Insect Consultancy. Insect Consultancy. Henk Vlug

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Insect Consultancy. Insect Consultancy. Henk Vlug www.insectconsultancy.nl"

Transcriptie

1 Insect Consultancy Insect Consultancy Henk Vlug

2 Biodiversiteit insectenfauna van bomen en hun omgeving

3 PLANTENRIJK DIERENRIJK ONGEWERVELDEN ZOOGDIEREN GELEEDPOTIGEN VOGELS OVERIGE KLASSEN SPINNEN EN MIJTEN INSECTEN KREEFTEN, KRABBEN ETC. vlinders vliegen wespen kevers Overige orden dagvlinders muggen echte wespen loopkevers zoals nachtvlinders vliegen sluipwespen kortschildkevers Libellen kleinvlinders weekdieren bladwespen galwespen mieren bijen hommels bladvretende kevers houtvretende kevers bastvretende Homoptera (bladluizen, schildluizen etc.) Heteroptera (wantsen en cicaden) kevers

4 schadelijke insecten in bomen openbaar groen larven van bladsprietkevers (engerlingen) larven en adulten van snuitkevers (o.a. de taxuskever) larven van houtbewonende kevers (bastkevers en boktorren) bladluizen wantsen bladvlooien larven van vlinders (rupsen) nuttige insecten in bomen openbaar groen loopkevers kortschildkevers sluipvliegen roofvliegen mieren sluipwespen dolkwespen (o.a. Tiphia femorata)

5 Biodiversiteit entomofauna van bomen boomsoort Aantal soorten insecten Quercus spp. 284 Salix spp. 266 Betula spp. 229 Crataegus spp. 149 Populus spp. 97 Malus spp. 93 Pinus spp. 91 Alnus spp. 90 Ulmus spp 82 Corylus spp. 73 Fagus spp. 64 Fraxinus spp. 41 Picea spp. 37 Tilia spp. 31 Carpinus spp. 28 Larix spp. 17 Abies spp. 16 Ilex spp. 7

6 284 soorten insecten op eik 7 soorten insecten op hulst

7 Monocultuur van bomen veroorzaakt plaagsituaties: Eikenprocessierups: Vlinders zijn in staat om ver te vliegen maar hebben de beste kansen op de buurboom in de eikenlaan Eikenbladroller: Vlinders zijn goede vliegers maar breiden zich het snelst uit in gebieden (lanen) met eiken Wintervlinder: Alleen de mannetjes kunnen vliegen. De vrouwtjes zijn vleugelloze ei-zakken. Zij kunnen zich wel in sommige gevallen kruipend verplaatsen van boom naar boom. De rupsen verplaatsen zich door middel van een lange spinseldraad met behulp van de wind

8 Bastkevers: De kevers verplaatsen zich weinig dus zijn voor uitbreiding van hun areaal gebonden aan hun buurboom De meeste soorten bastkevers zijn zwakte-parasieten. Bomen in een slechte conditie worden als eerste en in sterke mate aangetast. Oude boombestanden hebben altijd bastkevers die in deze gezonde bomen geen grote rol spelen. Aanplant van jonge bomen in de directe omgeving is een groot risico. Bij grote boommaten is de wortelkluit aangepast dus de boom begint als zwakke boom. Beter: kleinere bomen met volledige kluit aanplanten. Voor een snel effect kunnen andere, snel groeiende soorten erbij geplant worden. Dit zorgt tevens voor meer diversiteit. Ook hier geldt: rijke ondergroei van kruiden geeft voedselbron voor parasieten en predatoren van schadelijke insecten.

9 Ah! De nationale bomenbank doet graag in grote bomen. Pas dan op met bomen die gevoelig zijn voor schorsboorders. Dat zijn per definitie zwakteparasieten. foto geleend van site nationale bomenbank

10 Welke insecten zijn schadelijk op bomen? Bastvreters zoals letterzetter, eikenspintkever Houtboorders, zoals wilgenhoutrups, horzelvlinder Stamzuigers zoals essenschorsluis, beukenstamluis Zaadvreters zoals eikelboorder, douglaszaadwesp Galvormers zoals beukenbladgalmug, sparappelgalluis blad/naaldvreters zoals kleine wintervlinder, dennenbladwesp blad/naaldzuigers zoals lindebladluis, douglaswolluis Bladmineerders zoals paardenkastanjemineermot, beukenspringkever Wortelvreters zoals meikever, grijze dennensnuitkever

11 Voorbeelden zwakte-parasieten (schorskevers) Eiken: eikenprachtkever (Agrilus biguttatus) eikenspintkever (Scolytus intricatus) Diverse loofbomen (o.a. eik) Chrysobothris affinis Iepen (maar ook andere loofbomen) grote iepenspintkever (Scolytus scolytus) kleine iepenspintkever(scolytus multistriatus). Beuken beukenspintkever (Xyloterus domesticus) Essen essenbastkever (Leperisinus varius) Berk grote berkenspintkever (Scolytus ratzeburgi) Naaldhout: letterzetter (Ips typographus) vooral fijnspar dennescheerder (Tomicus piniperda) vooral pinus spp. larix bastkever (Ips subelongatus) grote larix bastkever (Ips cembrae) koperetser (Pitogenes chalcographus) vooral spar

12 stippelmot

13

14 bastkevers letterzetter dennescheerder eikenprachtkever eikenspintkever

15 Chrysobothris affinis iepenspintkever beukenspintkever (Xyloterus domesticus)

16 kastanjemineermot (Cameraria ohridella) Parasiet mineermotten

17 Eikenprocessie vlinder eikenbladroller Wintervlinder. Links: mannetje, rechts: vrouwtje

18 15mm loopkever monddelen 0,8mm

19 bladluizen op linde bladluis predator gaasvlieg larven bladluis parasiet bladluizen op esdoorn bladluis predator lieveheersbeestjes wollige dopluis op (Pulvinaria regalis) op linde

