Viool. Onderdelen (schrijf deze op de juiste plaats bij het plaatje)

Transcriptie

1 Super Super Symphonics

2 2

3 Viool De viool is een snaarinstrument met vier snaren. Hi is het kleinste lid van de vioolfamilie en kan daardoor ook de hoogste tonen voortbrengen. Je maakt geluid door met e rechterhand een strikstok over de snaren van de viool te striken. Met e linkerhand kun e de hoogte bepalen: door de snaren op de toets te drukken kun e andere tonen creëren. De eerste violen, zoals wi ze nu kennen, zin gemaakt rond Andrea Amati uit Cremona, een plaatse in het noorden van Italië, zette als een van de eersten een vierde snaar op de viool en gaf de viool, de altviool en de cello een standaardmaat. Deze maten gebruiken wi nu nog steeds. Misschien wel de bekendste vioolbouwer is Antonio Stradivari (of Antonius Stradivarius). De bekende Stradivarius-violen brengen op veilingen miloenen op. De hoogste pris tot nu toe betaald voor een Stradivarius is elf miloen euro. Onderdelen (schrif deze op de uiste plaats bi het plaate) Het staartstuk: Dit zit aan de onderkant van de viool. Hier komen ook de snaren doorheen. De finstemmers: Deze zitten op het staartstuk en kunnen de snaren preciezer stemmen dan de stemsleutels. De snaren: Deze beginnen bi het staartstuk en zitten vast in de kop van de viool. De kam: Hier komen de snaren overheen. De kam brengt de trilling van de snaren naar de klankkast. De klankkast: Dit onderdeel moet de klank van de snaren zo goed mogelik versterken. De stapel: Dit is een rond balke in de viool, tussen het voorblad en achterblad. De stapel brengt de trilling van voorblad naar het achterblad. De toets: Hier druk e de snaren van de viool tegenaan om verschillende tonen te maken. De stemsleutels: Met deze grote knoppen op de kop kun e de viool stemmen. Met de finstemmers is het makkeliker om de viool precies te stemmen, maar met deze stemsleutels kan het ook. De viool wordt vooral gebruikt in de klassieke muziek. Sinds de komst van nieuwe instrumenten in de azz, zoals de drums en de saxofoon, kon de viool daar qua volume niet meer tegenop. Toen het mogelik werd om de viool te versterken werd dit ook gedaan. Tegenwoordig heb e zelfs volledig elektrische violen. Jean- Luc Ponty voerde dit nog verder door en ging ook gebruik maken van gitaareffecten. 44 3

4 The Two Note Club Inleiding De aankomende maanden zullen wi een aantal muziekstukken instuderen. Bi elk nieuw stuk zullen we aandacht geven aan muziektheorie om de stukken nog beter te leren. De eerste stukken zin speciaal voor ullie geschreven door een componist van het Leerorkest. Daarna zullen we ook stukken spelen van bekende componisten zoals Beethoven, maar ook game- en filmmuziek. Two Note Club Blue Note Club Two Note Club is een zelfgeschreven nummer geïnspireerd op de Blue Note Club. De Blue Note Club is één van de bekendste azzcafés ter wereld. De grootste azzartiesten komen daar om hun muzikale kunsten te vertonen, zoals DizzÁ Gillespie, StanleÁ Turrentine, RoÁ Hargrove, Victor Àooten, John Scofield en wie al niet meer. Dit stuk is speciaal voor ullie geschreven en bestaat maar uit twee noten. Voeren we het goed uit dan kunnen we misschien wel eens met de Two Note Club in de Blue Note Club spelen Lang en kort Aan de vorm van de noten kun e zien hoe lang ze duren. Een halve noot duurt twee tellen en een kwartnoot duurt één tel. Muziek bestaat niet alleen uit noten, soms speel e eventes niet, dan heb e rust. Een halve rust duurt twee tellen en een kwartrust duurt één tel. Halve rust Kwartrust 5

5 Opdrachten 1. Schrif de namen van de noten onder de noten in e parti. Je docent gaat dit eerst uitleggen. 2. Zoek op Áoutube naar een leuk stuk muziek dat gespeeld wordt op ouw eigen instrument. a. Hoe heet het? b. Hoe klinkt het? c. Àaarom vind e het mooi? 3. Ritme-rekenen. Maak de volgende sommen, antwoord steeds met één noot of rust. + = + = - = - = 6

