Prognoses ontwikkeling tim woningvoorraad 2023

Transcriptie

1

2 Inleiding Voor u ligt het Activiteitenoverzicht 2019 van Domesta. In dit overzicht geven wij onze activiteiten weer voor 2019 met een doorkijkje naar De activiteiten vormen een bijdrage aan het volkshuisvestelijk beleid van de gemeente, beschreven in de Woonvisie "Thuis in Emmen: snoeien doet bloeien" en het II Lokaal Akkoord " dat in ontwikkeling is. Aanbod en ontwikkeling voorraad Wij hebben 3312 woningen en 505 intramurale zorgwoningen in uw gemeente (peildatum ). De komende vijf jaar breiden we onze voorraad in uw gemeente uit. Dit doen we als volgt. Prognoses ontwikkeling tim woningvoorraad 2023 Totaal Gemiddeld Totaal Sloop Aantal woningen Nieuwbouw Aantal woninqen Aankoop Aantal woninqen Verkoop Aantal woninqen Postcode 7761,7764,7765,7766,7812,7823,7827,7887 Dit gaat over de volgende projecten: Nieuw-Schoonebeek: 22 inmiddels gesloopte woningen, nieuwbouw 12 woningen. Weiteveen en Zandpol: sloop van 36 woningen, nieuwbouw van 32 woningen. Boslaan Emmen: nieuwbouw van 47 appartementen. Slenerbrink Emmen: nieuwbouw van 16 tiny houses. Zandpol: sloop van 6 woningen. Schoonebeek: sloop van 11 woningen en nieuwbouw van 4 woningen. Emmen: renovatie van een winkelpand naar 3 appartementen. We onderzoeken of we bezit kunnen aankopen van partijen dat zich buiten hun marktgebied bevindt. Samen met uw gemeente, Leger des Heils en VNN onderzoeken we de mogelijkheden van een initiatief voor Beschermd Wonen in de gemeente Emmen. In bovengenoemde projecten bouwen we 58 woningen levensloopbestendig. Ter preventie van eenzaamheid gaan wij waar mogelijk 'ontmoetingsgericht' bouwen. Drenthe Huurt In Drenthe zijn wij samen met de Drentse corporaties en huurdersorganisaties gestart met het opzetten van een gezamenlijk woonruimteverdeelsysteem Drenthe Huurt. Op de website vinden woningzoekenden een overzicht van alle beschikbare sociale huurwoningen van de acht Drentse woningcorporaties. Met een gezamenlijk woonruimteverdeelsysteem willen we het zoeken naar een passende huurwoning in Drenthe verder vereenvoudigen. Naar verwachting treedt het systeem per 1 juli 2019 in werking. Van de gemeente wordt in de loop van volgend jaar een zienswijze gevraagd op de juridische entiteit waarin Drenthe Huurt wordt ondergebracht.

3 Betaaibaarheid In 2019 zullen wij de totale huursom maximaal met inflatie laten stijgen. Dit zetten we naar verwachting ook door naar ,5% van de huishoudens had in 2017 te maken met een huurachterstand. Sinds 2017 hebben wij geen huisuitzettingen gedaan als gevolg van huurachterstand. Ook de komende vijf jaar streven we opnieuw naar nul huisuitzettingen. Vooralsnog zetten wij de maatregelen van 2018 voort in 2019 waaronder het Betaaibaarheidsfonds, gezamenlijk huisbezoek met Welzijn, maatwerkgesprekken en de woonkostenrekenmachine. In de prestatieafspraken nemen wij graag concrete afspraken op over de inzet en financiering van de voorzieningenwijzer in uw gemeente in In 2019 worden de resultaten bekend van het Woonlastenonderzoek. Op basis van deze resultaten kijken we of er meer, minder of andere maatregelen wenselijk zijn. Woningvoorraad naar huurklasse* % goedkoop 18% 1 <f01o 21% % betaalbaar - laag 6<fOio 6<fOio 63% % betaalbaar - hoog 6% 5% 9% % duur 6% 6% 6% % boven huurtoeslaoorens 1% 1% 1% *o.b.v. feitelijke huur Kwaliteit De komende jaren staat voor de gemeente Emmen veel planmatig onderhoud op stapel. Hierdoor zal er veel activiteit zijn in de complexen in de gemeente. In 2019 wordt in ruim 50 complexen kleine en grote onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd, waaronder Rolderbrink, Heidehiem, Zuidermarke, Holdert, Rietgors, Alpenkraai en Torenkraai. In Klazienaveen staan bij diverse woningen dakwerkzaamheden gepland in In de periode vervolgen we onderhoudswerkzaamheden aan de Rolderbrink en starten we met onderhoud in De Borg. Daarnaast staat in deze periode planmatig onderhoud gepland in de Dillehof en de Schippersbeurs in Klazienaveen en de Meerstede in Emmen. Duurzaamheid Wij verduurzamen onze woningen stapsgewijs richting een energie-index van max In 2019 worden de complexen aan de Beatrixlaan e.o, de Rolderbrink, Kapelstraat, De Holdert en Heidehiem verduurzaamd. In 2020 ronden we de verduurzaming aan de Rolderbrink af. We starten het experiment '10x anders warm' waarbij 10 huurders en installateurs experimenteren met duurzame vormen van het verwarmen van een woning. Eneroetische kwaliteit Gemiddelde energie-index woningen 1.39 Max.1.25 Max vlgs Nader voorschrift) <0,6 A++ 3% 3% 3% 0,61-0,80 A+ 2% 3% 4% 0,81-1,20 A 21% 25% 25% 1,21-1,40 B 28% 38% 54% 1,41-1,80 C 36% 25% 13% 1,81-2,10 D 7% 4% 2% 2,11-2,40 E 2% 1% 0% 2,41-2,70 F 1% 0% 0% >2,70 G 1% 0% 0%

