1 gram verteerbare koolhydraten levert 4 kcal (afkorting verteerbare koolhydraten =

Transcriptie

1 Voedingsanalyse van 2 typische fastfoodmaaltijden : cijfers en feiten Doelstelling : Vanuit de voedingswaarde en met behulp van de cursus, de effecten van fastfood op de gezondheid kunnen afleiden. De voedingswaardegegevens zijn achteraan deze taak terug te vinden. 1) Vul in! 1 gram eiwit levert 4 kcal 1 gram verteerbare koolhydraten levert 4 kcal (afkorting verteerbare koolhydraten = Khv) 1 gram vet levert 9 kcal 1 gram vezels levert 2 kcal 2) De energie-inhoud van een doorsnee menu jongere McDonald s. Vul de ontbrekende gegevens in. Vet in g Kcal vet Khv in g Kcal Eiwit g Kcal Vezels Kcal Big Mac (215 g) Medium friet (147 g) Ketchup (50 g) Medium Cocacola Totaal Khv eiwit in g vezels kcal ,2 1,8 11,8 47,2 0,6 2,4 0,9 1,8 53, Totaal 51,2 460,8 172,8 691,2 31,6 126,4 8,9 17,8 1296,2 3) Onze energie-inname moet vanaf de leeftijd van 4 jaar ideaal komen uit : minimum 55 energie% koolhydraten, maximum 30 energie% vetten (15 30%), energie% eiwitten. Hoeveel energie% in bovenstaand menu is afkomstig van koolhydraten? (691,2/1296,2) x 100 = 53,3 %

2 Hoeveel energie% in bovenstaand menu is afkomstig van vetten? (460,8/1296,2) x 100 = 35,6% Hoeveel energie% in bovenstaand menu is afkomstig van eiwitten? (126,4/1296,2) x 100 = 9,8% Conclusie : het menu bevat te veel vetten. 4) Het vetzuurprofiel Het gebruik van verzadigde vetten moet beperkt worden tot minder dan 10% van de dagelijkse energiebehoefte. Het doorsnee menu jongere bevat 14 gram verzadigd vet waarvan 10 gram afkomstig is van de Big Mac en 4 gram van de frieten. Dit betekent dat 9,7 energie% ( = ((14 x 9)/1296,2) x 100)) afkomstig is van verzadigd vet. Vooral de Big Mac levert een grote bijdrage aan dit cijfer. Welke eigenschap heeft verzadigd vet? Verzadigd vet heeft als eigenschap dat het het slechte LDL-cholesterol in het bloed kan laten stijgen. Teveel LDL-cholesterol doet de bloedvaten dichtslibben. Het kan dus hart- en vaatziekten veroorzaken. Ook transvetzuren verhogen de kans op hart- en vaatziekten. De bovengrens voor transvetzuren is 1 energie%. Het doorsnee menu jongere bevat 1 gram transvetzuren. Dit komt overeen met 0,7 energie% van het menu. Berekening : ((1 x 9)/1296,2) x 100 = 0,7% 5) Calorie-inhoud Gemiddeld hebben vrouwen ongeveer 2000 kcal per dag nodig en mannen zo n 2500 kcal.

3 Drie hoofdmaaltijden en maximum 2 tussendoortjes vormen de basis voor een gezonde voeding. Dit betekent dat de energie-inbreng van het doorsnee menu jongere (= 1296,2 kcal) relatief hoog is. Als je bovendien weet dat je dagelijks ongeveer 1 gram vet nodig hebt per kilo lichaamsgewicht, is 51,2 gram in één menu voor de meeste jongeren meer dan de helft van hun dagportie. 6) Vezels Het doorsnee menu jongere bevat 8,9 gram vezels waarvan 3 gram afkomstig is van de Big Mac, 5 gram van de portie frieten en 0,9 g van de ketchup. De dagelijks aanbevolen hoeveelheid vezels is 30 tot 40 gram. Het doorsnee menu jongere van 1296,2 kcal dat reeds meer dan de helft van de dagelijks benodigde energie levert, bevat dus duidelijk te weinig vezels. Welke gezondheidsbevorderende eigenschappen hebben vezels? - betere stoelgang - voorkomen van overgewicht, vezels zorgen voor een verzadigd gevoel - vermindering van het risico op darmkanker door betere stoelgang - lagere slechte cholesterolwaarden 7) Het koolhydratenprofiel Koolhydraten worden ingedeeld in...monosacchariden,...disacchariden en...polysacchariden. Koolhydraten moeten minstens 55% van de totale energiebehoefte uitmaken. Hiervan mag maximum 25 energie% geleverd worden door...monosacchariden en...disacchariden. De voorkeur gaat uit naar ongeraffineerde polysacchariden. Veel...mono- en...disacchariden zijn afkomstig van toegevoegde suikers. Toegevoegde suikers in de voeding gebruiken we best met mate. Een teveel aan suiker kan aanleiding geven tot : - overgewicht en diabetes type 2 - tandbederf

