MYOPIE: VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN. Cursus NOG maart 2019

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MYOPIE: VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN. Cursus NOG maart 2019"

Transcriptie

1 MYOPIE: VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN Cursus NOG maart 2019

2 Inhoud - Groei van het oog - Behandel opties voor progressieve myopie - Atropine trial: CHAMP studie - De gradering van (hoge) myopie - Behandeling complicaties - Myopie casuïstiek

3 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Caroline Klaver (CK) Suzanne Yzer (SY) Willem Tideman (WT) Jan Roelof Polling(JRP) Milly Tedja (MT) Annet Haarman (AH) Bedrijfsnamen CK: Novartis, Bayer, Thea Pharma, Nevakar SY: none WT: none JRP: Thea Pharma, Nevakar MT: Nevakar AH: none

4 Moeten we ons zorgen maken om myopie? Prevalentie 47,2% in jarigen in Europa Stijgende prevalentie en ernst van myopie Hoge myopie in ,7% (163 miljoen) naar 9,8% (938 miljoen) in 2050 Risk of visual impairment & blindness MYST and RS-population (N=5123) Myopie wordt een substantieel socioeconomisch probleem 2620 miljoen in 2020

5 GROEI VAN HET OOG Dr. Willem Tideman Erasmus MC Rotterdam

6 Aslengte en lens belangrijk na 2 jarige leeftijd Cornea Netvlies Aslengte Lens

7 Bijziende ogen groeien sneller en langer door Groei Tussen 6 en 10 jaar - Myopie 0.34 mm/jaar - Emmetropie 0.21 mm/jaar - Hypermetropie 0.16 mm/jaar

8 Buitenspelen belangrijk om myopie te voorkomen

9 Buiten spelen zorgt voor reductie van ooggroei ondanks genetische aanleg

10 Buitenspelen effect op incidente myopie èn spherisch equivalent 952 interventie van 40 minuten buiten per dag + informatie ouders 951 controles 3 jaar follow up tussen 6 en 9 jaar

11 Buitenspelen geeft 25% reductie in progressie van refractie en aslengte

12 Sferische equivalent (D) Langdurig dichtbijwerk werkt myopiserend 9 jaar 12 jaar 1 0,75 0,5 0,25 1 0,75 0,5 0,25 0 <45 min 45 min 0 <45 min 45 min P <0.001; N = 1292 P 0.06; N = 2352

13 Dopamine komt vrij door veel lichtexpositie Ashby and Schaeffel, 2010

14 BEHANDELINGSOPTIES Jan Roelof Polling Erasmus MC Rotterdam

15 Refractie ontwikkeling wordt beïnvloed door optische defocus

16 Lokale retinale mechanismen Volledig Nasaal

17 Perifere visuele prikkels bepalen refractie ontwikkeling

18 Simultane defocus therapieën werken ook in mensen Brillen Myovision Corneal reshaping Zachte contactlenzen Misight

19 Optische interventies en diermodellen Oculaire groei en refractie van het oog worden gereguleerd door defocus Hyperope defocus stimuleert axiale groei en myope defocus kan het juist vertragen Perifere visus domineert de centrale refractie ontwikkeling Optische interventies voor myopie die zich richten op de periferie zijn meer succesvol

20 Myopie controle/management: moeten we al?

21 Overzicht behandelwerkzaamheid

22 Orthokeratologie (Ortho-K) Tijdelijke reductie van myopie Mogelijk door platte aanpassing van een vormstabiele lens Omgekeerd geometrisch lens design Cornea topografie Hoog zuurstof doorlatend Potentieel s nachts te dragen

23 46% 56% 43% 43%

24 3% 29% 31% 39%

25 MF zachte contactlens en myopie controle Chamberlain et al., 2019 (onder review)

26 Farmaceutica Bèta Blockers: Ineffectief Atropine: Meest effectief van huidige behandelmogelijkheden Wat moet de dosis zijn? Shih YF et al. Ocul Pharmacol Ther 1999;15:85-90.

27 Werking atropine Sclera of retina Muscarine receptor pathway Dopamine pathway Stikstofmonoxide mediatie Stopsignaal voor aslengte toename en dus de progressie van de myopie

28 Atropine en myopie controle (Chia et al., 2012) Myopie progressie tijdens 2 jaar in ATOM1 (N = 400) 0,28 D in 1% groep 77% 1,20 D in placebo groep Gemiddelde myopie progressie tijdens 2 jaar in ATOM2 (N = 400) 0,30 D in 0.5% groep 75% 0,38 D in 0.1% groep 68% 0,49 D in 0.01% groep 61%

29 Atropine en myopie controle (Huang et al., 2016) SER (D) 1%-0.5% 0.1% 0.01% AL (mm) AL (mm) 1%-0.5% 0.1% 0.01%

30 Komt de data overeen met de conclusies? Spherisch Equivalent Controle = 1,20 D Gem. myopie progressie 2 jaar in ATOM2 (N = 400) 0,30 D in 0,5% group 75% 0,38 D in 0,1% group 68% 0,49 D in 0,01% group 61% Axiale Lengte Controle = 0,38 mm Gem. myopie progressie 2 jaar in ATOM2 (N = 400) 0,27 mm in 0,5% group 29% 0,28 mm in 0,1% group 25% 0,41 mm in 0,01% group?

31

32 Lage atropine concentraties

33 Behandel effect van LAMP studie 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0,010% 0,025% 0,050% SER AL

34

35 3 jaar resultaten: progressie SER en AL Voor Na behandeling N=89/124 (72%) volbracht 3 jaar behandeling

36 Myopia calculator Brien Holden My kids vision Kate Gifford

37 Myopie management in het Erasmus MC

38 Sferisch equivalent Casus: wit, myope ouders, 3 boeken p/w 0-0,5-1 -1,5-2 -2,5-3 -3,5-4 -4,5 7 years 8 years 9 years 10 years 11 years 12 years 13 years Start atropine treatment 23.49mm 23.56mm 23.81mm 23.90mm 23.96mm No treatment 0.5% 1% 0.5% 0.25% AL

39

40 Protocol Erasmus MC Bilaterale myopie Verwachting Eerste keus therapie Myopie in familie? Progressie? AL correleert goed met refractie? Lifestyle interventie? 75 ste percentiel < 75 ste percentiel 0.5% atropine i.c.m. meekleurende multifocaal Ortho-K Multifocale CTL Atropine 0.01%

41 Hoe monitor ik succes? 75 ste percentiel Succes SER -0,5D/jaar progressie AL 0,20mm/jaar groei Te weinig respons SER -0,5D/jaar progressie AL 0,20mm/jaar groei Overstap naar 1% atropine en/of combinatie therapie met dual focus lens < 75ste percentiel Succes SER -0,5D/jaar progressie AL 0,20mm/jaar groei Te weinig respons <75 ste percentiel: combinatie atropine 0,01% & dual focus lens > 75 ste percentiel : 0,5% atropine

