Beschrijving van de bundel Alle gedichten in deze bundel hebben te maken met onderwijs. Op de achterkant van de bundel staat het volgende:

Transcriptie

1 Boekverslag door een scholier 3857 woorden 17 november ,8 32 keer beoordeeld Auteur Genre Ed Leeflang Poëzie Eerste uitgave 1982 Vak Nederlands Beschrijving van de gedichtenbundel Op Pennewips plek van Ed Leeflang Beschrijvingsopdracht Motivatie voor mijn boekkeuze In de tijd dat dit boek uitkwam bij De Lijsters had ik les van Frits Robbeerst. Hij raadde ons aan De Lijsters te bestellen, omdat deze boeken goed te gebruiken waren voor je lijst. Ik heb de boeken toen besteld. Speciale aandacht besteedde hij toen aan Op Pennewips plek volgens hem was dit een hele leuke gedichtenbundel. Toen we deze opdracht kregen besloot ik dus om dit boek te kiezen. Titelbeschrijving E. Leeflang, Op Pennewips plek Beschrijving van de bundel Alle gedichten in deze bundel hebben te maken met onderwijs. Op de achterkant van de bundel staat het volgende: Op Pennewips plek is een in het hart rakende poëziebundel over de wereld van het onderwijs, een kleine wereld waarin tegelijkertijd alles gebeurt. Over geschiedenis, aardrijkskunde en grammatica. Over kwetsbare leerlingen, over kwetsbare leraren, over liefde, over kapotgaan, over eenzaamheid. Voor en in de klas. In de bundel staan niet veel gedichten (slechts 43). Deze gedichten zijn niet in bepaalde groepen of hoofdstukken verdeeld. De gedichten zijn kort, tussen de 6 en 26 dichtregels. Er is duidelijk spraken van een strofeverdeling. De regels zijn niet volgeschreven en zijn ongelijk van lengte. Je kan bij slechts weinig gedichten een duidelijk rijmschema opstellen (een uitzondering hierop is Jeremia zonder de profetenblik, blz. 26). Ze zijn allemaal verschillend van opbouw. Een kunstgreep die ik wel snel zag was enjambement. In veel van de gedichten in de bundel is de zin op een onverwacht moment afgebroken. Dit gebeurt dan Pagina 1 van 12

2 niet midden in een woord maar wel midden in een zin, op een plaats waar je geen pauze verwacht. In sommige gedichten is wel spraken van eindrijm. Bijvoorbeeld het gedicht op bladzijde 26, eerste kwatrijn: Hun Pen schiet over de lijnen hun boek valt uit de band, midden in een spreekbeurt wisselt een tand. De rijm op deze manier is in meerdere gedichten terug te vinden. Aan de andere kant is het in sommige gedichten onmogelijk een rijmschema op te stellen en is er spraken van vrije verzen. Samenvatting van de inhoud Zoals ik al eerder schreef gaan alle gedichten in de bundel over het onderwijs. De thema s van de gedichten zijn eigenlijk op de achterflap al terug te vinden. Geschiedenis, aardrijkskunde, grammatica, kwetsbare leerlingen, leraren, liefde eenzaamheid en kapotgaan. Al deze thema s zijn ergens in de bundel te plaatsen. Je ziet de gedichten door de ogen van de leraar of lerares. Soms is de leraar of lerares sterk en bureaucratisch soms is deze juist zwak en gevoelig. Dit verschil vond ik mooi. Je ziet tenslotte alleen de sterke kant van een leraar of lerares en nooit de zwakke en gevoelige kant. Deze kant werd in dit boek juist erg belicht. Het thema aardrijkskunde bijvoorbeeld wordt een beetje verbloemd. Je hebt niet meteen door dat het gedicht over aardrijkskunde gaat. Het gaat dan in het gedicht over windrichtingen en ontdekkingen etc. Zo komt ook het aspect geschiedenis aan bod. Je moet soms het gedicht twee keer lezen om de thema s te ontdekken. Verdiepingsopdracht Mijn verwachtingen Voor ik de bundel ging lezen had ik geen verwachtingen. Waarschijnlijk komt dat omdat ik nooit gedichtenbundels lees. Het is moeilijk om een beeld te scheppen van iets waar je weinig verstand van hebt. Ik wist natuurlijk dat het over onderwijs ging maar verder had ik er totaal geen verwachtingen bij. Het enige wat ik juist niet verwacht had was dat er diepgang in zit. Ik had de gedichten wat simpeler verwacht. Dit zal de oorzaak zijn van mijn geringe ervaring met het lezen van gedichten. literaire functie van Het is maar beter niet te rekenen Het is maar beter niet te rekenen op hun nieuwsgierigheid, want zij zien alles, avonduren lang. En ergens moeten zij die massa laten van doden en bezetenen, ergens tussen Pagina 2 van 12

