Jaarverslag Stichting Pensioenfonds Aviko

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Aviko Jaarverslag 2013 Stichting Pensioenfonds Aviko

2 2

3 Inhoudsopgave 5 KARAKTERISTIEKEN VAN HET PENSIOENFONDS 5 Profiel 5 Organisatie 8 Personalia 9 KERNCIJFERS 10 VERSLAG VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN 12 Reactie van het bestuur op het oordeel van het verantwoordingsorgaan 13 VERSLAG VAN HET BESTUUR 13 Hoofdlijnen 15 Goed pensioenfondsbestuur 20 Pensioen 24 Beleggingen 31 Financieel 34 Beheersing uitvoeringskosten 37 Actuarieel 38 Risico s 41 Toekomst 43 JAARREKENING 44 Balans per 31 december Staat van baten en lasten over Actuariële analyse van het saldo van baten en lasten over Bestemming van het saldo van baten en lasten over Kasstroomoverzicht over Toelichting behorende tot de jaarrekening OVERIGE GEGEVENS 77 Statutaire regeling omtrent de bestemming van het saldo van baten en lasten 77 Gebeurtenissen na balansdatum 78 Actuariële verklaring 80 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 82 Begrippenlijst Colofon 3

4 4

5 KARAKTERISTIEKEN VAN HET PENSIOENFONDS Profiel Stichting Pensioenfonds Aviko (hierna te noemen het Fonds, statutair gevestigd te Breda), is opgericht op 1 januari De laatste notariële statutenwijziging was op 16 juli De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer Het Fonds is een ondernemingspensioenfonds en heeft tot doel uitvoering te geven aan de pensioenafspraken zoals deze zijn overeengekomen tussen de aangesloten ondernemingen en de betrokken werknemers. Hiertoe wordt voor een aantal aangesloten ondernemingen en verzekerden een totaal van 198 miljoen pensioenvermogen beheerd. Het Fonds heeft de geldende afspraken beschreven in een pensioenreglement en is verantwoordelijk voor de adequate uitvoering daarvan. De pensioenafspraken, ook wel de pensioenovereenkomst genoemd, zijn vervolgens omschreven in de zogenaamde uitvoeringsovereenkomst die is vastgelegd tussen het Fonds en de aangesloten werkgevers. In deze uitvoeringsovereenkomst zijn de financiële kaders waartoe partijen zich hebben verplicht nauwkeurig omschreven. Expliciet is hierin vastgelegd het premiebeleid en het pensioen/toeslagenbeleid waaraan het Fondsbestuur en de werkgevers zich hebben verbonden. Het Fonds is aangesloten bij koepelorganisatie Stichting van Ondernemingspensioenfondsen (OPF), onderdeel van De Pensioenfederatie. Organisatie Bestuur Het bestuur van het Fonds bestaat uit zes leden. Drie leden zijn voor onbepaalde tijd benoemd door de werkgever. Twee leden zijn voor een periode van drie jaar benoemd door de GroepsOndernemingRaad (GOR) van de Aviko-groep en hebben zitting namens de werknemers. Eén lid is gekozen door en uit de groep gepensioneerden voor een periode van drie jaar. De heer J.J. Pater is per 1 januari 2013 voor een nieuwe zittingstermijn van drie jaar herbenoemd tot bestuurslid namens de werknemers. Het bestuur van het Fonds heeft de dagelijkse uitvoering van de werkzaamheden met betrekking tot de pensioenadministratie en bestuursondersteuning uitbesteed aan een uitvoeringsorganisatie, het Pensioenbureau Cosun. Het vermogensbeheer is uitbesteed aan een fiduciair manager, AXA Investment Managers (AXA IM). Het bestuur is, conform de eisen van de Pensioenwet, verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van de uitbestede taken. Beleggingscommissie Het bestuur heeft een beleggingscommissie ingesteld. Het betreft een centrale commissie die ook taken uitvoert voor een ander aan Cosun gelieerd pensioenfonds, te weten Stichting Pensioenfonds Koninklijke Cosun. De voornaamste taken van deze commissie zijn het adviseren 5

