Jaarverslag Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op: 12 december 2018

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op: 12 december 2018"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2017 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op: 12 december 2018 Domein Applied Science (DAS) Postbus AE Leidschendam Domein Applied Science

2

3 Inhoud 1 Inleiding Speerpunten: activiteiten en ontwikkelingen in Onderwijs Voorlichting Onderzoek Kwaliteit Samenwerking Afstemming met het werkveld Samenwerking met ander relevant onderwijs Aangesloten hogescholen Communicatie Communicatie Service Organisatie Organisatiestructuur Deelnemende opleidingen Algemeen Bestuur (AB) Dagelijks Bestuur (DB) Werk- en projectgroepen Personele bezetting bestuur en werkgroepen Landelijke opleidingsoverleggen Landelijk Overleg Digitalisering Externe overleggen vertegenwoordigingen Huisvesting, faciliteiten en medewerkers Statuten & Huishoudelijk Reglement Financiën Bijlage 1 Deelnemende hogescholen en opleidingen in Bijlage 2 Overzicht leden bestuur en werkgroepen Bijlage 3 Financieel resultaat Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Toelichting resultaat Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bijlage 4 Balans per 31 december Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Toelichting Balans d.d. 31 december Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 3

4 1 Inleiding Het Domein Applied Science (DAS) is het landelijk samenwerkingsverband van hbo-opleidingen die een Bachelor of Science diploma afgeven in de toegepaste natuurwetenschappen. Het domein omvat vijftien hogescholen met negen verschillende bacheloropleidingen waaraan ruim studenten studeerden in Een overzicht van deelnemende opleidingen in 2017 is te vinden in Bijlage 1. Ruim dertig lectoren verzorgden toegepast onderzoek gerelateerd aan de opleidingen en op snijvlakken met andere disciplines. Drie hogescholen boden een masteropleiding aan. Het Domein Applied Science zet zich in voor een samenhangend aanbod van kwalitatief hoogstaand onderwijs en onderzoek dat is afgestemd op de behoefte van het werkveld en met oog op maatschappelijke ontwikkelingen. Het belang van de (aankomende) professional die wordt opgeleid staat daarbij centraal. In dit jaarverslag staat een kort overzicht van de belangrijkste activiteiten en ontwikkelingen in Het verslag is ingedeeld naar de speerpunten en thema s van het Meerjarenbeleidsplan en het Activiteitenplan Speerpunten: activiteiten en ontwikkelingen in Onderwijs Profielbeschrijving BSc Applied Science 2.0. Na de publicatie van de volledig herziene profielbeschrijving in het najaar van 2016, is gestart met de herziening van de twee kerncompetenties onderzoeken en experimenteren. Hiervoor is eerst gewerkt aan de definitie van de verschillende beheersingsniveaus van de competenties. Ook zijn de landelijke opleidingsprofielen van Chemische technologie en Technische natuurkunde geactualiseerd door de betrokken Landelijke Opleidingsoverleggen. Deze wijzigingen zijn verwerkt in het eerste addendum bij de profielbeschrijving, dat begin 2018 zal worden gepubliceerd. In 2017 zijn ook weer verdere stappen gezet in de afstemming van het landelijk opleidingsprofiel van Forensisch onderzoek. Project Landelijke Toetsbank. Om de behaalde resultaten van het project te verzamelen en op basis daarvan besluiten te kunnen nemen over de toekomst van de toetsbank, is een projectcoördinator aangesteld. Op basis van de opgehaalde lessons learned en de adviezen voor het vervolg, is binnen DAS besloten niet verder in te zetten op uitbreiding van de huidige toetsdatabase. Ook wordt er voorlopig geen database voor andere opleidingen opgezet. De focus komt te liggen op het ondersteunen en stimuleren van uitwisseling van toetsvragen en bijbehorende kwalitatieve data tussen hogescholen die met hetzelfde toetssysteem werken en daar behoefte aan hebben. Daarnaast heeft een vertegenwoordiger van DAS in 2017 deelgenomen aan een expertgroep van SURF over itembanken, waar vanuit onze ervaringen met de toetsbank is bijgedragen aan een publicatie van SURF over het opzetten van een toetsvragenbank. Project Veiligheidsonderwijs. In 2017 zijn de drie modules van het curriculum Veiligheidsonderwijs gepresenteerd aan de hogescholen en in gebruik genomen door de opleidingen Chemische technologie. Met het Landelijk Opleidingsoverleg werd besproken hoe het curriculum geborgd kan worden in het landelijk opleidingsprofiel. Tot slot is de projectgroep begonnen met de afronding van het project en overdracht van de modules aan DAS. Dit project is een zogenaamde Safety Deal uit het programma Veiligheid Voorop van de chemiesector. De Safety Deal is beschikbaar gesteld door het Ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M). Project data-onderwijs. Besloten is om in 2017 binnen DAS een projectcoördinator aan te stellen die gaat inventariseren welke behoeftes er zijn binnen de opleidingen en welke activiteiten al lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 4

5 ontplooid worden op het gebied van data-onderwijs. De werving van de projectcoördinator is later in gang gezet dan gepland, waardoor het project in 2017 nog niet is gestart. Projecten en activiteiten landelijke opleidingsoverleggen. Binnen het domein zijn vier landelijke opleidingsoverleggen actief. Deze opleidingsoverleggen zijn georganiseerd rondom vijf verschillende opleidingen: Bio-informatica (LOBIN), Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (LOBEM), & Chemische Technologie (LOCCT) en Technische Natuurkunde (LOTN). Deze landelijke opleidingsoverleggen spelen een centrale rol bij de uitwerking en uitvoering van de onderwijsactiviteiten van DAS. Tevens worden bij deze overleggen ervaringen uitgewisseld over de ontwikkelingen bij de verschillende hogescholen en gezamenlijke activiteiten ontplooid. Bij alle opleidingsoverleggen stonden in 2017 de volgende onderwerpen centraal: de aanpassing van de competentieset, de numerus fixus en instroomcijfers, uitwisseling bij examenzittingen, visitaties van de opleidingen en het leveren van feedback en input voor de jaarlijkse DASconferentie. In 2017 kwamen bij de verschillende overleggen de volgende aanvullende activiteiten en onderwerpen aan bod: Activiteiten landelijke opleidingsoverleggen LOBEM. Het LOBEM heeft in 2017 uitgewisseld over het zoeken van stageplaatsen en de begeleiding die studenten daarbij krijgen, de eventuele verkorte routes die doorstromers vanuit de mbo-laboratoriumopleidingen kunnen krijgen en de dip die sommige studenten hebben na het behalen van het BSA. Zoals altijd zijn ook elke vergadering de ontwikkelingen bij de verschillende hogescholen besproken. Verder hebben zowel de secretaris als de voorzitter van het LOBEM hun functies overgedragen aan een ander LOBEM-lid. Tot slot heeft ook het LOBEM besloten tot het organiseren van een docentendag, die voor het eerst in 2018 zal plaatsvinden. LOBIN. Binnen het LOBIN is veel gesproken over de voorbereiding op de visitaties, die in 2018 plaatsvinden voor alle drie de opleidingen Bio-informatica. Daarnaast heeft het LOBIN een start gemaakt met het actualiseren van de BoKS en het maken van een vertaling van de DAScompetenties naar beroepsspecifieke competenties, zoals de opleiding bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen al hanteert. LOCCT. Het LOCCT heeft in 2017 op verzoek van het werkveld en DAS geïnventariseerd hoe materiaalkunde in de verschillende curricula is opgenomen. Ook is gesproken over de toenemende instroom van studenten vanuit niet-verwante mbo-opleidingen. De borging van de ontwikkelde curriculum Veiligheidsonderwijs heeft op de agenda gestaan. Tot slot heeft het LOCCT in 2017 wederom docentendagen voor en Chemische technologie georganiseerd. LOTN. Naast bovenstaande onderwerpen heeft het LOTN zich vooral bezig gehouden met de organisatie van de landelijke TN-docentendag. Hier is besproken hoe de opleidingen het eindniveau bepalen en uitgewisseld hoe de verschillende curricula eruit zien. 2.2 Voorlichting Algemeen Samenwerking C3. In 2016 is de samenwerking tussen DAS en c3 opnieuw voor drie jaar vastgelegd was hiervan het eerste jaar. Hierbij zijn nieuwe financiële afspraken gemaakt die aansluiten bij het up-to-date houden van een app en is afgesproken een nieuwe structuur van overleg in te richten. Werkgroep Voorlichting. Aangezien de bezetting van de Werk- en Stuurgroep Voorlichting lastig te handhaven bleek, is besloten de Werk- en Stuurgroep samen te voegen en slechts twee keer per jaar bijeen te komen. De bedoeling is dat er bij de vergaderingen van iedere hogeschool iemand aanwezig is, maar dit hoeft niet steeds dezelfde persoon te zijn. Ook is besloten om de onderwerpen waarover gesproken wordt breder te trekken dan alleen de gezamenlijke voorlichtingscampagne PROEF!. lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 5

