VOETen Leerinhouden Leermiddelen Taken / zelfstandige opdrachten 01-02/ Kennismaking + overzicht leerstof

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VOETen Leerinhouden Leermiddelen Taken / zelfstandige opdrachten 01-02/ Kennismaking + overzicht leerstof"

Transcriptie

1 THEMA 1: LANDSCHAP EN KAART (* zie achteraan) Lesdag: Klas: Timing Effectief Leerplandoelstellingen + eindtermen VOETen Leerinhouden Leermiddelen Taken / zelfstandige opdrachten 01-02/ Kennismaking + overzicht leerstof 09/ / 09/ / 09/ / 09/05 Op het terrein en op foto's elementen van het landschap waarnemen en beschrijven. E1 Een reëel landschap en beelden ervan met elementaire geografische termen beschrijven en deze op een overeenstemmende kaart aanwijzen. -De op het terrein en op foto's waargenomen landschapselementen op een plattegrond aanwijzen. -Plattegronden van de schoolomgeving lezen door gebruik te maken van de legende en de voornaamste symbolen. -Zich lokaliseren in de klas, in de school, in de schoolomgeving en op plattegronden. -Afstanden meten met lijnschalen op kaarten van de schoolomgeving. E2 Kaarten en plattegronden lezen door gebruik te maken van legende, schaal en oriëntatie. -De op het terrein en op foto's waargenomen landschapselementen op een topografische kaart aanwijzen. -Topografische kaarten van de schoolomgeving lezen door gebruik te maken van de legende en de voornaamste symbolen. -Zich lokaliseren op kaarten. -Afstanden meten met lijnschalen op kaarten van de schoolomgeving. Uitstippelen van een veilige schoolroute. Landschapselementen waarnemen en beschrijven. Verband landschap - kaart. Vergelijking landschapselementen met kaartsymbolen. Legende hanteren. Verband terreinwaarnemingen met luchtfoto (perspectiefwisseling van horizontaal naar verticaal). Oriëntatievaardigheden. Lijnschaal hanteren. Toets. Voorbereiding excursies. Verband terreinwaarnemingen met topografische kaart (perspectiefwisseling van horizontaal naar verticaal). Oriëntatievaardigheden. Legende en lijnschaal hanteren. Excursie op schooldomein Werkbladen 4-5 Excursie op schooldomein Werkbladen 6-9 Dia Toets nr.1 Dia Werkbladen T: Een veilige weg naar school (p.4) T: Map werkbladen in orde brengen (perforeren, volgorde, in inkt, ) p.5-6 T: Map kaarten in orde brengen (inhoud, etiketten, ) L: Thema 1 p T: Werkbladen in orde brengen p T: Bijk. opdr. p nr. 1-9 Correspondentie: Brief i.v.m. excursies T: Materiaal excursie meebrengen. T: Bijk. opdr. p.19 nr

2 26-30/ 09/ / 10/ / 10/05 -De op het terrein en op foto's waargenomen landschapselementen op een topografische kaart aanwijzen. -Topografische kaarten van de schoolomgeving lezen door gebruik te maken van de legende en de voornaamste symbolen. -Zich lokaliseren op het terrein en op kaarten. -Afstanden meten met lijnschalen op kaarten van de schoolomgeving. -Voor de eigen omgeving drukke verkeersknooppunten en belangrijke wegen aanbrengen op kaart. -Een kritische houding ontwikkelen tegenover de verkeerssituatie in de eigen leefruimte. -Inhoudstafel en register van de atlas gebruiken om kaarten, aardrijkskundige elementen en plaatsen op te zoeken en te lokaliseren. E31 Voor de eigen omgeving de drukke verkeersknooppunten aanbrengen op kaart of stadsplan. *E 33 Het ontwikkelen van een kritische houding tegenover de verkeerssituatie in de eigen omgeving. E3 een kaart en een aardrijkskundig element in een atlas vinden en lokaliseren aan de hand van de inhoudstafel en het namenregister. *E 5 Lln. leren spontaan de passende kaart raadplegen. -Een eenvoudige referentiekaart van de eigen leefruimte lezen en interpreteren. -Een eenvoudige referentiekaart van België lezen. E 4 Op werkkaarten van Vlaanderen of Verband terreinwaarnemingen met luchtfoto en topografische kaart (perspectiefwisseling van horizontaal naar verticaal). Oriëntatievaardigheden. Legende en lijnschaal hanteren. Toets. Kaart in verband met verkeer. Gebruik van de atlas. Referentiekaart eigen leefruimte en België. Excursie Rotselaar- Centrum en domein Ter Heide (fiets) Werkbladen Toets nr.2 Werkbladen 25 Werkbladen 26 Dia s Wandkaart België L: Thema 1 p.5-24 T: Excursie in orde brengen p T: Bijk. opdr. p nr L: Thema 1 p.5-25 T: Bijk. opdr. oef. atlas afwerken p.25 T: Alle bijk. opdr. verbeteren T: Toetsenmapje in orde brengen T: Map kaarten meebrengen L: Thema 1 p kaarten nr.1+13

3 17-21/ 10/ / 10/05 België en van andere bestudeerde gebieden diverse landschapscomponenten benoemen, zijnde reliëfgebieden, rivieren, landbouwgebieden,industriegebieden, agglomeraties en steden, zeehavens, transportassen, toeristische streken entoeristische centra. Een eenvoudige referentiekaart van Europa lezen. -Op het terrein en op foto's het reliëf leren waarnemen en beschrijven. -De relatie tussen hellingen, horizontale vlakken, hoogteverschillen en de richting van afstromend water verwoorden. -Op het terrein de belangrijkste reliëfvormen uit de eigen leefruimte herkennen en benoemen. -Op een topografische kaart hoogten aflezen door gebruik van hoogtelijnen. E12 In een landschap en op beeld de belangrijkste elementen van het reliëf aanwijzen alsook reliëfvormen herkennen en benoemen. E13 In een landschap en op beeld de werking van stromend water verwoorden. Toets. Referentiekaart Europa. Hoe studeer ik Aardrijkskunde? Reliëfwaarnemingen: hoogte, horizon, hoogteverschil, helling. Verband afstromend water - hellingen - hoogteverschillen. Stroomrichting rivieren en samenstelling rivierennet (Ev.) Toets nr.3 Werkbladen 26 Wandkaart Europa Excursie (fiets) Werkbladen 2-9 L: Thema 1 p kaarten nr T: Referentiekaart Europa (23) verder afwerken T: Toetsenmapje in orde brengen T / L: Excursie in orde brengen thema 2 p.2-8. T: Bijk. opdr. p.9 (1-3) 29/10-06/ 11/05 Herfstvakantie