6 van de besturen over het strategisch (lange termijn) beleggingsbeleid alsmede het toezicht houden op de controle van de aangestelde fiduciair manager en de beleggingsfondsen waarin wordt belegd. In het beleggingsstatuut is het kader beschreven waarbinnen deze commissie haar taken uitvoert. De commissie komt maandelijks bij elkaar, waarbij intensief met de fiduciair manager wordt gesproken over alle relevante beleggingsvraagstukken alsmede de financiële positie van het Fonds in relatie tot verantwoord risicobeheer van de te beoordelen fondsen. De commissie bestaat uit leden van de besturen van de Pensioenfondsen Aviko en Cosun. Daarnaast zijn twee leden die een dienstverband hebben met Cosun aan de commissie toegevoegd. Alle leden hebben stemrecht. Tevens is een externe beleggingsdeskundige benoemd als adviseur zonder stemrecht. Deze beleggingsdeskundige adviseert de commissie bij haar oordeel over alle relevante beleggingsvraagstukken die bij het vermogensbeheer aan de orde komen en over de kwaliteit van de beleggingsondersteuning door de fiduciair manager. Uiteraard blijft het bestuur volledig verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van het Fonds en zijn de vermogens van beide Pensioenfondsen gescheiden. Bij keuzes over het Aviko-mandaat beslissen de Aviko beleggingscommissieleden. Via de hierboven beschreven organisatie van de beleggingscommissie worden kennis gedeeld en werkzaamheden gespreid. Verantwoordingsorgaan Het verantwoordingsorgaan bestaat uit drie leden: één werkgeversvertegenwoordiger, één vertegenwoordiger namens de werknemers en één vertegenwoordiger namens de pensioengerechtigden. Mevrouw P. Flikkenschild-Dijkstra is per 3 juli 2013 toegetreden tot het verantwoordingsorgaan. Zij heeft de vacature opgevuld die was ontstaan door het vertrek van mevrouw T.M. Kroes die haar carrière buiten Aviko heeft voortgezet. Het bestuur bedankt haar voor haar jarenlange inzet voor en bijdrage aan het fonds. Het bestuur bespreekt eenmaal per jaar, vóór openbaarmaking van het jaarverslag, het gevoerde beleid en het resultaat daarvan met het verantwoordingsorgaan. Het verantwoordingsorgaan heeft tot taak een oordeel te geven over het handelen van het bestuur, het gevoerde beleid alsmede beleidskeuzes voor de toekomst. Dit wordt gedaan aan de hand van het jaarverslag, de jaarrekening en andere beschikbare informatie, waaronder de bevindingen van de visitatiecommissie. Het oordeel wordt, samen met de reactie van het bestuur daarop, bekendgemaakt en in het jaarverslag opgenomen. Intern toezicht Het bestuur heeft gekozen om het intern toezicht in te vullen door middel van een ad hoc ingestelde visitatiecommissie. Deze commissie bestaat uit drie van het Fonds onafhankelijke leden die door het bestuur worden benoemd. Het bestuur geeft een visitatiecommissie ten minste eenmaal in de drie jaar opdracht het functioneren van (het bestuur van) het Fonds kritisch te bezien, waarbij ten minste de volgende zaken aan de orde komen: het beoordelen van beleids- en bestuursprocedures en -processen en de checks en balances binnen het Fonds; het beoordelen van de wijze waarop het Fonds wordt aangestuurd; het beoordelen van de wijze waarop door het bestuur wordt omgegaan met risico s op de langere termijn. 6

7 De meest recente visitatie vond plaats in Het rapport van de visitatiecommissie is besproken in de bestuursvergadering van 11 maart Een verslag van de visitatiecommissie alsmede een reactie van het bestuur op dit verslag, is gepubliceerd in het jaarverslag Uitvoeringsorganisatie De uitvoering van de pensioenregeling en de administratie ervan is opgedragen aan Pensioenbureau Cosun. De belangrijkste werkzaamheden betreffen: verzekerden-, uitkeringenen financiële administratie, financiële (jaar)verslaglegging, bestuursondersteuning en communicatie. Compliance officer Het bestuur heeft mevrouw mr. E.J.M. Koot medewerkster Juridische zaken Cosun als compliance officer aangesteld. Zij onderzoekt en controleert zo nodig de naleving van de gedragscode en rapporteert hierover aan het bestuur. Overige externe ondersteuning Ten behoeve van de actuariële ondersteuning heeft het Fonds een overeenkomst afgesloten met het Actuarieel bureau Mercer (Nederland) B.V. 7

8 Personalia naar de stand van 31 december 2013 BESTUUR Namens werkgevers J.B.M. van Brandenburg P.H.T. Hendrix P.A. van Tilburg, voorzitter Namens werknemers J.J. Pater, secretaris (tot ) H.J.W. Peters (tot ) Namens pensioengerechtigden J. Zikken (tot ) BELEGGINGSCOMMISSIE A.P.J. Damen (Pensioenfonds Cosun) P.H.T. Hendrix (Pensioenfonds Aviko) A.B. Matser (Cosun Corporate Treasurer) J. Scheper (Pensioenfonds Cosun) P.A. van Tilburg (Pensioenfonds Aviko) C.C.M. Veraart (manager Pensioenbureau) T.A. van de Werken, voorzitter (Pensioenfonds Cosun) Sprenkels & Verschuren (extern adviseur; niet stemgerechtigd) ADVISEREND ACTUARIS Actuarieel bureau Mercer (Nederland) B.V. drs. M.G.A.B. de Wit AAG. CERTIFICEREND ACTUARIS Actuarieel bureau Mercer (Nederland) B.V. drs. E.L. van den Doel, AAG. ACCOUNTANT Ernst & Young Accountants LLP S.B. Spiessens RA PENSIOENBUREAU S.E.M. Bierhoff, medewerker L.J. Luijten, secretaresse E.A. Luijten-Paans, medewerkster C.C.M. Veraart, manager COMPLIANCE OFFICER mr. E.J.M. Koot VERANTWOORDINGSORGAAN Namens werkgevers O. van der Gronden (tot ) Namens werknemers P. Flikkenschild-Dijkstra (tot ) Namens pensioengerechtigden H. Stoltenborg (tot ) 8