20 Biodiversiteit zorgt voor stabiliteit Dit ecologische principe geldt ook voor bomen en hun insectenfauna Diverse soorten laanbomen door elkaar planten geeft diversiteit In later stadium wijkers en blijvers Bij dunnen zorgen voor voldoende biodiversiteit Zorg voor rijke kruidlaag in berm of bosplantsoen Vermijdt kale boomspiegels

21 Wat men niet wil en wat toch zou moeten: Ruig begroeide bermen en openbaar groen onder bomen Meerdere boomsoorten door elkaar ingeplant Bomen niet op een nette rij maar natuurlijker ingeplant Zo weinig mogelijk maaien Maaien na de voorjaarsbloei van de meeste planten Niet maaien vanaf midden juli (bloei wilde peen) tot eind augustus Geen onkruidbestrijding onder bomen Biologische bestrijding van processierups Publiek en overheden overtuigen van het nut van deze maatregelen Verandering van starre filosofie groenbeheer

22

23

24 Rijke wegbermen: een basis voor ecologische beheersbaarheid van plaaginsecten

25 Behoeften van parasieten en predatoren: Eiwitbronnen in de vorm van pollen. Nectar als energiebron Planten die veel nectar en pollen leveren zijn vooral schermbloemen. Wilde peen (Daucus carota) is een bekend voorbeeld. Rijke en ruige ondergroei geeft schuilgelegenheden tijdens niet aktieve periode.

26 kleine parasiet-larve (Tiphia femorata) aan onderzijde van engerling van de rozekever rozekeverdolkwesp (Tiphia femorata), hier op bereklauw

27 Carabus nitens loopkever (Carabus nitens) loopkever (Carabus granulatus) Belangrijke en beruchte predator van de eikenprocessierups kleine poppenrover (Calosoma inquisitor) monddelen loopkever loopkever (Pterostichus fasciatus)

28 kortschildkevers (Staphilinidae) kortschildkeve rs

29 roofwantsen roofwants Roofwantsen

30 sluipvlieg sluipvlieg (Tachinidae) roofvlieg (Asiliidae)

31 neushoornkever met larve

32 vliegend hert met larve

33 Biologische bestrijding Het bevorderen van predatoren en parasieten is een passieve vorm van biologische bestrijding. Aktieve biologische bestrijding is bijvoorbeeld het inzetten van lieveheersbeestjes tegen bladluizen maar ook het verspuiten van insecten-parasitaire nematoden (aaltjes). Een afwijkende vorm van biologische bestrijding is het verspuiten van biociden zoals Bacillus thuringiensis (o.a. tegen rupsen van eikenprocessierupsen). Aaltjes zijn microscopisch kleine organismen die verspoten kunnen worden met een aangepaste standaard spuitapparatuur. Ze kunnen gebruikt worden tegen engerlingen in de grondkluit maar ook tegen rupsen. Recente toepassingen van aaltjes tegen de eikenprocessierups is succesvol gebleken.

34 biologie aaltjes Biologie van het insecten-parasitaire aaltje Heterorhabditis bacteriophora

35 l t j e s voorbeelden van microscopische opnamen van insecten-parasitaire nematoden (aaltjes)

36 engerling met aaltjes Links: door aaltjes geïnfecteerde engerling. Rechts: gezonde engerling

37 Aaltjes in een engerling

38 uske ver met aaltj es larven van taxuskever links geïnfecteerd met aaltjes rechts: niet geïnfecteerd

39 wasmot met aaltjes wasmotlarve met uitkomende aaltjes

Insecten in de duinen

Insecten in de duinen Insecten in de duinen Onbekend maakt onbemind Wat maakt insecten bijzonder Bouw en levenscyclus Levenswijzen van insecten Leefomgeving Eten en gegeten worden Bestuivers Diversiteit van insecten in de duinen

Nadere informatie

EIKENPROCESSIERUPS EN BIODIVERSITEIT. Hellingman Onderzoek en Advies BV

EIKENPROCESSIERUPS EN BIODIVERSITEIT. Hellingman Onderzoek en Advies BV EIKENPROCESSIERUPS EN BIODIVERSITEIT In alle fases van ontwikkeling hebben eikenprocessierupsen natuurlijke vijanden Paring Eitjes overwinteren Rupsen uit in april 2 de stadium 3 de stadium - begin brandharen

Nadere informatie

Bijen en wespen. Galwespen Echte zaagwespen Spinselbladwespen Vliesvleugeligen Larve: bijtend: vraatschade Andrena (zandbijen)

Bijen en wespen. Galwespen Echte zaagwespen Spinselbladwespen Vliesvleugeligen Larve: bijtend: vraatschade Andrena (zandbijen) Bijen en wespen Galwespen Echte zaagwespen Spinselbladwespen Vliesvleugeligen Larve: bijtend: vraatschade Andrena (zandbijen) Larve bastaardrups: zaagwespen Echte zaagwespen Verschil rups (vlinders en

Nadere informatie

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.

Nadere informatie

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.

Nadere informatie

Gaatjesmakers stammen

Gaatjesmakers stammen Gaatjesmakers stammen Consultancy DLV Plant Postbus 7001 6700 CA Wageningen Agro Business Park 65 6708 PV Wageningen T 0317 49 15 78 F 0317 46 04 00 E info@dlvplant.nl In opdracht van Productschap Tuinbouw

Nadere informatie

Een opzoekboekje voor insecten en ander klein grut!

