17/01/2011. niet altijd dezelfde bronnen. Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck

Transcriptie

1 niet altijd dezelfde bronnen Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck 1

2 Oftalmologie : preventie? Goed gezien! VROEGGEBORENEN Prematuren Retinopathy (ROP) 0 1 jaar Congenitaal cataract Congenitaal glaucoom Achtersegment en voorsegment afwijkingen Strabisme 1 5 jaar Refractieafwijkingen Strabisme Anisometropie 6 12 jaar Refractieafwijkingen SCREENING KINDEREN Amblyopie! SCREENING VOLWASSENEN VANAF 40 JAAR NORMAAL OOGONDERZOEK Controle om de 2 jaar AFWIJKEND OOGONDERZOEK ALGEMENE AANDOENINGEN CHRONISCH MEDICATIEGEBRUIK Opvolgen HOGE MYOPIE/HYPERMETROPIE FAMILIAAL BELAST: GLAUCOOM/LMD 2

3 LEEFTIJDSGEBONDEN MACULADEGENERATIE DEGENERATIEVE AANDOENING VAN DE MACULA Meest voorkomende onomkeerbare gezichtsverlies bij 50 + (> Belgen) Het verloop van LMD kan slechts door vroegtijdige opsporing verbeteren! Bilateraal, onomkeerbaar, progressief, ERFELIJK 1 STE SYMPTOMEN Metamorfopsie Centraal scotoom Vermindering contrastgevoeligheid Leesproblemen OPSPORING LMD AMSLER-TEST Evolutie Amsler-test 3

4 OOGFUNDUS ATROFISCHE LMD Oogfundus voor kleuring Oogfundus na kleuring EXSUDATIEVE LMD Oogfundus voor kleuring Oogundus na kleuring Pathofysiologie Netvlies rechtstreeks blootgesteld aan licht Hoog verbruik van zuurstof in het netvlies Het netvlies bevat een uitzonderlijk hoge concentratie aan anti-oxidantia (vit A, E, Luteïne, Superoxide dismutase, essentiële vetzuren) Hoge concentratie fotoreactieve substanties (rhodopsine en lipofuscine) Tgv leeftijd, eenzijdige voeding: tekort aan anti-oxidantia in het lichaam om zich te verdedigen tegen deze vrije radicalen 4

5 VRIJE RADICALEN EN OXIDATIEVE STRESS? Tijdens uw leven worden uw ogen voortdurend blootgesteld aan licht Door dit licht ontstaan er agressieve stoffen = vrije radicalen Naarmate u ouder wordt, zullen uw ogen deze vrije radicalen niet langer correct verwijderen ANTIOXIDANTIA LICHT VRIJZETTING VAN VRIJE RADICALEN oxidatieve stress BESCHADIGING CELLEN Ingrijpen op risicofactoren! progressie van LMD vermindert met 50% Bepaalde factoren beïnvloeden de veroudering van het oog genetische factoren omgevingsgebonden factoren Andere factoren kunnen LMD verergeren roken overgewicht hoge bloeddruk stoornissen van het lipidenmetabolisme Daarom is het belangrijk dat uw patiënt volgende in acht neemt: stoppen met roken, overtollig gewicht kwijtspelen, bloeddruk onder controle houden, de vetverlagende behandeling (tegen cholesterol) strikt opvolgen de ogen beschermen tegen de zon door een geel gekleurde UV-filterende bril Preventie LMD Stoppen met roken Controle lichaamsgewicht & lipidemie Bloeddrukcontrole UV-filterende zonnebril Veelzijdige voeding met veel groene groenten en vette vis Voedingssupplementen met antioxidanten + Luteine + Ω 3 Vb. Nutrof Omega 1 capsule / dag 5

6 Ω3 EN LMD JOHNSON studie (2008) n=49 Luteïne en DHA beschermen tegen LMD CHONG studie (2008) meta-analyse van 9 studies De inname van omega 3 doet het risico op LMD dalen AREDS I - report 20 (2007) n=4519 Een hogere inname van omega 3 doet het risico op neovasculaire LMD dalen LAST studie (2004) n=90 De laatste jaren stijgt de prevalentie van LMD in Japan door een verschuiving naar een meer verwesterd-dieet SANGIOVANNI studie (2003) n=4513 Hoe groter de consumptie van omega 3, hoe meer het relatieve risico op exsudatieve LMD vermindert LUTEINE EN LMD BERENDSCHOT studie (2000) n=8 10 mg luteïne/dag doet de dichtheid van het macula pigment met 5,3% per 4 weken toenemen BERNSTEIN studie (2002) n=20 Voedingssupplementen met Luteïne normaliseren de dichtheid van het macula pigment LAST studie (2004) n=90 Bij een dagelijkse inname van 10mg Luteïne stijgt de dichtheid van het macula pigment met 50% en verbeteren de visuele functies POLA II studie (2006) n=899 Het risico op LMD daalt met 93% bij een verhoogde concentratie Zeaxanthine in het bloed AREDS I reports 22 (2007) n=3404 De inname van Luteïne/Zeaxanthine is omgekeerd evenredig met neovasculaire LMD PARISI studie (2007) n=42 10mg Luteïne/dag geeft een significante verbetering van de multifocale ERG resultaten thv het centrale netvlies Primaire Secundaire - Tertiaire preventie Primaire preventie: <55 jaar familiale risicofactoren roker slechte eetgewoonten aanpassing voeding: groene groenten, vette vis, fruit lichaamsbeweging stoppen met roken normale oogfundus: jaarlijkse controle drusen, PE-afwijkingen: voedingssupplementen 6

7 Primaire Secundaire - Tertiaire preventie Secundaire preventie: >55 jaar oogfundus drusen en PE-atrofie aanpassing voeding lichaamsbeweging voedingssupplementen Tertiaire preventie: Vergevorderde LMD focus op beste oog aanpassing voeding lichaamsbeweging voedingssupplementen ENKELE VOEDINGSSUPPLEMENTEN 7

8 ENKELE VRAGEN ERFELIJKHEID EN LMD Het risico op het ontwikkelen van LMD is verhoogd bij patiënten met 1 ouder OF 2 ouders met deze ziekte. Wel is het is moeilijk om te bepalen welke genetische factor aan de oorsprong ligt. Seddon et al. Familial aggregation of age-related maculopathy. Am J Ophthalmol 1997 ;124 : ,4x hoger risico Luo et al. Familial aggregation of ARMD in the Utah Population. Vision Res Feb;48(3): x hoger risico HOE GROOT IS DE KANS OM ALS KIND DEZELFDE VORM VAN LMD TE ONTWIKKELEN ALS 1 VAN JE OUDERS? het lijkt erop dat het risico op het ontwikkelen van neovascular hoger ligt dan atrofische LMD. We mogen echter niet vergeten dat een atrofische LMD vergezeld kan worden door een exsudatieve LMD. WAT AANT TE RADEN BIJ PATIENTEN DIE FAMILIAAL BELAST ZIJN? Screening : vanaf 50 jaar Start voedingssupplementen : vanaf 50 jaar BEHANDELING ATROFISCHE VORM PREVENTIE : voedingssupplementen met[aox+luteine+ω3] Mn, Cu, Zn, Fe superoxide dismutase catalase O 2 - H 2 O 2 H 2 O + O 2 Se glutathion peroxidase verlaagde Glutathion glutathion reductase Vit B 2 H 2 O geoxydeerde Glutathion 8