9 KERNCIJFERS (Bedragen in duizenden euro s, tenzij anders aangegeven) Aantallen verzekerden Actieve deelnemers 1) Premievrije deelnemers Pensioengerechtigden Totaal Reglementsvariabelen Toeslagen inactieven 2) 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Toeslagen actieven 1,50% 0,50% 1,25% 2,50% 3,00% Pensioenuitvoering Feitelijke premie (incl. koopsommen en toeslagen) 3) Kostendekkende premie Pensioenuitvoeringskosten Uitkeringen Vermogenssituatie en solvabiliteit Pensioenvermogen 4) Pensioenverplichtingen Aanwezige dekkingsgraad o.b.v. FTK 104,6% 105,2% 101,0% 105,0% 111,2% Vereiste dekkingsgraad 107,5% 108,1% 108,0% 107,0% 107,7% Saldo baten en lasten Percentage rentetermijnstructuur 2,8% 2,5% 2,8% 3,4% 3,9% Beleggingsportefeuille Vastgoed Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Deposito s/liquide middelen Totaal Beleggingsperformance Beleggingsrendement -3,9% 12,7% 14,0% 10,8% 4,4% 1) 2) 3) 4) Inclusief arbeidsongeschikte deelnemers die een uitkering ontvangen krachtens de WAO of WIA. Deze toeslag wordt weergegeven in het jaar dat deze toeslag is opgenomen in de technische voorziening. Het verschil tussen de feitelijke premie en de kostendekkende premie in 2009 wordt veroorzaakt door een terugbetaling van teveel betaalde premie over Pensioenvermogen is het totaal van de activa (exclusief herverzekeringsdeel technische voorzieningen en beleggingen voor risico deelnemers) verminderd met overige schulden en overlopende passiva. 9

10 VERSLAG VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN Uitgangspunt vergadering Het pensioenfondsbestuur legt verantwoording af over het gevoerde beleid. Beoordeeld wordt of het bestuur bij het nemen van de besluiten en de besturing van het pensionfonds op een evenwichtige manier rekening heeft gehouden met de belangen van alle belanghebbenden. Tevens vervult het overleg tussen bestuur en verantwoordingsorgaan een rol bij het verkrijgen van inzicht in de beleidskeuzes voor de toekomst. Beoordelingscriteria Om tot een beoordeling te komen heeft het verantwoordingsorgaan (VO) zich gericht op de volgende zaken: Doel en strategische uitgangspunten. De kerndoelstelling is de toezegging om voor de belanghebbenden te voorzien in een levenslang ouderdomspensioen vanaf de pensioenrichtleeftijd, partnerpensioen, wezenpensioen en arbeidsongeschiktheidspensioen. Een deeldoelstelling is het beleggingsrendement (performance vermogensbeheerder) dat moet voorzien in een rendement dat de toeslagen voor de ingegane verplichtingen kan financieren. Het gevoerde beleid. Kostenontwikkeling. Managementrapportage en jaarverslag van het bestuur. Accountants- en actuariële verklaring. Communicatie naar de achterban. Bevindingen Het VO komt, na het bestuur gehoord hebbende, tot de volgende bevindingen: Ad 1: De doelstelling om belanghebbenden te voorzien van een pensioen wordt nog steeds gehaald.. Het behaalde beleggingsrendement lag lager t.o.v. 2012, maar boven de benchmark Het fonds voldoet per einde boekjaar aan de minimale vermogenseis van het korte termijnherstelplan, maar blijft onder het niveau van het Vereist Vermogen op lange termijn. Ad 2: Het VO is van mening dat het bestuur met volle inzet, integer en adequaat het beleid heeft uitgevoerd. Het bestuur anticipeert tijdig op o.a. wetswijzigingen, voorschriften van de toezichthouder en op het functioneren van externe adviseurs. Om de beleggingscommissie beter te laten functioneren is in 2013 een nieuwe beleggingsadviseur (Sprenkels & Verschuren) ingezet die 10

