H E T W E T S V O O R S T E L F T K T O E G E P A S T I N D E P R A K T I J K
|
|
- Agnes de Wilde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 H E T W E T S V O O R S T E L F T K T O E G E P A S T I N D E P R A K T I J K Samenvatting In ons position paper van 22 augustus jl. heeft u de reactie van de Pensioenfederatie op het wetsvoorstel FTK kunnen lezen. Daarin vragen wij o.a. aandacht voor de onbedoelde en onwenselijke effecten die de nieuwe indexatieregels met zich meebrengen. Inmiddels heeft een aantal pensioenfondsen uit onze achterban doorrekeningen kunnen maken om het effect van de nieuwe voorgestelde wetgeving in beeld te krijgen. Het doel van dit paper is om u mee te nemen in onze gedachten en bevindingen over generatie-evenwicht. De Pensioenfederatie vraagt aandacht voor de volgende twee conclusies die uit deze berekeningen kunnen worden getrokken. Die conclusies hangen met elkaar samen en zijn beide van invloed op generatie-evenwicht en vergroting en behoud van het draagvlak van ons huidige stelsel. 1. De nieuwe indexatieregels pakken, in tegenstelling tot wat wordt beoogd in het wetsvoorstel, niet gunstig uit voor jongeren. Het doel van de nieuwe indexatieregels is mede om jongeren te compenseren voor de soepelere regels in het herstelplan, waardoor gepensioneerden minder snel zullen worden geconfronteerd met grote schokken in de pensioenuitkeringen. De vraag die de Pensioenfederatie zich heeft gesteld is of de nieuwe spelregels voor indexatie inderdaad gunstig uitpakken voor de jongere generaties. Dat blijkt niet het geval op basis van de berekeningen en toelichting in hoofdstuk 1. Het kan ook anders - De doelstelling om tot een generatie-evenwicht te komen zou op een andere wijze invulling kunnen krijgen dan via de nieuwe indexatieregels. De Pensioenfederatie is van mening dat het vreemd is om steeds geïsoleerd naar één element te kijken als het gaat om evenwicht tussen generaties. De premieheffing, het spreiden van eventuele kortingen, de toekenning van (inhaal)indexatie en de mate
2 van risico in het beleggingsbeleid zijn allemaal communicerende vaten bij het bepalen van het evenwicht tussen generaties. Het totale beleid van een fonds dient in evenwicht te zijn, niet alleen het indexatiebeleid. Een principle-based benadering, waarbij contractspartijen en pensioenfondsbesturen verantwoordelijk worden gehouden voor generatie evenwicht over de gehele pensioenregeling, zou hiervoor uitkomst hiervoor kunnen bieden. - Daarnaast zijn de nieuwe eisen voor inhaalindexatie en het ongedaan maken van de kortingen ongekend streng. Inhaalindexatie en het repareren van kortingen is iets incidenteels. De deelnemers hebben betaald voor de indexatieambitie. Zij zouden dan ook die ambitie waargemaakt moeten krijgen op het moment dat daar vermogen voor aanwezig is in het fonds. 2. Door de recente ontwikkelingen is er voornamelijk een opwaartse druk in plaats van een neerwaartse druk op de premie. Dat lichten we toe in hoofdstuk 2. Die premiedruk is geen goed nieuws voor actieven en knelt des te meer met onze berekeningen die uitwijzen dat het indexatiepotentieel (en dus het pensioenresultaat) van jongeren/actieven afneemt. De Pensioenfederatie vraagt zich af op welke manier de door het Kabinet beoogde premieverlaging moet worden bewerkstelligd. 2
3 1. Nieuwe indexatieregels helemaal niet gunstig voor de jongeren - Het nieuwe FTK zorgt ervoor dat de gevolgen van financiële schokken beter worden gespreid. Dit kan voordelig uitpakken voor ouderen, omdat onder de nieuwe regelgeving hun pensioen minder ingrijpend hoeft te worden gekort. - Daar staat tegenover dat de indexatieregels worden aangescherpt. Hier zouden vooral de jongeren van moeten profiteren, omdat dit ervoor zorgt dat er in de toekomst genoeg geld in kas van de fondsen zit. Het doel van de nieuwe indexatieregels is dus mede om jongeren te compenseren voor de soepelere regels in het herstelplan, waardoor gepensioneerden minder snel zullen worden geconfronteerd met grote schokken in de pensioenuitkeringen. De vraag die de Pensioenfederatie zich heeft gesteld is of de nieuwe spelregels voor indexatie inderdaad gunstig uitpakken voor de jongere generaties. In het wetsvoorstel is sprake van een aantal nieuwe regels voor het indexatiebeleid: - Er mag pas boven een dekkingsgraad van 110% worden geïndexeerd; - Voor de mate van indexatie wordt verondersteld dat op het surplus boven de 110% het verwacht aandelenrendement behaald wordt, waaruit de indexatie gefinancierd moet worden. - Een fonds mag de indexaties uit de buffer boven de 110% alleen toekennen als deze naar de toekomst toe blijvend kunnen worden toegekend; - Voor inhaalindexatie is 1/10 e van het surplus beschikbaar boven de dekkingsgraad bij volledige indexatie; - Voor het ongedaan maken van de kortingen gelden dezelfde regels als voor het inhalen van de indexaties. Het gevolg van deze nieuwe indexatieregels is dat er zowel uitstel van indexatie plaats vindt als uitstel van inhaalindexatie en het ongedaan maken van de kortingen. Zelfs voor een fonds dat nu al een relatief prudent indexatiebeleid heeft met een bovengrens van de indexatiestaffel van 135% raken de nieuwe spelregels 3
4 van het FTK het indexatiebeleid. Zie hiervoor ook de twee grafieken hieronder 1. Indexatieregels 1 Dit betreft een groot fonds dat uitgaat van loonindexatie, met een gemiddelde leeftijdsopbouw en een beleggingsmix van 60% zakelijke waarden en 40% vastrentende waarden. 4