3 blind en bang. Half wakker komen zij de dagen door op weg naar onvernietigbaar stripsimpel luilekkerland Hij neemt het ze al niet meer kwalijk dat zij hun groei niet eens aanvaarden en zich verzetten tegen het beroep dat jarenlang gedaan wordt op medeplichtigheid van hun verstand In dit gedicht is de referentiële functie van taal te vinden. Het is namelijk duidelijk dat het verhaal gaat over leerlingen die schoolmoe zijn. Ze hebben geen zin meer. Een hekel aan school, een hekel aan de leraren (en zich verzetten (.) van hun verstand). Ze verlangen naar vakantie (stripsimpel luilekkerland). Het taalgebruik in dit gedicht verwijst naar de tekst zelf. Er zijn afwijkingen van het dagelijkse taalgebruik in te herkennen. Het is maar beter niet te rekenen het woord rekenen kan in dit verband twee dingen betekenen, namelijk er van uit gaan maar ook het rekenen van de wiskunde. Door de thematiek van dit gedicht, schoolmoe, passen de twee betekenissen allebei in deze tekst. Meerduidigheid. Er is spraken van tegenstellingen al zijn deze wel een beetje verborgen. Aan de ene kant is het de school en aan de andere kant de vakantie. Ook de tegenstelling tussen de leuke en de nare dingen van het leraar zijn. Aan de ene kant is het zo dat het vak je voldoening geeft (laatste twee versregels) aan de andere kant is het zo dat de leerlingen geen zin meer hebben en dat dat niet motiverend werkt (eerste versregel) Dit geeft interne samenhang aan. Er komen geen herhalingen in de tekst voor. kenmerken van poëzie in Ook hij draagt zijn loodzware bril, hij draagt zijn loodzware bril, legt uit wat iedereen al weet, herhaalt de dringende vraag of iemand nog wat informatie wil. Verveel draait de aarde zich om. Minachting maakt ze stil. Moet nog uren een half uur voort meldt een koor van polshorlogesdoor stof die iedereen begrijpt zelfs de door cijfers geschonden zwakken. Omdat hij niets meer weet te weten zo moe kan een cultuurdrager zijnmag iedereen zijn leesboek pakken of tekenen. Pagina 3 van 12

