSM-5: de algemene wijzigingen ten opzichte van de DSM-IV Classificeren, diagnostiek en indicatiestelling Prof.dr. Michiel W. Hengeveld, psychiater Disclosure Disclosure belangen spreker Potentiële belangenverstrengeling
Lezing voor de NVA. Door Harmke Nygard-Smith Klinisch psycholoog. Ontwikkelingsstoornissen Dimence
Lezing voor de NVA Door Harmke Nygard-Smith Klinisch psycholoog Ontwikkelingsstoornissen Dimence Waarom diagnostiek? Hoe doen we eigenlijk diagnostiek? De DSM 5 Wijzigingen in de DSM 5 voor de autisme
Diagnose en classificatie in de psychiatrie
Diagnose en classificatie in de psychiatrie Klinische Validiteit Research Betrouwbaarheid Prof dr Bert van Hemert psychiater en epidemioloog Afdelingshoofd psychiatrie DBC Kosten-baten 2 Diagnosen in de
Stemmingsstoornissen. Van DSM-IV-TR naar DSM-5. Johan van Dijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut Max Güldner, klinisch psycholoog-psychotherapeut
Stemmingsstoornissen Van DSM-IV-TR naar DSM-5 Johan van Dijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut Max Güldner, klinisch psycholoog-psychotherapeut Inhoud Veranderingen in de DSM-5 Nieuwe classificaties
Autisme en de DSM-5 symposium autismenetwerk Zuid- Holland Zuid Autismeweek
Autisme en de DSM-5 symposium autismenetwerk Zuid- Holland Zuid Autismeweek Woensdag 2 april 2014 Ad van der Sijde, Yulius Autisme Paul Reijnen, BOBA Inhoud Presentatie Vragen Veranderingen DSM-5 autisme
DSM-5: een inleiding. J. De Fruyt
DSM-5: een inleiding J. De Fruyt Het is een systeem dat aanleiding geeft voor misbruiken. Daarom pleit ik voor de afschaffing ervan. Stijn Vanheule Eén boek in de kast van uw arts mag uw argwaan wekken.
DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014
DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014 Inhoud DSM IV -> DSM 5 DSM IV: Schizofrenie als kernsyndroom Even stilstaan bij SCHIZOFRENIE Kritiek op DSM IV Overzicht DSM 5 Schizofrenie (1) Epidemiologie:
Psychotische stoornissen in DSM V. Mirjam Klein (supervisor Erik Giltay) Afdeling Psychiatrie LUMC, Leiden
Psychotische stoornissen in DSM V Mirjam Klein (supervisor Erik Giltay) Afdeling Psychiatrie LUMC, Leiden Kritiek op DSM IV Nauwelijks goede definitie van Schneideriaanse symptomen Subtyperingen niet betrouwbaar
DSM-5 De belangrijkste veranderingen t.o.v DSM-IV
DSM-5 De belangrijkste veranderingen t.o.v DSM-IV Dr. P. Remijnse, psychiater UWV Den Bosch, 25 september 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk
Ben je voor of tegen?
Waar zijn we met de DSM 5 Waar zijn we met de DSM 5 Ben je voor of ben je tegen Ben je voor of tegen (potentiële) Belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Prof dr Bert van Hemert, psyhiater Afdeling
Q&A-lijst. Vijftien veel gestelde vragen over DSM-5
Q&A-lijst Vijftien veel gestelde vragen over DSM-5 1. Wat is de DSM en wat kunnen psychiaters ermee? De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) is een gereviseerd classificatiesysteem
Op naar DSM 5. Mariken van Onna Klinisch psycholoog-psychotherapeut Supervisor VGCt Karakter Nijmegen Universitair Centrum Kinder- en jeugdpsychiatrie
Op naar DSM 5 Mariken van Onna Klinisch psycholoog-psychotherapeut Supervisor VGCt Karakter Nijmegen Universitair Centrum Kinder- en jeugdpsychiatrie Nieuwe (wetenschappelijke) ontwikkelingen Meer kennis
Zorginstituut Nederland heeft op 16 december 2014 het rapport De nieuwe DSM- 5, gevolgen voor het pakket vastgesteld.
