Training complexe echtscheidingen. 1 Regio Gooi en Vechtstreek

Transcriptie

1 Training complexe echtscheidingen 1 Regio Gooi en Vechtstreek

2 Training complexe echtscheidingen Programma: u Inloop u Opening Catelijne van der Hoeven, stafarts Jeugd en Gezin Juridisch kader Maartje Vinke, juridisch adviseur sociaal domein u Pauze u Complexe echtscheidingen in de praktijk Jolanda van Wijk en Andrea Nagel, Jeugd&Gezinsbeschermers u Casuïstiek en discussie Afsluiting en napraten met een drankje 2 Regio Gooi en Vechtstreek

3 Juridisch kader (echt)scheidingen Maartje Vinke Juridisch adviseur sociaal domein 3 Regio Gooi en Vechtstreek

4 Juridisch kader (echt)scheidingen Programma: - Echtscheidingsprocedure - Omgang - Ouderschap - Gezag 4 Regio Gooi en Vechtstreek

5 QUIZ De ouder bij wie het kind woont, beslist op welke school een kind wordt ingeschreven. Waar of niet waar? NIET WAAR De ouder met gezag of, in geval van gezamenlijk gezag, beide ouders beslissen over inschrijving op school. Dit is niet noodzakelijkerwijs de ouder bij wie het kind woont. 5 Regio Gooi en Vechtstreek

6 QUIZ 2. Ongetrouwde vaders verkrijgen zeggenschap over hun kind, door het kind te erkennen. Waar of niet waar? NIET WAAR Erkenning is niet hetzelfde als gezag (zeggenschap). 6 Regio Gooi en Vechtstreek

7 QUIZ 3. De ouder bij wie het kind woont, heeft de verplichting om mee te werken aan omgang met de andere ouder. Waar of niet waar? WAAR Of het ook af te dwingen is, is een tweede. 7 Regio Gooi en Vechtstreek

8 QUIZ 4. De ouder waar het kind niet woont, heeft de verplichting mee te werken aan omgang. Waar of niet waar? WAAR Het is niet alleen een recht, maar ook een plicht om omgang te hebben met je kind. 8 Regio Gooi en Vechtstreek

9 QUIZ 5. Het kind heeft de verplichting mee te werken aan omgang. NIET WAAR Het kind heeft recht op omgang, geen plicht. Dit betekent echter niet dat een onwillige ouder zich kan verschuilen achter het kind. Een ouder dient juist te bevorderen dat er omgang plaats vindt. 9 Regio Gooi en Vechtstreek

10 QUIZ 6. Als partijen op huwelijkse voorwaarden waren gehuwd, bestaat er na de echtscheiding uitsluitend een verplichting tot kinderalimentatie, niet tot partneralimentatie. NIET WAAR Huwelijkse voorwaarden zien op het vermogen; alimentatie gaat over inkomen. In huwelijkse voorwaarden mag het betalen van alimentatie niet worden uitgesloten; de beoordeling of alimentatie moet worden betaald, vindt plaats bij de echtscheiding, door de rechter. 10 Regio Gooi en Vechtstreek

11 QUIZ 7. Bij een echtscheiding zijn partijen verplicht minimaal één advocaat in te schakelen. WAAR Een echtscheiding kan alleen door een rechter worden uitgesproken. Deze procedure kent een verplichte procesvertegenwoordiging (=advocaat nodig). Partijen kunnen ieder een eigen advocaat nemen of één advocaat treedt voor beiden op. Of één van beide neemt een advocaat in de arm en de ander kiest er voor zich niet te verweren in de procedure. 11 Regio Gooi en Vechtstreek

12 QUIZ 8. Het huwelijk is ontbonden als de rechter de echtscheiding heeft uitgesproken. NIET WAAR De uitspraak van de rechter is weliswaar vereist, maar deze uitspraak moet vervolgens worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Pas door inschrijving vindt de echtscheiding plaats. 12 Regio Gooi en Vechtstreek

13 (ECHT)SCHEIDINGSPROCEDURE Welke onderwerpen kunnen allemaal aan bod komen bij een scheiding? 1. Ontbinding huwelijk 2. Ontbinding huwelijkse goederengemeenschap of afwikkeling huwelijkse voorwaarden (verdeling boedel) 3. Alimentatie 4. Gezag; 5. Omgang 13 Regio Gooi en Vechtstreek

