DETERMINEERTABEL VOOR BODEMORGANISMEN

Transcriptie

1 DETERMINEERTABEL VOOR BODEMORGANISMEN START Deze eenvoudige tel is een ewerking vn een tel opgesteld door dr. M.J Vn Dijck - de meeste figuren zijn vn F. Thewissen. De fmetingen zijn gemiddelde wrden en etreffen het orgnisme zonder de poten. Voor determintie tot op de soort moet je gespeciliseerde werken geruiken. Relistie: Vic Rsquin - 1 -

2 1 Klik op de cijfers in de luwe hokjes om te nvigeren Gelede dieren, l of niet met ledemten Ongelede orgnismen, één of meercellig Orgnismen meercellig - indien microscopisch klein, met orgnen meestl zichtr doorheen de lichmswnd Eéncellige orgnismen (geen orgnen, wel orgnellen) Protist 3 70 μ 3 Orgnisme, l of niet door een schltje omgeven, ewegend m..v. pseudopodiën Amoein Orgnisme eweegt m..v. een flgel Flgellt Orgnisme microscopisch klein - uiteinde in twee gedeeld Orgnisme met ongedeeld uiteinde 6 Orgnisme met duele trilhrnd n het kopgedeelte- meestl is een kuwpprt zichtr - wormvormige eweging Orgnisme meer fgeplt, met ciliën over het gehele lichm Rotifer (rderdiertjes) Gstrotrich 5 1 mm 200 μ Dieren met duidelijke kop - voelhorens - voortkruipend m..v. een gespierde kruipzool Dieren zonder uitwendige lichmsdifferentiëring Gstropod (slkken) 8 7 Dieren drdvormig, met slnde kronkeleweging Nemtod (nemtoden) 2 cm 7 Dieren meer fgeplt, golvend voortglijdend Turellri (trilhrwormen) 4 cm - 2 -

3 8 Dieren met spirlvormige schelp wrin ze zich kunnen terugtrekken huisjesslkken 8 Dieren met een mntelschild op de rugzijde nktslkken Nktslkken met demopening in voorhelft vn het mntelschild Nktslkken met demopening in chterhelft vn het mntelschild Gelede dieren zonder ledemten, l of niet met orstelhren Arionide (wegslkken) Limcide (rdslkken) Gelede dieren met ledemten Arthropod 13 Antl lichmssegmenten 15 insectenlrven 25 Antl lichmssegmenten > 15 Oligochet (orstelrme wormen) mm 75 mm 2 cm Antl hren per orstel meestl 4 - kleine wormen, wit of licht rose gekleurd Enchytreide 12 Antl hren per orstel meestl 2 - grote wormen, doorgns rood gekleurd Lumricide (rd- of regenwormen) 18 cm Dieren microscopisch klein - 8 stompe pootjes eindigend op meer dn twee kluwtjes Trdigrd (eerdiertjes) 1 cm Dieren met het lote oog wrneemr - minstens drie pr gelede poten

4 Dieren met 3 of met 4 pr gelede poten Dieren met meer dn 4 pr gelede poten Dieren ovl - tmelijk fgeplt met duidelijk onderscheid tussen de 7 rede segmenten vn het orststuk en de smlle segmenten vn het chterlijf Op de kop volgen een reeks ± gelijke segmenten Dieren met twee pr gelede poten per segment Crustce Isopod (pisseedden) Myripod 16 Diplopod Millipedes (miljoenpoten) Eén pr poten per segment 17 Volwssen dieren heen 15 of meer pr poten - sterke kken Chilopod Centipedes (echte duizendpoten) 1 cm 1 cm 1-25 cm 18 Antl poten niet meer dn 12 pr - dieren kleiner dn 1 cm Volwssen dieren heen 12 pr poten - lnge, niet vertkte ntennes - jonge exemplren vormen een kleiner ntl poten Symphyl 18 8 mm 18 Volwssen dieren heen 9 pr poten - korte, drievoudig vertkte ntennes - jonge exemplren vormen een kleiner ntl poten Puropod (Puropus) 1 mm Gelede dieren met drie pr poten n het orststuk- l of niet ndere nhngsels Gelede dieren met 4 pr poten n het orststuk - geen sprieten Archnoide (spinchtigen) Dieren mximl 4 mm groot - grote kktsters met schren Pseudoscorpionid (pseudoschorpioenen) 3 mm Geen schren

5 21 21 Achterlijf niet geleed, duidelijk onderscheiden vn het koporststuk - geen sprieten, wel kktsters Arnee (spinnen) 2 cm Achterlijf over de gehele reedte met het koporststuk veronden tot één geheel cm Achterlijf geleed - poten vrij lng en teer Opiliones (hooiwgens) 22 0,3 mm Achterlijf niet geleed - korte poten - kleine dieren Acrin (mijten) Drie pr poten n het orststuk - kop duidelijk vn het orststuk gescheiden - meestl sprieten - soms vleugels Drie pr poten - zeer kleine dieren - geen insecten Gevleugelde dieren - vleugels kunnen gereduceerd zijn of over het chterlijf heen liggen Hexpod (insecten) lrven vn Acrin, Puropod, Diplopod Ongevleugelde dieren 25 Pootloze dieren 26 Dieren met poten 28 Lrven gedrongen, met duidelijke kop Lrven meestl lnger - monddelen inwendig - stigmpr chtern - l of niet met demuis lrven vn Dipter (v. vliegenmde) mm Kopchitine donker gekleurd - dieren gekromd lrven vn Coleopter (keverlrven) 1 cm 27 Kop licht gekleurd - dieren vrij inctief - soms in kolonie lrven vn Hymenopter (v. lrve vn houtwesp) - 5 -