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE 0530.2014164247 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen
42 de psycholoog / mei 2014 de dsm is geen zorgbepalend instrument malou van hintum
42 de psycholoog / mei 2014 malou van hintum foto s: herman wouters de psycholoog / mei 2014 43 interview met michiel hengeveld de dsm is geen zorgbepalend instrument Tijdens het voorjaarscongres van de
Bijlage van DSM V naar ICPC 1
Bijlage van DSM V naar ICPC 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen 319 Verstandelijke beperking P85 Mentale retardatie/intellectuele achterstand 307.9 Communicatiestoornissen P29 Andere psychische
Zorginstituut Nederland heeft op 16 december 2014 het rapport De nieuwe DSM- 5, gevolgen voor het pakket vastgesteld.
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE 0530.2014164247 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-5 WHITEPAPER Persoonlijkheidsstoornissen Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren
Paniekaanval als specificatie
DSM-IV-TR 1. Paniekstoornis met agorafobie 2. Paniekstoornis zonder agorafobie 3. Agorafobie zonder paniekstoornis in de voorgeschiedenis 4. Specifieke fobie 5. Sociale fobie 6. Obsessieve-compulsieve
DSM-5 Inleiding in de belangrijkste veranderingen
DSM-5 Inleiding in de belangrijkste veranderingen Dr. P. Remijnse, psychiater VIA, 23 januari 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante
1.1 Ontwikkelingspsychopathologie Opbouw van het boek Hoofdstuk 1 in tien punten 25 Belangrijke begrippen 25
Inhoudsopgave 1 Introductie 17 1.1 Ontwikkelingspsychopathologie 17 1.2 Opbouw van het boek 20 1.3 Hoofdstuk 1 in tien punten 25 Belangrijke begrippen 25 2 Classificatie, diagnostiek en epidemiologie 27
Van somatoforme stoornissen naar somatisch symptoom stoornis
Van somatoforme stoornissen naar somatisch symptoom stoornis Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Het verdwijnen van hypochondrie En andere begrepen en onbegrepen verschillen
Grensoverschrijdend gedrag. Les 2: inleiding in de psychopathologie
Grensoverschrijdend gedrag Les 2: inleiding in de psychopathologie Programma Psychopathologie; wat is het? Algemene functionele psychopathologie DSM Psychopathologie = Een onderdeel van de psychiatrie
Eetstoornissen DSM-5. Leonieke Terpstra & Maartje Snoek
Eetstoornissen DSM-5 Leonieke Terpstra & Maartje Snoek VOXVOTE Voelt u zichzelf te dik? Probeert u daar (soms) wat aan te doen (lijnen)? Heeft u een eetstoornis (gehad)? 2/3 van de vrouwen wil afvallen
SAMENVATTING... 3 1 INLEIDING...
2014131952 Consultatiedocument DSM-5, gevolgen voor het pakket. Inhoudsopgave SAMENVATTING... 3 1 INLEIDING... 6 1.1 VERZOEK VWS... 6 1.2 WELKE VRAGEN BEANTWOORDEN WE IN DIT RAPPORT?... 6 1.3 AANPAK...
KWALITEITSONTWIKKELING GGZ
KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Kwalitatief goede zorg tegen aanvaardbare kosten Door Sebastiaan Baan Korte uitleg animatie: https://youtu.be/dl6n5hix2d Y 2 NETWERK KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Landelijk Platform
Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz. Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan
Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ Sebastiaan Baan Netwerk LPGGz NIP NVvP Nederlands Huisartsen
Autisme spectrum conditie
(potentiële) belangenverstrengeling Geen Autisme spectrum conditie Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Triversum W. Veenboer Kinder- en jeugdpsychiater Dag van eerste lijn Januari
Functionele diagnostiek bij langdurige eetstoornissen
Functionele diagnostiek bij langdurige eetstoornissen OP BASIS VAN ICF MARIETA VERHOEVEN VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST I.O. COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTISCH WERKER VGCT Ernstige en langdurige eetstoornis Definitie