11 naar tevredenheid functioneert. Hiermee wordt de kennisgap tussen de rapportages van AXA en het bestuur verkleind. Tegelijkertijd is het bestuur van mening dat eigen kennis en ervaring door o.a. workshops is toegenomen en men steeds adequater en scherper vragen stelt om informatie transparanter te krijgen. In 2013 is fiduciair manager AXA met een aantal andere vermogensbeheerders vergeleken om tot de beste match te komen maar dit onderzoek loopt nog en is nog niet afgerond. Tot slot staat het bestuur kritisch tegenover haar eigen functioneren en neemt de aanbevelingen ter harte van externe deskundigen, verantwoordingsorgaan en visitatiecommissie om verder te verbeteren. Ad 3: De totale pensioenuitvoeringskosten zijn t.o.v nauwelijks toegenomen en daarmee zijn de kosten per individuele deelnemer lager. Ad 4: De dekkingsgraad van het fonds bedroeg per 31 december ,6% hetgeen betekent dat het fonds op dat moment voldeed aan het minimum vereist vermogen van 104,2%. Aan het vereist eigen vermogen (107,5%) wordt niet voldaan. Het bestuur is optimistisch dat het in 2011 ingezette korte termijnherstelplan dat op 31 juli 2014 afloopt toereikend is. De accountant (Ernst & Young) adviseert rondom de afloop van het korte termijnherstelplan een consistente gedragslijn aan te houden bij het bepalen van de aannames in de voorzieningen en beleggingen. Bestuur geeft aan hierop toe te zien. Ad 5: Het conceptverslag van de actuaris (Mercer), dat inmiddels goedgekeurd is, besluit met de conclusie dat de vermogenspositie van PF Aviko niet voldoende is vanwege het reservetekort. Het lange termijnherstelplan dat het bestuur heeft opgesteld, voorziet in herstel van dit tekort. In het conceptverslag van de accountant (Ernst & Young) wordt gemeld dat een goedkeurende controleverklaring afgegeven zal worden, mits de jaarrekening ongewijzigd wordt vastgesteld. Ad 6: Communicatie naar de deelnemers is verbeterd t.o.v. voorgaande jaren. Het is echter verontrustend dat door het uitblijven van een akkoord met de sociale partners en de wettelijke wijzigingen de deelnemers mogelijk te laat worden geïnformeerd over hun pensioenaanspraken. VO adviseert pensioen bestuur dit uitstel tijdig te communiceren naar de deelnemers. Conclusie: Het VO concludeert op basis van voorgaande dat het bestuur in 2013 de bestuurstaken op goede wijze heeft vervuld en zijn verbeterd t.o.v. het voorgaande jaar (zie ook punt governance in verslag EY). Hiermee zijn de principes van een goed pensioenbestuur gerealiseerd. De gewenste rapportages zijn aanwezig en geven een duidelijk beeld van de huidige stand van zaken met de nodige aanbevelingen. De vermogensontwikkeling op de lange termijn blijft een punt van zorg. Het bestuur blijft zich, middels ervaring en scholing, ontwikkelen. Het borgen van kennis en ervaring in het bestuur op de lange termijn vraagt om de nodige aandacht. Het bestuur heeft in 2012 aangegeven in het licht van alle ontwikkelingen de positie op lange termijn van het PF Aviko te onderzoeken. Hiervoor is het onderzoek toekomst pensioenfonds Aviko gestart onder begeleiding van Montae. Het bestuur geeft aan hiervoor de benodigde tijd te nemen. Het VO onderschrijft dat zorgvuldigheid hier boven snelheid gaat. Nagedacht wordt over de deelneming vanuit Duynie in het pensioenfonds van Aviko. Duynie valt nu rechtstreeks onder Cosun en hoeft het de Aviko CAO niet noodzakelijkerwijs te volgen. Hier 11

12 moet op korte termijn duidelijkheid over komen anders kan dit gevolgen hebben voor de uitvoeringsovereenkomst. Daarnaast speelt dat de pensioenregeling aangepast moet worden o.b.v. het landelijk akkoord en de cao-onderhandelingen. Deze turbulente tijden vragen veel (tijds)inspanningen van het bestuur dat veelal naast het dagelijkse werk moet worden uitgevoerd. Het VO krijgt echter niet de indruk dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de bestuursactiviteiten. Deze turbulente tijden/ontwikkelingen blijven echter voorlopig aanhouden en dienen met grote zorg voortvarend te worden aangepakt. Het VO heeft er alle vertrouwen in dat het bestuur de problemen onderkent en deze ook met de nodige zorgvuldigheid zal aanpakken. Het bestuur zal met werkgever in gesprek blijven om de uitvoerbaarheid van de regeling te bewaken. Stichting Pensioenfonds Aviko Dhr. O. van der Gronden Het verantwoordingsorgaan Mevr. P. Flikkenschild-Dijkstra 4 juni 2014 Dhr. H. Stoltenborg Reactie van het bestuur op het verslag van het verantwoordingsorgaan Het bestuur bedankt het verantwoordingsorgaan voor haar kritische en constructieve opstelling. Met betrekkig tot de volgende punten is de reactie van het bestuur als volgt: Ten aanzien van het gevoerde beleid merkt het VO op dat de evalauatie en selectie van mogelijk een nieuwe vermogensbeheerder naar achteren is geschoven. Op voorstel van de beleggingscommissie heeft het bestuur besloten de evaluatie en selectie naar achter te schuiven vanwege de volle agenda naar aanleiding van de nieuwe pensioenregelingen. Het punt blijft echter wel op de agenda. Het VO maakt zich zorgen over tijdige communicatie naar de achterban na wijziging van de pensioenregeling als sociale partners het eens zijn geworden. Door de tijdsdruk kan de zorgvuldigheid in het geding komen. Het bestuur is het hiermee eens en heeft afgesproken dat de sociale partners aangemaand zullen worden om tijdig tot een akkoord te komen zodat het bestuur de uitvoering en finaciering van de nieuwe regeling ook nog goed kan evalueren en vervolgens de communicatie naar alle betrokkenen kan plaatsvinden. Met betrekking tot de aansluiting van Duynie zal het bestuur in overleg treden met de aangesloten ondernemingen. Stichting Pensioenfonds Aviko Het bestuur 12

