Familiecomplexiteit in Nederland

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Familiecomplexiteit in Nederland"

Transcriptie

1 Familiecomplexiteit in Nederland NVD/CBS Seminar Familiecomplexiteit: Over nieuwe gezinsstructuren en veranderde relaties 17 oktober 2018 Ruben van Gaalen

2 Wat is een gezin? (1) Definitie Rijksoverheid (1996) Elk leefverband van één of meer volwassenen die verantwoordelijkheid dragen voor de verzorging en opvoeding van één of meer kinderen 2

3 Wat is een gezin? (2) 3

4 Wat is een gezin? (3) 4

5 Hoofdreden van instabiliteit % 15-jarigen: ouderlijke sterfte of scheiding meegemaakt Geboortegeneratie 5

6 Af- en toename gezinscomplexiteit % van de tijd in verschillende gezinstypen tussen 0-15 jaar Zonder eigen ouders Alleen vader Alleen moeder Moeder en stiefvader Vader and stiefmoeder Geboortegeneratie 6

7 Cijfers over gezinsdiversiteit 1. (Echt)scheiden 2. Eenoudergezinnen 3. Co-ouderschap 4. Stiefgezinnen 5. Mecanogezinnen 7

8 Jaarlijks aantal echtscheidingen (1) kinderen betrokken bij echtscheidingen kinderen betrokken bij informele scheidingen minderjarigen in totaal 8

9 Minderjarigen: Ouders niet bij elkaar duizend (21%) duizend (14%) Twee stiefouders Alleen stiefvader Alleen stiefmoeder Twee alleenwonende ouders

10 Redenen om uit elkaar te gaan op elkaar uitgekeken karakters botsten iemand anders in het spel geen vertrouwen meer toekomstplannen onverenigbaar sociale of culturele verschillen financiele problemen onverenigbare kinderwensen 4% 3% 3% 8% 12% 11% 14% 21% 0% 5% 10% 15% 20% 25%

11 Meer en vaker goed én slecht contact ex-partners 40 % goed contact redelijk contact slecht contact geen contact

12 Slecht: Vooral als er kinderen zijn 100% % 80% 70% 60% geen 50% 40% slecht redelijk 30% goed 20% 10% 0% geen kinderen één kind meer dan één kind

13 Botsende opvoedstijlen 13

14 Toename contact gescheiden vaders en kinderen 100% 90% % 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% geen contact slecht redelijk/goed

15 Cijfers over gezinsdiversiteit 1. (Echt)scheiden 2. Eenoudergezinnen 3. Co-ouderschap 4. Stiefgezinnen 5. Mecanogezinnen 15

16 Eenoudergezin vanaf de geboorte 50% 45% 40% 35% 36% 39% 41% 46% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 4% 8% 14% 7% 8% 10% 0% NL achtergrond Marokkaans Turks Surinaams Antiliaans/Arubaans

17 Minderjarigen met 2 alleenwonende ouders x % %

18 Cijfers over gezinsdiversiteit 1. (Echt)scheiden 2. Eenoudergezinnen 3. Co-ouderschap 4. Stiefgezinnen 5. Mecanogezinnen Dubbel (t)huis: duizend minderjarige kinderen 18

19 Cijfers over gezinsdiversiteit 1. (Echt)scheiden 2. Eenoudergezinnen 3. Co-ouderschap 4. Stiefgezinnen 5. Mecanogezinnen 19

20 Stiefouders x Minderjarige kinderen % % Alleen stiefmoeder Alleen stiefvader Twee stiefouders 20

21 Cijfers over gezinsdiversiteit 1. (Echt)scheiden 2. Eenoudergezinnen 3. Co-ouderschap 4. Stiefgezinnen 5. Mecanogezinnen 21

22 Mecanogezinnen 22

23 Half- en stiefbroers en-zussen x % Minimaal één half-, stief-, of beiden 40% 40 16% Half Stief Half en stief Alleen stiefmoeder Alleen stiefvader Twee stiefouders 23

24 Toename ervaringsdeskundigen Meer dan 1 miljoen jarigen (21%) geen standaard gezin tijdens jeugd Geboortejaar 24

25 Samenvattend (1) Gezins-/familiecomplexiteit Is niet nieuw Vaak wel gecompliceerder Kind heeft meerdere gezinnen Rol-ambiguïteit Zet verder door Ook binnen families Vooral in lagere sociale milieus Nederland is hier overigens geen voorloper 25

26 Samenvattend (2) Normaliseren niet-standaard gezinsvormen Maatschappelijke acceptatie Wettelijke regelgeving Co-ouderschap Regenbooggezinnen Juridisch ouderschap stiefouders? Aanbod mediatie en opvoedhulp 26

27 Familiecomplexiteit in Nederland NVD/CBS Seminar Familiecomplexiteit: Over nieuwe gezinsstructuren en veranderde relaties 17 oktober 2018 Ruben van Gaalen

28 Partnerstatus ouders 100% 90% 80% 2% 2% 1% 3% 1% 3% 9% 14% 7% 7% 14% 15% 20% 20% 70% 14% 13% 60% 41% 43% 50% 40% 30% 86% 79% 65% 66% 20% 40% 37% 10% 0% Aandeel Binnen niet-intact Binnen stief Intact, incl. uit huis Geen stiefouders Alleen stiefma Alleen stiefpa Twee stiefouders 28

29 Source: EU-Silc 29

Ontwikkelingen van gezinsdiversiteit in Nederland. KNAW-seminar Wie is de familie doorsnee? 10 september Ruben van Gaalen

Ontwikkelingen van gezinsdiversiteit in Nederland. KNAW-seminar Wie is de familie doorsnee? 10 september Ruben van Gaalen Ontwikkelingen van gezinsdiversiteit in Nederland KNAW-seminar Wie is de familie doorsnee? 10 september 2015 Ruben van Gaalen Vooraf (1) Wat is een gezin? Definitie Rijksoverheid (1996) Elk leefverband

Nadere informatie

Familiecomplexiteit Over nieuwe gezinsstructuren en veranderde relaties

Familiecomplexiteit Over nieuwe gezinsstructuren en veranderde relaties NVD/CBS Seminar Familiecomplexiteit Over nieuwe gezinsstructuren en veranderde relaties 17 oktober 2018 CBS, Den Haag 10-17 uur In Westerse samenlevingen lijkt familiecomplexiteit steeds normaler te worden.