Autisme Spectrum Stoornissen Van DSM IV naar DSM 5
Autisme Spectrum Stoornissen Van DSM IV naar DSM 5 Britt Hoogenboom, kinder,- en jeugdpsychiater Dr. Sanne Hogendoorn, psycholoog Zorgprogrammaleiders Centrum voor Autisme en Psychose, de Bascule Referatencyclus
Centrum voor Lichamelijk Onverklaarde Klachten (CLOK)
Centrum voor Lichamelijk Onverklaarde Klachten (CLOK) Wijzingen van DSM-IV naar DSM-5 Lisette t Hart & Ingeborg Visser Vragen Wie heeft in de afgelopen twee weken last gehad van buikpijn, maagpijn, misselijkheid,
Zorginstituut Nederland Mw. mr. M.E. Kroes. Utrecht, 12 november 2014
Zorginstituut Nederland Mw. mr. M.E. Kroes Utrecht, 12 november 2014 Kenmerk: AB/jvg/2197/14 Betreft: consultatiedocument over de Gevolgen van de DSM-5 voor de te verzekeren GGZ Geachte mevrouw Kroes,
Landelijke dag VMDB 18 maart Ontwikkelen en implementeren van Zorgstandaarden
Landelijke dag VMDB 18 maart 2017 Ontwikkelen en implementeren van Zorgstandaarden Bestuurlijk akkoord Netwerk Kwaliteitsontwikkeling Het Netwerk Het netwerk is een samenwerkingsverband waarin partijen
Samenvatting Richtlijn
Samenvatting Richtlijn Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker Multidisciplinaire richtlijn ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering van zorgverleners, gericht op patiënten met kanker en/of
GGz in de huisartsenpraktijk. Christina Van der Feltz-Cornelis Symposium: Huisarts en POH GGz: samen sterker! Nieuwegein 22 januari 2015
GGz in de huisartsenpraktijk Christina Van der Feltz-Cornelis Symposium: Huisarts en POH GGz: samen sterker! Nieuwegein 22 januari 2015 MODEL BASISGGZ Model BasisGGz-Generalistische GGz-Specialistische
Inhoud. 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen...25
V 1 Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen.... 1 1.1 Autismespectrumstoornis.... 3 1.1.1 Kenmerken... 3 1.1.2 Diagnose... 5 1.1.3 Prevalentie.... 6 1.1.4 Etiologie.... 8 1.1.5 Behandeling.... 9 1.1.6
Our brains are not logical computers, but feeling machines that think.
Drs. Fernando Cunha (Child Support Europe) Ontwikkelingspsycholoog Gezondheidspsycholoog (BIG) Kinder- en Jeugdpsycholoog (NIP) Onderwijsspecialist http://www.child-support-europe.com In dienst van kinderen,
Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria
Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria Vierde oplage, juni 2016 In deze lijst zijn de belangrijkste wijzigingen opgenomen t.o.v. de derde oplage (juni 2015). Pagina Stoornis Derde oplage,
Richtlijn Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker. Tineke Vos, psychiater HMC Den Haag
Richtlijn Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker Tineke Vos, psychiater HMC Den Haag Aanleiding Richtlijn Sinds 2012 wordt behandeling van de aanpassingsstoornis door basis- of specialistische GGZ
Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014
Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Comorbiditeit: Voorkomen van verschillende stoornissen bij 1 persoon. Dubbele diagnose: Verslaving (afhankelijkheid en misbruik
Vergoeding bij niet gecontracteerde zorgverleners GGZ 2013
Vergoeding bij niet gecontracteerde zorgverleners GGZ 2013 Prestatiecode 000 Geen behandeling bij 24-uursverblijf - Indirecte tijd 002 Indirect - vanaf 0 tot en met 49 minuten 25,30 003 Indirect - vanaf
Inference-based approach: Obsessieve-compulsieve stoornis met ontbrekend realiteitsbesef
Inference-based approach: Obsessieve-compulsieve stoornis met ontbrekend realiteitsbesef Henny Visser Harold van Megen Patricia van Oppen Ton van Balkom Ton van Balkom VU-MC en GGZinGeest Amsterdam Inference-based
Samenvatting. Samenvatting