4 Elke gemeente moet voor 2023 een warmtetransitieplan gereed hebben. Wij moeten echter nu al keuzes maken voor verduurzaming van onze woningen die in hoge mate samenhang hebben met dit plan. Daarom willen we de gemeente vragen om hoge prioriteit te geven aan het opstellen van dit plan en deze zo spoedig mogelijk op te stellen. Zorg Op 1 januari 2018 zijn 1683 woningen seniorgeschikt in uw gemeente. Wij willen de dienstverlening voor ouderen gekoppeld aan het langer thuis wonen verbeteren. In 2018 ronden we hiervoor de voorbereidingen, waaronder een behoefteonderzoek af. Ook ontwikkelen wij in 2018 een producten/diensten aanbod. Wij willen met de gemeente in dat verband graag duidelijke afspraken en afstemming over voorzieningen die vanuit de WMO worden gefaciliteerd, inclusief aanpassingen in de woonomgeving. In 2019 willen wij deze producten en diensten aanbieden aan huurders. Ook willen wij in 2019 graag in samenwerking met de gemeente, Lefier, Woonservice, Huurdersorganisaties en Sedna een gemeenschappelijk loket inrichten waar onze huurders terecht kunnen met al hun vragen over langer thuis wonen. In 2019 gaan wij bij 2 complexen een scootmobielstalling realiseren in uw gemeente. Leefbaarheid Als aandachtswijken zien wij voor 2019 Bargeres en Emmen-Centrum. In deze wijken zijn we al volop bezig met de uitvoering van verschillende leefbaarheidsmaatregelen. In 2022 maken we een wijkanalyse van Angelslo en kijken aan de hand daarvan welke maatregelen wenselijk zijn in deze wijk. In 2019 voeren we onze nieuwe visie op Leefbaarheid uit. We verleggen de focus van reactief naar preventief. Onze medewerkers zijn hierdoor vaker aanwezig en aanspreekbaar in de wijken en dorpen. Medewerkers van Domesta gaan niet langer op meldingen van lichte overlast situaties af. Daarvoor bieden we bewoners de mogelijkheid om in gesprek te gaan met een wooncoach of Buurtbemiddeling in te schakelen. De wooncoach geeft persoonlijke tips en advies hoe je een lastig gesprek met je buren kunt voeren. Buurtbemiddeling bemiddelt als buren er samen niet uitkomen. We leggen focus op het oplossen van zware overlastsituaties. Daarvoor willen we in samenwerking met o.a. uw gemeente en politie een interventieteam zware overlast opzetten. Daarnaast: ontwikkelen we in 2019-samen met huurders- nieuwe normen voor tuinonderhoud. zijn we voornemens om jaarlijks vanaf 2019 op scholen - bij voorkeur in samenwerking met de gemeente - lezingen te geven om onze toekomstige huurders al vroeg bewust te maken van wat "goed wonen" inhoudt. Zetten we preventief maatregelen in om klachten over geluidsoverlast in gehorige woningen terug te dringen door betere informatievoorziening aan woningzoekenden en het treffen van bouwkundige maatregelen tijdens groot onderhoud. Bijzondere doelgroepen Van de woningen die in 2019 tim 2023 vrijkomen stellen wij jaarlijks max. 10% beschikbaar aan statushouders en 5% aan zorgpartijen voor bijzondere doelgroepen zoals slachtoffers van huiselijk geweld, ex-gedetineerden en mensen met psychische problematiek. Naar verwachting zijn dit 20 woningen per jaar voor statushouders en 5 voor zorgpartijen. Mocht dit aantalontoereikend zijn gaan we met de gemeente en huurdersorganisatie in gesprek.