5 Ook voor een fonds dat nu een indexatiestaffel kent waarbij indexatie pas wordt toegekend vanaf 120% dekkingsgraad hebben de nieuwe indexatieregels nog steeds een versoberend effect op de toe te kennen indexatie. Zie de tabel hieronder. In de kolom huidige FTK is uitgegaan van een indexatiestaffel die begint bij 120%. In de kolom nieuwe FTK wordt ook uitgegaan van dezelfde indexatiestaffel die begint bij 120%, inclusief de nieuwe regels voor het toekomstbestendig indexeren. Over een horizon van 15 jaar neemt de indexatie bij een dergelijke prudente indexatiestaffel zelfs nog af van 1,2% naar 0,8%. De grafiek hieronder gaat wat nader in op het verloop van de dekkingsgraad en de indexatieachterstand. Het betreft hierbij een pensioenfonds met een startdekkingsgraad = 110%, indexatie achterstand heden = 10%, verdien capaciteit fonds = 3 dekkingsgraad punt per jaar (excl. indexatie), indexatie = 2,5% per jaar, toekomstbestendige indexatiegrens = 135%. 5
6 Bovenstaande grafiek laat zien dat er na 17 jaar volledig kan worden geïndexeerd. Tot die tijd loopt de achterstand op. Na 80 jaar is de indexatieachterstand pas volledig ingehaald! Een buffer van 40% is al vrij snel bereikt, maar dan duurt het nog vele jaren om de inhaal volledig te kunnen realiseren. Er dient te worden opgemerkt dat de uitkomsten voor indexatie en inhaalindexatie erg fonds specifiek zijn. De periode waarbinnen fondsen hun achterstanden volledig hebben ingehaald, verschilt sterk per fonds (bijv. door verschillen in de ambitie van een fonds en verschillen in het beleggingsbeleid). Er zijn fondsen die er, zoals in het voorbeeld hierboven, decennia over doen om de achterstand volledig weg te werken. Andere fondsen hebben de achterstand in 10 jaar volledig weggewerkt. Voor een groot deel van de deelnemers in de sector geldt dat de achterstanden in ongeveer 30 jaar zijn weggewerkt. Het duurt dus heel lang voordat de indexatieachterstanden zijn ingehaald, ook voor de jongeren. Eén en ander verhoudt zich niet met de door de Tweede Kamer aangenomen motie Schouten/ Vermeij (Kamerstukken II, 2011/12, 32043, nr. 96). De Pensioenfederatie is van mening dat de nieuwe eisen voor inhaalindexatie en het ongedaan maken van kortingen dan ook veel te streng zijn. 6
7 Het CPB gaat er in haar berekeningen vanuit dat het geld dat op enig moment aanwezig is in de buffer wordt verdeeld over de generaties van dat moment. De nieuwe indexatieregels staan dit echter helemaal niet toe. De grafiek hieronder laat zien dat dit kan leiden tot hele hoge dekkingsgraden aan de bovenkant. De onderste lijn geeft het slecht-weer scenario weer (de 5% slechtste uitkomsten). De middelste lijn is de verwachting en de bovenste lijn is het goed-weer scenario (de 5% beste uitkomsten). De lijn van het slechtweer scenario blijft rond de 100% hangen. Dit komt omdat er aan de onderkant meteen wordt bijgestuurd; kortingen worden meteen (gespreid) doorgevoerd. Aan de bovenkant kan er echter door de nieuwe indexatieregels niet meteen worden uitgekeerd. Er wordt dus voornamelijk pensioengeld opgepot wat resulteert in een stijgende dekkingsgraad. De lasten worden meteen genomen, maar de lusten blijven heel lang in de pensioenpot zitten. Daarnaast wordt uitdelen aan de bovenkant ook belemmerd door de maxima van de fiscale wetgeving. Zowel de nieuwe indexatieregels als de fiscale regels zorgen ervoor dat het geld uiteindelijk niet bij de deelnemers terecht komt, met als uiteindelijk resultaat hele hoge buffers. 7
8 Het gaat niet alleen om de verdeling van de pensioenpot tussen generaties, maar ook om de vraag of het geld wel bij de deelnemers terechtkomt. De nieuwe indexatieregels en de fiscale regels leiden op korte en op lange termijn tot het oppotten van geld in de fondsen en het komt daarmee ook niet bij de jongere deelnemers terecht. Door de komst van de hogere buffereisen worden de negatieve effecten van het nieuwe indexatiebeleid voor oude en jonge deelnemers versterkt, omdat er nog meer geld wordt opgepot. Effecten van de nieuwe indexatieregels ook afhankelijk van de rijpheid van een fonds De effecten van de nieuwe indexatieregels zijn ook afhankelijk van de leeftijdsopbouw van de populatie van het fonds. Voor fondsen waar voornamelijk jonge deelnemers inzitten en relatief weinig gepensioneerden, zal het langer duren voordat zij hun volledige indexatie-ambitie kunnen waarmaken, omdat zij over een langere periode (duration) de indexatie moeten garanderen. De toekomstbestendige indexatiegrens ligt voor een jong fonds hoger dan voor een oud fonds. De twee grafieken hieronder laten dit effect zien. In deze twee grafieken zijn de kasstromen weergegeven voor een jong fonds en een oud fonds. Beide pensioenfondsen hebben 5,5mrd aan nominale kasstromen. Het zwaartepunt voor de indexatie bij het jonge fonds ligt later in de tijd dan bij het oude fonds. De toekomstbestendige indexatiegrens voor een jong fonds ligt hoger (147%) dan die van het oude fonds (133%). 8
9 Paradox / dilemma Tot slot willen wij nog wijzen op een dilemma waar fondsen mee te maken krijgen als gevolg van de voorgestelde regels van het nieuwe FTK. - Het behalen van de indexatie-ambitie wordt in de nieuwe wetgeving erg beperkt door de nieuwe herstelplansystematiek en door de strengere indexatie eisen; - Deze beperking kan voor een deel teniet worden gedaan door meer in zakelijke waarden te beleggen; - Meer zakelijke waarden leidt echter tot een hoger vereist eigen vermogen en een hoger vereist eigen vermogen leidt tot een hogere kostendekkende premie; - Als de premie niet verder omhoog kan, zal dit resulteren in een lagere pensioenopbouw; - Per saldo betekent dit dat de jongeren niet en de ouderen wel profiteren van de toename van de zakelijke waarden in de portefeuille. De hogere allocatie in zakelijke waarden vergroot weliswaar het indexatiepotentieel, maar actieve deelnemers hebben (relatief) weinig baat bij de hogere indexatie: zij voelen voornamelijk de pijn van de hogere premies of de lagere opbouwpercentages. Een grotere allocatie in zakelijke waarden verslechtert dus het pensioenresultaat voor actieve deelnemers en verbetert het pensioenresultaat van de gepensioneerden. - Hier is dus sprake van een paradox: naarmate de zakelijke waarden een groter deel uitmaken van de beleggingsportefeuille, des te meer actieve, jonge deelnemers moeten bijdragen of des te lager hun opbouw wordt. Deze paradox bestaat in het huidige kader ook al, maar wordt alleen maar versterkt in het nieuwe kader. 9