Samenvatting Op grond van klinische ervaring en wetenschappelijk onderzoek, is bekend dat het gezamenlijk voorkomen van een pervasieve ontwikkelingsstoornis en een verstandelijke beperking tot veel bijkomende
De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen
De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen 3 Parnassia Groep is specialist in geestelijke gezondheid Psychische klachten, een psychische stoornis of ziekte: ze kunnen iedereen treffen en ernstig
Op naar de DSM 5! Autismespectrumstoornis. J. Wolthaus, GZ-psycholoog en C. Schoenmakers, GZ-psycholoog
Op naar de DSM 5! Autismespectrumstoornis J. Wolthaus, GZ-psycholoog en C. Schoenmakers, GZ-psycholoog Autisme DSM IV: Stoornissen die meestal voor het eerst op zuigelingenleeftijd, kinderleeftijd of in
Edwin Beld, psychiater. Werkzaam in Den Helder GGZ NHN
P S Y C H O S E Edwin Beld, psychiater Werkzaam in Den Helder GGZ NHN PSYCHOSE Psychose Krankzinnigheid Manie Schizofreen Schizoaffectief Borderline? Waanstoornis Maniak Psycho Geestesziek Bezeten Gek
DSM-5: De belangrijkste veranderingen n titel te maken. Prof.dr. Michiel W. Hengeveld, psychiater Supervisor van de Nederlandse vertaling
DSM-5: De belangrijkste veranderingen n titel te maken Prof.dr. Michiel W. Hengeveld, psychiater Supervisor van de Nederlandse vertaling Disclosure Disclosure belangen spreker Potentiële belangenverstrengeling
Hoofdstuk 2 De ontwikkeling van het kind, de opvoeding en het gezin 29
Inhoud Voorwoord 9 Leeswijzer 11 Hoofdstuk 1 Inleiding 13 Theo Doreleijers, Merijn Bijlsma Deel 1 Kinderen en hun leefomgeving Hoofdstuk 2 De ontwikkeling van het kind, de opvoeding en het gezin 29 Frits
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-5 whitepaper Persoonlijkheidsstoornissen Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren
SIS-NL SYMPTOOM INVENTARISATIE SCHEMA
SIS-NL SYMPTOOM INVENTARISATIE SCHEMA Het Symptoom Inventarisatie Schema (SIS-NL) is een instrument ontwikkeld om symptomen uitvoerig te beschrijven. De SIS-NL kan worden gebruikt als gestructureerd interview
Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ
Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ Informatie voor huisartsen Organisatie voor geestelijke gezondheidszorg GGZ Rivierduinen biedt vele vormen van geestelijke gezondheidszorg voor alle leeftijden;
6 Forensische aspecten Aandachtspunten 134 Noten 134
Inhoud Voorwoord Hoofdstuk 1 Psychiatrische stoornis en diagnostiek 13 1 Inleiding 13 2 Psychiatrische ziekte 13 3 De psychische functies 16 4 Doelen en onderdelen psychiatrische diagnostiek 17 5 Diagnose
Een (Lichte) Verstandelijke Beperking. Karlijn Vermeulen (kinder- en jeugd)psychiater Klinisch onderzoeker i.o.
Een (Lichte) Verstandelijke Beperking Karlijn Vermeulen (kinder- en jeugd)psychiater Klinisch onderzoeker i.o. Karakter/RadboudUMC/CCE/Donders Instituut Nijmegen Symposium Vroege Ontwikkelingsstoornissen,
Onverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht
Psychiatrisch Consultatieve Dienst SLAZ/VUmc Onverklaard maakt onbemind Prof.dr.Adriaan Honig 8 februari 2011 Utrecht Onverklaard maakt onbemind AGENDA Wat verstaan we onder somatisch onvoldoende verklaarde
Richtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017
Richtlijn Antipsychotica Richtlijnenmiddag 2017 Voor wie Daarvoor is de indeling volgens de DSM 5: 297.1 Waanstoornis 298.8 Kortdurende psychotische stoornis 295.40 Schizofreniforme stoornis 295.90 Schizofrenie
Psychotraumatologie: eenheid en verscheidenheid in een veelstromenland. Prof. dr. Rolf Kleber Ede, 19 april 2012
Psychotraumatologie: eenheid en verscheidenheid in een veelstromenland Prof. dr. Rolf Kleber Ede, 19 april 2012 Waarom werd PTSS destijds geïntroduceerd? Gevolgen van de Vietnam-oorlog Task force in de