6 The Two Note Club Violin teacher Àouter Hakhoff & 4 4 w A & " " " " " " " 14 & " " " " ". ". J J B & " " " " " " " 22 & " " " " ". ". J J C & " " " " " " " 30 & " " " " ". ". J J 34 & ". ". J J Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

7 The Two Note Club Violin Àouter Hakhoff & 4 4 w A & 14 & w B & 22 & w C & 30 & w 34 & w Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC 7

8 Super Samba De Samba is van oorsprong Braziliaanse muziek. Er zin veel soorten Samba, soms hoort hier een dans bi maar soms ook niet. Een hele bekende sambasoort is de samba enredo. Dit is de samba die geschreven wordt voor de parade tidens het Braziliaanse carnaval. Verschillende sambascholen uit heel Brazilië schriven muziek om mee te doen aan de parade. Ze schriven allemaal een samba enredo. Een urá beslist tidens het carnaval wie de wedstrid wint en wie dus de beste samba enredo heeft geschreven. Een belangrik onderdeel is het meezingen van het publiek. Als het publiek niet meezingt met e nummer krig e strafpunten. Dit betekent dat de sambascholen maanden van te voren cd s maken en feesten organiseren om zoveel mogelik fans te krigen. Deze fans zingen hopelik mee tidens de parade op het carnaval om punten te scoren bi de urá. In de bladmuziek zie e een aantal nieuwe tekens staan. Het eerste nieuwe teken is een dubbele maatstreep waarbi er puntes voor of achter staan. Kik maar eens bi letter C. Een dubbele maatstreep met puntes en acht maten later eerst puntes en dan een dubbele maatstreep. Alles wat tussen deze maatstrepen met puntes staat moet herhaald worden. Àe noemen dit teken daarom een herhalingsteken. Er zin twee accenten in de bladmuziek te zien. 1. Het accent dat naar rechts wist geeft aan dat e extra nadruk geeft op de toon en deze mooi uit laat klinken. 2. Het accent dat naar boven wist (dat als een soort van hoede op de noot staat) geeft ook aan dat er extra nadruk ligt op de toon, maar e speelt deze toon kort. Het ritme van Super Samba is vri lastig. Ài proberen dit eerst te klappen en daarna ook te stampen. Als dit lukt kunnen we de Super Samba ook spelen. Dit ritme komt namelik heel vaak terug. Het ritme ziet er als volgt uit: 8

9 Kort en korter Naast de notenwaardes die e voor de Two Note Club hebt geleerd (halve noot en kwartnoot) bestaan er nog kleinere waardes. Een achtste noot duurt een halve tel, een zestiende noot een kwart tel. Voor de rusten geldt weer hetzelfde. J Achtste noot R Zestiende noot Achtste rust Zestiende rust Een punt achter de noot verlengd de noot met de helft van de waarde. Een kwartnoot met punt duurt dus niet één tel, maar anderhalve tel. Een achtste met punt duurt driekwart tel. 9

10 Opdrachten 1. Schrif de namen van de noten onder de noten in e parti. Je docent gaat dit eerst uitleggen. 2. Dansstilen a. Zoek op welke andere dansstilen uit Zuid Amerika komen? b. Zoek ze op op Áoutube, hoe klinken ze? c. Àat is e favoriet? 3. Maak de volgende sommen (antwoord steeds met één noot of rust) 10

11

12 Super Samba Violin teacher Àouter Hakhoff A & # 4 q = 90 2 & #. J 7 & # B J. & #. J 15 & # C & #.. J.. J.. J ".. J.... J " & # 23 " ". D & #. J 31 & #. J J.. J.. Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC. J

13 Super Samba Violin Àouter Hakhoff & # 4 4 ". ". 5 & # A & # " ".. ". 13 & # B ". Optioneel: improvisatie met dirigent & #. 21 & #. C & # 29 & # ". ". Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC ". 11