10 In onderstaande twee grafieken worden deze effecten weergegeven. Maatmens 1 Actieve man van 27 jaar Salaris ,- Opgebouwd recht 500,- - Actieven hebben nauwelijks baat bij hogere indexatie, maar voelen pijn van lager opbouwpercentage - Meer zakelijke waarden verslechtert het pensioenresultaat voor actieve deelnemers Maatmens 3 Gepensioneerde man van 67 jaar Opgebouwd recht 9.000,- - Hogere allocatie zakelijke waarden vergroot het indexatiepotentieel - Grotere spreiding, maar vooral hoger verwacht pensioenresultaat voor gepensioneerden 10
11 De Pensioenfederatie vraagt zich af hoe aan de jongeren uitgelegd kan worden dat zij in de komende 10 tot 15 jaar de premies zien stijgen en/of hun pensioenopbouw zien dalen terwijl het door de nieuwe indexatieregels veel langer duurt voordat zij de revenuen krijgen. In onze ogen zal dit leiden tot een vergroot wantrouwen tegen het pensioenstelsel in plaats van het beoogde vergroten van het vertrouwen in het stelsel. De politiek is van mening dat gewoon door indexeren grote risico s oplevert voor de toekomst van het pensioenstelsel. De Pensioenfederatie vreest dat juist het lange tijd niet indexeren meer risico s voor de toekomst van het pensioenstelsel betekent: hierdoor zal er steeds minder draagvlak zijn voor dit stelsel, zowel onder de ouderen als onder de jongeren. Alternatief voor de voorgestelde indexatieregels De Pensioenfederatie onderstreept het uitgangspunt dat pensioencontracten evenwichtig moeten uitwerken over de verschillende generaties, maar maakt zich uitdrukkelijk zorgen over het effect van de nieuwe indexatieregel op het pensioen van de jongeren. Volgens het kabinet zorgen de aangescherpte 11
12 indexatieregels ervoor dat er in de toekomst nog genoeg geld in kas van de fondsen zit. Dit zou goed zijn voor de jongeren. Naar onze mening zijn jongeren echter alleen beter af als ze een geïndexeerd pensioen hebben. - De doelstelling om tot een generatie-evenwicht te komen zou op een andere wijze invulling kunnen krijgen dan via de nieuwe indexatieregels. De Pensioenfederatie is van mening dat het vreemd is om steeds geïsoleerd naar één element te kijken als het gaat om evenwicht tussen generaties. De premieheffing, het spreiden van eventuele kortingen, de toekenning van (inhaal)indexatie en de mate van risico in het beleggingsbeleid zijn allemaal communicerende vaten bij het bepalen van het evenwicht tussen generaties. Het totale beleid van een fonds dient in evenwicht te zijn, niet alleen het indexatiebeleid. Een principle-based benadering, waarbij contractspartijen en pensioenfondsbesturen verantwoordelijk worden gehouden voor generatie evenwicht over de gehele pensioenregeling, zou hiervoor uitkomst hiervoor kunnen bieden. - Daarnaast zijn de nieuwe eisen voor inhaalindexatie en het ongedaan maken van de kortingen ongekend streng. Inhaalindexatie en het repareren van kortingen is iets incidenteels en zou dus mogelijk moeten zijn zodra het fonds hiervoor voldoende vermogen heeft (lees: boven het punt dat de volledige ambitie kan worden toegekend). 12
13 2. Eerder opwaartse in plaats van neerwaartse druk op de premie Het CPB verwacht dat de pensioenpremie zal dalen als gevolg van de verlaging van de maximale opbouwpercentages, de verhoging van de pensioenrichtleeftijd en de aftopping van de aftrekbaarheid bij een inkomen van Op grond van actuele ontwikkelingen kunnen echter vraagtekens worden geplaatst bij de door het CPB verwachte premieontwikkeling. Hieronder lichten wij toe waarom. - Verdere rentedaling: De recente rentedaling dreigt een aantal fondsen nog voor het einde van het jaar terug te brengen in een situatie van een dekkingstekort. Dit kan leiden tot herstelopslagen op de premie op grond van de abtn. Bovendien zouden deze fondsen bij de premiestelling voor 2015 te maken kunnen krijgen met de DNB-beleidsregel dat de premie moet bijdragen aan herstel. De feitelijke premie moet dan ten minste gelijk zijn aan de zuiver kostendekkende premie op basis van de rentetermijnstructuur die geldt op het moment van de premievaststelling. In de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel wordt aangegeven dat deze eis dat de premie moet bijdragen aan herstel komt te vervallen. In dit licht zou DNB bij de toepassing de beleidsregel kunnen voorzien in maatwerk dat gericht is op het bewerkstelligen van een stabiele premieontwikkeling. - Lagere UFR: De UFR heeft niet alleen gevolgen voor de dekkingsgraad, maar vooral ook voor de waarde van de nieuw in te kopen (langlopende) pensioenaanspraken. Bij de introductie van de nieuwe UFR-methode daalde de UFR van 4,2 naar 3,9%. Inmiddels moet rekening worden gehouden met een verdere daling tot 3,6%. Op grond van een uitvraag onder 14 fondsen mag worden verwacht dat deze verdere daling leidt tot een premiestijging van gemiddeld 2,5 à 3%. Dit premie-effect kan worden voorkomen door een bijstelling van de UFRmethode waardoor deze nauw gaat aansluiten bij de UFR-methode die in het kader van Solvency II voor verzekeraars gaat gelden. - Lagere 10-jaars gemiddelde rente en lager verwacht rendement: De lagere risicovrije rente zorgt ervoor dat niet alleen het 10-jaars voortschrijdend gemiddelde van de risicovrije rente een scherpere daling zal gaan 13
