Notulen van de gezamenlijke commissievergadering van de gemeente Hengelo d.d. 17 juni 2009

Transcriptie

1 Notulen van de gezamenlijke commissievergadering van de gemeente Hengelo d.d. 17 juni 2009 Voorzitter Commissiegriffier Aanwezig Portefeuillehouders / adviseurs Verslag De heer P.G. Rutgers De heer H.A.J. Bosveld De heer B. Akkus (PvdA), de heer Z. Alkan (CDA), de heer E. Alkema (ChristenUnie), de heer B. Carlak (CDA), de heer F.H.J. Coopman (BurgerBelangen), mevrouw J.M.J. Doornbos-Geerdink (BurgerBelangen), de heer W. Dragt (CDA), de heer R.J. Fens (VVD), de heer F. van Grouw (SP), mevouw M.G. Heidkamp (PvdA), de heer W.L.M. van den Heuvel (SP), mevrouw M.A. ten Heuw (SP), mevouw J.H. ter Hofte-Visser (CDA), de heer M. Hollander (PvdA), de heer S.M.A. Horsthuis (VVD), de heer C. de Jong (H nu), de heer G. Knegt (H Nu), de heer J. Kruiskamp (CDA), mevrouw E.M. Mooijman (GroenLinks), de heer W. Mulder (BurgerBelangen), de heer A. Otten (VVD), mevrouw E.Y. Prent (PvdA), de heer Vis (CDA), mevrouw G.M. Weenink-Poorthuis (CDA) en de heer W.A. Winter (PvdA) Burgemeester de heer drs. F.A.M. Kerckhaert en de wethouders de heer drs. J. Bron (PvdA), de heer drs. G.A. ter Ellen (CDA), de heer mr. B. Otten (PvdA), mevrouw J. Oude Alink (GroenLinks) en de heer G.A.Th. Weber (CDA) De heer W. Krant, Kantoorprofs 1. Opening en mededelingen van de voorzitter De voorzitter opent de vergadering om 19:30 uur in de Raadszaal van het Stadhuis met de mededeling dat de heer Kerckhaert en wethouder Otten later zullen komen. 2. Vaststellen van de agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. 3. Verslag gezamenlijke commissievergadering d.d. 22 april 2009 Het verslag wordt ongewijzigd vastgesteld. 4. Perspectiefnota 2009 (291340) De commissie wordt gevraagd de raad te adviseren m.b.t. de perspectiefnota; in deze nota is ook de 1 e Berap 2009 opgenomen. De heer Winter complimenteert de opstellers van de stukken met het open karakter ervan. De stukken weerspreken de opmerkingen over achterkamertjes politiek. De stimuleringsmaatregelen vormen het enige onderdeel dat binnen invloedsfeer van de gemeente ligt. De PvdA wil keuzes die duurzaamheid versterken en de minima ontzien. De fractie vraagt om een ruimer pakket van maatregelen dan de genoemde twee miljoen. De keuze voor uitwisseling van OZB en Afval is goed. Er zijn vragen over het temporiseren van ARI. Niemand weet hoe lang de crisis duurt. De 1,2 miljoen voor inhuur ziet de fractie graag toegelicht. Geld kan gewonnen worden door afschrijvingen op grote investeringen over een langere termijn uit te smeren en door de Essent-gelden niet in tien jaar maar in vijf jaar in te zetten. Van het rioleringsfonds van 21 miljoen is geen planning te vinden. Regionalisering van gemeentelijke diensten kan ook tot grote besparingen leiden. De heer J. Kruiskamp uit zijn waardering voor de manier waarop het college inspeelt op de economisch zware tijden. Faseren van projecten is onontkoombaar. Het behouden van arbeidsplaatsen en het investeren in mensen met een grote achterstand op de arbeidsmarkt is eveneens terecht. Aandacht wordt gevraagd voor de private sector. De starterregeling is prima maar er is geen behoefte aan gesubsidieerde beunhazerij. Er dient haast gemaakt te worden met deregulering. Maatregelen ten gunste van de woningmarkt hebben de instemming van de fractie. Koppeling van afvalstoffenheffing en Gezamenlijke commissievergadering van gemeente Hengelo 17 juni /5