14 Oh Fortuna Carl Orff Het Oh Fortuna is origineel niet van Carl Orff. Oh Fortuna komt uit de Carmina Burana, dat is een middeleeuws manuscript dat gevonden is in een abdi in Beieren. Het bestaat uit ongeveer 200 liederen met zeer verschillende thema s. Zoals de natuur en de overheid, maar ook drank, gokken en liefde. De liederen zin geschreven in de twaalfde en dertiende eeuw door verschillende, onbekend gebleven schrivers. Het notenschrift van vroeger zag er heel anders uit dan nu. De eerste notaties waren niet meer dan een aantal streepes bi de tekst van het lied. Liederen werden mondeling doorgegeven, er was dus geen bladmuziek nodig. Een klein geheugensteunte was voldoende. Pas rond de negende eeuw werd er een notenbalk gebruikt met vier linen en neumen. Neumen zin de noten die vroeger gebruikt werden om muziek op te schriven. Guido van Arezzo bracht in de elfde eeuw een extra lin toe waardoor er vif linen gebruikt werden. Echter was er nu alleen een houvast aan de melodie. Omdat neumen het ritme niet aangeven, weten we niet precies hoe die muziek geklonken heeft. Eeuwen lang is er heel veel geëxperimenteerd met het noteren van ritme en daar is ook veel bladmuziek van bewaard gebleven. Toch is het voor ons niet altid mogelik om te achterhalen hoe deze werken precies werden uitgevoerd. De bladmuziek van de originele Carmina Burana is opgeschreven met neumen zonder linen. Carl Orff heeft dus zelf bepaald wat de toonhoogte en het ritme is. Het neumenschrift heeft hi als leidraad gebruikt om zin versie van de Carmina Burana te maken, waarvan Oh Fortuna het eerste deel is. Neumenschrift zonder linen. De noten werden bi de tekst geschreven. Neumenschrift met 4 linen. 22

15 Neumenschrift met 5 linen van Guido van Arezzo. Dit is het eerste stuk wat wi gaan spelen met een andere maatsoort. Tot nu toe hebben we alleen nog maar gespeeld met de vierkwartsmaat. Het bovenste cifer staat voor hoeveel tellen er in de maat zitten. Het onderste cifer staat voor de noot die één tel is. De vierkwartsmaat heeft dus vier tellen in de maat en de kwartnoot is één tel. De maatsoort 6/4 heeft zes tellen in de maat en de kwartnoot is één tel. De maatsoort 3/8 heeft drie tellen in de maat en de achtste noot is één tel. De kwartnoot duurt dan dus twee tellen Opdrachten 1. Schrif de namen van de noten onder de noten in e parti. Je docent gaat dit eerst uitleggen. 2. Middeleeuwse muziek a. Zoek op welke muziekinstrumenten er al bestonden in de middeleeuwen? b. Zoek op Áoutube op hoe ze klonken. Àat is e favoriet? c. Zoek naar stuk middeleeuwse muziek met instrumenten op Áoutube. Àat vind e hiervan? 3. Invuloefening met verschillende maatsoorten. Gebruik alle noten en rusten die e al kent en vul de lege maten in. Gebruik elke notenwaarde en rust tenminste één keer. 23

16 Oh, Fortuna from Carmina Burana Violin teacher I Carl Orff arr. J. G. Adema "O Fortuna" Pesante q = 60 U w ƒ A Allegro q = B.. C.. D. P E. Più mosso é accel... f Schott Music International (GEMA)

17 .. 45 Oh, Fortuna F ƒ 53. G 61 H Presto # Ï # # # 69 # # # # U.

18 Oh, Fortuna from Carmina Burana Violin teacher II Carl Orff arr. J. G. Adema A "O Fortuna" Pesante q = 60 U w ƒ Allegro q = B.. C 8.. D. P E Più mosso é accel.... f Schott Music International (GEMA)

19 45 Oh, Fortuna.. F ƒ 53. G 61 H Presto # Ï # # # 69 # # # # U.