42 Afbouwfase: leeftijd, groeicurve en te verwachten groei Aslengte groei 0,1mm in laatste jaar overstap naar lagere dosering Aslengte vertoont stabiliteit ( 0,1mm/jaar) overstap naar lagere dosering Zodra met 0,01% 0,05mm/jaar: stoppen Bij rebound altijd weer hogere dosering of initiële therapie kiezen

43 Conclusies behandelingsopties Mechanismen hoe myopie ontstaat steeds beter in kaart 3 manieren om reductie van myopie te remmen Atropine Multifocaal zachte contactlenzen Ortho-K In de praktijk: Gebruik de groeicurven voor axiale lengte (Tideman et al. Acta Ophthalmol. 2018) Maak inschatting toename myopie: pas therapie aan Individuele behandeltrajecten: atropine concentratie/ type lenzen of combinaties

44 CHAMP STUDIE Milly Tedja Erasmus MC Rotterdam

45 Lage atropine kennishiaten De data uit literatuur is inconsistent over de dosis-response relatie van atropine (meta-analyse Gong et al., ATOM study)

46 Lage atropine kennishiaten De data uit literatuur is inconsistent over de dosis-response relatie van atropine (meta-analyse Gong et al., ATOM study) Hoe werkt lage concentratie atropine bij Westerse kinderen?

47 Lage atropine kennishiaten De data uit literatuur is inconsistent over de dosis-response relatie van atropine (meta-analyse Gong et al., ATOM study) Hoe werkt lage concentratie atropine bij Westerse kinderen? Hoe zit het met de bijwerkingen die bij 0,5% atropine zorgt voor uitval uit de studie?

48 CHAMP- studie CHildren using Atropine for reduction of Myopia Progression

49 Primaire doel: Myopieprogressie reductie Analyse van veiligheid & werkzaamheid atropine (fase III studie) 0.01% en 0.02% atropine oogdruppels vergeleken met een placebo Tijdlijn: 4 jaar behandelingstraject

50 Nevakar, LLC Toegespitst op oog-gerelateerde medicatie Meerdere onderzoekcentra in de Verenigde Staten, een aantal in Europa (o.a. Engeland, Spanje). Verwachte aantal te recruteren ~60 kinderen

51 Study Design

52 Criteria CHAMP studie Inclusie Leeftijd 3 t/m 10 jaar SphE -0.5D tot -6.00D Exclusie Astigmatisme < -1.50D Anisometropie < -1.5D IOP > 21 mmhg Visus < 0.1 LogMAR (0.8 decimaal) Amblyopie/Strabismus Syndromale predispositie voor zeer hoge myopie (o.a. Marfan) Atropine gerelateerde criteria - allergie atropine - antimuscarine/anticholinergica gebruik - corticosteroid gebruik, hartslag > 120 bpm)

53 Dataverzameling eerste bezoek Vragenlijsten Etniciteit Leeftijd eerste bril Leeftijd eerste smartphone Risicofactoren (educatie, buiten zijn gedrag, dichtbijwerk) Myopie in de familie CORRBI biobank DNA (apart informed consent)

54 Dataverzameling (elke 6 maanden) Oogheelkundige metingen Visus Fotopische pupilgrootte Cycloplegische autorefractie Biometrie IOP Andere metingen Lengte Gewicht Hartslag OCT Widefield

55 Wat als er teveel myopieprogressie is? Rescuemoment (i.e. overname van therapie): Als er sprake is van binnen 1 jaar > 0.35 mm as lengtegroei of > -1D SphE toename Overzetten naar hoge dosis atropine in EMC

56 Voordelen deelname CHAMP Voor de ouders en kinderen Regelmatige uitgebreide oogcontrole voor kinderen Reiskosten worden vergoed Bril wordt vergoed (2x per jaar) Met uw hulp kunnen wij Goed inzicht leveren van de werking van verschillende lage concentraties atropine De vraag beantwoorden: Geldt het effect wat in de Aziatische studies gezien wordt ook voor Europeanen?

57 Start: april 2019 Stuur door naar:

58 DE GRADERING & COMPLICATIES VAN MYOPIE Annet Haarman & Milly Tedja Erasmus MC Rotterdam

59 Myopie wordt geassocieerd met diverse aandoeningen

60 Myopie wordt geassocieerd met diverse aandoeningen

61 MMD belangrijkste oorzaak blindheid door myopie

62 MYopie STudie MYopie Studie (MYST) (Case Control Studie) Controles (-1.50 < SphE < +1.50) (n= 591) Cases (SphE<=-6) (n=674) Europese etniciteit (n=571) (1142 ogen) Exclusie: - Niet Europees (n=103)

63 MYopie STudie Karakteristiek Leeftijd gem. (sd) 47,44 (13.3) 1142 Geslacht N (% man) 420 (36.8) 1142 Spherisch equivalent - Gemiddelde(SD) - Range Aslengte - Gemiddelde (SD) - Range Visus - Gemiddelde (SD) - Range -9,75 (3.69) -25,38 tot 0,00 27,35 (1,79) 19,54 tot 37,76 0,96 (0,34) 0,00 tot 2,00 N MYopie Studie (MYST) (Case Control Studie) Cases (SphE<=-6) (n=674) Europese etniciteit (n=571) (1142 ogen) Controles (-1.50 < SphE < +1.50) (n= 591) Exclusie: - Niet Europees (n=103)

64 Gradering van de myope fundus Tessellated Fundus Stafyloom Myope Maculaire Degeneratieve laesies Peripapillaire atrofie Peripapillaire intrachoroidale cavitatie (PICC) Gradering gebaseerd op Meta-analysis for pathologic myopia study (META-PM Study) Ohno-Matsui K et al., 2015, AM J Ophthalmol

65 Myope Maculaire Degeneratieve laesies Lacquer Cracks Diffuse hypopigmentatie Atrofische MMD RPE hyperpigmentatie CNV Fuchs Spot Central Circle Inner Circle Outer Circle Locatie meest dichtbij de fovea Grootte (aantal Disc Areas) Outside Grid

66 Prevalentie (%) Tessellated fundus 120% Voorstadium van myope maculadegeneratie Chorioretinale vaten zichtbaar 100% 80% 60% Hypoplasie RPE 40% 20% 0% <20 20 tot tot tot tot tot tot 80 Leeftijdscategorie