13 VERSLAG VAN HET BESTUUR Hoofdlijnen Algemeen 2013 was een bijzonder jaar voor de pensioensector. Twee dossiers spanden daarin de kroon: de Wet versterking bestuur pensioenfondsen en het nieuwe pensioenakkoord. Met laatstgenoemde schetst het kabinet de basis voor het toekomstige Nederlandse pensioenstelsel. Het kabinet heeft aangekondigd te werken aan één nieuw toezichtskader voor pensioenen dat zou moeten gelden vanaf 1 januari Helaas is het niet meer gelukt dit kader reeds vroegtijdig in 2013 tot stand te brengen of daar zelfs duidelijkheid over te geven. Dit brengt het risico met zich mee dat tijdige invoering vóór 1 januari 2015 in het gedrang komt. De Wet versterking bestuur pensioenfondsen is op 7 augustus 2013 in werking getreden. Deze wet beoogt het bestuur en intern toezicht te versterken, verzwaart de geschiktheidseis voor (mede-) beleidsbepalers, bevordert een evenwichtige belangenafweging en is erop gericht dat het pensioenfondsbestuur meer in control kan zijn, zodat het bestuur kan bijsturen en corrigeren indien mogelijk. Met ingang van 1 juli 2014 zal het gekozen bestuursmodel in werking treden en moet het bestuursmodel operationeel zijn. In verband hiermee is het Fonds druk bezig met de implementatie van alle zaken die verband houden met het bestuursmodel waarvoor het heeft gekozen. Naast deze twee dossiers speelden de volgende beleidsaangelegenheden: evaluatie van het korte- en langetermijnherstelplan; onderzoek toekomst Pensioenfonds Aviko; keuze nieuwe beleggingsadviseur; opstellen en herijken van de wettelijk voorgeschreven fondsdocumenten. De financiële positie van het Fonds, in termen van dekkingsgraad, daalde in het verslagjaar van 105,2 procent ultimo 2012 naar 104,6 procent ultimo Herstelplan(nen) Door de stijgende levensverwachting, de daling van de rente en de dalende aandelenkoersen, is het Fonds sinds 31 december 2010 in een situatie van reservetekort gekomen. Doordat de dekkingsgraad onder het Vereist Eigen Vermogen is gedaald, is door het Fonds een langetermijnherstelplan opgesteld. In dit langetermijnherstelplan is een herstelpad aangegeven dat ervoor moet zorgen dat de dekkingsgraad van het Fonds binnen de wettelijk gestelde termijn van 15 jaar uit dit reservetekort komt. Dit langetermijnherstelplan is op 31 maart 2011 ingediend bij DNB. DNB heeft op 6 juni 2011 ingestemd met dit herstelplan. Na verder verslechterende macro-economische en politieke omstandigheden is het Fonds vervolgens per 31 juli 2011 in een situatie van onderdekking terechtgekomen. De dekkingsgraad bedroeg op dat moment 104,1 procent, hetgeen lager is dan het Minimaal Vereist (eigen) Vermogen, t.w. 104,2 procent. Op basis van artikel 140 van de Pensioenwet heeft het Fonds een kortetermijnherstelplan opgesteld. In dit herstelplan is een herstelpad en eventuele maatregelen 13

14 aangegeven die ervoor moet zorgen dat de dekkingsgraad van het Fonds binnen de wettelijk gestelde termijn van 3 jaar uit deze situatie van onderdekking komt én binnen de wettelijke termijn van 15 jaar uit de situatie van reservetekort komt. Dit kortetermijnherstelplan is samen met een geactualiseerd langetermijnherstelplan op 28 september 2011 ingediend bij DNB. Na toetsing van deze plannen heeft DNB op 19 december 2011 medegedeeld in te stemmen met beide herstelplannen. In de uitvoeringsovereenkomst tussen de werkgever en het Fonds is opgenomen dat het Fonds in een situatie van onderdekking in overleg treedt met de werkgever over te verrichten aanvullende stortingen. Na het ontstaan van de onderdekking per eind juli 2011 heeft dit overleg plaatsgevonden. Gelet op het feit dat de herstelkracht van het Fonds op dat moment voldoende was, was er echter geen concrete bijstortingsvraag. Bij de evaluatie van het herstelplan naar aanleiding van de stand per ultimo 2011, bleek het Fonds echter over onvoldoende herstelkracht te beschikken om binnen de gestelde termijn uit de situatie van onderdekking te komen. Op dat moment is het bestuur opnieuw in overleg getreden met de werkgever over een bijdrage in het tekort. Dit overleg heeft geresulteerd in een toezegging van de werkgever om per eind juli 2014 een aanvullende storting te doen van 0,5 miljoen indien de financiële positie op dat moment niet is verbeterd. Daarnaast zullen de pensioenaanspraken met 1,1 procent worden gekort. Deze afspraken zijn gemaakt op basis van de geprognosticeerde financiële ontwikkeling, waarbij de toenmalig geldende DNB-definities zijn gehanteerd. Deze maatregelen zijn ook in 2013 gecommuniceerd naar alle betrokkenen. Evaluatie herstelplan Gelet op het van toepassing zijnde herstelplan, heeft het Fonds uiterlijk 12 februari 2014 een evaluatie hiervan moeten indienen bij DNB. In deze evaluatie, wordt het herstelpad, dat opgenomen is in het herstelplan, getoetst en daar waar nodig worden aanvullende maatregelen genomen, om binnen de gestelde termijnen te voldoen aan de eisen die hieraan gesteld zijn. De huidige realisatie ligt boven het schema van de ingediende kortetermijnherselplan. Naar verwachting zal er bij afloop van het langetermijnherstelplan - eind geen reservetekort zijn. Beleggingsresultaten Over de gehele beleggingsportefeuille is in 2013 een negatief rendement van 3,9 procent behaald. Het fonds heeft maar in beperkte mate kunnen profiteren van het marktherstel omdat het defensief moest beleggen. Het fonds is geremd om risico te nemen, zeker nu de dekkingsgraad laag is en de hieruit voortvloeiende restricties vanuit het financieel toetsingskader. Daarom wordt vooral belegd in minder risicovolle beleggingen als staatsobligaties en wordt het renterisico zoveel mogelijk afgedekt. Door de gestegen rente rendeerden obligaties echter slecht (1,1%) en moest het fonds verliezen incasseren op zijn rentederivaten in de Duration Matching Portfolio (negatief 19,5%). Aandelen deden het daarentegen wel goed (9,7%), maar daar plukte het Fonds met een strategische weging van 11,7 procent slechts beperkt de vruchten van. Door het relatief lage risicoprofiel, is het Fonds beschermd in zwaar weer maar tegelijkertijd is het opwaarts potentieel in stijgende financiële markten minder uitbundig. 14

