Vragen van KNVG, CSO en NVOG over het wetsvoorstel Aanpassing FTK

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vragen van KNVG, CSO en NVOG over het wetsvoorstel Aanpassing FTK"

Transcriptie

1 Vragen van KNVG, CSO en NVOG over het wetsvoorstel Aanpassing FTK De Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG), de Koepel van Ouderenorganisaties (CSO) en de Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden (NVOG) hebben een aantal vragen over het wetsvoorstel Wet aanpassing financieel toetsingskader. We hebben zowel principiële vragen als detailvragen en technische vragen Bij al onze vragen verwijzen we steeds naar de betreffende passage in de MvT. Tot slot hebben we ook enkele vragen over de Europese dimensie. 1. Principiële vragen Op blz. 22 MvT staat te lezen: De ondergrens van waaraf inhaalindexatie kan worden verstrekt, wordt bepaald door de hoogte van enerzijds de dekkingsgraad waarbij in beginsel volledige indexatie kan worden verstrekt én anderzijds de dekkingsgraad die behoort bij het vereist eigen vermogen. Indien het pensioenfonds over meer vermogen beschikt dan het vermogen dat behoort bij de bedoelde ondergrens dan kan het verschil tussen het feitelijk aanwezige eigen vermogen (afgemeten aan de beleidsdekkingsgraad) en de bedoelde ondergrens in enig jaar voor een tiende deel worden aangewend voor inhaalindexatie. Op blz. 23 MvT staat te lezen, dat de regels voor ongedaan maken van kortingen (afstempelen) dezelfde zijn als voor inhaalindexatie. 1. Waarom mag een fonds de ruimte tussen de beleidsdekkingsgraad en de dekkingsgraad, die behoort bij het vereiste eigen vermogen niet volledig aanwenden voor het ongedaan maken van eerdere afstempelingen? Immers in dat geval blijven de buffers volledig op peil, die een zekerheid van 97,5% opleveren. De bedoeling van die zekerheid is de nominale rechten zeker te stellen. Als in het verleden die zekerheid niet gerealiseerd is en er afgestempeld is, is het dan niet redelijk, dat die afgestempelde aanspraken en rechten worden rechtgezet, als ook de nieuwe nominale aanspraken gewaarborgd zijn met een zekerheid van 97,5%. Immers de kostendekkende premie betreft de inkoop van nieuwe nominale aanspraken. 2. Blijven bij handhaving van de in het wetsvoorstel voorgestelde regel van ongedaan maken van afstempelingen de belanghebbenden, die voor 1 januari 2015 daadwerkelijk gekort zijn, niet in de kou staan, terwijl hen toch een nominaal pensioen was toegezegd? Kan men die groep zo maar onder de tafel vegen? Verzekeraars zijn gered door de Staat en stempelen de nominale rechten en aanspraken niet af. Pensioenfondsen zijn niet gered en hebben veelal moeten afstempelen. Pensioenfondsen mogen

2 blijkbaar de kortingen op de nominale aanspraken niet herstellen, ook als hun buffers voldoende zijn voor een 97,5% zekerheid. 3. Als er na het tenietdoen van afstempelingen nog ruimte is tussen de beleidsdekkingsgraad en de vereiste dekkingsgraad, zou overwogen moeten kunnen worden om die ruimte te gebruiken voor inhaalindexatie. De MvT geeft aan, dat in dat geval rendement van nieuwe opbouw wordt gebruikt voor inhaalindexatie. Is dat wel zo? Immers in het systeem van het nieuwe FTK gaat gewone indexatie voor inhaalindexatie. De nieuwe opbouw is dan volledig gecompenseerd voor indexatie alvorens inhaalindexatie kan worden overwogen. Bovendien vermeerdert de toegekende gewone indexatie de nominale rechten, die dan op hun beurt weer buffers vereisen vanwege de 97,5% zekerheid. 4. Kan de Staatssecretaris bevestigen, dat de definitie van de ongedempte kostendekkende premie incl. de solvabiliteitsopslag zoals verwoord in art. 128 PW door dit wetsontwerp geen verandering ondergaat, ook niet in de lagere wet- en regelgeving? 5. Kan de Staatssecretaris bevestigen, dat er consistentie is tussen de berekening van de niet-gedempte kostendekkende premie van de nieuwe aanspraken en de waardering van de bestaande aanspraken en rechten opgenomen in de verplichtingen? 6. Kan de Staatssecretaris bevestigen, dat het punt van consistentie onderdeel uitmaakt van de gemeenschappelijke verklaring van de Stichting van de Arbeid, de Pensioenfederatie, FNV-jong, CNV-jongeren, CSO, ANBO, KNVG en FNV Senioren die is vastgesteld op 12 september 2013, waaraan op blz. 7 MvT gerefereerd wordt? 7. Waarom is die consistentie verlaten door demping op basis van toekomstige rendementen toe te staan? Op blz. 36 MvT staat vermeld, dat DNB en AFM hebben aangegeven dat zij risico s zien aan het in stand laten van de mogelijkheid de kostendekkende premie te dempen met verwacht rendement. 8. Zou de Staatssecretaris kunnen bevestigen, dat DNB en AFM van mening zijn, dat de door hen geconstateerde risico s zijn weggenomen nu bij demping op basis van verwacht rendement rekening moet worden gehouden met de indexatieambitie, als de kosten van die ambitie hoger zijn dan de solvabiliteitsopslag? Op blz. 26 MvT staat: Bij hogere dekkingsgraden dient een tegenvaller in de levensverwachting echter ook verwerkt te worden. Het fonds dient dus de indexatie dusdanig te beperken dat de dekkingsgraad weer uitkomt op het niveau voordat de toename in de levensverwachting zich voor deed, zonder dat de premie daarvoor wordt verhoogd. 9. Kan de Staatssecretaris nader uitleggen, waarom en in welke mate de indexatie beperkt moet worden in het geval de verwerking van een toename van de levensverwachting niet leidt tot een (beleids)dekkingsgraad onder het niveau van de vereiste dekkingsgraad? 10. Wat is in dergelijke gevallen het effect op de mogelijkheid om afstempelingen geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken? Het CPB zegt op blz. 3 CPB Rapport over de verhouding tussen een premie op basis van de risicovrije rente en die op basis van verwacht rendement, dat beide systematieken onder bepaalde 2

