diabetesvoeding Mieke Roelants

Transcriptie

1 diabetesvoeding Mieke Roelants

2 diabetesvoeding Doel Risico s beperken / voorkomen Gezonde voeding Koolhydraten: soorten bronnen (ruilwaarden) vetten lichaamsbeweging

3 Diabetesvoeding: doel Risico s voorkomen / beperken Acuut: hypoglycemie, zorgen voor goede glycemieregeling door goede verhouding koolhydraten / oad / insuline Chronisch: hart en vaatlijden, zenuwaantasting; ogen, nieren, Overgewicht voorkomen, behandelen

4 Evenwicht zoeken Koolhydraten oad/insuline/incretines Lichaamsbeweging Comfort/keurslijf

5 Diabetesvoeding = Gezonde gevarieerde voeding zoals voor iedereen extra aandacht voor koolhydraten en vetten Energiebeperking bij obesitas, matig zout (nefro, cardio,hypertensie)

6 Actieve voedingsdriehoek

7 Praktijk: Werk aan de winkel!!!

8

9 koolhydraten Koolhydraten verhogen het bloedsuikergehalte!!! Soorten: zetmeel suikers: glucose fructose lactose sucrose=tafelsuiker **Voedingsvezel: oplosbare! niet oplosbare!

10 lichaamsbeweging Ideaal: Dagelijks 30 minuten Binnen mogelijkheden blijven!!! Verminderde behoefte aan insuline Verbetering insulineresistentie Goed voor algemene conditie

11 Water energiearme dranken 0-6kcal/100ml

12 Brood en graanproducten

13 Brood en graanprodukten Koolhydraatruilwaarden == Systeem van uitwisselen 1 KH ruilwaarde = 12,5g suiker Bv: 1snede brood van 30g bevat evenveel KH als 2 vierkante beschuiten Info koolhydraatruilwaarden Visueel koolhydraatruilwaarden via VDV Gent Sweetbee------

14 Aardappelen rijst deegwaren 1KH rw = 12,5g 4KHrw *aardappel = 70g 280g *frieten = 35g 140g *rijst droog = 15g 60g (1/2zakje)

15 groenten Weinig tot verwaarloosbare hoeveelheid KH Oplosbare voedingsvezel!! Vertragen vertering en opname van verteerbare KH Bij voorkeur 2x/dag en grote portie Vitaminen, mineralen, antioxidanten Ongebonden magere groentesoepen kunnen steeds tussendoor!

16 Groenten peulvruchten Zijn gezond; horen in de groep van eiwitbronnen Bevatten koolhydraten bv.deels ter vervanging v aardappelen Oplosbare vezels 1 KHrw = 100g gekookte Nota:peulvruchtensoep 2-3KHrw

17 fruit Vitaminen, voedingsvezels Vit C, vooral in citrusfruit! Dagelijks 1 Bevat fructose en verhoogt het bloedsuiker Alle fruitsap ook vers,bevat fructose! Alle soorten fruit kunnen MAAR in verschillende hoeveelheden! niet zomaar tussendoor!

18 fruit 1KHrw : 1appel, 1peer, 1sinaas, 250g aardbeien, 1/2banaan!, 10 druiven 20g rozijnen/droog fruit

19 Vis, vlees, ei, vleesvervanger Eiwit Mineralen: ijzer, zink Vitaminen: B12 Vet uit vlees: verzadigd Vet uit vis : omega 3

20 Vis, vlees, ei, vleesvervanger Kies 2x/week voor vis Kies tot 200g vette vis per week Voorkeur gevogelte, wild, paard Ander mager vlees 2x100g/week 3 per week wit van ei mag dagelijks

21 Vis, vlees, ei, vleesvervanger Schaal/ schelpdieren: Mosselen, garnalen zijn mager Vetrijke vleeswaren; bevatten ook veel zout Plantaardige vleesvervanger, tofu(soja), quorn: geen cholesterol, ovv

22 Melk-melkprodukten Bron van eiwit, calcium Vetten van melk zijn verzadigd Bevatten lactose of melksuiker 1KHrw = 250ml melk, karnemelk, witte yoghurt 1 khrw = 125ml lightfruityoghurt 0%vet-0% toegevoegd suiker Tip: max kcal/100ml Voorkeur mager, halfvol melkproduct Aanbevolen +/-0,5l per dag

23 sojadrinks Sojaeiwit = Poly onverzadigd vet Kiezen voor calciumverrijkte producten Kiezen voor natuur of (light) sojadrinks 1KHrw Geen lactose wel een beetje gewone suiker (2-3g/100ml) Gearomatiseerde sojadrinks, -pudding en-yoghurt zijn gesuikerd Tip: max. 60 kcal per 100ml!

