Leer programmeren met minicomputers

Transcriptie

1 GEP 6-8 CMPUTTINL THINKING, TECHNIEK Maak het met Leer programmeren met minicomputers Huh? Wat is een micro:bit? is misschien je eerste gedachte bij het lezen van de titel. eze veelzijdige, slimme minicomputer verovert in rap tempo digitaal terrein op basisscholen. Verken de mogelijkheden van de micro:bit en leer kinderen binnen twee lessen zelfstandig en creatief programmeren. TEKST EN BEEL: PULINE MS EN TESS VN ZELHFF Wat is de micro:bit? e micro:bit is een minicomputer (zo groot als een bankpasje) met 25 ledlampjes en diverse sensoren. Hij is speciaal ontwikkeld voor kinderen vanaf ongeveer 9 jaar en is afgestemd op het leren programmeren (computational thinking). Je koopt de micro:bit voor minder dan twintig euro en het apparaatje heeft veel mogelijkheden. oor materialen te verbinden met de sensoren en andere onderdelen, creëer je elektronische projecten waar de kinderen creatief mee aan de slag kunnen. e gratis software die je erbij gebruikt, vind je via makecode.com. Met de visuele programmeertaal kun je op een eenvoudige manier programma s schrijven voor de micro:bit. 22 praxisbulletin april 2019

2 CMPUTTINL THINKING, TECHNIEK GEP 6-8 Leren programmeren met micro:bit minicomputers. p praxisbulletin.nl: ontwerpcanvas Quickstart-kaarten en instructie Computational thinking Programmeren maar Lesdoelen In twee lessen voor de bovenbouw leren de kinderen de basis van het programmeren van de micro:bit met zijn in- en output. Ze downloaden programmeercodes op de micro:bit en onderzoeken wat je ermee kunt maken. Ze leren dat een ledlampje een + en een heeft en hoe je krokodillenbekkabels aansluit. In de tweede les staat samenwerken centraal, ze moeten naar elkaar luisteren en hun ontwerp aanpassen aan het groepsproces. e kinderen leren creatief denken, problemen oplossen en presenteren. Voorbereiden Zorg dat je de Quickstart-kaarten hebt geprint (of dat de groep toegang heeft tot nenote). Probeer zelf de Quickstartkaarten uit zodat je weet waar het mis kan gaan. Werk je met Chromebooks? Controleer dan vooraf of je toegang hebt tot de USB-poort. Computational thinking is het oplossen van (ingewikkelde) problemen met behulp van technologie. Het is een van de zogenoemde 21e-eeuwse vaardigheden. Samen met basisvaardigheden ICT, mediawijsheid en informatievaardigheden maakt het deel uit van het model digitale geletterdheid. Computational thinking gaat niet alleen over het leren programmeren, maar nog meer over creëren, iets maken en een probleem oplossen. ls je weet hoe je de micro:bit kunt programmeren en hoe je verbindingen maakt met andere materialen, ontwikkel je een belangrijke vaardigheid: creatief nadenken over wat je maakt en hoe je de minicomputer daarbij gebruikt. mdat programmeersoftware en hardware steeds veranderen, is het belangrijk dat je leert hoe je problemen oplost. ok oefen je analytisch denken, een vaardigheid die bij het leren van nieuwe programmeertalen van pas komt. Benodigd materiaal 10 micro:bits per klas (de kinderen werken in tweetallen) Quickstart-kaarten (te vinden op praxisbulletin.nl) per tweetal een laptop met internet en toegang tot de USB-poort 20 ledlampjes 20 kleine krokodillenbekkabels 2 -batterijen per micro:bit 10 piezo speakers (of koptelefoonoortjes van je smartphone) april 2019 praxis bulletin 23