6 Alleen drie pr poten op het orststuk Drie pr gelede poten n het orststuk + niet gelede poten n het chterlijf Hoogstens 5 pr poten n het chterlijf; nooit poten op het 4 de en 5 de lichmssegment Zes pr of meer poten n het chterlijf (ook op het 4 de en 5 de lichmssegment) lrven vn Lepidopter (rupsen vn vlinders en motten) lrven vn Hymenopter (v. wespenlrve) cm 2 cm 30 Dieren met donkergekleurde kop en lichtgekleurd lichm - gekromd lrven vn Coleopter (engerlingen) 4 cm 30 Dieren met diepe insnoering tussen orststuk en chterlijf - geknikte sprieten Hymenopter Formicide (mieren) 5-8 mm c Dieren zonder deze insnoering - vrij kleine, primir vleugelloze insecten Apterygot Achterlijf met 6 segmenten of minder - springvork n het chterlijf - vierledige sprieten Collemol (springstrten) 3 mm Meer dn 6 dominle segmenten - geen springvork Met sprieten en strtdrden 33 Zonder sprieten en strtdrden Protur 32 1,5 mm 33 Drie strtdrden Thysnur (frnjestrt of zilvervisje) 12 mm 33 Twee strtdrden Diplur (duelstrt) 3-5 mm 34 Twee pr vleugels, soms ligt één pr over het ndere Eén pr vliezige vleugels, het tweede pr gereduceerd tot kolfjes Dipter (vliegen en muggen) - 6 -

7 35 35 Twee pr smlle, ehrde vleugels - zeer kleine insecten Thysnopter (thripsen) 2 mm Twee pr goed ontwikkelde vleugels Achtervleugels vliezig; in rust liggen hrde voorvleugels over de chtervleugels Voor- en chtervleugels vliezig Voorvleugels kort - een pr tngen n het chterlijf Dermpter (oorwormen) 2 cm 37 Voorvleugels vormen hrde dekschilden die in rust meestl het gehele chterlijf edekken (zeer korte dekschilden ij kortschildkevers) Coleopter (kevers v. loopkever) v. kortschildkever 2 cm 38 c Anders mm Dieren met zuigsnvel Hemipter Heteropter (wntsen) 4 mm 38 Dieren met ijtende monddelen Orthopteroide (sprinkhnen en krekels) 18 mm 39 Dieren met diepe insnoering tussen orststuk en chterlijf Hymenopter (ijen, wespen, mieren) v. honingij 39 Geen insnoering tussen orststuk en chterlijf - zuigsnvel Hemipter Homopter (ldluizen en cicden) v. ldluis 0,5 mm Bewerking: Victor Rsquin - 7 -

8 ACARINA - enkele mijten

9 AMOEBINA

10 FLAGELLATA

11 ROTIFERA

12 GASTROTRICHA

13 NEMATODA

14 TURBELLARIA

15 HUISJESSKLAKKEN

16 ARIONIDAE (wegslkken)

17 LIMACIDAE (rdslkken)

18 ENCHYTRAEIDAE

19 LUMBRICIDAE (rd- of regenwormen)

20 TARDIGRADA (eerdiertjes)

21 ISOPODA (pisseedden)

22 MILLIPEDES (miljoenpoten)

23 CENTIPEDES (duizendpoten)

24 SYMPHYLA

25 PAUROPODA

26 PSEUDOSCORPIONIDA (pseudoschorpioenen)

27 ARANEAE (spinnen)

28 OPILIONES (hooiwgens)

29 DIPTERALARVE (v. vliegenmde)

30 COLEOPTERALARVEN (keverlrven)

31 HYMENOPTERALARVEN (v. wespenlrve)

32 LEPIDOPTERA LARVEN (rupsen vn vlinders en motten)

33 COLEOPTERALARVEN (v. engerling)

34 FORMICIDAE (mieren)

35 COLLEMBOLA (springstrten)

36 PROTURA

37 THYSANURA (frnjestrt of zilvervisje)

38 DIPLURA (duelstrt)

39 DIPTERA (vliegen en muggen)

40 THYSANOPTERA (thripsen)

41 DERMAPTERA (oorwormen)

42 COLEOPTERA (v. loopkever)

43 COLEOPTERA (v. kortschildkever)

44 HETEROPTERA (wntsen)

45 ORTHOPTEROIDEA (sprinkhnen en krekels)

46 HYMENOPTERA (ijen, wespen, mieren)

47 HOMOPTERA (ldluizen en cicden)

48 GASTROTRICHA

49

50

51

52

53