4 Hij zal ze niet duiden, die woedende stronken met hun onbehouwen takken. Het eerste wat van belang is in dit gedicht is de presentatie van de tekst op de bladspiegel. Doordat het blad niet volgeschreven is en er witregels in de tekst zitten, herken je de tekst als poëzie. Het gedicht is opgebouwd uit vier strofen die bestaan respectievelijk uit: -sextet -kwantrijn -kwantrijn -distichon Het tweede kenmerk dit gedicht is rijm. Dan wel volrijm. In de eerste strofe (sextet) rijmen de eerste, vierde en zesde regel op elkaar. In de tweede en derde strofe (allebei kwatrijn) rijmen de vierde regel van de tweede strofe en de derde regel van de derde strofe op elkaar. De tweede regel van de vierde strofe (distichon) rijmt daar dan ook weer op. In het gedicht is geen spraken van metrum en ritme. Wel is er enjambement in te ontdekken. In de derde en vierde regel van de eerste strofe. Of en iemand krijgen nu extra nadruk. Het is dan, wat al eerder in het gedicht duidelijk wordt geschreven, een dringende vraag. Tevens is er beeldspraak in dit gedicht te ontdekken. De zware bril zou je ook op kunnen vatten als een last die de leraar draagt. De aarde die zich omdraait is vermoedelijk de leraar zelf. Ook de laatste strofe is beeldspraak. Die woedende stronken met hun onbehouwen takken, zullen waarschijnlijk de leerlingen zijn met hun brutaliteit o.i.d. Ik kan geen stijlfiguren ontdekken in dit gedicht. lfiguren en vormen van beeldspraak in - Waarom de wind zo boos is Waarom de wind zo boos is weet ook zij niet, evenmin waarom vaders weggaan en de moeders weer zijn opgenomen. Ze raapt veel op. Ze zegt: dit is mijn lievelingsmuziek en laat het horen. Ze zingt dwars door de klas: waarom is het hier nu zo druk, ik praat mezelf een ongeluk. Ze moeten lachen. Pagina 4 van 12

5 Wie het bangste is om weer naar huis te gaan mag helpen opruimen; dan valt de avond minder plompverloren. Al haar lesstof is geordend om de vraag, op geen examen ooit gesteld: hoe leer je ze vergeten dat ze in verkeerde plannen geboren zijn. De enige stijlfiguur die ik in dit gedicht ontdekken kan is hyperbool. Namelijk ik praat mezelf ene ongeluk. Je kan jezelf geen ongeluk praten maar het is zo overdreven om te benadrukken dat ze heel hard of heel veel moet praten. Beeldspraak is ook in dit gedicht te herkennen. Waarom de wind zo boos is kan er bijvoorbeeld op slaan dat het de verkeerde kant op waait dat het dus niet goed gaat. Ook ze raapt veel op is er sprake van beeldspraak. Er kan namelijk mee bedoelt worden dat ze veel weet. - Wanneer de dag voorbij is Wanneer de dag voorbij is als een heel bestaan, het zonlicht veegt de tafels in de hoek nog af, de geur van zweet gaat liggen op de grond, een middagwolk heeft vaart geminderd en blijft wat hangen voor het raam, dan is het als met liefde. Wie haar zo goed gebruiken kon, is in gezelschap van Pagina 5 van 12

6 zijn eigen jas gegaan. Stijlfiguren zijn niet in dit gedicht te plaatsen, beeldspraak daarentegen wel. Er is heel duidelijk spraken van personificatie. Deze beeldspraakvormen heb ik met groen gemarkeerd. Het zonlicht en de geur van zweet worden als levend voorgesteld. Het taalgebruik, stijl van de bundel De stijl van deze bundel is over het algemeen heel duidelijk. Sommige deeln zijn iets moeilijker te begrijpen door beeldspraak. Je kan dan wel iets van de tekst maken maar het is je niet helemaal duidelijk wat er precies bedoeld wordt. Een voorbeeld daarvan is Men stalde voor haar deur een autowrak : Men stalde voor haar deur een autowrak toen zij een kleuter was. Nu zij al twee vaders verder is, wordt dat tenslotte weggesleept. Haar buurt leeft met zijn doodgetrapte fietsen, aan palen vastgeketend, zal ze niet begraven. Voor krantekwaad geboren zijn en geloven dat stam plus t ook deel uitmaakt van wetten die je zonder noodzaak niet overtreedt, die combinatie gaat het redelijk ver te boven. Vind ik. Vind jij. Zij niet. Zij is streng tien; de oogopslag eist dat ik haar geen fout vergeef. Elk smetteloos schriftblad spiegelt haar plannen, haar eigen op volmaaktheid ingestelde maatschappij. En ze beschaamde me, zo onvoorspelbaar loopt ze uit haar achtergronden, zo vastbesloten en zo eigenzinnig vrij. Ik weet in dit gedicht dat er in het verleden iets gebeurd is met de persoon wat nu nog doorwerkt. Maar ik zou niet weten wat de essentie is van deze tekst. Er is in geen een literaire tekst in deze bundel ironie en humorisme te herkennen. Ambiguïteit is wel aanwezig. Bijvoorbeeld in Het moorden kent zijn tijd : Pagina 6 van 12