Een opzoekboekje voor insecten en ander klein grut! Een opzoekboekje voor insecten en ander klein grut! Over dit zoekboekje Ze kruipen, sluipen, krinkelen en krioelen om ons heen. Onder boomschors verscholen, van de mooiste bloemen proevend, onder je bed

Nadere informatie

Voorwoord 15. Sectie 1. Inleiding 17

Voorwoord 15. Sectie 1. Inleiding 17 Voorwoord 15 Sectie 1. Inleiding 17 Hoofdstuk 1. Sportvelden en gazons 19 1.1 Grasvelden, een unieke leefomgeving 19 1.1.1 Morfologie van gras in relatie tot schade 19 1.1.2 Verdeling van grasland naar

Nadere informatie

Plaagbestrijding als teamsport

Plaagbestrijding als teamsport Plaagbestrijding als teamsport Een inleiding over Natuurlijke Vijanden Jerre de Blok Oktober 2007 Werken met natuurlijke vijanden Natuurlijke vijanden: dieren of micro-organismen die van nature plagen

Nadere informatie

Ongewervelden. Locaties. Methode BIODIVERSITEIT 2010 ONGEWERVELDE SOORTEN GEKEND IN 2010

Ongewervelden. Locaties. Methode BIODIVERSITEIT 2010 ONGEWERVELDE SOORTEN GEKEND IN 2010 Ongewervelden BIODIVERSITEIT 2010 ONGEWERVELDE SOORTEN GEKEND IN 2010 In 2010 werd het onderzoek naar het voorkomen van ongewervelde soorten in de Abeekvallei afgerond. Na 7 jaar onderzoek heeft de Werkgroep

Nadere informatie

VOLSOG. Het belang van natuurlijke vijanden voor een geïntegreerde plaagbeheersing (IPM)

VOLSOG. Het belang van natuurlijke vijanden voor een geïntegreerde plaagbeheersing (IPM) VOLSOG Het belang van natuurlijke vijanden voor een geïntegreerde plaagbeheersing (IPM) Functionele Agro-Biodiversiteit (FAB) = de natuurlijke soortenrijkdom van planten en dieren die nuttige functies

Nadere informatie

Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit. Dave Dirks, 26 januari 2017, Maasbree

Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit. Dave Dirks, 26 januari 2017, Maasbree Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit Dave Dirks, 26 januari 2017, Maasbree Inhoudsopgave: - Waarom bloemrijke akkerranden? - Verschillende randen voor verschillende doelen. - Natuurlijke

Nadere informatie

Insectenplagen op bomen en klimaatverandering

Insectenplagen op bomen en klimaatverandering Insectenplagen op bomen en klimaatverandering G.A.J.M. Jagers op Akkerhuis/L.G. Moraal H. Siepel, M.J. Schelhaas, G.F.P. Martakis Wie weet dat nog? Jaren 40: kaalvraat van iepen door de Ringelrups. Een

Nadere informatie

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Marian Vlaswinkel Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroenten (PPO-AGV) 22 oktober 2010

Nadere informatie

Inventarisatie bomenbestand in park Seghwaert. in de wijk Seghwaert-Noordhove binnen de gemeente Zoetermeer

Inventarisatie bomenbestand in park Seghwaert. in de wijk Seghwaert-Noordhove binnen de gemeente Zoetermeer Inventarisatie bomenbestand in park Seghwaert in de wijk Controleur: Ruud Dingerdis, Gecontroleerd op 07-08-2014 European Treeworker Hoek Hoveniers Inventarisatie bomenbestand in park Seghwaert in de wijk

Nadere informatie

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Marian Vlaswinkel Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroenten (PPO-AGV) 22 oktober 2010

Nadere informatie

Platform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen

Platform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen Platform Openbaar Groen: Ziekten en plagen in openbaar groen Van Remoortere Liesbet Waarschuwingssysteem Proefcentrum voor Sierteelt (PCS) Genk 28 juni 2011 Waarschuwingssysteem Waarnemings- en Waarschuwingssysteem

Nadere informatie

Leen Moraal (Alterra)

Leen Moraal (Alterra) Figuur 1 De larven van het sneeuwbalhaantje kunnen de struiken jaren achtereen aanvreten. > Kaalvraat van Gelderse roos Er was veel vraat door het Sneeuwbalhaantje Pyrrhalta viburni. De bladeren worden

Nadere informatie

Gebruik van natuurlijke vijanden bij aanplanting in openbaar groen. Lode Van Schaeren Crop protection specialist

Gebruik van natuurlijke vijanden bij aanplanting in openbaar groen. Lode Van Schaeren Crop protection specialist Gebruik van natuurlijke vijanden bij aanplanting in openbaar groen Lode Van Schaeren Crop protection specialist Inhoudstafel Waarom? Plagen & nuttigen Plan van aanpak Vragen 1/14/2013 Waarom nuttige insecten

Nadere informatie

Gallen. Er is een nieuwe druk verschenen van Het Gallenboek. Een mooie gelegenheid om eens kennis te maken met Gallen.

Gallen. Er is een nieuwe druk verschenen van Het Gallenboek. Een mooie gelegenheid om eens kennis te maken met Gallen. Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. november 2010 nummer 8 Gallen Vorig jaar is er een nieuwe druk verschenen van het Gallenboek. Dit is een boek, waarin alle Nederlandse gallen staan,

Nadere informatie

ENGERLINGEN LASTIGE GASTEN!

ENGERLINGEN LASTIGE GASTEN! ENGERLINGEN LASTIGE GASTEN! Wilma Windhorst, Biocontrole BV Copyright Biocontrole ENGERLINGEN Verzamelnaam voor larven van bladsprietkevers Verschillende soorten kevers met verschillende levenswijze en

Nadere informatie

Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit. Dave Dirks, 6 februari, Nieuw-Vennep

Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit. Dave Dirks, 6 februari, Nieuw-Vennep Van Akkerranden tot Functionele-Agro-Biodiversiteit Dave Dirks, 6 februari, Nieuw-Vennep Inhoudsopgave: - Waarom bloemrijke akkerranden? - Verschillende randen voor verschillende doelen. - Natuurlijke

Nadere informatie

Herkennen van natuurlijke vijanden in de boomkwekerij

Herkennen van natuurlijke vijanden in de boomkwekerij Herkennen van natuurlijke vijanden in de boomkwekerij Studiedag Boomkwekerij 11 februari 2011 Véronique De Bleeker INHOUD Inleiding Nuttige insecten en mijten Waarnemingsmethoden Perceelsranden INLEIDING