Nadere informatie

LANGE TERMIJN GEVOLGEN VAN FAMILIECOMPLEXITEIT IN DE JEUGD

LANGE TERMIJN GEVOLGEN VAN FAMILIECOMPLEXITEIT IN DE JEUGD LANGE TERMIJN GEVOLGEN VAN FAMILIECOMPLEXITEIT IN DE JEUGD Matthijs Kalmijn, Katya Ivanova, Ruben van Gaalen, Suzanne de Leeuw, Kirsten van Houdt, Maaike Hornstra NVD/CBS Seminar over Familiecomplexiteit,

Nadere informatie

Demografische evoluties in Vlaamse gezinnen vanaf 1970

Demografische evoluties in Vlaamse gezinnen vanaf 1970 Demografische evoluties in Vlaamse gezinnen vanaf 197 Edith Lodewijckx Departement Kanselarij en Bestuur, Studiedienst Vlaamse Regering 1 Vijftig jaar evolutie van huishoudens in Vlaanderen: 197-22. Edith

Nadere informatie

Kinderen en de gezinsvorm waarin ze opgroeien: een schets van de veranderingen tussen 1990 en 2008

Kinderen en de gezinsvorm waarin ze opgroeien: een schets van de veranderingen tussen 1990 en 2008 2/14 Kinderen en de gezinsvorm waarin ze opgroeien: een schets van de veranderingen tussen 199 en 28 Edith Lodewijckx D/2/3241/326 Vraagstelling Maatschappelijke en culturele ontwikkelingen hebben ingrijpende

Nadere informatie

Artikelen. Een terugblik op het ouderlijk gezin. Arie de Graaf

Artikelen. Een terugblik op het ouderlijk gezin. Arie de Graaf Artikelen Een terugblik op het ouderlijk gezin Arie de Graaf Driekwart van de kinderen die in de jaren zeventig zijn geboren, is opgegroeid bij twee ouders. Een op de zeven heeft een scheiding van de ouders

Nadere informatie

Families met een migranten herkomst: complexiteit of uniformiteit? Helga de Valk & Ruben van Gaalen

Families met een migranten herkomst: complexiteit of uniformiteit? Helga de Valk & Ruben van Gaalen Families met een migranten herkomst: complexiteit of uniformiteit? Helga de Valk & Ruben van Gaalen NVD CBS seminar Oktober 218 3 CENTRALE VRAGEN.. EN ANTWOORDEN 1. Wie zijn de kinderen met een migranten

Nadere informatie

Factsheet Behoefte aan opvoedingsondersteuning

Factsheet Behoefte aan opvoedingsondersteuning Factsheet Behoefte aan opvoedingsondersteuning AANLEIDING Op dit moment wordt overal in het land hard gewerkt aan de Centra voor Jeugd en Gezin. Volgens planning moeten er in 2009 zo n 80 gemeenten starten

Nadere informatie

Echtscheiding en nieuw samengestelde gezinnen. Invloeden op ouderschap en kinderontwikkeling

Echtscheiding en nieuw samengestelde gezinnen. Invloeden op ouderschap en kinderontwikkeling Echtscheiding en nieuw samengestelde gezinnen Invloeden op ouderschap en kinderontwikkeling Cruciale vragen Verschillen in psychisch welbevinden ts. personen uit gescheiden en nietgescheiden gezinnen?

Nadere informatie

Nog steeds liever samen

Nog steeds liever samen Nog steeds liever samen Steeds meer alleenstaanden 20 procent van de bevolking van 15 jaar of ouder alleenstaand Momenteel zijn er 486 duizend eenoudergezinnen 16 Trouwen niet uit de gratie Ongeveer drie

Nadere informatie

Huishoudensprognose : ontwikkelingen naar type en grootte

Huishoudensprognose : ontwikkelingen naar type en grootte Huishoudensprognose 5: ontwikkelingen naar type en grootte Andries de Jong Het aantal huishoudens neemt de komende decennia fors toe, van 6,9 miljoen in naar 8, miljoen in 5. Deze groei wordt vooral bepaald

Nadere informatie

Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO)

Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO) Gemeente Heerhugowaard R Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO) Datum indiening 2 oktober 2017 Volgnummer Registratienummer Bij17-530 Onderwerp Investeer

Nadere informatie

ONDERZOCHT. Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen?

ONDERZOCHT. Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen? ONDERZOCHT Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen? Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen? Ik ben ervan overtuigd dat het echt de moeite loont om dieper in te

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 KINDEREN IN HUN GEZINSCONTEXT: EEN BLIK OP DE DIVERSITEIT

Hoofdstuk 2 KINDEREN IN HUN GEZINSCONTEXT: EEN BLIK OP DE DIVERSITEIT Hoofdstuk 2 KINDEREN IN HUN GEZINSCONTEXT: EEN BLIK OP DE DIVERSITEIT In dit hoofdstuk schetsen we de diversiteit aan gezinskenmerken in Vlaanderen op het niveau van de kinderen (met kinderen als teleenheid).