3 uitgangspunten - een duration van de nieuwe aanspraken van 25 à 30 jaar, een risico opslag van 3%, een aandeel 50% aan zakelijke waarden in de beleggingsportefeuille, een indexatieambitie van volgen van de contractlonen min of meer aan elkaar gelijk zijn. Bij de huidige lage risicovrije rente valt de premie volgens het verwacht rendement wat lager uit dan de premie volgens risicovrij rendement. 11. Als consistentie tussen premie en waardering van de verplichtingen vraagt om een premie op basis van de risicovrije rente en omdat de premies bij beide systematieken volgens het CPB slechts onder bepaalde uitgangspunten aan elkaar gelijk zijn, kan de Staatssecretaris dan verduidelijken waarom demping van de premie op basis van verwacht rendement mogelijk blijft? Op blz. 4 MvT staat: Verder heeft de evaluatie van het financieel toetsingskader laten zien dat de wettelijke zekerheidsmaatstaf van 97,5% onvoldoende wordt waargemaakt met het nu geldende vereist eigen vermogen van ruim 20% (voor een gemiddeld fonds). Deze evaluatie is bekendgemaakt in een bijlage bij een brief van 7 april 2010 (Kamerstukken II 2009/10, , nr. 142). In die tijd was de voorgestelde regel, dat afgestempeld moet worden als de beleidsdekkingsgraad ligt onder de vereiste dekkingsgraad en het fonds niet binnen 10 jaar het niveau van de vereiste dekkingsgraad kan halen, niet van toepassing. Meer nog in de vigerende pensioenwet is het wettelijk verboden af te stempelen bij dekkingsgraden boven 105%. 12. Wil de Staatssecretaris wetenschappelijk laten onderzoeken welke buffers vereist zijn met het voorgestelde afstempelingsmechanisme om een zekerheid van 97,5% te kunnen waarmaken? Op blz. 28 MvT staat over de Ufr te lezen: Op basis van een studie, uitgevoerd door de Europese toezichthouder (EIOPA) is daarvoor in het Septemberpakket een niveau van 4,2% gekozen. Dat percentage geldt voor verzekeraars, maar voor pensioenfondsen gaat een variabel percentage gelden conform het advies van de Commissie UFR. De Commissie UFR komt op 3,9% per eind juli Volgens experts is het percentage sindsdien gedaald. 13. In tegenstelling tot pensioenfondsen mogen levensverzekeraars onder geen enkele voorwaarde afstempelen. De waardering van de verplichtingen van een levensverzekeraar zouden dan ook op een hoger bedrag ceteris paribus - moeten uitkomen, dat die van een pensioenfonds. Kan de Staatssecretaris aangeven, waarom zij vindt, dat de verplichtingen van de pensioenfondsen nog behoudender gewaardeerd moeten worden dan die van de levensverzekeraars? 2. Detailvragen 14. Als sociale partners bepalen, dat de premie niet kan worden ingezet bij tegenvallende dekkingsgraden is het dan vol te houden, zoals de MvT (blz. 6/18) doet, dat afstempelen ultimum remedium blijft ondanks de aanpassing van artikel 134? 15. Hoe kan de Kamer een gefundeerd oordeel geven over de aanpassingen van het FTK, als veel zaken nog geregeld moeten worden in lagere wet- en regelgeving? Dit probleem geldt a fortiori voor de pensioenfondsen, die zich moeten voorbereiden op het nieuwe FTK, waarvan de ingangsdatum 1 januari 2015 is. 16. Wanneer denkt de Staatssecretaris, dat de aangekondigde lagere wet- en regelgeving te publiceren? Het gaat om nadere regelgeving van: 3

4 Art. 102a Doelstellingen en uitgangspunten van het fonds Art. 129 Premiekorting of terugstorting Art. 133a Beleidsdekkingsgraad Art. 134 Afstempelen Art. 137 Dempen van de kostendekkende premie Art. 138 Herstelplan Art. 139 Actualisatie herstelplan Art. 140 Maatregel minimaal vereist eigen vermogen Art. 143 Haalbaarheidstoets Besluit ftk V.w.b. Premiedemping Op blz. 16 MvT (zie ook het Prudent person beginsel op blz. 31 MvT).wordt aangegeven, dat risico s zijn verbonden aan de keuzes over het (strategisch) beleggingsbeleid en het premiebeleid. In dat beleid moet rekening worden gehouden met de belangen van alle betrokken partijen: de belangen van pensioengerechtigden, actieve deelnemers en ook slapers. 17. Zijn in de opsomming van de belangen van alle betrokken partijen op blz. 16 MvT met opzet de belangen van de werkgever(s) weggelaten? 18. Wie bepaalt het premiebeleid: de sociale partners of het pensioenfonds? Op blz. 21 MvT staat: De kosten van deze fictieve, toekomstige indexatie worden bepaald door de indexatiekasstroom contant te maken tegen een discontovoet die maximaal is gegeven door de parameter van het meetkundig verwachte rendement op beursgenoteerde aandelen. Dat past ook bij de gedachte dat de indexatie voorwaardelijk is. 19. Kan de Staatssecretaris aangeven, waarom gerekend mag worden met het meetkundig verwachte rendement op beursgenoteerde aandelen, terwijl het voor een fonds verboden is alle beleggingen te investeren in aandelen? Op blz. 21 MvT staat te lezen: De indexatieregel komt er in de praktijk op neer dat er ongeveer één procent indexatie kan worden verleend voor elke tien dekkingsgraadpunten boven een beleidsdekkingsgraad van 110%. Een gemiddeld fonds kan dan bijvoorbeeld bij een beleidsdekkingsgraad van ongeveer 115% circa 0,5% indexatie verlenen. Bij een dekkingsgraad van 135% kan zo n 2,5% indexatie worden verleend. 20. Is het niet veel eenvoudiger de indexatieregel als zodanig op te nemen in de wet- en regelgeving totdat de beleidsdekkingsgraad overeenkomt met de vereiste dekkingsgraad? 21. Maakt niet de voorgestelde indexatieregel voor veel fondsen indexatie de facto onmogelijk? 22. Kan de Staatssecretaris aangeven, dat fondsen in het verleden op een niet-prudente wijze indexatie hebben toegekend? Op blz. 21 MvT staat: De indexatieregel kan worden ingericht in nominale termen of kan worden gekoppeld aan een indexatiemaatstaf (loongroei of prijsinflatie). 23. Als de toeslagen voorwaardelijk zijn, kan de Staatssecretaris dan bevestigen, dat het verboden is om bepaalde cohorten indexatie te geven op basis van loongroei en anderen op basis van prijsinflatie? Op blz. 27 MvT zijn aangegeven de voorwaarden van premiekorting en premieterugstorting. 4