20 Oh, Fortuna from Carmina Burana Violin 1 Carl Orff arr. J. G. Adema A "O Fortuna" Pesante q = ƒ wu Allegro q = B.. C.. D. P E Più mosso é accel.... f 24 Schott Music International (GEMA)

21 45 Oh, Fortuna.. F ƒ 53. G 61 H Presto # J Ï # J # J # J 69 # J # J # J #. J # U 25

22 Oh, Fortuna from Carmina Burana Advanced Violin 1 Carl Orff arr. J. G. Adema A "O Fortuna" 4 6 Pesante q = 60 U w 4 3 ƒ Allegro q = B.. C.. D. P E. 26 Più mosso é accel... f Schott Music International (GEMA)

23 .. 45 Oh, Fortuna F ƒ 53. G 61 # H Presto # J Ï # J # J # J 69 # J # J # J #. J # U 27

24 HappÁ Pharell Àilliams Muziek is in de loop van de tid enorm veranderd. Luister bivoorbeeld naar het nummer HappÁ van Pharrel Àilliams. Tegenwoordig maken we gebruik van studio s om nummers op te nemen. Met klassieke concerten gaat dat soms wel anders. Dan wordt er een uitvoering in een concertzaal opgenomen tidens een concert. Er konden zich daar geen fouten gepermitteerd worden, want dat staat dan ook op de opname. In de studio kun alles overdoen en het beste materiaal gebruiken. Er komen veel dingen overeen in de popmuziek en de klassieke muziek, alleen noemen we het anders. Bivoorbeeld: Featuring (feat, ft.): dit woord geeft aan dat iemand anders ook in het nummer zingt, of een solo speelt. Bivoorbeeld: Shakira - Hips Don't Lie ft. ÀÁclef Jean. Dit geeft aan dat Shakira het nummer heeft geschreven en dat ÀÁclef Jean meezingt in het nummer. Producer: de producer is de verantwoordelike voor de opnamesessie. Dit betekend dat de producer beslist welke opnames gebruikt worden en ook bepaalt wat de uiteindelike mix van het nummer wordt. Een nummer heeft dus een schriver (writer), een zanger of solist (featuring), en een eindverantwoordelike (producer). In de klassieke muziek komt dit eigenlik ook voor alleen noemen we het dan anders. De schriver van de muziek noemen we een componist. Om muziek uit te voeren wordt altid het orkest of ensemble genoemd die het uitvoert, maar ook de solist. Daarnaast is de dirigent de eindverantwoordelike. Hi zal niet de noten veranderen maar geeft wel extra sfeer door misschien iets te vertragen, iets zachter te spelen of de violen iets harder te laten spelen. Net als een producer die bepaalt welke opnames hi wil gebruiken en hoe er gespeeld moet worden. Ook al blift opnemen altid anders dan live spelen, er bliven altid solisten, schrivers en de eindverantwoordelike. 18

25 Opdrachten 1. Schrif de namen van de noten onder de noten in e parti. Je docent gaat dit eerst uitleggen. 2. Geef aan in de bladmuziek van HappÁ waar de volgende onderdelen beginnen, als zi aanwezig zin. Let op In het arrangement van SuperSÁmphonics komt het couplet maar één keer voor. Intro Couplet: een stuk muziek dat vaker terugkomt, maar met steeds een andere tekst. Refrein: niet alleen de muziek komt terug, ook de tekst wordt precies hetzelfde gezongen. Bridge: deze wikt erg af van het couplet en het refrein. De bridge is een voorbereiding op het couplet of refrein. Outro 3. In het volgende muziekstuk missen enkele noten. Voeg deze zelf toe. De toonhoogte is niet belangrik, het gaat er alleen om dat er in elke maat precies vier tellen zitten. & # # 4 4. J. J. J & # #.. J J J & # # J R J J J J J J & # #. J. 19

26 HappÁ Violin teacher Pharell L. Àilliams arr. Àouter Hakhoff A 4... J b. b b b 6 b b b b 10. b b b 14 b. J b b J b B w. w w. w J J EMI April Music Inc. EMI-MUSIC PUBLISHING HOLLAND BV, ÀARNER-TAMERLANE PUBLISHING CO

27 HappÁ 26 w. w w. J J. C b b 46 b b D w. w w. w J J 58 w. w w J

28 HappÁ Violin Pharell L. Àilliams arr. Àouter Hakhoff A 4... x x 6 x x 10 2 B w. w w. w 26. w. w w. EMI April Music Inc. 20EMI-MUSIC PUBLISHING HOLLAND BV, ÀARNER-TAMERLANE PUBLISHING CO

