Steunpunt WSE. 17 decem ber 2009 Joost Bollens Vicky Heylen

Transcriptie

1 Steunpunt WSE

2 Activerend arbeidsm arkt beleid Beroepsopleiding voor werkzoekenden I BO Wat weten we over effecten? Plaat s binnen conj unct uurcyclus?

3 Effectiviteit Netto-effectiviteit Effect = aan het werk helpen Stel 100 deelnem ers, na x m aanden, 60 aan het werk Als ze niet hadden deelgenom en, na x m aanden, 40 aan het werk DAN netto-effect : 60-40= 20 op 100

4 Effectiviteit Beroepsopleiding : veel gebruikt, in tal van landen, en ook veel geëvalueerd Uit tal van studies blijkt dat netto- effectiviteit dikwijls beperkt, afwezig of zelfs negatief is Onder m eer wegens locking in Mogelijk nadien wel betere en/ of m eer duurzam e job? Dus korte term ijn vs lange term ijn effecten

5 Opleiding En: opletten m et algem ene uitspraken, want Opleiding : black box Welke opleiding? ( vraaggericht?) Voor wie? Door wie? (ervaring, om vang, goede naam ) Onder welke vorm? ( klas, werkvloer, ) Met welke intensiteit/ duur? (kort, lang) Tim ing (im plem entatietijd) Begeleidende m aat regelen

6 Voor wie? Een pessim istische visie? Heckman: omgeving waar je opgroeit, ouderlijke inputs, heel belangrijk voor verdere cognitieve (én niet- cognit ieve) ont wikkeling Op jonge leeftijd kan je degenen die op dit vlak minder bedeeld zijn, nog vrij gemakkelijk com penseren via gericht e int ervent ie Naarmate men ouder wordt, wordt het steeds moeilijker om de opgebouwde achterstand goed te maken (lees : dit wordt duurder), vanaf bepaalde leeftijd bijna onmogelijk

7 Voor wie? Volgens Heckman vormt dit een verklaring voor de dikwijls vastgestelde lage netto-effectiviteit van opleiding voor laaggeschoolde werkzoekenden Hij vergelijkt dit met de wel hogere gemeten effectiviteit bij private werknemersopleiding, en stelt vast dat in de VS (zoals ook bij ons) lager opgeleide werknemers duidelijk veel minder kans hebben om te mogen deelnemen aan werknemersopleiding : the lack of interest of private firms in training disadvantaged workers indicates the difficulty of the task and the likely low return of this activity ; I.p.v. opleiding bet er loonkost subsidie

8 Conjunctuur I nstrum ent voor een krappe arbeidsmarkt? Verm ijden knelpunten, verm ijden inflatoire druk Anderzijds, als werkloosheid hoog is, is locking in m inder problematisch Opleiding als reconversie-instrument (ongeacht conjunctuur) 17 decm ber 2009 Joost Bollens Vicky Heylen

9 I ndividuele beroepsopleiding in de ondernem ing I bo : wat? Deelnam eprofiel Effecten op arbeidsm arktpositie : evolutie & duurzaam heid

10 Wat? Opleiding in de ondernem ing 1 tot 6 m aand (som s tot 12 maand) Voor NWWZ Tij dens opleiding behoud uit kering Aanvullende product ivit eit sprem ie Nadien cont ract onbepaalde duur Mogelijk zelf kandidaat voor te stellen

11 Belang Tabel 1.1 IBO-deelnemers , naar geslacht en jaar van deelname (in aantallen en kolompercentages) Man Vrouw Totaal Daling 2007 : Opleidingsplan? Sterkere posit ie werkzoekende? ( 2008 : onvolledig)

12 Profiel Weinig vrouwen Ondervert egenwoordiging allocht onen 0HHUGDQSDVZHUNORRV P 55% jonger dan 25 jaar Opleidingsniveau : in verhouding m inder laagopgeleiden Besluit : select ief Selectiviteit neem t niet af tussen 2000 en 2008