Uitleg aanspraken geneeskundige GGZ op basis van DSM-5 classificatie
2016133125 Uitleg aanspraken geneeskundige GGZ op basis van DSM-5 classificatie Algemeen Per 1 januari 2017 worden de verzekerde aanspraken geneeskundige GGZ geduid en uitgelegd op grond van de DSM 5 (Diagnostic
KWALITEITSONTWIKKELING GGZ
KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Kwalitatief goede zorg tegen aanvaardbare kosten Door Sebastiaan Baan Korte uitleg animatie: https://youtu.be/dl6n5hix2dy 2 NETWERK KWALITEITSONTWIKKELING GGZ Landelijk Platform
DSM-V referatencyclus Infantpsychiatrie
DSM-V referatencyclus Infantpsychiatrie Tamar Rozendaal, kinder- en jeugdpsychiater 19 mei 2015 Casus Bijna 2-jarige meisje, Amelia Verwezen door revalidatiearts Reden: weinig initiatief VRAAG 1 Werkt
Coaching, Counseling & DSM
Coaching, Counseling & DSM Ron van Deth - Overgang van DSM-IV naar DSM-5 - Wat kan/moet ik als coach/counselor met de DSM? Valkuilen coach/counselor Gaan diagnosticeren Iemand met een psychische stoornis
BELEIDSREGEL CV-6300-4.0.1.-2
BELEIDSREGEL Tarief en prestatiebeschrijvingen voor eerstelijns psychologische zorg 1. Algemeen a. Deze beleidsregel is van toepassing op zorgaanbieders die eerstelijns psychologische zorg leveren, welke
Inleiding in de Jeugd-GGZ
Inleiding in de Jeugd-GGZ Werkbijeenkomst Jeugd-GGZ Bertine Lahuis, voorzitter BOJOG Ede, 31 mei 2013 Wat is kinder- en jeugdpsychiatrie? Onderdeel van de reguliere gezondheidszorg (ZvW en klein deel AWBZ).
Persoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen PAUL VAN DER HEIJDEN MIRIAM VAN VESSEM Inhoud 1. Wat is een persoonlijkheidsstoornis? 2. Hoe vaak komt het voor? 3. Hoe stellen we een persoonlijkheidsstoornis vast? 4. Wat
Depressief syndroom Persoonlijke Psychiatrie,
Depressief syndroom Persoonlijke Psychiatrie, 21-6-2017 Jan Spijker, psychiater, hoogleraar Chronische Depressie, Radboud Universiteit Nijmegen hoofd programma depressie Pro Persona, Nijmegen Indeling
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
5-12-2012 WELKOM. Depressieve klachten en hulpbehoefte bij diabetes. De komende 45 minuten
WELKOM 5 december 2012 Depressieve klachten en hulpbehoefte bij diabetes Caroline Lubach: senior verpleegkundig consulent diabetes VUmc Anita Faber: research coördinator Diabetes Research Centrum, Hoogeveen
Positioneren van de SPV
Regiobijeenkomst SPV-en Friesland 27 november 2014 Positioneren van de SPV Gerard Lohuis Historie van SPV Eind jaren 60 vorige eeuw - Opnamebekorten - Opname voorkomen - Professional die in de thuissituatie
2 Classificatie, diagnostiek en epidemiologie 35
Inhoudsopgave Overzicht van figuren, kaders en tabellen 17 1 Introductie 23 1.1 Wat is ontwikkelingspsychopathologie? 24 1.1.1 Vroeger en nu 25 1.1.2 Een dynamisch gezichtspunt 26 1.1.3 Een uniek individu
Diagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose. Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG
Diagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG 1 Autisme spectrum stoornissen Waarom dit onderwerp? Diagnostiek
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-5 WHITEPAPER Persoonlijkheidsstoornissen Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren
Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria
Correcties DSM 5 : Beknopt overzicht van de criteria Vierde oplage, juni 2016 In deze lijst zijn de belangrijkste wijzigingen opgenomen t.o.v. de derde oplage (juni 2015). Pagina Stoornis Derde oplage,
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meten en weten. Prof. Dr. Bas van Alphen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meten en weten Prof. Dr. Bas van Alphen Inhoud Temporele stabiliteit Leeftijdsneutraliteit DSM-5 Behandelperspectief Klinische implicaties Casuïstiek Uitgangspunten!