Nadere informatie

Wonen zonder partner. Arie de Graaf en Suzanne Loozen

Wonen zonder partner. Arie de Graaf en Suzanne Loozen Arie de Graaf en Suzanne Loozen In 25 telde Nederland 4,2 miljoen personen van 18 jaar of ouder die zonder partner woonden. Eén op de drie volwassenen woont dus niet samen met een partner. Tussen 1995

Nadere informatie

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen Carel Harmsen en Joop Garssen Terwijl het aantal huishoudens met kinderen in de afgelopen vijf jaar vrijwel constant bleef, is het aantal eenouderhuishoudens sterk toegenomen. Vooral onder Turken en Marokkanen

Nadere informatie

1 Inleiding: scheiden en de kinderen 11 2 Opzet van het boek 22 3 Cijfers en feiten over scheiden en kinderen 29

1 Inleiding: scheiden en de kinderen 11 2 Opzet van het boek 22 3 Cijfers en feiten over scheiden en kinderen 29 Inhoud 1 Inleiding: scheiden en de kinderen 11 1.1 Inleiding 11 1.2 Scheiden: een complex proces 1 2 Kader 1.2 Relatietherapie 13 1.3 Effecten in vele landen 1 4 1.4 Matige of ernstige problemen bij kinderen

Nadere informatie

Trefdag workshop/focusgroep Ouderschap na relatiebreuk

Trefdag workshop/focusgroep Ouderschap na relatiebreuk Trefdag workshop/focusgroep Ouderschap na relatiebreuk Enkele trends Bij 2 op 3 echtscheidingen zijn kinderen betrokken Bijna 1 op 4 kinderen heeft gescheiden ouders Gescheiden ouders gaan sneller een

Nadere informatie

Afscheid van je vertrouwde gezin: (vecht)scheiding en gevolgen voor kinderen

Afscheid van je vertrouwde gezin: (vecht)scheiding en gevolgen voor kinderen Afscheid van je vertrouwde gezin: (vecht)scheiding en gevolgen voor kinderen Ed Spruijt Scheidingsonderzoeker Universiteit Utrecht 32e symposium jeugd- en gezinsonderzoek Nijmegen 15 oktober 2015 Cijfers:

Nadere informatie

Artikelen. Scheiden en weer samenwonen. Elma Wobma en Arie de Graaf. Gegevens

Artikelen. Scheiden en weer samenwonen. Elma Wobma en Arie de Graaf. Gegevens Artikelen Scheiden en weer samenwonen Elma Wobma en Arie de Graaf Het totaal aantal echtscheidingen en flitsscheidingen was de laatste zeven jaar vrij stabiel. In 28 lag dit aantal op 35 duizend. Zeven

Nadere informatie

Co-ouderschap na scheiding: de beste oplossing? Anne-Rigt Poortman

Co-ouderschap na scheiding: de beste oplossing? Anne-Rigt Poortman Co-ouderschap na scheiding: de beste oplossing? Anne-Rigt Poortman 17-10-2018 50/50 regeling: kind verblijft ongeveer helft van de tijd bij de ene ouder en de andere helft bij de andere Co-ouderschap in

Nadere informatie

Vormgeving binnenwerk: Evelien Veenstra

Vormgeving binnenwerk: Evelien Veenstra Stiefmanagement Colofon ISBN: 978 90 8954 533 6 1e druk 2013 2013 Marike Smilde www.stiefmanagement.nl Exemplaren zijn te bestellen via de boekhandel of rechtstreeks bij de uitgeverij: Uitgeverij Elikser

Nadere informatie

Opgroeien in een samengesteld gezin Geplaatst: 25 april 2015 09:59, laatste wijziging: 25 april 2015 10:29

Opgroeien in een samengesteld gezin Geplaatst: 25 april 2015 09:59, laatste wijziging: 25 april 2015 10:29 Opgroeien in een samengesteld gezin Geplaatst: 25 april 2015 09:59, laatste wijziging: 25 april 2015 10:29 Stephan Bol Het aantal scheidingen in Nederland is in een paar decennia tijd sterk toegenomen.

Nadere informatie

Gelukkig scheiden is een keuze!

Gelukkig scheiden is een keuze! Echtscheidingsexpert notaris Palko Benedek over kansen voor iedereen die in een echtscheiding zit: Gelukkig scheiden is een keuze! Wanneer je in een scheiding terecht komt, is communiceren vaak heel erg

Nadere informatie

Nieuw gezin plan. Naam Geboren Biologisch kind van: . is hoofdopvoeder van..

Nieuw gezin plan. Naam Geboren Biologisch kind van: . is hoofdopvoeder van.. Nieuw gezin plan Intentieverklaring: Deze intentieverklaring hebben we opgesteld omdat we graag willen dat we met respect voor elkaar en elkaars kinderen omgaan. We accepteren hierbij de bloedband tussen

Nadere informatie

van Caroline Gennez en Rob Beenders

van Caroline Gennez en Rob Beenders ingediend op 1112 (2016-2017) Nr. 1 17 maart 2017 (2016-2017) Voorstel van decreet van Caroline Gennez en Rob Beenders houdende wijziging van het decreet van 24 mei 2002 betreffende water bestemd voor

Nadere informatie

Mannen en vrouwen in Nederland

Mannen en vrouwen in Nederland en vrouwen in Nederland Elma Wobma Ondanks de voortdurend veranderende samenstelling van de Nederlandse bevolking en huishoudens zijn vrouwen in de hoogste leeftijdsgroepen nog steeds fors oververtegenwoordigd.

