De Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen: De economische beroepsbeoefenaars wijzen ondernemingen in moeilijkheden de weg

Transcriptie

1 De Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen: De economische beroepsbeoefenaars wijzen ondernemingen in moeilijkheden de weg

2 De Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen: Verwelkomingen rol van de economische beroepen: De preventieve en pedagogische rol Jean-Marie Conter, Voorzitter van het Interinstitutencomité 26/09/2011

3 De Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen: Inleiding Melissa Vanmeenen, Voorzitter CAP-Netwerk Vlaanderen en Alain Zenner, Advocaataande Balievan Brussel, Co-oprichterRéseau CAP 26/09/2011

4 De Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen: In vogelvlucht Melissa Vanmeenen, Voorzitter CAP-Netwerk Vlaanderen 26/09/2011

5 Overzicht WCO Basisconcepten van de WCO Toekenning en duur van gerechtelijke reorganisatie De positie van de schuldenaar in gerechtelijke reorganisatie De positie van de schuldeiser in gerechtelijke reorganisatie

6 Basisconcepten van de wet

7 Wettelijk kader WCO Wet van 31 januari 2009 betreffende de continuïteit van ondernemingen, BS 9 februari 2009 W.C.O. inwerkingtreding: 1 april 2009 zie ook Wet van 26 januari 2009 houdende wijziging van het Gerechtelijk wetboek met betrekking tot de continuïteit van de ondernemingen, BS 9 februari 2009 KB 30 sept2009 ereloon gerechtsmandataris, BS 16/10/10

8 Kernprincipes Continuïteitvan de onderneming(sactiviteit) waarborgen= redden wat te redden valt Portaal met vrije toegang bescherming tegenschuldeisersvia opschortingvan betaling Keuzemogelijkheden voor de onderneming in moeilijkheden

9 Overzicht keuzemogelijkheden Buitengerechtelijke of preprocedurele reorganisatie: - opsporing van ondernemingen in moeilijkheden (handelsonderzoek) - bewarende maatregelen: ondernemingsbemiddelaar en gerechtsmandataris - buitengerechtelijk minnelijk akkoord Gerechtelijke reorganisatie: - = opschorting van betaling voor bepaalde periode - tijdens deze periode herstel bewerkstelligen door minnelijk akkoord collectief akkoord (vgl. gerechtelijk akkoord) overdracht onder gerechtelijk gezag

10 1. Reorganisatie door minnelijk akkoord Onderscheid tussen buitengerechtelijk en gerechtelijk minnelijk akkoord (Art. 15 en 43 W.C.O.) Kenmerken: wilsautonomie vrijwillig karakter minstens 2 schuldeisers vertrouwelijk Gelijkheidsbeginsel geldt niet Schuldenaar kan afspraken maken met wie hij wil, waarover hij wil, ook als dit ten nadele is van de andere schuldeisers Uitdrukkelijke wettelijke bescherming van betalingen uitgevoerd in het raam van een minnelijk akkoord Risico van misbruik?

11 1. Reorganisatie door minnelijk akkoord De verschillen tussen een buitengerechtelijk en een gerechtelijk minnelijk akkoord: - Opschorting van betaling - Meer controle via gedelegeerd rechter - Gedwongen uitsteltermijn art BW - Openbaarheid - Procedurekosten - Nieuweschuldvorderingenin hetkadervan minnelijk akkoord, worden later boedelschuldenin eenfaillissement(art. 37 WCO) - Fiscale behandeling van kwijtschelding of vermindering van schuld is verschillend

12 2. Reorganisatie door collectief akkoord Reorganisatie via collectief akkoord betekent dat de schuldenaar een reorganisatieplan opstelt, dat moet worden goedgekeurd door de betrokken schuldeisers Strikte procedure weinig vrijheid Kennisname door schuldeisers van reorganisatieplan (art. 53 W.C.O.) Stemming (art. 54 W.C.O.): meerderheid van aanwezigeschuldeisers die samen minstens de helft van de schuldvorderingen vertegenwoordigen

13 2. Reorganisatie door collectief akkoord Homologatie door rechter (art. 55 en 57 W.C.O.) - Weigering homologatie plan enkel bij tekortkoming aan de pleegvormen of schending openbare orde - Homologatie maakt plan bindend voor schuldenaar en alle schuldeisers in de opschorting, ook al namen ze geen deel aan de stemming Uitvoeringstermijn reorganisatieplan: max. 5 jaar

14 3. Reorganisatiedooroverdracht Overdracht onder gerechtelijk gezag art W.C.O. ( GROG ) - alternatief voor faillissement - rechtbank zal via tussenkomst van de gerechtsmandataris de onderneming of een deel ervan overdragen schuldenaar heeft geen beslissingsmacht - vrijwillig of gedwongen - na verkoop wordt de opbrengst verdeeld onder de schuldeisers = samenloop - complexe procedure met veel praktische problemen

15 Actoren De schuldenaar - blijft in beginsel aan het hoofd van de onderneming: hij kan alle beslissingen zelfstandig nemen geen voogdij van de rechtbank - beschikkingsbevoegdheid

16 Actoren De schuldeisers - schuldvorderingen in opschorting : ontstaan voor het vonnis of volgen uit het verzoekschrift of beslissingen binnen de procedure worden onderworpen aan opschorting van betaling - buitengewone schuldvorderingen in opschorting : hypotheek, bijzonder voorrecht (incl. pandhouder) en schuldeiser-eigenaar - nieuwe schuldvorderingen (d.w.z. voor prestaties na opening van procedure): moeten worden betaald (!) en worden desgevallend boedelschulden bij faillissement/gerechtelijke vereffening