Nadere informatie

Informatieblad. Week 12: van 18 tot en met 24 maart 2019

Informatieblad. Week 12: van 18 tot en met 24 maart 2019 Informatieblad Week 12: van 18 tot en met 24 maart 219 Stuifmeel momenteel in de lucht : Betula spp. (Berk) Carpinus betulus (Haagbeuk) Salix spp. (Wilg) Wekelijkse resultaten van de stuifmeel- en schimmelsporentellingen

Nadere informatie

ir. L. de Graaf, Landschapsarchitect bnt / 14 januari 2016 / definitief Functieverandering Kootwijkerdijk 12, Kootwijkerbroek Beplantingsplan

ir. L. de Graaf, Landschapsarchitect bnt / 14 januari 2016 / definitief Functieverandering Kootwijkerdijk 12, Kootwijkerbroek Beplantingsplan ir. L. de Graaf, Landschapsarchitect bnt / 14 januari 2016 / definitief Functieverandering Beplantingsplan 2 Te behouden beplanting Kootwijkerdijk 12 te behouden zomereiken te behouden gewone esdoorn te

Nadere informatie

info@copijn.nl Inhoud 1 2 3 4 1 2 1 De Richtlijnen NVTB Versie 2013 kunnen gedownload worden van de site www.boomtaxateur.nl. 2.3.1 Waardecategorie A 2.3.2 Waardecategorie B 2.3.3 Waardecategorie C

Nadere informatie

Bibliotheek Inhoud per categorie

Bibliotheek Inhoud per categorie A1 Biologie Atlas bij de biologie Boek A1 Biologie De evolutie van het leven Boek A1 Biologie De ontwikkeling van het leven Artikel A1 Biologie Het ontstaan van het leven Artikel A1 Biologie Indeling van

Nadere informatie

Informatieblad. Week n 17 : van 23 april tot en met 29 april 2018

Informatieblad. Week n 17 : van 23 april tot en met 29 april 2018 Informatieblad Week n 17 : van 23 april tot en met 29 april 2018 Wist u dat? De paardenkastanje (Aesculus) is een entomofiele boom. Dit betekent dat het stuifmeel hoofdzakelijk verspreid wordt via insecten,

Nadere informatie

Nationaal Park Hollandse Duinen

Nationaal Park Hollandse Duinen Nationaal Park Hollandse Duinen 5000 Soortenjaar 2018 Bekendheid Nationaal Park vergroten Een jaar lang aandacht voor de rijkdom van Hollandse Duinen Een jaar lang veldvrijwilligers ondersteunen bij veldactiviteiten

Nadere informatie

Copyright Biocontrole. Partners in biologische plaagbestrijding.

Copyright Biocontrole. Partners in biologische plaagbestrijding. Copyright Biocontrole Partners in biologische plaagbestrijding. Ad van Bruggen, Accountmanager Biocontrole BV, Hazerswoude-Dorp. Woonplaats is Meppel Verantwoordelijk voor onderzoek, advies en plaagdierbestrijding,

Nadere informatie

Beatrixpark visie, beheer- en onderhoudsplan

Beatrixpark visie, beheer- en onderhoudsplan Beatrixpark visie, beheer- en onderhoudsplan november 2017 Inhoudsopgave Interventies fase 1 Interventies fase 2 van analyse tot visie 2 uitwerkingen karakteristieke zones Beheer en onderhoudsplan Interventies

Nadere informatie

INSECTEN. werkboekje

INSECTEN. werkboekje INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen

Nadere informatie

Levenscyclus natuurlijke vijanden in de aardappelteelt

Levenscyclus natuurlijke vijanden in de aardappelteelt Levenscyclus natuurlijke vijanden in de aardappelteelt Zweefvliegen Syrphidae 35 dagen ± 2 mm groot. Ze lijken op kleine rijstkorrels; langwerpig glanzend wit en hebben aan de buitenkant een netvormige

Nadere informatie

NATUURLIJKE PLAAGBEHEERSING IN DE GRAANTEELT. Femke Temmerman, Inagro

NATUURLIJKE PLAAGBEHEERSING IN DE GRAANTEELT. Femke Temmerman, Inagro NATUURLIJKE PLAAGBEHEERSING IN DE GRAANTEELT Femke Temmerman, Inagro INHOUD 01_ Natuurlijke vijanden 02_ FAB? 03_ Onderzoek 2009 2012 04_ Besluiten 01_ NATUURLIJKE VIJANDEN IN GRANEN Natuurlijke vijanden

Nadere informatie

Informatieblad. Week 22: van 27 mei tot en met 3 juni Enkele nuttige wenken voor personen met een allergie voor grassen:

Informatieblad. Week 22: van 27 mei tot en met 3 juni Enkele nuttige wenken voor personen met een allergie voor grassen: Informatieblad Week 22: van 27 mei tot en met 3 juni 219 Enkele nuttige wenken voor personen met een allergie voor grassen: Volg in de eerste plaats de aanbevelingen en de behandelingen die door uw arts

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 17 juni 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 17 juni 2014. Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 17 juni 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was een mooie dag, meestal zonnig en soms bewolkt. Er stond wel een stevige wind, maar al met al was het een dag waarop

Nadere informatie

Particuliere Bijzondere Bomen in Rheden

Particuliere Bijzondere Bomen in Rheden Particuliere Bijzondere Bomen in Rheden ADRES NR. BOOMSOORT (LATIJN) BOOMSOORT (NED) AANTAL BOMEN CRITERIUM A348 langs de Ijssel Populus populier 20 4 landschappelijke waarde Apollostraat 3 Betula berk

Nadere informatie

Waarnemingen. Er waren zelfs minder Koolwitjes.

Waarnemingen. Er waren zelfs minder Koolwitjes. 2009-1 Waarnemingen In deze nieuwsbrief een aantal Opvallende waarnemingen van de natuur dichtbij huis. Er zijn vele waarnemingen binnengekomen op ons meldpunt. Vlinders Het was een slecht vlinderjaar.