7 Het moorden kent zijn tijd, na vieren, zijn plaats, op straat, zijn doel, tweemaal per week de ondergang van iemand die ook kind is, maar in doodsnood niet eens vlucht of bijt. Het moorden kan betekenen wat er letterlijk staat, maar ook gewoon ruzie maken, het zou ook iets leuks kunnen betekenen of iets goeds, iets is moordend goed, iets is heel goed. Vermoedelijk gaat het over pesten. Iemand de afgrond, ondergang, in werken. Degeen is zo bang maar weet hoe wat hij/zij moet doen. Niet vluchten of bijten (waarin bijten twee dingen kan betekenen, vasthouden maar ook terug slaan/schoppen, van zich af bijten) De opbouw van de bundel Deze bundel is niet opgebouwd in cyclussen of in afdelingen. Er zijn geen gedichten die echt bij elkaar horen. Ze hebben allemaal hetzelfde thema namelijk onderwijs en de problemen die daar me gepaard gaan. Thematiek van de bundel Thematiek van de bundel is geschiedenis, aardrijkskunde, grammatica, kwetsbare leerlingen, leraren, liefde, eenzaamheid en kapotgaan. Alle gedichten vallen terug op een van deze thema s. Een aantal voorbeelden zijn -Ze wil ze liever opsluiten en vergeten (kapotgaan) -Hij mag niet allen en houdt van één (liefde) -De klas is kaal, de paar tekeningen (kwetsbare leraren, eenzaamheid) -Ik ben wel enigszins aan ze getrouwd (kwetsbare leraren, liefde) -Daar zit het kind wie de geschiedenis (geschiedenis, kwetsbare leerlingen) -Een kloosterlijke geest, in liefde voor (liefde, kapotgaan) -Hij is nieuwsgierig naar de richting (aardrijkskunde) -Ze is zo groot, zo warm, zo zonnig (liefde) -Beheersing van de spelling en ontleding (grammatica) -Waarom de wind zo boos is (kwetsbare leerlingen, kwetsbare leraren) -Gestren geenk nar biuten (kwetsbare leerlingen) -Het novemberkind verhuist (eenzaamheid) Een gedicht lezen (1) Ed Leeflang: Ze wil ze liever opsluiten en vergeten (dit is de eerste zin van het gedicht, zo staat het vermeldt in de inhoudsopgave) -Verwachting De titel schept bij mij een verwachting. De lerares is haar leerlingen zat, en wil ze het liefst opsluiten en Pagina 7 van 12