3 GEP 6-8 CMPUTTINL THINKING, TECHNIEK Les 1: Quickstart-kaarten Kijk met de klas het introfilmpje Wat is de micro:bit? via YouTube. Je vindt de link op praxisbulletin.nl. eel de micro:bits uit en laat de kinderen naar de knoppen kijken. Waar moet de batterij in? En waar koppel je de kabel naar de computer aan? eel de (uitgeprinte) Quickstart-kaarten uit. e kinderen gaan naar makecode.com en kiezen dan voor de micro:bit. Maak kaart 1 gezamenlijk. e kinderen leren hun naam en een getal op de micro:bit te zetten en maken dat zichtbaar met 25 ledlampjes. Zo creëren ze een persoonlijke led-naambadge. ls ze de code hebben geprogrammeerd op de computer en in de preview gekeken hebben of hij goed is, dan kan de code op de micro:bit gezet worden. Je kunt hiervoor eenmalig de micro:bit pairen met de computer en hierna op download klikken. e link naar een instructievideo vind je op praxisbulletin.nl. e kinderen kunnen nu zelfstandig verder met de kaarten nenote nline Kaart 1 Naam Badge woensdag 6 juni :37 WT? Je gaat je naam en een nummer op de micro:bit zetten. microbit: Maak je naambadge microbit: Ma TIPS UITLEG CE Je moet alle commando's in elkaar slepen als puzzelstukjes Sleep toon pictogram van Basis Je kunt de stukjes die je niet gebruikt verwijderen met Sleep deze in bij bij opstarten delete Sleep wanneer Knop wordt ingedrukt van Invoer Sleep toon tekens van Basis en verander de tekst EXT Sleep wanneer Knop B wordt ingedrukt van Invoer Verander de naam Sleep toon nummer van Basis Kies een eigen pictogram Link naar code Kijk of je ook knop B kunt toevoegen QuickStart Les 2: creatief met de micro:bit e kinderen weten na de eerste les hoe ze een eenvoudige code kunnen programmeren en ze kunnen de code vervolgens naar de micro:bit downloaden. In deze vervolgles bedenken de kinderen in kleine groepjes zelf een project voor de micro:bit. Ze gebruiken hiervoor de Quickstart-kaarten als basis en het ontwerpcanvas, dat je kunt downloaden op praxisbulletin.nl. it werkblad geeft structuur bij open ontwerpvragen. MK - ntwerp Canvas maandag 30 april :06 Wat ga je maken?. Teken je ntwerp. Welke sensoren/input gebruik je? Knoppen (, B of B) raaien Verbinden Temperatuur Licht Wat heb je nog meer nodig? Karton, Schaar, Tape, Lijm, Stiften, ogjes, Hout, Kabels, Gereedschap.... Bouw je prototype.. Test je ontwerp, wat kun je verbeteren aan je ontwerp. Wat heb je geleerd van het bouwen van dit prototype. e kinderen doorlopen de stappen en maken eerst een prototype van karton, papier of plastic. Bereid ze voor op een echte uitdaging. Ze moeten aan de slag met computational thinking, creatief denken, beslissingen nemen, testen, debuggen (een softwareprobleem oplossen) en blijven doorzetten. Voorbeelden van projecten die de kinderen kunnen maken, zijn een politieauto met licht en geluid, een gamecontroller, een magische toverstok, een lichtgevende eenhoorn of een leeslampje dat automatisch aangaat als het donker wordt. Basis Let op Bij kaart 7 maken de kinderen muziek en hebben ze de oortjes van hun telefoon (of piezo speakertjes) nodig en twee krokodillenbekkabeltjes. Bij kaart 8 hebben ze een ledlampje nodig en twee krokodillenbekkabeltjes. Controleer bij kaart 8 goed of het ledlampje een lange poot heeft (+ en dus naar P0) en een korte poot ( en dus naar G). Kinderen vergeten regelmatig dat ze de code ook op de micro:bit moeten zetten. ls je dat vergeet, werkt het niet 24 praxisbulletin april 2019

