Informatiebeleidsplan

Transcriptie

1 Informatiebeleidsplan Vastgesteld door het NVZ-bestuur op

2 2/28 Inhoud Management samenvatting Inleiding Informatiebehoefte vanuit patiënt en business Business informatie Patiënt informatie Huidige informatievoorziening Huidige informatievoorziening ziekenhuizen Aanlevering gegevens databanken Gegevensdefinitie en Standaardisatie Standaarden Standaarden voor kwaliteitsregistraties Gegevensuitwisseling Generieke Overdracht Gegevens Landelijk Schakel Punt (LSP) Informatiestromen en stuurinformatie Infrastructuur en informatiestromen Transparantie (kwaliteitsinformatie) Kwaliteitsvenster Financiële en kwalitatieve stuurinformatie Beslissing ondersteunende informatie Patiënten informatie Persoonlijk Gezondheid Dossier (PGD) E-health Informatievoorziening ziekenhuizen en DHD Randvoorwaarden... 28

3 3/28 Management samenvatting De steeds mondiger wordende burger/patiënt, de stijgende zorgkosten en de veranderende rol van de zorgverzekeraars maken dat de vraag naar informatie over de kwaliteit en doelmatigheid van zorg sterk is toegenomen. De informatievoorziening in de zorg is te weinig mee ontwikkeld en voldoet niet meer in het huidige, veranderende zorglandschap. Er is een fragmentarische definitie en vastlegging van zorginformatie. Dit leidt tot knelpunten in de besturing van het ziekenhuis waaronder interpretatieverschillen in de declaraties van zorg, veel registratielast rondom het vastleggen en aanleveren van kwaliteitsinformatie en een relatief zwakke informatiepositie ten opzichte van onder andere zorgverzekeraars. Tevens leidt dit tot knelpunten in het zorgproces bij informatie uitwisseling tussen zorginstellingen en in de informatievoorziening naar de patiënt. De patiënt staat nog te weinig centraal waardoor deze nog maar beperkt invulling geeft aan het voeren van eigen regie. Ziekenhuizen hebben te maken met een grote complexiteit aan informatiesystemen, waarbij het koppelen en ontsluiten van systemen geen sinecure is. Een volledig herontwerp is echter niet wenselijk of mogelijk, ook al omdat de informatie die al is vastgelegd in de systemen van toegevoegde waarde is voor de continuïteit. Deregulering is vereist om te komen tot een meer doelmatige informatievoorziening, maar ook complex gezien de vele partijen, afhankelijkheden en belangen. Landelijk wordt de noodzaak van een kwaliteitsimpuls in de informatievoorziening in de zorg onderschreven. Dit blijkt onder meer uit het informatieberaad van het Ministerie van VWS die met het veld een meerjarenagenda zorginformatie gaat opstellen om te komen tot een duurzaam informatiestelsel 1, de kamerbrief van juni 2014 met ambitieuze e-health doelstellingen voor de komende 5 jaar 2, het programma Registratie aan de bron van de NFU (2013), het rapport van de RVZ over patiënteninformatie (2014) en het initiatief rondom deregulering van de Agenda voor de zorg (2014). Het beschikken over de juiste informatie in contractering, goede overdrachtsinformatie in het zorgproces en meer regie op de informatie-uitvragen is essentieel voor ziekenhuizen om de business goed te kunnen besturen. Ziekenhuizen komen meer in control door zich te richten op de informatie die patiënten nodig hebben en laten zien dat zij transparant zijn en sturen op kwalitatief hoogwaardige en kosteneffectieve zorg. Om dit te bereiken is een stevige kwaliteitsimpuls in het informatielandschap van de ziekenhuizen noodzakelijk. Speerpunten NVZ komende 5 jaar In dit informatiebeleidsplan benoemt de NVZ een viertal speerpunten en zet de NVZ een richting uit met concrete stappen voor de komende 5 jaar. 1 Kamerbrief oktober 2013 Duurzaam informatiestelsel 2 Kamerbrief juli 2014 E-health en zorgverbetering

4 4/28 1. Eenmalige registratie en meervoudig gebruik Registratie aan de bron Het mogelijk maken van gestandaardiseerde vastlegging van data op de plaats van ontstaan, zodat meervoudig gebruik mogelijk is, dubbelregistratie wordt voorkomen en de kwaliteit van data omhoog gaat. De NVZ zet zich in op het ontwikkelen en gebruiken van de standaarden diagnose- en verrichtingen thesaurus en sluit aan bij internationale standaarden als SNOMED-CT. 2. Bevorderen van de uitwisselbaarheid van informatie a. Generieke Gegevens Overdracht (GOG) Het gebruik van standaarden is tevens van belang om de continuïteit van informatie, en daarmee van zorg, in ketens, netwerken en met huisartsen te borgen. De Generieke Overdracht Gegevens (gebaseerd op het internationale Continuity of Care Record, CCR) is een minimale dataset van overdrachtsinformatie die op een gestandaardiseerde manier gevuld wordt door middel van o.a. de diagnose- en verrichtingenthesaurus. De NVZ gaat met de NFU de invoering van de GOG faciliteren. b. Landelijk Schakel Punt (LSP) De NVZ is ondertekenaar van het LSP convenant en zet ook de komende 5 jaar in op het door ontwikkelen van het Landelijk Schakel Punt (LSP) als infrastructuur om de gegevensoverdracht in ketens en netwerken te organiseren. Focus ligt in eerste instantie op medicatie overdracht, aangezien dit is ook een aandachtsgebied is van de Veiligheidsagenda en de IGZ. c. Toegang medisch dossier Het faciliteren van eenduidige digitale toegang voor de patiënt tot een set van relevante medische gegevens uit het dossier. Ziekenhuizen kunnen dan op een efficiënte manier voldoen aan de wettelijke verplichting van toegang tot het medisch dossier en de e-health doelstelling van het Ministerie van VWS. Patiënten kunnen hierdoor meer eigen regie voeren en participeren in het zorgproces. d. E-health Creëren van randvoorwaarden om bewezen e-health toepassingen (teleconsultatie, telemonitoring, domotica, robotica, mobiele Apps etc.) verder op te schalen. 3. Regie op efficiëntere informatiestromen, uitvragen en kwaliteitsregistraties a. Stroomlijnen databanken en aanleverportalen Het creëren van randvoorwaarden om te komen tot het stroomlijnen van databanken en gegevensmakelaars (o.a. DHD, Vektis, DIS, DICA en andere kwaliteitsregistraties). Hierdoor kan het aantal gegevensstromen en aanleverportalen voor ziekenhuizen teruggebracht worden waardoor een efficiëntere gegevensverzameling en geïntegreerde informatie tot stand komt (bijvoorbeeld geïntegreerde kwaliteit en financiële informatie). Aandachtspunt bij de uitwerking zijn de privacy wetgeving en de zeggenschap over informatie. b. Eén landelijke indicatorenset De NVZ werkt met partijen uit de kwaliteit en doelmatigheidsagenda aan één landelijke indicatorenset zodat parallelle uitvragen van zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties (keurmerken) komen te vervallen. Via het voorwaarden kader kwaliteitsregistraties worden kwaliteitsregistraties getoetst op relevantie, kwaliteit, organisatie en bedrijfsvoering om te komen zinvolle en efficiënte registraties.