Nadere informatie

Opvoeding en opvoedingsondersteuning

Opvoeding en opvoedingsondersteuning Gezinnen van de toekomst Opvoeding en opvoedingsondersteuning 08#028 EQ Gezinnen vd Toekomst B_5.indd 1 14-02-2008 16:23:18 colofon Gezinnen van de toekomst. Opvoeding en opvoedingsondersteuning auteurs

Nadere informatie

Jongeren en diversiteit in gezinsvormen. Kim Bastaits, Universiteit Antwerpen

Jongeren en diversiteit in gezinsvormen. Kim Bastaits, Universiteit Antwerpen Jongeren en diversiteit in gezinsvormen Kim Bastaits, Universiteit Antwerpen In welke gezinnen groeien kinderen op? Kinderen geboren buiten huwelijk Bron: FOD Economie 4 Scheiding: belangrijke transitie

Nadere informatie

Gezondheidsonderzoek Vragenlijst voor ouders/verzorgers en leerlingen

Gezondheidsonderzoek Vragenlijst voor ouders/verzorgers en leerlingen Gezondheidsonderzoek Vragenlijst voor ouders/verzorgers en leerlingen Hoe gaat het met uw kind? Op deze vragenlijst kunt u aangeven wat goed gaat en waar u vragen of zorgen over heeft. Het laatste deel

Nadere informatie

Jeugdmonitor Zeeland: OPGROEIEN EN OPVOEDEN IN HET GEZIN

Jeugdmonitor Zeeland: OPGROEIEN EN OPVOEDEN IN HET GEZIN 1 Jeugdmonitor Zeeland: OPGROEIEN EN OPVOEDEN IN HET GEZIN Ouders van jonge kinderen Maart 2018 2 2 Colofon Ruben De Cuyper Jolanda van Overbeeke Esther Spuesens Deze factsheet is samengesteld door ZB

Nadere informatie

Scheiden: do s en don ts voor hulpverleners en ouders

Scheiden: do s en don ts voor hulpverleners en ouders Scheiden: do s en don ts voor hulpverleners en ouders Resultaten focusgroep gescheiden ouders Onderdeel van het project Kind Centraal Capelle aan den IJssel Inleiding De afgelopen jaren is het aantal scheidingen

Nadere informatie

Gezinnen in beweging 1)

Gezinnen in beweging 1) Gezinnen in beweging 1) Arie de Graaf Hedendaagse gezinnen kenmerken zich door een grote diversiteit in samenstelling. Veranderingen in demografisch gedrag, zoals uitstel en afstel van trouwen, uit elkaar

Nadere informatie

Gezin Anno Nu. Marjolijn Distelbrink, Nicole Lucassen en Erna Hooghiemstra

Gezin Anno Nu. Marjolijn Distelbrink, Nicole Lucassen en Erna Hooghiemstra Gezin Anno Nu Marjolijn Distelbrink, Nicole Lucassen en Erna Hooghiemstra Nederlandse Gezinsraad in opdracht van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling Werkdocument 9 Den Haag, september 2005 1 De

Nadere informatie

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten Huishoudensprognose 26 2: belangrijkste uitkomsten Elma van Agtmaal-Wobma en Coen van Duin Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 26 tot 8,1 miljoen in 23. Daarna

Nadere informatie

Gezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen

Gezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen Pagina 1 / 14 Gezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen Kinderen uit intacte gezinnen hebben vaker een positieve houden ten opzicht van het huwelijk en hogere verwachtingen van hun

Nadere informatie

Ouders en hun partnerrelaties

Ouders en hun partnerrelaties Ouders en hun partnerrelaties Inge Pasteels Studiedag 15 mei 2018 Partners in tijden van ouderschap Ouders en relaties in gezinnen vandaag Gezinsenquête Surveyjaar 2016 Schriftelijke enquête (postenquête)

Nadere informatie

Huishoudens,

Huishoudens, Indicator 24 januari 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De relatief sterkste groei van

Nadere informatie

Samengestelde gezinnen

Samengestelde gezinnen Samengestelde gezinnen Nederlands Jeugdinstituut www.nji.nl 2014 Samengestelde gezinnen zijn gezinnen waarbij een ouder een kind heeft uit een vorige relatie. Naar verwachting zal dat in de toekomst toenemen.

Nadere informatie

Artikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas

Artikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas Artikelen Huishoudensprognose 2 25: belangrijkste uitkomsten Maarten Alders en Han Nicolaas Het aantal huishoudens neemt de komende jaren toe, van 7,1 miljoen in 25 tot 8,1 miljoen in 25. Dit blijkt uit

Nadere informatie

Gezinsenquête. 1. Situering

Gezinsenquête. 1. Situering Gezinsenquête 1. Situering De gezinsenquête is een schriftelijke enquête (postenquête) Bij gezinnen met kinderen tussen 0 en 25 jaar in het Vlaamse Gewest en Brussels Hoofdstedelijk Gewest Met vragen over

Nadere informatie

Alleenstaande moeders op de arbeidsmarkt

Alleenstaande moeders op de arbeidsmarkt s op de arbeidsmarkt Moniek Coumans De arbeidsdeelname van alleenstaande moeders is lager dan die van moeders met een partner. Dit verschil hangt voor een belangrijk deel samen met een oververtegenwoordiging

Nadere informatie

Trendrapport 2010 Landelijke Jeugdmonitor

Trendrapport 2010 Landelijke Jeugdmonitor Trendrapport 2010 Landelijke Jeugdmonitor Verklaring van tekens. = gegevens ontbreken * = voorlopig cijfer ** = nader voorlopig cijfer x = geheim = nihil = (indien voorkomend tussen twee getallen) tot

Nadere informatie

2. De niet-westerse derde generatie

2. De niet-westerse derde generatie 2. De niet-westerse derde generatie Op 1 januari 23 woonden in Nederland tussen de 34 duizend en 36 duizend personen met ten minste één grootouder die in een niet-westers land is geboren. Dit is ruim eenderde

Nadere informatie

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R PSYCHOSOCIALE GEZONDHEID Jeugd 2010 4 K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R Kinderenonderzoek 2010 Om inzicht te krijgen in de gezondheid van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland

Nadere informatie

Handboek scheiden en de kinderen

Handboek scheiden en de kinderen Handboek scheiden en de kinderen Handboek scheiden en de kinderen Voor de beroepskracht die met scheidingskinderen te maken heeft Ed Spruijt Helga Kormos Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel

Nadere informatie

Hoe gaat het met de gezondheid van de Utrechtse Jeugd?