5 Met de gemeente en zorgaanbieders zijn we in gesprek over het beschikbaar stellen van woningen voor Beschermd Wonen. Dit kan van invloed zijn op het aantal woningen dat we beschikbaar stellen voor zorgpartijen. Investeringen In onderstaande tabellaten wij zien wat wij willen investeren in uw gemeente. Investeringen tim 2023 Sloop en nieuwbouw 2,0 mln 338 dz Planmatig onderhoud en verduurzaming 8,6 mln 22,7 mln Niet-planmatig onderhoud 2,0 mln 7,9 mln Leefbaarheid* 245 dz 980 dz *incl. jaarlijks personele lasten voor 5.3 fte waarvan 3.2 fte huismeester, de totale leefbaarheidsuitgaven bedragen 66 per vhe. Financiële paragraaf Wij vinden het belangrijk dat we onze financiële continuïteit waarborgen en op die manier ook in de toekomst onze doelgroep kunnen blijven voorzien in voldoende beschikbare woningen tegen een betaalbare prijs. Domesta heeft voldoende middelen om bovengenoemde activiteiten te realiseren. We lezen dat af aan de ontwikkeling van onze financiële ratio's op langere termijn, gepresenteerd in onderstaande tabel. We blijven binnen de grenzen die het AWIWSW stelt. De prognoses worden overigens berekend op basis van lange termijn prognoses en moeten als indicatief worden beschouwd. Criteria Ontwikkeling ratio's AWIWSW Loan to value bedrijfswaarde in % max 75 71,6 73,9 72,9 74,1 73,3 Solvabiliteit volkshuisvestelijke bestemming in % min 20 46,9 41,8 41,7 42,1 42,7 ICR min 1,4 2,27 2,35 2,45 2,73 2,43 DSCR min 1,0 1,62 1,74 1,71 1,72 1,76

6

7 Activiteitenoverzicht Domesta ; afgestemd op Lokaal Akkoord Thema: beschikbaarheid en betaaibaarheid Hoofddoel: In 2023 kan iedere woningzoekende in de sociale huursector in Emmen binnen een jaar een woning huren die passend is bij het inkomen en bij de huishoudenssamenstelling. Beschikbaarheid Beschikbaarheid gaat over de ontwikkeling van de sociale huurvoorraad (nieuwbouw, sloop en verbetering) in relatie tot de verwachte ontwikkeling van de doelgroep. 1. Dit betekent... geen groei van de sociale huurvoorraad in de gemeente als geheel. Binnen de gemeente is er onderscheid tussen de kern Emmen waar groei nodig is en de overige gebieden. In De Blokken en De Velden is sprake van stabilisatie en in De Monden kan de voorraad krimpen; afname van het aantal eengezinswoningen met 10 tot 60 woningen tot 2021; groei van het aantallevensloopgeschikte woningen met 110 tot 150 woningen tot 2021; jaarlijks worden ongeveer 200 woningen gemoderniseerd (sloop/nieuwbouw of renovatie). De corporaties... o werken hun strategisch voorraadbeleid uit, conform de uitgangspunten van de woningmarktopgave. o realiseren gezamenlijk jaarlijks gemiddeld 15 tot 35 levensloopgeschikte woningen, en moderniseren gemiddeld 200 woningen per jaar. o gaan terughoudend om met verkoop en stemmen dit jaarlijks af met de gemeente. In de op te stellen woon- en leefbaarheidsvisies krijgt verkoop van corporatiebezit, net als terugkoop van voormalig corporatiebezit aandacht. Met als gewenst resultaat o Aantal voorgenomen en gerealiseerde onttrekkingen door sloop of transformatie in de sociale huur in de periode tot respectievelijk 2021 en 2026 is passend bij de gewenste afname en verbeteropgave naar typologie en locatie. o Huurders kunnen binnen een jaar een passende huurwoning vinden. o Aantal verkopen en terugkopen (van/uit versnipperd bezit) is passend bij de gewenste afname en verbeteropgave naar typologie en locatie. 1