5 5/28 c. Doorontwikkeling kwaliteitsvenster De NVZ en haar leden voorzien patiënten van eenduidige, begrijpelijke en zinvolle keuze informatie middels het kwaliteitsvenster. Het kwaliteitsvenster voorziet nu in generieke keuze informatie en zal worden doorontwikkeld naar meer specifieke keuze-informatie op aandoening niveau. 4. Versterken informatiepositie branche en leden De NVZ wil op één centrale plek kunnen beschikken over kwaliteitsinformatie. Hierdoor kunnen dwarsverbanden tussen financiële en kwaliteitsinformatie gemaakt worden en kunnen de ziekenhuizen en de branche hun informatiepositie ten opzichte van onder andere zorgverzekeraars versterken. Gezien de voorsprong van andere partijen zal het voor bepaalde kwaliteitsinformatie beter zijn om allianties aan te gaan met andere partijen (o.a. Vektis of DICA) zodat de informatie niet zelf ontwikkeld hoeft te worden maar binnengehaald kan worden. Waar het wel kan zal ingezet worden op zelf het product te laten maken, bijvoorbeeld op basis van de Landelijke Basisregistratie Zorg (LBZ). Deregulering De invulling van het informatiebeleid draagt in belangrijke mate bij aan de doelstelling van de NVZ om te komen tot deregulering. De registratielast wordt door het werken aan één landelijke kwaliteitsindicatoren set sterk teruggedrongen, mede door het vervallen van parallelle uitvragen van zorgverzekeraars. Het gestandaardiseerd vastleggen van gegevens aan de bron leidt er tevens toe dat er eenduidige definities zijn waardoor hergebruik mogelijk is en dat achteraf coderen niet meer nodig is. Daarnaast geeft toetsingskader voor kwaliteitsregistraties ziekenhuizen meer regie in de beoordeling of een registratie relevant is, waardoor weinig zinvolle registraties kunnen vervallen. Samenwerking nodig voor realisatie Bij het realiseren van de speerpunten zijn veel stakeholders betrokken zoals patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars, andere zorgaanbieders (NFU, Actiz en 1 e lijn), het Ministerie van VWS, het Kwaliteitsinstituut, ICT leveranciers, NICTIZ, NZa, DHD en kwaliteitsregistratie organisaties (zoals DICA, NICE en NCDR). Daarnaast is de complexiteit van de materie groot en is het onmogelijk om vanuit de ziekenhuizen een totaal beeld te hebben van het (gewenste) gebruik van informatie en de effecten van wijzigingen in de informatievoorziening. Voorbeelden waaruit de complexiteit naar voren komt: Een landelijke kwaliteitsindicatoren set Vanuit het programma kwaliteit (Top 30) is ZN gestart met het, gezamenlijk met stakeholders, bepalen van de indicatorensets voor borst- en darmkanker. Bij de indicatorenset borstkanker zorg waren alleen al 17 stakeholders betrokken vanuit diverse patiëntenorganisaties, beroepsverenigingen en zorgverzekeraars waarmee op detail niveau definities van indicatoren afgestemd moesten worden. Inmiddels zijn deze indicatorensets tripartiet (patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars en zorgaanbieders) aangeboden en vastgesteld door het Kwaliteitsinstituut. Diagnosethesaurus De diagnosethesaurus is een vertaaltabel voor verschillende diagnose omschrijvingen om registratie aan de bron mogelijk te maken. Wetenschappelijke verenigingen moeten bepalen welke diagnose omschrijvingen herkenbaar en toepasbaar zijn in de praktijk.

6 6/28 Vervolgens moet NICTIZ een vertaling maken naar de internationale SNOMED-CT terminologie voor gegevensuitwisseling in het zorgproces. Daarnaast is een door het RIVM geautoriseerde afleiding naar de ICD-10 codering nodig voor onderzoek en vermelding op de factuur. Tevens is een door de NZa geautoriseerde afleiding naar de DBC diagnosetypering nodig om te kunnen declareren. Daarna begint de implementatie waarbij de diagnosethesaurus in het EPD ingebouwd worden door de ICT leveranciers en zorgprofessionals geïnstrueerd moeten worden in het gebruik ervan. Dit maakt dat de NVZ de speerpunten uit dit informatiebeleidsplan niet alleen kan realiseren en daar waar mogelijk zal aansluiten bij bestaande initiatieven. Dit zijn in ieder geval: Programma Registratie aan de bron van NFU en NICTIZ Informatieberaad duurzaam informatiestelsel van het Ministerie van VWS Kwaliteit en doelmatigheidsagenda en het programma kwaliteit (Top30) van ZN als prioriteiten voor transparantie. Activiteiten planning In onderstaande lange termijn planning zijn de hoofdactiviteiten geprioriteerd en ingedeeld in activiteiten voor de korte, middellange en lange termijn. 1. Registratie aan de bron Diagnose- en verrichtingenthesaurus (ontwikkeling/ implementatie) Pilot Generieke Overdracht Gegevens (GOG) Verbreding GOG Volledige informatie-uitwisseling op alle onderdelen middels GOG Toepassing standaarden en registratie aan de bron 2. Gegevensuitwisseling Medicatie uitwisseling via LSP Blue Button simpele versie (toegang patiënten tot eigen medische gegevens) Verbreding en verdere vulling Persoonlijk Gezondheid Dossier (PGD) Integratie PGD s en XIS-sen 3. Efficiëntere informatiestromen, uitvragen en kwaliteitsregistraties Inzetten op uitfaseren Zizo en vervallen parallelle uitvragen Convenant Voorwaarden kwaliteitsregistraties operationaliseren Aandoening specifieke kwaliteitsvensters Meten van kwaliteit in de keten, ketenregistraties 4. Versterken informatiepositie Vrijhandelsakkoord data- en informatieverzamelingen (toegang tot informatie) Organiseren toegang tot kwaliteitsregistraties Ontwikkeling van informatieproducten op aangeven NVZ < 2 jr 2-5 jr >5 jr De activiteiten voor 2015 worden in het jaarplan verder geconcretiseerd.