6 Vaste partner Stichting C3. Sinds 2007 wordt de PROEF!-campagne ontwikkeld en uitgevoerd in samenwerking met Stichting C3. DAS is partner in de stichting en heeft een zetel in het bestuur van C3. In 2016 werkten DAS en C3 samen op basis van het projectplan , waarin de nadruk lag op de juiste student op de juiste plek en op digitalisering. Jaarlijks ontvangt Stichting C3 van Stichting DAS hiervoor een bedrag van Vanaf 2017 werd hiervan jaarlijks in een fonds geplaatst, als buffer voor het vervangen van de app. Doordat Stichting DAS samenwerkt met Stichting C3 zijn de voorlichtingsactiviteiten ook zichtbaar in de communicatieuitingen van C3 en participeert DAS in C3-projecten die gericht zijn op dezelfde doelgroep: Exact wat je zoekt! en de Lab Experience Days. Projecten/Activiteiten Prapp. Naast lopend onderhoud aan de app, zijn er in 2017 aanpassingen gedaan om directe evaluatie mogelijk te maken. Door middel van geïntegreerde vragen in de games en pop-up vragen in het informatieve deel worden gebruikers gevraagd naar hun mening over de app. De app is in keer gedownload via de App Store en keer via de Play Store. Dit is een licht stijging ten opzichte van Website De website is in 2017 geoptimaliseerd qua vindbaarheid. Hiertoe zijn aanpassingen gedaan in zowel back-end als front-end om betere indexering door Google mogelijk te maken. In 2017 bezochten Dit is een ruime verdubbeling van het bezoekersaantal in In 2018 wordt verder geïnvesteerd in de vindbaarheid van de site. Promotie Prapp en PROEF.info. Om meer bezoek te genereren op proef.info is in 2017 geïnvesteerd in advertenties via Google. Ook heeft er een week een banner gestaan op de website scholieren.com, die veel door de doelgroep wordt bezocht. De effecten hiervan zijn zichtbaar: een ruime verdubbeling van het aantal bezoekers op proef.info. De downloads van Prapp blijven hierbij wat achter. In 2018 worden er investeringen gedaan om meer downloads van Prapp te generen. Net als in voorgaande jaren is Prapp! bij de doelgroep onder de aandacht gebracht door flyers uit te delen tijdens voorlichtingsactiviteiten van hogescholen en tijdens jongerenevenementen, zoals de Jet-Net Careerdays. Met een campagne en op docentenconferenties (Woudschoten, Woudschoten Natuurkunde, NIBI conferentie, TOA-conferentie, nascholingsdag voor scheikundedocenten van de RU Nijmegen) zijn docenten en decanen gewezen op de website PROEF.info en de app Prapp! In de nieuwbrief en op de sociale media van Stichting C3 zijn de website en de app regelmatig onder de aandacht gebracht. PROEF!-folder. De proeffolder die in 2016 is ontwikkeld, is in 2017 aangepast naar de meest recente cijfers van uitstroom van afgestudeerden. De folder dient voor de leerlingen vooral als doorverwijzing naar de digitale middelen. De achterzijde van de folder is geweid aan informatie over de arbeidsmarkt. Deze informatie wordt vooral op prijs gesteld door ouders. Hiermee is de PROEF!-folder goed inzetbaar bij voorlichtingsactiviteiten met een apart programma voor ouders. In 2017 zijn van deze folder opnieuw stuks verspreid via de hogescholen, op jongerenevenementen en via aanvragen van docenten en jongeren zelf. Proef!werk. Omdat de markt voor de PROEF!werk lesmodules verzadigd leek, is in overleg met de werkgroep besloten om te stoppen met het uitdelen van de gedrukte modules. De modules zijn nog wel te downloaden via de website van c3. Partner Exact wat je zoekt! Net als voorgaande jaren was het project PROEF! in 2017 partner in het project Exact Wat Je Zoekt (EWJZ). Door dit partnerschap heeft de projectleider van PROEF! een stem in de stuurgroep van EWJZ en kan dus mede bepalen welke activiteiten er binnen dit project worden ondernomen. Zo wordt ervoor gezorgd dat er voldoende aandacht is voor de aansluiting havo-hbo in dit project. Ook worden de website PROEF.info en de app Prapp! onder de aandacht gebracht via de website van EWJZ. Evaluatie. In 2017 is er gestart met een langdurig onderzoek naar studiekeuze bij havoleerlingen. Een groep van 20 havoleerlingen wordt vier keer per jaar geïnterviewd. Ze worden zo gevolgd in lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 6

7 het proces van een studiekiezen en tijdens de eerste fase van hun vervolgopleiding. Zo krijgen we beter zicht op de beweegredenen van leerlingen en op de factoren die kunnen bijdragen aan studie-uitval door verkeerde verwachtingen. Dit onderzoek loopt door in Ook is er gestart met in-app evaluatie van Prapp!. In 2019 worden de gecombineerde resultaten gepresenteerd. 2.3 Onderzoek Stimulering samenwerking tussen lectoren. Samenwerking tussen lectoren biedt meerwaarde en kansen binnen subsidietrajecten. In 2017 heeft de Werkgroep Onderzoek bekeken hoe de lectoren binnen DAS kunnen aanhaken in de Lectorenplatforms van SIA en hoe de werkgroep georganiseerd kan worden om uitwisseling en samenwerking te optimaliseren. Om dit uit te werken met het gehele lectorennetwerk is eind 2017 een Lectorenbijeenkomst aan dit onderwerp gewijd. Concrete acties op dit gebied worden in 2018 verder uitgewerkt. Daarnaast diende de DAS Conferentie ook in 2017 als een plek waar lectoren binnen DAS elkaar kunnen ontmoeten. Het programma voor onderzoekers, met posters en pitches, was erop gericht de netwerken van de onderzoekers uit te breiden. Financieringsmodellen. Begin 2017 heeft DAS een Lectorenbijeenkomst gewijd aan uitwisseling over financieringsmodellen voor onderwijs en onderzoek. Cyriel Mentink van Chemelot Innovation & Learning Labs (CHILL) presenteerde de wijze waarop CHILL dit heeft georganiseerd. Ook was er aandacht voor de staatssteunregelgeving en hoe deze van invloed kan zijn op de afspraken die hogescholen met bedrijven maken voor de financiering van onderzoek. Lectorenbijeenkomst. Door het doorschuiven van de bijeenkomst van 2016 naar begin 2017, zijn in 2017 twee Lectorenbijeenkomsten georganiseerd. In februari stond de bijeenkomst in het teken van financieringsmodellen voor praktijkgericht onderzoek. In december stond de positie van het Lectorennetwerk Applied Science in relatie tot landelijke initiatieven en vraagstukken centraal. Werkveldconferentie. Door veranderende prioriteiten is er op dit onderwerp geen activiteit geweest in Communicatie en positionering van het onderzoek. De uitwerking van dit onderwerp heeft nauw samengehangen met het stimuleren van samenwerking tussen lectoren. Het Lectorennetwerk en de Werkgroep Onderzoek hebben bekeken hoe het netwerk zich beter kan positioneren in landelijke initiatieven (zoals SIA-platforms), maar ook richting bijvoorbeeld Topsectoren. Ook is een start gemaakt met het formuleren van thema s die als filter worden toegevoegd aan de landkaart op de website van DAS. Lectoren kunnen hiermee aangeven op welke thema s zijn zich profileren en gevonden willen worden. In 2018 worden deze acties verder uitgewerkt. Daarnaast is op de DAS Conferentie opnieuw aandacht besteed aan communicatie van het onderzoek, met een sessie over het inzetten van storytelling bij het schrijven van subsidieaanvragen. 2.4 Kwaliteit Analyse en actueel houden aanbod onderwijs en onderzoek. In het voorjaar 2017 is het aanbod onderwijs en onderzoek binnen het domein gebundeld in interactieve digitale landkaarten op de vernieuwde website van DAS. Hierbij is de input gebruikt die bij de analyse van het aanbod met elkaar en in overleg met het werkveld is gegeven. Uit een analyse van de vernieuwde landkaarten bleek dat de doorzoekbaarheid en uniformiteit van de informatie in de landkaarten nog niet optimaal was. Eind 2017 werd een voorstel om dit verder te verbeteren besproken in de regio s en bij de Werkgroep Onderzoek. Verdere uitwerking vindt plaats in de eerste helft van De website wordt in ieder geval doorzoekbaar op thema s en aangevuld met het deeltijdonderwijs dat binnen het domein wordt aangeboden. Naast deze eenmalige actie is de landkaart in 2017 zo nodig continue geactualiseerd. Afstemming nieuwe uitstroomrichtingen. In maart is een voorstel met daarin een procedure voor afstemming van nieuwe uitstroomrichtingen binnen DAS goedgekeurd. In de afspraken lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 7

8 staat beschreven welke acties een hogeschool moet ondernemen om een nieuwe uitstroomrichting toe te voegen aan de huidige lijst met afgesproken uitstroomrichtingen en welke rol het bestuur van DAS en onze landelijke werkveldadviesorganen daarbij spelen. Toekomst biomedische analist. Gesprekken in 2015/2016 met het werkveld over de situatie van de biomedische analist op de arbeidsmarkt leverde een overzicht op van skills en vaardigheden die de werkveldvertegenwoordigers over vijf jaar van de biomedische analisten verwachten. Het LOBEM heeft het landelijk opleidingsprofiel kritisch getoetst op basis van de input en geconcludeerd dat het profiel nog steeds voldoet aan deze wensen en niet aangepast hoeft te worden. Alumnibeleid. Bij verschillende overleggen is het alumnibeleid van de hogescholen in kaart gebracht om te onderzoeken of landelijke samenwerking op dit onderwerp mogelijk is. Uit de gesprekken bleek dat het alumnibeleid bij de meeste deelnemende hogescholen nog in de kinderschoenen staat en dat landelijk beleid nog een stap te ver is. Het onderwerp blijft op de lange termijn lijst met aandachtpunten van DAS staan. Accreditatie 3.0. Eind 2016 heeft de Tweede Kamer een nieuw accreditatiekader goedgekeurd en gepubliceerd in de Staatscourant. Meteen bij verschijning ontstond een discussie over de termijn van de overgangsregeling van het oude naar het nieuwe kader. De ontwikkelingen zijn door DAS gevolgd en aan de deelnemende hogescholen gecommuniceerd. Clustergewijze visitaties. In 2016 en in het voorjaar van 2017 zijn vier verschillende clusters binnen het domein gevisiteerd stond in het teken van het verzamelen en uitwisselen van ervaringen zodat collega s waarvan de opleidingen nog gevisiteerd moeten worden ervan konden leren. Er is een verzameldocument opgesteld met alle informatie en tips die zijn gegeven. Voor de clusters die in 2017 startten met hun voorbereidingen voor de visitatie werd op 2 juni 2017 een informatiebijeenkomst georganiseerd. Deze bijeenkomst werd geopend door vertegenwoordigers van NQA en Hobéon. Zij informeerden de deelnemers over het nieuwe beoordelingskader en gewijzigde procedures rondom de clustergewijze visitatie. Zo maakt een ontwikkelgesprek deel uit van de nieuwe procedure en zijn er nieuwe richtlijnen voor het panel en de kritische reflectie. Beatrijs Linford (HAN) vertelde de deelnemers over haar ervaringen uit de praktijk van hun visitatie. Aan het eind van de dag maakten de twee clusters onderling afspraken over het gezamenlijk samen te stellen visitatiepanel. Inzet methoden decentrale selectie en studie keuze check. Tijdens regiobesprekingen en de bijeenkomst van de Werkgroep Voorlichting in het najaar werden ervaringen uitgewisseld rond de studie keuze check en selectie. Verdere uitwerking activiteitenplan Kwaliteit. De afgelopen jaren heeft de nadruk van de activiteiten binnen DAS op het gebied van kwaliteit gelegen op ondersteuning bij de visitaties en de Numerus Fixus. Aangezien er met elkaar geconstateerd werd dat er veel meer onderwerpen zijn waaraan wij met elkaar willen werken binnen DAS heeft de werkgroep een nieuw activiteitenplan met concrete acties en prioriteiten uitgewerkt. Het plan is tijdens de junivergadering van het bestuur goedgekeurd. Oprichting Landelijk Overleg Digitalisering. Omdat hogescholen steeds meer te maken met de digitalisering van het onderwijs en de ontwikkelingen op dit gebied snel gaan, is in 2017 besloten tot de oprichting van een Landelijk Overleg Digitalisering. Alle hogescholen binnen DAS hebben zich gecommitteerd aan dit overleg en vaardigden een vertegenwoordiger af. De eerste bijeenkomst heeft plaatsgevonden op 11 oktober Tijdens dit overleg werden drie thema s vastgesteld waarop uitgewisseld gaat worden: digitale leeromgevingen, digitaal toetsen en de inzet van ICT voor didactische werkvormen. Voor elk thema is een kartrekker benoemd. Het overleg wordt in het eerste jaar actief begeleid door het bureau van DAS, maar zal uiteindelijk net als de Landelijke Opleidingsoverleggen een zelfstandige positie in de organisatiestructuur van DAS krijgen. lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 8