67 Prevalentie (%) Stafyloom 60% 50% Uitstulping van fundus posterior met uitdunning van het choroid en sclera 40% Karakteristiek in hoge myopie, maar ook bij RP of lokale Bruch s membraan defecten Door mechanische spanning meer kans op andere myope complicaties Gradering: fundusfoto en OCT 30% 20% 10% 0% <20 20 tot tot tot tot tot tot 80 Leeftijdscategorie

68 Prevalentie(%) Myope Maculaire Degeneratieve laesies Lacquer Cracks Diffuse hypopigmentatie Atrofische MMD RPE hyperpigmentatie CNV Fuchs Spot 3% 2% 2% 1% 1% 0% Leeftijdscategorie

69 Prevalentie (%) Myope Maculaire Degeneratieve laesies Lacquer Cracks Diffuse hypopigmentatie Atrofische MMD RPE hyperpigmentatie CNV Fuchs Spot 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Leeftijdscategorie

70 Prevalentie(%) Myope Maculaire Degeneratieve laesies Lacquer Cracks Diffuse hypopigmentatie Atrofische MMD RPE hyperpigmentatie CNV Fuchs Spot 25% 20% 15% 10% 5% 0% Leeftijdscategorie

71 Prevalentie (%) Myope Maculaire Degeneratieve laesies Lacquer Cracks Diffuse hypopigmentatie Atrofische MMD RPE hyperpigmentatie CNV Fuchs Spot 25% 20% 15% 10% 5% 0% Leeftijdscategorie

72 Myope Maculaire Degeneratieve laesies Lacquer Cracks Diffuse hypopigmentatie Atrofische MMD RPE hyperpigmentatie CNV Fuchs Spot

73 Prevalentie(%) Myope Maculaire Degeneratieve laesies 9% Lacquer Cracks Diffuse hypopigmentatie Atrofische MMD RPE hyperpigmentatie CNV Fuchs Spot 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% Leeftijdscategorie

74 Prevalentie (%) 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Peripapillaire atrofie Klokuren <20 20 tot tot tot tot tot tot 80 Grootte (aantal Disc Areas) Leeftijdscategorie

75 Prevalentie (%) Peripapillaire intrachoroidale cavitatie (PICC) 4% Choroidale schisis Gele dooierachtige laesie, vaak inferior 3% 3% 2% 2% Belangrijk om te onderscheiden van maligniteit of CNVs 1% 1% Klokuren Grootte (aantal Disc Areas) 0% <20 20 tot tot tot tot tot tot 80 Leeftijdscategorie

76 Myopie wordt geassocieerd met diverse aandoeningen

77 Myopie wordt geassocieerd met diverse aandoeningen OR=1,38

78 Myopie wordt geassocieerd met diverse aandoeningen

79 Myopie wordt geassocieerd met diverse aandoeningen OR=4,85 (3,34-7,05)

80 BEHANDELING VAN DE COMPLICATIES VAN MYOPIE Dr. Suzanne Yzer Het Oogziekenhuis Rotterdam

81 C A T E G O R Y 1 C A T E G O R Y 2 C A T E G O R Y 3 C A T E G O R Y 4 Tesselated fundus Diffuse CRA Patchy CRA Macular atrophy PLUS Lacquer crack CNV Fuchse spot LESIONS

82 Visusbedreigende complicatie Prevalentie 5-11% bij pathologische myopie RADIANCE & MYRROR studie anti-vegf Visuswinst in jaar 1, 2 en 4, maar niet bij jaar 6! Daling visus jaar 6 door atrofie

83 Mechanische theorie: progressieve en excessieve anteroposterieure elongatie disbalans angiogenetische factoren Heredodegeneratieve theorie: associatie met SNP s Hemodynamische theorie: perfusie veranderingen in de choroidea

84 Querques et al: Lacquer cracks en perforerende sclerale vaten

85 Klacht: visusdaling, centraal scotoom, MMF Funduscopie: klein en vlak grijs membraan Fluo: meestal klassiek membraan

86 P L U S L E S I O N CNV Myope choroidale neovascularisatie Actieve CNV met exudatieve veranderingen Type 2 CNV

87 Actief CNV Litteken Atrofie

88 Nieuwe lacquer crack Multifocale choroiditis met CNV Punctate Inner Choroidopathy met CNV Idiopathisch CNV Sereuze loslating bij DSM/stafyloom

89 Acquisitie problemen bij hoge myopie en stafylomen: anamnese heel belangrijk Op OCT een hyperreflectieve dot op het RPE Minder subretinaal en intraretinaal vocht dan bij AMD; kan echter afwezig zijn Kleine laesie!

90 OCT Kleine hoog reflectieve laesie op het RPE Zonder vocht

91

92

93 Onscherpe grens van hyperreflectieve subretinale depositie fuzzy rand Na 1 Anti-VEGF scherper begrensd

94 Fibrose Fuzzy rand

95 OCT Kleine hoog reflectieve laesie op het RPE Zonder vocht

96 Myope pt: Visusdaling /MMF Diagnose: Fluo/OCT (ICG) Behandeling: Direct met anti-vegf Follow-up: Mnd 1, mnd2, 3 maandelijks bij rustig aspect

97 P L U S CNV L E S I O N ~10% van patiënten met PM ~1/3 bilateraal Heel subtiel op OCT FAG type 2 CNV 1 of meerdere injecties Laagdrempelig behandelen bij recidief

98 STANDPUNT MYOPIE Myopie team Erasmus MC en OZR Erasmus MC Rotterdam Radboudumc Nijmegen

Myopie Controle Centrum Rotterdam. Jan Roelof Polling

Myopie Controle Centrum Rotterdam. Jan Roelof Polling Myopie Controle Centrum Rotterdam Jan Roelof Polling Belangenverstrengeling Geen Behandeling van progressieve myopie Treatment efficacy Sankaridurg & Holden, 2014 Effect van behandeling - - - - - - (Cooper,

Nadere informatie

Atropine oogdruppels ter voorkoming/afremming van hoge myopie

Atropine oogdruppels ter voorkoming/afremming van hoge myopie Atropine oogdruppels ter voorkoming/afremming van hoge myopie Bij uw zoon of dochter is myopie waargenomen. Dit betekent dat het oog van uw kind te lang is of een te sterke ooglens heeft. Zonder behandeling

Nadere informatie

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie AMD. Dr. Anne Dewachter Dienst oogziekten

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie AMD. Dr. Anne Dewachter Dienst oogziekten Leeftijdsgebonden maculadegeneratie AMD Dr. Anne Dewachter Dienst oogziekten AMD Visusverlies is een majeur probleem bij onze oudere populatie en heeft een significant impact op de functionele status en