5 24. Als de sociale partners besluiten, dat zij geen enkel risico willen lopen betreffende de bestaande aanspraken en rechten, waarom zou dan de wetgever aan hen de mogelijkheid willen geven voor premiekorting c.q. premieterugstorting? Op blz. 31 MvT staat, dat als uit de haalbaarheidstoets blijkt, dat het verwachte pensioenresultaat niet meer aansluit op de gewekte verwachtingen dan wel dat het fonds in een slechtweerscenario niet meer kan voldoen aan de risiconorm, de sociale partners moeten bezien of men het nodig acht maatregelen te nemen. 25. Is het zo, dat als er maatregelen moeten worden genomen het pensioenfondsbestuur een eigen verantwoordelijkheid heeft? 26. Geldt dit niet des te meer, daar de sociale partners geen opdracht hebben tot een evenwichtige afweging van de belangen van hen, die betrokken zijn bij het fonds? 3. Technische vragen De vereiste dekkingsgraad wordt berekend via een wortelformule. Om te blijven voldoen aan de zekerheidsgraad van 97,5% worden hogere eisen gesteld aan de vereiste dekkingsgraad. 27. Kan de Staatssecretaris de nieuwe wortelformule voor de berekening van de vereiste dekkingsgraad ter beschikking stellen? Op blz. 19 MvT wordt ingegaan op vijf jaar dekkingstekort. Het is daarbij toegestaan om een reeks van maximaal 10 in de tijd gespreide onvoorwaardelijke kortingen te introduceren. 28. Kunnen nieuwe afspraken, die in die 10 jaar worden opgebouwd, niet gekort worden? De MvT vervolgt: Als een fonds in een dergelijke situatie kiest voor het inboeken van een reeks onvoorwaardelijke kortingen en er doet zich op een later tijdstip een meevaller voor, dan kan in het geactualiseerde herstelplan de aanspraak worden opgehoogd door weer indexatie toe te kennen. 29. Mag ondanks dat de vereiste dekkingsgraad niet in 10 jaar bereikt kan worden, toch indexatie worden gegeven? Blz. 20 MvT geeft aan, dat pensioenfondsen een herstelplan moeten opstellen zodra de dekkingsgraad onder het vereist vermogen zakt. 30. Kan de Staatssecretaris aangeven hoe het herstelplan zich verhoudt tot de haalbaarheidstoets, besproken op blz. 30 MvT? Op blz. 21 MvT staat: De kosten van deze fictieve, toekomstige indexatie worden bepaald door de indexatiekasstroom contant te maken tegen een discontovoet die maximaal is gegeven door de parameter van het meetkundig verwachte rendement op beursgenoteerde aandelen. Dat past ook bij de gedachte dat de indexatie voorwaardelijk is. Andere kasstromen, zoals de haalbaarheidstoets en herstelplannen rekenen met de parameters op basis van het strategisch beleggingsbeleid. 31. Kan de Staatssecretaris aangeven, op welke manier indexatiekasstromen worden opgenomen in de haalbaarheidstoets en mogelijk ook in de herstelplannen? Blz. 26 MvT vermeldt: Tot slot is het van belang dat de ontwikkeling in de levensverwachting doorwerkt in de AOW-leeftijd en in de pensioenrichtleeftijd van de aanvullende pensioenen. 32. Kan de Staatsecretaris bevestigen, dat een verhoging van pensioenrichtleeftijd de waarde van bestaande aanspraken en rechten in de verplichtingen van het fonds niet verandert? 5

6 Op blz. 27 MvT staat: Daarbij geldt dat het Witteveenkader (inclusief weglekeffecten) zorgt voor een daling van de premies met 16% terwijl het wetsvoorstel en de invoering van nieuwe parameters samen zorgen voor een premieverhoging van 5%. 33. Kan de Staatsecretaris aangeven welk % de invoering van de nieuwe parameters uitmaakt in de premieverhoging van 5% die de staatssecretaris noemt en hoe de opbouw is van de verschillende aspecten van het wetsvoorstel in het restant? Op blz. 27 MvT staat: Het werken met een beleidsdekkingsgraad houdt in dat aan de hand hiervan wordt bepaald of een fonds in tekortsituatie verkeert. De beleidsdekkingsgraad wordt verder bepalend voor de evaluatie van de herstelplannen en voor de eventuele (nominale) kortingen die moeten worden doorgevoerd. 34. Worden in de jaarrekening de verplichtingen gewaardeerd met behulp van de Rentermijnstructuur (RTS) plus UFR op balansdatum? 35. Vervalt hiermee de RTS op 3-maandsgemiddelde? 36. Moet de beleidsdekkingsgraad gepubliceerd worden in het jaarverslag? Op blz. 29 MvT staat: Als gevolg van deze aanpassingen die De Nederlandsche Bank in de toezichtspraktijk zal toepassen, stijgt het gemiddelde vereist eigen vermogen van 21,7 naar 26,6%. en Uitgaande van de ambitie van een geïndexeerd pensioen en rekening houdend met het te verwachten rendement, is immers een nominale dekkingsgraad van 128% (voor een gemiddeld fonds, bij prijsindexatie) noodzakelijk. 37. Begrijpen wij goed dat de solvabiliteitsopslag van een gemiddeld fonds 26,6% is en dat de indexatieambitie op basis van prijzen voor een gemiddeld fonds een effect heeft op de dekkingsgraad van 28 %-punten? Op blz. 30 MvT wordt ingegaan op een slechtweerscenario in verband met de haalbaarheidstoets. 38. Zouden de uitgangspunten voor een slechtweerscenario niet aangegeven moeten worden door de toezichthouder dan wel door de onafhankelijke commissie voor de vaststelling van de UFR? 39. Is dit niet een vereiste nu het fonds op een onderling vergelijkbare wijze [dient] te communiceren over het risicoprofiel van hun beleggingsbeleid zoals opgemerkt wordt op blz. 33 MvT? Op blz. 37 MvT staat vermeld: Op verzoek van DNB is met het oog op de haalbaarheidstoets in het wetsvoorstel een haakje opgenomen voor de gewenste nadere duiding van begrippen in artikel 102a van de Pensioenwet. 40. Kan de Staatsecretaris uitleggen, wat zij bedoelt met een haakje? 41. Omtrent welke begrippen in art. 102a PW is nadere duiding te verwachten? 4. Europese dimensie In het kader van de herziening van de IORP directive 2003 heeft het Kabinet en Tweede Kamer via rapporteur Pieter Omtzigt met succes ervoor gezorgd dat Solvency 2 niet van toepassing zal zijn op pensioenfondsen. Immers, pensioenfondsen bieden andere producten dan verzekeraars. Het nftk stelt voor om de buffereisen- die in Europees verband al hoog zijn- nog verder te verhogen. 42. De IORP directive kent slechts een vereist eigen vermogen van 104,3%. Is het dan niet vreemd dat het Kabinet de buffereisen voor pensioenfondsen verder wil verhogen naar ca. 130 %? 6