Hoe gaat het met de gezondheid van de Utrechtse Jeugd? Hoe gaat het met de gezondheid van de Utrechtse Jeugd? Natuur Relaxen zzz Fruit Blij Bewegen Dokter Deze woorden gebruiken Utrechtse kinderen als zij praten over gezondheid. Meer weten? Kijk op www.volksgezondheidsmonitor.nl

Nadere informatie

2.1 Mediation met stiefgezinnen. Corrie Haverkort Marlijn Kooistra

2.1 Mediation met stiefgezinnen. Corrie Haverkort Marlijn Kooistra 2.1 Mediation met stiefgezinnen Corrie Haverkort Marlijn Kooistra Mediation met Stiefgezinnen gezin? De valkuilen van een samengesteld gezin De stiefouder voegt iets toe Ex-partners blijven samen ouders

Nadere informatie

3 geheimen om je stiefgezin te redden. Marike Smilde

3 geheimen om je stiefgezin te redden. Marike Smilde 3 geheimen om je stiefgezin te redden Marike Smilde 1 Inhoud Leven in een stiefgezin is niet eenvoudig 3 Wie is Marike? 4 Welke problemen wil jij graag oplossen? 6 En wat gebeurt er als je niets doet??

Nadere informatie

Kinderen uit nieuwe gezinnen

Kinderen uit nieuwe gezinnen Corrie Haverkort Ed Spruijt Kinderen uit nieuwe gezinnen Handboek voor school en begeleiding met medewerking van Jos Willems D/2012/45/241 - ISBN 978 94 014 0185 2 - NUR 840 Vormgeving: Anita Amptmeijer

Nadere informatie

Artikelen. Empty nest-moeders. Ingeborg Deerenberg en Anouschka van der Meulen

Artikelen. Empty nest-moeders. Ingeborg Deerenberg en Anouschka van der Meulen Artikelen Empty nest-moeders Ingeborg Deerenberg en Anouschka van der Meulen Jaarlijks komen ongeveer 8 duizend vrouwen in de fase van het empty nest : hun laatste of enig kind verlaat het ouderlijk huis.

Nadere informatie

7.2. Boekverslag door J woorden 13 juni keer beoordeeld. Filosofie. Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen

7.2. Boekverslag door J woorden 13 juni keer beoordeeld. Filosofie. Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen Boekverslag door J. 1355 woorden 13 juni 2003 7.2 54 keer beoordeeld Vak Filosofie Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen Inleiding Het aantal jongeren dat bij een echtscheiding is betrokken

Nadere informatie

Inhoud. 2 Opzet van het boek... 11 2.1 Inleiding... 12 2.2 Onderzoek Scholieren en Gezinnen... 12 2.3 Indeling van het boek... 14

Inhoud. 2 Opzet van het boek... 11 2.1 Inleiding... 12 2.2 Onderzoek Scholieren en Gezinnen... 12 2.3 Indeling van het boek... 14 V 1 Inleiding............................................................................. 1 1.1 Inleiding bij de tweede druk.......................................................... 2 1.2 Scheiden: een

Nadere informatie

2. Groei allochtone bevolking fors minder

2. Groei allochtone bevolking fors minder 2. Groei allochtone bevolking fors minder In 23 is het aantal niet-westerse allochtonen met 46 duizend personen toegenomen, 19 duizend minder dan een jaar eerder. De verminderde groei vond vooral plaats

Nadere informatie

TOOLKIT Bekend maakt Bemind

TOOLKIT Bekend maakt Bemind TOOLKIT Bekend maakt Bemind 6. Migrantenouderen in cijfers Aantal migrantenouderen in Nederland Bron: (CBS-Statline, dec. 2016) Aantal AOW-gerechtigden in Nederland 3.059.000 Waarvan van migrantenafkomst

Nadere informatie

Scheiden: motieven, verhuisgedrag en aard van de contacten

Scheiden: motieven, verhuisgedrag en aard van de contacten Arie de Graaf Per jaar gaan in Nederland ongeveer 1 duizend paren die gehuwd of niet-gehuwd samenwonen uit elkaar. Hierbij zijn naar schatting tussen de 5 en 6 duizend kinderen betrokken. Als reden voor

Nadere informatie

DENKDAG KINDERARMOEDE

DENKDAG KINDERARMOEDE DENKDAG KINDERARMOEDE 24 februari 2014 AGENDA Kinderarmoede: in beeld en woord risicofactoren situatie voor Lanaken gevolgen aanbod SALK Aan de slag Kinderarmoede in beeld en woord Kinderen in armoede.