8 Dit doet Domesta Wij hebben 3312 woningen en 505 intramurale zorgwoningen in uw gemeente (peildatum ). Dit doen we als volgt. De komende vijf jaar breiden we onze voorraad in uw gemeente uit. Prognoses ontwikkeling woningvoorraad Totaal Totaal Sloop Aantal woningen Nieuwbouw Aantal woningen Aankoop Aantal woningen Verkoop Aantal woningen Postcode 7761, 7764, 7765, 7766, 7812, 7823, 7827, 7887 Dit gaat over de volgende projecten: Nieuw-Schoonebeek: 22 inmiddels gesloopte woningen, nieuwbouw 12 woningen. Weiteveen en Zandpol: sloop van 36 woningen, nieuwbouw van 32 woningen. Boslaan Emmen: nieuwbouw van 47 appartementen. Slenerbrink Emmen: nieuwbouw van 16 tiny houses. Zandpol: sloop van 6 woningen. Schoonebeek: sloop van 11 woningen en nieuwbouw van 4 woningen. Emmen: renovatie van een winkelpand naar 3 appartementen. We onderzoeken of we bezit kunnen aankopen van partijen dat zich buiten hun marktgebied bevindt. Samen met uw gemeente, Leger des Heils en VNN onderzoeken we de mogelijkheden van een initiatief voor Beschermd Wonen in de gemeente Emmen. In bovengenoemde projecten bouwen we 58 woningen levensloopbestendig. Ter preventie van eenzaamheid gaan wij waar mogelijk 'ontmoetingsgericht' bouwen. Modernisering De komende jaren staat voor de gemeente Emmen veel planmatig onderhoud op stapel. Hierdoor zal er veel activiteit zijn in de complexen in de gemeente. In 2019 wordt in ruim 50 complexen kleine en grote onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd, waaronder Rolderbrink, Heidehiem, Zuidermarke, Holdert, Rietgors, Alpenkraai en Torenkraai. In Klazienaveen staan bij diverse woningen dakwerkzaamheden gepland in In de periode vervolgen we onderhoudswerkzaamheden aan de Rolderbrink en starten we met onderhoud in De Borg. Daarnaast staat in deze periode planmatig onderhoud gepland in de Dillehof en de Schippersbeurs in Klazienaveen en de Meerstede in Emmen. 2

9 Investeringen Sloop en nieuwbouw 2,Omln -300 dz" 158 dz Planmatig onderhoud en verduurzaming 8,6 mln 7,8 mln 4,6 mln Niet-planmatig onderhoud 2,0 mln 2,0 mln 2,0 mln uitkomst a.g.v. interne overboeking van grondexploitatie naar vastgoedexploitatie binnen projecten. Opmerkingen: geen aandacht in biedingen voor spreiding bezit over de gemeente. Dit is wel aandachtspunt in het Lokaal Akkoord ; 2. Dit betekent dat:... mensen die willen huren in dorpen waar nu huurwoningaanbod is, kunnen blijven rekenen op aanbod. Dit doet Domesta Hier hebben we geen aandacht aan besteed in het activiteitenoverzicht. 3. Dit betekent dat:... het voor woningzoekenden inzichtelijk is op welk aanbod zij kunnen reageren, welke alternatieven er zijn en hoe hun kansen op (snelle) toewijzing dan liggen. De corporaties... o maken via Drenthe Huurt inzichtelijk wat het vrijkomende aanbod is. o stemmen onderling de verdeelregels af, gericht op gelijke verdeling van slaagkansen over verschillende reguliere doelgroepen van de sociale huursector (naar inkomen en leeftijd) én met een eenduidige urgentieregeling en eveneens eenduidig laatste kansbeleid. Met als gewenst resultaat: o Er is één plek waar al het aanbod en de toewijzing inzichtelijk is. o Er zijn eenduidige verdeelregels. o Slaagkansen van regulier woningzoekenden worden via een gezamenlijke nulmeting en vervolgmetingen bijgehouden. Dit doet Domesta In Drenthe zijn wij samen met de Drentse corporaties en huurdersorganisaties gestart met het opzetten van een gezamenlijk woonruimteverdeelsysteem Drenthe Huurt. Op de website vinden woningzoekenden een overzicht van alle beschikbare sociale huurwoningen van de acht Drentse woningcorporaties. Met een gezamenlijk woonruimteverdeelsysteem willen we het zoeken naar een passende huurwoning in Drenthe verder vereenvoudigen. Naar verwachting treedt het systeem per 1 juli 2019 in werking. Van de gemeente wordt in de loop van volgend jaar een zienswijze gevraagd op de juridische entiteit waarin Drenthe Huurt wordt ondergebracht. 3