8 vergeten. -Oordeel Mijn eerste verwachting klopte. Het gaat inderdaad over een lerares die haar leerlingen en haar vak/beroep zat is. Ze vindt het allemaal te veel. Mijn eerste indruk was een simpel goed begrijpend gedicht, dit bleek ook waar te zijn. Het gedicht is simpel, grappig, door de manier waarop ze haar gedachten onder woorden brengt, en toch serieus. De lerares had niet verwacht dat deze baan haar zo veel energie zou kosten. -Onderwerp Ik denk dat de belangrijkst woorden al in de titel vermeld staan, namelijk opsluiten en vergeten. Ook in de laatste strofe staat een belangrijk woord, kapot. Deze drie woorden geven het onderwerp het beste weer. Het onderwerp is namelijk het zat zijn en kapotgaan -Kritisch lezen Er zijn in dit gedicht geen woorden die ik niet ken. Ook komen er geen meerduidige woorden in voor. Qua beeldspraak is er wel iets te vertellen. Zo staat er in de eerste strofe ze in een landschap rollen en verzenden Hiermee wordt bedoeld dat de lerares de kinderen het liefst zo naar huis wil sturen om ze het liefst nooit meer terug te zien. Aan de zinsbouw in dit gedicht is niks aan te merken. Het is een normale zinsbouw zoals we die kennen. Het gedicht bestaat uit 3 strofen die respectievelijk septet, kwintet, distichon zijn. Deze strofe-indeling samen met de witregels maken het onderschijt tussen wat de lerares wil doen met leerlingen, wat de leerlingen doen met de lerares houding of welzijn en wat de gedachten zijn van de lerares door deze twee dingen duidelijker. Het zijn drie gedachtegangen die zo gescheiden worden. De enige kunstgreep die is toegepast is enjambement. Deze kunstgreep is toegepast in de eerste strofe aan het eind van de vierde zin. Deze kunstgreep heeft geen effect op mij gehad -Verstechniek Er is in dit gedicht spraken van eindrijm. Dit is geplaatst in de laatste regel van de tweede strofe en in de laatste regel van de derde strofe. Ook waar enjambement is toegepast is er eindrijm (zie eind kritisch lezen). Dit had invloed op mij. Namelijk dat het gedicht makkelijker leest. Het is wat soepeler. Verder is geen versvorm te onderscheiden. -Thematiek De thematiek van dit gedicht is: de te hoge werkdruk van de lerares is een tegenvaller, ze is alles op school zat. -Uitgekomen verwachtingen Mijn verwachtingen zijn voor een deel uitgekomen, namelijk dat de lerares haar leerlingen zat is. Ik had alleen niet verwacht dat vooral de werkdruk dat veroorzaakt heeft. Pagina 8 van 12

9 -Eindoordeel Ik vind het gedicht goed. Vooral omdat je op deze manier ook de andere kant eens ziet. Over het algemeen zijn leraren wel gemotiveerd om les te geven, maar in dit geval dus helemaal niet. Verder roept het gedicht geen gevoelens bij me op. Een gedicht lezen (2) Ed Leeflang: Gestren geenk nar biuten (dit is de eerste zin van het gedicht, zo staat het vermeldt in de inhoudsopgave) -Verwachting Ik denk dat dit gedicht gaat over een Turks of Marokkaans meisje dat iets meemaakte toen ze naar buiten ging. -Oordeel Ik vind het wel een leuk gedicht, het is me niet helemaal duidelijk waar het nou over gaat. Wat het idee achter het gedicht is. Maar ik vind het mooi dat op deze manier de multiculturele samenleving onder woorden wordt gebracht. -Onderwerp Er is in dit gedicht niet één specifiek woord dat het onderwerp weergeeft. Het onderwerp is volgens mij multicultuur binnen school. Maar het hele gedicht geeft dit onderwerp weer, er is ook niet een regel of een zin. -Kritisch lezen Er zijn geen woorden in dit gedicht die ik niet ken. Het enige deel dat ik niet kan vertalen is de dif. Ik weet niet wat ik hiervan kan maken, terwijl dat toch de belangrijkste woorden zijn in het stukje dat Fatima schrijft. Ik tref in dit gedicht geen meerduidige woorden aan. De zin Ze weet al genoeg; misschien zelfs te veel. Kan slaan op school dat haar ouders vinden dat ze er verkeerde, dus teveel, dingen leert, maar het kan ook slaan op de thuissituatie, dat ze daar dingen van weet die e niet mag weten. Er is geen beeldspraak in dit gedicht. Er is spraken van een gewone, dagelijkse, zinsbouw. Het deel dat Fatima geschreven heeft is echter een beetje krom, dit komt natuurlijk omdat zij nog niet zo goed Nederlands spreekt. Er is dus voor deze zinsbouw gekozen om de Turkse identiteit te belichten. Het gedicht bestaat uit vier strofen, het zouden er echter ook 3 kunnen zijn. De eerste strofe is namelijk een gedichtje dat Fatima schrijft voor de schoolkrant o.i.d. Deze zou je niet bij het gedicht hoeven rekenen. Ik kan geen verklaring vinden voor deze strofe-indeling. Het gebruik van witregels is allen om een duidelijkere lay-out te creëren Er zijn geen kunstgrepen toegepast. -Verstechniek Dit gedicht rijmt niet, er zijn ook geen andere verstechnieken aanwezig. Pagina 9 van 12