2 OZB wordt betreurd en 2012 zullen zwaarder worden dan Het college wordt verzocht de zware instrumenten te bewaren voor die moeilijker jaren. Er dient ook gekeken te worden naar de interne controle en de budgetoverschrijdingen. Er wordt verzocht alle portefeuilles nogmaals te onderzoeken op extra mogelijkheden om financiële ruimte te vinden. Volgens de Kamer van koophandel is één van de grootste belemmeringen voor de economische ontwikkeling het ontbreken van een ringweg om de bedrijventerreinen. In plaats van externe krachten in te huren kunnen beleidsambtenaren mogelijk op open plaatsen worden ingezet. Mevrouw Ten Heuw zegt dat haar fractie zich afvraagt hoe reëel het geschetste perspectief kan zijn wanneer de CBS-cijfers worden aanvaard en de aanmerkelijk ongunstiger prognose van het CPB terzijde worden geschoven. De meicirculaire is nog niet verwerkt en deze zal een grote structurele impact hebben. Problemen worden vooruit geschoven in de ijdele veronderstelling dat de crisis snel voorbij zal zijn. De komende jaren zullen duidelijk ongunstiger zijn dan Men gaat uit van prognoses die een onrealistisch beeld geven van de komende periode die veel langer zal duren dan 2010 ook al wenst het college aan te nemen dat de crisis kortstondig zal zijn. De gemeente geeft teveel geld uit. Dat moet stoppen en er dienen geen nieuwe verplichtingen te worden aangegaan. De werkloosheid loopt op. Wat gaat men doen om de werkgelegenheid op peil te houden? In 2010 en 2011 zullen mensen zich bij de bijstand melden. Daar moet geld voor achter de hand worden gehouden. Er zouden plannen voor omscholing gemaakt kunnen worden. De SP is niet op voorhand tegen verhoging van de OZB, maar de combinatie van korting op de afvalstoffen-heffing en verhoging van de OZB is niet gelukkig. Verder heeft de SP bezwaar tegen de ambitieuze agenda van Regio Twente. - In herhaaldelijke interrupties zegt de heer Winter dat hij niet begrijpt dat er volgens mevrouw Ten Heuw geen keuzes gemaakt worden, terwijl er links en rechts miljoenen bij elkaar worden geschraapt, dat zij meer geld wil uitgeven, bijvoorbeeld aan de welzijnskant, maar dat het onduidelijk is waar zij het geld vandaan wil halen. En dat er nu zes ton op de begroting staat voor de Lange Wemen, dat groeit later tot 1,5 miljoen. Zij zegt dat ze het OZB verhaal niet ziet zitten. Daar verliest men vijf ton op. - Mevrouw Ten Heuw antwoordt dat het college een onttrekking van meer dan een miljoen wil doen aan het Wwb. De wethouder heeft vorige week woensdag aangegeven dat dit onder andere gebruikt zal worden voor onderhoud van de openbare ruimte. De SP kan zich veeleer voorstellen dat dit gebruikt wordt ten behoeve van de welzijnsvoorzieningen waar grote problemen worden verwacht. Verder heeft zij voorgesteld geen nieuwe verplichtingen aan te gaan en op sommige punten pas op de plaats te maken. De Wwb is een heel ander traject. Dat is een reserve die wordt aangesproken om mensen aan het werk te houden. De voorzitter onderbreekt de woordenstrijd en geeft het woord aan de VVD. De heer Fens vindt het verstandig dat, met het dieptepunt van de crisis nog in zicht, maatregelen worden getroffen om mensen te ontzien. Daarin onderschrijft de VVD de lijn van het college. Er dient wel goed gekeken worden naar grote projecten, de verlaging van ARI, het opvangen van dubbele woonlasten, de gigantische files op de Kuipersdijk. Er bestaan zorgen door het landelijk beleid. Additionele financiële middelen worden bedreigd. Spreker vraagt wat er nog over is van de ooit opgestelde kerntakennota. Misschien kan die geactualiseerd en geactiveerd worden. Het gebruik van Essent gelden kost geld. Moet men dat wel doen? Er kan bespaard worden door het niet aanleggen van het fiets/wandelpad ( ) en de fiestsnelweg naar Borne ( ). Deze punten zijn bedoeld als handreiking. De VVD gaat niet akkoord met het selectief afslanken van het personeel in afdeling vergunningen. De gehele organisatie dient te worden bezien. Het niet aanleggen van de verhoogde busbaan, die het fileprobleem niet zal oplossen, zal veel besparen. Het zwaarste punt is de volstrekt onrechtvaardige koppeling tussen afvalstoffenheffing en OZB, die bedoeld is om een tariefverhoging van 5 ton te bereiken. De heer Mulder merkt op dat de cijfers van het CBS aanmerkelijk slechter zijn dan waar men rekening gehouden heeft. De crisis is nog lang niet voorbij. Het ergste moet nog komen waarbij een zwaar beroep op de bijstand zal worden gedaan. Daarom geen grote investeringen op lange termijn. Geen HOV-busbaan. De begroting dient sluitend te Gezamenlijke commissievergadering van gemeente Hengelo 17 juni /5

