BREEAM-NL Consultatie Concept Credits Transport BREEAM-NL Renovatie en (her)inrichting Versie 1, januari 2018

Transcriptie

1 Concept Credits Transport BREEAM-NL Renovatie en (her)inrichting 2018, januari 2018

2 Consultatie Concept Credits Transport BREEAM-NL Renovatie en (her)inrichting Voor de ontwikkeling van het schema BREEAM-NL Renovatie en (her)inrichting 2018 zijn de credits van verschillende categorieën uitgewerkt. In dit document vindt u de credits voor de categorie Transport. Deze credits dienen als basis voor deze nieuwe versie. Graag ontvangt DGBC feedback op deze credits. Deze eerste consultatieronde loopt van donderdag 1 februari tot vrijdag 23 februari. Transport De categorie transport bestaat uit de volgende credits: - TRA01 Aanbod van openbaar- en alternatief vervoer - TRA02 Afstand tot voorzieningen - TRA03 Aanbod van alternatief vervoer - TRA04 Maximale parkeercapaciteit - TRA05 Vervoersplan Daarnaast is er voor de categorie transport de zogenaamde TRA01 calculator beschikbaar. Wij ontvangen graag uw feedback Op de bovenstaande stukken ontvangen wij graag uw adviezen, aanvullingen of verbeteringen. De huidige opzet van de credits, de onderwerpen van de gestelde eisen en de daaraan gekoppelde punten staan al vast. Feedback over deze zaken kan geleverd worden, maar aanpassingen ten opzichte van de conceptteksten is hier gelimiteerd mogelijk. Uw inhoudelijke feedback is van harte welkom en kan op twee verschillende wijzen worden gegeven: 1. Feedback: U kunt uw feedback mailen naar helpdesk@dgbc.nl. Houdt er hierbij rekening dat er een duidelijke verwijzing is naar de betreffende tekst, passage of credit. Wilt u dan in het onderwerp benoemen dat het Consultatie BREEAM-NL 2018 betreft. Voor deze stukken kan uw feedback worden aangeleverd tot uiterlijk vrijdag 23 februari Live-consulatie: Op 20 februari 2018 tussen 9 en 12 uur is er de mogelijkheid om mee te doen aan live-consultatie. Deze bijeenkomst wordt gehouden bij spaces Den Haag en geeft u de mogelijkheid om met andere Experts direct feedback en verbetervoorstellen te doen ten aanzien van deze credits. De beschikbaarheid van deze sessie is beperkt. Wilt u hierbij zijn kunt u zich hiervoor via de agenda op dgbc.nl inschrijven. Wat doet DGBC met uw feedback? BREEAM-NL is een instrument voor de markt en bij nieuwe ontwikkelingen vinden wij het daarom zeer belangrijk om de markt ook hierbij te betrekken. Alle opmerkingen, adviezen, aanvullingen en verbetervoorstellen stellen wij daarom zeer op prijs. Uw feedback zal daarom zorgvuldig worden overwogen. Of bepaalde verbeteringen daadwerkelijk worden overgenomen is afhankelijk van een aantal factoren. Ten eerste zullen de wijzigingen moeten leiden tot een verduidelijking, maar niet tot een beperking van de gestelde eisen. Zoals eerder gesteld BREEAM-NL Consultatie Pagina 2 van 22 Dutch Green Building Council

3 zal de nieuwe versie meer in lijn worden gebracht met BREEAM International. Dit is een nadrukkelijke wens van BRE, de eigenaar van alle BREEAM schema s. Deze organisatie zal uiteindelijk alle afwijkingen op BREEAM International moeten goedkeuren voordat deze in de definitieve versie zullen worden opgenomen. Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 3 van 22

4 Tra 01 Aanbod van openbaar- en alternatief vervoer Aantal beschikbare punten Verplicht vanaf Project gebonden Defaultcredit Filtercredit Exemplary Performance 5 nee Ja nee nee nee Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 ja nee nee ja Van toepassing op alle functies Doel Het erkennen en stimuleren van ontwikkelingen in de nabijheid van een goed ov-net, waardoor transport gerelateerde emissies en files worden gereduceerd Beoordelingscriteria De credit is onderverdeeld in twee delen: - Bereikbaarheidsindex (maximaal 5 punten) - Bedrijfsbus (1 punt) Er wordt aangetoond dat aan volgende criteria wordt voldaan: Maximaal 5 punten - Bereikbaarheidsindex 1. Per gebruiksfunctie worden op basis van de ov-bereikbaarheidsindex de in tabel 3.X benoemde punten toegekend. 2. De bereikbaarheidsindex wordt bepaald door de volgende gegevens in te voeren in de BREEAM Tra 01- calculator: a. De afstand (m) van de hoofdingang van het gebouw tot elk relevante ov-opstapplaats b. Het ov-type dat aanwezig is bij de desbetreffende ov-opstapplaats (bijvoorbeeld: bus, trein, metro en tram) c. Het gemiddelde aantal diensten dat per uur stopt op de relevante ov-opstapplaatsen gedurende de openingstijden van het gebouw op een normale dag (zie methodiek). Eén punt Bedrijfsbus 3. Er worden geen punten behaald bij criteria Bereikbaarheidsindex. 4. Voor gebouwen met vaste werktijden of ploegendiensten, waar de gebouwgebruikers voornamelijk op gezette tijden aankomen of vertrekken, kan een punt worden toegekend als een bedrijfsbus van en naar het gebouw wordt ingezet aan het begin of eind van elke dienst. Tabellen Tabel 3.X: Punten die voor elk gebouwtype kunnen worden behaald met betrekking tot de score voor de ovbereikbaarheidsindex. Bereikbaarheidsindex Gebruiksfunctie Beschikbare BREEAM-NL punten Kantoorfunctie, Industriefunctie Onderwijsfunctie BREEAM-NL Consultatie Pagina 4 van 22 Dutch Green Building Council