4 Opmerkingen: THEMA 2: RELIEF Lesdag Klas: Timing Effectief Leerplandoelstellingen en eindtermen VOETen Leerinhouden + eindtermen Leermiddelen Taken / Zelfstandige opdrachten 07-10/ 11/05 -Op een topografische kaart hoogten en hoogteverschillen aflezen door gebruik van hoogtepunten, hoogtelijnen en conventionele kleuren. -Een reliëfdoorsnede lezen. E14 Op kaarten hoogten en hoogtezones aflezen aan de hand van hoogtepunten, hoogtelijnen inkleuren. Hoogten en hoogteverschillen. Hoogtepunten, hoogtelijnen en conventionele kleurenlegende. Reliëfdoorsnede lezen. Facetkaart reliëf eigen leefruimte. Dia/foto boek Video (10 min) Werkbladen L: Thema 2 p.2-12 T: Kaart p.12 verder inkleuren 14-18/ 11/05 -Op foto's de belangrijkste reliëfvormen uit de eigen leefruimte, uit eigen land en uit Europa herkennen en benoemen. -Op kaarten hoogten en hoogteverschillen aflezen door gebruik van hoogtepunten, hoogtelijnen en conventionele kleuren. Toets. Reliëfvormen: vlakte, plateau, heuvel, berg, vallei. (Hoogtepunten, hoogtelijnen en conventionele kleurenlegende.) Dia s Werkbladen L: Thema 2 p T: Thema 2 p.16

5 21-25/ 11/05 Idem Hoogtezones: laagland, middelland en hoogland. Verbetering taak Werkbladen 18 L: Thema 2 p kaarten nr. 1 en 2 T: Kaart nr.2 verder inkleuren T: Bijk. opdr. p.16 verbeteren 28/11 02/12/05 -Op oro-hydrografische facetkaart van België de belangrijkste rivieren, de grote hoogtezones en de belangrijkste reliëfgebieden aflezen en benoemen. Toets. Reliëfgebieden en rivieren. Facetkaart reliëf België. Werkbladen 18 L: Thema 2 p.18 + kaarten 13 en / 12/05 -Op oro-hydrografische facetkaart van Europa de belangrijkste rivieren, de grote hoogtezones en de belangrijkste reliëfgebieden aflezen en benoemen. Reliëfgebieden en rivieren. Facetkaart reliëf Europa. Werkbladen 19 L: Thema 2 p kaarten nr.13, 14, 23 en 24 Kerstexamens en -vakantie Opmerkingen:

6 THEMA 3: GESTEENTEN, BODEM EN ONDERGROND Lesdag: Klas: Timing Effectief Leerplandoelstellingen en eindtermen VOETen Leerinhouden Leermiddelen Taken en zelfstandige opdrachten 09-13/ 01/ / 01/ / 01/06 -Op het terrein in een ontsluiting en op een afbeelding het oppervlaktegesteente en de daarin gevormde bodem van elkaar onderscheiden. -In de eigen omgeving bouwmaterialen in verband brengen met gesteenten en de verwerking ervan. -Een reëel landschap en beelden ervan op een overeenstemmende kaart aanwijzen. -Kaart lezen door gebruik van legende, schaal en oriëntatie. -Op kaart hoogten aflezen aan de hand van hoogtelijnen. E 10 Bodem en ondergrond in een ontsluiting of op een afbeelding onderscheiden. E 11 In de eigen omgeving bouwmaterialen in verband brengen met gesteenten of de verwerking ervan. -Op monsters enkele gesteenten uit de eigen leefruimte en uit België op basis van eenvoudige proefjes herkennen en benoemen. -De belangrijkste oppervlaktegesteenten van de eigen leefruimte en van België op een facetkaart aflezen. E9 Enkele gesteenten op monsters benoemen op basis van proefondervindelijke waarnemingen. -Een synthese van de fysische ruimte opbouwen voor de eigen leefruimte (reliëf en oppervlaktegesteenten). Bodem en oppervlaktegesteente. Relatie gesteenten-bouwmaterialen. Herhaling oriëntatievaardigheden en hoogtekaart. Soorten gesteenten. Facetkaart oppervlaktegesteenten eigen leefruimte en België. Toets.. Fysische synthesekaart eigen leefruimte. Excursie (bus) Werkbladen 2-8 Werkbladen 9-10 Monsters Dia's (ev.) Toets Werkbladen 11 Dia's (ev.) L: Thema 3 p.2-8 L: (Herhaling) kaarten nr T: Excursie in orde brengen thema 3 p.2-8 T: Thema 3 bijk. opdr. p.9 L: Thema 3 p kaarten nr. 3 en 15 T: Verbetering bijk. opdr. p.8-9 T: Kaart nr.15 afwerken L: Thema 3 p kaart nr.3, 4, 15 T: Prijs excursie bus: EURO

7 THEMA 4: KLIMAAT EN VEGETATIE Lesdag: Klas: Timing Effectief Leerplandoelstellingen en eindtermen VOETen Leerinhouden Leermiddelen Taken en zelfstandige opdrachten 30/01-03/02/ / 02/ / 02/06 -De overeenkomsten en verschillen tussen weer en klimaat verwoorden. -De weer- en klimaatgegevens van België aflezen uit cijfers van grafische voorstellingen. E 17 De overeenkomsten en verschillen tussen weer en klimaat verwoorden. E 20 gegevens over weer en klimaat van een gebied uit cijfers, grafische voorstellingen en kaarten aflezen. -De normaal-jaarneerslag en - jaartemperatuur van Ukkel als parate kennis kunnen gebruiken. -De klimaatgegevens van België en Europa aflezen uit cijfers van grafische voorstellingen en van kaarten. -De dominerende windrichting van Ukkel als parate kennis kunnen gebruiken. -Voor enkele factoren eenvoudig uitleggen hoe ze het weer en het klimaat beïnvloeden. E 18 Voor enkele factoren uitleggen hoe ze weer en klimaat beïnvloeden. -De belangrijkste vegetatiezones in Europa beschrijven en herkennen. -De grote klimaatzones van Europa uit temperatuur- en neerslaggegevens afleiden. -De grote vegetatie- en klimaatzones van Europa op een facetkaart aflezen en benoemen. -Verband leggen tussen temperatuur, neerslag en de kenmerken van flora en fauna. Onderscheid weer-klimaat. Klimaatgegevens en hun grafische voorstelling (temperatuurscurve, neerslagdiagram, windroos, klimatogram). Klimatogram van Ukkel. Klimatologische gemiddelden van Ukkel. Klimaatbepalende factoren (ligging, gebergtes, overheersende windrichtingen) Vegetatie- en klimaatzones van Europa. Facetkaart vegetatie- en klimaatzones Europa. Werkbladen 2-5 CDI ofwel indien computerlokaal vrij is via ICT op basis van de lessen Van Jan ten Haaf Toets Werkbladen 6-9 (+15) Werkbladen (+15) L: Thema 4 p.2-3 L: Thema 4 p map kaarten 39 T: Thema 4 p opdracht 1-9 L: Thema 4 p kaarten 25, 26, 36, 39 T: Thema 4 p.7, 10, (12, 14), 19, 20, 21