7 Het CEIOPS rapport van 2008 ( CEIOPS is voorganger van EIOPA ) stelt dat slechts 4 landen in Europa een risicovrije rekenrente voor de verplichtingen hebben, te weten Denemarken, Zweden, Portugal en Nederland. De commissie UFR stelt terecht vast dat tussen Nederland en Denemarken/Zweden niet een parallel te trekken valt, omdat het wettelijk kader aldaar voor pensioenfondsen en verzekeraars hetzelfde is. Denemarken en Zweden zijn in wezen verzekeringslanden. Portugal blijkt als pensioenland niet van enige importantie en daarom in deze vergelijking verwaarloosbaar. Nederland blijft als enig relevante land over waar voor pensioenfondsen de risicovrije rekenrente wordt gehanteerd. 43. Wat is de reden dat in feite in Nederland als enige land in Europa de risicovrije rekenrente wordt gehanteerd,waarbij komt dat in principe geen enkel pensioenfonds de bedoeling heeft om stante pede te liquideren? Het Kabinet kiest niet voor Solvency 2 voor pensioenfondsen. De commissie UFR heeft recent geadviseerd voor een nieuwe rentetermijnstructuur, overgenomen door het Kabinet. Nu blijkt dat de commissie UFR voor een rentetermijnstructuur kiest die aanzienlijk strenger is dan Solvency 2, (te weten 3,9 in plaats van 4,2 %). 44. Hoe past de keuze van de staatssecretaris voor een strenger rentetermijnstructuur dan Solvency 2 voorschrijft in het voorgestane beleid? 14 augustus 2014 CSO KNVG NVOG Jos Berkemeijer Martin van Rooijen Jaap van der Spek Voorzitter Pensioenen Voorzitter Voorzitter 7

Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014

Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014 Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader Juni 2014 Inhoudsopgave Wetsvoorstel aanpassing FTK Beleidsdekkingsgraad Premievaststelling Toekomstbestendig indexeren Inhaalindexatie Hersteltermijn

Nadere informatie

reëel financieel toetsingskader (FTK2)

reëel financieel toetsingskader (FTK2) nominaal financieel toetsingskader (FTK1) - bestaande contract - nominale contract - uitkeringsovereenkomst - onderscheid tussen nominale opbouw en indexatie - 2,5% onderdekkingskans maatstaf voor nominale

Nadere informatie

Het Financieel Toetsingskader wijzigt

Het Financieel Toetsingskader wijzigt Het Financieel Toetsingskader wijzigt Wat zijn de consequenties en welke keuzes kunt u maken? Dit document is gebaseerd op het wetsvoorstel van 25 juni 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen

Nadere informatie

De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer

De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer 23 november 2014 JO/KMOL/MVE/2014.227 Betreft: Wetsvoorstel aanpassing Financieel Toetsingskader ('het Wetsvoorstel') Geachte

Nadere informatie

Datum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt'

Datum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt' > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing

Nadere informatie

P O S I T I O N P A P E R

P O S I T I O N P A P E R Pensioenfederatie Prinses Margrietplantsoen 90 2595 BR Den Haag Postbus 93158 2509 AD Den Haag T +31 (0)70 76 20 220 info@pensioenfederatie.nl www.pensioenfederatie.nl P O S I T I O N P A P E R KvK Haaglanden

Nadere informatie

Antwoord: Gelet op het antwoord op de eerste vraag, is deze vraag niet aan de orde.

Antwoord: Gelet op het antwoord op de eerste vraag, is deze vraag niet aan de orde. Bijlage: antwoorden op de vragen van de Pensioenfederatie Naar aanleiding van een vraag van de CDA-fractie zijn hieronder de vragen van de Pensioenfederatie beantwoord die zijn opgenomen in de notitie

Nadere informatie

1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10

1.1 Datum in herstel (dd.mm.jj) Gekozen hersteltermijn (in jaren) 10 Staat/formulier K50 blad 2 Datum in herstel (ddmmjj) 324 2 Gekozen hersteltermijn (in jaren) 0 Onderbouwing gekozen hersteltermijn 3 Het bestuur heeft, na consultatie met de achterbannen (werkgever, werknemers

Nadere informatie

Herstelplan PME 2015. Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015

Herstelplan PME 2015. Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015 Herstelplan PME 2015 Vastgesteld door het algemeen bestuur op 25 juni 2015 1 PME Herstelplan 2015 dekkingraadsjabloon inclusief onderbouwing Dit document bevat het dekkingsgraadsjabloon dat deel uitmaakt

Nadere informatie

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Versie 1.0 17 juni 2015 Auteur: Corné van Bokhoven Status: vastgesteld door bestuur Inleiding Nadat Stichting Pensioenfonds DHV in 2008 in dekkingstekort kwam heeft

Nadere informatie

Herstelplan. Stichting Personeelspensioenfonds APG

Herstelplan. Stichting Personeelspensioenfonds APG Herstelplan Stichting Personeelspensioenfonds APG PPF APG Herstelplan versie: juni 2015 Herstelplan PPF APG 2015 juni 2015 1. Inleiding In dit herstelplan 2015 voor PPF APG leest u eerst welke uitgangspunten

Nadere informatie

Generatie- en premie-effecten aanpassing FTK Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Generatie- en premie-effecten aanpassing FTK Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid CPB Notitie 20 juni 2014 Generatie- en premie-effecten aanpassing FTK Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid CPB Notitie Aan: Minsterie van SZW Centraal Planbureau

Nadere informatie

S&V Reflector. Dienen de pensioenfondsen hun. langlopende swaps te verkopen? De implementatie van het nieuwe. Financieel Toetsingskader

S&V Reflector. Dienen de pensioenfondsen hun. langlopende swaps te verkopen? De implementatie van het nieuwe. Financieel Toetsingskader S&V Reflector De implementatie van het nieuwe Dienen de pensioenfondsen hun Financieel Toetsingskader langlopende swaps te verkopen? Welke keuzes kunt u maken en wie betrekt u daarbij? Een risicomanagement

Nadere informatie

30 september /LJ/AH. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie

30 september /LJ/AH. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Team Pensioenen T 0900 9690 (lokaal tarief) F 030 66 30 000 wwwfnvbondgenotennl Datum 30 september 2015 008/LJ/AH Onderwerp FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie

Nadere informatie

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015 Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.