Nadere informatie

Protocol Atropine behandeling Registratie. Astrid van der Schans

Protocol Atropine behandeling Registratie. Astrid van der Schans Protocol Atropine behandeling Registratie Astrid van der Schans Doel therapie Refractie < S-6.00 dioptrie Aslengte < 26 mm Indien niet meer haalbaar, zoveel mogelijk remming van de aslengte groei (Holden,

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Myopie management terTER_

Patiënteninformatie. Myopie management terTER_ Patiënteninformatie Myopie management 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Introductie 4 Wat is myopie? 4 Risicofactoren tot het ontwikkelen van progressieve myopie 5 Erfelijke factoren 5 Omgevingsfactoren

Nadere informatie

Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie

Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie Wat is myopie? Myopie of bijziendheid is een brekingsfout (refractie) van het oog waarbij de persoon voorwerpen ver weg niet scherp kan zien, maar wel

Nadere informatie

Behandeling van snel toenemende bijziendheid

Behandeling van snel toenemende bijziendheid Behandeling van snel toenemende bijziendheid Uw kind heeft last van bijziendheid die snel erger wordt, waarbij het dragen van een bril of contactlenzen alleen niet voldoende is. In deze folder leest u

Nadere informatie

Atropine oogdruppels Ter voorkoming van hoge myopie

Atropine oogdruppels Ter voorkoming van hoge myopie Atropine oogdruppels Ter voorkoming van hoge myopie Bronvermelding Gwiazda, J. (2009). "Treatment options for myopia." Optom Vis Sci 86(6): 624-628 Song, Y. Y., H. Wang, et al. (2011). "Atropine in ameliorating

Nadere informatie

Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie

Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie Centrumlocatie Sophia Kinderziekenhuis Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie Wat is myopie Myopie of bijziendheid is een brekingsfout (refractie) van het oog waarbij de persoon voorwerpen

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Atropine. behandeling bij myopie

PATIËNTEN INFORMATIE. Atropine. behandeling bij myopie PATIËNTEN INFORMATIE Atropine behandeling bij myopie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de atropinebehandeling bij myopie. U wordt geadviseerd deze informatie zorgvuldig

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie. LangeLand Ziekenhuis, Zoetermeer

Patiënteninformatie. Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie. LangeLand Ziekenhuis, Zoetermeer Patiënteninformatie Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie Wat is myopie Myopie of bijziendheid is een brekingsfout (refractie) van het oog waarbij de persoon voorwerpen ver weg niet scherp

Nadere informatie

Interventie mogelijkheden voor myopie ontwikkeling

Interventie mogelijkheden voor myopie ontwikkeling Interventie mogelijkheden voor myopie ontwikkeling J.R. Polling, 1,2 V. Verhoeven, 1 C.C.W Klaver 1 Oogheelkunde, Erasmus MC, Rotterdam 1 Hogeschool Utrecht, Faculteit oogzorg 2 Opbouw Wat is de normale

Nadere informatie

Advies en behandeling voor progressieve myopie

Advies en behandeling voor progressieve myopie Projectcode Myopie Controle Centrum Erasmus MC Versie Concept Datum 10 augustus 2015 Opsteller C.C.W. Klaver; J.W.L. Tideman; JR Polling Beheerder J.R. Polling Opdrachtgever C.C.W. Klaver Advies en behandeling

Nadere informatie

Hoge Myopie. Oogheelkunde. Atropine druppels om dit te voorkomen

Hoge Myopie. Oogheelkunde. Atropine druppels om dit te voorkomen Oogheelkunde Hoge Myopie Atropine druppels om dit te voorkomen Inleiding U heeft van uw oogarts vernomen dat uw kind een myoop oog heeft. U heeft al informatie gekregen. In deze folder kunt u alles rustig

Nadere informatie

Behandeling van bijziendheid met Atropine

Behandeling van bijziendheid met Atropine Behandeling van bijziendheid met Atropine Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Bij onderzoek is gebleken dat uw kind bijziend is. In deze folder leest u meer over

Nadere informatie

Behandeling van bijziendheid met Atropine

Behandeling van bijziendheid met Atropine Behandeling van bijziendheid met Atropine Inleiding Uw kind begint binnenkort met een behandeling van bijziendheid. In deze folder leest u hier meer over. Wat is bijziendheid? Bijziendheid wordt ook wel

Nadere informatie

Advies en behandeling voor progressieve myopie

Advies en behandeling voor progressieve myopie Projectcode Myopie Controle Centrum Versie Concept Datum 15 februari 2016 Opsteller C.C.W. Klaver; J.W.L. Tideman; A. van der Schans; J.R. Polling Beheerder J.R. Polling Opdrachtgever C.C.W. Klaver Advies

Nadere informatie

St. Antonius Ziekenhuis

St. Antonius Ziekenhuis OOGHEELKUNDE Behandeling van progressieve myopie met Atropine BEHANDELING Behandeling van progressieve myopie met Atropine In deze folder leest u meer informatie over myopie (bijziendheid) en de behandeling

Nadere informatie

Risicofactoren van glaucoom. Dr F.L. Njoo, oogarts

Risicofactoren van glaucoom. Dr F.L. Njoo, oogarts Risicofactoren van glaucoom Dr F.L. Njoo, oogarts Definitie Chronisch progressieve opticus neuropathie met karakteristieke excavatie van de oogenuw en daarbij behorende uitval van het gezichtsveld Indeling

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie. LangeLand Ziekenhuis, Zoetermeer juni 2016/Oogheelkunde

Patiënteninformatie. Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie. LangeLand Ziekenhuis, Zoetermeer juni 2016/Oogheelkunde Patiënteninformatie Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge myopie Wat is myopie Myopie of bijziendheid is een brekingsfout (refractie) van het oog waarbij de persoon voorwerpen ver weg niet scherp

Nadere informatie

Oogheelkunde Atropine behandeling ter voorkoming van Hoge Myopie

Oogheelkunde Atropine behandeling ter voorkoming van Hoge Myopie Algemeen Oogheelkunde Atropine behandeling ter voorkoming van Hoge Myopie Bij uw kind is progressieve Myopie vastgesteld of een verhoogd risico op deze brilafwijking. Wat is myopie? Myopie of bijziendheid

Nadere informatie

Nascholing myopie. Afdeling Oogheelkunde, Erasmus MC Rotterdam

Nascholing myopie. Afdeling Oogheelkunde, Erasmus MC Rotterdam Nascholing myopie Afdeling Oogheelkunde, Erasmus MC Rotterdam Avond mede mogelijk door: Frequentie van myopie Myopie

Nadere informatie

Myopie remmen met atropine druppels

Myopie remmen met atropine druppels Oogheelkunde Myopie remmen met atropine druppels www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl OOG027 / Myopie remmen met atropine druppels / 09-07-2018