8 20-24/ 02/06 E 19 met voorbeelden illustreren dat weer en klimaat de plantengroei en de activiteiten van dier en mensbeïnvloeden. Idem. Relatie klimaat - fauna en flora. Werkbladen L: Thema 4 p.2 t/m 21 + kaarten nr. 25, 26, 36 en 39 Krokusvakantie -De grote vegetatie- en klimaatzones van Europa op een facetkaart aflezen. -Verband leggen tussen klimaat en fauna. Facetkaart vegetatie- en klimaatzones Europa. Relatie klimaat - fauna en flora. Excursie Zoo Antwerpen i.s.m. lessen Biologie T: Excursie in orde brengen thema 4 p. Opmerkingen:

9 THEMA 5: BEWONING EN BEVOLKING Lesdag: Klas: Timing Effectief Leerplandoelstellingen en eindtermen VOETen Leerinhouden Leermiddelen Taken en zelfstandige opdrachten 06 10/ 03/06 -Binnen de landelijke bewoning de verschillende bewoningsvormen naar uitzicht onderscheiden. -Op het terrein, op foto en op kaart bebouwde ruimte van open ruimte onderscheiden. -Open ruimten als waardevol, duurzaam, maatschappelijk bezit waarderen. De ruimtelijke structuur van een stad op het terrein en op een stadsplan aflezen. -Op het terrein de functies van straten en van stadszones uit hun uitzicht afleiden. -Milieueffecten en samenlevingsaspecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden met het stedelijk landschap. -Elementen van andere culturen in de eigen leefruimte beschrijven. *E 23 Leren open ruimten als waardevol, duurzaam, maatschappelijk bezit waarderen. E 26 een stedelijk landschap herkennen, beschrijven naar uitzicht en functies en eenvoudige observeerbare kenmerken ervan vergelijken met een stedelijk landschap elders. E27 milieueffecten en samenlevingsaspecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden met het stedelijk landschap. E 7 Elementen van andere culturen in de eigen omgeving beschrijven. E8 Leren respect opbrengen voor de eigenheid en de specifieke leefwijze van Landelijke bewoningsvormen (dorpskern, wijk, gehucht, lintbebouwing, verspreide bewoning) Open en bebouwde ruimte onderscheiden. Ruimtelijke structuur van een stad. Functies van straten en stadszones (wonen, handel, verkeer, diensten, ). Milieueffecten en samenlevingsaspecten in de stad. Elementen van vreemde culturen. Excursie Wezemaal en Leuven (bus) Werkbladen 2-21 L: Thema 5 p.2-18 T: Excursie in orde brengen thema 4 p. + thema 5 p.2-21 T: Bijk. opdr. p T: Benodigdheden excursie meebrengen

10 13-17/ 03/06 mensen uit andere culturen, ook in onze multiculturele samenleving. -De ruimtelijke structuur van een stad op foto en op een stadsplan aflezen. -Op foto's de functies van straten en van stadszones uit hun uitzicht afleiden. -Vanuit de eigen leefruimte elementaire begrippen aangaande de bevolking, inclusief culturele aspecten, verwoorden en deze van kaarten en van grafieken aflezen. E 6 Elementaire begrippen aangaande de bevolking, inclusief culturele aspecten, verwoorden en desbetreffende bevolkingsgegevens aflezen van kaarten en grafieken. Ruimtelijke structuur van een stad. Functies van straten en stadszones (wonen, handel, verkeer, diensten, ). Demografische begrippen (geboorteen sterftecijfer, natuurlijke aangroei, bevolkingstoename en -afname). Dia's Werkbladen L: Thema 5 p.1-25 T: Thema 5 bijk. opdr. p verder afwerken / 03/06: naverwerking excursie en ruimte en tijd om toetsen te remediëren sinds de krokusvakantie P A A S V A K A N T I E Opmerkingen:

11 18-21/ 04/ / 04//06 -De belangrijkste demografische kengetallen van België als parate kennis kunnen gebruiken. -Op het terrein en op kaarten van de eigen leefruimte het verband tussen de spreiding van de bebouwing en de bevolkingsspreiding verwoorden. -De belangrijkste steden/agglomeraties van de eigen leefruimte kennen en op een facetkaart aflezen en benoemen. -De bevolkingsspreiding van België op een facetkaart aflezen. -De belangrijkste steden/agglomeraties van België kennen en op een facetkaart aflezen en benoemen. -De vervuilingsgraad van enkele Belgische rivieren van een kaart aflezen en de belangrijkste oorzaken ervan opnoemen. -Respect opbrengen voor de waarde van zuiver water. Demografische kengetallen van België (grootteorde van de totale bevolking, oppervlakte, bevolkingsdichtheid). Facetkaart bebouwing en bevolkingsspreiding eigen leefruimte. Facetkaart bevolkingsspreiding en steden/agglomeraties van België. Vervuiling van de Belgische rivieren. Toets. Werkbladen Werkbladen Toets L: Thema 5 p kaarten nr. 5, 6, 17, 18 en 39 T: Thema 5 alle bijk. opdr. afwerken