9 Project platform Skillsvideo s. Naar aanleiding van een sessie op de DAS Conferentie hebben docenten van verschillende hogescholen een voorstel gedaan aan DAS om gezamenlijk een platform te ontwikkelen waarop de skillsvideo s die bij de verschillende hogescholen zijn ontwikkeld voor de collega s in het land te ontsluiten. Dit project is medio 2017 goedgekeurd en van start gegaan. Hogeschool Inholland, Hogeschool Leiden, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Avans Hogeschool en Hogeschool Utrecht participeren in het projectteam. In 2017 is het team begonnen met inventariseren welke technische basis het meest geschikt is voor het platform. Hierbij is ook contact gezocht met SURF. 3 Samenwerking 3.1 Afstemming met het werkveld Discussiebijeenkomst professional van de toekomst. Binnen DAS willen wij ons onderwijs toekomstgericht blijven ontwikkelen. Om deze reden hebben wij op 1 december 2017 de discussiebijeenkomst professional van de toekomst georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst hebben wij met onze landelijke werkveld-adviesorganen en andere vertegenwoordigers uit het werkveld een start gemaakt met een gezamenlijke visie op de professional van de toekomst in het domein Applied Science. Op basis van discussies in groepen tijdens de bijeenkomst zijn vijf thema s vastgesteld die belangrijk zijn voor de professional van de toekomst: 1. Fundament, de basis op orde; 2. Talent: blijven leren en samenwerken; 3. Data, automatisering en digitalisering; 4. Duurzaamheid, automatisering en digitalisering; 5. Lab in verschillende verschijningsvormen. Per thema zijn een aantal kernpunten geformuleerd. In begin 2018 wordt via per thema aanvullende input opgehaald. Op basis van de verzamelde informatie wordt in 2018 bekeken wat er gezamenlijk opgepakt kan worden om de professional van de toekomst te kunnen opleiden. Landelijk Overleg Werkveldadviescommissies. DAS en vertegenwoordigers van regionale werkveldadviescommissies komen tijdens dit halfjaarlijks overleg bij elkaar om trends en ontwikkelingen in de sector en de projecten, waaraan binnen DAS gewerkt wordt, te bespreken. Bij elk overleg komen ook de ervaringen bij de regionale werkveldadviescommissies aan bod en worden de ontwikkelingen op het gebied van de competentiegerichte profielbeschrijving besproken. Het Landelijk Overleg Werkveldadviescommissies heeft in 2017 een keer plaats gevonden, op vrijdag 1 december De geplande vergadering in juni 2017 werd vanwege te veel afmeldingen geannuleerd. Het overleg op 1 december vond plaats na de bovengenoemde discussiebijeenkomst professional van de toekomst. Onderwerpen die tijdens het overleg aan bod kwamen waren een terugblik en evaluatie van de discussiebijeenkomst in de ochtend, het verschenen addendum van de landelijke profielbeschrijving en de situatie rondom de studenteninstroom en de Numerus Fixus. Een belangrijke conclusie van het overleg is dat de werkzaamheden in de sector zich steeds meer verschuiven van nat labwerk naar dry-lab projecten. De werkveldvertegenwoordigers hebben aangegeven dat hiervoor bij de hogescholen en in de competentiegerichte profielbeschrijving ruimte geboden moet worden. De Werkgroep Onderwijs neemt dit in 2018 mee bij het uitwerken van de competentie experimenteren. Raad van Advies Applied Sciences. DAS voert halfjaarlijks overleg met de Raad van Advies Applied Sciences (RvA). Deze raad is samengesteld uit vertegenwoordigers van de topsectoren (TSC) en Life Science & Health (LSH) en een aantal brancheorganisaties en beroepsverenigingen. Het Kennisinfrastructuurplan hbo vormt de belangrijkste leidraad van het overleg en heeft als doel om het aanbod van het Applied Science onderwijs en onderzoek af te lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 9

10 stemmen op de behoefte van het werkveld. In 2017 is de RvA bij elkaar gekomen op 29 mei 2017en op 1 december Belangrijkste bespreekpunten waren de organisatie van de discussiebijeenkomst professional van de toekomst, de instroom van studenten en het mogelijk opnieuw instellen van de Numerus Fixus, de optimalisatie van de landkaart met het aanbod onderwijs en onderzoek, de ontwikkeling van veiligheidsonderwijs bij de Chemische Technologie opleidingen en het eventueel instellen van en de naamgeving voor een uitstroomrichting applied bio-informatics. Tevens werden belangrijke ontwikkelingen binnen de topsectoren besproken: de online arbeidsmonitor van de TSC, de aanvraag voor een Helix Academy (LSH) en het onderzoek van beide topsectoren naar de behoefte aan ICT-vaardigheden op de arbeidsmarkt. Overleg Vereniging Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). De VNCI is een belangrijke gesprekspartner over het hbo Applied Science onderwijs en onderzoek binnen landelijke overleggen van o.a. VNO-NCW/MKB Nederland, Techniek Pact, Topsector, Voorzittersoverleg Vereniging Hogescholen. Om elkaar beter op de hoogte te houden van de ontwikkelingen is in 2017 structureel apart overleg gevoerd met deze brancheorganisatie. Aanvullend daarop heeft het bestuurslid Werkveld van DAS in 2017 deelgenomen aan de discussiebijeenkomst chemicus van de toekomst die de VNCI organiseerde. Deelname externe netwerken. Naast de bovengenoemde structurele contacten met het werkveld die worden onderhouden nemen bestuursleden plaats in relevante besturen, adviesraden en werkgroepen van gerelateerde organisaties uit de sector. Op deze wijze worden de relaties verder geïntensiveerd en de afstemming met het werkveld verder geoptimaliseerd. De netwerken waarin zitting is genomen in 2017 zijn te vinden in paragraaf Samenwerking met ander relevant onderwijs HTNO Roadmap Binnen de Sector HTNO van de Vereniging Hogescholen werd de Roadmap HTNO 2025 verder uitgewerkt. De ontwikkelingen werden door DAS gevolgd en een aantal bestuursleden waren vertegenwoordigd binnen een aantal van de projectgroepen. DAS zet zich met name in op de actielijn Naar 4 op de 10, waarbij de mogelijkheid wordt bekeken de PROEF!-campagne en met name Prappp uit te breiden met andere techniekdomeinen. DAS heeft hiervoor in 2017 informatie aangeleverd aan de andere domeinen. In het kader van het thema versterken domein structuur heeft de voorzitter van DAS een presentatie verzorgd over de organisatie van DAS bij het bestuur van het Domein Engineering. Aansluiting mbo-hbo. Medio 2017 is contact gezocht met de MBO-Raad en de Vakcommissie Proces-, Laboratorium- en Operationele Techniek over de aansluiting tussen de verwante mboopleidingen en de DAS-opleidingen. Besloten is een werkgroep op te richten met vertegenwoordigers van mbo, hbo, MBO-Raad en DAS die gaat inventariseren hoe de aansluiting tussen de mbo-laboratoriumopleidingen en de DAS-opleidingen kan worden geoptimaliseerd. 3.3 Aangesloten hogescholen DAS Conferentie. Op 23 maart 2017 vond opnieuw de jaarlijkse DAS Conferentie plaats. Ruim tweehonderd docenten, lectoren, coördinatoren, voorlichtingsmedewerkers, studenten en directeuren kwamen in Utrecht bijeen voor een gevarieerd programma. De plenaire lezingen aan het begin en einde van de dag werden verzorgd door respectievelijk Nico van Meeteren (Topsector Life Science & Health) en Tijl Koenderink (o.a. oprichter Levanimo, School of Understanding). Tijdens de parallelsessies gingen de deelnemers dieper in op onderwerpen als het betrouwbaar toetsen van competenties, virtual reality-toepassingen in het onderwijs, de inzet van storytelling bij het schrijven van onderzoeksaanvragen, gamification en skillsvideo s. Ook de pitches van onderzoekers zaten opnieuw in het programma. Tijdens de conferentie vond ook de KNCV hbo posterwedstrijd voor studenten plaats. Studenten van DAS-opleidingen presenteerden in totaal 17 posters van hun stage en afstudeerwerk. Een deskundige jury lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 10

11 selecteerde de winnaar van de posterprijs. De deelnemers aan de conferentie brachten hun stem uit voor de publieksprijs. Kris Marcelissen van Fontys won de juryprijs á 375,-. Het publiek koos voor de poster van Mabel Vos van Hogeschol Inholland. Zij won de publieksprijs van 100,-. In de tweede helft van 2017 is een vernieuwde opzet voor de editie van 2018 uitgewerkt en is een start gemaakt met de organisatie van deze editie. Financiële en salarisadministratie. Eind 2016 is besloten om de samenwerking met de KNCV wat betreft de boekhouding en de salarisadministratie te beëindigen. Een nieuwe partner is gevonden in de financiële afdeling van de Vereniging Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). De salarisadministratie is via de VNCI uitbesteed aan het salarisadministratiekantoor BCS. Na het afsluiten van het boekjaar 2016 en de kascontrole in maart 2017 is de boekhouding en de salarisadministratie overdragen aan de nieuwe partners. Met de nieuwe partners zijn samenwerkingsovereenkomsten afgesloten. Tegelijkertijd met de overdracht zijn een handleiding personeelszaken en een handleiding financiële administratie opgesteld waarin de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden staan beschreven. Inzichtelijkheid bestuursstukken vergroten. In 2017 is bekeken hoe de archivering van de bestuursstukken inzichtelijker gemaakt kan worden. Geconcludeerd is dat de stukken via zoeken in de Dropbox makkelijk te vinden zijn. Om duidelijker aan te geven wat de status van het document is wordt op elke bijlage die bij een bestuursvergadering wordt meegestuurd vermeld welke insteek het document heeft (ter besluitvorming, ter discussie, ter informatie enz.). Regiobesprekingen. In 2017 zijn de halfjaarlijkse regiobesprekingen in Noordoost, West en Zuid opnieuw opgestart als een integraal onderdeel van de DAS organisatie vanwege de meerwaarde op regionaal en landelijk niveau. De regio s bepalen hun agenda zelf maar er is ook ruimte om dieper in te gaan op landelijke thema s. Een tweetal regio s maakt van gelegenheid gebruik om bij elkaar op bezoek te gaan en bij een collega binnen te kijken. De input vanuit de regio s werd waar nodig vertaald naar landelijk beleid. Evaluatiemoment van deze nieuwe opzet staat in juni 2018 op de planning. Financiële situatie DAS / Bovengrens Eigen Vermogen. De afgelopen jaren is het eigen vermogen van DAS steeds verder opgelopen. Op ingeving van de kascommissie heeft het bestuur een voorstel opgesteld en goedgekeurd waarin de stijging van het eigen vermogen wordt beperkt. Afgesproken is dat het Eigen Vermogen aan het eind van het jaar niet hoger mag zijn dan de gerealiseerde uitgaven in datzelfde boekjaar. Indien het Eigen Vermogen boven deze bovengrens stijgt, wordt het Eigen Vermogen dat boven de bovengrens ligt naar rato van de studentenaantallen gerestitueerd aan de deelnemende hogescholen op basis van een vastgestelde procedure. Bij het vaststellen van de eindafrekening wordt door het bestuur bepaald of de regeling wel of niet wordt doorgevoerd. Interne verhuizing. Na renovatie van het kantoorpand in de zomer van 2017 is het DAS-kantoor intern verhuisd naar een andere verdieping. Het bureau is nu gevestigd bij haar partner Stichting C3 en de beroepsvereniging KNCV. Werk- en Stuurgroep Voorlichting. In 2017 is de Stuurgroep Voorlichting opgeheven en de Werkgroep Voorlichting gereorganiseerd. Het streven is nu alle hogescholen deel te laten nemen aan de werkgroep. De werkgroep nieuwe stijl is in 2017 twee keer bij elkaar geweest. Onderwerpen die aan bod kwamen waren gericht op studievoorlichting in de brede zin, zoals studiekeuze check, organisatie van voorlichtingsactiviteiten en de inhoud en voortgang van de PROEF!-campagne. De eerste ervaringen met de nieuwe opzet waren positief. Een evaluatie ervan staat op de planning voor Meerjarenbeleidsplan. In 2017 is het Meerjarenbeleidsplan van DAS geactualiseerd naar aanleiding van de laatste ontwikkelingen in het onderwijs, bij de overheid en in de afnemende sector. Het plan is goedgekeurd tijdens de decembervergadering van het bestuur en wordt in 2019 opnieuw bekeken om te bepalen of actualisatie nodig is. lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 11