Nadere informatie

Het financieel toetsingskader wijzigt

Het financieel toetsingskader wijzigt Het financieel toetsingskader wijzigt Wat zijn de consequenties en welke keuzes kunt u maken? Lonneke Thissen, Caroline Bosch & Steven Verschuren augustus 2014 Dit document is gebaseerd op het wetsvoorstel

Nadere informatie

Huidige stand van zaken nftk. drs. Lonneke Thissen AAG

Huidige stand van zaken nftk. drs. Lonneke Thissen AAG Huidige stand van zaken nftk drs. Lonneke Thissen AAG juli 2014 1. Huidige stand van zaken nftk Wetsvoorstel naar de Raad van State op 4 april 2014 Gebaseerd op nominaal kader - De komende tijd wordt gekeken

Nadere informatie

November Financiële positie Pensioenfondsen. Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

November Financiële positie Pensioenfondsen. Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid November 2016 Financiële positie Pensioenfondsen Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 1. Inleiding De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft

Nadere informatie

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader ingediend

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader ingediend 1 JULI 2014 PENSIONS Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader ingediend Het voorstel van Wet aanpassing financieel toetsingskader (het "wetsvoorstel") beoogt een nieuw type pensioencontract te

Nadere informatie

H E T W E T S V O O R S T E L F T K T O E G E P A S T I N D E P R A K T I J K

H E T W E T S V O O R S T E L F T K T O E G E P A S T I N D E P R A K T I J K H E T W E T S V O O R S T E L F T K T O E G E P A S T I N D E P R A K T I J K Samenvatting In ons position paper van 22 augustus jl. heeft u de reactie van de Pensioenfederatie op het wetsvoorstel FTK

Nadere informatie

Datum: 5 december 2014 Betreft: Generatie- en premie-effecten aanpassing pensioenregels 2015

Datum: 5 december 2014 Betreft: Generatie- en premie-effecten aanpassing pensioenregels 2015 CPB Notitie Aan: Dhr. Omtzigt en dhr. Hoekstra, Kamerleden voor het CDA Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380 I www.cpb.nl Contactpersoon M.H.C. Lever en Th.

Nadere informatie

Advies Commissie Parameters

Advies Commissie Parameters Advies Commissie Parameters Voorstel tot herziening van verwachte rendementen Sprenkels&Verschuren Maart 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel

Nadere informatie

Stichting CRH Pensioenfonds. 20 februari 2013 Utrecht-De Meern

Stichting CRH Pensioenfonds. 20 februari 2013 Utrecht-De Meern Deelnemersvergadering Stichting CRH Pensioenfonds 20 februari 2013 Utrecht-De Meern Agenda 1. Opening 2. Evaluatie herstelplan 31-12-2012 en korting pensioenen 3. Toeslagenbesluit (indexatie) 4. Rondvraag

Nadere informatie

PRESENTATIE VOOR DE VERENIGING VAN GEPENSIONEERDEN DUPONT NEDERLAND DD.27 NOVEMBER 2014 DOOR KLAAS MOLENAAR VZ PENSIOENCOMMISSIE KNVG/NVOG

PRESENTATIE VOOR DE VERENIGING VAN GEPENSIONEERDEN DUPONT NEDERLAND DD.27 NOVEMBER 2014 DOOR KLAAS MOLENAAR VZ PENSIOENCOMMISSIE KNVG/NVOG PRESENTATIE VOOR DE VERENIGING VAN GEPENSIONEERDEN DUPONT NEDERLAND DD.27 NOVEMBER 2014 DOOR KLAAS MOLENAAR VZ PENSIOENCOMMISSIE KNVG/NVOG GAAT HET WEL GOED MET MIJN PENSIOEN IN DE TOEKOMST?? ER ZIJN DRIE

Nadere informatie

Betreft: Korten van Pensioenen

Betreft: Korten van Pensioenen ... De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Mevrouw drs. J. Klijnsma Postbus 90801 2509 LV Den Haag Betreft: Korten van Pensioenen 14 oktober 2016 Geachte mevrouw Klijnsma, Op 15 september

Nadere informatie

Reactie op het wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader (FTK)

Reactie op het wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader (FTK) Reactie op het wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader (FTK) Utrecht, 2 september 2014 Koninklijk Actuarieel Genootschap Postbus 2433 3500 GK UTRECHT 1 In deze notitie treft u de reactie aan

Nadere informatie

134 De Pensioenwereld in 2015

134 De Pensioenwereld in 2015 14 134 De Pensioenwereld in 2015 Ontwikkelingen in de pensioenmarkt 135 Het nieuwe FTK: oude wijn in nieuwe zakken? Auteurs: Gijs Hoedemaker, Machiel Koper en Alexander van Stee Na de crisis leek er een

Nadere informatie

ABC van het FTK Agnes Joseph

ABC van het FTK Agnes Joseph Update juni 2014 ABC van het FTK Agnes Joseph Verder gaan. Zomer update: FTK in grote lijnen bekend Het financieel toetsingskader voor pensioenfondsen (FTK) wordt aangepast. Op 25 juni 2014 stuurde staatssecretaris

Nadere informatie

In werking : 1 juli 2015 Vastgesteld door het bestuur : 26 juni 2015

In werking : 1 juli 2015 Vastgesteld door het bestuur : 26 juni 2015 In werking : 1 juli 2015 Vastgesteld door het bestuur : 26 juni 2015 Inhoud Inleiding 3 1. Beschrijving crisissituatie 3 2. Beleidsdekkingsgraad waarbij het fonds er zonder korten niet meer uit kan komen

Nadere informatie

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen / Marianne Meijer-Zaalberg

Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen / Marianne Meijer-Zaalberg 17 december 2014 Pensioen Flash Onderwerpen van deze Pensioenflash: Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader aangenomen Wetsvoorstel versnelde verhoging AOW-leeftijd ingediend Wetsvoorstel pensioencommunicatie

Nadere informatie

Beleggingsaspecten voorontwerp van wet herziening ftk

Beleggingsaspecten voorontwerp van wet herziening ftk Beleggingsaspecten voorontwerp van wet herziening ftk De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid publiceerde op vrijdag 12 juli 2013 het lang verwachte consultatiedocument over de uitwerking

Nadere informatie

Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds. Geacht bestuur,

Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds. Geacht bestuur, De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht pensioenfondsen Postbus 98 1000 AB Amsterdam 020 524 91 11 www.dnb.nl Onderwerp Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds Handelsregister

Nadere informatie

10. Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets

10. Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets 10. Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets Conform de Pensioenwet dient het bestuur van een pensioenfonds de doelstellingen en beleidsuitgangspunten (waaronder de risicohouding) van het pensioenfonds

Nadere informatie

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van, tot wijziging van de Regeling Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de invulling van het begrip consistentie

Nadere informatie

Financieel crisisplan

Financieel crisisplan In werking : 1 oktober 2018 Inhoudsopgave 1. Beschrijving crisissituatie 3 2. Beleidsdekkingsgraad waarbij het fonds er zonder korten niet meer uit kan komen 4 3. Maatregelen die ter beschikking staan

Nadere informatie

Herstelplan Stichting Pensioenfonds Notariaat

Herstelplan Stichting Pensioenfonds Notariaat Herstelplan 2018 Stichting Pensioenfonds Notariaat maart 2018 2/6 Inhoud Inleiding...4 1 Herstelplan en toelichting...5 1.1 Toelichting...5 1.2 Elementen herstelplan...5 1.3 Uitgangspunten...6 1.4 Herstelplansjabloon...6

Nadere informatie

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN?