14 ECHTSCHEIDINGSPROCEDURE 1. Veelheid aan procedures mogelijk. 2. Sommige uitspraken zijn bittere noodzaak als partijen verder willen met hun leven (ontbinding huwelijk, verdeling boedel). 14 Regio Gooi en Vechtstreek

15 ECHTSCHEIDINGSPROCEDURE Partijen kunnen zelf afspraken maken in een convenant (rechter kan bekrachtigen) Of Rechter de knoop laten doorhakken 15 Regio Gooi en Vechtstreek

16 ECHTSCHEIDINGSPROCEDURE Betrokkenen: 1. Rechter 2. Advocaat / advocaten 3. Kinderen worden gehoord (iig 12 jr) Eventueel: 1. Mediator 2. Raad voor de Kinderbescherming 3. Bijzonder curator 16 Regio Gooi en Vechtstreek

17 Ouderschapsplan = verplicht indien er minderjarige kinderen zijn en gezamenlijk gezag. a. Verdeling zorg- en opvoedtaken b. Informatie en consultatieplicht c. Kosten van verzorging en opvoeding (kinderalimentatie) 17 Regio Gooi en Vechtstreek

18 ECHTSCHEIDINGSPROCEDURE OUDERSCHAPSPLAN 1. Sinds Aantal procedures dat ouders voeren, is niet verminderd 3. Aanwijzingen dat het verplichte ouderschapsplan juist contra-productief werkt 4. Misvattingen over beginsel gelijkwaardig ouderschap 5. Het is niet afdwingbaar 18 Regio Gooi en Vechtstreek

19 Co-ouderschap 1. Geen wettelijk begrip afspraak waarbij zorgtaken en financiën zoveel mogelijk verdeeld worden 3. Exacte invulling is aan ouders 4. Belang goede communicatie 19 Regio Gooi en Vechtstreek

20 OMGANG Uitgangspunt: kind heeft omgang met beide ouders Afwijkingen (samengevat): 1. Ernstig nadelig voor het kind 2. Ouder niet in staat tot omgang 3. Kind 12 jaar: ernstige bezwaren tegen omgang Let op: beslissing over omgang ligt in beginsel bij ouders! 20 Regio Gooi en Vechtstreek

21 OMGANG Kanteling in rechtspraak: Uitspraak Hoge Raad 19 dec 2013: Als een ouder geen goede redenen heeft voor obstructie omgang, dient rechter alle gepaste maatregelen te nemen om die ouder toch tot omgang te bewegen Bijvoorbeeld: - Begeleiding door derden - Opschorten alimentatie - Boetebeding - Dwangsom - Lijfsdwang - Kinderbeschermingsmaatregel - Wijziging gezag of hoofdverblijfplaats kind. 21 Regio Gooi en Vechtstreek

22 TUSSENSTAP: JURIDISCH OUDERSCHAP 1. Biologische ouder juridisch ouder 2. Voor de wet zijn alleen juridische ouders relevant. 3. Moeder is de vrouw: a. uit wie het kind is geboren b. Die het kind heeft geadopteerd 4. Vader is de man die: a. Getrouwd is met de moeder ttv geboorte b. Een vaderloos kind erkent c. Door de rechter als vader is aangewezen d. Het kind heeft geadopteerd. 22 Regio Gooi en Vechtstreek

23 TUSSENSTAP: JURIDISCH OUDERSCHAP Gevolgen ouderschap: - Belanghebbend in zaken die het kind betreffen; - Familienaam; - Erfenis; - Nationaliteit; - Onderhoudsplicht. 23 Regio Gooi en Vechtstreek

24 GEZAG Zeggenschap over kinderen is te onderscheiden in: - gezag: door ouders - voogdij: door niet-ouders, bijvoorbeeld na overlijden of beëindiging ouderlijk gezag - let op nieuwe partners: kunnen ook gezag krijgen 24 Regio Gooi en Vechtstreek

25 GEZAG Wat de wet zegt over gezag: - Plicht en recht van de ouder om zijn kind te verzorgen en op te voeden - Plicht van de ouder om de ontwikkeling van de banden van het kind met de andere ouder, te bevorderen In de praktijk: - Bepalen woon- of verblijfplaats - Beslissen over medische behandelingen - Beslissen over schoolinschrijving - Bewind over vermogen en vertegenwoordigen in procedures Rechter kan knoop doorhakken. Overige beslissingen: Onduidelijk. Verzorgende ouder beslist over dagelijkse zaken. 25 Regio Gooi en Vechtstreek