Nadere informatie

Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge bijziendheid

Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge bijziendheid Atropine oogdruppels ter voorkoming van hoge bijziendheid Wat is bijziendheid? Bijziendheid heet in medische termen myopie. Het is een brekingsfout (refractie-afwijking) van het optisch systeem van het

Nadere informatie

Optische interventie(s) bij myopiebeheersing

Optische interventie(s) bij myopiebeheersing Optische interventie(s) bij myopiebeheersing Jeroen Mulder Optometrist, docent contactlenzen Oogzorgopleiding optometrie Instituut voor paramedische studies Faculteit Gezondheidszorg Hogeschool Utrecht

Nadere informatie

Instructie graders beoordelen fundusfoto s Meditta deel 6 september 2012 Rutger Vernimmen en Martin Brassé

Instructie graders beoordelen fundusfoto s Meditta deel 6 september 2012 Rutger Vernimmen en Martin Brassé 1 Serie J2 De diabetische retinopathie Instructie graders beoordelen fundusfoto s Meditta deel 6 september 2012 Rutger Vernimmen en Martin Brassé Versie: 2012-04 2 1 Programma - Ingangstoets - Papil afwijkingen

Nadere informatie

MYST: Onderzoek naar sterke bijziendheid. MY ST MYopie STudie

MYST: Onderzoek naar sterke bijziendheid. MY ST MYopie STudie MY ST MYopie STudie Sterke bijziendheid, ook wel sterke myopie genoemd, is een afwijking van het oog waarbij een sterke min - bril nodig is om scherp te zien. Dit komt doordat de oogbol te lang is. Hierdoor

Nadere informatie

Waarom zien veel mensen onscherp?

Waarom zien veel mensen onscherp? Refractie afwijking Waarom zien veel mensen onscherp? Om scherp te zien moeten lichtstralen uit de buitenwereld precies op het netvlies van het oog samenvallen. Het hoornvlies en de lens in het oog zorgen

Nadere informatie

Keratoconus. Oogheelkunde. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Keratoconus. Oogheelkunde. Locatie Hoorn/Enkhuizen Keratoconus Oogheelkunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Keratoconus Het hoornvlies en zien Het hoornvlies (cornea) is een doorzichtig en kleurloos weefsel dat het venster van het oog vormt. Samen met de traanfilm

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Atropine. behandeling bij myopie

PATIËNTEN INFORMATIE. Atropine. behandeling bij myopie PATIËNTEN INFORMATIE Atropine behandeling bij myopie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de atropinebehandeling bij myopie. U wordt geadviseerd deze informatie zorgvuldig

Nadere informatie

Maatschap Oogheelkunde/orthoptie. Verschillende brilsterktes (kinderen)

Maatschap Oogheelkunde/orthoptie. Verschillende brilsterktes (kinderen) Maatschap Oogheelkunde/orthoptie Verschillende brilsterktes (kinderen) Algemeen Om scherp te kunnen zien moeten de lichtstralen uit de buitenwereld precies op hetzelfde punt samenvallen op het netvlies.

Nadere informatie

ErasmusMC myopie onderzoek - nieuwsbrief 2013

ErasmusMC myopie onderzoek - nieuwsbrief 2013 ErasmusMC myopie onderzoek - nieuwsbrief 2013 Wij willen u ook dit jaar graag weer op de hoogte brengen van de resultaten van ons onderzoek naar myopie (bijziendheid). 2013 was een bewogen jaar voor ons!

Nadere informatie

Myopie. Special van de MaculaVereniging

Myopie. Special van de MaculaVereniging Myopie Special van de MaculaVereniging Dit is een special van de MaculaVereniging. Specials behandelen onderwerpen die verband houden met macula-degeneratie. De laatste tijd blijkt dat sterke myopie bij

Nadere informatie

Heeft u astigmatisme? U ontdekt het met deze test!

Heeft u astigmatisme? U ontdekt het met deze test! Heeft u astigmatisme? U ontdekt het met deze test! Snelle test voor astigmatisme Vraag uw klant de test te doen zonder bril of met Hoe wordt de test uitgevoerd? De visuskaart is een eenvoudig en handig

Nadere informatie

17/01/2011. niet altijd dezelfde bronnen. Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck

17/01/2011. niet altijd dezelfde bronnen. Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck niet altijd dezelfde bronnen Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck 1 Oftalmologie : preventie? Goed gezien! VROEGGEBORENEN Prematuren Retinopathy (ROP) 0 1 jaar

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Atropine. behandeling bij myopie

PATIËNTEN INFORMATIE. Atropine. behandeling bij myopie PATIËNTEN INFORMATIE Atropine behandeling bij myopie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de atropinebehandeling bij myopie. U wordt geadviseerd deze informatie zorgvuldig

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Nederlandse samenvatting Wereldwijd zijn er miljoenen mensen met diabetes mellitus, hetgeen resulteert in aanzienlijke morbiditeit en mortaliteit. Bekende oogheelkundige complicaties

Nadere informatie

Oogzorg bij diabetes

Oogzorg bij diabetes Oogzorg bij diabetes Oogzorg bij DM Wat doet een oogarts en optometrist tijdens een oogonderzoek bij diabeten? Menco Bijnen, optometrist Waartoe dient het onderzoek? Nulmeting Vastleggen wel/geen DRP In

Nadere informatie

Screening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2. Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011

Screening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2. Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011 Screening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2 Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011 Diabetische retinopathie Microvasculaire pathologie van de retina. Teken van andere microvasculaire

Nadere informatie

Myopie (bijziendheid)

Myopie (bijziendheid) Oogheelkunde Myopie (bijziendheid) www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl OOG024 / Myopie (bijziendheid) / 21-02-2017 2 Myopie (bijziendheid) In

Nadere informatie

neovascularisaties van iris en/of kamerhoek: direct panretinale laser, meestal in combinatie met anti VEGF.

neovascularisaties van iris en/of kamerhoek: direct panretinale laser, meestal in combinatie met anti VEGF. Critical appraisal Retinale veneuze Occlusies. Auteurs: Dr. M.V. van Hecke, Prof. Dr. R.O. Schlingemann, Mogelijke conflicterende belangen: Prof. Dr. R.O. Schlingemann: Vergoedingen als consulent (aan

Nadere informatie

Diabetische Oogziekten

Diabetische Oogziekten Diabetische Oogziekten F. Hageman, Oogarts OPSIS oogziekenhuis Amstelveen Den Burg DIABETES MELLITUS GLUCOSE Bloedglucosespiegel : Maat voor hoeveelheid glucose opgelost in het bloed. Wordt uitgedrukt

Nadere informatie

Levenslang injecties?