Nadere informatie

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Handleiding Naam opdracht Rupsen en andere insecten op bomen Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen opdrachtblad pen en

Nadere informatie

Bermen en akkerranden. Voor natuurlijke plaagbeheersing. Ir. Bert Van Gils. 02/10/2012, Oedelem

Bermen en akkerranden. Voor natuurlijke plaagbeheersing. Ir. Bert Van Gils. 02/10/2012, Oedelem Bermen en akkerranden Voor natuurlijke plaagbeheersing Ir. Bert Van Gils 2/1/212, Oedelem Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij

Nadere informatie

Bestrijding bladwespen bij rode bes in kassen en tunnels.

Bestrijding bladwespen bij rode bes in kassen en tunnels. Verslaglegging demoproject Bestrijding bladwespen bij rode bes in kassen en tunnels. Gefinancierd door Productschap Tuinbouw In opdracht van de Nederlandse Fruitteelt Organisatie In het kader van het project

Nadere informatie

Dinsdag 26 november 2013

Dinsdag 26 november 2013 Dinsdag 26 november 2013 Al geruime tijd was er, wat mij betreft, enige onduidelijkheid over de juiste benaming van de naast De Wiershoeck gelegen tuinen. Ik wist niet beter dan dat het de Schoolwerktuin

Nadere informatie

Integrated Pest Management 8 Basisprincipes

Integrated Pest Management 8 Basisprincipes Integrated Pest Management 8 Basisprincipes Van Haecke Dominique Agriflanders (Sanac) 10/01/2013 Wat is IPM? IPM = Integrated Pest Management = Geïntegreerde bestrijding Geïntegreerde plaagcontrole Het

Nadere informatie

plantenkennis loofbomen

plantenkennis loofbomen plantenkennis loofbomen Colofon Auteurs Jan van Driel Redactie Evelien Delhez Beeld Ontwikkelcentrum, Jan van Driel Ontwerp omslag & opmaak binnenwerk Buro Gom, Jeroen Reith Inleiding Het leren herkennen

Nadere informatie

Van eitje tot vlinder

Van eitje tot vlinder Werkblad Van eitje tot vlinder Wat is de goede volgorde van de plaatjes? Begin bij plaatje : de vlinder legt eieren. Schrijf de letter a in hokje. Welk plaatje is de volgende? Zet de letter ervan in hokje

Nadere informatie

Projectteam Groen. Advies. Van Haeringenplantsoen. Inventarisatie bomen t.b.v. de renovatie. IB, Groen, 10 april 2017 Maarten H.

Projectteam Groen. Advies. Van Haeringenplantsoen. Inventarisatie bomen t.b.v. de renovatie. IB, Groen, 10 april 2017 Maarten H. Projectteam Groen Advies Van Haeringenplantsoen Inventarisatie bomen t.b.v. de renovatie IB, Groen, 10 april 2017 Maarten H. van Atten 1 Colofon Titel Opdrachtgever Van Haeringenplantsoen inventarisatie

Nadere informatie

AIRALLERGY Belgisch Aërobiologisch Surveillance Netwerk

AIRALLERGY Belgisch Aërobiologisch Surveillance Netwerk AIRALLERGY Belgisch Aërobiologisch Surveillance Netwerk Informatieblad Week 18: van 1 mei tot en met 7 mei 2017 Wist u dat? De paardenkastanje (Aesculus) is een entomofiele boom. Dit betekent dat het stuifmeel

Nadere informatie

Informatieblad. Week 17: van 22 tot en met 28 april 2019

Informatieblad. Week 17: van 22 tot en met 28 april 2019 Informatieblad Week 17: van 22 tot en met 28 april 219 Wist u dat? De paardenkastanje (Aesculus) is een entomofiele boom. Dit betekent dat het stuifmeel hoofdzakelijk verspreid wordt via insecten, waardoor

Nadere informatie

Eiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze

Eiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze De eikenprocessierups Eiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze majestueuze boom die soms breed uitgroeit wanner hij vrij staat, of in bossen voorkomt samen met andere

Nadere informatie

Biologische bestrijding in bloembolgewassen

Biologische bestrijding in bloembolgewassen Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Bollen, Bomen & Fruit Biologische bestrijding in bloembolgewassen Cor Conijn Onderzoeker insecten en aaltjes Bloembollen Biologische bestrijding in bloembolgewassen Detectie,

Nadere informatie

BOOMINVENTARISATIE DFS SPORTPARK

BOOMINVENTARISATIE DFS SPORTPARK BOOMINVENTARISATIE DFS SPORTPARK BOOMINVENTARISATIE DFS SPORTPARK Opdrachtgever: Gemeente Alkmaar Projectnummer : P12182 Datum : 20 november 2012 Auteur : M.H. Verzijlbergen Controle : B. Stoffer Paraaf

Nadere informatie

Informatieblad. Week 13: van 25 tot en met 31 maart 2019

Informatieblad. Week 13: van 25 tot en met 31 maart 2019 Informatieblad Week 13: van 25 tot en met 31 maart 219 Stuifmeel momenteel in de lucht : Betula spp. (Berk) Carpinus betulus (Haagbeuk) Wekelijkse resultaten van de stuifmeel- en schimmelsporentellingen

Nadere informatie

Groen is saai. Kennisdag: Natuur in de stad, hoe doe je dat? Kars Veling Meer natuur in de stad, hoe doe je dat? 24/11/2016.