12 THEMA 6: RUIMTEGEBRUIK IN EIGEN LEEFRUIMTE + SYNTHESE Lesdag: Klas: Timing Effectief Leerplandoelstellingen en eindtermen Leerinhouden Leermiddelen Taken en zelfstandige opdrachten 02-05/ 05/ / 05/ / 05/06 Op het terrein en op foto's natuurlijke en menselijke landschapselementen onderscheiden en het verschil in ruimtegebruik vaststellen. In de eigen leefruimte op het terrein, op foto en op kaart een landbouwlandschap en industrielandschap naar uitzicht en functies beschrijven. Het ruimtegebruik door landbouw, industrie en grote verkeersassen in de eigen leefruimte op een facetkaart aflezen. In de eigen leefruimte de invloed van het verkeer op het landschap beschrijven. E 21 Een landelijk landschap herkennen, beschrijven naar uitzicht. E 22 Milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden met landbouwactiviteiten. E 24 Een industrielandschap herkennen, beschrijven naar uitzicht. E 25 Milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden met industriële activiteiten. In de eigen leefruimte een recreatief en een toeristisch landschap beschrijven naar uitzicht en functies. Het ruimtegebruik door recreatie en toerisme in de eigen leefruimte op een Landschapselementen en ruimtegebruik. Landbouwlandschap (akkerland, weiland, tuinbouwgronden, hoeven, ) en industrielandschap (bedrijventerreinen, industriezones, fabrieken, verkeerswegen, energievoorziening, grondstoffen, ) (Vervolg landbouw- en industrielandschappen eigen leefruimte). Facetkaart landbouw en industrie en verkeer eigen leefruimte. Landschappelijke invloed van het verkeer. Recreatie en toeristisch landschap (halfnatuurlijke, kunsthistorische en menselijke aantrekkingsfactoren). Facetkaart recreatie en toerisme eigen leefruimte. Excursie Wingepark, Danone en enkele landbouwbedrijven Dia's L: Thema 6 p.2-6, 9-13, (17-19) T: Excursie in orde brengen thema 6 p. T: Bijk. opdr. p.12 L: Thema 6 p kaarten 7, 8, 9, 10, 37, 38 T: Thema 6 opdracht p.20 (foto + tekst) Dia's L: Thema 6 vanaf p.21 + kaarten 4, 11, 38

13 22 24/ 05/06 29/05-02/06/ / 06/06 facetkaart aflezen. In de eigen leefruimte de halfnatuurlandschappen herkennen en het belang ervan verwoorden. Verschillende soorten landschappen herkennen. E 34 Een toeristisch en recreatief landschap herkennen, beschrijven naar uitzicht en functies. E35 Effecten van toerisme en recreatie op het landschap en de economie verwoorden. E* 36 leren als toerist en recreant respect opbrengen voor het milieu, het patrimonium en de bewoners. De eigen leefruimte als een gedifferentieerd geheel van landschappen herkennen. Enkele onderlinge relaties tussen de vormen van ruimtegebruik aantonen. In de eigen leefruimte ecologische conflicten als gevolg van het aaneengrenzen van verschillende ruimtegebruikers vaststellen. E 37 De eigen leefruimte herkennen als een gedifferentieerd geheel van landschappen. De eigen leefruimte in de omringende aardrijkskundige streken plaatsen en daarvan enkele hoofdkenmerken verwoorden. E38 De eigen leefruimte in een regionaal kader plaatsen en daarvan enkele hoofdkenmerken verwoorden. Natuur- en cultuurlandschappen. Belang en kenmerken van halfnatuurlandschappen. Verscheidenheid in landschappen binnen de eigen leefruimte (landelijk, stedelijk, industrieel, recreatief, ). Relaties en ecologische conflicten tussen de verschillende ruimtegebruikers. De eigen leefruimte in een regionaal kader. Dia's L: Thema 6 p kaarten nr. 7, 8, 9, 10, 11 Eindexamens

14 Opmerkingen: * Met dank aan de aardrijkskundeleraren van het Montfortcollege van Rotselaar. In het jaarplan moeten de bestemmingen van uitstappen en de gemeente aangepast worden. Ook de werkbladen zijn toegepast op de eigen leefruimte.

Lesonderwerpen Excursie-items Kennismaking, overzicht leerstof en afspraken

Lesonderwerpen Excursie-items Kennismaking, overzicht leerstof en afspraken Leerplanthema: 1. Landschap en kaart Timing 01-02/ 05-09/ 12-16/ 19-23/ Effectieve De referentiekader en de facetkaarten van België en Europa, gezien in het eerste leerjaar, herhalen E4: Op werkkaarten

Nadere informatie

a. vakgebonden eindtermen p. 2 b. leerplandoelstelllingen in het vrij onderwijs (VSKO) p. 3

a. vakgebonden eindtermen p. 2 b. leerplandoelstelllingen in het vrij onderwijs (VSKO) p. 3 VELDWERK LANDSCHAP DOELEN Met dit educatief pakket, ontwikkeld door de natuur- en milieueducatie dienst van de Provincie West-Vlaanderen worden belangrijke doelen en leerplandoelstellingen bereikt in het

Nadere informatie

Lesonderwerpen leerboek / Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) De wereldkaart:continenten en oceanen. De grote wereldblokken en staten

Lesonderwerpen leerboek / Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) De wereldkaart:continenten en oceanen. De grote wereldblokken en staten Thema 1: Landschappen en wereldkaart 01-02/ 05-09/ 12-16/ Effectiev e Door analyse van informatiebronnen de continenten en oceanen, de belangrijkste reliëfeenheden en rivieren, de belangrijkste staten,

Nadere informatie

DIDACTISCHE OPDRACHT AARDRIJKSKUNDE 3

DIDACTISCHE OPDRACHT AARDRIJKSKUNDE 3 DIDACTISCHE OPDRACHT AARDRIJKSKUNDE 3 1. ARTIKEL PASSEND BIJ MOESSON-AZIE 1.1 ARTIKEL 1. 1 Tijdschrift : QUEST p 97, 08/2014 auteur: L., Geelen. 1 1.2 ANALYSE 1.2.1 LEERVRAAG EN LEERPLANDOEL WAAR KOMT

Nadere informatie

Lesonderwerpen leerboek/ Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking)

Lesonderwerpen leerboek/ Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) Thema 1: Landschappen en wereldkaart VOETen Leerplandoelen (met eindtermen ET + doelst. gerealiseerd tijdens excursie) Excursie-items (+ voorbereiding en Belangrijkst e leermiddele n 01-09/ 09/05 Door

Nadere informatie

1. BEBOUWDE RUIMTE TEGENOVER OPEN RUIMTE

1. BEBOUWDE RUIMTE TEGENOVER OPEN RUIMTE Bewoning en bevolking 1 1. BEBOUWDE RUIMTE TEGENOVER OPEN RUIMTE 1. Bebouwingsvormen Mensen wonen in een bebouwde ruimte. Naast gebouwen om in te wonen staan er ook gebouwen om in te werken, gebouwen voor