Levenslang injecties? Leeftijdsgebonden macula degeneratie Levenslang injecties? Yara Lechanteur oogarts in opleiding Over mij 2004-2010: Geneeskunde studie, Nijmegen 2011-2016: Start promotie traject o.l.v. prof. Dr. C.B.

Nadere informatie

Als uw patiënt ze ziet vliegen..

Als uw patiënt ze ziet vliegen.. Overeindse dagen 2019 Als uw patiënt ze ziet vliegen.. Margriet van der Reis, oogarts CZE Pit Vermeltfoort, oogarts MMC Susan Pruijsen, huisarts VHV Eerst.. een paar Kahoot vragen Maandagmorgen 8.10 uur..

Nadere informatie

ENDOPHTHALMITIS PROFYLAXE BIJ INTRAOCULAIRE INGREPEN

ENDOPHTHALMITIS PROFYLAXE BIJ INTRAOCULAIRE INGREPEN ENDOPHTHALMITIS PROFYLAXE BIJ INTRAOCULAIRE INGREPEN Inleiding : gegevens, bestaande richtlijnen Povidon Jodium: werking, toepassing en nieuwste inzichten Nut en onnut van antibiotica Intravitreale injecties

Nadere informatie

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Annette Galema-Boers, MANP 24-11-2017 Clinic for dyslipidemias and inherited cardiovascular diseases

Nadere informatie

refractie-afwijking patiënteninformatie

refractie-afwijking patiënteninformatie patiënteninformatie refractie-afwijking Uw oogarts of orthoptist heeft een refractie-afwijking vastgesteld bij u of uw kind. Dit kan worden gecorrigeerd met een bril of contactlenzen. Wat is een refractie-afwijking?

Nadere informatie

NVAB Richtlijn Computer Werk, klachten met zien

NVAB Richtlijn Computer Werk, klachten met zien NVAB Richtlijn Computer Werk, klachten met zien Jos Verbeek, Finnish Institute of Occupational Health, jos.verbeek@ttl.fi Werkgroepleden: Allard vd Beek, Hugo Bos, Sybrand van der Meulen, Harry Bank, Maaike

Nadere informatie

Richtlijn DME concept NOG. Prof. Dr. R.O. Schlingemann, Prof. Dr. J.E.E. Keunen, Dr. A.C. Moll.

Richtlijn DME concept NOG. Prof. Dr. R.O. Schlingemann, Prof. Dr. J.E.E. Keunen, Dr. A.C. Moll. Richtlijn DME concept NOG. Prof. Dr. R.O. Schlingemann, Prof. Dr. J.E.E. Keunen, Dr. A.C. Moll. Critical Appraisal Diabetisch Macula Oedeem. Auteurs: Prof. Dr. R.O. Schlingemann, Prof. Dr. J.E.E. Keunen,

Nadere informatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Marc Vervloet Amsterdam Papendal 15 december 2016 Head to head: PTx vs Cinacalcet Will there be a winner? Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

Leeftijdsgebonden macula degeneratie (MD)

Leeftijdsgebonden macula degeneratie (MD) Leeftijdsgebonden macula degeneratie (MD) Wat is maculadegeneratie? Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (MD) is de meest voorkomende vorm van blijvende slechtziendheid bij ouderen in de Westerse wereld.

Nadere informatie

Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom

Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom KRING BIJEENKOMST 2 OKTOBER 2017 Chantal den Bakker Onderzoeksvraag Welke factoren zijn

Nadere informatie

Refractiechirurgie. Dr Isabelle EY Saelens prof Rudy MMA Nuijts

Refractiechirurgie. Dr Isabelle EY Saelens prof Rudy MMA Nuijts Refractiechirurgie Dr Isabelle EY Saelens prof Rudy MMA Nuijts HET OOG Beeldvorming in het oog Bijziendheid (myopie) en verziendheid (hypermetropie) Cilinder (Astigmatisme) Ouderdomsverziendheid (presbyopia)

Nadere informatie

Kinderoogheelkunde. Duodagen IJsselland Ziekenhuis 7 & 8 april 2016

Kinderoogheelkunde. Duodagen IJsselland Ziekenhuis 7 & 8 april 2016 Kinderoogheelkunde Duodagen IJsselland Ziekenhuis 7 & 8 april 2016 Disclosure sheet Vereniging Medische Staf Disclosure belangen spreker: GEEN Presentatie: Kinderoogheelkunde Geen potentiële belangenverstrengeling

Nadere informatie

Onder bepaalde voorwaarden is refractie chirurgie te beschouwen als een aanspraak op verzekerde zorg vanuit het basispakket

Onder bepaalde voorwaarden is refractie chirurgie te beschouwen als een aanspraak op verzekerde zorg vanuit het basispakket Circulaire Aan: - de directies van de zorgverzekeraars - het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap - het Nederlands Gezelschap Refractiechirurgie - het bestuur van de NVZ - het bestuur van de NFU - het bestuur

Nadere informatie

Wat moet je weten over Femto-LASIK? Ooglaserchirurgie van dichtbij bekeken. Patiënteninformatie

Wat moet je weten over Femto-LASIK? Ooglaserchirurgie van dichtbij bekeken. Patiënteninformatie Wat moet je weten over Femto-LASIK? Ooglaserchirurgie van dichtbij bekeken. Patiënteninformatie De sterke wil om scherp te zien Ooglaserchirurgie met een betrouwbare behandeling Iedereen wil scherp zien.

Nadere informatie

familie Multifocaal Astigmatisme, Myopie, Hyperopie Presbyopie Prolate Corneas, Keratoconus Oblate Corneas, Post-Chirurgisch

familie Multifocaal Astigmatisme, Myopie, Hyperopie Presbyopie Prolate Corneas, Keratoconus Oblate Corneas, Post-Chirurgisch Training 1 familie A Astigmatisme, Myopie, Hyperopie Multifocaal Presbyopie KC Prolate Corneas, Keratoconus PS Oblate Corneas, Post-Chirurgisch 2 Synergeyes Hybride lens met hoge DK l Materiaal Bepaling

Nadere informatie

Richtlijn (erfelijke) dyslipidemie in de tweede en derde lijn (in aanvulling op richtlijn CVRM)

Richtlijn (erfelijke) dyslipidemie in de tweede en derde lijn (in aanvulling op richtlijn CVRM) Richtlijn (erfelijke) dyslipidemie in de tweede en derde lijn (in aanvulling op richtlijn CVRM) Jeanine Roeters van Lennep, Erasmus MC, Rotterdam email: j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl Disclosure belangen

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren Dr. F.W. Visser Internist-nefroloog ZGT Almelo Cystenieren Expertise Centrum Universitair Medisch Centrum Groningen 8 septem ber 2015 ADPKD huidige