17 Actoren Rechtbank van koophandel zowel in buitengerechtelijke als gerechtelijke fase neemt alle gerechtelijke beslissingen Ondernemingsbemiddelaar (in beginsel) in buitengerechtelijke fase enkel aangesteld op verzoek van ondernemer louter bijstand, geen vertegenwoordiging Gerechtsmandataris uit art. 14 WCO uitzonderingsmaatregel in buitengerechtelijke fase aangesteld op verzoek van een belanghebbende bij kennelijke en grove tekortkomingen van schuldenaar (of zijn organen) die continuïteit in gevaar brengen specifieke opdracht - soort voorlopig bewind

18 Actoren Gedelegeerd rechter - in gerechtelijke fase - verplichte aanstelling bij elke gerechtelijke reorganisatie - verslag aan en controle voor de rechtbank Gerechtsmandataris (andere dan art. 14 W.C.O.) - in gerechtelijke fase - enkel op verzoek aangesteld, tenzij overdracht onder gerechtelijk gezag = verplichte aanstelling - bijstand voor ondernemer / centrale rol bij overdracht onder gerechtelijk gezag Noot: GEEN voorlopig bewindvoerder; schuldenaar blijft steeds beschikkingsbevoegd Voorlopig bestuurder (art. 28 W.C.O.) - in gerechtelijke fase - aangesteld op verzoek van een belanghebbende/om bij kennelijke grove fouten of kennelijke kwade trouw van ondernemer - voorlopig bewind

19 Toekenningen duurvan gerechtelijkereorganisatie

20 Doelen toegangtot gerechtelijkereorganisatie Doel: Art. 16 W.C.O.: het behoud van de continuïteit van het geheel of een gedeelte van de ondernemingin moeilijkheden of haar activiteiten Toegangsvoorwaarden(art. 23 W.C.O.): 1. bedreiging van continuïteit onmiddellijk of op termijn - vermoeden bij alarmbelprocedure uit vennootschapsrecht - BOVENDIEN is staat van faillissement GEEN belemmering (let wel: je mag nog niet failliet verklaard zijn door faillissementsvonnis) - Aanvoeringsplicht, geen onderzoek ten gronde 2. noodzakelijk neerlegging verzoekschrift + bepaalde stukken (art. 17 W.C.O.) Voorkomen van misbruik Art. 23 lid 4 W.C.O. (herhaalde aanvragen) Art. 41 W.C.O. (vervroegde beëindiging van opschorting)

21 Toegangtotgerechtelijke reorganisatie Portaalbenadering: iedereen mag binnen, d.w.z. in de regel krijgt iedereen opschorting van betaling Opschorting zal in de regel worden toegestaan indien de toegangsvoorwaarden vervuld zijn, ook al is er potentieel misbruik NUANCERING:wanneer rechtbank niet overtuigd is van het mogelijk herstel: korte opschortingstermijn om de zaak goed te kunnen opvolgen

22 Toegangtotgerechtelijke reorganisatie Afwijzing van het verzoek 1. Wegens het gebrek aan de vereiste stukken Noot: soms soepele toepassing van neerlegging stukken 2. Wegens verschillende redenen vaststelling herstel onmogelijk, maar moeilijke evenwichtsoefening niet steeds wetsconforme motivering

23 Duurgerechtelijkereorganisatie Normale termijn van opschorting van betaling (gemeenschappelijk aan alle soorten procedures): max. 6 maanden opschorting (art W.C.O.) + verlengingen tot 12 maanden, of 18 maanden vanaf toelating tot procedure (art. 38 W.C.O.) = max. 18 maanden in totaal Voortijdige beëindiging(art. 41 W.C.O.) Continuïteitkennelijknietmeerverzekerd enkelop verzoek(schuldenaar, OM, belanghebbende) Niet-neerleggen stukken Normale beëindiging(art. 42 W.C.O.): vonnis of termijn verstrijkt Doelwijziging(art. 39 W.C.O.)

24 De positie van de schuldenaar in de gerechtelijke reorganisatie

25 De positie van de schuldenaar De schuldenaar kan tijdens de procedure zelf alle beslissingen nemen zonder tussenkomst van de rechter (uitz. overdracht onder gerechtelijke gezag) Geen faillietverklaring of gerechtelijke ontbinding van schuldenaar De schuldenaar kan nog vrijwillig betalen, maar kan niet meer gedwongen worden om de schuldvorderingen in de opschorting te betalen (geen gedwongen tenuitvoerlegging mogelijk) Let op: schuldvorderingen buiten de opschorting moeten WEL betaald worden

26 De positie van de schuldenaar Grootste knelpunten: Art. 7 W.C.O. beschermt de Wet Financiële Zekerheden: zeer groot praktisch belang omdat kredietinstellingen hierdoor meestal niet gebonden zullen zijn aan de opschorting van betaling (pand op financiële instrumenten of bankrekeningen/ schuldvergelijking) risico dat geld op bankrekeningen verdwijnt DUS medewerking bankier is cruciaal voor herstel Houding van de RSZ en de fiscus: zeer negatief

27 De positie van de schuldeiser in de gerechtelijke reorganisatie

28 De positie van de schuldeiser 1. Kennisgeving en informatie over de gerechtelijke reorganisatie Uitgangspunt: onderscheid tussen kennisgeving m.b.t. de opening van de procedure en kennisgeving inzake de openstaande schuldvordering Kennisgeving m.b.t. de openingvan de procedure art W.C.O. Hoe? - Publicatie in het BS uittreksel vonnis tot toekenning -binnen 5 dagen - De schuldenaar stelt de schuldeisers individueel in kennis binnen een termijn van 14 dagen

29 De positie van de schuldeiser Wat? - De gegevens opgesomd in art W.C.O hierin is niet vermeld de doelstelling van de procedure Wanneer? - In alle gevallen, dus zowel bij minnelijk akkoord, collectief akkoord, als overdracht onder gerechtelijk gezag Sanctie? - Er is geen sanctie voorzien indien de schuldenaar de kennisgeving niet (tijdig) doet - De gedelegeerd rechter moet in beginsel controleren dat dit gebeurt art. 19 W.C.O. > eventueel klacht mogelijk