Nadere informatie

Lesonderwerpen leerboek / Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) De grote wereldblokken en staten. Lesopvraging +remediëring (september)

Lesonderwerpen leerboek / Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) De grote wereldblokken en staten. Lesopvraging +remediëring (september) 09-13/09/02 16-20/09/02 23-27/09/02 Doorlopend 30/09-04/10/02 en 07-11/10/02 Thema 1: Landschappen en wereldkaart Door analyse van informatiebronnen de continenten en oceanen, de belangrijkste reliëfeenheden

Nadere informatie

Lesonderwerpen leerboek/ Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) De wereldkaart: continenten en oceanen

Lesonderwerpen leerboek/ Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) De wereldkaart: continenten en oceanen 09-13/09/02 16-20/09/02 23-27/09/02 Doorlopend 30/09-04/10/02 07-11/10/02 Thema 1: Landschappen en wereldkaart + doelst. gerealiseerd tijdens Door analyse van informatiebronnen de continenten en oceanen,

Nadere informatie

VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS AARDRIJKSKUNDE. Eerste graad 1ste en 2de leerjaar

VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS AARDRIJKSKUNDE. Eerste graad 1ste en 2de leerjaar VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS AARDRIJKSKUNDE Eerste graad Licap - Brussel september 1997 AARDRIJKSKUNDE Eerste graad 1ste leerjaar: 2 uur/week 2de leerjaar:

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

Workshop Studio Globo + Bezoek Open Veld

Workshop Studio Globo + Bezoek Open Veld Workshop Studio Globo + Bezoek Open Veld 1) Reflecteer over deze workshop en het bezoek. Wat vond je interessant? Wat minder? Wat heb je geleerd? Wat ontbrak er volgens jou? Wat ik interessant vind aan

Nadere informatie

Eerste graad A-stroom

Eerste graad A-stroom EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Vijverbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde Het natuurlijk milieu Reliëf 16* De leerlingen leren respect opbrengen voor de waarde van

Nadere informatie

THEMA 5 RELATIES TUSSEN LANDSCHAPPEN

THEMA 5 RELATIES TUSSEN LANDSCHAPPEN THEMA 5 RELATIES TUSSEN LANDSCHAPPEN Inhoud Inleiding 1. Topografische kaart van regio Leuven 2. Relaties in landschappen in regio Leuven 3. Relaties in landschappen elders in België en Europa 4. Verkeer

Nadere informatie

Differentiatie in de lessen aardrijkskunde

Differentiatie in de lessen aardrijkskunde Differentiatie in de lessen aardrijkskunde 1) Originele lesvoorbereiding Ik heb er voor gekozen om voor mijn herhalingsles in het eerste jaar een differentiatieopdracht te maken. Als ik terugkijk naar

Nadere informatie

EINDTERMEN Bosbiotoopstudie

EINDTERMEN Bosbiotoopstudie EINDTERMEN Bosbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde De mens en het landschap Het landelijk landschap 22 milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden

Nadere informatie

GEBRUIK VAN WERKBLADEN

GEBRUIK VAN WERKBLADEN Gebruik van werkbladen Begeleiding aardrijkskunde GEBRUIK VAN WERKBLADEN Begeleiding aardrijkskunde 1 Vaststellingen Het gebruik van werkbladen in lessen aardrijkskunde situeert zich vooral in de eerste

Nadere informatie

Naam: Sara Michels. Vakkencombinatie: Wiskunde Aardrijkskunde. Stagebegeleider: Mevr. Ann Schellemans

Naam: Sara Michels. Vakkencombinatie: Wiskunde Aardrijkskunde. Stagebegeleider: Mevr. Ann Schellemans LESONTWERP BaSO Naam: Sara Michels UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie: Wiskunde Aardrijkskunde Stagebegeleider:

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

DEEL 3. Naverwerking. Provincie West-Vlaanderen DE BERGEN 159

DEEL 3. Naverwerking. Provincie West-Vlaanderen DE BERGEN 159 DEEL 3 Naverwerking 159 160 In dit deel worden enkele opdrachten voorgesteld om de waarnemingen uit een excursie in De Bergen te ordenen en samen te voegen tot een overzichtelijk geheel. Op basis daarvan

Nadere informatie

Thema 1: Uitdagingen door bevolkingsexplosie

Thema 1: Uitdagingen door bevolkingsexplosie VOETen Thema 1: Uitdagingen door bevolkingsexplosie Leerplandoelen (met eindtermen ET + Lesonderwerpen leerboek/ Zelfstandig Werk/ Taken 01-16/ 09/05 19-23/ 09/05 26/09-30/09/05 Door analyse van beelden,

Nadere informatie

Lesonderwerpen leerboek/ Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) Les 2: China voert een bevolkingspolitiek

Lesonderwerpen leerboek/ Excursie-items (+ voorbereiding en naverwerking) Les 2: China voert een bevolkingspolitiek Lesdag: Thema 1: Uitdagingen door bevolkingsexplosie Leerplandoelen (met eindtermen ET + doelst. gerealiseerd tijdens Lesonderwerpen leerboek/ voorbereiding en naverwerking) Zelfstandig Werk/ Taken 05-09/

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Esther Geuens Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: aardrijkskunde - biologie Stagebegeleider

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Toon Steenssens UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie: Aardrijkskunde

Nadere informatie

DOELSTELLINGEN EN VOET BUURT OP HET SPEL

DOELSTELLINGEN EN VOET BUURT OP HET SPEL DOELSTELLINGEN EN VOET BUURT OP HET SPEL 1 STE GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS De volgende doelstellingen en VOET kunnen aan bod komen. Dat is steeds afhankelijk van de onderzochte (school)omgeving. Die zal

Nadere informatie

Voorbeelden van OBSERVATIEFICHES

Voorbeelden van OBSERVATIEFICHES Voorbeelden van OBSERVATIEFICHES Waarnemen en analyseren van een landschappelijke grens tussen twee streken Omschrijving (welke grens?) Topografie toponymie Geografische coördinaten van waarnemingspunt

Nadere informatie

Eekhoutcentrum Vliebergh. Wegwijzers voor Aardrijkskunde

Eekhoutcentrum Vliebergh. Wegwijzers voor Aardrijkskunde Eekhoutcentrum Vliebergh NASCHOLING AARDRIJKSKUNDE Wegwijzers voor Aardrijkskunde Geologie: - Opbouw en structuur van de aarde - Platentektoniek - Geologische geschiedenis Kulak 21/11/15 13h30-16h30 KUL