3 blijven. Het college heeft overigens een knap voorstel gedaan door het gat tot op 2 miljoen na te dichten. BB roept het college op naar alle investeringen te kijken en waar mogelijk te temporiseren. De fractie is tegen koppeling van de afvaltarieven aan OZB. Er bestaan vraagtekens bij de externe inhuur. - Bij interruptie vraagt de heer Winter hoe temporiseren te rijmen is met behoud van werkgelegenheid. - Bij interruptie merkt de heer Fens op dat een zeer kostbare asfalteringsmachine nauwelijks werkgelegenheid oplevert. Dat soort investeringen past niet in deze tijd. Mevrouw Mooijman maakt een opmerking over kredietcrisis die de financiële basis van de maatschappij doet wankelen en over de bonus- en graaicultuur. De dagen van privatisering en marktwerking zijn voorbij. De tijd is zorgelijk. Werkloosheid verdubbelt. Het is hoog tijd voor een moment van bezinning. Hoe is het ontstaan? Hoe is herhaling te voorkomen? Men dient verder te kijken dan de kredietcrisis. Er is ook een klimaatverandering gaande. Er is gelegenheid te bouwen aan een groene, duurzame en solidaire maatschappij. Dat is de aanpak die wordt gemist in de perspectiefnota. Daar vindt men juist zaken die de problemen in de hand hebben gewerkt. In de notitie lopen oplopende kosten en aangekondigde bezuinigingen door elkaar. De eerste aandacht dient te gaan naar ontwikkelingsmogelijkheden voor de bewoners. Het menselijk kapitaal is van groot belang. Dat betekent investeren in onderwijs, welzijn, sport en cultuur. Investeren in preventie is belangrijker dan het oplossen van al aanwezige problemen. De perspectiefnota noemt drie belangrijke oorzaken van een negatieve ontwikkeling: 1. minder inkomsten uit het gemeentefonds, 2. de druk op de WWB (de eigen cijfers zijn gunstiger dan de landelijke) en 3. de kosten van het groenbedrijf. Ten aanzien van deze punten stelt mevrouw Mooijman voor een risicoparagraaf op te nemen. - Bij interruptie vraagt wethouder Ter Ellen wat mevrouw Mooijman daar precies mee bedoelt. Spreekster antwoordt dat de oplossing er nu is maar dat de oplossing nog gespreider kan worden gezocht. De druk op de welzijnsvoorzieningen wordt in de nota genoemd maar niet uitgewerkt. Mensen moeten mee kunnen blijven doen! Dat betekent bijvoorbeeld bestrijden van jeugdwerkloosheid en voortijdig schoolverlaten. De overheid stelt gelden beschikbaar voor het bedrijfsleven. De gemeente dient daar een regierol in te nemen. De nota is een goed vertrekpunt voor verdere beschouwingen en voor bezuinigingen over alle programma s. Grote projecten, zoals het stadskantoor, kunnen worden heroverwogen. De koppeling OZB/afvalstoffenheffing is bespreekbaar. - Mevrouw Ten Heuw vraagt bij interruptie of mevrouw Mooijman bedoelt dat bij bezuinigingen de zaken op sociaal gebied als laatste aan de beurt moeten komen. Mevrouw Mooijman heeft nog een vraag over de provinciale GSB-gelden (blz. 11). Daar staat dat de gemeente met vijf steden een gesprek aangaat over de besteding van 4,2 miljoen in 2010 en2011. Betekent dit dat het bedrag verdubbeld wordt? Daarboven staat een lijstje met projecten in de sociale sfeer die haar fractie na aan het hart liggen. Maar daaronder staat dat er consequenties kunnen zijn voor de continuering van die projecten. Welke kunnen doorgaan en welke niet? De heer Knecht acht het niet wijs om nu nauwkeurig de bezuiniging te gaan becijferen. Er zijn altijd tegenvallers en zoals de SP al opmerkte, zal de meicirculaire nog een stevig effect hebben. We kunnen het college en de raad die na de verkiezingen de verantwoordelijkheid dragen niet met een groot probleem opzadelen. Daarom stelt spreker voor de perspectiefnota opnieuw te beschouwen als de cijfers duidelijk zijn. - Wethouder Ter Ellen merkt bij interruptie op dat uitstellen betekent nu geen maatregelen nemen en dus in 2010 te laat zijn. De heer Knegt zegt dat de meicirculaire bekend is, maar nog niet is verwerkt in de perspectiefnota. Bovendien heeft spreker niets gezegd over de begroting van dit jaar. De fractie