30 De positie van de schuldeiser Kennisgeving inzake de schuldvordering Er is niet langer een formele aangifteprocedure voor schuldvorderingen voorzien Hoe? - Aangifte van de schuldvordering (art. 45 W.C.O.) Door de schuldenaar Aan de schuldeiser in opschorting Bedrag en hoedanigheid Binnen 14 dagen na opening procedure - Betwisting van de schuldvordering (art. 46 W.C.O.) Door de betrokken schuldeiser of andere belanghebbende (schuldeiser) via normale procedure bij de rechtbank d.w.z. U moet dagvaarden! Mogelijkheid aanvaarden provisionele schuldvordering Verbetering en actualisering van lijst met schuldeisers

31 De positie van de schuldeiser Wanneer? - Enkel in de hypothese van collectief akkoord, niet voorzien bij minnelijk akkoord of overdracht onder gerechtelijk gezag Sanctie? - Strafsancties voor de schuldenaar art. 72 W.C.O. - Controle door de gedelegeerd rechter art. 19 W.C.O. - Bescherming van de onwetende schuldeisers art. 57 W.C.O.

32 De positie van de schuldeiser Vrijwillige aangifte van schuldvordering? Mogelijk en zelfs aan te bevelen, zo is de kans groter dat de schuldvordering juist wordt opgenomen in de lijst met schuldeisers in de opschorting Bij de schuldenaar, eventueel bij de gerechtsmandataris niet bij gedelegeerd rechter Inhoud: in beginsel enkel schuldvorderingen in de opschorting + eventuele zekerheden, maar nuttig om ook te vermelden dat alle nieuwe schuldvorderingen doorbetaald moeten worden Alternatief: neerlegging van titel in het dossier van gerechtelijke reorganisatie maar geen automatische opname in de lijst met de schuldeisers, enkel ingebrekestelling en stuiting van de verjaringstermijn

33 De positie van de schuldeiser 2. Verhaalsrechten van de schuldeiser Verhaalsrechten vanaf neerlegging verzoekschrift tot aan de opening van de gerechtelijke reorganisatieprocedure (duur max. 18 dagen): - art. 22 W.C.O. - geen tenuitvoerlegging: geen uitvoerend beslag, wel bewarend beslag - geen faillietverklaring of gerechtelijke ontbinding van schuldenaar

34 De positie van de schuldeiser Verhaalsrechten tijdens de periode van opschorting (vanaf vonnis duur 6 m < 12 m < 18 m): - geen tenuitvoerlegging en geen beslag (art WCO) - wel vrijwillige betaling door schuldenaar (art. 33 WCO) - Uitz. Op verbod van tenuitvoerlegging (art WCO) - Geen samenloop, dus gelijkheidsbeginsel geldt niet, schuldenaar mag schuldeisers bevoordelen!

35 De positie van de schuldeiser 3. Lopende overeenkomsten (art. 35 W.C.O.) Continuïteit dwz de overeenkomsten blijven verderlopenen moeten worden uitgevoerd geen aanpassingen van modaliteiten mogelijk (vb contante betaling) MAAR verweermiddelen uit gemeen recht kunnen worden toegepast niet uitvoeringsexceptie: ik presteer niet zolang u niet presteert ontbinding: er is wanprestatie, dus ik ontbind maar 1) geen uitdrukkelijk ontbindende voorwaarde mogelijk op grond van gerechtelijke reorganisatie alleen ; 2) mogelijkheid voor schuldenaar om ontbinding te voorkomen

36 De positie van de schuldeiser Schuldenaar heeft mogelijkheid om de uitvoering van de lopende overeenkomst op te schorten (uitz. arbeidsovereenkomsten) Strafbedingen/schadebedingen blijven zonder gevolg enkel werkelijke schade 4. Nieuwe schulden - boedel schulden (art W.C.O.) Als u nieuwe prestaties verricht tijdens de procedure van gerechtelijke reorganisatie, is er geen opschorting: d.w.z. u kan betaling vorderen! Nieuwe prestaties zullen bij een later faillissement/vereffening boedelschulden zijn, dwz bij voorrang betaald worden

37 De positie van de schuldeiser Knelpunten: Informatietekort gebrek aan doorzichtige communicatie Schuldenaar heeft bijzonder veel macht, controle van de rechtbank is beperkt Schuldeiser moet zicht laten bijstaan door specialist en vaak optreden in rechte om zijn positie te beschermen

38 Besluit Redden wat te redden valt, maar Rol van de economische beroepsbeoefenaar valt niet te onderschatten

39 De Wet betreffende de Continuïteit van de Ondernemingen: Fiscale en boekhoudkundige aspecten Jan Verhoeye, Voorzitter Commissie voor Boekhoudkundige Normen 26/09/2011

40 CBN-advies2011/9 CBN-adviesvan 6 april 2011 Invloed van het buitengerechtelijk akkoord en de gerechtelijke reorganisatie op schulden en vorderingen

41 WCO Wet Continuïteit Ondernemingen vervangt oude procedure van gerechtelijk akkoord in werking getreden op 1 april 2009 twee jaar na inwerkingtreding maakten reeds bedrijven er gebruik van

42 Mogelijkheden WCO Buitengerechtelijk minnelijk akkoord Gerechtelijke reorganisatie door: minnelijk akkoord collectief akkoord over reorganisatieplan bindt ook fiscus! (Brussel 10 maart en 17 juni 2010) overdracht onder gerechtelijk gezag

43 Mogelijkheden WCO Werkelijke draagwijdte van akkoord onderzoeken en vertalen in de jaarrekening: Kwijtschelding van schulden? Renteloze schulden? Omzetting (deel van) schuldvordering in kapitaal?