10 4. Dit betekent dat:... voor statushouders gespreid over de kernen voldoende sociale huurwoningen beschikbaar zijn om aan de taakstelling te voldoen. Ook is er voldoende begeleiding beschikbaar om vorm te geven aan de integratie van statushouders in dorpen en wijken. Maximaal 10% van de toewijzingen in de bestaande woningvoorraad gaat naar statushouders. De corporaties... o stellen woningen beschikbaar voor de huisvesting van vergunninghouders naar rato van het bezit in wijken en dorpen. o zijn bereid om binnen hun mogelijkheden mee te werken aan alternatieve huisvesting als de taakstelling hierom vraagt. Met als resultaat: Voldoende toewijzingen van woningen en personen aan statushouders per wijk en dorp Dit doet Domesta: Van de woningen die in 2019 tim 2023 vrijkomen stellen wij jaarlijks max. 10% beschikbaar aan statushouders. Naar verwachting zijn dit 20 woningen per jaar voor statushouders. Mocht dit aantalontoereikend zijn gaan we met de gemeente en huurdersorganisatie in gesprek. 4

11 Betaaibaarheid (zelfstandige woningen) Betaaibaarheid gaat over een woning huren die passend is bij het inkomen en bij de huishoudenssamenstelling. 1. Dit betekent dat:... nieuwe en zittende huurders de mogelijkheid hebben om een huurprijs en lokale heffingen te betalen die passend zijn bij hun inkomen. Dit op basis van de ruimte bij het 'Niet-Veel-Maar-Toereikend' budget dat het NIBUD hanteert. Focus ligt op de doelgroepen met het grootste risico op betalingsproblemen. De corporaties... o zetten voor de totale huursom in op maximaal inflatievolgend huurprijsbeleid. o bieden extra ondersteuning op maat voor zittende huurders met betalingsproblemen. o werken samen met partners als gemeente en Sedna aan vroegsignalering van huurachterstanden. o zorgen voor een gedifferentieerde huurprijsopbouw met ten minste 80% van hun aanbod tot de eerste aftoppingsgrens ( 596, prijspeil 2018). Een deel van deze 80% heeft een huur tot de kwaliteitskortingsgrens ( 417, prijspeil 2018). Het betreft dan ca. 10% van het bezit in de gemeente Emmen. o... besteden bij woningtoewijzing extra aandacht aan bewustwording over betaaibaarheid door de inzet van een woonlastenmonitor (bijv. Nibud) over te verwachten woonlasten in relatie tot het inkomen. Met als gewenst resultaat: o Maximaal inflatievolgend huurprijsbeleid (huursom) o 0 huisuitzettingen o Huurprijsopbouw per kern / wijk voldoet in grote kernen aan de gestelde grenzen o Inzet instrumentarium voor bewustwording huurders o Vermindering van het aantal huishoudens met (potentiële) betaaibaarheidsproblemen Dit doet Domesta In 2019 zullen wij de totale huursom maximaal met inflatie laten stijgen. Dit zetten we naar verwachting ook door naar ,5% van de huishoudens had in 2017 te maken met een huurachterstand. Sinds 2017 hebben wij geen huisuitzettingen gedaan als gevolg van huurachterstand. Ook de komende vijf jaar streven we opnieuw naar nul huisuitzettingen. Vooralsnog zetten wij de maatregelen van 2018 voort in 2019 waaronder het Betaaibaarheidsfonds, gezamenlijk huisbezoek met Welzijn, maatwerkgesprekken en de woonkostenrekenmachine. In de prestatieafspraken nemen wij graag concrete afspraken op over de inzet en financiering van de voorzieningenwijzer in uw gemeente in In 2019 worden de resultaten bekend van het Woonlastenonderzoek. Op basis van deze resultaten kijken we of er meer, minder of andere maatregelen wenselijk zijn. 5

12 Woningvoorraad naar huurklasse* % goedkoop 18% 19% 18% 19% % betaalbaar - laag 69% 69% 65% 64% % betaalbaar - hoog 6% 5% 10% 10% % duur 6% 6% 6% 6% % boven huurtoeslaggrens 1% 1% 1% 1% *o.b.v. feitelijke huur Opmerkingen: geen aandacht voor huurprijsopbouw in grotere kernen; geen aandacht voor huurprijsontwikkeling in 2020 en 2021; Opmerking: Geen aandacht voor bewustwording over betaaibaarheid door de inzet van een woonlastenmonitor bij woningtoewijzing. 6