15 Het totale Fondsrendement, gecorrigeerd voor deze kosten, bedraagt negatief 3,9 procent. In de beleggingenparagraaf wordt een nadere analyse van de beleggingsresultaten gegeven. Toeslagverlening niet-actieven per 1 januari 2014 Het Fonds kent een voorwaardelijke toeslagverlening. Jaarlijks wordt getoetst of de financiële positie van het Fonds voldoende is om, op basis van de richtlijnen voor toeslagverlening, tot toeslagverlening over te gaan. Hierbij geldt dat de toeslag de primaire doelstelling van het Fonds, namelijk het garanderen van de opgebouwde pensioenrechten, niet in gevaar mag brengen. Op basis van de financiële positie van het Fonds en de door het bestuur vastgestelde richtlijnen voor toeslagverlening heeft het bestuur op 2 december 2013 besloten dat per 1 januari 2014 geen toeslag wordt verleend. Het bestuur is hierbij uitgegaan van de RTS zoals vanaf september 2013 voorgeschreven door DNB. Goed pensioenfondsbestuur Beheerste en integere bedrijfsvoering De STAR-principes voor pension fund governance (PFG) zijn vastgelegd in een wettelijk kader. Per 1 januari 2014 komt hier de door de Pensioenfederatie en de Stichting van de Arbeid opgestelde Code Pensioenfondsen voor in de plaats. In de Code wordt ingegaan op de rol van het bestuur, het verantwoordingsorgaan, het belanghebbendenorgaan en het intern toezicht. De code bevat thema s als integraal risicomanagement, beloningen, diversiteit en verantwoord beleggen. Daarnaast wordt in de Code weergegeven hoe benoeming, ontslag en zittingstermijnen van bestuursleden en leden van de andere organen geregeld worden. Deskundigheidsbevordering De Pensioenwet schrijft voor dat bestuurders van pensioenfondsen een zodanige mate van kennis en ervaring dienen te bezitten dat hieraan waarborgen kunnen worden ontleend voor een behoorlijke en adequate besturing van het pensioenfonds. Het bestuur beschikt over een deskundigheidsplan. Dit plan is zodanig dat het bestuur als collectief over de vereiste deskundigheid beschikt. Bij elke mutatie in het bestuur gaat het bestuur na of die deskundigheid nog steeds aanwezig is. Het op niveau houden van actuele kennis geschiedt veelal door middel van training on the job, congressen en vakliteratuur. Nieuwe leden in het bestuur en het verantwoordingsorgaan worden in de gelegenheid gesteld een basiscursus pensioenen te volgen. Het bestuur heeft kennisgenomen van de Handreiking geschikt pensioenfondsbestuur die is geschreven voor en door de pensioensector. De handreiking komt in de plaats van de eerdere zelfregulering die was neergelegd in de Aanbevelingen deskundig en competent pensioenfondsbestuur die de Pensioenfederatie in 2011 heeft uitgebracht. Als gevolg van nieuwe wet- en regelgeving zijn de Aanbevelingen niet meer actueel. Met deze Handreiking wordt beoogd bestuurders van pensioenfondsen in de gewijzigde context comfort te geven in het 15