14 vertonen, maar ook dat het verwacht rendement lager uitkomt. Naarmate een fonds meer belegt in (risicovrije) vastrentende waarden zal het verwacht rendement op grond van de nieuwe parameters in sterkere mate met de risicovrije rente mee omlaag gaan. In beide gevallen van premiedemping zal de huidige lage risicovrije rente zorgen voor een opwaarts effect op de kostendekkende premie. Naast deze algemene effecten zijn er ook een aantal fonds-specifieke omstandigheden die bijzondere aandacht vragen: - Grote variatie in verhoging VEV: Vooral fondsen die op dit moment relatief veel in vastrentende waarden beleggen worden getroffen door een extra verhoging van het vereist eigen vermogen (VEV), omdat in de nieuwe VEVmethodiek expliciet rekening wordt gehouden met het kredietrisico van obligaties verdeeld naar ratingklassen. Door het kredietrisico van 60 basispunten op AAA staatsobligaties zou het nieuwe VEV gemiddeld genomen met 6 a 7 procent punt kunnen stijgen. Voor fondsen met een zeer defensief beleggingsbeleid kan deze extra VEV-opslag zelfs nog veel hoger uitvallen. De toename voor kredietrisico op AAA staatsobligaties kan ertoe leiden dat pensioenfondsen zullen overstappen van veilige staatsobligaties naar rentederivaten (swaps), waardoor andere risico s (liquiditeit- en tegenpartijrisico) worden binnengehaald die niet in het VEV zijn opgenomen. Dit lijkt ons een ongewenst effect. Daarnaast lijkt een schok van 60 basispunten voor AAA staatsobligaties onlogisch en ook veel te groot. In het advies van de commissie parameters staat dat de commissie staatsobligaties met een AAA-rating als kredietrisicovrij beschouwt. Wij vinden het dan ook raar dat voor staatsobligaties met een AAA-rating überhaupt rekening moet worden gehouden met kredietrisico en daarnaast ook nog eens met een kredietrisico dat zo hoog is (60 basispunten). - Grote variatie in de premie-effecten van een lagere UFR: Vooral jonge fondsen die relatief veel langlopende verplichtingen moeten inkopen worden getroffen door een lagere UFR. Hier dreigen premiestijgingen van duidelijk meer dan 3%. - Indexatie inrekenen bij een gedempte kostendekkende premie op basis van verwacht rendement: Voorts vragen ook goed gefinancierde fondsen aandacht. Deze brengen nu vaak nog een gedempte kostendekkende 14
15 premie in rekening op basis van het verwacht rendement. Hier dreigt ook bij de verlaging van de opbouwpercentages tot 1,875% toch een premiestijging. De nieuwe eis dat de indexatie ingerekend moet worden is daar debet aan. Ook al zouden fondsen hun premie naar beneden bij willen stellen, de combinatie van de economische realiteit en de grenzen die het FTK stelt aan de premievaststelling zorgen ervoor dat dit in veel gevallen niet kan. Om het effect van de verschillende onderdelen van de kostendekkende premie toe te lichten, hebben we onderstaande tabel als voorbeeld bijgevoegd. Het betreft de bepaling van de zuiver kostendekkende premie van een fonds met een redelijk gemiddeld beleggingsbeleid en een gemiddelde leeftijdsopbouw. De voorbeeldberekeningen zijn gemaakt op basis van de gegevens van eind augustus De dekkingsgraad bedroeg op dat moment 113% 2. (NB: de effecten als gevolg van de middeling RTS, UFR en VEV zijn alleen van toepassing indien het premiebesluit 2015 ná 1 januari 2015 plaatsvindt.) In de tabel hierboven zien we dat de kostendekkende premie voor 2015, o.b.v. de gegevens per eind augustus 2014, met 17,7% stijgt ten opzichte van de kostendekkende premie in 2014 (= 100%). Het fonds gaat uit van de zuiver 2 Als de dekkingsgraad wordt aangepast aan de nieuwe UFR systematiek, dan is deze nog maar 104% per ultimo augustus Die dekkingsgraad is onder het nieuwe FTK echter niet meer bepalend: dit wordt dan de beleidsdekkingsgraad, welke voor dit fonds wordt geschat op 110%. 15
16 kostendekkende premie. De kostendekkende premie voor 2014 is gebaseerd op de RTS van De stijging van die 17,7% is als volgt opgebouwd: - Premiedaling van 14,5% als gevolg van het nieuwe Witteveenkader; - De RTS van eind augustus was lager dan de RTS van eind Dit resulteert in een premiestijging van 13,3%; - De actuariële grondslagen, zoals de kostenopslagen en de sterftetafels, zijn t.o.v. eind 2013 aangepast. Dit leidt tot een lichte premiestijging van 0,7%; - Als de 3-maands middeling van de RTS losgelaten zou zijn per 31 augustus 2014 zou dit een opwaarts effect op de premie hebben gehad van 10% (dit effect is zo groot om dat de rente in augustus erg laag was en ook lager dan de rente in de twee maanden ervoor); - Indien over zou zijn gegaan op de nieuwe UFR methodiek dan zou dit een opwaarts effect op de premie hebben gehad van 3,3%; - De hogere buffereisen van het nieuwe FTK zorgen voor dit fonds voor een premiestijging van 5%. Dit voorbeeld laat zien dat de premiebepaling afhankelijk is van verschillende factoren en erg afhankelijk is van het moment waarop deze bepaald wordt (met name m.b.t. de stand van de rente). 16
Generatie- en premie-effecten aanpassing FTK Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
CPB Notitie 20 juni 2014 Generatie- en premie-effecten aanpassing FTK Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid CPB Notitie Aan: Minsterie van SZW Centraal Planbureau
Nadere informatieDatum: 5 december 2014 Betreft: Generatie- en premie-effecten aanpassing pensioenregels 2015
CPB Notitie Aan: Dhr. Omtzigt en dhr. Hoekstra, Kamerleden voor het CDA Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380 I www.cpb.nl Contactpersoon M.H.C. Lever en Th.