10 Op mij heeft dit het effect dat je het gedicht niet makkelijk leest, het is niet vloeiend. -Thematiek De thematiek van het gedicht is een multiculturele school en de problemen die je dan tegenkomt. Het probleem in dit geval is dat Fatima niet meer naar school mag van haar ouders. In die cultuur is het niet normaal als meisjes onderwijs genieten. -Uitgekomen verwachtingen Mijn verwachting is voor een deel uitgekomen. Het klopt dat het over een Turks/Marokkaans meisje gaat. Alleen het deel dat zij schrijft is niet erg van belang voor de rest van het gedicht. De laatste drie strofen geven namelijk de essentie weer. Dat zij dus niet meer naar school mag -Eindoordeel Leuk gedicht dat goed past in deze tijd. Origineel door een andere taal. Een gedicht lezen (3) Ed Leeflang: Het gillend dansen op een hete dag (dit is de eerste zin van het gedicht, zo staat het vermeldt in de inhoudsopgave) -Verwachting Ik denk dat het gaat over een toneelstukje dat een groepje vriendinnen op gaat voeren tijdens de weekafsluiting -Oordeel Het is een heel vrolijk maar toch een emotioneel gedicht. Het zou geschreven kunnen zijn door iemand die terug kijkt op zijn basisschooltijd. -Onderwerp De belangrijkste zin in dit gedicht is de laatste. Hieruit maak je namelijk op dat het een terugblik is op de jeugd van een persoon. Het onderwerp van dit gedicht is volgens mij gelukkige basisschooljaren -Kritisch lezen Er zijn geen woorden in dit gedicht die ik niet ken. Het gedachteloos dierlijke kan je op twee manieren opvatten, het is dus meerduidig. Ten eerste zou het kunnen zijn dat op dat moment de schrijver van het gedicht helemaal in het moment op ging en zijn verstand op nul zette. Ten tweede zou het ook kunnen zijn dat ze zoveel gilden en dansten dat het niet dieren waren. Er is geen beeldspraak aanwezig. De zinsbouw is niet zoals wij die kennen in de spreektaal. De eerste zin Het gillend dansen op een hete dag is geen zin die we normaal ook zo zouden opschrijven of zeggen. Wij zouden er dan van maken We dansten en gilden op een hete dag. Dit geld ook bij de tweede strofe. Het gedicht bestaat uit drie strofen en één zin. Deze indeling is gekozen zodat in elke strofe iets anders beschreven kan worden. In de eerste strofen is dat de situatie, in de tweede strofe het gevoel en in de Pagina 10 van 12