7 7/28 Na vaststelling van deze koers zal dit informatiebeleidsplan worden uitgewerkt in een concreet projectplan, waarin de prioriteiten, rollen en verantwoordelijkheden evenals de financiële aspecten verder uitgewerkt worden. Impact op de informatievoorziening De ontwikkelingen in het zorglandschap, de noodzakelijke kwaliteitsimpuls in de informatievoorziening en de speerpunten uit dit informatiebeleidsplan zijn aanleiding om samen met de NFU opnieuw te kijken naar de informatievoorziening voor de ziekenhuizen. De NVZ heeft samen met de NFU een aantal gezamenlijke speerpunten gedefinieerd, op basis van dit informatiebeleidsplan die als uitgangspunt voor de informatievoorziening dienen bij het bepalen van de noodzakelijke activiteiten voor de komende jaren. Eén van de partijen die mede invulling zou kunnen geven aan deze informatievoorziening is de DHD. Het is de rol van de DHD om te bepalen wat dit betekent voor de organisatie, activiteiten, planning en begroting en welke samenwerking hiervoor nodig is met andere partijen. DHD zal hiervoor een notitie opstellen welke in een later stadium bestuurlijk voorgelegd zal worden. Randvoorwaarde De in deze notitie geschetste ontwikkelingen kunnen alleen gerealiseerd worden als er een vraagbundeling richting de ZIS leveranciers zou zijn om de standaarden in hun systemen in te bouwen en koppelingen te realiseren ten behoeve van gegevensuitwisseling en ontsluitingen ten behoeve van transparantie. De NVZ ziet een rol voor het informatieberaad om hiervoor een gezamenlijke meerjarenagenda op te stellen waarop regie gevoerd kan worden. Hierbij kan een voorbeeld genomen worden aan Meaningful use of IT in healthcare in Amerika waarin duidelijke doelen geformuleerd zijn, wat gefaseerd en strak wordt uitgevoerd en waarin financiële prikkels zijn ingebouwd om de implementatie te bespoedigen. De NVZ neemt zitting in dit informatieberaad.

8 8/28 1. Inleiding Dit informatiebeleidsplan is geschreven voor de NVZ en haar leden en kan in een hoofdlijnen notitie ook dienen voor stakeholders. Informatie is van onschatbare waarde om de kwaliteit en doelmatigheid van de medisch specialistische zorg te vergroten. De NVZ, als branche vereniging, gebruikt informatie om met stakeholders als de Orde, ZN, NPCF, VWS, IGZ en koepels van zorgaanbieders landelijk beleid te ontwikkelen. De leden van de NVZ, de zorginstellingen, gebruiken informatie om in de eigen instelling en in de zorgketen met patiënten de kwaliteit en doelmatigheid van zorg te verbeteren en patiënten van informatie te voorzien. Daar waar enkele tientallen jaren geleden nog onvoorwaardelijk werd vertrouwd op de medische kennis en kunde van zorgprofessionals en de informatie zich vooral daar concentreerde is de vraag naar zichtbare kwaliteit en doelmatigheid als gevolg van onder andere de prestatiebekostiging en de veranderende informatiebehoefte van burger en patiënt sterk toegenomen. Informatie- en communicatietechnologie hebben een grote rol gespeeld bij deze ontwikkelingen doordat kwaliteit- en veiligheidsincidenten, praktijkvariatie, behandelkosten en een beeld van ontwikkelingen in macro financiële kaders inzichtelijk werden. In de afgelopen periode zijn medische, administratieve en kwaliteitsregistraties ontwikkeld voor verbeter, inkoop, keuze, verantwoording en handhaving doeleinden. Deze registraties zijn niet allemaal geïntegreerd, mogelijk omdat het eenvoudiger was om parallel te ontwikkelen, andere initiatieven niet bekend waren, danwel integratie technisch niet mogelijk was. Ziekenhuizen hebben hierdoor te maken met een grote complexiteit aan informatiesystemen, waarbij het koppelen en ontsluiten van systemen geen sinecure is. Een volledig herontwerp is echter niet wenselijk of mogelijk, ook al omdat de informatie die reeds is vastgelegd in de systemen van toegevoegde waarde is voor de continuïteit. Slimmer organiseren is echter nodig. De NVZ wil de komende jaren, samen met andere partijen, inzetten op een verbetering in de informatievoorziening, informatiepositie van de ziekenhuizen en branche en de verbetering van de informatiepositie van de patiënt. Uitgangspunt daarbij is dat een betere informatiepositie van de patiënt leidt tot een hogere kwaliteit en doelmatigheid van zorg en een tevreden patiënt. De volgende speerpunten worden in dit informatiebeleidsplan verder uitgewerkt. 1) Patiënt informatie Op het gebied van patiënten informatie willen we patiënten voorzien van zinvolle en begrijpelijke keuze-informatie. We willen patiënten voorzien van informatie om met zorgverleners samen te beslissen wat de best passende behandeling is. We willen patiënten voorzien van informatie om te komen tot meer regie en zelfmanagement, o.a. door toegang tot het dossier en de inzet van e-health technologie. 2) Business informatie Op het gebied van business informatie willen ziekenhuizen een efficiënte en passende informatievoorziening met meer regie op de informatie uitvragen. Ziekenhuizen willen een sterke gelijkwaardige informatiepositie in gesprekken met o.a. zorgverzekeraars. Tevens willen ziekenhuizen geen afhankelijkheid van (dure) externe inhuur voor spiegel en stuurinformatie. Relevante onderwerpen hierbij zijn:

9 9/28 Registratie aan de bron Uitwisselbaarheid van informatie Regie op efficiëntere informatiestromen, uitvragen en kwaliteitsregistraties Versterken informatiepositie branche en leden Leeswijzer In hoofdstuk 2 is de informatiebehoefte van de NVZ nader uitgewerkt. In hoofdstuk 3 de huidige informatievoorziening geschetst. Vervolgens zijn de speerpunten registratie aan de bron (hoofdstuk 4 gegevensdefinitie en standaarden), uitwisselbaarheid van informatie (hoofdstuk 4.3 en 5), regie op efficiëntere informatiestromen (hoofdstuk 5.2 en 6) en het versterken van de informatiepositie van de patiënt uitgewerkt (hoofdstuk 7).

10 10/28 2. Informatiebehoefte vanuit patiënt en business De druk op inzicht en verbetering van de kwaliteit en doelmatigheid van zorg neemt toe. Zonder informatie is er geen inzicht in de kwaliteit en doelmatigheid. Informatie is nodig zowel op brancheniveau bij de NVZ en stakeholders voor beleidsbepaling en sturing en op instellingsniveau, in de keten of regio ten behoeve van sturing op lokaal niveau en ondersteuning van het primair proces. In onderstaande figuur is weergegeven welke informatie nu en in de nabije toekomst nodig is vanuit de business voor de thema s kwaliteit, financiën, personeel en overige informatie en vanuit de patiënt om meer eigen regie te kunnen nemen op de kwaliteit van leven. Daaronder zijn op hoofdlijnen de beleidsthema s met de benodigde informatie en de rol die de NVZ daarin kan nemen toegelicht. Figuur 1: Informatie balanced score card business informatie en patiënten informatie 2.1 Business informatie De (beleids)ontwikkelingen in de zorg en de veranderende behoefte van patiënten bepalen welke informatie er nodig is op het gebied van kwaliteit, financiën en personele informatie. Hieronder zijn de voor de ziekenhuizen meest relevante ontwikkelingen geschetst met daaruit voortkomend de informatiebehoefte en de rol die de NVZ daarin kan spelen. a. Governance en integrale tarieven Met de komst van de integrale tarieven in de ziekenhuizen vindt herijking plaats van de governance structuur en de bestuurlijke verhoudingen tussen medisch specialisten en Raden van Bestuur. Om inzicht te krijgen in de consequenties van de verschillende scenario s is informatie nodig.