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 20 september 2016 Agenda 1. Samenvatting jaarverslag 2015 2.

Nadere informatie

Betreft: Wetsvoorstel Wet aanpassing financieel toetsingskader ('het Wetsvoorstel')

Betreft: Wetsvoorstel Wet aanpassing financieel toetsingskader ('het Wetsvoorstel') De Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Eerste Kamer 26 oktober 2014 JO/MVE/2014.216 Betreft: Wetsvoorstel Wet aanpassing financieel toetsingskader ('het Wetsvoorstel') Geachte

Nadere informatie

WOORD VOORAF. Beste deelnemers,

WOORD VOORAF. Beste deelnemers, WOORD VOORAF Beste deelnemers, Voor u ligt de pensioenkrant 2015 van Stichting Pensioenfonds B&S ( het Pensioenfonds ). Hiermee willen wij u informeren over de gebeurtenissen en ontwikkelingen van de afgelopen

Nadere informatie

De Ultimate Forward Rate Methodiek

De Ultimate Forward Rate Methodiek De Ultimate Forward Rate Methodiek Notitie van het Actuarieel Genootschap 23 augustus 2012 Inleiding Voor het zomerreces heeft de Tweede Kamer een aantal debatten gevoerd over de Hoofdlijnennota herziening

Nadere informatie

Haalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB. Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016

Haalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB. Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016 Haalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016 Agenda Haalbaarheidstoets Inleiding Uitgangspunten Resultaten Stochastische resultaten Pensioenresultaat Risicohouding

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Financieel crisisplan 2015

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Financieel crisisplan 2015 Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Financieel crisisplan 2015 1 Inhoudsopgave 1.1 Inleiding en onderdelen financieel crisisplan... 3 1.1.1 Inleiding... 3 1.1.2 Relatie financieel crisisplan met de doelstelling

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Herstelplan. In dit nummer. oktober 2015. Waar ging het ook alweer over?

Nieuwsbrief. Herstelplan. In dit nummer. oktober 2015. Waar ging het ook alweer over? Nieuwsbrief oktober 2015 Herstelplan In de nieuwsbrieven van juli (over o.a. het nieuwe Financieel ToetsingsKader nftk ) en augustus 2015 (over beleggen) informeerden we u al eerder over de eisen die De

Nadere informatie

Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014

Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Wat doet het ftk? Wat zit er in de pot? Wat is er beloofd? Generatiebalans FTK = beheersingssysteem Indicator Nominale dekkingsgraad

Nadere informatie

mei 2016 Financiële positie Pensioenfondsen Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

mei 2016 Financiële positie Pensioenfondsen Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid mei 2016 Financiële positie Pensioenfondsen Rapportage op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Inhoud Aanleiding en samenvatting 3 1 Financiële positie 2015 en herstelplannen

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Als de beleidsdekkingsgraad hoger is dan de door de. toekomst volledige toeslagen te kunnen geven (momenteel circa 126%).

Als de beleidsdekkingsgraad hoger is dan de door de. toekomst volledige toeslagen te kunnen geven (momenteel circa 126%). Verkort Crisisplan Pensioenfonds KPN juli 2015 Pensioenfonds KPN is op grond van de Pensioenwet verplicht een crisisplan te hebben. In een crisisplan staat beschreven wat het bestuur gaat doen als het

Nadere informatie

Advies Commissie Parameters 2019 En de effecten naar de situatie per 31 mei 2019

Advies Commissie Parameters 2019 En de effecten naar de situatie per 31 mei 2019 Advies Commissie Parameters 2019 En de effecten naar de situatie per 31 mei 2019 Op 6 juni 2019 heeft de Commissie Parameters 2019 haar advies verzonden aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS 2017 Hoofdstukindeling

Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS 2017 Hoofdstukindeling Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van Centraal Beheer APF Collectiviteitskring RBS bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding

Nadere informatie

Datum 2 september 2015 Betreft Kamervragen van de leden Omtzigt (CDA), Ulenbelt (SP) en Krol (50PLUS)

Datum 2 september 2015 Betreft Kamervragen van de leden Omtzigt (CDA), Ulenbelt (SP) en Krol (50PLUS) > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Sociale Partners en Pensioen

Sociale Partners en Pensioen Sociale Partners en Pensioen door Harry Govers Delft, 11 november 2014 Heerlen, 12 november 2014 Zwolle, 14 november 2014 Onderwerpen Witteveen kader. In te voeren per 1 jan 2015 nieuw Financieel Toetsingskader

Nadere informatie

Indexatie-IQ, voor een transparant en stabiel pensioen.

Indexatie-IQ, voor een transparant en stabiel pensioen. Indexatie-IQ, voor een transparant en stabiel pensioen. De Bazel 24 mei 2012 Het Pensioenakkoord Drie delen: - De AOW-leeftijd - Pensioen in de tweede pijler - Ouderenparticipatie Wat is de aanleiding?