13 Thema: duurzaamheid Hoofddoel In 2023 is een grote stap gezet richting een energieneutrale voorraad in 2040, passend bij de Drentse Energiedeal. 1. Dit betekent:... inzet wordt gepleegd op het verder verduurzamen en energieneutraal maken van de (sociale huur) woningvoorraad. Dit gebeurt door: o De uitvoering van de eigen duurzaamheidsagenda's door de corporaties gericht op een energieneutrale woningvoorraad in o Het ontwikkelen en daarna inzetten van duurzaamheidsarrangementen in Emmerhout. Deze arrangementen zijn primair gericht op energiebesparing en secundair op alternatieve opwekking. De corporaties... o... participeren aan Emmerhout om de gestelde ambities te bereiken Met als gewenst doel: o Dit moet leiden tot energieneutraal Emmerhout in 2027 en uitrol van succesvolle arrangementen over andere delen van de gemeente. Dit doet Domesta: Wij verduurzamen onze woningen stapsgewijs richting een energie-index van max In 2019 worden de complexen aan de Beatrixlaan e.o, de Rolderbrink, Kapelstraat, De Holdert en Heidehiem verduurzaamd. In 2020 ronden we de verduurzaming aan de Rolderbrink af. We starten het experiment 'lox anders warm' waarbij 10 huurders en installateurs experimenteren met duurzame vormen van het verwarmen van een woning. Energiestrategie corporaties is bij ons nog in ontwikkeling. Energetische kwaliteit Gemiddelde energie-index woningen 1.39 vlgs Nader voorschrift) <0,6 A++ 3% 3% 3% 3% 0,61-0,80 A+ 2% 2% 3% 4% 0,81-1,20 A 21% 25% 25% 25% 1,21-1,40 B 28% 32% 38% 45% 1,41-1,80 C 36% 31% 25% 18% 1,81-2,10 D 7% 6% 4% 3% 7

14 2,11-2,40 E 2% 1% 1% 0% 2,41-2,70 F 1% 0% 0% 0% >2,70 G 1% 0% 0% 0% Elke gemeente moet voor 2023 een warmtetransitieplan gereed hebben. Wij moeten echter nu al keuzes maken voor verduurzaming van onze woningen die in hoge mate samenhang hebben met dit plan. Daarom willen we de gemeente vragen om hoge prioriteit te geven aan het opstellen van dit plan en deze zo spoedig mogelijk op te stellen. Investeringen Planmatig onderhoud en verduurzaming 8,6 mln 7,8 mln 4,6 mln 2. Dit betekent dat:... alle partijen de samenwerking met inwoners en andere sectoren zoeken om de benodigde inspanningen voor de energietransitie in de bestaande woningen en wijken te leveren. De corporaties betrekken zoveel mogelijk particulieren bij de verduurzaming. Dit door particuliere eigenaren tegen kostprijs het voor de sociale huur ontwikkelde verduurzamingspakket aan te bieden, maar ook door het terugkopen van voormalige sociale huurwoningen ten behoeve van de verduurzamingsopgave, wanneer mogelijk. Met als gewenst doel: o Dat particulieren meedoen aan verduurzamingsacties o Dat sociale huurwoningen ter verduurzaming worden teruggekocht indien noodzakelijk Dit doet Domesta: 8