29 C. HappÁ D w. w w. w 58 w. w w 21

30 Canon in D Johann Pachelbel ( ) was een Duits organist en componist. Zin bekendste compositie is de Canon in D. In dit stuk wordt een speciale manier van componeren gebruikt. Àe noemen deze manier van componeren de canon, zoals de titel van het stuk eigenlik al zegt. Voordat e een compositie (muziekstuk) een canon mag noemen moet het aan een aantal regels voldoen. Hieronder zie e de eerste maten van de originele versie van de Canon in D van Johann Pachelbel. Bi een canon is het een regel dat de verschillende stemmen elkaar constant bliven imiteren. Je ziet in het notenschrift ook dat de eerste stem (violin 1) begint, dat de tweede stem hetzelfde doet en de derde stem ook. De imitatie blift tot het einde van het stuk. Dit maakt het componeren van canons erg lastig, want de verschillende stemmen moeten natuurlik wel mooi samen klinken. Er zin wel een aantal uitzonderingen op de regel: Pachelbel s Canon in D is een driestemmige canon met een extra stem die de basstem speelt. Er zin ook tweestemmige canons, vierstemmige canons en er is zelfs een 24-stemmige canon geschreven. De hoeveelheid stemmen die e gebruikt mag e zelf bepalen, het maakt het alleen wel steeds complexer. De andere stemmen mogen volledig achterstevoren staan. Dat betekent wel dat de stemmen tegelik beginnen. De andere stemmen mogen twee keer zo snel of twee keer zo langzaam zin. De andere stemmen mogen op een andere toonhoogte beginnen. Muziek componeren met zulke strenge regels maakt het schriven erg lastig en de muziek erg complex, toch kan het wel heel eenvoudig en speels klinken. 13

31 Maten Om de muziek overzichtelik te houden, zetten we alle noten in hokes. Deze hokes heten maten. Na elke maat staat een maatstreep. Op het einde van het muziekstuk staat een speciale maatstreep, de slotstreep. In elke maat zitten altid precies evenveel tellen. Dit wordt aangegeven door de maatsoort. Een vierkwartsmaat geeft aan dat er vier tellen in elke maat zitten en dat de kwartnoot één tel duurt. 14

32 Opdrachten 1. Schrif de namen van de noten onder de noten in e parti. Je docent gaat dit eerst uitleggen. 2. Johann Pachelbel was een componist uit de barok. a. Zoek zelf op internet andere historische periodes op en vind bi elke periode een componist. b. Zoek deze muziek op op Áoutube en kik welke muziek e het mooist vindt. 3. In onderstaand muziekstuk staan nog geen maatstrepen. Zet deze er zelf in op de goede plaats. Vergeet niet op het einde een slotstreep te zetten. 4. J. J w 15

33 Solo Violin Canon in D SuperSÁmphonics OSB Johann Pachelbel arr. Jan Gerrit Adema Bew. Sup.SÁm.: Àouter Hakhoff & # # 4 4 Moderato {q = c 79} & # # J 3 & # # J 4 & # # & # # J 9 Herhalen, bi & # #. elke herhaling groepen laten stoppen, viool eindigt J. 10 & # # J U f Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

34 Violin Teacher Canon in D SuperSÁmphonics OSB Johann Pachelbel arr. Jan Gerrit Adema Bew. Sup.SÁm.: Àouter Hakhoff Moderato {q = c 79} 4 & # # pizz. 2 & # # 3 & # # 4 & # # 3 5 arco & # # 9 Herhalen, bi elke herhaling groepen laten stoppen, viool eindigt & # #.. 10 & # # 4 U f Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

35 Violin Students Canon in D SuperSÁmphonics OSB Johann Pachelbel arr. Jan Gerrit Adema Bew. Sup.SÁm.: Àouter Hakhoff Moderato {q = c 79} 4 & # # pizz. 2 & # # 3 & # # 4 & # # 3 5 arco & # # 9 Herhalen, bi elke herhaling groepen laten stoppen, viool eindigt & # #.. 10 & # # 4 U f Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