Nadere informatie

Les 14 Bevolkingsspreiding in Europa

Les 14 Bevolkingsspreiding in Europa 5. Stedelijke landschappen 1 2e jaar aardrijkskunde Les 14 Bevolkingsspreiding in Europa Hoe onderzoek ik de bevolkingsspreiding? (gebaseerd op Geogenie2) Positieve factoren Verklaart de hoge bevolkingsdichtheid

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

Eigen leefomgeving: MECHELEN

Eigen leefomgeving: MECHELEN Eigen leefomgeving: MECHELEN 0. Inleiding Wat merk je op aan de vorm van de stad?.. Is dit een typisch kenmerk voor Mechelen?... Welke functie heeft dit?.... Duid op de onderstaande kaart aan: o De ring

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Victor Bens, Arne Anseeuw, Robin Mewissen, Dries Wijckmans Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie:

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader

1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader 1. Kennis en Inzicht 1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader 1. verduidelijken de begrippen generatie, decennium, eeuw, millenium aan de hand van historische evoluties, vertrekkend

Nadere informatie

Er zijn 3 soorten kaarten

Er zijn 3 soorten kaarten Er zijn 3 soorten kaarten 1 Overzichtskaarten Onder te verdelen in: A topografische kaarten B natuurkundige kaarten C staatkundige kaarten 2 Navigatiekaarten 3 Thematische kaarten 1 Overzichtskaarten Op

Nadere informatie

A-stroom. Basisvorming. 1e graad LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. 1e en 2e leerjaar. (vervangt 98082) Vak: AV Aardrijkskunde 2/1 lt/w.

A-stroom. Basisvorming. 1e graad LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. 1e en 2e leerjaar. (vervangt 98082) Vak: AV Aardrijkskunde 2/1 lt/w. LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS Vak: AV Aardrijkskunde 2/1 lt/w Basisvorming Onderwijsvorm: Graad: Leerjaar: A-stroom 1e graad 1e en 2e leerjaar Leerplannummer: 2010/008 Nummer inspectie: (vervangt 98082)

Nadere informatie

A-stroom 2010/16/1//D. Basisvorming. 1e graad LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. 1e en 2e leerjaar. (vervangt 98082) Vak: AV Aardrijkskunde 2/1 lt/w

A-stroom 2010/16/1//D. Basisvorming. 1e graad LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. 1e en 2e leerjaar. (vervangt 98082) Vak: AV Aardrijkskunde 2/1 lt/w LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS Vak: AV Aardrijkskunde 2/1 lt/w Basisvorming Onderwijsvorm: Graad: Leerjaar: A-stroom 1e graad 1e en 2e leerjaar Leerplannummer: 2010/008 Nummer inspectie: (vervangt 98082)

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Lene Wuyts Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: aardrijkskunde/biologie Stagebegeleider

Nadere informatie

Seminarie4: Differentiatie in de lessen aardrijkskunde.

Seminarie4: Differentiatie in de lessen aardrijkskunde. Seminarie4: Differentiatie in de lessen aardrijkskunde. technieken en methoden soorten differentiatie KW GO K AM FB D T I L O V B Eindtermen 19 met voorbeelden illustreren dat weer en klimaat de plantengroei

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

Workshop studio Globo en bezoek open veld

Workshop studio Globo en bezoek open veld Workshop studio Globo en bezoek open veld OPDRACHT 1. Reflecteer over deze workshop en het bezoek. Wat vond je interessant? Wat minder? Wat heb je geleerd? Wat ontbrak er volgens jou? (2p) Over het algemeen

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE EERSTE GRAAD LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. September 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/038

AARDRIJKSKUNDE EERSTE GRAAD LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. September 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/038 AARDRIJKSKUNDE EERSTE GRAAD LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS September 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/038 AARDRIJKSKUNDE EERSTE GRAAD LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/038 September 2008

Nadere informatie

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader).

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader). De volgende vakken komen aan bod Aardrijkskunde Maatschappelijke vorming (MAVO) Nederlands Godsdienst Niet-conventionele zedenleer LEERDOELSTELLINGEN LESFICHE C Door aan de slag te gaan met lesfiche C

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Cluster Groep Academiejaar Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) 269 98 06 Fax (09) 223 73 82 E-mail: katrien.steenhaut@kattenberg.klbogent.be

Nadere informatie

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke

Nadere informatie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen

Nadere informatie

Aan de slag met geografische werkbladen

Aan de slag met geografische werkbladen Aan de slag met geografische werkbladen 1. Analyse van de werkbladen De werkbladen: http://www.wdm.be/werkmappen/aardrijkskunde/aardrijkskunde2 vanaf pagina 87. - Leerplan en jaarplanning: De werkbladen

Nadere informatie

Klimaat: een thema in het Vlaams onderwijs?

Klimaat: een thema in het Vlaams onderwijs? Klimaat: een thema in het Vlaams onderwijs? Willy Sleurs Afdeling Kwalificaties & Curriculum AHOVOKS, Ministerie van Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Eindtermen bepaald door de overheid Leergebied-/vakgebonden

Nadere informatie

Aardrijkskunde. Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis. Bedoeling

Aardrijkskunde. Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis. Bedoeling Aardrijkskunde Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis Welke betekenis heeft het thema / onderwerp voor de kinderen? Hoe leg je de relatie met de beginsituatie?