44 Kwijtschelding van schulden Verwerking bij de schuldenaar Kwijtschelding schuld door SE Schuld bezwaart niet langer vermogen SA Aangroei vermogen dient in RR tot uitdrukking te worden gebracht onder: 764 -Andere uitzonderlijke opbrengsten+ vermelding in toelichting 44 of Handelsschulden aan Andere uitzonderlijke opbrengsten 1.000

45 Kwijtschelding van schulden Verwerking bij de schuldenaar Artikel 48/1 WIB: winst die voortvloeit uit kwijtschelding schuld ikvminnelijk akkoord vastgesteld door rechter of collectief akkoord omtrent reorganisatieplan, wordt fiscaal vrijgesteld Definitieve vrijstelling pas in AJ verbonden aan BT tijdens hetwelk reorganisatieplan of minnelijk akkoord volledig is uitgevoerd

46 Kwijtschelding van schulden Verwerking bij de schuldenaar In tussentijd onder bepaalde voorwaarden (artikel 27/1, 2 KB WIB) reeds tijdelijke vrijstelling Vrijgestelde winst dient op afzonderlijke rekening van het passief te worden geboekt tot op datum waarop reorganisatieplan of minnelijk akkoord volledig is uitgevoerd 689 -Overboeking naar de belastingvrije reserves aan Belastingvrije reserves 1.000

47 Kwijtschelding van schulden Verwerking bij de schuldenaar Indien kwijtschelding van schuld gebonden is aan ontbindende voorwaarde, wordt dit in toelichting opgenomen en in klasse 0 vermeld Bij vervulling van de voorwaarde zal de terug effectief geworden latente schuld weer tot uitdrukking moeten worden gebracht Andere uitzonderlijke kosten aan 44 of 175 Handelsschulden Zelfde boeking indien akkoord voortijdig wordt beëindigd of ingetrokken Kost fiscaal aftrekbaar?

48 Kwijtschelding van schulden Verwerking bij de schuldeiser Overboeking schuld naar rekening Dubieuze debiteuren Waardevermindering boeken op handelsvordering zonder btw(voor zover voordien nog niet gebeurd) Vordering tot teruggaaf btw(art. 3 KB nr. 4)

49 Kwijtschelding van schulden - Verwerking bij de schuldeiser Voorbeeld Handelsschuld van euro (vrijgesteld van btw) wordt voor de helft kwijtgescholden in het kader van een gerechtelijke reorganisatie, maar de onderneming denkt dat het verlies 60 % zal bedragen Dubieuze debiteuren aan Handelsdebiteuren Wv en op handelsvo en 600 aan Handelsvo en: geboekte wv en 600

50 Vervolg voorbeeld Artikel 48, 2e lid WIB: fiscale vrijstelling wv enwaarvoor krachtens WCO door de rechtbank een reorganisatieplan is gehomologeerd of een minnelijk akkoord is vastgesteld Vrijstelling 500 of 600?

51 Kwijtschelding van schulden Verwerking bij de schuldeiser Op moment definitieve afwikkeling akkoord: vordering en waardevermindering uitboeken, eventueel minderwaarde of meerwaarde boeken

52 Vervolg voorbeeld Hypothese 1 Stel dat de schuldenaar bij volledige uitvoering reorganisatieplan effectief 500 euro betaalt Kredietinstellingen: R/C Handelvo en: geboekte wv en(-) 600 aan Handelsvo en: Dubieuze debiteuren Meerwaarden op realisatie 100 van handelsvo en

53 Vervolg voorbeeld Hypothese 2 Stel dat de schuldenaar bij volledige uitvoering reorganisatieplan slechts 300 euro betaalt Kredietinstellingen: R/C Handelvo en: geboekte wv en(-) Minderwaarden op realisatie van 100 handelsvo en aan Handelsvo en: Dubieuze debiteuren 1.000

54 Kwijtschelding van schulden Verwerking bij de schuldeiser Indien kwijtschelding van schuld gebonden is aan ontbindende voorwaarde, wordt dit in toelichting opgenomen en in klasse 0 vermeld Bij vervulling voorwaarde, wordt waardevermindering teruggenomen 2909 of Handelsvo en: geboekte wv en aan 6331 of Wv en op handelsvo en: terugneming(-)

55 Renteloze schulden Schuldenaar dient interesten, noch over te dragen kost te boeken Schuldeiser dient vordering niet te verdisconteren, eventueel kan wel een waardevermindering worden geboekt op vordering

56 Omzetting (deel) schuldvordering in kapitaal Verwerking bij inbrengontvangende venn/sa Tegen welke waarde dient dubieuze schuldvordering te worden ingebracht? Nominale waarde of werkelijke economische waarde? Geen eensgezindheid in rechtsleer Nettoactiefstijgtin beidegevallenten belopevan nominalewaardevan de schuldvordering

57 Voorbeeld Onderneming in financiële moeilijkheden Omzetting schuldvomet nominale waarde in kapitaal ikv gerechtelijke reorganisatie Balans van de ON in moeilijkheden (vóór inbreng): Activa Passiva Vaste activa Kapitaal Verliezen Vreemd vermogen

58 Voorbeeld Inbreng aan nominale waarde Vordering van wordt ingebracht voor haar nominale waarde Niet opgevraagd kapitaal (-) aan Geplaatst kapitaal of Handelsschulden aan Niet opgevraagd kapitaal (-)

59 Voorbeeld Inbreng aan nominale waarde De balans van de inbrengontvangende onderneming/sa ziet er, na inbreng van de schuldvordering, als volgt uit: Activa Passiva Vaste activa Kapitaal Verliezen Vreemd V Eigen vermogen =

60 Voorbeeld Inbreng aan economische waarde Vordering ( nominaal) wordt ingebracht aan haar economische waarde, die wordt geschat op : Niet opgevraagd kapitaal (-) aan Geplaatst kapitaal of Handelsschulden aan Niet opgevraagd kapitaal (-) of Handelsschulden aan Andere uitzonderlijke opbrengsten Overboeking naar de belastingvrije aan reserves Belastingvrije reserves

61 Voorbeeld Inbreng aan economische waarde De balans van de onderneming/sa ziet er, na de inbreng van de schuldvordering, als volgt uit: Activa Passiva Vaste activa Kapitaal Belastingvrije res. Verliezen - Vreemd vermogen eigen vermogen = (=EV bij inbreng aan nominale waarde!)