Groen is saai. Kennisdag: Natuur in de stad, hoe doe je dat? Kars Veling Meer natuur in de stad, hoe doe je dat? 24/11/2016. Groen is saai Kennisdag: Natuur in de stad, hoe doe je dat? Groen is saai Meer kleur, meer leven in de stad 1 2 3 Drie typen vlinders Kroeglopers: Natuurvlinders: Stadsnatuurvlinders: Voorbeelden van waardplanten

Nadere informatie

Afwijkingen bestrijden

Afwijkingen bestrijden Afwijkingen bestrijden De ziekte- of schadeveroorzaker is al aanwezig en je bent tot de conclusie gekomen dat er bestreden moet worden. Welke methode ga je dan hanteren? Er zijn verschillende methoden

Nadere informatie

Waardestelling groen aan de Binnenweg 31 te Twello werknummer: 11T16 datum: opdrachtgever: Eljans Vastgoed BV Twello 1.

Waardestelling groen aan de Binnenweg 31 te Twello werknummer: 11T16 datum: opdrachtgever: Eljans Vastgoed BV Twello 1. project: Waardestelling groen aan de Binnenweg 31 te Twello werknummer: 11T16 datum: 21-12--2011 opdrachtgever: Eljans Vastgoed BV Twello 1. INLEIDING Eljans Vastgoed B.V. te Twello is voornemens op de

Nadere informatie

Werken aan het Morslint.

Werken aan het Morslint. Werken aan het Morslint. Inleiding: In 2012 is er een initiatief ontstaan om in de Mors een aantrekkelijke groene wandelroute te realiseren. Dit initiatief is bekend onder de naam het Morslint. Het Morslint

Nadere informatie

3 Waarom houdt de boomkweker van (sommige) diertjes?

3 Waarom houdt de boomkweker van (sommige) diertjes? 3 Waarom houdt de boomkweker van (sommige) diertjes? Nuttige en schadelijke insecten in de boomkwekerij. Bas en Balthazar liggen te soezen in de zon als Fran fluitend de tuin komt ingelopen. Ze was de

Nadere informatie

Natuurmanagement basis Biotoop Bos dag 1

Natuurmanagement basis Biotoop Bos dag 1 C U R S U S Natuurmanagement basis Biotoop Bos dag 1 Martin Winnock, inverde 1 Bossen in Vlaanderen Het b o s in Eu ro pa 146.000 ha 2 Verschuiving bosareaal van west naar oost! BBB - Bosbeheer deel 1

Nadere informatie

De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.

De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. Tekeningen Ciel Broeckx, juni 2010. 1 De Europese Unie heeft in 2002 afgesproken om het verlies aan biodiversiteit

Nadere informatie

Bosgezondheid En wat heeft de klimaatverandering nog in petto? Geert Sioen Peter Roskams West-Vlaamse Natuurstudiedag, 2 maart 2019

Bosgezondheid En wat heeft de klimaatverandering nog in petto? Geert Sioen Peter Roskams West-Vlaamse Natuurstudiedag, 2 maart 2019 Bosgezondheid En wat heeft de klimaatverandering nog in petto? Geert Sioen Peter Roskams West-Vlaamse Natuurstudiedag, 2 maart 2019 1 bosvitaliteitsmeetnet oorsprong: Air Convention Verenigde Naties (1979),

Nadere informatie

SUBSIDIERING VAN DE AANPLANTING VAN LIJNVORMIGE ELEMENTEN

SUBSIDIERING VAN DE AANPLANTING VAN LIJNVORMIGE ELEMENTEN SUBSIDIERING VAN DE AANPLANTING VAN LIJNVORMIGE ELEMENTEN Artikel 1 Het aanbrengen van lijnvormige beplantingen, zijnde hagen, houtkanten, bomenrijen, kan door het gemeentebestuur gesubsidieerd worden

Nadere informatie

Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Biologische bestrijders (deel 2)

Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Biologische bestrijders (deel 2) Redactie Nieuwsbrief : PCS, Adviesdienst Gewasbescherming: Marc Vissers, Joachim Audenaert, Bart Haleydt, Ruth Verhoeven Vlaamse Overheid: Frans Goossens Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Biologische

Nadere informatie

22/06/2015. Praktijknetwerk engerlingen. Activiteiten Praktijknetwerk. Gewone meikever & Rozenkever. Engerlingen en pop

22/06/2015. Praktijknetwerk engerlingen. Activiteiten Praktijknetwerk. Gewone meikever & Rozenkever. Engerlingen en pop Praktijknetwerk engerlingen Activiteiten Praktijknetwerk Slotbijeenkomst deelnemende telers Kennis delen en verbeteren Biologie: aanpak op soortniveau Klaas van Rozen 9 juni 2015 Stichting Veldleeuwerik

Nadere informatie

Ziekten & plagen en nieuwe superhelden. Engerlingen van de meikever: (Melolontha melolontha )

Ziekten & plagen en nieuwe superhelden. Engerlingen van de meikever: (Melolontha melolontha ) groene gewasbescherming Ziekten & plagen en nieuwe superhelden Engerlingen Engerlingen van de rozenkever (Phyllopertha horticola) De jonge larven leven van humusachtig materiaal. tweede larvale stadium

Nadere informatie

Gezond tuinieren met tuin- & potplanten

Gezond tuinieren met tuin- & potplanten Gezond tuinieren met tuin- & potplanten Home & Garden Handvest Een eco-logisch antwoord op plantenziekten en insectenplagen 2 Handvest bij de toepassing van de producten uit de Home and Garden Serie Algemene

Nadere informatie

RIVIERENHOF BLADWIJZERPAD

RIVIERENHOF BLADWIJZERPAD RIVIERENHOF RIVIERENHOF BLADWIJZERPAD De deputatie van de provincie Antwerpen Voorzitter Cathy Berx, gouverneur Leden Luk Lemmens Ludwig Caluwé Jan De Haes Kathleen Helsen Provinciegriffier Danny Toelen

Nadere informatie

Mogelijkheden voor FAB in de sierteelt. Joachim Moens

Mogelijkheden voor FAB in de sierteelt. Joachim Moens Mogelijkheden voor FAB in de sierteelt Joachim Moens Functionele AgroBiodiversiteit Beschikbaarheid van genetische diversiteit Gunstige bodemtoestand Bestuiving van gewassen Natuurlijke plaagbeheersing

Nadere informatie

Q-organismen in de boomkwekerij

Q-organismen in de boomkwekerij Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Q-organismen in de boomkwekerij Studiedag boomkwekerij 21-02-2014 INHOUD 1. Wat zijn quarantaine-organismen? 2. Doel quarantainemaatregelen 3.