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Sara Van de Velde Cluster Aardrijkskunde biologie - fysica Groep 2 LS 2 Academiejaar 2001-2002 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Bryan Bisschops Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - BI Stagebegeleider DLO: H. Verstappen

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Ilona Betzhold & Bryan Bisschops Vakkencombinatie: aa-ge & aa-bio UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee

Nadere informatie

Leerdoelen en kerndoelen

Leerdoelen en kerndoelen Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Arne Wagemans Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde Geschiedenis Stagebegeleider

Nadere informatie

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Aardrijkskunde bestaat uit de volgende (sub)domeinen:

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Aardrijkskunde bestaat uit de volgende (sub)domeinen: Examenprogramma AARDRIJKSKUNDE V.W.O. LANDSEXAMEN VWO 2017-2018 1 Het eindexamen Het vak Aardrijkskunde kent slechts het commissie-examen. Er is voor Aardrijkskunde dus geen centraal examen. Vanaf het

Nadere informatie

Woord vooraf. Jaarplan ASO-wetenschappen met 1 uur in het 5de jaar en 2 uur in het 6de jaar

Woord vooraf. Jaarplan ASO-wetenschappen met 1 uur in het 5de jaar en 2 uur in het 6de jaar Woord vooraf Jaarplan ASO-wetenschappen met 1 uur in het 5de jaar en 2 uur in het 6de jaar De leraar heeft de vrijheid om de thema s uit het leerplan van de derde graad te ordenen in functie van excursies,

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Tessa Bogaerts & Minko Peeters UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie:

Nadere informatie

Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo)

Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden Kernen 1. Burgerschap 36: hoofdzak de Nederlandse

Nadere informatie

Leerervaringen ruimte van onder- en bovenbouw. Ruimteaspect Onderbouw. Ruimteaspect Middenbouw. Ruimteaspect Bovenbouw. Ruimteaspect Onderbouw

Leerervaringen ruimte van onder- en bovenbouw. Ruimteaspect Onderbouw. Ruimteaspect Middenbouw. Ruimteaspect Bovenbouw. Ruimteaspect Onderbouw Leerervaringen ruimte van onder- en bovenbouw 1. 1. ontwikkeling ruimtebesef * waarnemen en beschrijven vertrouwde plekken * spelen, wandelen, dansen in diverse ruimtes * reflecteren op ruimtes: veilig,

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Ilona Betzhold Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde-geschiedenis Stagebegeleider

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING School: / Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Onderwijsvorm: TSO/KSO Richting: / Klas: / Lokaal: / Aantal leerlingen: / LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

Nadere informatie

Korte inhoud van de thema s

Korte inhoud van de thema s Korte inhoud van de thema s 1. Sporen uit het verleden In dit thema stappen de leerlingen in een teletijdmachine en flitsen ze door tijd en ruimte naar verschillende historische periodes. In die periodes

Nadere informatie

DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING. Heverlee/Leuven. Gulizar Heyecan Klas: 2SA2 2014-2015 Aardrijkskunde Geschiedenis

DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING. Heverlee/Leuven. Gulizar Heyecan Klas: 2SA2 2014-2015 Aardrijkskunde Geschiedenis DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING Heverlee/Leuven Gulizar Heyecan Klas: 2SA2 2014-2015 Aardrijkskunde Geschiedenis Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Lijst met figuren... 2 Lijst met bijlagen...

Nadere informatie

Woord vooraf. Met eventuele op- en aanmerkingen houden we graag rekening. Namens het auteursteam Georges Tibau

Woord vooraf. Met eventuele op- en aanmerkingen houden we graag rekening. Namens het auteursteam Georges Tibau Woord vooraf De leraar heeft de vrijheid om de thema s uit het leerplan van de derde graad te ordenen in functie van excursies, moeilijkheidsgraad of het afronden van thema s of themaonderdelen voor bv.

Nadere informatie

De landbouwer als landschapsbouwer. 5. De landbouwer als landschapsbouwer: ICT-thuisopdracht

De landbouwer als landschapsbouwer. 5. De landbouwer als landschapsbouwer: ICT-thuisopdracht 5. De landbouwer als : ICT-thuisopdracht Bedrijf: Steven Vanhecke Oude Burkelslag 10 9990 Maldegem Inleiding Een belangrijk doel in de derde graad van het secundair onderwijs is ongetwijfeld jullie laten

Nadere informatie

Haven van Zeebrugge. Excursie Noordzeesymposium 09/02/2007. Christelle Snoeck

Haven van Zeebrugge. Excursie Noordzeesymposium 09/02/2007. Christelle Snoeck Haven van Zeebrugge Excursie Noordzeesymposium 09/02/2007 Christelle Snoeck 1. doelstellingen 2. voorbereiding 3. waarnemingspunten 4. verwondering, bewondering 5. enkele oefeningen 1. doelstellingen De

Nadere informatie

STAM op schoolmaat. eindtermen secundair onderwijs

STAM op schoolmaat. eindtermen secundair onderwijs STAM op schoolmaat eindtermen secundair onderwijs inhoudstafel 1. 2. inleiding...3 VOETEN...3 3. vakgebonden eindtermen - 1ste graad...4 3.1. A-stroom...4 3.1.1. 3.1.2. aardrijkskunde...4 artistieke /

Nadere informatie

BIOTOOPSTUDIE HET BOS

BIOTOOPSTUDIE HET BOS BIOTOOPSTUDIE HET BOS DOELEN Met dit educatief pakket, ontwikkeld door de natuur- en milieueducatie dienst van de Provincie West-Vlaanderen worden belangrijke doelen en leerplandoelstellingen bereikt in

Nadere informatie

EINDTERMEN STEINERPEDAGOGIE (Vlaanderen-België)

EINDTERMEN STEINERPEDAGOGIE (Vlaanderen-België) 1 EINDTERMEN STEINERPEDAGOGIE (Vlaanderen-België) WO 61: Aardrijkskunde. Ruimtelijke aspecten. De kinderen kunnen uitgaande van de bewegingen en de stand van de zon bij benadering de windrichtingen bepalen

Nadere informatie

LESVOORBEREIDING ALGEMENE VAKKEN / VOEDING - VERZORGING

LESVOORBEREIDING ALGEMENE VAKKEN / VOEDING - VERZORGING LESVOORBEREIDING ALGEMENE VAKKEN / VOEDING - VERZORGING Katholieke Hogeschool Leuven Departement Lerarenopleiding Logo associatie naam :...Ruben Renard... jaar en vakkencombinatie :..Aardrijkskunde / Techniek.