Nadere informatie

Je vrienden kan je kiezen, je familie niet. Misschien ben jij de oudste thuis of heb je een oudere broer of jongere zus. Ook al heb je soms ruzie en

Je vrienden kan je kiezen, je familie niet. Misschien ben jij de oudste thuis of heb je een oudere broer of jongere zus. Ook al heb je soms ruzie en Met je familie Met je familie Je vrienden kan je kiezen, je familie niet. Misschien ben jij de oudste thuis of heb je een oudere broer of jongere zus. Ook al heb je soms ruzie en heb je hen niet zelf gekozen,

Nadere informatie

PERSPECTIEFPLAN

PERSPECTIEFPLAN PERSPECTIEFPLAN Als u problemen in de opvoeding ervaart en jeugdhulp nodig heeft, is het van groot belang dat het jeugdteam goed weet welke problemen u of uw kind ervaart en waar u mee geholpen zou zijn.

Nadere informatie

Families onder druk. Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen. Drs. Ibrahim Yerden. Probleemstelling

Families onder druk. Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen. Drs. Ibrahim Yerden. Probleemstelling Families onder druk Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen Drs. Ibrahim Yerden Probleemstelling Hoe gaan Marokkaanse en Turkse gezinsleden, zowel slachtoffers als plegers om met huiselijk

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-085 18 december 2008 9.30 uur Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Nog 1 miljoen inwoners erbij, inwonertal zal harder groeien dan eerder gedacht

Nadere informatie

JEUGD-ARMOEDE-SPORT. Deze factsheet geeft feiten, de meest recente cijfers en helpt gemeenten op weg.

JEUGD-ARMOEDE-SPORT. Deze factsheet geeft feiten, de meest recente cijfers en helpt gemeenten op weg. JEUGD-ARMOEDE-SPORT Eén op de tien kinderen (0-17 jaar) leeft in een huishouden met onvoldoende geld voor kleding, vervoer en sociale activiteiten als sport en cultuur. Wat zijn hiervan de oorzaken? Welke

Nadere informatie

De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid

De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid Regio Utrecht: divers én groeiend Aantal: 1,3 miljoen inwoners Groei inwoneraantal:

Nadere informatie

Ouderschap, gezag en scheiding

Ouderschap, gezag en scheiding Ouderschap, gezag en scheiding mr. Paulien Boerkamp met dank aan: mr. Lydia Janssen 2 en 12 maart 2015 Programma Twee soorten juridische banden met kind: 1. Ouderschap (= familie) 2. Gezag (= zeggenschap)

Nadere informatie

Sociale veranderingen: een rijke diversiteit aan rechthebbenden:

Sociale veranderingen: een rijke diversiteit aan rechthebbenden: Sociale veranderingen: een rijke diversiteit aan rechthebbenden: 1987-2007 Inhoudsopgave 1. Algemene gegevens 2 2. Rechthebbenden die noch de vader noch de moeder van het kind zijn 3 2.1 Stiefouders 4

Nadere informatie

Bevolkingsstatistieken geven een eerste beeld van de levensloop en de levensomstandigheden van vrouwen en mannen in België.

Bevolkingsstatistieken geven een eerste beeld van de levensloop en de levensomstandigheden van vrouwen en mannen in België. 1 Bevolking Laatste update 2017 Inhoud 1.1 Leeftijdsverdeling... 1 1.2 Vruchtbaarheid... 2 1.3 Sterfte... 2 1.4 Levensverwachting... 3 1.5 Huwelijken en echtscheidingen... 4 1.6 Wettelijk samenwonen...

Nadere informatie

STATISTIEK VAN BEPAALDE CATEGORIEËN VAN RECHTHEBBENDEN OP KINDERBIJSLAG IN HET STELSEL VOOR WERKNEMERS. Tellingen 2004

STATISTIEK VAN BEPAALDE CATEGORIEËN VAN RECHTHEBBENDEN OP KINDERBIJSLAG IN HET STELSEL VOOR WERKNEMERS. Tellingen 2004 STATISTIEK VAN BEPAALDE CATEGORIEËN VAN RECHTHEBBENDEN OP KINDERBIJSLAG IN HET STELSEL VOOR WERKNEMERS Tellingen 2004 Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers Trierstraat 70-1000 BRUSSEL Verantwoordelijke

Nadere informatie

Een kinderrechtenkijk op armoede

Een kinderrechtenkijk op armoede Een kinderrechtenkijk op armoede Inspiratiedag Jeugdwerk heeft OOG voor armoede 26 september 2017 Naima Charkaoui Kinderrechtencommissariaat Kinderrechtencommissariaat Klachtenlijn Ombudsdienst: onderzoekt,

Nadere informatie

Protocol Informatieverstrekking aan gescheiden ouders

Protocol Informatieverstrekking aan gescheiden ouders Protocol Informatieverstrekking aan gescheiden ouders Geachte ouders/verzorgers, Voor u ligt het protocol informatieverstrekking aan gescheiden ouders. Dit protocol is ontleend aan de wettelijke regelgeving

Nadere informatie

Opgroeien in gebroken gezinnen:

Opgroeien in gebroken gezinnen: Opgroeien in gebroken gezinnen: Hebben kinderen van hoger opgeleide ouders meer te verliezen? Sue Westerman, Ruben van Gaalen Inleiding Ouderlijke structuur INTACT Niet-INTACT + - Sociaaleconomische en

Nadere informatie

Pitches. Congres Preventie & scheiding. 8 november 2018

Pitches. Congres Preventie & scheiding. 8 november 2018 Pitches Congres Preventie & scheiding 8 november 2018 Stoere Schildpadden en Dappere Dino s Ilja van der Stel Stoere Schildpadden en Dappere Dino s 3 Doelstellingen Stoere Schildpadden en Dappere Dino

Nadere informatie

Huishoudensontwikkelingen bij allochtonen

Huishoudensontwikkelingen bij allochtonen Andries de Jong en Mila van Huis Veranderingen in de verdeling van de bevolking naar huishoudenspositie worden onder meer beïnvloed door de toename van het aandeel niet-westerse allochtonen in de bevolking.