Nadere informatie

Hoe werkt natuurlijke plaagbeheersing?

Hoe werkt natuurlijke plaagbeheersing? Hoe werkt natuurlijke plaagbeheersing? WUR Onderwijsaanbod Gewasbescherming 2007 Modules Akkerbouw Frans van Alebeek (PPO-AGV, Lelystad) frans.vanalebeek@wur.nl Preventie van plagen Eén van de lange termijn

Nadere informatie

Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Biologische bestrijders (deel 3)

Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Biologische bestrijders (deel 3) Redactie Nieuwsbrief : PCS, Adviesdienst Gewasbescherming: Marc Vissers, Joachim Audenaert, Bart Haleydt, Ruth Verhoeven Vlaamse Overheid: Frans Goossens Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Biologische

Nadere informatie

BIOLOGISCHE BESTRIJDING INTERIEUR BEPLANTINGEN. Stichting Kwaliteitsmerk Interieurbeplantingen 11 mei 2017, Park Makeblijde Houten

BIOLOGISCHE BESTRIJDING INTERIEUR BEPLANTINGEN. Stichting Kwaliteitsmerk Interieurbeplantingen 11 mei 2017, Park Makeblijde Houten BIOLOGISCHE BESTRIJDING INTERIEUR BEPLANTINGEN Stichting Kwaliteitsmerk Interieurbeplantingen 11 mei 2017, Park Makeblijde Houten ENTOCARE 1991-2017 biologische bestrijding maar dan net even anders gespecialiseerde

Nadere informatie

inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8.

inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders in Nederland 11 9. Filmpjes 15 Pluskaarten

Nadere informatie

Spelen met apps. Groepsdiscussie

Spelen met apps. Groepsdiscussie Slimmer dan de waarnemer? Van pen en papier tot ObsIdentify Live demonstratie nieuwe site Spelen met apps Installatie, tips & tricks Groepsdiscussie Waar gaan we naartoe? Dirk Smets Percentage waarnemingen

Nadere informatie

Tournesol - Zonnebloem zelf! Centre Régional d'initiation à l'écologie Ferme d'uccle

Tournesol - Zonnebloem zelf! Centre Régional d'initiation à l'écologie Ferme d'uccle OPGELET! De volgende presentatie mag niet gebruikt of verspreid worden aangezien de afbeeldingen niet allemaal eigendom zijn van onze vzw! asbl Tournesol-Zonnebloem vzw Enkel voor didactisch gebruik van

Nadere informatie

Ecosystemen (Eikenberkenbos, Waterplas, Heideveld) Planten Dieren Schimmels/Bacteriën

Ecosystemen (Eikenberkenbos, Waterplas, Heideveld) Planten Dieren Schimmels/Bacteriën Ecologie les 1 op 6 januari 2016 IVN Aarde Biosfeer Ecosystemen (Eikenberkenbos, Waterplas, Heideveld) Levensgemeenschappen (Alle organismen en de relaties, Die ze met elkaar onderhouden) Abiotische milieuomstandigheden

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 18446 19 november 2010 Regeling van de Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 18 november 2010,

Nadere informatie

Natuurlijke vijanden: weet wat ze eten, weet hoe ze te bevorderen.

Natuurlijke vijanden: weet wat ze eten, weet hoe ze te bevorderen. Natuurlijke vijanden: weet wat ze eten, weet hoe ze te bevorderen. Gerjan Brouwer Adviseur biologische fruitteelt Preventie van schadelijke organismen optimale teeltrotatie goede teelttechnieken resistente/tolerante

Nadere informatie

Plagen en natuurlijke vijanden in de Glastuinbouw. Ellen Beerling WUR Glastuinbouw, Bleiswijk

Plagen en natuurlijke vijanden in de Glastuinbouw. Ellen Beerling WUR Glastuinbouw, Bleiswijk Plagen en natuurlijke vijanden in de Glastuinbouw Ellen Beerling WUR Glastuinbouw, Bleiswijk Inhoud Plagen waarnemen: scouten Waarom Hoe Plagen & Natuurlijke vijanden Witte vlieg Mineervlieg Bladluis Rups

Nadere informatie

insecten Wied Hendrix AOC Oost

insecten Wied Hendrix AOC Oost insecten Wied Hendrix AOC Oost Ziekten en plagen Niet parasitair Gebreksziekten weersafwijkingen # nachtvorstschade # verdroging # wateroverlast # hagelschade - struktuurproblemen Fosfaatgebrek mais Rode

Nadere informatie

a Nuttige insecten en spinnen voor akkerbouwers

a Nuttige insecten en spinnen voor akkerbouwers 1 Dankwoord Dit boekje is tot stand gekomen met financiering van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en het Europese Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling. Aan de vorm en inhoud

Nadere informatie

Landschappelijke inpassing Karreveld Karreveld 10, Roggel - PNR 6089NC /031213

Landschappelijke inpassing Karreveld Karreveld 10, Roggel - PNR 6089NC /031213 INLEIDING Het plangebied is gelegen in een jong ontginningslandschap ten noordwesten van de kern Roggel. plangebied plangebied in het veld BEPLANTINGSPLAN 051113-1:1250 H1 Beukenhagen B1 Platanen S1 infiltratie

Nadere informatie

Liefhebbers van open zand

Liefhebbers van open zand Liefhebbers van open zand Graafwespen en verwanten op de Meinweg J.Hermans Inhoud presentatie Wat zijn vliesvleugeligen? Algemene kenmerken vliesvleugeligen Liefhebbers van zandgronden Kenmerkende soortgroepen

Nadere informatie

De Patrijs, klant van berm en akkerrand.