62 Omzetting (deel) schuldvordering in kapitaal Verwerking bij inbrengende venn/se Voorde inbrengendevenn. is de waardevan de aandelenontvangenalsvergoedingvoorde inbrengvan de schuldvordering= werkelijke waardevan de ontvangen aandelen Voorbeeld SE ontvangt voor de inbreng van zijn schuldvordering aandelen met een werkelijke waarde van euro 510 of 28 - Geldbeleggingen of FVA Minderwaarden op realisatie handelsvo en aan Handelsvo en: Dubieuze debiteuren

63 Vragen?

64 Watkan de Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen betekenen voor eenondernemingin moeilijkheden? Statistieken en cases EricVan denbroele, Dep. Senior Manager R&D Graydon Belgium NV en Bart Van Coile, Accountanten BelastingconsulentVan Coileen Partners Accountants 26/09/2011

65 De WCO: sedert april 2009 tot 15 augustus 2011: opschortingen Last update: 26 augustus 2011 op basis van gegevens op bedrijven die binnen de WCO opschorting verkregen tot en met 15 augustus 2011 Eerste werkjaar: 906 Tweede werkjaar: 1.347

66 De WCO: niveau arrondissement

67 De WCO: de rechtsvormen La LCE: formes juridiques 25% 45,2% 17,9% 10% 60% 3% 19%

68 WCO: de sectoren

69

70

71 De WCO: het doel van de opschorting Aantal vonnissen van opschorting Aantal opschortingen met GEPUBLICEERD PRIMAIR doel aantal opschortingen met minnelijk akkoord to doel aantal opschortingen met collectief akkoord tot doel aantal opschortingen met gerechtelijke overdracht tot doel Aantal opschortingen met VERMOEDELIJK PRIMAIR doel aantal opschortingen met minnelijk akkoord tot doel aantal opschortingen met collectief akkoord tot doel aantal opschortingen met gerechtelijke overdracht tot doel Aantal wijzigingen van doel van Minnelijk akkoord naar Collectief akkoord van Minnellijk akkoord naar Overdracht onder Gerechtelijk Gezag van Collectief akkoord naar Overdracht onder Gerechtelijk Gezag Van Collectief akkoord naar Minnelijk Akkoord (niet voorzien in WCO) Van Overdracht onder gerechtelijk Gezag naar Collectief akkoord (niet voorzien in WCO) Van Overdracht onder gerechtelijk gezag naar Minnelijk akkoord (niet voorzien in WCO) ,2% 77,9%

72 De WCO: het doel van de opschorting

73 De WCO: evolutie van de verlengingen

74 De WCO: evolutie van de verlengingen Looptijd van de opschorting aantal vonnissen van opschorting Looptijd van de initieel toegekende opschorting gemiddelde looptijd in dagen Minimum aantal dagen Q1 in aantal dagen Mediaan in aantal dagen Q3 in aantal dagen Maximum in aantal dagen Aantal eerste verlengingen van opschorting Looptijd van eerste verlenging van opschorting gemiddelde looptijd in dagen Minimum aantal dagen Q1 in aantal dagen 64, Mediaan in aantal dagen Q3 in aantal dagen Maximum in aantal dagen Aantal tw eede verlengingen van opschorting Looptijd van tweede verlenging van opschorting gemiddelde looptijd in dagen Minimum aantal dagen Q1 in aantal dagen Mediaan in aantal dagen Q3 in aantal dagen ,25 Maximum in aantal dagen Aantal derde verlengingen van opschorting Looptijd van derde verlenging van opschorting gemiddelde looptijd in dagen Minimum aantal dagen Q1 in aantal dagen Mediaan in aantal dagen Q3 in aantal dagen ,5 Maximum in aantal dagen

75 De WCO: evolutie van de verlengingen Situatie per 15 augustus TOTALE LOOPTIJD van de opschorting inclusief alle verlengingen gemiddelde looptijd in dagen Minimum aantal dagen Q1 in aantal dagen ,25 Mediaan in aantal dagen Q3 in aantal dagen , Maximum in aantal dagen

76 De WCO: einde van de procedure? HERROEPING VAN OPSCHORTING Aantal opschortingen herroepen Aantal opschortingen herroepen zonder faillissement Aantal opschortingen herroepen met faillissement HOMOLOGATIE VAN REORGANISATIEPLAN 8,8% Aantal Homologaties van het reorganisatieplan Aantal homologaties zonder faillissement naderhand ,8% aantal homologaties met faillissement naderhand TOESTEMMING TOT VERKOOP Aantal toestemmingen tot verkoop

