BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP

Transcriptie

1 BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP

2 INTRODUCTIE Biodiversiteit: Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom of een gehele planeet. Verschillen in en tussen: - Soorten; - Individuen; - Landschappen en biotopen.. Mondiaal en Europees is nog steeds een sterke achteruitgang van de biodiversiteit gaande

3 INTRODUCTIE Biodiversiteit dichter bij huis

4 ACHTERUITGANG BIODIVERSITEIT Vele oorzaken: Vernietiging van leefgebied; Versnippering; Aantasting van het leefgebied (meststoffen, verdroging, verzuring); Chemische middelen; Klimaatsverandering; Etc. +/- 100 jaar

5 NATUURBESCHERMING IN NEDERLAND

6 ACHTERUITGANG INSECTEN Rode Lijst

7 BESTUIVENDE INSECTEN IN OVERIJSSEL Kleine ijsvogelvlinder Wilde bijen, dagvlinders en andere bestuivers (nachtvlinders, zweefvliegen, kevers) Wat kunnen wij waar in Overijssel doen?

8 KLEINE IJSVOGELVLINDER

9 KLEINE IJSVOGELVLINDER Verspreiding en versnippering??

10 ANDERE DAGVLINDERS IN OVERIJSSEL

11 WILDE BIJEN IN OVERIJSSEL Belang van Overijssel voor Nederland Van de +/- 360 soorten wilde bijen zijn sinds ! soorten in Overijssel waargenomen. Verspreiding rode lijstsoorten in Nederland Witte gebieden zijn niet altijd leeg

12 VLINDERS, BIJEN EN BLOEMEN Maar ook waardplanten, microklimaat, soorten bloemen, nectar en stuifmeel, nestgelegenheid, afstanden etc. zijn van belang

13 SPECIALISTEN EN GENERALISTEN Bijen Oligolectische en monolectische bijen/specialisten Polygolectische bijen/generalisten Nectarplant, stuifmeel; Nestplaats. Dagvlinders Waardplant en nectarplant; Microklimaat. Honingbij vliegt op meer dan honderd plantensoorten De sleedoornpage legt de eitjes vrijwel alleen op sleedoorn Wormkruid bij vliegt op één plantensoort

14 BESCHERMEN VAN SOORTEN Bron: Lenders, 1996

15 DRIE STAPPEN BIJ INRICHTING EN BEHEER Stap 1: Inventarisatie/landschapsscan: Belangrijke elementen vastleggen (bloemrijke delen, waardplanten, nestlocaties etc.); Verspreiding van wilde bijen en dagvlinders bekijken (veld, atlas, online); Potenties inschatten. Stap 2: inrichting (indien noodzakelijk): Aanleg van geschikte nestlocaties; Inzaaien van mengsel gericht op specialisten (gebiedseigen soorten en autochtoon materiaal). Stap 3: beheer: Behoud en ontwikkeling van vegetaties en bijbehorende fauna; Werk gefaseerd en stem af op insecten in de omgeving. Bloemrijke oevers zijn een belangrijke plek voor bijen om voedsel te zoeken. Zeker als andere planten door de droogte tijdelijk geen nectar leveren.

16 STAP 1: INVENTARISATIE

17 STAP 2: INRICHTING Aanplanten en inzaaien van soorten: Inheems en autochtoon materiaal; Wat voor kansen komen er uit de inventarisatie; Plantverband.

18 STAP 2: INRICHTING Belangrijke bloemen voor insecten Klavers en rolklavers Heide Klimop Schermbloemigen (Fluitenkruid) Paardenbloem Klokjes Diverse soorten distels Wikkes Witte en paarse dovenetel Knoopkruid Blauwe knoop Belangrijke bomen en struiken voor insecten Zomereik Sporkehout Klimop Boswilg, schietwilg en andere wilgen Gewone braam Wilde lijsterbes Gewone vlier Eenstijlige en tweestijlige meidoorn

19 STAP 2: INRICHTING Aanleggen van geschikte nestlocaties: In de zon en in de luwte; Merendeel van de bijen zijn bodemnestelaars In de buurt van voedselplanten; Denk aan de verschillende strategieën (hout, grond, strooisel); Wees creatief, dat zijn de bijen ook.

20 STAP 3: BEHEER Verschraling Schrale bodemtypen hebben een hogere soortenrijkdom en meer bloemen; Concurrentie van licht naar voedingsstoffen. Voedingsstoffen verminderen door maaisel af te voeren.

21 STAP 3: BEHEER Fasering Faseren door banen maaien of vlakken; In brede delen sinusbeheer; Laat tenminste 10%, maar liever 25% staan.

22 BEHEER VAN BOSRANDEN ZELFDE OPLOSSINGEN ANDER SCHAALNIVEAU

23 STAP 3: BEHEER Maaisel 1-3 dagen laten liggen Geef insecten de kans het maaisel te verlaten; Zaden kunnen narijpen en uitvallen.

24 VAN MONOTOON NAAR DIVERSITEIT BEHEREN IS KEUZES MAKEN

25 BEHEREN IS KEUZES MAKEN KIES VOOR DE SPECIALISTEN IN HET LANDSCHAP

26 Voor alle ingrepen geldt: Inventariseer eerst de huidige waarde, niet alleen voor bijen en vlinders maar ook voor andere flora en fauna.