Nadere informatieToelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014
Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader Juni 2014 Inhoudsopgave Wetsvoorstel aanpassing FTK Beleidsdekkingsgraad Premievaststelling Toekomstbestendig indexeren Inhaalindexatie Hersteltermijn
Nadere informatieHerstelplan. Stichting Personeelspensioenfonds APG
Herstelplan Stichting Personeelspensioenfonds APG PPF APG Herstelplan versie: juni 2015 Herstelplan PPF APG 2015 juni 2015 1. Inleiding In dit herstelplan 2015 voor PPF APG leest u eerst welke uitgangspunten
Nadere informatieDatum: 12 december 2014 Betreft: Effecten aanpassing pensioenregels 2015: een toelichting
CPB Notitie Aan: Eerste Kamer der Staten-Generaal Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380 I www.cpb.nl Contactpersoon M.H.C. Lever en Th. Michielsen Datum: 12
Nadere informatie30 september /LJ/AH. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Team Pensioenen T 0900 9690 (lokaal tarief) F 030 66 30 000 wwwfnvbondgenotennl Datum 30 september 2015 008/LJ/AH Onderwerp FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Nadere informatieP O S I T I O N P A P E R
Pensioenfederatie Prinses Margrietplantsoen 90 2595 BR Den Haag Postbus 93158 2509 AD Den Haag T +31 (0)70 76 20 220 info@pensioenfederatie.nl www.pensioenfederatie.nl P O S I T I O N P A P E R KvK Haaglanden
Nadere informatieHet Financieel Toetsingskader wijzigt
Het Financieel Toetsingskader wijzigt Wat zijn de consequenties en welke keuzes kunt u maken? Dit document is gebaseerd op het wetsvoorstel van 25 juni 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieHet nieuwe FTK: Een rem op de toekomst
Het nieuwe FTK: Een rem op de toekomst Na jaren discussie over het FTK maakt Staatssecretaris Klijnsma een pas op de plaats. Zij stelt slechts aanpassingen van het huidige FTK voor. Deze aanpassingen leiden
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland
Human Resources Stichting Pensioenfonds Nederland Toelichting Witteveenkader II en nieuw Financieel Toetsingskader 30 september 2014 kantoor Amsterdam Identifier Presentatie Seminar DNB 28 en 30 mei 2013
Nadere informatieHerstelplan 2016. Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG)
Herstelplan 2016 Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG) Onderwerp: Herstelplan PPF APG 2016 Datum: 10 maart 2016 1. Inleiding Deze notitie geeft een overzicht van de uitgangspunten die gehanteerd
Nadere informatieHerstelplan PME 2015. Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015
Herstelplan PME 2015 Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015 1 PME Herstelplan 2015 dekkingraadsjabloon inclusief onderbouwing Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon dat deel uitmaakt
Nadere informatieSociale Partners en Pensioen
Sociale Partners en Pensioen door Harry Govers Delft, 11 november 2014 Heerlen, 12 november 2014 Zwolle, 14 november 2014 Onderwerpen Witteveen kader. In te voeren per 1 jan 2015 nieuw Financieel Toetsingskader
Nadere informatie134 De Pensioenwereld in 2015
14 134 De Pensioenwereld in 2015 Ontwikkelingen in de pensioenmarkt 135 Het nieuwe FTK: oude wijn in nieuwe zakken? Auteurs: Gijs Hoedemaker, Machiel Koper en Alexander van Stee Na de crisis leek er een
Nadere informatiereëel financieel toetsingskader (FTK2)
nominaal financieel toetsingskader (FTK1) - bestaande contract - nominale contract - uitkeringsovereenkomst - onderscheid tussen nominale opbouw en indexatie - 2,5% onderdekkingskans maatstaf voor nominale
Nadere informatieHuidige stand van zaken nftk. drs. Lonneke Thissen AAG
Huidige stand van zaken nftk drs. Lonneke Thissen AAG juli 2014 1. Huidige stand van zaken nftk Wetsvoorstel naar de Raad van State op 4 april 2014 Gebaseerd op nominaal kader - De komende tijd wordt gekeken
Nadere informatieCRISISPLAN - SAMENVATTING
CRISISPLAN - SAMENVATTING MAATREGELEN ALS DE FINANCIËLE POSITIE IN GEVAAR IS 1 juli 2015 Inleiding Dit crisisplan beschrijft wat het Algemeen Bestuur gaat doen als het Pensioenfonds in een crisissituatie
Nadere informatieOverige. Wijziging rente. Rendement. Toeslagen. Uitkeringen. Premies
Memo Aan : Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Meubelindustrie en de Meubileringsbedrijven Van : Remco Dijkstra Datum : 08 maart 2019 Betreft : Herstelplan 2019 Kenmerk : SV-2019-0379
Nadere informatieDatum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt'
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieHet financieel toetsingskader wijzigt
Het financieel toetsingskader wijzigt Wat zijn de consequenties en welke keuzes kunt u maken? Lonneke Thissen, Caroline Bosch & Steven Verschuren augustus 2014 Dit document is gebaseerd op het wetsvoorstel
Nadere informatieHet verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014
Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Wat doet het ftk? Wat zit er in de pot? Wat is er beloofd? Generatiebalans FTK = beheersingssysteem Indicator Nominale dekkingsgraad
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing
Nadere informatieReactie op het wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader (FTK)
Reactie op het wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader (FTK) Utrecht, 2 september 2014 Koninklijk Actuarieel Genootschap Postbus 2433 3500 GK UTRECHT 1 In deze notitie treft u de reactie aan
Nadere informatiePremie-effecten herzien FTK en versobering Witteveenkader Uitgevoerd op verzoek van het Ministerie van Financiën
CPB Notitie 11 september 2013 Premie-effecten herzien FTK en versobering Witteveenkader Uitgevoerd op verzoek van het Ministerie van Financiën. CPB Notitie Aan: Ministerie van Financiën Centraal Planbureau
Nadere informatieHaalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB. Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016
Haalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016 Agenda Haalbaarheidstoets Inleiding Uitgangspunten Resultaten Stochastische resultaten Pensioenresultaat Risicohouding
Nadere informatieHerstelplan Stichting Pensioenfonds Notariaat
Herstelplan 2018 Stichting Pensioenfonds Notariaat maart 2018 2/6 Inhoud Inleiding...4 1 Herstelplan en toelichting...5 1.1 Toelichting...5 1.2 Elementen herstelplan...5 1.3 Uitgangspunten...6 1.4 Herstelplansjabloon...6
Nadere informatieHerstelplan ultimo 2016
Stichting Pensioenfonds NIBC Herstelplan ultimo 2016 16 juni 2017 - samenvatting (1) - Het Pensioenfonds NIBC (PF NIBC) verkeert sinds 30 juni 2015 in een tekort situatie en daarom dient jaarlijks het
Nadere informatieNovember Financiële positie Pensioenfondsen. Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
November 2016 Financiële positie Pensioenfondsen Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 1. Inleiding De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft
Nadere informatie1. Gesloten systeem voor het inhalen van indexatie en ongedaan maken van kortingen is niet wenselijk
Position paper FTK Met interesse hebben wij kennisgenomen van het wetsvoorstel Aanpassing financieel toetsingskader (FTK) dat op 25 juni jl. door staatssecretaris Klijnsma is ingediend bij de Tweede Kamer.