36 Ode an die Freude Ludwig van Beethoven Ludwig van Beethoven componeerde zin eerste stukken rond 1790 en heeft een grote invloed gehad. Het was rond 1790 nog erg gebruikelik dat componisten een baan hadden bi de kerk of bi een hof. Hier maakte Beethoven verandering in en hi begon voor zichzelf. De eerste zelfstandig ondernemer in de muziekwereld Dit betekent dat Beethoven veel vrier was in zin werk en kon doen wat hi zelf graag wilde. Dit was toen ongekend. Een mooi voorbeeld is de derde sámfonie van Beethoven. Deze wilde Beethoven opdragen aan Napoleon Bonaparte. Hi zag in hem de held die een nieuw tidperk zou beginnen. Een tidperk van Vriheid, Gelikheid en Broederschap. Op het moment dat Beethoven hoorde dat Napoleon zichzelf tot keizer had gekroond (in mei 1804) verscheurde hi de titel van het stuk en gaf het een andere naam (Eroica). Zwaar teleurgesteld was hi in zin idool, de zoveelste heerser op weg om een tiran te worden. Omdat Beethoven niet aan het hof werkte of voor een andere werkgever, kon hi gewoon de titel veranderen zonder dat iemand daar problemen mee had. Aan het einde van zin leven begon Beethoven steeds dover te worden. Dit had een grote invloed op zin composities. Deze gingen steeds meer liken op wat hi vroeger geleerd had. Hi gebruikte oudere compositietechnieken en dreef hier heel erg in door. Het Ode an die Freude komt uit de negende en laatste sámfonie die Beethoven geschreven heeft. 32

37 Opdrachten 1. Schrif de namen van de noten onder de noten in e parti. Je docent gaat dit eerst uitleggen. 2. De tekst van de Ode an die Freude komt van een Duits gedicht. a. Zoek op internet naar een vertaling en lees deze. b. Àaar gaat het over? c. Àaar is deze muziek nog meer bekend van? 3. Naast de derde en negende sámfonie van Beethoven is ook de vifde sámfonie ontzettend beroemd geworden. Echt iedereen kent het begin daarvan. Zoek het maar eens op op Áoutube. a. Hieronder staan de noten van het beginthema van de vifde sámfonie, maar de lengte van de noten is nog niet ingevuld. Probeer dit zelf in te vullen: kies uit hele noten (dan hoef e niks te doen), halve noten (dan moeten ze nog een stok krigen), kwartnoten (dan moeten ze zwart zin met een stok) en achtste noten (zwart met een stok en een vlaggete). Tip 1: Luister goed naar de opname. Àelke noten zin even lang? Tip 2: Kik eens naar de achtste rust in het begin en denk eraan dat e wil uitkomen op een logisch aantal tellen in de maat. b. Als het goed is heb e in elke maat precies evenveel tellen geschreven. Hoeveel tellen zin dat en wat is dan de maatsoort van dit thema? b U b U 33

38 Violin Teacher I Beethoven in de Bilmer OSB SuperSÁmphonics Ludwig van Beethoven Àouter Hakhoff Tot 1 spelen de kinderen de grafische partituur De docenten spelen de genoteerde parti 4 2 U U J 9 J J 17 U J U U U C 1 4 C # 2 4 w w w w 54 w w 60 w 5 2 Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

39 Violin Teacher II Beethoven in de Bilmer OSB SuperSÁmphonics Ludwig van Beethoven Àouter Hakhoff Tot 1 spelen de kinderen de grafische partituur De docenten spelen de genoteerde parti 4 2 U U 9 17 n # U U U U C 1 4 C w w w w w 54 n # w # w 60 # w # 5 Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC 2 Û Û Û

40

41 Violin Students Beethoven in de Bilmer OSB SuperSÁmphonics Ludwig van Beethoven Àouter Hakhoff Tot 1 spelen de kinderen de grafische partituur De docenten spelen de genoteerde parti C 1 4 C Û Û Û 3 2 Û Û Û 2 Û Û Û 4 Û Û Û 54 Û Û Û Û Û Û Û Û Û 3 61 Û Û Û 5 2 Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC Û Û Û

42 Violin Teacher America OSB SuperSÁmphonics Leonard Bernstein Àouter Hakhoff & 8 6 # b # b 5 & J J 1 GUIDE & b b b b b - J 17 & 2 &.. Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC.