4 CMPUTTINL THINKING, TECHNIEK GEP 6-8 e stappen Het ontwerpcanvas geeft houvast. e kinderen werken op dit blad de volgende opdrachten uit: Wat ga je maken? Je tekent een ontwerp. Welke sensoren/input gebruik je? Wat heb je nog meer nodig? Maak een overzicht van alle elektrische componenten. Bouw je prototype. Test je ontwerp en schrijf op wat je kunt verbeteren. Wat heb je geleerd tijdens het maken van dit prototype? Tips voor de kinderen ls je iets gaat maken, bedenk dan eerst of je gebruik kunt maken van een van de voorbeelden die je online kunt vinden. Zo begin je eenvoudig. Hoe meer projecten je (na)maakt, hoe beter je leert hoe je zelf iets kunt maken. e allereerste keer dat je iets doet, mislukt het (bijna) altijd. efening baart kunst. emonstratie Elk groepje geeft aan het eind van de les een korte demonstratie. e kinderen vertellen wat ze hebben gemaakt en wat het achterliggende idee is. eel met elkaar wat wel of juist niet goed ging. Vragen die je zou kunnen stellen zijn: Hoe kwamen jullie tot dit idee? Wat lukte niet en moesten jullie op een andere manier oplossen? Wat lukte in één keer? Wat zou je er nog aan willen verbeteren? Welke input hebben jullie gebruikt? Welke output hebben jullie gebruikt? WEETJE lle computers gaan uit van een basisprincipe met input en output; signalen worden ontvangen en verstuurd. Wanneer je iets aansluit, verandert de micro:bit het proces en dat leidt tot output. Meer micro:bit p microbit101.nl staan honderd-en-een projecten om te maken met de micro:bit voor makers van 10 tot 101 jaar. it zijn eenvoudige projecten (lichtbutton) tot complexe (flight simulator) creaties. l het materiaal staat in een nenote-bestand en is gratis te downloaden, inclusief sjablonen en programmeercodes. Visuele programmeeromgeving Je kunt de micro:bit op verschillende manieren programmeren. e meest gebruikte methodes: MakeCode: je schrijft de code online door het verschuiven van blokken met code. it heet daarom een blockomgeving. e code is speciaal voor de micro:bit gemaakt. ls je klaar bent, download je de code naar je micro:bit. Scratch: dit is ook een blockomgeving. Je kunt binnen Scratch een extra micro:bit-block toevoegen en deze direct koppelen aan je computer. MicroPython: een scripttaal voor de kinderen die de blockomgeving al helemaal doorhebben. Met MicroPython kun je extra mogelijkheden aan je micro:bit toevoegen. JavaScript: dit is ook een scripttaal binnen de MakeCode-omgeving. eze programmeertaal is voor kinderen op de basisschool meestal nog te lastig. Waar kopen? Je kunt de micro:bit online aanschaffen via kiwi-electronics.nl (een bundel van tien stuks kost 189,95). Een kant-en-klaar pakket met accessoires vind je op microbit101.nl. Pauline Maas is ICT-docent bij VS Mariëndael in rnhem en auteur van het online boek microbit101, met 101 projecten om te maken met de micro:bit. Tessa van Zadelhoff is projectleider innovatie bij Prodas en STM. Samen hebben ze Stichting CodeKlas opgericht. Ga naar codekinderen.nl voor meer informatie en gratis lesmateriaal. april 2019 praxis bulletin 25

5 l 36 jaar het meest gelezen vakb lad in het primair onder wijs PKTI praxis S CH bu ll e t i n M BL V P IM I E WIJS 3 P K icht bij de onderwijspraktijk HM TISC jaargang 36 r 2018 novembe BL irect aan de slag met kant-en-klare lesideeën V P IM I GNISEE EEN BLI TE EWIJS K MET EEN BE Handige werkbladen en uitbreidingssuggesties op praxisbulletin.nl veral chten kinderrene derland ook in en swish Whip, dab in de klas 4 en Lekker dans N P K T I S C H M L B V jaargang 36 decemb er 2018 P IM I EW IJS WT ST T HIE? Xq 6 Grote grutjes! onald uck S terrensto Sterrenb f eelden ki jken in de klas Tien tip 5 s voor he t KESTIN E PKTISCH M BL jaarga ng 36 V janua ri 2019 P I M I Praxisbulletin biedt praktische lesideeën, inspiratie en achtergrondinformatie over onderwijsontwikkelingen. Het vakblad verschijnt tien keer per jaar. Neem direct een abonnement! ntvang Praxisbulletin een heel schooljaar voor slechts 86,90*. Ga naar praxisbulletin.nl/abonnement of bel * Prijs 2019, inclusief 9% btw -code of scan de Q N EW IJS emb r E IC HTLIJN IS 5 andt beelde nd volgen e lessen s de ou de me ester eken en in g roep 3 het be -4-5 lang v an de basiss trateg ie Tien ti ps voor boeken PE KIN een (and ere) sp reekbe urt