Nadere informatie

Niet behalen startkwalificatie hangt samen met gezinssituatie

Niet behalen startkwalificatie hangt samen met gezinssituatie Niet behalen startkwalificatie hangt samen met gezinssituatie Christine Jol, Godelief Mars en Francis van der Mooren Of jongeren het onderwijs zonder startkwalificatie verlaten hangt onder meer samen met

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 KINDEREN EN DE WERKSITUATIE VAN HUN OUDERS

Hoofdstuk 3 KINDEREN EN DE WERKSITUATIE VAN HUN OUDERS Hoofdstuk 3 KINDEREN EN DE WERKSITUATIE VAN HUN OUDERS De tijd die kinderen doorbrengen in en buiten het eigen gezin, o.a. in de kinderopvang, hangt nauw samen met de werksituatie van de ouders. Werk is

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

UvA-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Parenting and child adjustment after divorce: family relationship quality, parental stress, and child adjustment in post-divorce families Hakvoort, E.M. Link to publication

Nadere informatie

1566 en 1567 Hoe zorgen we ervoor dat kinderen en jongeren in Saendelft gezond blijven?

1566 en 1567 Hoe zorgen we ervoor dat kinderen en jongeren in Saendelft gezond blijven? 1566 en 1567 Hoe zorgen we ervoor dat kinderen en jongeren in Saendelft gezond blijven? 1 In paars de gegevens van de 13 tot 17-jarigen. ( screening JGZ, dwz niet-anoniem. Vragenlijsten: Emovo en JenJG)

Nadere informatie

Vrouwen op de arbeidsmarkt

Vrouwen op de arbeidsmarkt op de arbeidsmarkt Johan van der Valk Annemarie Boelens De arbeidsdeelname van vrouwen lag in 23 op 55 procent. De arbeidsdeelname van vrouwen stijgt al jaren. Deze toename komt de laatste jaren bijna

Nadere informatie

Kijk maar naar enkele reacties van leerlingen en ouders.

Kijk maar naar enkele reacties van leerlingen en ouders. Inleiding 7 Steeds vaker komen we op school leerlingen tegen van wie de ouders gescheiden zijn. Eén op de drie huwelijken wordt ontbonden en veelal zijn daarbij kinderen betrokken. Uit onderzoek blijkt

Nadere informatie

Dr. Xavier M.H. Moonen

Dr. Xavier M.H. Moonen Dr. Xavier M.H. Moonen Orthopedagoog/GZ-psycholoog Bijzonder lector inclusie van mensen met een verstandelijke beperking Zuyd Hogeschool Docent en onderzoeker UvA in het bijzonder voor het vakgebied zorg

Nadere informatie

Wij verzoeken u vriendelijk het gegevensformulier en het vragenformulier digitaal in te vullen en vóór de eerste afspraak te retourneren per email.

Wij verzoeken u vriendelijk het gegevensformulier en het vragenformulier digitaal in te vullen en vóór de eerste afspraak te retourneren per email. Adviespraktijk voor Pedagogische en Psychologische hulpverlening Dr. Carien C. Pot-Mees Dorpsstraat 79 2361 AX Warmond Tel: 071-3011545 E-mail: carien@praktijkpotmees.nl Wij verzoeken u vriendelijk het

Nadere informatie

Protocol gescheiden ouders Tevens niet-samenwonende ouders

Protocol gescheiden ouders Tevens niet-samenwonende ouders Protocol gescheiden ouders Tevens niet-samenwonende ouders Dit protocol legt uit wie voor de wet ouder van een kind is. Daarnaast formuleert het een aantal richtlijnen waar de school zich aan zal houden,

Nadere informatie

Mental Health in Ethnic Minority Youth. Prevalence Risk and Protective Factors Identification dr. Marcia Adriaanse Psychiater i.o.

Mental Health in Ethnic Minority Youth. Prevalence Risk and Protective Factors Identification dr. Marcia Adriaanse Psychiater i.o. Mental Health in Ethnic Minority Youth Prevalence Risk and Protective Factors Identification dr. Marcia Adriaanse Psychiater i.o. Het onderzoek Fase 1: Screening 1563 kinderen en jongeren Fase 2: Diagnostiek

Nadere informatie

Samenvatting Jeugdmonitor Utrecht

Samenvatting Jeugdmonitor Utrecht Samenvatting Jeugdmonitor Utrecht Gezondheid en leefstijl Psychosociale gezondheid Gezin School Vrije tijd Sociaaleconomische verschillen Verschillen naar wijk Trends Beschouwing Groep 7 en 8 van het basisonderwijs,

Nadere informatie

Tabak, cannabis en harddrugs

Tabak, cannabis en harddrugs JONGERENPEILING 0 ZUID-HOLLAND NOORD De jongerenpeiling heeft als doel om periodiek op systematische wijze ontwikkelingen in gezondheid en gewoonten van jongeren in kaart te brengen. Dit is het eerste

Nadere informatie

Blitsgids. Brede school Blitterswijck Schooljaar 2013-2014 Nr. 4. Data:

Blitsgids. Brede school Blitterswijck Schooljaar 2013-2014 Nr. 4. Data: Brede school Blitterswijck Schooljaar 2013-2014 Nr. 4 1 okt. 2013 Blitsgids Data: 30/9 start Kinderboekenweek 3/10 crea-ochtend 4/10 actie keep it clean groep 5 t/m 8 7/10 crea-middag 14/10 herfstvakantie

Nadere informatie

Het gezin van morgen. Rood of blauw?