77 De WCO: evolutie faillissementen

78 De WCO: evolutie faillissementen

79

80 De WCO: de rechtsvormen La LCE: formes juridiques

81 68,3% 73,2% 19,1%

82 De WCO:de sociale balans TOTAAL aantal WCO aantal met personeelsklasse> aantal met jaarrekening aantal met personeel op sociale balans aantal personeelsleden op sociale balans 20949,9 4875,2 9937,5 6137,2 aantal bedienden 6585,3 1693,2 3259,4 1632,7 aantal directieleden 75,8 30,1 22,3 23,4 aantal arbeiders 13983,9 3054,3 6543,7 4385,9 NA FAILLISSEMENT TOTAAL aantal WCO failliet aantal faillissementen met personeelsklasse> aantal met jaarrekening aantal met personeel op sociale balans aantal personeelsleden op sociale balans 8637,5 2782,5 5182,7 672,3 aantal bedienden 2955,2 891,6 1907,2 156,4 aantal directieleden 27,5 13,2 12,3 2 aantal arbeiders 5507,6 1803,8 3205,3 498,5 % NA FAILLISSEMENT TOTAAL % WCO failliet 36,64% 61,61% 43,05% 10,29% aantal faillissementen met personeelsklasse>0 36,49% 61,26% 44,54% 10,24% aantal met jaarrekening 36,92% 59,09% 43,66% 10,73% aantal met personeel op sociale balans 39,11% 62,39% 46,18% 11,53% aantal personeelsleden op sociale balans 41,23% 57,07% 52,15% 10,95% aantal bedienden 44,88% 52,66% 58,51% 9,58% aantal directieleden 36,28% 43,85% 55,16% 8,55% aantal arbeiders 39,39% 59,06% 48,98% 11,37%

83 De WCO: wat met de dagdagelijkse praktijk? De WCO kan onze cliënten helpen om een doorstart te maken Basisvoorwaarde: leefbaarheid van het project Herschikking van de schulden uit het verleden. Toekomstige schulden zijn te dragen. Hierdoor zullen de huidige leveranciers tijdelijk verlies lijden om nadien een mooie toekomstige samenwerking te realiseren met hun "heropgestarte" klant.

84 De WCO: wat met de dagdagelijkse praktijk? Maar wanneer moeten we onze cliënt informeren over de WCO? Maar hoe gaan we dit nu vast stellen bij onze cliënten? Wanneer moeten we hierover met hen spreken?

85 De bedrijfsleider en de WCO?

86 De bedrijfsleider en de WCO?

87 De bedrijfsleider en de WCO?

88 De WCO: wat met de dagdagelijkse praktijk? Het mag duidelijk zijn dat we allen nog te weinig overleg plegen met de cliënt, zeker met zij die vrezen voor de continuïteit. We hebben hier een belangrijke opdracht. (info over WCO en opvolging) Opvolging van de evolutie van de cliënt geen eenmalige opname kan een handige tool zijn. Wat is de evolutie van de liquiditeit? Wat is de evolutie van de ACID? Wat is de evolutie van de schuldgraad VOEG DEZE JAARLIJKS BIJ UW JAARREKENING EN BESPREEK DE CIJFERS

89 De WCO: opvolgen door ratio s? Liquiditeit Volgens Hubert Ooghe en Ch. Van Wymeersch in "Financiële analyse van de onderneming : "De liquiditeit betreft de mate waarin de onderneming in staat is kasmiddelen te mobiliseren om haar kortlopende betalingsverplichtingen na te leven." 1. ruime zin: Vlottende activa / schulden op korte termijn Uitkomst groter dan 1 2. enge zin: (Vlottende activa voorraad) / schulden op korte termijn

90 De WCO: opvolgen door ratio s?

91 De WCO: opvolgen door ratio s? Liquiditeit in de praktijk 4 ondernemingen 1 : zeer winstgevend in verleden, in slaap gevallen maar mooie toekomst door nieuwe generatie vanaf dit jaar 2 : even moeilijke periode door overlijden bedrijfsleider, maar nu nieuwe generatie en doen het goed 3 : zitten in WCO, echtscheiding en discussies met derde vennoten 4 : opgesplitst in WCO deel overgenomen en deel failliet - aangesteld door rechtbank als voorlopig bewindvoerder samen met advocaat

92 De WCO: opvolgen door ratio s?

93 De WCO: opvolgen door ratio s? Netto bedrijfskapitaal Het netto bedrijfskapitaal, ook wel het werkkapitaal genoemd, kan op twee manieren worden gedefinieerd.(grafische weergave) Netto bedrijfskapitaal (NBK) = Vlottende activa Vreemd vermogen op korte termijn Netto bedrijfskapitaal (NBK) = Permanent vermogen Vaste activa (eigen vermogen + vreemd vermogen lang) Als de current ratio groter is dan 1, dan is het netto bedrijfskapitaal groter dan 0 en omgekeerd. Een positief nettobedrijfskapitaal betekent dat alle vaste activa (en ook een deel van de vlottende activa) op lange termijn gefinancierd worden(tweede formule). Dit is conform met de gulden financieringsregel : elk bezit met een bepaalde levensduur wordt gefinancierd door een financieringsbron met ongeveer dezelfde looptijd. Indien het nettobedrijfskapitaal negatief is, wordt een deel van de langetermijninvesteringen gefinancierd met korte termijnschulden, wat een potentieel gevaarlijke situatie is (liquiditeitsproblemen). Het nettobedrijfskapitaal zou positief moeten zijn, om een veiligheidsmarge te hebben.

94 De WCO: opvolgen door ratio s?

95 De WCO: opvolgen door ratio s?

96 De WCO: opvolgen door ratio s? Solvabiliteit / schuldgraad

97 De WCO: opvolgen door ratio s?

98 De WCO: opvolgen door ratio s?

99 De WCO: opvolgen door ratio s? Bruto(verkoop)marge De bedrijfswinst (9901) in verhouding tot de verkopen volgens de formule: (( ± 631/4 ± 635/7) / ( )) x 100 De bedrijfswinst (of -verlies) bekomt men door het verschil tussen enerzijds de bedrijfsopbrengsten en anderzijds de bedrijfskosten. Praktisch al die kosten zijn betaalbaar uit kas of op korte termijn: goederen, personeelsuitgaven, enz. Ontsnappen aan die uitgaande stroom: de afschrijvingen, de voorzieningen en waardeverminderingen. Het zijn niet-kaskosten. De bedrijfswinst meet dus het resultaat van de lopende activiteit van een onderneming zonder rekening te houden met de financiële, fiscale en uitzonderlijke elementen. De brutoverkoopmarge meet de rentabiliteit van de verkopen vóór afschrijvingen. Voor volgende sectoren: BAT Bouwondernemingen MAR Scheepsbouw INS Installatie, overige of meer dan één specialiteit GCV Burgerlijke, utiliteits-, wegen- en waterbouw ENG Ingenieurs-, studiebureaus wordt de brutoverkoopmarge volgens een andere formule berekend: (( ± 631/4 ± 635/7) / ( )) x 100