Samen met de kinderartsen
Samen met de kinderartsen L.H.M. Berg, kinder- en jeugdpsychiater GGNet Jeugd Indeling Visie beroepsvereniging (NVvP) op plaatsbepaling van psychiatrie Aanvulling afdeling Kinder en Jeugd Casus 5-jarige
Veranderingen in de DSM-V stemmingsstoornissen. R.A. van Elmpt AIOS psychiatrie
Veranderingen in de DSM-V stemmingsstoornissen R.A. van Elmpt AIOS psychiatrie 2 DSM-5-classificatie Bipolaire stoornissen Depressieve stoornissen Bipolaire-I-stoornis Bipolaire-II-stoornis Cyclothyme
Complexiteit vraagt maatwerk. Henk Mathijssen 12 oktober 2017
Complexiteit vraagt maatwerk Henk Mathijssen 12 oktober 2017 Welkom Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY-NC-SA Deze foto van Onbekende auteur is gelicentieerd onder CC BY-SA Arnoud
BIJLAGE 1: Diagnose behandeling combinaties (dbc s) in euro s
5 van 14 BIJLAGE 1: Diagnose behandeling combinaties (dbc s) in euro s Deelprestaties behandeling Bijzondere productgroepen Diagnostiek 007 Diagnostiek - vanaf 0 tot en met 99 160,57 008 Diagnostiek -
De Bascule kijkt verder. Informatiefolder voor verwijzers naar de kinder- en jeugdpsychiatrie
De Bascule kijkt verder Informatiefolder voor verwijzers naar de kinder- en jeugdpsychiatrie De Bascule kijkt verder De Bascule kijkt verder. Niet voor niets. Ingewikkelde psychiatrische problemen laten
TRANSMURAAL PROTOCOL PSYCHIATRIE Herziene versie mei/juni 2009.
TRANSMURAAL PROTOCOL PSYCHIATRIE Herziene versie mei/juni 2009. Werkafspraken De afdeling psychiatrie, gevestigd in het Academisch Psychiatrisch Centrum van het AMC, kent 4 zorglijnen: 1. Acute zorg 2.
HANDBOEK VOOR DE CLASSIFICATIE VAN PSYCHISCHE STOORNISSEN NEDERLANDSE VERTALING VAN DIAGNOSTIC AND STATISTICAL MANUAL OF MENTAL DISORDERS
HANDBOEK VOOR DE CLASSIFICATIE VAN PSYCHISCHE STOORNISSEN NEDERLANDSE VERTALING VAN DIAGNOSTIC AND STATISTICAL MANUAL OF MENTAL DISORDERS FIFTH EDITION AMERICAN PSYCHIATRIC ASSOCIATION UITGEVERIJ BOOM
Inhoud. 3 Theorieën over ontwikkeling 59
Inhoud 1 Introductie 15 1.1 Ontwikkelingspsychopathologie 16 1.1.1 Vroeger en later 18 1.1.2 Een dynamisch gezichtspunt 18 1.1.3 Een uniek individu met unieke ervaringen 20 1.2 Opbouw van het boek 21 1.3
volwassenen en ouderen
volwassenen en ouderen Inhoudsopgave 1. Aanmelding... 1 2. Eerste gesprek... 1 3. De verdere behandeling... 2 4. Privacy en kwaliteit... 2 5. Kosten... 3 6. Eigen risico... 3 7. Tot slot... 4 AmaCura is
P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ
P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ Dilemma s bij risicotaxatie Risicotaxatie is een nieuw en modieus thema in de GGZ Veilige zorg is een illusie Hoe veiliger de zorg, hoe minder vrijheid voor
EACD recommendations DCD. EACD recommendations. EACD recommendations DCD. EACD recommendations DCD. What s new? EACD recommendations DCD 3-12-2013
EACD recommendations NL vertaling en aanpassing H. Reinders namens DCD Stuurgroep Internationaal: Juli 2011 Vertaling: zomer 2012 Bespreken in werkgroepen najaar 2012 Stuurgroep voorstel: maart 2013 Reactie
Ontmoetingsochtend. Doorontwikkeling productstructuur GGZ
Ontmoetingsochtend Doorontwikkeling productstructuur GGZ Agenda Tijdsindicatie Onderwerp 9:00 uur 9.20 uur Kennismaking en doel van bijeenkomst 9:20 uur 10:00 uur Terugblik van: Doelen doorontwikkeling
Correcties DSM 5 : Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen
Correcties DSM 5 : Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen Derde oplage, mei 2015 In deze lijst zijn de belangrijkste wijzigingen opgenomen t.o.v. de tweede oplage (november 2014). Pagina
Samenwerkingsverband Vrijgevestigde Psychologen Amsterdam
Samenwerkingsverband Vrijgevestigde Psychologen Amsterdam Sanne Bakker en Marjan Kroon, 19 juni 2014 1. De invoering van de Basis GGZ 2. Het verwijsmodel 3. Overzicht van de DSM-IV stoornissen die vergoed
Tarieflijst Jeugd GGZ Academisch. Voorziening omschrijving Tarief G&V 2016 SGGZ
Tarieflijst Jeugd GGZ Academisch Voorziening omschrijving Tarief G&V 2016 SGGZ Diagnostiek Diagnostiek - vanaf 0 tot en met 99 minuten 198,16 Diagnostiek - vanaf 100 tot en met 199 minuten 307,87 Diagnostiek
InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk
ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk Dr. P. Remijnse, psychiater UWV Breda, 4-7-2017 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties
DECISION TOOLS De juiste zorg op de juiste plaats
Stichting Topklinische GGz DECISION TOOLS De juiste zorg op de juiste plaats De juiste zorg op de juiste plaats In de ggz is het al langer een probleem dat patiënten niet altijd de juiste zorg krijgen,
Diagnostiek LVB & Psychiatrie Een vak apart?!