Nadere informatiePRESENTATIE VOOR DE VERENIGING VAN GEPENSIONEERDEN DUPONT NEDERLAND DD.27 NOVEMBER 2014 DOOR KLAAS MOLENAAR VZ PENSIOENCOMMISSIE KNVG/NVOG
PRESENTATIE VOOR DE VERENIGING VAN GEPENSIONEERDEN DUPONT NEDERLAND DD.27 NOVEMBER 2014 DOOR KLAAS MOLENAAR VZ PENSIOENCOMMISSIE KNVG/NVOG GAAT HET WEL GOED MET MIJN PENSIOEN IN DE TOEKOMST?? ER ZIJN DRIE
Nadere informatieVragen van KNVG, CSO en NVOG over het wetsvoorstel Aanpassing FTK
Vragen van KNVG, CSO en NVOG over het wetsvoorstel Aanpassing FTK De Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG), de Koepel van Ouderenorganisaties (CSO) en de Nederlandse Vereniging
Nadere informatieAdvies Commissie Parameters 2019 En de effecten naar de situatie per 31 mei 2019
Advies Commissie Parameters 2019 En de effecten naar de situatie per 31 mei 2019 Op 6 juni 2019 heeft de Commissie Parameters 2019 haar advies verzonden aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Nadere informatieAdjunct-griffier van de commissie, Weeber. Inhoudsopgave. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 2014-2015 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing
Nadere informatieOWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij
Welkom OWASE Pensioenforum 26 juni 2013 OWASE 3 juli 2013 bij Pensioenfonds en solidariteit: één voor allen, allen voor één! www.owase.nl PFO20130626/20130703 2 Programma Pensioenforum De bedoeling van
Nadere informatie1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10
Staat/formulier K50 blad 2 Datum in herstel (ddmmjj) 324 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn 3 Het bestuur heeft, na consultatie met de achterbannen (werkgever, werknemers
Nadere informatieDatum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630
Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK
Nadere informatieCPB Notitie. 1 Inleiding. 2 Evaluatie Wet aanpassing FTK. Vaste Commissie voor SZW
CPB Notitie Aan: Vaste Commissie voor SZW Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM Den Haag T 088 9846000 I www.cpb.nl Contactpersoon Marcel Lever Datum: 16 mei 2018
Nadere informatieDekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal Stichting Pensioenfonds TNO
Dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal Stichting Pensioenfonds TNO Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon inclusief DC kapitaal voor Stichting Pensioenfonds TNO. De uitgangspunten die ten grondslag
Nadere informatieInput voor het nader verslag over het wetsvoorstel FTK
Pensioenfederatie Prinses Margrietplantsoen 90 2595 BR Den Haag Postbus 93158 2509 AD Den Haag T +31 (0)70 76 20 220 info@pensioenfederatie.nl www.pensioenfederatie.nl Input voor het nader verslag over
Nadere informatieKwartaalverslag Tweede kwartaal 2019
Kwartaalverslag Q2-2019 Kwartaalverslag Tweede kwartaal 2019 1 In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2019 bedroeg 117,3%. Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2019 bedroeg 3,5%. Het pensioenvermogen
Nadere informatiePensioenen... Herstelplan 2017
Pensioenen.............................................. Herstelplan 2017 30 maart 2017 HERSTELPLAN Stichting Pensioenfonds Vopak (hierna: het pensioenfonds) verkeert sinds 1 januari 2016 in een situatie
Nadere informatieOnderwerp: Rapport evenwichtig belangenafweging bij de vaststelling van de pensioenpremie voor 2015
CONFIDENTIEEL Onderwerp: Rapport evenwichtig belangenafweging bij de vaststelling van de pensioenpremie voor 2015 Toezicht pensioenfondsen Expertisecentrum bedrijf en organisatie Leeswijzer rapport: 1.
Nadere informatiePensioenfondsen lopen niet leeg, ondanks vergrijzing
Olaf Boschman Week 2 8 januari 2015 Pensioenfondsen lopen niet leeg, ondanks vergrijzing Het vermogen van Nederlandse pensioenfondsen blijft de komende decennia gewoon groeien, ondanks de vergrijzende
Nadere informatieAntwoord: Gelet op het antwoord op de eerste vraag, is deze vraag niet aan de orde.
Bijlage: antwoorden op de vragen van de Pensioenfederatie Naar aanleiding van een vraag van de CDA-fractie zijn hieronder de vragen van de Pensioenfederatie beantwoord die zijn opgenomen in de notitie
Nadere informatieCPB Notitie 24 september Achtergrondnotitie generatie-effecten septemberpakket
CPB Notitie 24 september 212 Achtergrondnotitie generatie-effecten septemberpakket Behorend bij CPB Notitie Aanpassing toezicht pensioenfondsen (septemberpakket), gepubliceerd op 24 sept 212 CPB Notitie
Nadere informatieCPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen
CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM
Nadere informatieCPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Aan: Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen
CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM
Nadere informatieStand van zaken GITP Pensioenfonds 3e kwartaal 2014
Stand van zaken GITP Pensioenfonds 3e kwartaal 2014 Dekkingsgraad Reken datum Technisch Vereist Vermogen * 1.000,- Belegd vermogen Overige (TB) Vermogen aanwezige Dekkingsgraad 31-7-2012 148.001 120.531
Nadere informatieHerstelplan ultimo 2017
Stichting Pensioenfonds NIBC Herstelplan ultimo 2017 3 juli 2018 - samenvatting (1) - Het Pensioenfonds NIBC (PF NIBC) verkeert sinds 30 juni 2015 in een tekort situatie en daarom dient jaarlijks het Herstelplan
Nadere informatieBelanghebbendenvergadering. 24 september 2015
Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 2 juli 2015 1 Agenda Opening 2014 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk nftk Henk Herstelplan Henk Beleggingsbeleid Bert
Nadere informatieGelden de kortingen op het pensioen per en voor beide regelingen?