12 4 Communicatie 4.1 Communicatie Website. In mei 2017 is de volledig vernieuwde website van het domein Applied Science gelanceerd. Centraal op de website staat nu de landkaart Applied Science op de kaart, waar het volledige aanbod aan onderwijs & onderzoek opgenomen. Via filters en een zoekfunctie kunnen gebruikers de benodigde informatie vinden. Daarnaast staan de belangrijkste activiteiten van het domein centraal: de profielbeschrijving, de PROEF!-campagne en de conferentie. De nieuwe website is gebouwd in een gebruiksvriendelijker content management systeem, wat meer mogelijkheden biedt voor het beheer van de website. De nieuwe website is ook volledig responsive en heeft een fris vernieuwd uiterlijk gekregen. Nieuwsbrief. In 2017 is, tegelijk met de lancering van de nieuwe website van DAS, een nieuw verzendsysteem in gebruik genomen voor de nieuwsbrief. Door de overstap naar MailChimp heeft DAS meer mogelijkheden bij het opstellen van de nieuwsbrief en heeft de nieuwsbrief een nieuw uiterlijk gekregen analoog aan het ontwerp van de nieuwe website. Ook met het nieuwe systeem zijn de bestuursleden, pr-coördinatoren, lectoren, docenten, en andere geïnteresseerde medewerkers van de hogescholen via vier interne digitale nieuwsbrieven geïnformeerd over de activiteiten en ontwikkelingen binnen DAS. Ook werd nieuws van de hogescholen opgenomen dat interessant is voor collega s in het land. In de aanloop naar de DAS Conferentie is een extra nieuwsbrief verspreid met informatie over het programma en de aanmelding. Aan het eind van 2017 is een nieuw communicatieplan opgesteld waarmee wijzigingen in de opzet van de nieuwsbrief zijn besloten. Deze worden in 2018 gerealiseerd. Social media. In 2017 heeft DAS het gebruik van het gecontinueerd. Nieuwsberichten van DAS die op de website worden geplaatst, worden ook op Twitter geplaatst. Het aantal volgers van het account fluctueert een beetje, maar blijft rustig stijgen. Het kanaal blijkt voor de medewerkers van DAS een nuttige toevoeging om op de hoogte te blijven van actualiteiten uit het onderwijs en het werkveld. DAS beschikt helaas niet over tools die uitgebreid inzicht geven in het bereik van het Twitteraccount. Themabijeenkomsten. De vergaderingen van het Algemeen Bestuur bieden de bestuursleden de gelegenheid om ervaringen uit te wisselen over diverse thema s. Tijdens bestuursvergaderingen wordt soms van de gelegenheid gebruik gemaakt om een (externe) spreker aan het woord te laten. In 2017 was dit het geval in tijdens de junivergadering. Melvin Konings praatte ons bij over de ontwikkelingen rondom staatssteunregelgeving en de gevolgen hiervan voor de hogescholen. Aan het eind van elke vergadering wordt een discussiebijeenkomst ingepland. 4.2 Service Als extra service aan de hogescholen heeft DAS in 2017 de vertaalservice gecontinueerd. Hiervoor heeft DAS namens de hogescholen een gezamenlijke overeenkomst met een vertaalbureau, om tegen dezelfde gunstige voorwaarden documenten te kunnen laten vertalen. In 2017 hebben verschillende hogescholen gebruikt gemaakt van deze service. In 2017 zijn geen signalen opgevangen dat er behoefte is aan nieuwe aanvullende services. lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 12

13 5 Organisatie 5.1 Organisatiestructuur 5.2 Deelnemende opleidingen Er zijn in 2017 geen wijzigingen opgetreden in de deelname van hogescholen of opleidingen aan DAS. De deelnemers zijn te vinden in Bijlage Algemeen Bestuur (AB) Vaste vertegenwoordigers (de opleidingsverantwoordelijken) van de deelnemende opleidingen vormen het Algemeen Bestuur (AB). Het AB heeft vergaderde op: 15 maart 2017, 14 juni 2017 en 6 december Dagelijks Bestuur (DB) Het Dagelijks Bestuur (DB) wordt gevormd door zeven vertegenwoordigers uit het Algemeen Bestuur. Het Dagelijks Bestuur vergaderde op dezelfde data als het AB met aanvullend een bijeenkomst op 27 september In 2017 is Marja Krosenbrink unaniem herbenoemd als bestuurslid Voorlichting Opleidingen. 5.5 Werk- en projectgroepen Voor de uitwerking van de speerpunten werd het bestuur ondersteund door werk- en projectgroepen. De werkgroepen werden gevormd door leden van het Algemeen Bestuur en docenten/medewerkers van de hogescholen. Alle leden van het Algemeen Bestuur nemen na een jaar lidmaatschap van het bestuur deel aan één van de werkgroepen. lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 13

14 5.6 Personele bezetting bestuur en werkgroepen In Bijlage 2 is een overzicht te vinden van de leden van het bestuur en de werkgroepen in Tijdens het verslagjaar heeft DAS, met veel dank voor hun bijdrage, afscheid genomen van: Hettie van der Aa (Lid Werkgroep Voorlichting / Saxion) Luewton Agostinho (Lid Werkgroep Onderzoek / NHL Hogeschool/Hogeschool VHL) Hans Alta (Lid Algemeen Bestuur / Hogeschool van Amsterdam) Greta van Beek (Lid Algemeen Bestuur / NHL Hogeschool/Hogeschool VHL) Mirjam van den Bosch (Lid Algemeen Bestuur / Hogeschool Rotterdam) Martijn van der Bruggen (Lid Werkgroep Onderwijs & LOBIN, Hogeschool van Arnhem & Niijmegen) Paul van Hal (Lid Algemeen Bestuur & Penningmeester/secretaris / Avans Hogeschool) Johan Krop (Lid Werkgroep Onderwijs & LOCCT / De Haagse Hogeschool) Willem van Leeuwen (Lid Werkgroep Onderzoek / Hogeschool Leiden) Pé Philipsen (Lid Werkgroep Onderwijs & LOTN / Fontys Hogescholen) Grietinus Plat (Lid Werkgroep Onderwijs & LOBEM / Hanzehogeschool Groningen) Paul van Rossum (Lid Werkgroep Voorlichting / HZ University of Applied Sciences) Jan Rumpt (Lid Werkgroep Voorlichting / Hogeschool Inholland) Alle ontstane vacatures zijn in het verslagjaar of worden in 2018 opgevuld met nieuwe vertegenwoordigers. 5.7 Landelijke opleidingsoverleggen Binnen het domein zijn vier landelijke opleidingsoverleggen actief. Deze opleidingsoverleggen zijn georganiseerd rondom vijf verschillende opleidingen: Bio-informatica (LOBIN), Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (LOBEM), & Chemische Technologie (LOCCT) en Technische Natuurkunde (LOTN). Alle deelnemende hogescholen binnen DAS zijn bij deze overleggen vertegenwoordigd door teamleiders, opleidingscoördinatoren of docenten van de betreffende opleidingen. Om de activiteiten van het DAS-Bestuur en de opleidingsoverleggen op elkaar af te stemmen hebben alle landelijke opleidingsoverleggen een vertegenwoordiger afgevaardigd in de Werkgroep Onderwijs. 5.8 Landelijk Overleg Digitalisering In 2017 is het Landelijk Overleg Digitalisering (LOD) opgericht binnen het domein. Alle deelnemende hogescholen binnen DAS zijn bij dit overleg vertegenwoordigd door docenten die actief zijn op het gebied van digitalisering van het onderwijs. Om de activiteiten van het DAS-Bestuur en het LOD op elkaar af te stemmen neemt de voorzitter van het overleg vanaf 2018 deel aan de Werkgroep Kwaliteit. 5.9 Externe overleggen vertegenwoordigingen In 2017 werd DAS vertegenwoordigd door bestuursleden, werkgroepleden of DAS-medewerkers binnen onderstaande externe landelijke overleggen: Exact wat je zoekt! projectgroep van Stichting C3 Overleg Hoger Onderwijs Biologie (OHOB) (agenda lid) Programmaraad NAP kennisnetwerk procesindustrie Stichting C3 Bestuur Topsector Sectorraad Topsector - Human Capital Agenda Kernteam Topsector Klankbordgroep arbeidsmarktonderzoek chemie Vereniging Hogescholen SAC-HTNO lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 14