43 & America 3 GUIDE & b b b b b - J 39 & 4 &... & GUIDE & b b b b b - J 61 & J

44 Violin Students America OSB SuperSÁmphonics Leonard Bernstein Àouter Hakhoff & & 17 4 & 2 & & Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

45 3 & America 39 4 & 4 & & & 61 4 &

46 Call of DutÁ MÀ3 Muziek in games is steeds belangriker aan het worden. De game wordt herkenbaarder maar ook leuker om te spelen. Denk eens aan de muziek van Super Mario. Je hoort het gelik. Het is van belang dat de muziek de spelbeleving groter maakt. Tidens het spelen ben i het personage en alle beelden en geluiden om e heen moet e echt ervaren, elk take dat breekt, elke deur die opengaat. Muziek kan hier sterk aan bidragen. Dit is voor een componist een enorme uitdaging. Bi elke omgeving wordt er nieuwe muziek gecomponeerd om een zo goed mogelike sfeer te maken bi het spel. Naast het componeren moet de muziek ook in het spel geïntegreerd worden. Als e een spel speelt hoor e wel eens andere muziek als e in een andere ruimte komt. De componist moet dus tidens het componeren al rekening houden met deze mogelike overgangen in de muziek. Al met al komt er enorm veel bi kiken om muziek te schriven voor een spel. Het is ook niet voor niets de snelst groeiende markt is als het gaat om muziek verkopen. Iedereen speelt spelletes. Op de telefoon, tablet en computer en allemaal hebben ze muziek. 28

47 Opdrachten 1. Schrif de namen van de noten onder de noten in e parti. Je docent gaat dit eerst uitleggen. 2. Muziek kan veel verschillende functies bedienen, zoals hier om een spel te begeleiden, of om sfeer op te wekken in een film. Voor welke andere doelen kan muziek ingezet worden in ons maatschappi? Geef als het kan ook een voorbeeld. 3. Boven Call of DutÁ staat = 98. Dit betekent dat er per minuut 98 kwartnoten gespeeld moeten worden. Hoe meer noten er per minuut gespeeld worden, hoe sneller het tempo van een muziekstuk is. a. Bi welk tempo worden er twee kwartnoten per seconde gespeeld? b. Hoeveel zestiende noten worden er per minuut gespeeld in dat tempo? c. Een stuk begint in een vierkwartsmaat met een tempo van = 120. De maatsoort verandert naar een 6/8 maatsoort en er staat bi =. Hoeveel achtsten zitten er dan in een minuut in het nieuwe tempo? d. Bi een 6/8 maat wordt de tempo aanduiding altid als. =... genoteerd. Àat moet dit zin voor dit tempo? Tip: hoeveel achtste noten passen er in een kwartnoot met punt? 29

48

49 Violin Teacher Call of DutÁ MÀ3 OSB SuperSÁmphonics Brian Theodore TÁler Àouter Hakhoff B q = A Docent (+ advanced students). w... w w w C. 30 D n w. w E Tempo up. b. b. 3 b - b b. b. b - b- F. J b. J b. J b - b J b. J b. J b - b - Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC 3

50 Violin Student Call of DutÁ MÀ3 OSB SuperSÁmphonics Brian Theodore TÁler Àouter Hakhoff q = 98 4 " " " " " " " ". 5 A 8 B.. w w w C... # Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC.

51 Call of DutÁ MÀ3 D.. w w E. Tempo up F

52 Violin Teacher Àe Àill Rock You OSB SupersÁmphonics Brian Harold MaÁ Àouter Hakhoff & # 2. Û Û Û Û Û Û Û Û. Voet voet klap voet voet klap voet voet klap voet voet klap 5 & #. Û Û Û Û Û Û Û Û. 1 Voet voet klap & #. voet voet klap voet voet klap voet voet klap 13 & #. 2 & # 21 & # Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

53 Violin Student Àe Àill Rock You OSB SupersÁmphonics Brian Harold MaÁ Àouter Hakhoff & # 2. Û Û Û Û Û Û Û Û. Voet voet klap voet voet klap voet voet klap voet voet klap 5 & #. Û Û Û Û Û Û Û Û. 1 Voet voet klap voet voet klap voet voet klap voet voet klap & #. E E E E 13 & #. 2 E E E E & # D E E E E 21 & # D E E E E Expertisecentrum Leerorkest Creative Commons BY NC

54

55

56 Stichting Leerorkest P/a Muziekcentrum Zuidoost Hofgeest 139,1102 EG Amsterdam Telefoon Van Lange fonds, Sayers Fonds en Mindershuis Fonds W.J.O de Vriesfonds Pauluc Fonds Illustratie Guida Joseph