4 Het doorsnee menu jongere bevat ongeveer 77 gram toegevoegde suikers waarvan 9 gram van de Big Mac, 58 gram van de cola en 10 gram van de ketchup. 77 gram suikers leveren 308 kcal. 308 kcal is 44,5% van 691,2 kcal. Berekening : ( (308 kcal geleverd door toegevoegde suikers)/ (691,2 geleverd door totale koolhydraten)) x 100 = 44,5% Het gehalte aan toegevoegde suikers in het doorsnee menu jongere is duidelijk veel te hoog 8) Zout Idealiter mag men dagelijks maximaal 4 gram zout of 1,6 gram natrium consumeren. Het doorsnee menu jongere bevat 1,88 gram natrium waarvan 0,97 gram van de Big Mac; 0,290 gram van de friet; 0,02 gram van de cola en 0,6 gram van de ketchup. Het zoutgehalte is dus te hoog Welke gevolgen kan dit hebben? - hoge bloeddruk - hart- en vaatziekten 9) Relatie met de nieuwe voedingsdriehoek De nieuwe voedingsdriehoek bevat verschillende lagen. De driehoek is ingedeeld in 4 lagen. Onderaan is een cirkel voorzien voor producten die zo weinig mogelijk verbruikt moeten worden.. De indeling en keuze van de groepen is gebaseerd op de aanbreng van voedingsstoffen Welke groepen voedingsmiddelen zijn in het doorsnee menu jongere niet of onvoldoende vertegenwoordigd? groenten en fruit melkproducten

5 Welke tekorten worden hierdoor veroorzaakt? tekort aan vezels tekort aan mineralen en vitamines tekort aan andere gezondheidsbevorderende bio-actieve stoffen Tot welke voedingsmiddelengroep behoort Cola? cirkel producten zo weinig mogelijk Zijn voedingsmiddelen uit deze groep nodig in een evenwichtige voeding? nee Geef een gezonder alternatief voor Cola! water In de tabel voor de berekening van de energie-inhoud van een doorsnee menu jongere werden vitaminen, mineralen en water niet opgenomen. Waarom niet? Ze leveren geen calorieën 10) Spelregels gezonde voeding In onderstaande tabel staan de belangrijkste spelregels voor een gezonde voeding. Zet een kruisje naast de spelregels waarop gezondigd wordt bij het regelmatig consumeren van fastfood. Zorg voor een gevarieerde voeding. Eet in verhouding meer uit de grote groepen van de voedingsdriehoek en minder uit de kleine. Let op vet : d.w.z. minder en ander vet (onverzadigd vet i.p.v. verzadigd vet en transvet). Eet ruimschoots volkoren graanproducten en aardappelen. Eet volop groenten en fruit. Houd uw gewicht op peil. Beperk de inname van zout en suiker. Drink veel maar wees matig met alcohol en dranken uit de restgroep. Neem voldoende maal-tijd. Neem regelmatig lichaamsbeweging.

6 11) Opmerking Bij McDonald s zijn ook menu s verkrijgbaar voor gezondheidsfreaks. Ook in deze menu s schuilen enkele valkuilen. Voorbeeld : Salads Plus menu Eiwit (gram) Vet (gram) Kh (gram) Totaal kcal Grilled chicken zonder dressing Caesar Salad dressing Korstjes Water Verhouding eiwit vet Kh : 33% - 48% - 19%. Dit menu ziet er gezond uit maar van een evenwichtige verdeling is terug geen sprake. De maaltijdsalade bevat vooral door de saus te veel vet, maar veel te weinig koolhydraten. Daardoor zal je snel terug honger hebben of futloos worden.

7 Voedingswaardegegevens (bron: Voedingswaarde Big Mac

8 Voedingswaarde French Fries Medium

9 Voedingswaarde Coca-Cola Classic Medium De voedingswaarde van Ketchup is afkomstig van de Voedingsmiddelentabel België Nubel