Diagnostiek LVB & Psychiatrie Een vak apart?! Symposium 17 mei 2018 LKC volwassenen&psychiatrie Jeanet nieuwenhuis, ( beleids) psychiater en junior onderzoeker VGGNet Inhoud lezing Verwachtingen en leerdoelen
Verwijzen naar de GGZ. Wanneer verwijzen naar de Generalistische basis GGZ en Gespecialiseerde GGZ?
Verwijzen naar de GGZ Wanneer verwijzen naar de Generalistische basis GGZ en Gespecialiseerde GGZ? Nieuwe structuur in de geestelijke gezondheidszorg Om de kwaliteit en de kostenbeheersing in de geestelijke
Bijlage 25: Autismespectrumstoornis in DSM-5 (voorlopige Nederlandse vertaling) 1
Bijlage 25: Autismespectrumstoornis in DSM-5 (voorlopige Nederlandse vertaling) 1 Moet voldoen aan de criteria A, B, C en D A. Aanhoudende tekorten in sociale communicatie en sociale interactie in meerdere
Chapter 8. Nederlandse samenvatting
Chapter 8 Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Angst is een menselijke emotie die iedereen van tijd tot tijd wel eens ervaart. Veel mensen voelen zich angstig of nerveus wanneer ze bijvoorbeeld
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 35834 6 juli 2016 Regeling van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 1 juli 2016, nr. IENM/BSK-2016/132132, tot
Middel 756,87 Intensief 1.186,82 Chronisch 1.095,35 Onvolledige behandeltraject 184,55
Tarieflijst Jeugd GGZ Voorziening Omschrijving Tarief G&V 2016 instelling EED Diagnostiek - vanaf 0 tot en met 99 minuten 106,61 Diagnostiek - vanaf 100 tot en met 199 minuten 222,91 Diagnostiek - vanaf
Datum 12 januari 2016 Betreft Herzien advies DSM-5, onderdeel Andere gespecificeerde stoornissen
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2015154182 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus
Organogram Werkgebied
Wat doet Tactus Verslavingszorg? Tactus is specialist op het terrein van de verslavingszorg. Mensen die door hun verslaving aan alcohol, drugs, medicijnen, gokken, gamen, eten of andere verslavingen in
EMOTIEREGULATIE. Jaarbeurs Utrecht. Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline
EMOTIEREGULATIE Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline Congres Dinsdag 26 november 2013 Jaarbeurs Utrecht prof.dr. Bram Orobio de Castro prof.dr.
20 man 15 vrouw. depressie paranoia psychose
Dubbele Diagnose Patricia v.wijngaarden-cremers, psychiater Circuitmanager Verslavingspsychiatrie Dimence Inhoud - Inleiding - Gebruik onder Nederlandse Jongeren - Psychiatrische Comorbiditeit - Wat is
Seksueel grensoverschrijdend gedrag en de relatie met: Ontwikkelingsstoornissen bij jongeren
Seksueel grensoverschrijdend gedrag en de relatie met: Ontwikkelingsstoornissen bij jongeren Een sociale of louter seksuele problematiek? Dr. Sanneke Wilson Forensisch Psychiater I.T.E.R 20 jaar 31.01.2019