De Patrijs, klant van berm en akkerrand. De Patrijs, klant van berm en akkerrand. Lesbrief met kleurwedstrijd voor de groepen 5, 6 en/of 7 van de basisscholen van de gemeente Heeze-Leende. Je vult de antwoorden op de vragen in op de achterzijde

Nadere informatie

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam Ecologisch Beheer Speeldernis.nl, Rotterdam Inleiding Koen van der Hauw Ecologisch: Aandacht voor mens Aandacht voor inheemse planten en dieren Aandacht voor milieu Groenling: Ecologisch Beheer 2 Opbouw

Nadere informatie

Inheemse boomsoorten?

Inheemse boomsoorten? R. Peteïs, Vakgroep Bosbouw, Landbouwuniversiteit Wageningen Inheemse boomsoorten? In bosbeheer wordt steeds meer teruggegrepen op inheemse boomsoorten voor de ontwikkeling van meer natuurlijke en stabielere

Nadere informatie

Kunnen bloemrijke bermen helpen om EPR te voorkomen?

Kunnen bloemrijke bermen helpen om EPR te voorkomen? Kunnen bloemrijke bermen helpen om EPR te voorkomen? Frans van Alebeek (PPO-AGV, Lelystad) Expert Meeting EPR, 20 maart 2013 Inhoud Akkerranden en natuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw (FAB) Succes-

Nadere informatie

Informatieblad. Week n 19 : van 7 mei tot en met 13 mei 2018

Informatieblad. Week n 19 : van 7 mei tot en met 13 mei 2018 Informatieblad Week n 19 : van 7 mei tot en met 13 mei 2018 Wist u dat? In de loop der jaren had het grassentuifmeelseizoen de neiging om vroeger te beginnen in België 1. Ook in 2018 volgt de bevestiging

Nadere informatie

Compact Gids Insecten

Compact Gids Insecten Compact Gids Insecten Compact Gids Insecten Compact Gids Insecten Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen www.kosmosuitgevers.nl Hoofdredacteur: Krystyna Mayer Ontwerp: Alan Marshall Illustraties: Sandra Doyle

Nadere informatie

Akkernatuur. stimuleer nuttige natuur

Akkernatuur. stimuleer nuttige natuur Akkernatuur Herken en 1 stimuleer nuttige natuur Dankwoord Dit boekje is tot stand gekomen met financiering van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en het Europese Landbouwfonds

Nadere informatie

Bijlage 3 Bodemonderzoek

Bijlage 3 Bodemonderzoek Bijlage 3 Bodemonderzoek Bijlage 4 Flora en Fauna Beknopte levering uit de NDFF Disclaimer De Nationale Databank Flora

Nadere informatie

INHOUD Handelsonderneming Vlamings BV Steenbergen/De Mortel. Copyright Pieter van Breugel, Veghel 1

INHOUD Handelsonderneming Vlamings BV Steenbergen/De Mortel. Copyright Pieter van Breugel, Veghel 1 Gebruik insectenhotels en natuurlijke vijanden Pieter van Breugel Veghel INHOUD Inleiding Schadelijke insecten Predatoren Lieveheersbeestjes Gaasvliegen Papierwespen Metselwespen Graafwespen Insectenhotels

Nadere informatie

Vera Huyshauwer

Vera Huyshauwer Federaal Agentschap voor de veiligheid van de Voedselketen Stand van zaken van enkele belangrijke schadelijke organismen voor de BKW 24-02-2017 Vera Huyshauwer 1 Overzicht Opkomende schadelijke organismen

Nadere informatie

Inventarisatie Edese bos Oost

Inventarisatie Edese bos Oost 2015 Inventarisatie Edese bos Oost Marco de Haas, Corné Slemmer, Jelle Jacobsen, Bert Jan Assink & Gerrit Assink Ede 12/11/2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Doelen Materiaal en methode Resultaatverwerking

Nadere informatie

Vinkelsestraat 36, Heesch landschapsplan

Vinkelsestraat 36, Heesch landschapsplan Vinkelsestraat 36, Heesch landschapsplan 18-03-2014 Vinkelsestraat 36, Heesch landschapsplan werknummer 24014028A opdrachtgever H. Ruijs versie 01 auteur MvS datum 18-03-2014 2 Bureau Verkuylen 18-03-2014

Nadere informatie

Boomveiligheidscontrole Golfclub Driene

Boomveiligheidscontrole Golfclub Driene Boomveiligheidscontrole Golfclub Driene Januari 2015 In opdracht van: Golfclub Driene Morshoekweg 16 7552 PE Hengelo Opdrachtnemer Bosgroep Noord-Oost Nederland Balkerweg 48a 7738 PB Witharen t (0523)

Nadere informatie

VLINDERS. generatie van o.a. de Kleine vos en Gehakkelde aurelia NATUURRIJK TESPELDUYN AUGUSTUS 2018

VLINDERS. generatie van o.a. de Kleine vos en Gehakkelde aurelia NATUURRIJK TESPELDUYN AUGUSTUS 2018 Als je je bal weer eens in de waterkant ziet verdwijnen, hebben sommige golfers toch enige huiver om in de kant te zoeken. De kikkers springen onverwacht op, libellen grazen over je hoofd en vreemde beestjes

Nadere informatie

Cursus herkennen bomen en struiken. i.o.v.

Cursus herkennen bomen en struiken. i.o.v. Cursus herkennen bomen en struiken i.o.v. Wat moet je meenemen? Bomen staan soms verder van de openbare weg. Twijgen, knoppen en bladeren zitten soms vrij hoog om details te zien. Zorg dat je een verrekijker

Nadere informatie

Bibliotheek Inhoud per categorie

Bibliotheek Inhoud per categorie A1 Biologie Atlas bij de biologie Boek A1 Biologie De evolutie van het leven Boek A1 Biologie De ontwikkeling van het leven Artikel A1 Biologie Het ontstaan van het leven Artikel A1 Biologie Indeling van

Nadere informatie