24 kazen Bron van eiwit, Calcium Verzadigd vet GEEN koolhydraten Kies voor magere soorten : platte kaas/kwark 0%vet (danio) magere vaste kaas =17%vet magere smeerkaas 12%vet

25

26 vetten Opgebouwd uit vetzuren Verzadigde vetzuren (~ slecht) Bevatten cholesterol en doen cholesterol in bloed stijgen Harde structuur op koelkast T Dierlijke vetten behalve visvetten Geharde plantaardige vetten Transvetzuren (ontstaan bij verharden en verbranden van vet) Onverzadigde vetzuren (~ goede) Vloeibaar of zacht bij koelkast T Poly onverzadigde verlagen zowel LDL als de goede HDL Cholesterol Mais, soja, zonnebloem, visvetten Mono onverzadigde verlagen het LDL (slechte) maar behouden de goede HDL olijfolie, arachideolie, koolzaadolie

27 restgroep Zoetmiddelen Alcohol Gesuikerde producten dieetproducten Kant-en-klaar

28 GEEN SUIKER

29 ZOETMIDDELEN 2 groepen Natuurlijk (sorbitol, fructose, maltitol, tagatose) Kunstmatig (aspartaam, saccharine, cyclamaat, acesulfaam-k) Nieuwe:Stevia toekomst?

30 Natuurlijke zoetmiddelen Fructose bron: fruit en honing 2x zoeter dan suiker 4 kcal/gram (idem suiker) effect op bloedsuikerspiegel weinig voordeel in vgl met suiker grote hoeveelheid diarree, winderigheid Polyolen bv.maltitol Industrieel: koekjes,suikervrij snoepgoed even zoet als suiker 2.4 kcal/gram (minder dan suiker) geen effect op bloedsuikerspiegel grote hoeveelheid laxerend effect, maagdarmklachten (gasvorming) Aandacht: zelfde nevenwerking als glucophage

31 ANALYSE analyse / 100g: Energie: 438 kcal (1823 kj) Eiwitten: 6,1 g Koolhydraten: 49,0 g Mono- en disach.: 2,4 g Polyolen: 18,2 g Vetten: 27,4 g Verzadigd: 11,8 g Vezels: 6,5 g Natrium: 239 mg VOORBEELD Citroenkoekje analyse / 20g: Energie: 87 kcal (364 kj) Eiwitten: 1,2 g Koolhydraten: 9,8 g Mono- en disach.: 0,4 g Polyolen: 3,6 g Vetten: 5,4 g Verzadigd: 2,3 g Vezels: 1,3 g Natrium: 48 mg

32 Vitabis voedingswaarde per 100 g: Energie: 410kcal per koek 59kcal koolhydraten: 73 g 10 suiker: 23 g 3 zetmeel: 50 g 7 vetten: 9.5 g 1.4 verzadigd: 3.8 g 0.5 onverzadigd: 5.7 g 0.9 2/3 zetmeel

33 Kunstmatige zoetmiddelen Geen effect op bloedsuikerspiegel Geen kcal of verwaarloosbaar Meeste kook- en bakbestendig besluit: meest aanbevolen bij type 2 diabetes

34 Voorbeelden Aspartaam: canderel, sanoform, fit en sweet Saccharine: natrena, hermesitas Cyclamaat: natrena, hermesitas combinatie aspartaam + acesulfaam-k bakken: canderel, prodia

35

36 Toekomstig Nieuw zoetmiddel Sukrin = polyol erytritol Niet via darmen maar via nieren Nog niet in België Toekomst in combinatie met Stevia????

37 Restgroep: Alcohol!! lege energiebron Richtlijn: mannen: max. 2 glazen per dag vrouwen: max. 1 glas per dag Voorkeur: bij maaltijd!! effect op bloedsuikerspiegel Wist je dat 1 Duvel per dag kan zorgen voor meer dan 1 kg gewicht per maand

38 Wist je dat? 300kcal:

39 Wist je dat? +/- 750kcal

40 Wist je dat 1 pizza = 16 KHrw 1 zak frieten (400g) = 11 KHrw en +/- 1500kcal 1 Spaghetti buitenshuis = 7-8 KHrw Smos stokbrood = 6 KHrw

41

42 DM type 2 & Tussendoortjes Obees ~ niet-obees Obesitas GEEN TSS Niet-obees ifv behandelingstherapie

43 Hypo? >60mg/dl Directe suiker!! Bv. 0.5 glas echte cola 2-3 tabletjes druivensuiker Nadien!!!! Afhankelijk van activiteit en behandeling

44