26 GEZAG 1. Gehuwde ouders: gezamenlijk gezag 2. Echtscheiding: uitgangspunt is dat gezamenlijk gezag blijft 3. Ongehuwde ouders: handeling ouders vereist voor verkrijgen gezag door vader of duo-moeder 4. Verbreken relatie ongetrouwde ouders: geen effect op gezag, tenzij procedure mbt gezag 26 Regio Gooi en Vechtstreek

27 GEZAG Gezag tijdens relatie Gezag na verbreken relatie Gehuwde ouders Beiden van rechtswege Beiden, tenzij klem Ongehuwde ouders - Moeder van rechtswege gezag - Vader uitsluitend na aanvraag Oude situatie blijft in stand, tenzij rechter om uitspraak wordt gevraagd (klemcriterium) 27 Regio Gooi en Vechtstreek

28 GEZAG Geen gezamenlijk gezag, indien: - Onaanvaardbaar risico dat kind klem of verloren raakt tussen de ouders ( klem-criterium ), of: - Anderszins in het belang van het kind noodzakelijk 28 Regio Gooi en Vechtstreek

29 GEZAG Wanneer risico dat kind klem of verloren raakt? 1. Geen of slechts zeer moeizame communicatie 2. Blokkeren beslissingen 3. Kinderen belast met de strijd 4. Tijdsverloop/ ontwikkeling Let op: afweging van geval tot geval! 29 Regio Gooi en Vechtstreek

30 GEZAG Rechten van de ouder zonder gezag: - Omgang met zijn kind (ook een plicht); - Recht op informatie (hoofdzaken); - Recht op consultatie bij belangrijke beslissingen 30 Regio Gooi en Vechtstreek

31 GEZAG Gezag Recht op informatie Recht op inzage of afschrift Beslissings-bevoegd Gehuwd/geregistr.partnerschap op moment van geboorte Gescheiden gezagdragende ouders ja ja, volledig ja ja ja ja, volledig ja ja Gescheiden ouder zonder gezag nee beperkt, over gewichtige zaken Pleegouders nee voor zover nodig voor de verzorging Gezinsvoogd nee* voor zover nodig voor begeleiding Stiefouders soms nee (wel in geval van gezag) nee nee nee nee (wel in geval van gezag) nee nee gedeeltelijk nee (wel in geval van gezag) Adoptiefouders ja ja ja ja Voogd ja** ja, volledig ja ja * Als de rechter een gezinsvoogd heeft benoemd, behouden ouders hun gezag, maar dienen zij wel over belangrijke zaken te overleggen met de gezinsvoogd. Dit verandert als de rechter ook een machtiging uithuisplaatsing afgeeft: in dat geval beslist de gezinsvoogd (en niet langer de ouders) over de verblijfsplaats van het kind. Ook kan in dat geval door de rechter aan de gezinsvoogd de bevoegdheid worden gegeven om het kind op een school in te schrijven, toestemming te geven voor een medische behandeling of een verblijfsvergunning aan te vragen. ** Indien er een voogd is, hebben de ouders in het geheel geen zeggenschap meer over hun kind en beslist de voogd over alle zaken m.b.t. het kind. 31 Regio Gooi en Vechtstreek

32 GEZAG - LEEFTIJDEN WGBO en Jeugdwet: Wie beslist over behandeling 0 tm 11 (=12 min) Ouder(s) met gezag 12 tm 15 (= 12-16) Kind én ouder(s) met gezag 16 jr en ouder (16+) Kind 2 uitz tav toestemming ouder(s): - Ernstig nadeel kind voorkomen - Kind blijft behandeling weloverwogen wensen Let op tav de Jeugdwet: voor de aanvraag van jeugdhulp is dit niet wettelijk geregeld. Analoge toepassing. 32 Regio Gooi en Vechtstreek

33 PAUZE 33 Regio Gooi en Vechtstreek

34 Vragen in de uitvoeringspraktijk Jeugd en Gezin: Catelijne van der Hoeven Mail: Tel: / Consulenten uitvoeringsdiensten: Maartje Vinke Mail: m.vinke@regiogv.nl Tel: / Regio Gooi en Vechtstreek