Het gezin van morgen. Rood of blauw? Het gezin van morgen. Rood of blauw? OUTLINE Lessen voor de 21 ste eeuw Maandag 16 november 2015 Koen Matthys & Sofie Vanassche Family and Population Studies Structuur Historische aanloop Van standaardgezin

Nadere informatie

ONDERZOCHT. Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind?

ONDERZOCHT. Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind? ONDERZOCHT Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind? Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind? Je opvoedingsstijl

Nadere informatie

Algemene indicator domein overschrijdende kinderarmoede Nulmeting 2008 (cijfers 2006)

Algemene indicator domein overschrijdende kinderarmoede Nulmeting 2008 (cijfers 2006) Bijlage : Overzicht tabellen Armoedes Algemene indicator domein overschrijdende kinderarmoede ) ) ) ) ) Het aandeel kinderen geboren in een kansarm gezin - - - 8.2% 8.6% 9.7% 10.5% Kind en Gezin, Het kind

Nadere informatie

Demografische levensloop van jongeren na het uit huis gaan

Demografische levensloop van jongeren na het uit huis gaan Carel Harmsen en Liesbeth Steenhof In dit artikel wordt de levensloop gevolgd van jongeren die in 1995 het ouderlijk huis hebben verlaten. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de verschillen tussen herkomstgroeperingen.

Nadere informatie

Training complexe echtscheidingen. 1 Regio Gooi en Vechtstreek

Training complexe echtscheidingen. 1 Regio Gooi en Vechtstreek Training complexe echtscheidingen 1 Regio Gooi en Vechtstreek Training complexe echtscheidingen Programma: 13.45 u Inloop 14.00 u Opening Catelijne van der Hoeven, stafarts Jeugd en Gezin 14.05 Juridisch

Nadere informatie

Onderlegger Licht Diagnostisch Instrument tbv bepaling van het gezinsprofiel. 1. Psychische en/of psychiatrische problemen van de ouder(s)

Onderlegger Licht Diagnostisch Instrument tbv bepaling van het gezinsprofiel. 1. Psychische en/of psychiatrische problemen van de ouder(s) A. Ouderfactoren: gegeven het feit dat de interventies van de gezinscoach en de nazorgwerker gericht zijn op gedragsverandering van de gezinsleden, is het zinvol om de factoren te herkennen die (mede)

Nadere informatie

2 Demografie en achtergrond

2 Demografie en achtergrond 2 Demografie en achtergrond Helga de Valk (nidi), Han Nicolaas (cbs), Rob van der Erf (nidi), Freek Bucx (scp) 2.1 Omstandigheden waarin ouders opvoeden en kinderen opgroeien Ongeveer een op de zeven gezinnen

Nadere informatie

Complexe scheidingen en handelingsverlegenheid

Complexe scheidingen en handelingsverlegenheid Complexe scheidingen en handelingsverlegenheid Een korte Quiz... Wat denk je: Hoeveel kinderen per jaar krijgen te horen dat hun ouders uit elkaar gaan? Meer of minder dan een volle Amsterdam Arena? Antwoord:

Nadere informatie

Scheiding en kinderen

Scheiding en kinderen Scheiding en kinderen Dat ik van mijn vader hou, Doet moeder soms verdriet En dat ik van mijn moeder hou Dat weet mijn vader niet. Zo draag ik mijn geheimen mee En loop van hier naar daar. Nog altijd hou

Nadere informatie

Als ouders niet meer samen zijn

Als ouders niet meer samen zijn Als ouders niet meer samen zijn Informatiefolder over de rechten en plichten van gescheiden ouders bij hulpverlening aan kinderen ALS OUDERS NIET MEER SAMEN ZIJN INFORMATIEFOLDER OVER DE RECHTEN EN PLICHTEN

Nadere informatie

Bevolkingstrends. Statistisch kwartaalblad over de demografie van Nederland. Jaargang 55 3e kwartaal 2007. Centraal Bureau voor de Statistiek

Bevolkingstrends. Statistisch kwartaalblad over de demografie van Nederland. Jaargang 55 3e kwartaal 2007. Centraal Bureau voor de Statistiek Bevolkingstrends Statistisch kwartaalblad over de demografie van Nederland Jaargang 55 3e kwartaal 2007 Heerlen/Voorburg, 2007 1 Verklaring der tekens. = gegevens ontbreken * = voorlopig cijfer x = geheim

Nadere informatie

WORKSHOP Armoede en jeugdwelzijnswerk: tijd voor actie! Congres van het Jeugdwelzijnswerk 27 november 2017

WORKSHOP Armoede en jeugdwelzijnswerk: tijd voor actie! Congres van het Jeugdwelzijnswerk 27 november 2017 WORKSHOP Armoede en jeugdwelzijnswerk: tijd voor actie! Congres van het Jeugdwelzijnswerk 27 november 2017 Naima Charkaoui Kinderrechtencommissariaat Kinderrechtencommissariaat Klachtenlijn Ombudsdienst:

Nadere informatie

Echtscheidingseducatie

Echtscheidingseducatie Echtscheidingseducatie Waar moet dat dan over gaan? Uitgezet met Survey Monkey: Via nieuwsbrief van Sankofa Op Linkedin groepen Op Facebookpagina van Sankofa Via Twitter (@gezinscoaching) Sankofa / Praktijk

Nadere informatie

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid,

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, @ FORUM, Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling, september 29 Samenvatting De werkloosheid onder de 1 tot 2 jarige Nederlanders is in het 2 e kwartaal van 29 met

Nadere informatie

ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT

ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT INHOUD Families in transitie, transities in families Facts & Figures: Wat weten we? Maatschappelijke context FiTTiF Goed Gezin(d) Projectdoelstellingen Toolbox Voorbeeld

Nadere informatie