11 11/28 In ziekenhuizen is de Raad van Bestuur eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg, het eigenaarschap ligt bij medisch specialisten en medisch professionals. Om kwaliteit systematisch te kunnen borgen en verbeteren is een clinical governance structuur nodig voor intern toezicht. Om hier invulling aan te geven dient verbeterinformatie beschikbaar te zijn op Raad van Bestuur niveau en is integratie van kwaliteits- en financiële informatie nodig om te sturen op de waarde voor de patiënt (value based healthcare). Rol NVZ invulling informatiebehoefte Ontwikkelen van informatie (o.a. rekentools) om de consequenties van beleidsbepaling en scenario s rondom integrale tarieven in kaart brengen. Creëren van randvoorwaarden om toegang tot kwaliteitsinformatie voor bestuurders mogelijk te maken. Inzetten van DHD bij het (samen met anderen) ontwikkelen van meer geïntegreerde informatieproducten. NVZ leden hebben aangegeven behoefte te hebben aan informatieproducten waarin kwaliteit en financiën geïntegreerd zijn om te kunnen benchmarken. Versterken van de informatiepositie van de ziekenhuisbranche door dataverzameling danwel samenwerking met andere databanken voor toegang tot alle extern aangeleverde informatie. b. Vergroten doelmatigheid In het bestuurlijk hoofdlijnen akkoord medisch specialistische zorg hebben partijen zich gecommitteerd aan het terugdringen van de maximale groei van medischspecialistische zorg naar 1,5% in 2014 en tot 1% voor de periode Informatie is nodig om te monitoren of deze doelstelling behaald wordt. Daarnaast heeft de NVZ financiële informatie nodig om de beleidsbepaling en sturing te kunnen doen op de besturing en bekostiging van de ziekenhuisbranche. Rol NVZ invulling informatiebehoefte Vroegtijdig op macro niveau in beeld brengen of de maximale groei afspraken uit het bestuurlijk hoofdlijnen akkoord worden gerealiseerd en indien nodig analyseren waarom dit wel of niet het geval is. Hiervoor is een macro omzet monitor ontwikkeld. Informatie opstellen voor het bepalen van substitutie effecten ten behoeve van beleidsbepaling. c. Transparantie Voortvloeiend uit het bestuurlijk hoofdlijnen akkoord medisch specialistische zorg is door NVZ, NFU, Orde, ZN, NPCF, ZKN een kwaliteits- en doelmatigheidsagenda opgesteld. Het hoofddoel van de agenda is het verder verbeteren van de kwaliteit en doelmatigheid van zorg door middel van een lerend systeem dat is gebaseerd op een permanente planmatige verbetercyclus uitgevoerd door alle partijen in de zorg. Drie onderwerpen vormen de pijlers van de agenda: gepast gebruik, transparantie en juiste zorg op de juiste plaats. Ziekenhuizen willen graag transparant zijn over de kwaliteit en doelmatigheid van zorg. Hiervoor is informatie nodig. Ontwikkeling is het meer integraal bekijken van kwaliteitsinformatie (zie tabel 1), bestaande uit medische behandeluitkomsten (medische kwaliteit en complicaties) in combinatie met PROMs, proces en structuur indicatoren over de minimale dan wel basiskwaliteit (en ongewenste praktijkvariatie) en patiënt ervaringen (CQI). Het accent komt daarbij steeds meer te liggen op uitkomstindicatoren.

12 12/28 Figuur 2 Integrale kwaliteitsinformatie (bron: kwaliteits- en doelmatigheidsagenda MSZ) Voor de betrouwbaarheid van de transparantie informatie en voor het terugdringen van de registratielasten is het van belang dat er een beperkte landelijke eenduidige set van indicatoren is, stroomlijnen van definities en uitvragen is daarbij noodzakelijk. Daarnaast dient registratie en aanlevering op een efficiënte manier plaats te vinden, door middel van eenmalige registratie voor meervoudig gebruik. Rol NVZ invulling informatiebehoefte Inventarisatie en monitoren van de bestaande en in ontwikkeling zijnde kwaliteitsregistraties. Opstellen van randvoorwaarden voor kwaliteitsregistraties met NFU, Orde, ZN, NPCF en ZKN om te komen tot relevante en kwalitatief goede registraties (bij voorkeur in de keten en multidisciplinair) waarbij de organisatie en bedrijfsvoering van de registratie efficiënt geregeld zijn. Positioneren van DHD als gegevensmakelaar voor de ziekenhuizen richting informatievragers, al dan niet in samenwerking met anderen. Stroomlijnen van de diverse indicatorensets en processen van (kwaliteit)uitvragen. Het ontwikkelen en actueel houden van het Kwaliteitsvenster en aandoening specifieke vensters. Registratie aan de bron stimuleren en coördineren (samenwerking met NFU, NICTIZ en DHD). d. Keten en netwerkvorming De zorg voor patiënten wordt in toenemende mate niet meer enkel en alleen door een ziekenhuis geboden. Als gevolg van ontwikkelingen rondom de juiste zorg op de juiste plaats waarbij uitgegaan wordt van dichtbij waar het kan en ver weg als het moet ontvangen patiënten zorg bij verschillende type zorgaanbieders en hulpverleners. Dit betekent dat ook informatieoverdracht tussen zorgverleners en zorginstellingen moet plaatsvinden. Het landelijk Schakel Punt (LSP) biedt een infrastructuur om dit te doen. De implementatie en toepassing van het LSP kan nog verder uitgebreid worden. Vooral op medicatieoverdracht, wat tevens een aandachtspunt voor de Inspectie is. Rol NVZ invulling informatiebehoefte Stimuleren van de ontwikkeling en implementatie van het Landelijk Schakel Punt (LSP) en Generieke Gegevens Overdracht (GOG) om de overdracht tussen ziekenhuizen onderling en met de eerste lijn middels standaardisatie te verbeteren.