Veelgestelde vragen DE KORTINGEN Gelden de kortingen op het pensioen per 1-9-2016 en 1-3-2017 voor beide regelingen? Ja, de kortingen gelden zowel voor de middelloon als de CDC regeling, ongeacht het afgesproken
Nadere informatieSociale Partners en pensioen
Sociale Partners en pensioen Onderwerpen Witteveen kader. In te voeren per 1 jan 2015 Verwerken in pensioncontract nieuwe Financieel Toetsings Kader per 1 juli 2015 Naar een nieuw pensioenstelsel via de
Nadere informatieNotitie. Aan Eerste Kamer der Staten-Generaal Nummer PA/2014/11-03. C.c. Datum 14 nov 2014. Van Peter Borgdorff / PFZW Telefoonnr 030-277 9959
Notitie Aan Eerste Kamer der Staten-Generaal Nummer PA/2014/11-03 C.c. Datum 14 nov 2014 Van Peter Borgdorff / PFZW Telefoonnr 030-277 9959 Onderwerp Inbreng financieel toetsingskader (FTK) Op 18 november
Nadere informatieOnderzoeksresultaten gevolgen van invoering nieuw FTK en gewijzigde UFR. Samenvatting
Onderzoeksresultaten gevolgen van invoering nieuw FTK en gewijzigde UFR Samenvatting Pensioenfondsen zijn de afgelopen tijd geconfronteerd met diverse wijzigingen in de wet- en regelgeving. Sinds 1 januari
Nadere informatieHet nieuwe FTK Hoe gaat het er uit zien? Wordt het transparant?
Het nieuwe FTK Hoe gaat het er uit zien? Wordt het transparant? Adri Jansen en Diede Panneman VSAE workshop 5 maart 2014 Copyright 2012 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document
Nadere informatieOnderstaande tabel toont de nieuwe parameters ( ), waarbij tussen haakjes de oude waarden ( ) zijn opgenomen.
Advies Commissie Parameters 2019 Pagina 1 van 5 Op 6 juni 2019 heeft de Commissie Parameters advies uitgebracht over de te hanteren parameters 2020 2024 en over de ultimate forward rate (UFR). Op 11 juni
Nadere informatieDertien bestuurlijke uitdagingen in het nieuwe financieel toetsingskader
2 Dertien bestuurlijke uitdagingen in het nieuwe financieel toetsingskader Door: Stef Vermeulen Op 1 januari 2015 is het langverwachte wetsvoorstel Aanpassing financieel toetsingskader ingevoerd. Dit hoofdstuk
Nadere informatieBallast Nedam Pensioenfonds. Informatiebijeenkomst Premievrijen en gepensioneerden. Theo Bruijninckx 1 november 2004
Ballast Nedam Pensioenfonds Informatiebijeenkomst Premievrijen en gepensioneerden Theo Bruijninckx 1 november 2004 Onderwerpen Agendapunt 1: Jaarverslag 2003 Overzicht 2003 Herstelplan 2002 Agendapunt
Nadere informatieHet Nedlloyd Pensioenfonds van nu en in de toekomst
Het Nedlloyd Pensioenfonds van nu en in de toekomst Jaarvergadering DNP 25 maart 2015 Frans Dooren, directeur 1 Agenda - Even voorstellen - Terugblik 2014 - Organisatie, Dekkingsgraad, Rente, Verplichtingen,
Nadere informatieAdvies Commissie Parameters
Advies Commissie Parameters Voorstel tot herziening van verwachte rendementen Sprenkels&Verschuren Maart 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel
Nadere informatiePosition Paper FTK Datum: 1 september 2014 Onderwerp: Wet aanpassing financieel toezichtskader
FNV Naritaweg 10 Postbus 8456 1005 AL Amsterdam T 020 58 16 300 F 020 68 44 541 Position Paper FTK Datum: Onderwerp: Wet aanpassing financieel toezichtskader CNV Tiberdreef 4 Postbus 2475 3500 GL Utrecht
Nadere informatie12 maart Stichting Pensioenfonds Forbo T.a.v. het bestuur Postbus AA KROMMENIE. Betreft: herstelplan per 1 januari 2018
Correspondentieadres: Postbus 75201, 1070 AE Amsterdam, Nederland T.a.v. het bestuur Postbus 13 1560 AA KROMMENIE Ref.:SvW/650078/A180177 Betreft: herstelplan per 1 januari 2018 Geachte leden van het bestuur,
Nadere informatieHaalbaarheidstoets 2018
Haalbaarheidstoets 2018 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Waterbouw Caroline Bosch 7 juni 2018 Copyright 2018 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document
Nadere informatieQ&A s bij presentatie herstelplan 31 maart 2009
Q&A s bij presentatie herstelplan 31 maart 2009 1. Waarom kiest ABP voor een hersteltermijn van 5 jaar? Vanwege de bijzondere economische omstandigheden heeft de Minister SZW de mogelijkheid geopend voor
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing
Nadere informatieHet nieuwe financieel toetsingskader
WHITE PAPER Update januari 2015` Voor professionele adviseursbeleggers Het nieuwe financieel toetsingskader Jaap Hoek Portfolio Strategist Robeco Investment Solutions Roderick Molenaar Portfolio Strategist
Nadere informatieNieuwsbrief. Herstelplan. In dit nummer. oktober 2015. Waar ging het ook alweer over?