11 derde strofe de terugblik. De witregels geven de overgangen aan. Ik kan geen kunstgrepen ontdekken. -Verstechniek Er is niet duidelijk spraken van een eindrijm of ene bepaalde rijmvorm. Het gedicht rijmt maar op één plaats, namelijk de eerste zin van de eerste strofe en de laatste zin van de tweede strofe. Het heeft zodanig invloed op mij gehad dat het gedicht niet soepel te lezen is. -Thematiek De thematiek van dit gedicht is een gelukkig terugblik op een middag op de basisschool -Uitgekomen verwachtingen Mijn verwachting is helemaal niet uitgekomen. Het gedicht gaat helemaal niet over een toneelstukje, maar het gaat over een middag, of een speelkwartier, op de basisschool en een meester die met ze mee speelde en ze nat spoot. -Eindoordeel Ik vond het een heel leuk gedicht dat mij wel aan het denken zet. Er kwamen namelijk vele dingen van mijn basisschooltijd weer boven. In dit gedicht keek je door de ogen van een leerling, terwijl in de andere gedichten je alles door de ogen van een leraar ziet. Poëtica van Ed Leeflang Gebruikte secundaire literatuur: -NRC handelsblad, Wat niet voor ons bestemd is. -Vrij Nederland, Je vlucht als je je niet uitspreekt over wat je ontroert, kwelt of opwindt. Op Pennewips plek past niet in het oeuvre van Leeflang. Als je kijkt naar het genre, onderwijs, waarin dit boek geschreven is verschilt het erg van zijn andere bundels, zoals De Hazen en Bewoond als ik ben. De waarde die Leeflang hecht aan poëzie komt wel duidelijk naar voren in deze bundel. Zo staat het gedicht los van degeen die het bedacht heeft, je merkt dat er geen persoonlijke gevoelens in het gedicht een rol spelen. Leeflang zegt tijdens een interview met Vrij Nederland dat het hem hindert als er in een gedicht te luid, warrig of profetisch gepraat wordt. Ook heeft hij een hekel aan poëzie waarmee hij geen raad weet omdat hij het niet begrijpt door ingewikkelde neologismen, ongebruikelijke syntaxis en verwarrende metaforen. Deze aspecten vind je ook niet terug in zijn werk. Wat er staat dat staat er en meer is het vaak niet. Evaluatie Mijn eindoordeel over Op Pennewips plek is na het maken van de verdiepingsopdracht niet verandert. Ik vind het best een leuke bundel. Ik denk dat als ik meer ervaring had gehad met het lezen van gedichten ik meer van de gedichten begrepen had. Sommige gedichten waren moeilijk te begrijpen. De meeste gedichten hebben me wel aan het denken gezet, maar dit kwam meer doordat ik de achterliggende Pagina 11 van 12

12 gedachten en stijlfiguren of beeldspraken er uit probeerde te halen. Ik ben erg tevreden over het uitvoeren van de beschrijvings- en de verdiepingsopdracht. In eerste instantie zag ik er erg tegen op en dacht ik dat het heel erg moeilijk zou zijn. Ik vond het wel veel moeilijker dan een boekverslag maar uiteindelijk viel het me wel erg mee. Ik had wel wat moeite bij de verdiepingsopdracht waar ik de literaire functie van het gedicht moest beschrijven. Toch geloof ik dat dat me wel gelukt is. Veel dingen moest ik wel opzoeken, dit komt natuurlijk omdat het al een tijd geleden is dat we dit onderdeel behandeld hebben. Na het maken van de verdiepingsopdracht (vooral het laatste punt) kwam ik er wel achter dat ik misschien te veel moeite heb gedaan om een diepere betekenis uit de gedichten te halen terwijl die er eigenlijk niet vaak is (zie secundaire literatuur Vrij Nederland). Eigenlijk zou je eerst secundaire literatuur moeten lezen voor je het boek gaat lezen, omdat het zo vaak duidelijker is wat de essentie van het boek of de bundel is Balansverslag Ik heb in de afgelopen periode geleerd om wat dieper te lezen. Dat wil zeggen dat ik wat meer ben gaan kijken naar de symbolische betekenis en de achterliggende gedachten van de auteur. Tsjip van Willem Elsschot heb ik met veel plezier gelezen evenals Giph van Ronald Giphart. Ik heb de afgelopen periode geen favoriet onderwerp of auteur ontdekt. Ik ben een brede lezer. Zo zeg ik het altijd maar. Ik vind heel veel onderwerpen leuk. Mijn huidige favoriete boek is De Kroongetuige van Maarten t Hardt, ik heb dit boek met veel plezier gelezen. Bovendien was het spannend. Mijn persoonlijke smaak over boeken, schrijvers, en genres is niet veranderd Pagina 12 van 12