13 13/28 Faciliteren van (langere) termijn ontwikkeling van beslissingsondersteunende modellen voor het primaire proces in ziekenhuizen op basis van, onder andere bij DHD, beschikbare informatie. Informatie opstellen voor het bepalen van substitutie effecten ten behoeve van beleidsbepaling. Daarnaast zijn er een aantal branche activiteiten van de NVZ waarvoor personele informatie nodig is zoals de CAO ziekenhuizen en de Arbeidsvoorwaarden Medisch Specialisten (AMS). 2.2 Patiënt informatie Kwalitatief goede en veilige zorg, dient rekening te houden met de wensen en voorkeuren van de patiënt (zodat geen over- of onderbehandeling plaatsvindt) en waarde te creëren voor de patiënt (value based health care). Het verstrekken van de juiste informatie op het juiste moment aan patiënten is daarbij van belang. a. Keuze informatie Om een keuze te kunnen maken tussen verschillende ziekenhuizen heeft een patiënt informatie nodig. Informatie over de kwaliteit van zorg en de ervaringen van andere patiënten, maar ook over bijvoorbeeld de contractafspraken tussen het ziekenhuis en de eigen zorgverzekeraar over vergoedingen. Rol NVZ invulling informatiebehoefte Keuze informatie ter beschikking stellen aan patiënten middels het kwaliteitsvenster. Op landelijk niveau afspraken maken met o.a. de NPCF, het Zorginstituut en ZN over het ter beschikking stellen van keuze informatie uit ziekenhuizen ten behoeve van de transparantiekalender, zorgkaart Nederland en keurmerken. b. Regie op zorg en kwaliteit van leven In de komende jaren vindt een paradigma shift plaats waarbij het accent van patiënten beter maken steeds meer verschuift naar het vergroten van de kwaliteit van leven. Dit speelt met name een rol bij chronische ziekten. Informatietechnologie kan een positieve bijdrage leveren aan het vergroten van de eigen regie en zelfmanagement door toegang tot het dossier, een Persoonlijk Gezondheid Dossier (PGD) en e-health opdat de kwaliteit van leven toeneemt. Rol NVZ invulling informatiebehoefte Creëren van randvoorwaarden en stimuleren van innovaties op het gebied van presentatie van dossier en zorggegevens aan patiënten over zorgaanbieders heen zoals het in Amerika al gebruikte initiatief blue button. De NVZ ziet hierin ook een rol weggelegd voor het Ministerie van VWS om hier middels een meerjarenagenda voor het duurzaam informatiestelsel invulling aan te geven. Creëren van randvoorwaarden en stimuleren van innovaties op het gebied van zelfmanagement en vergroten eigen regie (o.a. Persoonlijk Gezondheid Dossier en e- health).

14 14/28 3. Huidige informatievoorziening 3.1 Huidige informatievoorziening ziekenhuizen De informatievoorziening in ziekenhuizen is complex en bestaat niet uit één systeem. Het hoofdsysteem voor ziekenhuizen is het ziekenhuisinformatiesysteem (ZIS). De exacte inhoud van een ZIS verschilt per softwareleverancier. De meeste ZIS leveranciers hebben het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) aan het ZIS toegevoegd, daarnaast ondersteunen sommige bijvoorbeeld laboratoriumprocessen. In het ZIS/EPD zijn zowel de medische patiëntengegevens (EPD) als de meer organisatorische, financiële en logistieke aspecten van patiënten vastgelegd. Deelsystemen (bijv. een radiologie systeem) in een ziekenhuis die niet opgenomen zijn in een ZIS/EPD kunnen via een koppeling in het ZIS/EPD worden opgenomen. Het Continuity of Care Record (CCR/CCD), is een deel set van informatie uit het ZIS/EPD specifiek voor gegevensoverdracht tussen zorgprofessionals binnen en tussen instellingen. Het CCR/CCD wordt nu nog niet in de praktijk gebruikt en nader toegelicht in hoofdstuk 3.4. De Landelijke Basisregistratie Zorg (LBZ, voorheen LAZR en LMR) is weer een deel set uit het ZIS/EPD. Gegevens uit het LBZ zijn o.a. patiëntgegevens, opname/ ambulant contact, diagnose opname/ambulant en verrichtingen. De gegevens uit de LBZ komen ook terug in het CCR/CCD. Kwaliteitsregistraties zijn vaak slechts deels in een ZIS/EPD opgenomen en worden daarnaast in deelsystemen of aparte registraties in bijvoorbeeld web portals van registratie organisaties ingevoerd. Idealiter zou een zorgprofessional eenmalig in één systeem registreren. In onderstaande figuur is de samenhang tussen verschillende systemen en registratie sets weergegeven. De diagnose is in het voorbeeld opgenomen in het ZIS/EPD, in de deels met het ZIS/EPD overlappende kwaliteitsregistratie en in het CCR/CCD en LBZ. In het voorbeeld is een andere kwaliteitsregistratie volledig losstaand van het EPD en met een andere wijze van diagnose registratie. ZIS/ EPD CCR/CCD LBZ Kwaliteitsregistratie Kwaliteitsregistratie Figuur 3 Samenhang ZIS/EPD, CCR/CCD, LBZ

15 15/ Aanlevering gegevens databanken Voor verschillende doeleinden leveren Nederlandse ziekenhuizen data aan databanken aan. In figuur 1 zijn de huidige informatiestromen van ziekenhuizen naar de verschillende databanken weergegeven. Figuur 4 Overzicht informatiestromen (bron: gebaseerd op informatiekaart DBC Onderhoud) Uit de informatiekaart komt naar voren dat de databanken van ziekenhuizen (DHD), zorgverleners (enkele tientallen databanken), patiënten (Miletus), zorgverzekeraars (Vektis) en overheid (DIS/DBC Onderhoud/NZa) gescheiden werelden zijn. Het datalandschap is sterk versnipperd. De volgende ziekenhuisinformatie is op dit moment centraal bij DHD beschikbaar: Landelijke Basisregistratie Zorg (LBZ) DIS-set met gefactureerde DBC s IGZ- basisset prestatie indicatoren (vanuit de rol van gegevensmakelaar voor ziekenhuizen richting IGZ) Enquête jaarcijfers ziekenhuizen

16 16/28 4. Gegevensdefinitie en Standaardisatie Op dit moment hebben ziekenhuizen te maken met grote hoeveelheden aan registraties voor kwaliteit en financiële parameters. Het is belangrijk dat de registratielasten voor de ziekenhuizen worden verminderd. Het registreren kost namelijk veel tijd die onder andere niet ingezet kan worden om de uitkomsten van de metingen daadwerkelijk om te zetten in verbeteringen. De NVZ streeft naar eenmalige registratie aan de bron voor meervoudig gebruik. Met andere woorden, meer doen met minder. Eenheid van taal middels gegevensdefinitie en standaardisatie zijn noodzakelijk voor: Registratielastverlichting en efficiëntere registratie, betrouwbare zorginformatie in zorgprocessen of netwerken, betrouwbare declaratie informatie, betrouwbare spiegelinformatie. Het bewustzijn van het belang van eenheid van taal en het gebruik van standaarden is breed aanwezig. Dit wordt tevens onderstreept door het initiatief van het ministerie van VWS voor een duurzaam informatiestelsel en het kwaliteitsinstituut die op termijn een informatiestandaard gaat toevoegen aan het toetsingskader als verbinding tussen de professionele standaard en het meetinstrument. Tevens is de NFU het programma Registratie aan de Bron gestart waarbij gestreefd wordt naar o.a. eenheid van taal. 4.1 Standaarden Wanneer de gegevensdefinitie vastgesteld is kunnen standaarden ontwikkeld worden om de gegevens op een eenduidige manier vast te leggen. De NVZ is al langer samen met DHD en NFU bezig met het ontwikkelen van standaarden voor ziekenhuizen. Het is van belang deze standaarden niet alleen binnen ziekenhuizen te ontwikkelen, maar ook in de keten om eenheid van taal te verkrijgen ten behoeve van de continuïteit van zorg. Dit vraagt ook meer landelijke regie. De NVZ ziet hiervoor een rol bij het door VWS ingestelde zorgbrede informatieberaad ten behoeve van een duurzaam informatiestelsel, waarin alle stakeholders in de keten op dit onderwerp betrokken zullen zijn. Standaarden zijn te onderscheiden in terminologie standaarden (bijv. SNOMED), classificatie standaarden (bijv. ICD10, diagnose en verrichtingen thesaurus), informatiestandaarden (bijv. LBZ) en communicatiestandaarden (bijv. HL7). Geordend naar onderdelen uit het zorgproces gaat de NVZ zich samen met betrokken partijen richten op de (door)ontwikkeling van de volgende standaarden: Diagnose: diagnosethesaurus, te integreren in de Landelijke basisregistratie Zorg (LBZ) Verrichtingen: verrichtingenthesaurus, te integreren in de Landelijke basisregistratie Zorg (LBZ) Zorgvraag, symptomen en (medische) kwaliteit: te ontwikkelen standaarden vanuit de kwaliteitsregistraties, mogelijk deels te integreren in de LBZ Generieke Gegevens Overdracht (GOG): minimale dataset voor gegevensoverdracht tussen professionals en zorgaanbieders Hieronder wordt een toelichting gegeven op het doel van de standaarden die in ontwikkeling zijn, de inhoud van deze standaarden en de ontwikkelrichting.