15 5.10 Huisvesting, faciliteiten en medewerkers Het bureau van DAS is gevestigd in het Synthesium te Den Haag bij een groot aantal chemie- en lifesciences-gerelateerde brancheorganisaties, beroepsverenigingen en stichtingen. Binnen het Synthesium heeft DAS een eigen kantoorruimte. De faciliteiten worden gehuurd bij de hoofdhuurder van het pand, de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). Medewerkers in 2017 Beleidsadviseur (0,8 fte)) Marjolein Wijnker Schrauwen Beleidsadviseur (0,6 fte) Lisette van der Beek - Ploeg Projectcoördinator Voorlichting Opleidingen Anne-Lotte Masson (Stichting C3) Secretariaatsmedewerker / congresorganisatie Hester Pruiksma (Faveo Executive Services) Financiële administratie en controle Jan Paardekam (KNCV) tot en met maart 2017 Pieter Heemskerk / Jimmy Telwin (VNCI) vanaf april Statuten & Huishoudelijk Reglement Tijdens het verslagjaar is gewerkt volgens de statuten van Stichting Domein Applied Science (versie d.d. 29 juni 2010) en de Akte van statutenwijziging (versie d.d. 25 juli 2016). Tot en met november 2017 is gewerkt met het Huishoudelijk Reglement (versie d.d. 1 januari 2014). Per 1 december 2017 is een nieuwe versie van het Huishoudelijk Reglement verschenen waarin de tijdens het boekjaar gemaakte afspraken rondom de bovengrens van het Eigen Vermogen zijn opgenomen Financiën De afrekening 2017 en de balans per 31 december 2017 zijn goedgekeurd tijdens de AB-vergadering op 14 maart De boekhouding is op dezelfde dag gecontroleerd en in goede orde bevonden door de kascommissie. De financiële documenten zijn op te vragen bij het Domein Applied Science. lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 15

16 Bijlage 1 Deelnemende hogescholen en opleidingen in 2017 Avans Hogeschool De Haagse Hogeschool Fontys Hogeschool TNW Hanzehogeschool Groningen Hogeschool Inholland Hogeschool Leiden Hogeschool Rotterdam Hogeschool Utrecht Hogeschool van Amsterdam Hogeschool van Arnhem & Nijmegen HZ University of Applied Sciences NHL Hogeschool / Hogeschool Van Hall Larenstein Saxion Deventer Saxion Enschede Stenden hogeschool Zuyd Hogeschool Opleidingen (CROHO-geregistreerd) Chemische Technologie Milieukunde Chemische Technologie Technische Natuurkunde Applied Science Technische Natuurkunde Bio-informatica Chemische Technologie Biotechnologie Bio-informatica Chemische Technologie Chemische Technologie Forensisch onderzoek Bio-informatica Biotechnologie Chemische Technologie Chemische Technologie Forensisch Onderzoek Technische Natuurkunde Applied Science lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 16

17 Bijlage 2 Overzicht leden bestuur en werkgroepen Algemeen Bestuur Avans Hogeschool Paul van Hal tot en met september 2017 Erik van Seventer vanaf oktober 2017 De Haagse Hogeschool Jorien Schreuder Fontys Hogeschool TNW Jacqueline van Erp Hanzehogeschool Groningen Victorine de Graaf-Peters Hogeschool Inholland Esther Ras tot en met september 2017 Matthieu Klaphake vanaf oktober 2017 Hogeschool Leiden Marja Krosenbrink Hogeschool Rotterdam Mirjam van den Bosch tot en met juni 2017 Veroniek Beke vanaf juli 2017 Hogeschool van Amsterdam Hans Alta tot en met augustus 2017 Esther Ras vanaf 1 oktober 2017 Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Pedro Hermkens Hogeschool Utrecht Ellen Hilhorst HZ University of Applied Sciences Geert Mol NHL Hogeschool / Hogeschool VHL Greta van Beek tot en met juni 2017 Betty Johanns vanaf juli 2017 Saxion Coby Flier Stenden Hogeschool Femke Tamminga Zuyd Hogeschool Rachelle van Haaften Dagelijks Bestuur Voorzitter Rachelle van Haaften (Zuyd Hogeschool) Penningmeester/Secretaris Paul van Hal (Avans Hogeschool) tot en met augustus 2017 Coby Flier (Saxion) vanaf september 2017 Bestuurslid Kwaliteitszorg Pedro Hermkens (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) Bestuurslid Onderwijs Jacqueline van Erp (Fontys Hogeschool TNW) Bestuurslid Onderzoek Victorine de Graaf Peters (Hanzehogeschool Groningen) Bestuurslid Voorlichting opleidingen Marja Krosenbrink (Hogeschool Leiden) Bestuurslid Werkveld Ellen Hilhorst (Hogeschool Utrecht) Kascommissie Hogeschool van Amsterdam HZ University of Applied Sciences Hans Alta Geert Mol Werkgroep Kwaliteit NHL Hogeschool / Hogeschool VHL Greta van Beek tot en met februari 2017 Saxion Coby Flier Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Pedro Hermkens Hogeschool Utrecht Ellen Hilhorst NHL Hogeschool / Hogeschool VHL Betty Johanns vanaf juli 2017 lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 17

18 Werkgroep Onderwijs Hogeschool Rotterdam Veroniek Beke vanaf november 2017 Saxion Jannie Braber vanaf juni 2017 HS van Arnhem & Nijmegen / LOBIN Martijn van der Bruggen tot en met januari 2017 Zuyd Hogeschool / LOCCT Charlotte Creusen Fontys Hogeschool TNW Jacqueline van Erp Avans Hogeschool Esther de Graaf vanaf november 2017 NHL Hogeschool / Hogeschool VHL Jan Heijenga Hogeschool Inholland / LOCCT Lieke van Hemert Hogeschool Leiden / LOBIN André Klein vanaf juni 2017 De Haagse Hogeschool / LOCCT Johan Krop tot januari 2017 Fontys Hogeschool TNW / LOTN Pé Philipsen tot eind 2017 Hanzehogeschool Groningen / LOBEM Grietinus Plat tot eind 2017 Hogeschool Utrecht Geert Schoenmakers Werkgroep Onderzoek NHL Hogeschool / Hogeschool VHL Luewton Agostinho tot en met januari 2017 Avans Hogeschool Douwe-Frits Broens Fontys Hogeschool TNW Jan Bernards Hanzehogeschool Groningen Doede Binnema Hanzehogeschool Groningen Victorine de Graaf-Peters Hogeschool Leiden Willem van Leeuwen tot en met januari 2017 Hogeschool Utrecht Raymond Pieters Zuyd Hogeschool Gino van Strijdonck Werkgroep Voorlichting Saxion Hetty van der Aa tot en met mei 2017 Hogeschool van Amsterdam Hans Alta tot en met augustus 2017, daarna vacature Hogeschool Utrecht Henry Beekhuizen Hogeschool Rotterdam Joris Berding NHL Hogeschool / Hogeschool VHL Marjo Dijkstra Hogeschool Utrecht Tjitske Groenewoud-Doornbos De Haagse Hogeschool Ron Haring Stenden Hogeschool Chantal Hesseling Hogeschool Inholland Rachel Jacobse vanaf september 2017 Fontys Hogeschool TNW Angelique Jansen Hogeschool Leiden Karsten Kaspers Hogeschool Rotterdam Pauline Krebbers Hogeschool Leiden Marja Krosenbrink Hogeschool Rotterdam Margriet Langenberg-van der Klauw Hogeschool Utrecht Paul Leussink vanaf september 2017 Saxion Iason Marsouvanidis vanaf september 2017 NHL Hogeschool / Hogeschool VHL Stefan Martens De Haagse Hogeschool Cindy Mielatz HZ University of Applied Sciences Geert Mol Hogeschool van Arnhem & Nijmegen Nikkie Olde Loohuis Hz University of Applied Sciences Paul van Rossum tot en met mei 2017 lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 18

19 Werkgroep Voorlichting (vervolg) Hogeschool Inholland Jan Rumpt tot en met mei 2017 Avans Hogeschool Ilona Smulders Zuyd Hogeschool Ulrike van Stokkum Hanzehogeschool Groningen Ida van der Veen lvdb/lvdb/am / 21 december 2018 / pagina 19

Inhoud. lvdb / lvdb / 19 december 2017 / pagina 3

Inhoud. lvdb / lvdb / 19 december 2017 / pagina 3 Jaarverslag 2016 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 6 december 2017 Opgesteld door: Lisette van der Beek, Anne-Lotte Masson en Marjolein WIjnker Domein Applied Science (DAS) Postbus 249 2260 AE Leidschendam

Nadere informatie

DAS Activiteitenplan 2017

DAS Activiteitenplan 2017 DAS Activiteitenplan 07 Datum: 0 december 06 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op woensdag 4 december 06 Domein Applied Science (DAS) Postbus 49 60 AE Leidschendam info@appliedscience.nl Domein Applied

Nadere informatie

Domein Applied Science

Domein Applied Science Domein Applied Science Afstemming met het landelijk & regionaal werkveld ten behoeve van onderwijskwaliteit Dr. E. Hilhorst ellen.hilhorst@hu.nl Directeur Institute for Life Sciences & Chemistry, Hogeschool

Nadere informatie

Jaarverslag Datum: 16 december 2016 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op woensdag 14 december 2016

Jaarverslag Datum: 16 december 2016 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op woensdag 14 december 2016 Jaarverslag 2015 Datum: 16 december 2016 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op woensdag 14 december 2016 Domein Applied Science (DAS) Postbus 249 2260 AE Leidschendam info@appliedscience.nl Domein Applied

Nadere informatie

Jaarverslag 2013. 2 Speerpunten: activiteiten en ontwikkelingen in 2014. 2.1 Onderwijs

Jaarverslag 2013. 2 Speerpunten: activiteiten en ontwikkelingen in 2014. 2.1 Onderwijs Jaarverslag 2013 1 Inleiding Het Domein Applied Science (DAS) is het landelijk samenwerkingsverband van hbo-opleidingen die een Bachelor of Applied Science diploma afgeven. Het domein omvat vijftien hogescholen

Nadere informatie

Jaarverslag 2012. 1. Inleiding. 2. Speerpunten: activiteiten en ontwikkelingen in 2012

Jaarverslag 2012. 1. Inleiding. 2. Speerpunten: activiteiten en ontwikkelingen in 2012 Jaarverslag 2012 1. Inleiding Het Domein Applied Science (DAS) is het landelijk samenwerkingsverband van hbo-opleidingen die een Bachelor of Applied Science diploma afgeven. Het domein omvat vijftien hogescholen

Nadere informatie

Havo, hier hbo: loud and clear, over.

Havo, hier hbo: loud and clear, over. Havo, hier hbo: loud and clear, over. Bert Schroën Voorzitter netwerk HTNO 28 september 2016 Overzicht presentatie Op naar toekomstbestendig bètatechniekonderwijs ontwikkelingen binnen hbo bètatechniek

Nadere informatie

BACHELOR OF APPLIED SCIENCE

BACHELOR OF APPLIED SCIENCE BACHELOR OF APPLIED SCIENCE BAS Een competentiegerichte profielbeschrijving ADDENDUM februari 2015 Colofon Teksten Drs. Lisette van der Beek (DAS) Marjolein Wijnker-Schrauwen, MSc. (DAS) Projectgroep drs.

Nadere informatie

Meer jarige Beleidsagenda

Meer jarige Beleidsagenda Meer jarige Beleidsagenda Sector hoger economisch onderwijs - Sectoraal adviescollege hoger economisch onderwijs (sac heo) Het sac heo is een adviesorgaan van de Vereniging Hogescholen. We dienen het bestuur

Nadere informatie

arbeidsmarkt- en opleidingsfonds hbo werkenbijhogescholen.nl vernieuwd & geoptimaliseerd

arbeidsmarkt- en opleidingsfonds hbo werkenbijhogescholen.nl vernieuwd & geoptimaliseerd arbeidsmarkt- en opleidingsfonds hbo werkenbijhogescholen.nl vernieuwd & geoptimaliseerd Managementrapportage 215 Vorig jaar stond Werkenbijhogescholen.nl in het teken van vernieuwing en optimalisatie.