100 De WCO: opvolgen door ratio s?

101 De WCO: opvolgen door ratio s? Nettoverkoopmarge Deze ratio meet het globaal rendement van de verkopen van een onderneming, met inbegrip van haar politiek tegenover de niet-kaskosten, volgens de volgende formule: (( ) / ( )) x = bedrijfswinst 9125 = kapitaalsubsidies De ratio is onlosmakelijk verbonden met de brutoverkoopmarge. Voor volgende sectoren: BAT Bouwondernemingen MAR Scheepsbouw INS Installatie, overige of meer dan één specialiteit GCV Burgerlijke, utiliteits-, wegen- en waterbouw ENG Ingenieurs-, studiebureaus wordt de nettoverkoopmarge volgens een andere formule berekend: (( ) / ( )) x 100.

102 De WCO: opvolgen door ratio s?

103 De WCO: de laatste financiële cijfers voor wco Totaal Totaal LUIQUIDITEIT / LIQUIDITE Gemiddelde / Moyenne 0,84 0,79 0,79 0,96 Q1 0,41 0,36 0,41 0,47 Mediaan / Médiane 0,73 0,70 0,70 0,81 Q3 1,04 1,04 1,01 1,08 LUIQUIDITEIT Q1 0,42 0,42 0,42 0,52 Mediaan 0,73 0,73 0,71 0,90 Q3 1,04 1,05 1,01 1,19 ACID Gemiddelde / Moyenne 0,64 0,58 0,59 0,75 Q1 0,25 0,21 0,26 0,26 Mediaan / Médiane 0,49 0,45 0,46 0,56 Q3 0,82 0,77 0,79 0,88 ACID Q1 0,25 0,23 0,26 0,37 Mediaan 0,48 0,47 0,47 0,76 Q3 0,82 0,78 0,81 1,06 SCHULDGRAAD / DEGRE D'ENDETTEMENT Gemiddelde / Moyenne 132,35 134,57 138,39 121,73 Q1 87,44 88,58 87,19 87,19 Mediaan / Médiane 102,19 106,14 105,63 98,36 Q3 135,27 142,47 139,66 124,76 SCHULDGRAAD Q1 88,82 88,56 90,06 79,54 Mediaan 105,90 106,13 108,73 93,93 Q3 140,59 142,68 141,72 113,13 BRUTO MARGE / MARGE BRUT Gemiddelde / Moyenne 12,61 16,01 12,26 10,14 Q1-9,53-10,97-10,55-6,74 Mediaan / Médiane 0,99 2,43 0,29 1,58 Q3 7,74 8,37 7,42 7,95 BRUTO MARGE Q1-14,53-14,14-13,91-13,91 Mediaan -1,95-1,20-3,66 2,32 Q3 5,99 6,62 5,25 5,25 NETTO MARGE / MARGE NETTE Gemiddelde / Moyenne 5,38 6,87 5,10 2,81 Q1-15,17-12,88-16,60-12,28 Mediaan / Médiane -4,43-3,60-7,58-1,79 Q3 0,92 2,68-0,21 0,84 NETTO MARGE Q1-18,90-20,81-16,95-4,74 Mediaan -7,80-8,50-7,92-2,80 Q3 0,06 2,27-3,13-0,85 DKK / JCC Gemiddelde / Moyenne 93,72 96,33 95,52 87,74 Q1 29,00 29,00 29,00 28,75 Mediaan / Médiane 66,00 65,00 66,50 67,50 Q3 108,00 107,50 113,25 99,50 DKK gemiddelde 93,72 96,33 95,52 87,74 Q1 27,00 25,50 25,25 59,50 Mediaan 67,00 68,00 64,00 92,50 Q3 103,00 103,00 103,75 103,00 DKL / JCF Gemiddelde / Moyenne 147,86 156,37 152,55 131,91 Q1 59,00 59,75 59,00 59,25 Mediaan / Médiane 104,00 126,00 99,00 97,00 Q3 177,75 185,50 176,00 171,00 DKL gemiddelde 147,86 156,37 152,55 131,91 Q1 59,50 79,75 54,00 52,00 Mediaan 109,00 130,50 92,00 97,00 Q3 177,75 185,00 161,00 144,00

104 Totaal Totaal Omzet Totaal / Total Gemiddelde / Moyenne Q Mediaan / Médiane Q Grootste / Le plus grand Eigen Vermogen / MOYENS PROPRES Totaal / Total Gemiddelde / Moyenne Q Mediaan / Médiane Q Grootste / Le plus grand Netto Bedrijfskapitaal / FONDS DE ROULEMENT Totaal / Total Gemiddelde / Moyenne Q Mediaan / Médiane Q Grootste / Le plus grand Omzet Totaal gemiddelde Q Mediaan Q Grootste Eigen Vermogen Totaal gemiddelde Q Mediaan Q Grootste Netto Bedrijfskapitaal Totaal gemiddelde Q Mediaan Q Grootste Cash Flow Totaal / Total Gemiddelde / Moyenne Q Mediaan / Médiane Q Grootste / Le plus grand Resultaat boekjaar Totaal / Total Gemiddelde / Moyenne Q Mediaan / Médiane Q Grootste / Le plus grand Bedrijfsresultaat Totaal / Total Gemiddelde / Moyenne Q Mediaan / Médiane Q Grootste / Le plus grand Cash Flow Totaal gemiddelde Q Mediaan Q Grootste Resultaat boekjaar Totaal gemiddelde Q Mediaan Q Grootste Bedrijfsresultaat Totaal gemiddelde Q Mediaan Q Grootste