17 17/28 Diagnosethesaurus Verschillende termen worden gebruikt voor het vastleggen van de diagnose. Dit maakt dat in diverse zorginhoudelijke registraties de diagnose anders, en dus niet vergelijkbaar, worden vastgelegd. Met de diagnosethesaurus, een slimme vertaaltabel waarmee verschillende diagnose codering af te leiden zijn is eenmalige vastlegging voor meervoudig gebruik nodig. Ziekenhuizen hebben dan geen codeurs meer nodig die achteraf, vaak met de nodige vertraging, de diagnoses vastleggen voor o.a. de LMR (nu LBZ). In onderstaande figuur is de werking van de diagnose thesaurus schematisch weergegeven. De koppeling tussen Diagnoseconcepten en Snomed-CT termen komt tot stand in samenwerking met Nictiz. De afleiding naar de ICD-10 codering wordt geautoriseerd door het RIVM en de afleiding naar de DBC diagnosetypering wordt geautoriseerd door DBC Onderhoud. Figuur 6 diagnose thesaurus (bron: DHD) Voorbeeld Domein / zoekterm: reuma Diagnose concept: enthesopathie IDC-10: M779 enthesopatie niet gespecificeerd DBC: (Orthopedie 0305) 1487 overige enthesopatie schouder/ bovenarm De diagnose thesaurus is in ontwikkeling en wordt op dit moment (gedeeltelijk) toegepast door circa 10 ziekenhuizen. De ziekenhuizen en wetenschappelijke verenigingen hebben een actieve rol in de doorontwikkeling, draagvlak bij zorgprofessionals is hierbij van belang. Nieuwe ziekenhuizen die de diagnose thesaurus willen overnemen en bijdragen aan de ontwikkeling kunnen hierbij aansluiten. Doelstelling is dat uiteindelijk alle ziekenhuizen werken met de diagnose thesaurus zodat uniformiteit in de vastlegging plaatsvindt en daarmee ook uniformiteit in de uitvragen en spiegelinformatie bereikt kan worden op dit onderdeel. Op termijn moeten alle zorginhoudelijke registraties gebruik gaan maken van deze standaard voor diagnose registraties. Verrichtingen thesaurus Een groot deel van de onduidelijkheden over de declaratie regelgeving ontstaat doordat een informatiestandaard voor zorgactiviteiten ontbreekt. Definities van bijvoorbeeld een verpleegdag wisselen jaarlijks en zijn ook niet constant in de keten (in de GGZ wordt bijvoorbeeld een verblijfsdag gehanteerd) waardoor interpretatieverschillen ontstaan. DHD beheert, onderhoudt en ontwikkelt het verrichtingenbestand (CBV) voor de ziekenhuizen, en draagt zorg voor de verspreiding hiervan. Het CBV is gedateerd en moeilijk te onderhouden en daarnaast is geen vertaling mogelijk naar internationale standaarden als SNOMED-CT.

18 18/28 Daarom is DHD gestart met het ontwikkelen van een verrichtingen thesaurus afgeleid van SNOMED-CT met als doel dat ook de verrichtingen gestandaardiseerd en eenduidig worden vastgelegd zodat eenmalige registratie voor meervoudig gebruik mogelijk is. Doelstelling is dat alle ziekenhuizen straks werken met de verrichtingen thesaurus. Op termijn moeten alle zorginhoudelijke registraties gebruik gaan maken van deze standaard voor verrichtingen registratie. Landelijke Basisregistratie Zorg (LBZ) Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg is een gegevens set en heeft als doel het verstrekken van informatie over ziekenhuiszorg die toegepast kan worden bij de bedrijfsvoering in de ziekenhuizen, het benchmarken mogelijk maakt evenals het monitoren van kwaliteit en bedrijfsvoering. De diagnose- en verrichtingen thesaurus kunnen worden toegepast in de Landelijke Basisregistratie Zorg (LBZ). De diagnose- verrichtingen thesaurus is vooralsnog niet verplicht, er zijn nu ook ziekenhuizen die deze niet gebruiken en de benodigde vertalingen laten maken door medisch codeurs. Wanneer deze wel gebruikt worden, is sprake van registratie aan de bron en zullen medisch codeurs een andere rol krijgen. De LBZ is de opvolger van de LMR en de LAZR. DHD gaat samen met de NVZ stappen zetten in de betrouwbaarheid en actualiteit door het invoeren van maandelijkse aanleveringen en terugkoppelingen aan de ziekenhuizen. Tevens vindt koppeling met de financiële component (DIS) plaats ten behoeve van de macro omzet monitor te kunnen realiseren. 4.2 Standaarden voor kwaliteitsregistraties In kwaliteitsregistraties worden naast de diagnose en verrichtingen aspecten van o.a. de zorgvraag, symptomen en (medische) kwaliteit vastgelegd. Deze laatste zijn niet vastgelegd in de LBZ en hiervoor zijn vaak nog geen landelijke standaarden aanwezig. Kwaliteitsregistraties zijn nu veelal losse registraties met een eigen infrastructuur van registratie, aanlevering, databank beheer en spiegelrapportages. Gegevens voor kwaliteitsregistraties worden vaak voor dat doel alleen geregistreerd en niet geïntegreerd in de bestaande registraties. Hierdoor is sprake van een hoge administratieve last. Ziekenhuizen hebben vaak geen overzicht op alle in het ziekenhuis lopende kwaliteitsregistraties en de uitkomsten die hieruit voortkomen. Uit een inventarisatie van NVZ en DHD is naar voren gekomen dat er op dit moment ongeveer 100 (niet financiële) zorginhoudelijke registraties zijn. De NVZ heeft samen met de NFU, ZN, Orde, NPCF en ZKN een landelijk voorwaarden document kwaliteitsregistraties medisch specialistische zorg ontwikkeld. Naast de toets op o.a. relevantie streeft de NVZ hiermee naar meer standaardisatie, eenduidige gegevensvastlegging en eenmalige registratie voor meervoudig gebruik wat de kwaliteit van de uitkomsten uit de registraties ten goede komt. Daarnaast gaat het kwaliteitsinstituut het gebruik van informatiestandaarden in meetinstrumenten borgen in het toetsingskader. Een informatiestandaard is een verzameling afspraken die er voor moeten zorgen dat de zorginformatie met de juiste kwaliteit kan worden vastgelegd, opgevraagd, gedeeld, uitgewisseld en overgedragen (bron: Nictiz). Wat wil de NVZ bereiken? Eenheid van taal en eenmalige registratie aan de bron voor meervoudig gebruik. Rol NVZ? Landelijke afspraken maken over standaarden en regie daarover via het informatieberaad onder leiding van het Ministerie van VWS. Met de NFU de opdracht geven aan DHD om (met NICTIZ) de diagnose- en verrichtingen thesaurus te ontwikkelen en leden te faciliteren bij implementatie.