16 proces van zelftoetsing, toe te kunnen werken naar en het bewaken van de eigen geschiktheid voor de bestuursfunctie. Compliance Allen die verbonden zijn aan de bestuurlijke structuur van het Fonds zijn gehouden aan de gedragscode. De gedragscode van het Fonds geeft voorschriften ter voorkoming van belangenverstrengeling, vermijding van het gebruik van voorwetenschap en het minimaliseren van integriteitrisico s. Zij rapporteren dienaangaande aan de compliance officer of er zich zaken voordoen c.q. zich hebben voorgedaan, waarvan melding is vereist. De compliance officer heeft aan het bestuur meegedeeld dat er zich over het verslagjaar geen zaken hebben voorgedaan die in strijd zijn met de gedragscode. Klachten- en geschillenregeling In artikel 22 van de statuten van het Fonds is een procedure voor geschillen opgenomen. Daarnaast heeft het bestuur op 13 juni 2007 een klachten- en geschillenprocedure vastgesteld. Pensioenbureau Cosun is daarbij aangewezen om eventuele klachten c.q. geschillen over de uitvoering van het pensioenreglement in eerste instantie te behandelen. Indien partijen geen overeenstemming bereiken over de oplossing van de klacht c.q. het geschil, wordt de behandeling daarvan door het bestuur overgenomen. In het verslagjaar zijn geen meldingen van klachten en/of geschillen bij het Fonds binnengekomen. Evaluatie functioneren Het bestuur bespreekt jaarlijks zijn eigen functioneren, dat van de door het bestuur ingestelde commissies en het functioneren van de pensioenuitvoeringsorganisatie (Pensioenbureau Cosun). Ook het functioneren van de voorzitter wordt door het bestuur besproken. Aan het Fonds zijn in 2013 geen boetes of dwangsommen dan wel een aanwijzing tot het volgen van een bepaalde gedragslijn opgelegd door één van de toezichthouders (DNB of AFM). Ook is er geen bewindvoerder aangesteld. Risicomanagement Het bestuur is zich bewust van het almaar toenemende belang van risicobeheersing. Met name om de gevolgen van financiële risico s zoveel mogelijk te beheersen, heeft het bestuur een uitgebreide risicoanalyse uitgevoerd. De uitgevoerde systematiek is overeenkomstig de analyses zoals deze door DNB in haar risicogebaseerd toezicht worden uitgevoerd. Door middel van deze risicoanalyse is op een gestructureerde wijze in beeld gebracht in hoeverre onder meer de strategie, het beleid, de activiteiten, de interne processen en de interactie van pensioenfondsen met de buitenwereld kunnen leiden tot risico s. Tevens is in beeld gebracht in welke mate deze risico s door het Fonds zelf wordt onderkend en vervolgens door middel van maatregelen worden beheerst. 16

17 Nevenactiviteiten van het Fonds Het Fonds oefent geen nevenactiviteiten uit. Uitbesteding Administratie en bestuursondersteuning Pensioenbureau Cosun legt jaarlijks verantwoording af aan het bestuur over de uitvoering zoals verwoord in de met haar afgesloten uitbestedingsovereenkomst. Deze verantwoording vond op 10 maart 2014 plaats. De dienstverlening heeft conform de gemaakte afspraken met het Bestuur plaatsgevonden. Beleggingen Fiduciair manager AXA IM rapporteert de beleggingscommissie maandelijks schriftelijk over de behaalde resultaten. Daarnaast vindt minimaal eens per kwartaal mondelinge en schriftelijke rapportage aan de beleggingscommissie plaats, waarbij o.a. performance, strategie, visie en outlook per beleggingsfonds aan de orde komen. De bestuursvertegenwoordigers in de beleggingscommissie rapporteren vervolgens aan het voltallige bestuur. AXA IM verstrekt het Fonds jaarlijks een zogenaamde SSAE 16-rapportage. Door middel van deze rapportage vormt het bestuur zich een oordeel over de kwaliteit van de beheersingsmaatregelen die AXA IM heeft getroffen. Het bestuur heeft een onafhankelijke organisatie, i.c. State Street, aangesteld als bewaarbank van het Fonds. State Street verstrekt het Fonds jaarlijks een rapportage op basis van ISAE 3402/SSAE 16. Daarnaast heeft het bestuur WM Company (onderdeel van State Street) ingeschakeld voor de overall onafhankelijke performancemeting van het Fonds. Oordeel kwaliteit van de beheersingsmaatregelen Na bestudering van de stukken zijn er geen noemenswaardige afwijkingen tussen het raamwerk en de richtlijnen geconstateerd. Communicatie Het bestuur heeft een communicatieplan opgesteld waarin de beleids- en uitvoeringsuitgangspunten van het Fonds zijn opgenomen. Het bestuur ziet toe op de uitvoering van dit plan. Met dit plan voldoet het Fonds aan de eisen zoals gesteld in de Pensioenwet. Uniform Pensioenoverzicht Het Uniform PensioenOverzicht (UPO) is gezamenlijk door de belangenorganisaties van pensioenfondsen en verzekeraars ontworpen om deelnemers op een eenduidige manier jaarlijks te informeren over hun huidige en toekomstige pensioensituatie. Het UPO geeft de deelnemers 17

18 inzicht in hun inkomen bij pensionering, bij arbeidsongeschiktheid en het pensioen voor nabestaanden bij overlijden. Het UPO is in september 2013 verzonden naar alle actieve deelnemers. Informatiebrieven over herstelplan(nen) In het kader van het korte- en langetermijnherstelplan waarin het Fonds verkeert, heeft het bestuur alle (gewezen) deelnemers en gepensioneerden door middel presentaties en een brief geïnformeerd over de stand van zaken binnen het Fonds. Overige informatie(verplichtingen) Pensioengerechtigden ontvingen naast de fiscale jaaropgave conform de Pensioenwet informatie over wijzigingen ten aanzien van de pensioenuitkering, zoals toeslagverlening en wettelijke inhoudingen. Alle werknemers van Aviko B.V. in Nederland ontvangen twee keer per jaar het Personeelsblad Aviko Info. In dit blad staat ook van het bestuur van het Fonds een artikel, dat ingaat op actualiteiten en/of onderwerpen binnen de pensioenregeling. Website Reglementen, statuten, jaarverslagen en informatie over de dekkingsgraad van het Fonds zijn openbaar beschikbaar via de website van Cosun: cosun/pensioenfondsen, in het menu kan er dan gekozen worden voor Stichting Pensioenfonds Aviko. Toezicht AFM op informatievoorziening De AFM ziet toe op de informatievoorziening van pensioenfondsen aan deelnemers. De AFM beoordeelt of de informatievoorziening tijdig, duidelijk en begrijpelijk is. De tijdigheid is de meest concrete voorwaarde, die ook het best constateerbaar is. Bestuurdersaansprakelijkheidsrisico Feitelijk is het bestuurdersaansprakelijkheidsrisico géén risico dat het Fonds raakt. Het gaat hier immers om de persoonlijke aansprakelijkheid van bestuursleden, nadat het Fonds op zijn aansprakelijkheid is aangesproken, dan wel indien de aansprakelijkheidsclaim volledig zou moeten worden geweten aan de bestuursleden persoonlijk. Dit laatstgenoemde risico wordt betrekkelijk gering geacht, vanwege zaken als getoetste betrouwbaarheid, bewezen integriteit, geen persoonlijke belangen voor het bestuurderscollectief, geen beleggingshandelingen door bestuursleden en tot slot de zorgvuldige totstandkoming van bestuursbesluiten. Desalniettemin is een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering afgesloten ter vermindering van dit risico. 18