Nadere informatie

Jaarverslag Datum: 11 september 2015 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 2 december 2015

Jaarverslag Datum: 11 september 2015 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 2 december 2015 Jaarverslag 2014 Datum: 11 september 2015 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 2 december 2015 Domein Applied Science (DAS) Postbus 249 2260 AE Leidschendam info@appliedscience.nl Domein Applied Science

Nadere informatie

Opbrengst workshop: Onderwijs voor de toekomst, DAS conferentie 23 maart 2017

Opbrengst workshop: Onderwijs voor de toekomst, DAS conferentie 23 maart 2017 Hieronder volgt de inhoud van de workshop Onderwijs voor de toekomst, die gehouden is op de DAS conferentie van 23 maart 2017, gevolgd door de opdracht die vooraf toegestuurd is aan de deelnemers en tot

Nadere informatie

WERKENBIJHOGESCHOLEN.NL

WERKENBIJHOGESCHOLEN.NL arbeidsmarkt- en opleidingsfonds hbo WEBSITE STATISTIEKEN 216 WERKENBIJHOGESCHOLEN.NL VINDBAAR, INGEBED EN GROEIEND Zestor is opgericht door sociale partners in het hbo: Het is toegestaan om (delen van)

Nadere informatie

Meerjarenbeleidsplan DAS

Meerjarenbeleidsplan DAS Meerjarenbeleidsplan DAS Samen naar kwaliteit in onderwijs en onderzoek Vastgesteld voor de periode januari 2016 december 2017 Versie: December 2015 Eerstvolgende actualisatie: december 2017 Domein Applied

Nadere informatie

2 De keuze van de hogeschool per individuele conversie geldt voor alle opleidingsvormen, inclusief de te beëindigen varianten. 1 Beoordeling instellingsconversietabellen CDHO 1 2 Opheffing Hogeschool Positief

Nadere informatie

1 Beoordeling instellingsconversietabellen CDHO 1 2 Opheffing Hogeschool Positief advies CDHO: Engineering Engineering AOT Techniek(deeltijd) Einde instroom: 31-12-2011 Einde opleiding: 31-12-2016 Engineering

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool datum 31 augustus 2017 onderwerp

Nadere informatie

BACHELOR OF SCIENCE DOMEIN APPLIED SCIENCE

BACHELOR OF SCIENCE DOMEIN APPLIED SCIENCE DAS BACHELOR OF SCIENCE in het DOMEIN APPLIED SCIENCE Een competentiegerichte profielbeschrijving ADDENDUM januari 2018 Colofon Teksten Marjolein Wijnker-Schrauwen, MSc (DAS) Projectcoördinatie drs. Jacqueline

Nadere informatie

Werkveld: van afnemer naar strategisch partner

Werkveld: van afnemer naar strategisch partner Werkveld: van afnemer naar strategisch partner Wiep Koehoorn CvB-Bestuursstaf Kwaliteit NHL Stenden Hogeschool Donderdag 7 juni 2018 Presentatie van Ellen Hilhorst over DAS Werkveldperspectief De rol van

Nadere informatie

www.hbo-engineering.nl Verslag Landelijk overleg Elektrotechniek - Domein HBO-Engineering Datum: 2 november 2012

www.hbo-engineering.nl Verslag Landelijk overleg Elektrotechniek - Domein HBO-Engineering Datum: 2 november 2012 Verslag Landelijk overleg Elektrotechniek - Domein HBO-Engineering Datum: 2 november 2012 Aanwezig: Jeen Postma (Hanzehogeschool Groningen - j.postma@pl.hanze.nl) Jorien Schreuder (Hogeschool van Amsterdam

Nadere informatie

Contextschets Techniek

Contextschets Techniek Contextschets Techniek Nationaal Techniekpact 2020... 2 Welke activiteiten ondernemen de hbo-instellingen?... 2 Welke activiteiten ondernemen de universiteiten?... 3 Welke activiteiten onderneemt de 3TU?...

Nadere informatie

PLAN MENS EN TECHNIEK

PLAN MENS EN TECHNIEK PLAN 2017-2025 MENS EN TECHNIEK Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Ambities Mens en Techniek binnen Roadmap HNTO 2025... 4 3. Planning Mens en Techniek 2018... 6 BIJLAGE 1: MINOREN MENS & TECHNIEK... 8

Nadere informatie

Informatica. Ontwikkelgesprek. Bert Dekker, 12 april Ontwikkelgesprek Informatica Pagina 1 van 6

Informatica. Ontwikkelgesprek. Bert Dekker, 12 april Ontwikkelgesprek Informatica Pagina 1 van 6 Informatica Ontwikkelgesprek Bert Dekker, 12 april 2018 Ontwikkelgesprek Informatica Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Agenda en aanwezigen... 3 Ontwikkelgesprek... 3 Inleidend... 3 Personeel...

Nadere informatie

Nieuws uit t decanaat 18 september 2018

Nieuws uit t decanaat 18 september 2018 Nieuws uit t decanaat 18 september 2018 havo/vwo bestemd voor havo/vwo bovenbouw Nieuws uit t decanaat is het mededelingenblad vanuit het decanaat havo/vwo van het Vechtdal College in Hardenberg. Het verschijnt

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2010

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2010 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs februari 2010 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie over het

Nadere informatie

DIGI-ZORG. Jaarplan 2008 Informatie en activiteiten. Management DIGI-ZORG: Wil de Groot-Bolluijt MScN. wil@grootbolwerk.nl. Penvoerende instelling:

DIGI-ZORG. Jaarplan 2008 Informatie en activiteiten. Management DIGI-ZORG: Wil de Groot-Bolluijt MScN. wil@grootbolwerk.nl. Penvoerende instelling: Jaarplan 2008 Informatie en activiteiten. DIGI-ZORG Management DIGI-ZORG: Wil de Groot-Bolluijt MScN. wil@grootbolwerk.nl Penvoerende instelling: Hogeschool Rotterdam Directeur Instituut Gezondheidszorg:

Nadere informatie

2o\y/ax Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

2o\y/ax Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap - t t 2o\y/ax ONTVANGEN 0 1 FEB.?OTJ Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag HZ University of Applied Sciences t.a.v. het college van bestuur Postbus

Nadere informatie

Participatie Stichting BioMedTech Zuid-Holland BESLUITEN

Participatie Stichting BioMedTech Zuid-Holland BESLUITEN Aanbiedingsformulier Onderwerp Participatie Stichting BioMedTech Zuid-Holland BESLUITEN behoudens advies van de Commissie voor Economische Zaken, Grondzaken, Toerisme en Parkeren, bijgaand raadsvoorstel

Nadere informatie

Stichting Ieder mbo een practoraat

Stichting Ieder mbo een practoraat Jaarverslag 2016 Verslag van de realisatie van de activiteiten Stichting Ieder mbo een practoraat Voor u ligt het jaarverslag 2016 van de Stichting Ieder mbo een practoraat. In dit jaarverslag staat wie

Nadere informatie

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2014: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. April 2015

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2014: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. April 2015 Feiten en cijfers HBO-Monitor 2014: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo April 2015 Feiten en cijfers 2 Inleiding In deze factsheet staan de arbeidsmarktresultaten van hbo-afgestudeerden

Nadere informatie

Toetsing realisatie voorwaarden. AD-programma. Land- en Watermanagement. Hogeschool Van Hall Larenstein. 8 augustus 2017

Toetsing realisatie voorwaarden. AD-programma. Land- en Watermanagement. Hogeschool Van Hall Larenstein. 8 augustus 2017 Toetsing realisatie voorwaarden AD-programma Land- en Watermanagement Hogeschool Van Hall Larenstein 8 augustus 2017 NVAO Toets voorwaarden nieuwe opleiding Adviesrapport Inhoud 1 Beschrijving van de opleiding

Nadere informatie

Hogeschool der Kunsten Den Haag, Codarts, HKU (als toehoorder), Artez (onder voorbehoud), Designacademy

Hogeschool der Kunsten Den Haag, Codarts, HKU (als toehoorder), Artez (onder voorbehoud), Designacademy Bijlage Kolom 1: hogeschool Kolom 2: bij opleiding(en) Kolom 3: samen met hogescho(o)l(en) Kolom 4: inhoud van voorstel Vet = pilot(s) gezamenlijke toetsing voldoen aan criteria 1 2 3 4 Amsterdamse Hogeschool

Nadere informatie

Factsheet. Instroom hbo toegenomen, lichte groei aantal inschrijvingen en aantal gediplomeerden neemt gestaag toe.

Factsheet. Instroom hbo toegenomen, lichte groei aantal inschrijvingen en aantal gediplomeerden neemt gestaag toe. 30 januari 2017 Feiten & Cijfers Instroom hbo toegenomen, lichte groei aantal inschrijvingen en aantal gediplomeerden neemt gestaag toe. Het aantal beginnende studenten in het hbo is in 2016-17 gegroeid

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2009

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2009 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs februari 2009 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie over het

Nadere informatie

Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa

Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa Vastgesteld door het college van bestuur op 4 januari 2016 Positief advies beleidsoverleg 13 oktober 2015 Goedgekeurd door de raad van toezicht 18 december 2015

Nadere informatie

JAARPLAN HV AFDELING OOST-BRABANT 2017

JAARPLAN HV AFDELING OOST-BRABANT 2017 JAARPLAN HV AFDELING OOST-BRABANT 2017 Inleiding De afdeling Oost-Brabant van het Humanistisch Verbond bestaat nu twee jaar en we mogen rustig zeggen dat het HV ondertussen stevig geworteld is in onze

Nadere informatie

Beleidsplan Adviesraad Sociaal Domein Houten

Beleidsplan Adviesraad Sociaal Domein Houten Beleidsplan Adviesraad Sociaal Domein Houten JUNI 2018 1 1 Voorwoord Beste lezer, Voor u ligt het beleidsplan van Stichting Adviesraad Sociaal Domein Houten voor de jaren 2018-2021. Met dit plan is de

Nadere informatie

Factsheet. Totale hbo-instroom, inschrijvingen en diploma s

Factsheet. Totale hbo-instroom, inschrijvingen en diploma s Instroom, inschrijvingen en diploma s 2018/19 De instroom in het hbo is dit studiejaar toegenomen met 3,4% tot 110.307 eerstejaars aan een associate degree, bachelor of masteropleiding. Dit is de hoogste

Nadere informatie

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2013: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juni 2014

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2013: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juni 2014 Feiten en cijfers HBO-Monitor 2013: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2014 Honderden Feiten en cijfers 2 Inleiding In deze factsheet staan de arbeidsmarktresultaten van hbo-afgestudeerden

Nadere informatie

1,4% ten opzichte van studiejaar

1,4% ten opzichte van studiejaar 1 februari 2018 Feiten & Cijfers Stijgende lijn in instroom, inschrijvingen en aantal gediplomeerden hbo houdt stand. Grote toename instroom associate degrees. De instroom in het hbo in studiejaar 2017-2018

Nadere informatie

Van: Werkgroep Beroepsprofiel Bachelor of Engineering. Betreft: Evaluatie Bachelorprofiel Engineering met de techniekhogescholen

Van: Werkgroep Beroepsprofiel Bachelor of Engineering. Betreft: Evaluatie Bachelorprofiel Engineering met de techniekhogescholen Van: Werkgroep Beroepsprofiel Bachelor of Engineering Betreft: Evaluatie Bachelorprofiel Engineering met de techniekhogescholen Den Haag, 24 juni 2011 Beste Collega, Het landelijke beroepsprofiel Bachelor

Nadere informatie

Stand van zaken activiteiten Landelijk Ad-platform

Stand van zaken activiteiten Landelijk Ad-platform Stand van zaken activiteiten Landelijk Ad-platform Versie: 21 november 2018 Leeswijzer: in de laatste kolom is informatie over de stand van zaken opgenomen 1. Uitwerking niveau 5 De Rotterdam Academy heeft

Nadere informatie

HAN en duurzame energie

HAN en duurzame energie Beroepsonderwijs tijdens de energie transitie HAN en duurzame energie Van buiten naar binnen. Tinus Hammink programma-manager SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HBO en topsectoren; keuze van HAN 1.