19 19/28 5. Gegevensuitwisseling Patiënten ontvangen zorg over de muren van het ziekenhuis heen en maken gebruik van de zorg bij verschillende zorgaanbieders. Informatieoverdracht binnen, maar vooral ook tussen zorgaanbieders is van essentieel belang voor het leveren van kwalitatief goede zorg. Voor een goede informatieoverdracht is het gebruik van dezelfde terminologie en gegevens set binnen en tussen zorgaanbieders van belang. Daarnaast moet er een infrastructuur aanwezig zijn om deze gegevens op een betrouwbare, veilige en efficiënte manier van de ene naar de andere zorgaanbieder te krijgen. De NVZ richt zich de komende jaren op Generieke Overdracht Gegevens en het Landelijk Schakel Punt om dit te realiseren. 5.1 Generieke Overdracht Gegevens Continuity of Care Record (CCR) is een communicatie standaard bestaande uit een dataset met kerngegevens van een patiënt die beschikbaar gesteld kan worden voor andere zorgverleners in de keten. De acht UMC s hebben samen met Nictiz de inhoud van het CCR vertaald naar de Nederlandse situatie, dit is de Generieke Overdracht Gegevens (GOG) communicatie standaard geworden. De gegevens uit het GOG moeten uit de basisregistratie (ZIS/EPD) voortkomen. De CCR/CCD gaat voor een belangrijk deel over inhoud. Zo wordt er bijvoorbeeld gewerkt met Snomed CT voor het vastleggen van klachten, symptomen en ziektes met behulp van klinische terminologie. Dit is een goede methodiek om de medische werkelijkheid vast te leggen en als basis voor de minimale overdracht gegevens set. Onder de vlag van het project registratie aan de bron van de NFU vinden proeftuinen plaats met het GOG waaraan ook ziekenhuizen deelnemen. Hierna kan bredere invoering plaatsvinden, verwachting is dat dit nog enkele jaren zal duren. In oktober 2013 heeft het NVZ bestuur het CCR/CCD-initiatief als standaard voor berichtuitwisseling met betrekking tot essentiële patiëntgegevens onderschreven en aangegeven het gebruik hiervan bij de leden van de NVZ aan te bevelen. De noodzaak tot goede informatieoverdracht wordt ook onderschreven door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) die in 2014 toetst in hoeverre de overdracht(en) van gegevens door geriatrie/interne, chirurgie en neurologie bij ontslag uit het ziekenhuis, voldoen aan weten regelgeving en veldnormen. Ook de Nationale Implementatie Agenda ehealth (NIA) van KNMG, NPCF en ZN onderschrijft het belang en heeft aangegeven dat het toepassen van een kerndataset op basis van de CCR door de complete keten centraal zal staan in de komende jaren. 5.2 Landelijk Schakel Punt (LSP) Een patiënt krijgt in veel gevallen te maken met meerdere specialismen, locaties, ziekenhuizen en organisaties in de keten als bijvoorbeeld huisartsen, apothekers en verpleegen verzorgingshuizen. Om de continuïteit van de kwaliteit van zorg te kunnen borgen is overdracht van patiënt gegevens nodig via een veilige infrastructuur. Het landelijk Schakelpunt (LSP) kan voorzien in de rol van veilige infrastructuur voor gegevensuitwisseling tussen diverse zorgorganisaties. Standaarden voor gegevenssets met betrekking tot bijvoorbeeld medicatie overdracht, chronische aandoeningen of andere keteninformatie kunnen hier ingehangen worden (zoals het GOG). De NVZ streeft ernaar om zowel de toepassingen als het gebruik van het landelijk Schakelpunt in de komende jaren verder uit te breiden. Hierin werkt de NVZ samen met de VZVZ.

20 20/28 Wat wil de NVZ bereiken? De NVZ wil de informatieoverdracht in het zorgproces verbeteren om zo de kwaliteit en doelmatigheid van zorg te verbeteren. Rol NVZ? Met de NFU de ontwikkeling en implementatie van de Generieke Overdracht Gegevens (GOG) verder vormgeven en faciliteren. Inzetten op uitbreiding van onderwerpen (o.a. medicatie) en toepassing via het Landelijk Schakel Punt (LSP) als infrastructuur om informatieoverdracht te faciliteren.

21 21/28 6. Informatiestromen en stuurinformatie Ziekenhuizen ervaren een grote registratielast rondom het vastleggen en aanleveren van (kwaliteits)informatie. Wanneer de registratie in het zorgproces aan de bron (en geïntegreerd in het EPD) wordt vastgelegd neemt de registratielast in de vastlegging van gegevens af en de betrouwbaarheid van de gegevens toe. Een efficiënt proces en structuur rondom gegevens aanlevering is nodig om ook hier de registratielast te reduceren en de betrouwbaarheid van de stuurinformatie te vergroten. Voor ziekenhuizen is toegang tot stuur- en spiegelinformatie en een sterke informatiepositie noodzakelijk om te kunnen sturen op verbetering en borging van de kwaliteit en doelmatigheid van zorg. 6.1 Infrastructuur en informatiestromen Voor verschillende doeleinden leveren Nederlandse ziekenhuizen data aan gegevensmakelaars aan. Gegevensmakelaars vervullen als databank en intermediair tussen ziekenhuis en informatievrager een rol bij het aanleveren van informatie uit de databanken. De gegevensmakelaars van ziekenhuizen (DHD voor LBZ en DIS), zorgverleners (enkele tientallen databanken voor zorginhoudelijke registraties), zorgverzekeraars (Vektis/ Miletus voor declaraties/patiëntervaringen) en overheid (NZa/DBC Onderhoud voor DIS) zijn nog gescheiden werelden. Het datalandschap is sterk versnipperd. Dit brengt de volgende knelpunten met zich mee: Ontbreken van geïntegreerde informatie doordat data beperkt wordt uitgewisseld vanwege privacy, technische, inhoudelijk niet vergelijkbare definities uitdagingen of eigenaarschap discussies. Ontbreken van een overzicht op ziekenhuis en branche niveau, waardoor spiegelinformatie slechts beperkt gebruikt wordt. Hoge kosten als gevolg van losse (web) applicaties, een veelheid aan aanleverportalen en databanken en de inkoop van informatieproducten bij externe partijen. Bestuurlijke drukte door afstemming en deelname aan (bestuurlijke) overleggen nodig is als gevolg van de versnippering van organisaties die zich met registraties, aanleveringen en informatie bezig houden. Stroomlijnen informatiestromen, aanleverportalen en databanken De NVZ heeft de volgende uitgangspunten bij het stroomlijnen van informatiestromen, aanleverportalen en databanken: Ziekenhuizen accorderen zelf de aangeleverde informatie, zodat het ziekenhuis weet welke informatie transparant wordt en hier verantwoordelijkheid op kan nemen. Gegevens worden slechts eenmaal aangeleverd voor landelijke transparantie doeleinden. Hierbij geldt eenmalige aanlevering, voor meervoudig gebruik. Dit impliceert een reductie in het aantal aanleverportalen. Landelijke transparantie informatie is beschikbaar op branche niveau bij DHD, het beheer van gegevens hoeft hiervoor niet bij DHD te liggen. Positionering van DHD als gegevensmakelaar voor de ziekenhuizen bij het kwaliteitsinstituut voor het aanleveren van de informatie ten behoeve van de transparantiekalender, al dan niet in samenwerking met anderen. Deels vervult zij nu deze rol ook al voor gegevens uit de LMR/LBZ voor o.a. het CBS en voor de basisset prestatie indicatoren voor de IGZ.