Nadere informatie

The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog

The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog Myocardinfarct MISSION! Infarct Protocol Sinds 2004 Doel: verlenen zorg volgens internationale richtlijnen voor

Nadere informatie

Maculadegeneratie. Oogheelkunde. alle aandacht

Maculadegeneratie. Oogheelkunde. alle aandacht Maculadegeneratie Oogheelkunde alle aandacht Wat is de macula en wat is degeneratie? De macula is het onderdeel in het oog dat ervoor zorgt dat wij kunnen lezen. De macula heet officieel macula lutea (letterlijk:

Nadere informatie

Oogmelanoom Behandeling van het oog

Oogmelanoom Behandeling van het oog Oogmelanoom Behandeling van het oog M.Marinkovic LUMC 2 Insert > Header & footer 7-apr-16 Choroidea melanoom Meest voorkomende primaire maligniteit in oog bij volwassenen Piek rond 30 en 60 jaar Maligne

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Genetic studies of age-related macular degeneration Baas, D.C. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Genetic studies of age-related macular degeneration Baas, D.C. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Genetic studies of age-related macular degeneration Baas, D.C. Link to publication Citation for published version (APA): Baas, D. C. (2012). Genetic studies of age-related

Nadere informatie

CATARACTCHIRURGIE PHACOEMULSIFICATIE EN IOL IMPLANTATIE. - Patiëntinformatie -

CATARACTCHIRURGIE PHACOEMULSIFICATIE EN IOL IMPLANTATIE. - Patiëntinformatie - CATARACTCHIRURGIE PHACOEMULSIFICATIE EN IOL IMPLANTATIE - Patiëntinformatie - 1 Cataractchirurgie : phacoemulsificatie en IOL implantatie Wereldwijd wordt geen enkele operatie zo frequent uitgevoerd als

Nadere informatie

Radium 223 therapie bij botmetastasen

Radium 223 therapie bij botmetastasen Radium 223 therapie bij botmetastasen PKS nov 2017 Dr. J. Lavalaye Nucleaire Geneeskunde Disclosure belangen spreker: lavalaye Bijeenkomst titel en datum: PKS (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Richtlijn Leeftijdgebonden Maculadegeneratie

Richtlijn Leeftijdgebonden Maculadegeneratie Richtlijn Leeftijdgebonden Maculadegeneratie Initiatief Nederlands Oogheelkundig Gezelschap Met ondersteuning van Kennisinstituut van Medisch Specialisten Kleijnen Systematic Reviews Ltd Financiering Stichting

Nadere informatie

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Medicatie Risico bij Nierschade Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 200 NEDERLANDSE SAMENVATTING Duizeligheid is een veel voorkomend probleem bij ouderen. Tot 30% van de thuiswonende ouderen van 65 jaar en ouder ervaart enige vorm van duizeligheid.

Nadere informatie

Verbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht

Verbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht Verbetering van therapietrouw Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht Therapietrouw bij hypertensie Vrouw, 47 jaar, bloeddruk 184/102 mm Hg Diagnose: Essentiële hypertensie

Nadere informatie

PATIËNTENINFO. Contactlenzen. Oogheelkunde

PATIËNTENINFO. Contactlenzen. Oogheelkunde PATIËNTENINFO Contactlenzen Oogheelkunde Beste patiënt, Welkom op de dienst oogheelkunde van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Indien u overweegt om contactlenzen te dragen of al contactlenzen draagt

Nadere informatie

Vragen uit het publiek. STOOHN symposium 2015

Vragen uit het publiek. STOOHN symposium 2015 Vragen uit het publiek STOOHN symposium 2015 Vraag 1 Langs deze weg een vraag die voor mij lastig is bij oogheelkundige problematiek: Mijn vraag betreft de. Heb reeds enkele malen mensen gehad welke anamnestisch

Nadere informatie

Datum 23 november 2018 Betreft Definitief advies als bedoeld in artikel 114 Zorgverzekeringswet Zaaknummer Onze referentie

Datum 23 november 2018 Betreft Definitief advies als bedoeld in artikel 114 Zorgverzekeringswet Zaaknummer Onze referentie 2 Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) T.a.v. de heer Postbus 291 3700 AG ZEIST Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus

Nadere informatie

Beter zien met gekleurde brillenglazen?

Beter zien met gekleurde brillenglazen? Beter zien met gekleurde brillenglazen? Frank Kooi TNO Soesterberg TNO Technische Menskunde Geel getinte glazen 1. Filters uit het merendeel van het blauwe licht 2. Overdag 15% minder licht (kegeltjes)

Nadere informatie

Polikliniek atriumfibrilleren

Polikliniek atriumfibrilleren P.J. Musters, verpleegkundig specialist Thoraxcentrum Erasmus MC Rotterdam Disclosure Geen potentiële belangenverstrengeling Eigen route voor specifieke doelgroepen Doelgroep-polikliniek Uniforme diagnostiek

Nadere informatie

De werking van het oog

De werking van het oog Een brilafwijking komt door een afwijkende vorm van het oog waardoor het beeld dat het oog binnenkomt niet precies op het netvlies valt. Hierdoor ontstaat een onscherp beeld. In deze folder kunt u meer

Nadere informatie

Cataract: wat valt er nou te kiezen? Hendrik Brink Francien Ooijman Jeroen Bosch Ziekenhuis

Cataract: wat valt er nou te kiezen? Hendrik Brink Francien Ooijman Jeroen Bosch Ziekenhuis Cataract: wat valt er nou te kiezen? Hendrik Brink Francien Ooijman Jeroen Bosch Ziekenhuis cataract opereren cataract opereren Is dat zo? En zo ja: hoe snel? En waar? Door wie? Wanneer? Hoe? Welke verdoving?

Nadere informatie

SAMENVATTING SAMENVATTING

SAMENVATTING SAMENVATTING HbA 1c ontstaat door de versuikering van hemoglobine, het belangrijkste bestanddeel van rode bloedcellen. In het bloed bindt een glucosemolecuul (niet-enzymatisch) met een aminozuur van de β-keten van

Nadere informatie

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten Ton Kuijpers, Epidemioloog Guru based medicine Inhoud Voorbeeld van een wetenschappelijk onderzoeksdesign (RCT) Mate van bewijs Conclusies

Nadere informatie

Zorgpad Maculadegeneratie in het Erasmus MC. Corine Hollander Marije Stoffer 10 maart 2011

Zorgpad Maculadegeneratie in het Erasmus MC. Corine Hollander Marije Stoffer 10 maart 2011 Zorgpad Maculadegeneratie in het Erasmus MC Corine Hollander Marije Stoffer 10 maart 2011 Context Eerste studies in 2005 afgerond die effectiviteit van behandeling met Anti-VEGF aantoonde bij patienten

Nadere informatie

Amblyopie. Waarom screenen? Wanneer screenen? Dr. Kris Broeckaert VWVJ

Amblyopie. Waarom screenen? Wanneer screenen? Dr. Kris Broeckaert VWVJ Amblyopie Waarom screenen? Wanneer screenen? Dr. Kris Broeckaert VWVJ Casus 1 Bij Sander, 4 jaar, werd de diagnose van amblyopie gesteld: rechts zou hij een lui oog hebben. Wat verstaat men hieronder?