Nadere informatie

CPB Notitie. 1 Inleiding. 2 Evaluatie Wet aanpassing FTK. Vaste Commissie voor SZW

CPB Notitie. 1 Inleiding. 2 Evaluatie Wet aanpassing FTK. Vaste Commissie voor SZW CPB Notitie Aan: Vaste Commissie voor SZW Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM Den Haag T 088 9846000 I www.cpb.nl Contactpersoon Marcel Lever Datum: 16 mei 2018

Nadere informatie

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent. Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD

Nadere informatie

Stand van zaken GITP Pensioenfonds 3e kwartaal 2014

Stand van zaken GITP Pensioenfonds 3e kwartaal 2014 Stand van zaken GITP Pensioenfonds 3e kwartaal 2014 Dekkingsgraad Reken datum Technisch Vereist Vermogen * 1.000,- Belegd vermogen Overige (TB) Vermogen aanwezige Dekkingsgraad 31-7-2012 148.001 120.531

Nadere informatie

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1 RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen

Nadere informatie

Leidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014

Leidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014 Leidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014 1 EUROPA De politiek gebruikt Europa vaak om niets vermoedende burgers wijs te maken dat regelgeving noodzakelijk is, omdat Brussel het

Nadere informatie

Nieuw pensioencontract. DIRK BROEDERS, Toezichtstrategie Seminar voor vermogensbeheerders, 27 juni 2012

Nieuw pensioencontract. DIRK BROEDERS, Toezichtstrategie Seminar voor vermogensbeheerders, 27 juni 2012 Nieuw pensioencontract DIRK BROEDERS, Toezichtstrategie Seminar voor vermogensbeheerders, 27 juni 2012 Kernpunten 1. Eén ftk met twee soorten contracten (nominale contract en reële contract) 2. Contracten

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Nadere informatie

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van:

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: Financieel Crisisplan 1. Elementen crisisplan In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: vereist eigen vermogen (ultimo 2011

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 2 juli 2015 1 Agenda Opening 2014 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk nftk Henk Herstelplan Henk Beleggingsbeleid Bert

Nadere informatie

Bijdrage aan de internetconsultatie van de gezamenlijke organisaties ANBO, KNVG en de CSO (Samenwerking tussen Unie-KBO, PCOB, NVOG en Noom)

Bijdrage aan de internetconsultatie van de gezamenlijke organisaties ANBO, KNVG en de CSO (Samenwerking tussen Unie-KBO, PCOB, NVOG en Noom) Utrecht, 5 september 2013 Bijdrage aan de internetconsultatie van de gezamenlijke organisaties ANBO, KNVG en de CSO (Samenwerking tussen Unie-KBO, PCOB, NVOG en Noom) Toelichting: De gezamenlijke organisaties

Nadere informatie

WELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016

WELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 WELKOM Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 Agenda Opening Nieuws vanuit het bestuur Hoe staat het fonds ervoor? Pensioen: wat is er gewijzigd en wat betekent dat?

Nadere informatie

Indexatiebeleid Financiering Reglement Communicatie

Indexatiebeleid Financiering Reglement Communicatie Matrix 1 ten aanzien van de toeslag pensioenaanspraken en pensioenrechten (is toeslag voor gepensioneerden, gewezen deelnemers en deelnemers) 2 : Indexatiebeleid, A. Geen B. Geen doelgericht indexatiebeleid

Nadere informatie

Input voor het nader verslag over het wetsvoorstel FTK

Input voor het nader verslag over het wetsvoorstel FTK Pensioenfederatie Prinses Margrietplantsoen 90 2595 BR Den Haag Postbus 93158 2509 AD Den Haag T +31 (0)70 76 20 220 info@pensioenfederatie.nl www.pensioenfederatie.nl Input voor het nader verslag over

Nadere informatie

Nadere uitwerking van de nota met de Hoofdlijnen voor de regeling van het financiële toezicht op pensioenfondsen in de Pensioenwet

Nadere uitwerking van de nota met de Hoofdlijnen voor de regeling van het financiële toezicht op pensioenfondsen in de Pensioenwet Nadere uitwerking van de nota met de Hoofdlijnen voor de regeling van het financiële toezicht op pensioenfondsen in de Pensioenwet Aanleiding en vervolg 1) Het kabinet heeft begin 2004 met sociale partners

Nadere informatie

Samenvatting. Analyses. Kostendekkende premie

Samenvatting. Analyses. Kostendekkende premie Samenvatting Op 14 juli 2015 heeft DNB aangekondigd dat zij de berekeningsmethodiek van de Ultimate Forward Rate (UFR), welke onderdeel vormt van de rekenrente waarmee pensioenfondsen hun verplichtingen

Nadere informatie

Pensioenen... Herstelplan 2017

Pensioenen... Herstelplan 2017 Pensioenen.............................................. Herstelplan 2017 30 maart 2017 HERSTELPLAN Stichting Pensioenfonds Vopak (hierna: het pensioenfonds) verkeert sinds 1 januari 2016 in een situatie

Nadere informatie

S&V Reflector. De implementatie van het nieuwe Financieel Toetsingskader. Welke keuzes kunt u maken en wie betrekt u daarbij?

S&V Reflector. De implementatie van het nieuwe Financieel Toetsingskader. Welke keuzes kunt u maken en wie betrekt u daarbij? S&V Reflector De implementatie van het nieuwe Financieel Toetsingskader Welke keuzes kunt u maken en wie betrekt u daarbij? Februari 2015 www.sprenkelsenverschuren.nl Huidige stand van zaken Het nftk is

Nadere informatie

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland Human Resources Stichting Pensioenfonds Nederland Toelichting Witteveenkader II en nieuw Financieel Toetsingskader 30 september 2014 kantoor Amsterdam Identifier Presentatie Seminar DNB 28 en 30 mei 2013

Nadere informatie

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 23 november 2016

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 23 november 2016 NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 23 november 2016 Openingsthema PENSIOEN MEER OF MINDER ZEKERHEID? 2 Openingsthema Willen jullie

Nadere informatie

Pensioen in beweging. Lenteakkoord 2012, Hoofdlijnennota herziening FTK en Septemberpakket

Pensioen in beweging. Lenteakkoord 2012, Hoofdlijnennota herziening FTK en Septemberpakket Pensioen in beweging Lenteakkoord 2012, Hoofdlijnennota herziening FTK en Septemberpakket Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam door Peter Janssen 27 september 2012 2012 Towers Watson.

Nadere informatie

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 5 juni 2019

NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 5 juni 2019 NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 1 5 juni 2019 Agenda Pensioendashboard Nieuw pensioenstelsel Pensioenpetitie Nieuw Pensioenstelsel

Nadere informatie

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram 02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende

Nadere informatie

Terugblik 2011 in cijfers

Terugblik 2011 in cijfers Terugblik 2011 in cijfers U vindt hier een samenvatting van het jaarverslag 2011. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden via www.pensioenfondsricohnederland.nl. Financiële situatie Door de kredietcrisis

Nadere informatie

Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie Hoofdstukindeling

Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie Hoofdstukindeling Financieel crisisplan Centraal Beheer APF Kring Premie - 2018 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018 Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst voor Nalco 24 januari 2019

Informatiebijeenkomst voor Nalco 24 januari 2019 Informatiebijeenkomst voor Nalco 24 januari 2019 Agenda Wie zijn wij Jaarverslag 2017 kerncijfers Ontwikkeling van de dekkingsgraad van het pensioenfonds Financiële spelregels voor pensioenfondsen - Kortingen

Nadere informatie

Het nieuwe FTK: Een rem op de toekomst

Het nieuwe FTK: Een rem op de toekomst Het nieuwe FTK: Een rem op de toekomst Na jaren discussie over het FTK maakt Staatssecretaris Klijnsma een pas op de plaats. Zij stelt slechts aanpassingen van het huidige FTK voor. Deze aanpassingen leiden

Nadere informatie

Financieel crisisplan

Financieel crisisplan Financieel crisisplan 1 Inhoud 1 Inhoud... 2 2 Inleiding... 3 3 Doel en kader van het financieel crisisplan... 4 3.1 Crisissituatie... 4 3.2 Risico s... 4 3.3 Kritische dekkingsgraad... 4 4 Maatregel...

