Opgroeien in gebroken gezinnen:

Transcriptie

1 Opgroeien in gebroken gezinnen: Hebben kinderen van hoger opgeleide ouders meer te verliezen? Sue Westerman, Ruben van Gaalen

2 Inleiding Ouderlijke structuur INTACT Niet-INTACT + - Sociaaleconomische en culturele hulpbronnen: herkomst, inkomen, onderwijsniveau Kenmerken niet-intact situatie: scheiding, overlijden, stabiliteit, eenoudergezin, stiefgezin, omgangsregelingen Welzijn van kinderen Gedragsproblemen Schoolresultaten Criminaliteit Onderwijsniveau Psychologisch welzijn 2

3 Onderzoeksvragen Ouderlijke structuur Welzijn van kinderen INTACT Altijd bij elkaar Niet-INTACT Scheiding Overlijden Nooit samen 1 Onderwijsniveau van moeder 4 Aantal veranderingen 2 Leeftijd kind bij eerste verandering 3 Onderwijsniveau van het kind op leeftijd 15 jaar 3

4 Onderwijsniveau van het kind op leeftijd van 15 jaar VWO HAVO VMBO-gl/tl VMBO-bb/kb 4

5 Data: Stelsel van Sociaal Statistische bestanden (SSB) Stelsel van onderling koppelbare registraties en enquêtes Ouderlijke structuur, herkomst en stedelijkheid: Gemeentelijke basisadministratie (1995-) Inkomen: registraties van de belastingdienst en polisadministratie (1999-) Onderwijs: opleidingsniveaubestand (1999-) Intergenerationele weging ouder-kind triades, kinderen < 25 jaar 5

6 Uitgangspopulatie Gezinssituatie van kinderen leeftijd 0 tot 15 jaar Geboortecohort 1995, N= Uitgezonderd van de analyse 12% kinderen die niet alle jaren aanwezig waren 4,3% vader onbekend Resulterend N = kinderen, 72% groeit op bij beide ouders Intact 72% Scheiding, 83% Niet-intact 28% Overlijden van (een van) beide ouders, 10% Nooit samen, 7% 6

7 100% Vraag 1: Ouderlijke structuur onderwijsniveau kind 15 jaar 80% 60% 40% 20% VMBO-bb/kb VMBO-gl/tl HAVO VWO 0% never together divorce death always together 7

8 Logistische regressie: effect soort niet-intacte ouderlijke structuur op onderwijsniveau kind 15 jr Controlevariabelen: geslacht, herkomst, stedelijkheid, jonge moeder, inkomen, onderwijsniveau van moeder Afhankelijke variabele: Kans VWO te volgen leeftijd 15 jr Odds ratio t-value Nooit samen Gescheiden Overlijden Altijd samen (referentie)

9 Vraag 2: aantal veranderingen ouderlijke structuur onderwijsniveau kind 15 jr 100% 80% 60% 40% VMBO-bb/kb VMBO-gl/tl HAVO VWO 20% 0% >5 9

10 Logistische regressie: effect aantal veranderingen in ouderlijke structuur op onderwijsniveau kind 15 jr Controlevariabelen: geslacht, herkomst, stedelijkheid, jonge moeder, inkomen, onderwijsniveau van moeder Afhankelijke variabele: Kans VWO te volgen leeftijd 15 jr Aantal veranderingen Odds ratio t-value Geen verandering (referentie) >

11 Vraag 3: Leeftijd waarop kind verandering naar nietintact onderwijsniveau kind 15 jr 100% 80% 60% VMBO-bb/kb 40% VMBO-gl/tl HAVO VWO 20% 0% never together 1-3 yrs 4-5 yrs 6-8 yrs 9-11 yrs yrs always together 11

12 Logistische regressie: effect leeftijd kind bij eerste verandering naar niet-intact op onderwijsniveau van het kind 15 jr Controlevariabelen: geslacht, herkomst, stedelijkheid, jonge moeder, inkomen, onderwijsniveau van moeder Afhankelijke variabele: Kans VWO te volgen leeftijd 15 jr Eerste verandering op leeftijd Odds ratio t-value Nooit samen jr jr jr jr jr Altijd samen (referentie)

13 Vraag 4: Interactie onderwijsniveau moeder met niet-intacte ouderlijke structuur 100% 80% 60% 40% 20% VMBO-bb/kb VMBO-gl/tl HAVO VWO 0% Intact Non-intact Intact Non-intact Mother lower education Mother higher education 13

14 Logistic regression: netto effect van de niet-intacte ouderlijke structuur en onderwijsniveau van de moeder Controlevariabelen: geslacht, herkomst, stedelijkheid, jonge moeder, inkomen, onderwijsniveau van moeder Afhankelijke variabele: Kans VWO te volgen leeftijd 15 jr Netto effecten Odds ratio Moeder hogere opleiding en intact 6.07 Moeder hogere opleiding en niet-intact 4.40 Moeder lagere opleiding en intact 1.00 Moeder lagere opleiding en niet-intact

15 Conclusies Ouderlijke structuur Welzijn van kinderen Altijd samen Scheiding Overlijden Nooit samen Nooit samen meest negatieve effect, en overlijden is meer negatief dan scheiding + - Onderwijs niveau ouders Leeftijd kinderen bij eerste verandering Hoe later hoe beter, en 6-8 jr kritieke periode Hoe hoger de moeder is opgeleid hoe lager het verlies Aantal veranderingen Hoe meer veranderingen hoe slechter Onderwijsniveau kind leeftijd 15 jr 15