Nieuwsbrief oktober 2015 Herstelplan In de nieuwsbrieven van juli (over o.a. het nieuwe Financieel ToetsingsKader nftk ) en augustus 2015 (over beleggen) informeerden we u al eerder over de eisen die De
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2018
KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2018 bedroeg 120,7%. Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2018 bedroeg 0,6%. Het rendement van 1
Nadere informatiedatum onze referentie uw referentie doorkiesnummer 15-11-2010 0523 288420
Aan: alle actieve deelnemers alle gewezen deelnemers alle pensioengerechtigden datum onze referentie uw referentie doorkiesnummer 15-11-2010 0523 288420 Betreft: de risico s van het pensioenfonds voor
Nadere informatieStaat/formulier Contact1 blad 1 Contact
Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: 2 Telefoonnummer: 3 E-mailadres: Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor / betrokken bij invulling rapportage
Nadere informatieInformatiebijeenkomst
Stichting Pensioenfonds DHV Informatiebijeenkomst 24 september 2013 2013 Royal HaskoningDHV, All rights reserved Alleen voor intern gebruik Agenda Opening Jaarverslag 2012 Paul Canisius Actuele ontwikkelingen
Nadere informatieSamenvatting. Analyses. Kostendekkende premie
Samenvatting Op 14 juli 2015 heeft DNB aangekondigd dat zij de berekeningsmethodiek van de Ultimate Forward Rate (UFR), welke onderdeel vormt van de rekenrente waarmee pensioenfondsen hun verplichtingen
Nadere informatieRBS pensioen update. Van premie tot pensioen
RBS pensioen update Van premie tot pensioen Hoe is uw pensioen opgebouwd? Waarom zitten veel pensioenfondsen nu in de problemen? Hoe ziet de toekomst van pensioen in Nederland eruit? In deze RBS Pensioen
Nadere informatieMet de hulp van onderhavig document vindt het overleg in de zin van artikel 102a Pw plaats met de sociale partners.
Pensioenfonds ANWB Risicohouding Onderdeel van de doelstellingen en beleidsuitgangspunten van een pensioenfonds is de risicohouding. De risicohouding dient inzicht te geven in de relatie tussen de doelstellingen
Nadere informatieHet nieuwe FTK: plussen en minnen
Het nieuwe FTK: plussen en minnen Onno Steenbeek Johan de Wittlezing Utrecht, 5 juni 2015 HET NIEUWE FTK Waardering verplichtingen & dekkingsgraden Nieuwe parameters Herstelplannen, premie en indexatie
Nadere informatieGebruik van verwacht rendement in de pensioenpremie Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
CPB Notitie 25 november 2013 Gebruik van verwacht rendement in de pensioenpremie Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Centraal
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2016
KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2016 bedroeg 109,6% Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2016 bedroeg 5, Het pensioenvermogen per 31
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2016
KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2016 bedroeg 108,2% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2016 bedroeg 5,1% Het pensioenvermogen per 30 juni
Nadere informatieWetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader ingediend
1 JULI 2014 PENSIONS Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader ingediend Het voorstel van Wet aanpassing financieel toetsingskader (het "wetsvoorstel") beoogt een nieuw type pensioencontract te
Nadere informatieBuitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010
Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan
Nadere informatiePensioenen... Herstelplan 2016
Pensioenen.............................................. Herstelplan 2016 23 maart 2016 HERSTELPLAN Stichting Pensioenfonds Vopak (hierna: het pensioenfonds) verkeert op 1 januari 2016 in een situatie
Nadere informatie14 augustus 2014 Behandeling Wet BL1408038 aanpassing financieel. Geachte leden van de Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
Vaste Kamercommissie Sociale zaken en werkgelegenheid p/a cie.szw@tweedekamer.nl 14 augustus 2014 Behandeling Wet BL1408038 Maarten Hendriks aanpassing financieel m.hendriks@anbo.nl toetsingskader Geachte
Nadere informatieTransitie-effecten: vergelijking CPB vs Pensioenfederatie
Transitie-effecten: vergelijking CPB vs Pensioenfederatie Datum: 11 juni 2019 Auteur: Pensioenfederatie, Commissie Nieuw Pensioencontract, Onderzoeksgroep Financieel. Opmerking: Deze notitie is het eerste
Nadere informatieABC van het FTK Agnes Joseph
Update juni 2014 ABC van het FTK Agnes Joseph Verder gaan. Zomer update: FTK in grote lijnen bekend Het financieel toetsingskader voor pensioenfondsen (FTK) wordt aangepast. Op 25 juni 2014 stuurde staatssecretaris
Nadere informatieStichting CRH Pensioenfonds. 20 februari 2013 Utrecht-De Meern
Deelnemersvergadering Stichting CRH Pensioenfonds 20 februari 2013 Utrecht-De Meern Agenda 1. Opening 2. Evaluatie herstelplan 31-12-2012 en korting pensioenen 3. Toeslagenbesluit (indexatie) 4. Rondvraag
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 TWEEDE KWARTAAL 2017
KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2017 bedroeg 112,5% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2017 bedroeg 0,8% Het rendement van 1 januari tot
Nadere informatiePensioenfonds DSM Nederland
Pensioenfonds DSM Nederland door Ton de Boer op verzoek van VDP 12-12-2016 Pensioenfonds DSM Nederland 1 AGENDA 1. Inleiding 2. Huidige situatie a) Financieel b) Uitkomsten deelnemersonderzoek c) Besluiten
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA. Datum Betreft Septemberpakket pensioenen
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatie2012D35001 LIJST VAN VRAGEN
2012D35001 LIJST VAN VRAGEN De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft naar aanleiding van de brief van de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over het septemberpakket
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2017
KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2017 bedroeg 117,2% Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2017 bedroeg 3,0% Het rendement van 1
Nadere informatieONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN
ONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN 1 GEVOLGEN DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELINGEN 2 REKENRENTE,
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind maart 2017 is 112,6% en is gestegen ten opzichte
Nadere informatieNieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015. Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur
Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015 Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur Agenda 1. Rol klankbordgroep 2. Waarom een nieuwe pensioenregeling?
Nadere informatieRESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1
RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen
Nadere informatieFiscale aspecten pensioenmaatregelen
www.pwc.nl Fiscale aspecten pensioenmaatregelen regeerakkoord Studiebijeenkomst Vereniging voor Pensioenrecht 21 november 2012 Agenda 1. Aanleiding 2. Ontwikkelingen wet- en regelgeving pensioen 3. Wet
Nadere informatie