stemt in met de voorgestelde economische maatregelen en de maatregelen voor woningmarkt en gronduitgifte. Minder gelukkig is de fractie met marktconform huurbeleid dat teveel riekt naar socialisme. Hengelo heeft al jaren teveel betaald voor het afval. De heffing verlagen maar het bij de OZB weer terughalen is niet bespreekbaar. Voor grote investeringen uit ARI kunnen ook andere, meer sociale, keuzes gemaakt worden. Een aantal projecten dient gewoon uitgesteld te worden, zoals het stadskantoor. De heer Alkema kan instemmen met een tekort op de begroting, mits wordt aangegeven hoe groot het is en hoelang het zal duren. Wat de afval/ozb-discussie betreft: op één of Gezamenlijke commissievergadering van gemeente Hengelo 17 juni /5

4 andere manier moet het toch worden betaald. Door eerdere investeringen is er nu budgetgroei van ,- Maar hoeveel is er dan geïnvesteerd? In de reserves zou nog 7 miljoen zitten waarvan een deel voor investering zal worden gebruikt. Is bij onderuitputting bij 1 miljoen de grens bereikt? Op blz. 28 wordt de inzet van Essent-gelden genoemd. Er is steeds voorgerekend dat we 15 miljoen aan dividend kunnen beuren en daar is de begroting op afgestemd. Hier staat echter dat er 5 miljoen beschikbaar zal zijn. Is dit een extra 5 miljoen, bovenop de 15 of is het uit de 15 miljoen geput? De keuze om de Lange Wemen uit te voeren is indertijd opgedrongen. - Mevrouw Ten Heuw zegt bij interruptie dat de heer Alkema de partijen die toen tegen hebben gestemd tekort doet. Die keus had de ChristenUnie ook. - De heer Dragt merkt bij interruptie op dat de heer Alkema ook partijen tekort doet die vóór de Lange Wemen waren, vanwege het beoogde economische effect. Speker vervolgt met het besluit 700 ambtenaren vanuit het stadskantoor terug te halen naar het hart van de stad. Er zijn toch afspraken gemaakt met de belastingen, sociale zaken en andere partijen? Is dit geen gegoochel met getallen? De CU is hier niet gelukkig mee. De voorzitter stelt vast dat de eerste termijn voorbij. Hij geeft het woord aan de wethouder. Wethouder Ter Ellen vraagt zich af of het de bedoeling is dat hij op de vragen antwoord zal geven. Het college heeft een nota voorgelegd en op 10 juni een uitleg gegeven en vragen beantwoord. Het heeft geen zin dezelfde vragen weer te gaan beantwoorden. Spreker stelt voor dat de raad in tweede ronde zal antwoorden en dat het college zich zal beraden op de gemaakte opmerkingen. De heer Fens merkt op dat met opzet een aantal zaken weer naar voren is gebracht om tot een zuiverder opstelling te kunnen komen. Hij zou graag van het college een antwoord horen om te voorkomen dat er straks in de raad avonden gediscussieerd gaat worden. De voorzitter sluit zich bij dit voorstel aan en verzoekt het college iets te zeggen over de genoemde kwesties. De heer Knegt gaat er ook vanuit dat de echte discussie in de raad zal komen. Het doel van deze vergadering lijkt hem het college nog een aantal vragen ter overdenking mee te geven. De voorzitter vraagt of een schriftelijke beantwoording een optie is. Wethouder Ter Ellen zegt dat de gestelde vragen alle beantwoord zijn. Ook in de perspectiefnota vindt men een groot deel van de antwoorden terug. Het heeft geen zin dit nogmaals te doen. De enkele concrete vragen die deze avond zijn gesteld zullen schriftelijk worden beantwoord. Voor het overige betreft het meningen. De heer Mulder ondersteunt deze opstelling. De voorzitter onderstreept de toezegging van de heer Ter Ellen en stelt voor de vergadering te besluiten. De heer Fens merkt op dat er heel creatieve opmerkingen zijn gemaakt. Deze zullen ongetwijfeld in de raad worden herhaald. Wat doet het college dan? Er moet wat mee gebeuren. Moet iedereen dan met moties komen? De voorzitter besluit dat het debat in de raad plaats zal vinden. 5. Sluiting van de gezamenlijke commissievergadering De voorzitter sluit de vergadering om 20:50 uur. Gezamenlijke commissievergadering van gemeente Hengelo 17 juni /5

5 Gezamenlijke commissievergadering van gemeente Hengelo 17 juni /5