22 22/28 In onderstaand schema is de ontwikkeling op langere termijn weergegeven zoals de NVZ en DHD deze voor ogen zien: Ziekenhuizen leveren informatie aan meer gecombineerde Trusted Third Party s (TTP s) (Vektis, DHD en enkele TTP s vanuit kwaliteitsregistraties). Ziekenhuizen hebben een bewerkersovereenkomst met deze TTP s. De betrouwbaarheid van de gegevens in de ziekenhuizen is tevens bepalend voor de kwaliteit van de spiegelinformatie. De TTP s hebben een of meer gescheiden databanken en stellen de geanonimiseerde data beschikbaar aan organisaties die inhoudelijk deze data moeten duiden en er spiegelinformatie van maken (met name wetenschappelijke verenigingen). Ziekenhuizen hebben een deelname overeenkomst met deze organisaties. De spiegelinformatie wordt vervolgens door de TTP klaargezet ter accordering door het ziekenhuis voor aanlevering naar informatie vragende partijen waarmee vooraf afspraken zijn gemaakt over de informatie waarover zij mogen beschikken. Figuur 7 Overzicht ontwikkelrichting gegevensmakelaars Governance Het samenbrengen van databanken en data organisaties brengt vanuit schaalvoordelen, kennisdeling en informatie verrijking een aantal voordelen. De governance van dataeigendom en het gebruik van de gegevens uit de databanken moet echter wel voor alle partijen en met het oog op privacy aspecten goed geregeld zijn. Dit vraagt een zorgvuldig proces waarin doelen, haalbaarheid en financiële, juridische en organisatorische aspecten worden afgewogen. De NVZ en DHD blijven in overleg met partijen of en hoe een verdere (operationele) samenwerking vorm te geven is. Aandachtspunt bij de samenwerking met Vektis is de huidige juridische structuur van commanditaire vennootschap waarbij individuele zorgverzekeraars een groot eigendomsbelang hebben.

23 23/28 Er zijn tevens partijen die data opvragen uit de diverse databanken. Het hanteren van een dataprotocol door databanken is van belang om te borgen dat de (geanonimiseerde) data op een juiste manier gebruikt wordt. Ook DHD hanteert een dergelijk dataprotocol. 6.2 Transparantie (kwaliteitsinformatie) Transparantie van financiële informatie vindt plaats via prijslijsten en declaratiegegevens. De nadruk zal, voor transparantie van informatie, de komende jaren liggen op kwaliteitsinformatie voor het ontwikkelen van indicatorensets voor inkoop, keuze, toezicht en publieke verantwoording. De basisset kwaliteitsindicatoren IGZ kent reeds een vaste ontwikkelagenda waarbij afspraken gemaakt zijn over het proces en het aantal te wijzigen danwel toe te voegen indicatoren. De uitfasering van de ZiZo indicatorensets voor inkoop, keuze en publieke verantwoording dient de komende periode verder vorm te krijgen waarbij de focus ligt op een beperkte set onderscheidende voornamelijk uitkomstindicatoren. Doel is om te komen tot een breed gedragen set. Hiertoe is aansluiting bij andere initiatieven zoals de kwaliteits- en doelmatigheid agenda en het programma kwaliteit van ZN gewenst om de ontwikkeling van separate indicatorenlijsten en -uitvragen te voorkomen. Uitgangspunt is het hanteren van uniforme landelijke indicatoren in het inkoopproces, zodat de parallelle uitvragen van individuele zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties op onderwerpen die geborgd zijn in de door het kwaliteitsinstituut vastgestelde indicatoren sets komen te vervallen. Het beleid dat zorgverzekeraars voeren naar aanleiding van de uitkomsten op deze indicatoren kan per zorgverzekeraar verschillen. Het toetsen van kwaliteitsregistraties waaruit de (uitkomst) indicatoren moeten komen vindt plaats door invulling van het voorwaardenkader kwaliteitsregistraties medisch specialistische zorg. Het uitgangspunt van de NVZ is dat de uitvragen voor kwaliteitsinformatie volgens een vaste jaarplanning plaats moeten vinden. Hierbij geldt een eenduidig proces en aanlevering door het ziekenhuis zelf (al dan niet via een gegevensmakelaar). Verder zou alleen kwaliteitsinformatie uitgevraagd moeten worden waarvan de kosten en registratielast opwegen tegen de te verwachten kwaliteitsvoordeel. Uitgangspunt is dat gegevens die reeds uitgevraagd worden door andere partijen en openbaar zijn, bijvoorbeeld via de transparantie kalender van het Kwaliteitsinstituut, niet opnieuw uitgevraagd worden bij ziekenhuizen Kwaliteitsvenster Naast het aanleveren van data ten behoeve van kwaliteitsinformatie aan diverse databanken presenteren ziekenhuizen ook zelf kwaliteitsinformatie aan patiënten. De NVZ faciliteert haar leden hierin middels het Kwaliteitsvenster. In het Kwaliteitsvenster presenteren ziekenhuizen tien bestaande indicatoren met een toelichting. Doorontwikkeling zal plaatsvinden naar aandoening specifieke vensters met een groter aandeel uitkomstindicatoren. 6.3 Financiële en kwalitatieve stuurinformatie Het (door) ontwikkelen van informatieproducten waarin zowel de kwalitatieve als de financiële component terug komt kan interessant zijn op ziekenhuis, branche en ketenniveau. Waarbij voor informatie op ketenniveau samenwerking gezocht dient te worden met andere databanken. Ontwikkeling van deze informatieproducten dient plaats te vinden op aangeven van de (gezamenlijke) ziekenhuizen.