13 Effecten Twee soort en gegevens: Dim ona : al dan niet werk (vanaf 2003) VDAB : al dan niet werkzoekend (vanaf 2000) Arbeidsm arktverloop (op basis dim ona) Netto-effectiviteit (op basis van werkzoekendenbest anden)

14 Werk A werk werk werk u u u werk werk werk B werk werk werk werk werk werk werk werk werk werk werk werk C u werk werk werk u Eerste situatie Absoluut Relatief A 3 3/9 =33% B 12 12/12=100% C 0 0% Volledige periode Absoluut Relatief A 6 6/9= 66% B 12 12/12=100% C 3 3/5=60%

15 Werk Eerste situatie na I BO Tabel 1.1 Eerste situatie na beëindiging IBO : aaneengesloten periode van werk als aandeel van de totaal geobserveerde periode (op basis van de Dimona-gegevens) Aantal Aandeel 0% (aansluitend op IBO volgt periode van "niet-werk") minder dan 10% tot 50% tot net geen 100% % (volledige periode, altijd aan het werk)

16 Werk Volledige periode Tabel 1.1 Aandeel gewerkte maanden binnen de volledige geobserveerde periode vanaf het afsluiten van de IBO Aantal Aandeel nooit gewerkt na IBO minder dan 10% tot 25% tot 50% tot 100% altijd gewerkt na IBO

17 Werk Volledige periode ( aandeel werkend/ m nd) Aandeel werkend Maanden na einde IBO 60 70

18 Leeftijd Eerste werksituatie korter voor jongeren, blijven dus m inder lang bij I BO-werkgever Dit wil niet zeggen dat ze m inder gewerkt hebben I nitiatief van wie? Waarom kiest m en m assaal voor m in-25- jarigen? Kost, flexibiliteit en kneedbaarheid, productiviteit, en tijdshorizon? Duurzam e arbeidsrelatie opbouwen : kies voor oudere kandidat en

19 Duur opleiding Geen effect op duur eerste werk, evenm in op werk gedurende de volledige periode Nog openstaande vraag : heeft I BO (opleiding en/ of werkervaring) toegevoegde waarde voor de (beperkte) groep die niet bij de I BOwerkgever blij ft?

20 Netto-effecten Tewerkstellingsresultaten zeer gunstig, m aar ook sterke kandidaten Wat zou toestand geweest zijn als ze niet hadden deelgenom en aan de I BO? Vergelijkingsgroep op basis van PSM, m atching op geslacht, leeftijd, werkloosheidsduur, opleidingsniveau, provincie, m aand én jaar einde I BO. Enkel geobserveerde verschillen

21 Netto-effect Tabel 1.1 Aandeel niet-werkzoekend e maanden binnen de beschouwde periode (respectievelijk vanaf het einde van de IBO en vanaf het moment van selectie) IBO Vergelijkingsgroep Aantal Aandeel Aantal Aandeel nooit niet-werkzoekend (= altijd werkzoekend) minder dan 50% tot 75% tot 90% tot 100% volledige periode niet-werkzoekend totaal

22 Dynamisch Aandeel niet-werkzoekend Vergelijkingsgroep IBO 84 94

23 Conjunctuur? 1 Aandeel niet-werkzoekend V2007 IBO2007 V2000 IBO

24 Conjunctuur? Tabel 1.1 Netto-effectiviteit van IBO, per blok van twaalf maand na afloop van de IBO, en per kalenderjaar 1e jaar 2e jaar 3e jaar 4e jaar 5e jaar 6e jaar % 25.6% 15.0% 8.6% 5.2% 4.1% % 22.3% 12.2% 7.1% 5.2% 5.5% % 22.2% 14.5% 10.7% 9.7% 8.9% % 21.5% 15.7% 12.9% 11.3% 9.5% % 23.7% 19.1% 15.9% 11.9% % 24.9% 19.8% 14.9% % 24.8% 19.1% % 19.0% %

25 Conclusie Dubbele finalit eit Als antwoord op knelpunten Potentieel hoge baten Mogelijk dead weight : kost / baat? Toegang bewaken Als act iveringsm aat regel Wie kans krijgt op I BO, heeft daar baat bij Kans ongelij k verdeeld Wat daar aan te doen?