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Van de Velde Sara Cluster Aardrijkskunde biologie fysica Groep 2 ls 2 Academiejaar 2001-2002 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent

Nadere informatie

Cartografische competenties

Cartografische competenties Cartografische competenties Omgaan met competentiegericht onderwijs, leerlijnontwikkeling en gedifferentieerd leren via kaartwerk Mercatorsymposium, 28 april 2012 Dirk Coolsaet = bekwaamheid tot efficiënt

Nadere informatie

DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING. Haacht - Rotselaar 24/5-6

DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING. Haacht - Rotselaar 24/5-6 DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING Haacht - Rotselaar 24/5-6 Ilona Betzhold 1SA3 AA-GE 2014-2015 1 2 Inhoud Lijst met figuren... 4 Opdrachtenlijst deel 2 MBS09b Aardrijkskunde... 5 Hoofdstuk

Nadere informatie

Planeet vol planten richtlijnen voor de animator

Planeet vol planten richtlijnen voor de animator Planeet vol planten richtlijnen voor de animator 1. Algemene beschrijving Dit atelier sluit aan bij de leerstof van de lessen aardrijkskunde (2 de graad SO) rond plantengroei en klimaat. Dankzij onze enorme

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Ingo Buskens UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie: aardrijkskunde

Nadere informatie

leerplan ASO leerplan KSO/TSO

leerplan ASO leerplan KSO/TSO Actualisering leerplannen aardrijkskunde 2de graad leerplan ASO leerplan KSO/TSO Geactualiseerd leerplan Waarom actualisering? Leerplan eerste graad Gewijzigd en in voege vanaf september 2008 Leerplan

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Ilona Betzhold & Bryan Bisschops UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie:

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van

Nadere informatie

VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. AARDRIJKSKUNDE Tweede graad ASO

VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. AARDRIJKSKUNDE Tweede graad ASO VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS AARDRIJKSKUNDE Tweede graad ASO Brussel! Licap:! september 2002 INHOUD INLEIDING... 5 1 BEGINSITUATIE... 9 2 ALGEMENE DOELSTELLINGEN...

Nadere informatie

DOELSTELLINGEN BUURT IN ZICHT

DOELSTELLINGEN BUURT IN ZICHT DOELSTELLINGEN BUURT IN ZICHT GEKOPPELD AAN DE EINDTERMEN 3 DE GRAAD BASISONDERWIJS Voor het bepalen van de doelstellingen hebben we ons gebaseerd op de eindtermen basisonderwijs. De volgende doelstellingen

Nadere informatie

8.1a Bevolking en ruimte in de eigen regio

8.1a Bevolking en ruimte in de eigen regio Kerndeel 8 Bevolking en ruimte 8.1a Bevolking en ruimte in de eigen regio Eindterm 16. De kandidaat kan de bevolkingsontwikkeling en het ruimtegebruik in de eigen regio beschrijven en verklaren. Eindterm

Nadere informatie

Les 14 Bevolkingsspreiding in Europa

Les 14 Bevolkingsspreiding in Europa 5. Stedelijke landschappen 1 2e jaar aardrijkskunde Les 14 Bevolkingsspreiding in Europa Hoe onderzoek ik de bevolkingsspreiding? (gebaseerd op Geogenie2) Positieve factoren Verklaart de hoge bevolkingsdichtheid

Nadere informatie

Voorbereiding en planning van een thema

Voorbereiding en planning van een thema Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen

Nadere informatie

Didactische documenten van de eigen leefomgeving

Didactische documenten van de eigen leefomgeving Nele Boven 1SA4 wiskunde-aardrijkskunde 2014-2015 1 Didactische documenten van de eigen leefomgeving Balen-Mol 2 1 http://www.khleuven.be 2 http://www.delcampe.be 16 Inhoudsopgave Inhoudstafel p.1 Lijst

Nadere informatie

LANDSEXAMEN HAVO

LANDSEXAMEN HAVO LANDSEXAMEN HAVO 2018-2019 Examenprogramma AARDRIJKSKUNDE H.A.V.O 1 Het eindexamen Het eindexamen van het vak Aardrijkskunde bestaat uit het centraal examen en het commissie-examen. Het centraal examen

Nadere informatie

Keurmerk: Duurzame school

Keurmerk: Duurzame school Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen

Nadere informatie

aardrijkskunde vwo vakinformatie staatsexamen 2017 AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V pagina 1 van 12

aardrijkskunde vwo vakinformatie staatsexamen 2017 AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017 V pagina 1 van 12 AARDRIJKSKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2017 V16.8.1 pagina 1 van 12 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Spilstyns Angélique Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - Eng Stagebegeleider DLO:

Nadere informatie

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Jaarplan GESCHIEDENIS Algemene doelstellingen Eerder gericht op kennis en inzicht 6 A1 A2 A3 A4 A5 Kunnen hanteren van een vakspecifiek begrippenkader en concepten, nodig om zich van het verleden een wetenschappelijk

Nadere informatie

Tussendoelen Oriëntatie op ruimte (Oriëntatie op mens en wereld) 1/6

Tussendoelen Oriëntatie op ruimte (Oriëntatie op mens en wereld) 1/6 Tussendoelen () 1/6 Kerndoel: 1. De leerlingen leren het eigen lichaamsschema gebruiken voor het verkennen en ordenen van de ruimte om zich Specificaties: -- heen. tussendoel: Ervaren van eigen lichaam

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Toon Steenssens UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie: AA-GE

Nadere informatie

IJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR

IJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR Naam: Klas : Nr: Datum: IJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR A. Roegis & L. Van Eycken 2014-2015 BACHELORPROEF HOGENT Aardrijkskunde IJsland: een land van water en vuur Pagina 2 Deze werkbundel mag gebruikt

Nadere informatie

Kwt opdracht atlas gebruik

Kwt opdracht atlas gebruik Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Erik van Wijngaarden 22 september 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/65793 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Toets_Geowijzer_hfdst1

Toets_Geowijzer_hfdst1 Toets_Geowijzer_hfdst1 Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:01 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 2, 3, 4, 5, 7, 9, 11, 12, 12, 13, 13, 13, 14, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20,

Nadere informatie

EERSTE GRAAD A-stroom VAK AARDRIJKSKUNDE. 2 uur/week in het eerste jaar. 1 uur/week in het tweede jaar. ww-o. 98082 (ex-97038) 1 Visie

EERSTE GRAAD A-stroom VAK AARDRIJKSKUNDE. 2 uur/week in het eerste jaar. 1 uur/week in het tweede jaar. ww-o. 98082 (ex-97038) 1 Visie SO EERSTE GRAAD A-stroom VAK AARDRIJKSKNDE 2 uur/week in het eerste jaar 1 uur/week in het tweede jaar ww-o 98082 (ex-97038) 1 Visie De aardrijkskunde in het Secundair Onderwijs is er op gericht dat leerlingen

Nadere informatie

Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO

Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO Federatie Steinerscholen Vlaanderen v.z.w. Gitschotellei 188 2140 Borgerhout Februari 2013 Gelijkwaardig verklaarde eindtermen

Nadere informatie

KWT opdracht Atlas gebruik

KWT opdracht Atlas gebruik Auteur Erik van Wijngaarden Laatst gewijzigd 22 September 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/65793 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie