Bermen en akkerranden. Voor natuurlijke plaagbeheersing. Ir. Bert Van Gils. 02/10/2012, Oedelem

Transcriptie

1 Bermen en akkerranden Voor natuurlijke plaagbeheersing Ir. Bert Van Gils 2/1/212, Oedelem Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant Beleidsdomein Landbouw en Visserij ONDERZOEK NAAR FAB Inleiding DEFINITIES Agrobiodiversiteit: de wilde biodiversiteit aanwezig in het landbouwgebied Functionele agrobiodiversiteit (FAB): agrobiodiversiteit die de landbouw- (gewas)productie kan ondersteunen, bv. bestuivers, bodemorganismen, natuurlijke vijanden van plagen, Biodiversiteit FAB natuurlijke vijanden bestuivers Hoe natuurlijke plaagbeheersing bereiken? 2 1

2 Inleiding - natuurlijke vijanden Focus op soortgroepen: Bodemorganismen: loopkevers, kortschildkevers, spinnen, Vliegende organismen: sluipwespen, zweefvliegen, lieveheersbeestjes, Stadia waarin een sluipwesp een bladluis parasiteert Larvaal stadium Pop stadium Volwassen 3 Inleiding ONDERZOEK NAAR FAB MET OEMENRANDEN Behoeften van natuurlijke vijanden Afwezigheid insecticiden en landbouwkundige bewerkingen Dekking en nestgelegenheid Voedsel voor alle levensstadia (prooi + nectar en stuifmeel) Wordt aangeboden met de aanleg van bloemenranden 4 2

3 Onderzoek FAB in grasbermen 5 Experiment 1 (21) Vangschaal Bodemval 6 3

4 Experiment 1 (21) 7 Waarnemingen A. SOORTENRIJKDOM EN VERDELING Soortenrijkdom = Shannon index Verdeling over de soorten = Eveness 8 4

5 Waarnemingen B. SPINNEN Spinnen 12 1 Aantal Brede bloemenrand Smalle bloemenrand Grasberm 2 mei augustus augustus september september 9 C. KORTSCHILDKEVERS Waarnemingen Kortschildkevers Aantal Brede bloemenrand Smalle bloemenrand Grasberm mei augustus augustus september september 1 5

6 Lessen uit experiment 1 Bermen en bloemenranden duidelijk verschillend habitat Voor de (gras)berm geldt: - Sterke aanwezigheid spinnen, roofmijten, etc. - Hoge activiteit-densiteiten in het voorjaar - Relatief hoge soortendiversiteit - Meer evenwichtige populaties (verdeling over soorten) Bermen belangrijk voor specifieke nuttige organismen Bermen als reservoir bij verstoring/overwintering? 11 Experiment 2 (211) 12 6

7 Experiment 2 (211) 13 Waarnemingen A. SPINNEN Verdeling van spinnen mei 14 7

8 B. WILDE BESTUIVERS Waarnemingen Hommels Solitaire bijen Waarnemingen C. OVERIGE SOORTOEPEN 16 Loopkevers 7 Kortschildkevers mei mei mei Lieveheersbeestjes mei Sluipwespen 16 8

9 Lessen uit experiment 2 Grasachtige perceelsrand: Deels bevestiging conclusies berm experiment 1 Sterke aanwezigheid van spinnen Soortendiversiteit, reservoirfunctie, Sterke aanwezigheid van wilde bestuivers Bloemenrand trekt andere nuttige soortgroepen aan Loopkevers en kortschildkevers (<> wet. literatuur) Aanbod nectar en stuifmeel, vegetatiestructuur Perceelsranden als nestgelegenheid voor wilde bestuivers Aanwezigheid van bloemen is voordelig voor FAB 17 Conclusies Bermen en perceelsranden: Belangrijk voor specifieke nuttige organismen Als reservoir bij verstoring/overwintering? Als nestgelegenheid voor wilde bestuivers Aanwezigheid van bloemen is voordelig voor FAB Verklaring waarnemingen in (gras)bermen: Structuurrijk habitat: voorkeur spinnen, roofmijten, Permanent vegetatie aanwezig (jaarrond): Overleving ploegen, zaaien, oogsten, etc. Overwintering Nestplaats 18 9

10 Toekomstgericht Nieuwe inzichten aangepast beheer? Aanleg: meer soortendiversiteit (bloemen) Maaien: afstemming bloeitijdstip, overwintering 19 Bedankt voor uw aandacht! Ir. Bert Van Gils 2/1/212, Oedelem Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant Beleidsdomein Landbouw en Visserij 1