19 Bestuursaangelegenheden Bestuur Vergaderingen Het bestuur van de Stichting Pensioenfonds Aviko kwam in 2013 zeven keer bijeen. Daarnaast kwamen vertegenwoordigers van het bestuur twee keer bijeen met het verantwoordingsorgaan. Naast de periodiek terugkerende onderwerpen, heeft het bestuur onder meer aandacht besteed aan de volgende zaken: lange- en kortetermijnherstelplan; communicatie over financiële positie met verzekerden en aangesloten ondernemingen; rapport visitatiecommissie; herijking formele fondsdocumenten; aanpassingen pensioenreglement 2014 m.b.t. Witteveenkader; toekomst pensioenfonds; Pensioenakkoord en hoofdlijnennotitie herziening FTK pensioenen; Wet versterking bestuur pensioenfondsen; beleid renteafdekking; status onderhandelingen sociale partners over nieuw pensioencontract; bestuurlijk functioneren; veranderende wetgeving clustermunitie; themaonderzoek DNB m.b.t. uitbesteding vermogensbeheer; aanstelling en evaluatie nieuwe beleggingsadviseur; transitieplan nieuw FTK; aanpassing inkomensafhankelijke correctiefactoren in overlevingsgrondslagen; bezetting uitvoeringsorganisatie. Compliance officer De compliance officer is niet bekend met feiten c.q. zaken die niet overeenstemmen met de gedragscode van het Fonds. 19

20 Pensioen De pensioenregeling van de aangesloten ondernemingen die het Fonds uitvoert, betreft een geïndexeerde middelloonregeling en heeft het karakter van een Uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet. Kenmerken regeling In het jaar 2013 zijn werkgever en vakorganisaties overeengekomen om in 2013 af te wijken van het pensioenreglement door de pensioenopbouw voor actieve werknemers eenmalig op 2,19 procent te stellen en de indexatie van de opgebouwde pensioenaanspraken voor Aviko B.V. en Aviko Potato B.V., in plaats van 2,0 procent, op 1,5 procent vast te stellen. Aangezien deze afspraken pas in oktober van het verslagjaar aan het bestuur en de uitvoeringsorganisatie zijn voorgelegd, was het te laat om deze afspraken nog in uitvoering te kunnen nemen. De werkgever is hierover door het bestuur geïnformeerd. Werkgever en vakorganisaties hebben vervolgens afgesproken om het beoogde verschil te verdisconteren in de pensioenopbouw van De kenmerken van de basispensioenregeling per 1 januari 2013 zijn in onderstaande tabel weergegeven: PENSIOENSYSTEEM Geïndexeerde middelloonregeling PENSIOENLEEFTIJD 65 jaar, met mogelijkheid tot vervroeging PENSIOENGEVEND SALARIS 13 maal het per 1 januari geldende vaste periodesalaris, vermeerderd met ploegentoeslag, vakantietoeslag, consignatietoeslag en toeslag i.v.m. bijzondere arbeidstijden. FRANCHISE ,- PENSIOENGRONDSLAG Pensioengevend salaris minus franchise OPBOUWPERCENTAGE 2,19% NABESTAANDENPENSIOEN TIJDELIJK NABESTAANDENPENSIOEN EIGEN BIJDRAGE 35% van ouderdomspensioen 11% van het pensioensalaris, gemaximeerd op 6.887,- Bepaald in van toepassing zijnde CAO of arbeidsvoorwaardenregeling Toeslagbeleid Deelnemers Jaarlijks per 1 januari, worden de tot die datum opgebouwde pensioenaanspraken onvoorwaardelijk geïndexeerd met de loonindex, te weten 2,0 procent in In het kader van de beheersbaarheid van de pensioenpremie zijn sociale partners echter overeengekomen om hierop een korting van 0,5 procent toe te passen. Voor de deelnemers van Rixona Venray is door sociale partners, na het sluiten van het boekjaar 2013, een korting van 1,5 procent overeengekomen. Deze korting is niet meer in 2013 verwerkt en zal derhalve in 2014 worden verrekend met het toeslagpercentage per 1 januari De deelnemers zijn schriftelijk geïnformeerd over de afgesproken toeslagverlening. 20