15 Thema: wonen, zorg & welzijn Hoofddoel In 2023 werken de partijen optimaal samen zodat iedere volwassen inwoner van de gemeente Emmen met een zorg- of hulpvraag zoveel als mogelijk in staat wordt gesteld (zo lang mogelijk) zelfstandig te wonen. 1. Dit betekent dat:... partijen mensen in staat stellen om zelfstandig thuis wonen. Partijen doen dit gezamenlijk, maar wel vanuit de eigen verantwoordelijkheid. De integrale vraag van de bewoner met betrekking op wonen, ondersteuning en eventuele zorg, is het vertrekpunt in de samenwerking en bij de uitwerking van maatregelen. De corporaties... o participeren in de samenwerking op beleids- en gebiedsniveau. o werken signalerend voor probleemsituaties, waarvan de oplossing buiten de scope van hun formele (huisvestings)taak ligt, en zorgt daarbij voor een 'warme' overdracht naar welzijnsdiensten- en zorgaanbieders. o... leveren hun bijdrage aan De Toegang Met als gewenst resultaat: o Naar tevredenheid van alle deelnemers functionerende overleggen. o Voldoende signaleringen van probleemsituaties en overdrachten naar welzijns- en zorgaanbieders. o De Toegang werkt samen met de corporaties aan een adviesfunctie rond woningaanpassingen voor huurders. Dit doet Domesta: a Op 1 januari 2018 zijn 1683 woningen seniorgeschikt in uw gemeente. a In 2019 gaan wij bij 2 complexen een scootmobielstalling realiseren in uw gemeente. a In eerdere genoemde bouwprojecten bouwen we 58 woningen levensloopbestendig. Ter preventie van eenzaamheid gaan wij waar mogelijk 'ontmoetingsgericht' bouwen. Wij willen de dienstverlening voor ouderen gekoppeld aan het langer thuis wonen verbeteren. In 2018 ronden we hiervoor de voorbereidingen, waaronder een behoefteonderzoek af. Ook ontwikkelen wij in 2018 een producten/diensten aanbod. Wij willen met de gemeente in dat verband graag duidelijke afspraken en afstemming over voorzieningen die vanuit de WMO worden gefaciliteerd, inclusief aanpassingen in de woonomgeving. In 2019 willen wij deze producten en diensten aanbieden aan huurders. Ook willen wij in 2019 graag in samenwerking met de gemeente, Lefier, Woonservice, Huurdersorganisaties en Sedna een gemeenschappelijk loket inrichten waar onze huurders terecht kunnen met al hun vragen over langer thuis wonen. 9

16 2. Dit betekent:... voldoende passend woningaanbod is voor mensen die door hun zorgbehoefte afhankelijk zijn van een specifieke woonvorm. o Volgens Rigo zijn er voor ouderen de komende vijf jaar 100 eenheden in geclusterde woonvormen extra nodig. o Voor andere zorgdoelgroepen (GGZ, VG, V&V en LG/ZG) ligt de opgave met name in behoud van voldoende kleine en betaalbare woningen (zie uitwerking onder betaaibaarheid) en begeleiding. o Vanuit het plan van aanpak beschermd wonen ligt een accent op uitstroom uit bestaande woonvormen zodat deze beschikbaar blijven voor de doelgroep. De corporaties... o ontwikkelen in de bestaande voorraad of door nieuwbouw 100 eenheden geclusterd wonen. o signaleren overlastsituaties en ondersteunen via woonmaatschappelijk werk de bewoners en omwonenden. o stellen een aantal woningen voor kortdurende huisvesting bij crisissituaties beschikbaar. o zetten in op woonvormen voor bijzondere doelgroepen door bij te dragen aan uitstroom uit bestaande situaties. Dit gebeurt aan de hand van randvoorwaarden die zijn opgesteld door gemeenten, corporaties en zorgorganisaties. o zetten in op toevoeging van nieuwe woonvormen, zoals skaeve huse voor huishoudens met afwijkend woongedrag. o werken vanuit een gezamenlijk tweede-kansbeleid voor huurders met een slecht woonverleden. Dit wordt opgepakt vanuit 'Drenthe Huurt' Met als gewenst resultaat: o Voldoende specifieke woonconcepten naar doelgroepen. o Spreiding van ontmoetingsmogelijkheden over de gemeente. o Voldoende meldingen van woonoverlast, openbare orde en veiligheid. o Voldoende initiatieven voor bijzondere doelgroepen. o Voldoende uitstroom uit beschermde woonvormen en maatschappelijke opvang monitoren. o Voldoende eenheden 'geclusterd wonen'. o Voldoende toewijzingen voor kortdurende huisvesting bij crisissituaties. o Aanwezigheid gezamenlijk tweede kansbeleid Dit doet Domesta: Van de woningen die in 2019 t/rn 2023 vrijkomen stellen wij jaarlijks 5% aan zorgpartijen ter beschikking voor bijzondere doelgroepen zoals slachtoffers van huiselijk geweld, ex-gedetineerden en mensen met psychische problematiek. Naar verwachting zijn dit 5 voor zorgpartijen. Mocht dit aantalontoereikend zijn gaan we met de gemeente en huurdersorganisatie in gesprek. Met de gemeente en zorgaanbieders zijn we in gesprek over het beschikbaar stellen van woningen voor Beschermd Wonen. Dit kan van invloed zijn op het aantal woningen dat we beschikbaar stellen voor zorgpartijen. Opmerking: Geclusterd wonen wordt niet benoemd. 10