105 Preventief Bedrijfsbeleid (PBB) Wat is Preventief Bedrijfsbeleid (PBB)? PBB is een actieplan dat bestaat uit verschillende maatregelen om te voorkomen dat bedrijven in moeilijkheden komen. Zodoende moet het preventief bedrijfsbeleid helpen voorkomen dat bedrijven in Vlaanderen failliet gaan. Preventief Bedrijfsbeleid (PBB) houdt in dat een onderneming die dreigt in moeilijkheden te komen, een doorstartplan kan laten opstellen en uitvoeren. Hoe verloopt het actieplan PBB? Het actieplan omvat vier fasen.

106 Fase 1 - Sensibilisering Op basis van een mediacampagne moeten kmo's zich VRIJWILLIG aanmelden. Fase 2 - Diagnose bestaat uit twee stappen: Financiële diagnose gratis door accountmanagers van het Agentschap Ondernemen op basis van de financiële gegevens van de laatste 4 jaar die vrijwillig ter beschikking werden gesteld door het bedrijf Als filter geldt dat het eigen vermogen (EV) groter of gelijk is aan de helft van het bedrijfskapitaal en kleiner dan het volledige bedrijfskapitaal. Naargelang de situatie, wordt er een advies geformuleerd. Enkel bij kleurcode oranje, wordt er doorverwezen naar de tweede stap, de ondernemingsscan. rood: eigen vermogen (EV) < 50 % bedrijfskapitaal komt niet in aanmerking (want Europese wetgeving verbiedt betoelaging van bedrijven in moeilijkheden ) en worden aangemaand om de mogelijkheden van de wet op de continuïteit van ondernemingen ter harte te nemen. groen: eigen vermogen (EV) >= 100 % bedrijfskapitaal gezonde ondernemingen komen niet in aanmerking en worden doorverwezen naar reguliere begeleiding. oranje: 50 % bedrijfskapitaal <= EV < 100 % bedrijfskapitaal ondernemingen die dreigen in moeilijkheden te komen, komen wel in aanmerking De ondernemingsscan bestaat uit een grondige operationele doorlichting door het Agentschap Ondernemen (AO) via een Vlericktool (is gratis) resultaat wordt gebundeld in een eerstelijnsadvies.

107 Fase 3 - Optie strategisch advies Via de kmo-portefeuille pijler strategisch advies is er 50 % tussenkomst mogelijk van de Vlaamse overheid voor het opstellen van een doorstartplan. De procedure en de steun inzake het doorstartplan is gelijklopend aan deze van strategisch advies. Dit doorstartplan moet: opgemaakt worden door een erkende dienstverlener PBB een antwoord bieden op problemen gedetecteerd bij de ondernemingsscan op maat zijn van de onderneming minstens een economisch-financiële component bevatten een schriftelijk rapport zijn dat minstens moet bestaan uit: een analyse van de probleemstelling het eigenlijke advies een implementatieplan. Fase 4 - Implementatie van het doorstartplan met EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) steun

108 Doelgroep Het actieplan richt zich op kmo's met 20 tot 100 werknemers. Hoe aanvragen? Surf naar de website van kmo-portefeuille Doe een subsidie-aanvraag binnen de pijler Strategisch Advies Kies voor 'doorstartplan' en niet voor 'haalbaarheidsstudie'. Preventief Bedrijfsbeleid Agentschap Ondernemen Koning Albert II-laan 35 bus Brussel

109 De WCO: enkele conclusies Relatief succes: 2200 WCO op 2 jaar = meer dan vertienvoudiging faillissementen bedrijven met ernstige moeilijkheden Succes vooral op het niveau van de doelgroep populatie Meer kleine ondernemingen Betere verspreiding van WCO over de verschillende rechtbanken

110 De WCO: enkele conclusies WCO wordt verkeerd gebruikt Te weinig bij beginnende moeilijkheden Meestal pas als het faillissement al virtueel aanwezig is Ongelijkheid v.d. schuldeiser is vaak een middel om de eigen belangen te vrijwaren: SNEEUWBALEFFECTEN Depistage is nog te weinig preventiekamer Gebrek aan middelen Prioriteit op uitzuiveren van te zware gevallen Er zijn mogelijkheden genoeg om bedrijven in moeilijkheden tijdig op te sporen

111 De WCO: enkele conclusies Ook buitengerechtelijke actoren moeten zich actief engageren Beroepsfederaties en vakbonden zijn objectieve bondgenoten Elke bedrijfsleider moet weten dat WCO bestaat in welk stadium van het bedrijfsleven WCO kan worden aangewend met een maximale kans op slagen Actief opsporen van bedrijven in moeilijkheden en WCO als alternatief aanbieden (regionale) overheden: geen afwachtende houding maar activatie Geen interventionisme, maar op basis van concrete gegevens vrijblijvend begeleiding aanbieden.

112 De WCO: enkele conclusies Cijferberoepers en consultants hebben de (deontologische) plicht cliënt te wijzen op problemen (knipperlichten) de WCO als mogelijk alternatief te bespreken

113 De Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen: StandpuntFederatievoor Vrijeen Intellectuele Beroepen Jan Sap, Secretaris-Generaal FVIB 26/09/2011

114 De Wetbetreffendede Continuïteitvan de Ondernemingen: Conclusieen mogelijkheid totvraagstelling Melissa Vanmeenen, Voorzitter CAP-Netwerk Vlaanderen 26/09/2011

115 Webedankenu voor uwaanwezigheid