Nadere informatie

Beleidsplan Theater RhederArt

Beleidsplan Theater RhederArt Beleidsplan Theater RhederArt Dieren, 14-11-2017 Versie 2.2 1 1. Inleiding: Dit is het beleidsplan van de organisatie Stichting Theater RhederArt vanaf 2017. Middels dit plan krijgt u inzicht in de ambities

Nadere informatie

Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016

Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016 Centrale Aanmelding en Plaatsing Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016 Bij een aantal opleidingen/instellingen zijn na de uitvoering van de loting nog plaatsen over.

Nadere informatie

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Voorwoord 3 2. Missie, visie en uitgangspunten van de Adviesraad Wmo 2.1 De Verordening adviesraad Wmo 4 2.2 Missie 4 2.3 Visie 4 2.4 Uitgangspunten

Nadere informatie

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juli 2012

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juli 2012 Feiten en cijfers HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juli 2012 Feiten en cijfers 2 HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo Ondanks de

Nadere informatie

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016 Accountancy Hogeschool Utrecht 120 voltijd 94 Accountancy Hogeschool van Amsterdam 150 voltijd 100 2x 15 maart 2015 187 Ad Eventmanager Hogeschool Utrecht 130 voltijd 100 3x 15 maart 2015 1 Ad Operationeel

Nadere informatie

SIG Groene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2013 / jaarplan 2014

SIG Groene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2013 / jaarplan 2014 SIG Groene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2013 / jaarplan 2014 Inleiding Hieronder treft u het jaarverslag 2013 en het jaarplan 2014 van de Special Interest Group Groene ICT & Duurzaamheid aan. Het jaarverslag

Nadere informatie

Openbaar. Rijk van Nijmegen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel.

Openbaar. Rijk van Nijmegen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel. Openbaar Onderwerp Rijk van Nijmegen 2025 Programma Economie & Werk BW-nummer Portefeuillehouder H.M.F. Bruls / T. Tankir Samenvatting De Rabobank Rijk van Nijmegen heeft in 2015 het initiatief genomen

Nadere informatie

Overzicht Lotingstudies HBO Laatste wijziging: 14-9-15

Overzicht Lotingstudies HBO Laatste wijziging: 14-9-15 Overzicht Lotingstudies HBO Laatste wijziging: 14-9-15 Accountancy Hogeschool Utrecht Accountancy Hogeschool van Amsterdam Ad Sport, Gezondheid en Management Hanzehogeschool Groningen Advanced Business

Nadere informatie

Provero lid t.a.v. Postbus Adres WOONPLAATS. DRIEBERGEN, 14 november. Betreft: Algemene ledenvergadering. Beste leden van Provero,

Provero lid t.a.v. Postbus Adres WOONPLAATS. DRIEBERGEN, 14 november. Betreft: Algemene ledenvergadering. Beste leden van Provero, Provero lid t.a.v. Postbus Adres WOONPLAATS DRIEBERGEN, 14 november Betreft: Algemene ledenvergadering Beste leden van Provero, Op donderdag 14 november 2013 vindt om 10.00 uur de Algemene Ledenvergadering

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

JAARVERSLAG Inhoud. 1. Stichting Part-Ner. 2. Belangrijkste werkzaamheden Samenwerking met andere organisaties. 4.

JAARVERSLAG Inhoud. 1. Stichting Part-Ner. 2. Belangrijkste werkzaamheden Samenwerking met andere organisaties. 4. JAARVERSLAG 2015 Inhoud 1. Stichting Part-Ner 2. Belangrijkste werkzaamheden 2015 3. Samenwerking met andere organisaties 4. Vooruitblik 1 1. Stichting Part-Ner Na afronding van het project certificering

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 Ten opzichte van 2009 is de instroom stabiel: -0,3 procent

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

REGLEMENT EN WERKWIJZE COMMISSIE NORMSTELLING ERKENNINGSREGELING GOEDE DOELEN 30 januari 2017

REGLEMENT EN WERKWIJZE COMMISSIE NORMSTELLING ERKENNINGSREGELING GOEDE DOELEN 30 januari 2017 REGLEMENT EN WERKWIJZE COMMISSIE NORMSTELLING ERKENNINGSREGELING GOEDE DOELEN 30 januari 07 Artikel De Commissie Normstelling Erkenningsregeling Goede Doelen a. De Commissie Normstelling is verantwoordelijk

Nadere informatie

Implementatieplan interactief beleid

Implementatieplan interactief beleid Implementatieplan interactief beleid (juni 2010 t/m mei 2011) Gemeente Weert, 15 juli 2010 Portefeuillehouder interactief beleid: wethouder H. Litjens Regisseur wijkgericht werken: Marianne Schreuders

Nadere informatie

DE TOEKOMST BELEGD. Strategienota VBA en Jaarplan VBA De standaard in kwaliteit en integriteit.

DE TOEKOMST BELEGD. Strategienota VBA en Jaarplan VBA De standaard in kwaliteit en integriteit. DE TOEKOMST BELEGD Strategienota VBA 2013-2015 en Jaarplan VBA 2014-2015 1 Adres Symphony Toren Gustav Mahlerplein 109-111 1082 MS Amsterdam www.nvba.nl 2 DE TOEKOMST BELEGD Strategienota VBA 2013-2015

Nadere informatie

NSE-specials. 2014: sterke en zwakke punten Avans

NSE-specials. 2014: sterke en zwakke punten Avans NSE-specials 2014: sterke en zwakke punten Avans Inleiding NSE-specials NSE-specials zijn vlugschriften, korte rapportages op hoofdlijnen over speciale NSE-onderwerpen. De specials zijn kort, kernachtig

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA.DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA.DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA.DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375

Nadere informatie

Huishoudelijk Reglement SNN

Huishoudelijk Reglement SNN Huishoudelijk Reglement SNN SchouderNetwerken Nederland Aan: Van: Betreft: SNN deelnemers zijnde de regionale Nederlandse Schoudernetwerken Voorlopig bestuur van de stichting SNN (concept) HUISHOUDELIJK

Nadere informatie

Jaarplan BGN Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN)

Jaarplan BGN Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN) Jaarplan BGN 2017 Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN) info@gewichtsconsulenten.nl www.gewichtsconsulenten.nl Inhoud Introductie en achtergrond...3 1. (Arbeids)markt en ondernemerschap...4

Nadere informatie

Platformtaak volgens gemeente

Platformtaak volgens gemeente Oplegvel 1. Onderwerp Cofinanciering Regionale proeftuin Cultuur om de hoek 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang De jeugd in de regio Holland

Nadere informatie

Project Een landelijke database met toetsvragen

Project Een landelijke database met toetsvragen Project Een landelijke database met toetsvragen DAS fase 1, een samenwerking tussen Hogescholen Introductie 1. Wie zijn wij? 2. Programma Aanleiding Het project een korte schets Voortgang behaalde resultaten

Nadere informatie

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016 Accountancy Hogeschool Utrecht 120 voltijd Accountancy Hogeschool van Amsterdam 150 voltijd 100 2x 16 maart 2015 Ad Eventmanager Hogeschool Utrecht 130 voltijd 100 3x 15 maart 2015 Ad Operationeel Sportmanagement

Nadere informatie

Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen nvao w nederlands-vlaamse accreditatie organisatie ït Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen datum 31 juli 2017

Nadere informatie

Startpunt en leidraad voor de werkgroepen is het Programma van Eisen (PvE) dd 26/02/2010

Startpunt en leidraad voor de werkgroepen is het Programma van Eisen (PvE) dd 26/02/2010 Werkgroepen Kinderen ons Vak status 2010 11 17, 4 werkgroepen: Profiel pedagogisch werkers: In- en doorstroom, Werving & Selectie van de opleiding Inhoud opleiding: Inhoudelijke afstemming curricula BPV

Nadere informatie

Beleidsplan 2012-2016. Op weg naar een zichtbaarder KNCV

Beleidsplan 2012-2016. Op weg naar een zichtbaarder KNCV Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging Beleidsplan 2012-2016 Op weg naar een zichtbaarder KNCV www.kncv.nl Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging Beleidsplan 2012-2016 algemene opzet KNCV missie

Nadere informatie

céáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013

céáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013 céáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013 céáíéå=éå=åáàñéêë 2 Inleiding In deze factsheet staan de arbeidsmarktresultaten van hbo-afgestudeerden

Nadere informatie

Frameworks/Modellen Informatievaardigheid

Frameworks/Modellen Informatievaardigheid Resultaten vragenlijst Frameworks/Modellen Informatievaardigheid Maart 2018 door LOOWI Werkgroep Frameworks Anneke Dirkx Harrie van der Meer Lisa Kozlowska Jos Fleuren Renny Oortwijn Mariette Vissers Michielsen

Nadere informatie

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 www.qompas.nl Februari 2016 Surrounded by Talent Inleiding In deze rapportage laten we de resultaten zien van een enquête onder eerstejaars studenten welke met de Qompas

Nadere informatie

Landelijke Database Nieuwe Business Modellen

Landelijke Database Nieuwe Business Modellen WEBSITES, LES-, WERK- & LEES- MATERIALEN Landelijke Database Nieuwe Business Modellen Status 10 augustus 2015 Inleiding Per 1 september 2015 start het project Landelijke Database Nieuwe Business Modellen