17 Thema: leefbare wijken en dorpen Hoofddoel Inwoners van de gemeente Emmen wonen in een prettige veilige omgeving. 1. Dit betekent dat:... er geen wijken of dorpen zijn die volgens de leefbaarheidsmonitor van Stamm CMO onvoldoende scoren en/of een achteruitgang in leefbaarheidsscores kennen. Hiertoe intensiveren de partijen de bottom-up aanpak om te bereiken dat wijken en dorpen volgens de normen van de inwoners als leefbaar worden ervaren. De corporaties... o dragen bij aan de inventarisatie onder inwoners van de leefbaarheidssituatie in de wijken en dorpen. o zetten in op preventie en beheersing van probleemsituaties door vroegtijdige signalering. Zij benutten hiertoe contactmomenten met huurders (wijkbeheer, huurcontracten, reparaties etc.) en brengen, wanneer nodig, signalen van sociale problematiek onder de aandacht bij Sociaal wijkteam en politie.... benutten waar nodig de wettelijke ruimte voor leefbaarheidsuitgaven. Extra inzet is onderwerp van jaarlijkse prestatieafspraken. Met als gewenst eindresultaat: o Raadplegingen van wijken en dorpen over leefbaarheidservaring o Voldoende inzet gemiddeld budget corporaties per wijk / buurt per vhe voor leefbaarheid, inclusief overzicht doelen o Jaarlijks (in samenspraak met huurdersorganisatie en Gemeente) op te stellen activiteitenplannen gericht op verbeteren leefbaarheid Dit doet Domesta Als aandachtswijken zien wij voor 2019 Bargeres en Emmen-Centrum. In deze wijken zijn we al volop bezig met de uitvoering van verschillende leefbaarheidsmaatregelen. In 2022 maken we een wijkanalyse van Angelslo en kijken aan de hand daarvan welke maatregelen wenselijk zijn in deze wijk. In 2019 voeren we onze nieuwe visie op Leefbaarheid uit. We verleggen de focus van reactief naar preventief. Onze medewerkers zijn hierdoor vaker aanwezig en aanspreekbaar in de wijken en dorpen. Medewerkers van Domesta gaan niet langer op meldingen van lichte overlast situaties af. Daarvoor bieden we bewoners de mogelijkheid om in gesprek te gaan met een wooncoach of Buurtbemiddeling in te schakelen. De wooncoach geeft persoonlijke tips en advies hoe je een lastig gesprek met je buren kunt voeren. Buurtbemiddeling bemiddelt als buren er samen niet uitkomen. We leggen focus op het oplossen van zware overlastsituaties. Daarvoor willen we in samenwerking met o.a. uw gemeente en politie een interventieteam zware overlast opzetten. Daarnaast: ontwikkelen we in 2019-samen met huurders- nieuwe normen voor tuinonderhoud. zijn we voornemens om jaarlijks vanaf 2019 op scholen - bij voorkeur in samenwerking met de gemeente - lezingen te geven om onze toekomstige huurders al vroeg bewust te maken van wat "goed wonen" inhoudt. 11

18 Zetten we preventief maatregelen in om klachten over geluidsoverlast in gehorige woningen terug te dringen door betere informatievoorziening aan woningzoekenden en het treffen van bouwkundige maatregelen tijdens groot onderhoud. Investeringen Leefbaarheid* 245 dz 245 dz 245 dz *incl. jaarlijks personele lasten voor 5.3 fte waarvan 3.2 fte huismeester, de totale leefbaarheidsuitgaven bedragen 66 per vhe. 12

19 Thema: Financiële paragraaf Wij vinden het belangrijk dat we onze financiële continuïteit waarborgen en op die manier ook in de toekomst onze doelgroep kunnen blijven voorzien in voldoende beschikbare woningen tegen een betaalbare prijs. Domesta heeft voldoende middelen om bovengenoemde activiteiten te realiseren. We lezen dat af aan de ontwikkeling van onze financiële ratio's op langere termijn, gepresenteerd in onderstaande tabel. We blijven binnen de grenzen die het AW/WSW stelt. De prognoses worden overigens berekend op basis van lange termijn prognoses en moeten als indicatief worden beschouwd. Criteria Ontwikkeling ratio's AW/WSW Loan to value bedrijfswaarde in % max75 71,6 73,9 72,9 74,1 73,3 Solvabiliteit volkshuisvestelijke bestemming in % min 20 46,9 41,8 41,7 42,1 42,7 ICR min 1,4 2,27 2,35 2,45 2,73 2,43 DSCR min 1,0 1,62 1,74 1,71 1,72 1,76 13

20