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting GENETISCHE EN RADIOLOGISCHE MARKERS VOOR DE PROGNOSE EN DIAGNOSE VAN MULTIPLE SCLEROSE Multiple Sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg)

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Dit proefschrift richt zich op statinetherapie in type 2 diabetespatiënten; hiervan zijn verschillende aspecten onderzocht. In Deel I worden de effecten van statines op LDLcholesterol en cardiovasculaire

Nadere informatie

Examenplan EXAMEN EXAMENEENHEID VERSIE

Examenplan EXAMEN EXAMENEENHEID VERSIE Examenplan EXAMEN EXAMENEENHEID VERSIE : : CL 1 Basiskennis contactlenzen CL 2 Sferische en torische zachte contactlenzen CL 3 Vormstabiele contactlenzen CL 4 Heraanpassing en speciale toepassingen : 1v4

Nadere informatie

Nationale Hartfalendag 2018

Nationale Hartfalendag 2018 Richtlijn palliatieve zorg 2018 Concrete adviezen tav medicatie in NYHA III-IV hartfalen Louise Bellersen cardioloog, RadboudUMC, Nijmegen Nationale Hartfalendag 2018 Vrijdag 28 september 2018 Disclosure

Nadere informatie

Brilafwijkingen. Afdeling Oogheelkunde

Brilafwijkingen. Afdeling Oogheelkunde Brilafwijkingen Afdeling Oogheelkunde Bij een brilafwijking wordt het beeld dat het oog binnenkomt niet precies op het netvlies afgebeeld, maar als het ware voor of achter het netvlies. Daardoor is het

Nadere informatie

MULTIFOCALE IMPLANTLENZEN

MULTIFOCALE IMPLANTLENZEN Deze brochure werd geschreven met de bedoeling u te informeren en bij te staan bij de keuze die dient gemaakt te worden over de te gebruiken implantlens tijdens uw cataractingreep of clearlensextractie.

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Cardiovasculaire Beoordeling na Hypertensieve Afwijkingen van de Zwangerschap Hypertensieve zwangerschapscomplicaties rondom de uitgerekende datum zijn veelvoorkomende complicaties.

Nadere informatie

Keratoconus (kegelvormig hoornvlies)

Keratoconus (kegelvormig hoornvlies) Keratoconus (kegelvormig hoornvlies) Mensen zien. Mensen laten zien. GEZOND OOG OOG MET KERATOCONUS IRIS VOORSTE OOGKAMER IRIS VOORSTE OOGKAMER HOORNVLIES HOORNVLIES De oorzaken van keratoconus Onze oogzorg

Nadere informatie

PRIMAIRE ORTHOSTATISCHE TREMOR. Diepe hersenstimulatie? Fleur van Rootselaar, neuroloog AMC 12 mei 2017

PRIMAIRE ORTHOSTATISCHE TREMOR. Diepe hersenstimulatie? Fleur van Rootselaar, neuroloog AMC 12 mei 2017 PRIMAIRE ORTHOSTATISCHE TREMOR Diepe hersenstimulatie? Fleur van Rootselaar, neuroloog AMC 12 mei 2017 VROUW, 60 JAAR, PIJN BENEN EN MOE Pijn in de benen, vermoeidheid en niet kunnen staan - Al jaren last,

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 121 Nederlandse samenvatting Patiënten met type 2 diabetes mellitus (T2DM) hebben een verhoogd risico op de ontwikkeling van microvasculaire en macrovasculaire complicaties. Echter,

Nadere informatie

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Oogheelkunde. adviezen. refractieafwijking. na een hernia-operatie. (bril, contactlens of operatie) ZorgSaam

Oogheelkunde. adviezen. refractieafwijking. na een hernia-operatie. (bril, contactlens of operatie) ZorgSaam Oogheelkunde adviezen refractieafwijking na een hernia-operatie (bril, contactlens of operatie) ZorgSaam 1 2 Wat zijn refractie-afwijkingen? Om scherp te zien is het nodig dat lichtstralen uit de buitenwereld

Nadere informatie

Telerehab III studie

Telerehab III studie Telerehab III Telerehab III studie Lange termijn effecten van telerevalidatie op QOL, CV RF en en fysieke conditie (No conflict of interest) Pilootstudie coördinator: Prof. Dr. Paul Dendale, Cardioloog-revalidatiearts

Nadere informatie

Staar: en wat NU? nieuwste ontwikkelingen op het gebied van staaroperaties en implantatie ooglenzen

Staar: en wat NU? nieuwste ontwikkelingen op het gebied van staaroperaties en implantatie ooglenzen Staar: en wat NU? nieuwste ontwikkelingen op het gebied van staaroperaties en implantatie ooglenzen Dokter op dinsdag J van Haarlem, oogarts dinsdag 26 maart 2012 JBZ, s-hertogenbosch J van Haarlem tropenarts

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen thuis monitoring. Karen Moor Arts/onderzoeker - Erasmus MC Rotterdam

Nieuwe ontwikkelingen thuis monitoring. Karen Moor Arts/onderzoeker - Erasmus MC Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen thuis monitoring Karen Moor Arts/onderzoeker - Erasmus MC Rotterdam Waar gaan we het over hebben? Uw vragen Onderzoek naar longfibrose Thuismonitoring Toekomst Hoe, wat en waarom?

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN UV CROSS- LINKING

INFO VOOR PATIËNTEN UV CROSS- LINKING INFO VOOR PATIËNTEN UV CROSS- LINKING INHOUD 01 Inleiding 4 02 Diagnose 4 03 Behandeling 5 04 Voor de behandeling 5 05 Verloop van de behandeling 6 06 Na de behandeling 7 07 Leefregels 7 08 Medicatie

Nadere informatie

Samenvatting Richtlijnen Diabetische Retinopathie

Samenvatting Richtlijnen Diabetische Retinopathie Samenvatting Richtlijnen Diabetische Retinopathie Indeling diabetische retinopathie (DR) Indeling Afwijkingen Niet-proliferatieve DR (NPDR): Geringe NPDR alleen MA en/of bloedinkjes Matige NPDR enkele

Nadere informatie