Nadere informatie

door de ALV gemandateerd en formeel bevoegd om bepaalde zaken te regelen en besluiten te nemen verantwoordelijkheid hebben

door de ALV gemandateerd en formeel bevoegd om bepaalde zaken te regelen en besluiten te nemen verantwoordelijkheid hebben Toelichting beschrijving processen + verdeling taken/bevoegdheden Vereniging Wikimedia Nederland Utrecht, 13 september 2012 - herziene versie bestuursweekend 7 april 2013 Wikimedia Nederland heeft er voor

Nadere informatie

O NTVANGEN 0 1 feb. 2018

O NTVANGEN 0 1 feb. 2018 O NTVANGEN 0 1 feb. 2018 inisterievan Onderwijs, Cultuur en retenschap > Retouradres Postbus 16375 2500 BI Den Haag HZ University of Applied Sciences t.a.v. het college van bestuur Postbus 364 4380 Al

Nadere informatie

Gilde De Ronde Venen. Stichting Gilde Noordwest Utrecht

Gilde De Ronde Venen. Stichting Gilde Noordwest Utrecht Gilde De Ronde Venen Stichting Gilde Noordwest Utrecht Jaarverslag 2017 1 2 Verslag per onderdeel ALGEMEEN / BESTUUR De activiteiten Coach4you en SamenSpraak zijn sterk voortgezet. De Jongeren Coach heeft

Nadere informatie

Mini conferentie VSO-PrO Regio Utrecht 6 december Met grote dank aan

Mini conferentie VSO-PrO Regio Utrecht 6 december Met grote dank aan Mini conferentie VSO-PrO Regio Utrecht 6 december 2016 Met grote dank aan Opening Op 6 december ontmoetten schoolleiders, afdelingsleiders, teamleiders, zorgcoördinatoren en orthopedagogen VSO en PrO,

Nadere informatie

Netwerk Jong Leefomgeving Jaarplan 2015 Reflectie op 2014 uitdagingen

Netwerk Jong Leefomgeving Jaarplan 2015 Reflectie op 2014 uitdagingen Netwerk Jong Leefomgeving Jaarplan 2015 Het jaarplan is opgebouwd aan de hand van een aantal onderdelen: Een reflectie op de activiteiten in 2014; De visie en doelstellingen binnen het jaarplan voor 2015;

Nadere informatie

Factsheet. HBO-Monitor De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden

Factsheet. HBO-Monitor De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden HBO-Monitor 2017 De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden Managementsamenvatting In deze factsheet staat de arbeidsmarktpositie van de hbo-afgestudeerden uit studiejaar 2015-2016 centraal. Eind 2017,

Nadere informatie

Nieuws uit t decanaat 6 oktober 2017

Nieuws uit t decanaat 6 oktober 2017 Nieuws uit t decanaat 6 oktober 2017 havo/vwo bestemd voor havo/vwo bovenbouw Nieuws uit t decanaat is het mededelingenblad vanuit het decanaat havo/vwo van het Vechtdal College in Hardenberg. Het verschijnt

Nadere informatie

Volgens goed gebruik worden de activiteiten en aandachtspunten binnen de vereniging ingericht op een planmatige aanpak vertaald in dit jaarplan.

Volgens goed gebruik worden de activiteiten en aandachtspunten binnen de vereniging ingericht op een planmatige aanpak vertaald in dit jaarplan. JAARPLAN 2014 Inleiding Volgens goed gebruik worden de activiteiten en aandachtspunten binnen de vereniging ingericht op een planmatige aanpak vertaald in dit jaarplan. De vereniging heeft vertrouwen in

Nadere informatie

Inleiding pag. 3. 1. Missie pag. 4

Inleiding pag. 3. 1. Missie pag. 4 Strategisch beleidsplan 2011-2015 Inhoudsopgave Inleiding pag. 3 1. Missie pag. 4 2. Strategische doelen pag. 4 2.1 organisatie van de vereniging pag. 4 2.2 Het profileren en bereikbaar maken van ABA pag.

Nadere informatie

de Rotterdamse aanpak

de Rotterdamse aanpak de Rotterdamse aanpak Caroline van Eijk - Albeda College Ellis Wertenbroek - Hogeschool Rotterdam Themabijeenkomst Doorstroom mbo-hbo en keuzedelen Woerden, 14 februari 2017 Inhoud regionaal servicedocument

Nadere informatie

HZ University of Applied Sciences hbo-bachelor Chemie (240 EC) 3 mei 2017 Bachelor of Science voltijd Applied Chemistry; Life Sciences Vlissingen

HZ University of Applied Sciences hbo-bachelor Chemie (240 EC) 3 mei 2017 Bachelor of Science voltijd Applied Chemistry; Life Sciences Vlissingen ,nuao v nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Chemie van de HZ University of Applied Sciences datum 30 november

Nadere informatie

STICHTING HET ZELFSTANDIG GYMNASIUM STICHTING HET ZELFSTANDIG GYMNASIUM SHZG. Wat wil de Stichting Het Zelfstandig Gymnasium?

STICHTING HET ZELFSTANDIG GYMNASIUM STICHTING HET ZELFSTANDIG GYMNASIUM SHZG. Wat wil de Stichting Het Zelfstandig Gymnasium? 1 STICHTING HET ZELFSTANDIG GYMNASIUM SHZG Wat wil de Stichting Het Zelfstandig Gymnasium? Wat wil de Stichting Het Zelfstandig Gymnasium? 2 De SHZG wil een stevige landelijke basis leggen onder de zelfstandige

Nadere informatie

Programma STUDIESUCCES VOOR IEDEREEN!

Programma STUDIESUCCES VOOR IEDEREEN! Programma STUDIESUCCES VOOR IEDEREEN! Meerjarig programma van de Hogeschool Rotterdam in het kader van afspraken met de minister van OC&W ter verbetering van de in-, door- en uitstroom van studenten. Basisnotitie

Nadere informatie

1a Verslag van 2-11-2012 Het verslag van de vorige bijeenkomst wordt goedgekeurd. Er zijn geen opmerkingen.

1a Verslag van 2-11-2012 Het verslag van de vorige bijeenkomst wordt goedgekeurd. Er zijn geen opmerkingen. Verslag Landelijk overleg Elektrotechniek - Domein HBO-Engineering Datum: 15 maart 2013, 10u-13u, HAN Arnhem Aanwezig: Pauline van den Born (HAN), Janny Slagter (Hanze), Herman Riezebos (HAN), Antoine

Nadere informatie

Factsheet. HBO-Monitor De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden

Factsheet. HBO-Monitor De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden HBO-Monitor 2018 De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden Managementsamenvatting In deze factsheet staat de arbeidsmarktpositie van de hbo-afgestudeerden uit studiejaar 2016-2017 centraal. Eind 2018,

Nadere informatie

Open & Online. De (mogelijke) rollen van bibliotheken. Onderwijs

Open & Online. De (mogelijke) rollen van bibliotheken. Onderwijs Open & Online De (mogelijke) rollen van bibliotheken Onderwijs Enthousiasme om mee te werken aan het onderzoek De opkomst hier vandaag Vragen en nieuwsgierigheid Leidraad met vragen opgesteld Telefonische

Nadere informatie

Agenda. Verbetering inductiefase beginnende leraren NIEUWSBRIEF, APRIL 2013

Agenda. Verbetering inductiefase beginnende leraren NIEUWSBRIEF, APRIL 2013 NIEUWSBRIEF, APRIL 2013 Agenda 23 april 2013: Informatiebijeenkomst Tweedegraads PLUS Op dinsdag 23 april 2013 is er van 15.30 17.30 uur een informatieve bijeenkomst voor geïnteresseerde docenten. Locatie:

Nadere informatie

Léren door te stromen en aan te sluiten

Léren door te stromen en aan te sluiten Léren door te stromen en aan te sluiten Workshop GoLeWe-conferentie Hasselt, 9 december 2010 MBO Dr. Cees Terlouw Lector Instroommanagement & Aansluiting Directeur LICA HBO Kom verder. Saxion. VO Inleiding

Nadere informatie

Jaarverslag Documentstatus. Organisatieonderdeel V&VN Datum afdeling MDL Status Definitief. T. A. Korpershoek

Jaarverslag Documentstatus. Organisatieonderdeel V&VN Datum afdeling MDL Status Definitief. T. A. Korpershoek Jaarverslag 2011 Documentstatus Organisatieonderdeel V&VN Datum 05-01-2012 afdeling MDL Status Definitief Auteur Functie auteur Evaluatoren T. A. Korpershoek Bestuurslid V&VN MDL P. Bol, voorzitter V&VN

Nadere informatie

Jaarverslag Medezeggenschapsraad. De Zijlwijkschool Het Kompas. Schooljaar (CONCEPT)

Jaarverslag Medezeggenschapsraad. De Zijlwijkschool Het Kompas. Schooljaar (CONCEPT) Jaarverslag Medezeggenschapsraad De Zijlwijkschool Het Kompas Schooljaar 2014 2015 (CONCEPT) MR Jaarverslag De Zijlwijkschool Het Kompas 2014 2015 Pag. 1/10 Inhoud Inhoud Inleiding Vergaderingen Samenstelling

Nadere informatie

Verbetering aansluiting havo-hbo

Verbetering aansluiting havo-hbo Verbetering aansluiting havo-hbo Inleiding Al langere tijd worden binnen vo, hbo en gemeente gesprekken gevoerd over de verbetering van de overstap van havo naar hbo. Er is veel onderzoek gedaan naar ongediplomeerde

Nadere informatie

Jaarverslag. Oudercommissie. Groenewald

Jaarverslag. Oudercommissie. Groenewald Jaarverslag Oudercommissie Groenewald Schooljaar 2016-2017 1 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave 2 Voorwoord 3 Samenstelling 5 Behandelde onderwerpen/thema s 6 Publicatie en bereikbaarheid 8 2 Voorwoord Aan alle

Nadere informatie

Notulen ALV 26-09-2015

Notulen ALV 26-09-2015 Notulen ALV 26-09-2015 1. Opening Voorzitter Wendy Tavenier doet het welkomstwoord. Er zijn nieuwe leden bij en daardoor stelt het bestuur zich nogmaals voor. Vervolgens wordt de ALV gepresenteerd aan

Nadere informatie

Met aandacht voor de pilot 'Protocol Afstuderen' n.a.v. het rapport 'Beoordelen is mensenwerk'

Met aandacht voor de pilot 'Protocol Afstuderen' n.a.v. het rapport 'Beoordelen is mensenwerk' Studiedag Met aandacht voor de pilot 'Protocol Afstuderen' n.a.v. het rapport 'Beoordelen is mensenwerk' 8 oktober 2015 Amersfoort Toetsen & Examineren in het HBO De laatste actualiteiten! Martine Pol

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement MKB Hapert

Huishoudelijk reglement MKB Hapert Huishoudelijk reglement Artikel 1. Begripsbepalingen In de regeling wordt verstaan onder: a. Statuten: de laatste statuten van de vereniging zoals deze bij notariële akte zijn vastgesteld; b. Huishoudelijk

Nadere informatie