Nadere informatie

No.W /III 's-gravenhage, 31 januari 2019

No.W /III 's-gravenhage, 31 januari 2019 ... No.W12.19.0006/III 's-gravenhage, 31 januari 2019 Bij brief van de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal van 9 januari 2019 heeft de Tweede Kamer, bij de Afdeling advisering van de Raad

Nadere informatie

Het nieuwe FTK: plussen en minnen

Het nieuwe FTK: plussen en minnen Het nieuwe FTK: plussen en minnen Onno Steenbeek Johan de Wittlezing Utrecht, 5 juni 2015 HET NIEUWE FTK Waardering verplichtingen & dekkingsgraden Nieuwe parameters Herstelplannen, premie en indexatie

Nadere informatie

Aanpassing Financieel Toetsingskader

Aanpassing Financieel Toetsingskader pggm.nl Aanpassing Financieel Toetsingskader PGGM Bestuurlijke Advisering 27 juni 2014 Quickscan: Aanpassing Financieel Toetsingskader (FTK) Woensdag 25 juni heeft staatssecretaris Klijnsma van Sociale

Nadere informatie

Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets

Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets Doelstellingen, risicohouding en haalbaarheidstoets Conform de Pensioenwet dient het bestuur van een pensioenfonds de doelstellingen en beleidsuitgangspunten (waaronder de risicohouding) van het pensioenfonds

Nadere informatie

Financieel crisisplan CB APF Kring Premie 2017 Hoofdstukindeling

Financieel crisisplan CB APF Kring Premie 2017 Hoofdstukindeling Financieel crisisplan CB APF Kring Premie 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van CB APF bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische

Nadere informatie

Overige. Wijziging rente. Rendement. Toeslagen. Uitkeringen. Premies

Overige. Wijziging rente. Rendement. Toeslagen. Uitkeringen. Premies Memo Aan : Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Meubelindustrie en de Meubileringsbedrijven Van : Remco Dijkstra Datum : 08 maart 2019 Betreft : Herstelplan 2019 Kenmerk : SV-2019-0379

Nadere informatie

Herstelplan 2016. Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG)

Herstelplan 2016. Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG) Herstelplan 2016 Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG) Onderwerp: Herstelplan PPF APG 2016 Datum: 10 maart 2016 1. Inleiding Deze notitie geeft een overzicht van de uitgangspunten die gehanteerd

Nadere informatie

DNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen

DNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen DNBulletin DNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen Datum 18 mei 2017 Thema Pensioenen Pensioenfondsen verwachten uit hun financiële tekorten te komen door hoge rendementen

Nadere informatie

CPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen

CPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM

Nadere informatie

CPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Aan: Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen

CPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Aan: Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM

Nadere informatie

12 maart Stichting Pensioenfonds Forbo T.a.v. het bestuur Postbus AA KROMMENIE. Betreft: herstelplan per 1 januari 2018

12 maart Stichting Pensioenfonds Forbo T.a.v. het bestuur Postbus AA KROMMENIE. Betreft: herstelplan per 1 januari 2018 Correspondentieadres: Postbus 75201, 1070 AE Amsterdam, Nederland T.a.v. het bestuur Postbus 13 1560 AA KROMMENIE Ref.:SvW/650078/A180177 Betreft: herstelplan per 1 januari 2018 Geachte leden van het bestuur,

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill

Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Pensioenfonds Cargill 2017 in beeld Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 van Pensioenfonds Cargill? U leest het in dit verkort jaarverslag. Financiële

Nadere informatie

1. Gesloten systeem voor het inhalen van indexatie en ongedaan maken van kortingen is niet wenselijk

1. Gesloten systeem voor het inhalen van indexatie en ongedaan maken van kortingen is niet wenselijk Position paper FTK Met interesse hebben wij kennisgenomen van het wetsvoorstel Aanpassing financieel toetsingskader (FTK) dat op 25 juni jl. door staatssecretaris Klijnsma is ingediend bij de Tweede Kamer.

Nadere informatie

Financieel crisisplan CB APF Kring Stabiliteit 2017 Hoofdstukindeling

Financieel crisisplan CB APF Kring Stabiliteit 2017 Hoofdstukindeling Financieel crisisplan CB APF Kring Stabiliteit 2017 Hoofdstukindeling Het financieel crisisplan van CB APF bevat de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding 2. Beschrijving financiële crisissituaties 3. Kritische

Nadere informatie

Onderstaande tabel toont de nieuwe parameters ( ), waarbij tussen haakjes de oude waarden ( ) zijn opgenomen.

Onderstaande tabel toont de nieuwe parameters ( ), waarbij tussen haakjes de oude waarden ( ) zijn opgenomen. Advies Commissie Parameters 2019 Pagina 1 van 5 Op 6 juni 2019 heeft de Commissie Parameters advies uitgebracht over de te hanteren parameters 2020 2024 en over de ultimate forward rate (UFR). Op 11 juni

Nadere informatie

1.1 Naam: T.W.F. Hillen 1.2 Telefoonnummer: 1.3 E-mailadres: F.C.L. Terpstra

1.1 Naam: T.W.F. Hillen 1.2 Telefoonnummer: 1.3 E-mailadres: F.C.L. Terpstra Staat/formulier Contact blad Contact Gegevens contactpersoon invulling rapportage Naam: TWF Hillen 2 Telefoonnummer: E-mailadres: Gegevens bestuurslid verantwoordelijk voor / betrokken bij invulling rapportage

Nadere informatie

Toelichting bij de ministeriële regeling toeslagenmatrix.

Toelichting bij de ministeriële regeling toeslagenmatrix. Toelichting bij de ministeriële regeling toeslagenmatrix. Algemene toelichting Artikel 86 van de Pensioenwet schrijft voor dat er bij voorwaardelijke toeslagverlening een consistent geheel dient te zijn

Nadere informatie