5 Winkelfunctie, Logiesfunctie, Bijeenkomstfunctie, Sportfunctie, Zorgfunctie Aanvullingen op de criteria Ref Onderwerp Omschrijving Toepassingsgebied en scope CN1 Toepassingsgebied Projecten waarvan deel 1 en/of deel 4 wordt beoordeeld: Deze credit is van toepassing op alle functies. Projecten waarvan enkel deel 2 en/of deel 3 wordt beoordeeld: Deze credit is niet van toepassing. Algemeen CN2 Gefaseerde renovatie projecten In geval van een grote gefaseerde renovatie of ontwikkeling van een locatie waar nieuwe vervoersvoorzieningen zullen komen, die ten tijde van beoordeling nog niet gereed zijn, kunnen dergelijke faciliteiten bij de beoordeling mee worden genomen, op voorwaarde dat: 1. De vervoersvoorzieningen zullen gebruiksklaar zijn wanneer 25% van alle fasen voltooid en klaar voor ingebruikname is; OF 2. De vervoersvoorzieningen zullen gebruiksklaar zijn binnen 25% van de totale bouwtijd voor de fase waarvan het beoordeelde gebouw deel uitmaakt, gemeten vanaf de datum van voltooiing van die fase. Als de vervoersvoorzieningen niet binnen twee jaar na de ingebruikname van het gebouw gebruiksklaar zijn, kunnen ze niet in de beoordeling worden meegenomen. CN3 Bijeenkomstfunctie De bijeenkomstfunctie wordt bij de beoordeling van deze credit alleen apart gewaardeerd indien deze een openbare functie bekleed, zoals bijvoorbeeld een restaurant of evenementenlocatie. Indien in een kantoor, industrie- of schoolgebouw enkel de kantine, collegezalen en vergaderruimten een bijeenkomstfunctie betreft, worden deze op basis van de betreffende primaire functie gewaardeerd. CN4 Afstand van gebouw naar opstapplaatsen De afstand tussenhoofdingang van het gebouw en opstapplaats voor het openbaar vervoer is de kortst loopbare afstand via veilige looproutes tussen de hoofdingang van het gebouw en de opstapplaats. De hoofdingang is de ingang tot het gebouw die gebruikt wordt door de meerderheid van de werknemers en bezoekers, niet de ingang van het terrein (tenzij de ingang van het terrein tevens de ingang van het gebouw is, bijvoorbeeld als het gebouw grenst aan een openbare weg). Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 5 van 22

6 CN5 Bedrijfsbus Het te behalen punt voor een bedrijfsbus is beschikbaar voor elk gebouw waar vaste gezette werktijden of ploegendiensten zijn, zoals scholen, kantoren, winkels of fabrieken. De bus dient vervoer te regelen naar stadscentra, ov-punten of is een deur-tot-deur-service. Het punt is een alternatief voor situaties waarin de ovbereikbaarheidsindex van het gebouw te laag is om aan criteria 1 en 2 te kunnen voldoen, maar waar wel een bedrijfsbus wordt opgezet. Methodiek De methodiek voor het berekenen van de bereikbaarheidsindex is een berekening op basis van het aantal en de afstand van nabijgelegen ov-opstapplaatsen en de frequentie van het vervoer vanaf deze opstapplaatsen. Er wordt gebruik gemaakt van de methode Public Transport Accessibility Level (PTAL). Voor meer informatie over PTAL, ga naar referenties. Een gemiddelde berekenen De frequentie van het openbaar vervoer wordt voor de berekening bepaald door het gemiddeld aantal diensten per uur. Dit wordt berekend door het aantal stopdiensten van de ov-opstapplaats vast te stellen tijdens de drukste aankomst- en vertrektijden bij het gebouw of tijdens de gebruikstijden van het gebouw op een normale dag (zie Gebruikstijden), gedeeld door het aantal uren binnen die periode. Bijvoorbeeld: het gemiddelde aantal diensten voor een beoordeling van een gebouw dat open is tussen 08:00-19:00 uur (11 uur ) en zich in de nabijheid bevindt van een bushalte met 35 stopdiensten gedurende deze periode is 3,2 (gelijk aan een gemiddelde dienstfrequentie van ongeveer 20 minuten). Meervoudige diensten Diensten die werken vanaf meer dan één opstapplaats in de buurt van het gebouw, bijvoorbeeld twee aparte bushaltes waar dezelfde bus stopt, tellen slechts één keer mee; gemeten vanaf de dichtstbijzijnde opstapplaats tot het gebouw. Verschillende diensten op dezelfde opstapplaats kunnen afzonderlijk in aanmerking worden genomen. Tweerichtingsroutes Routes gaan in twee richtingen, er wordt slechts 1 richting in de berekening meegenomen. Voor het berekenen van de index wordt echter alleen de richting met de hoogste frequentie meegenomen. Bewijsmateriaal Criteria Tussentijdse ontwerpfase Definitieve opleverfase Alle bewijsvoorwaarde n Er dient onomstotelijk te worden bewezen dat de criteria uit deze credit zijn behaald. Hiertoe kunnen één of meer van de passende bewijstypen die worden vermeld in hoofdstuk 4.0 BREEAM NL Bewijsmateriaal gebruikt worden. BREEAM-NL Consultatie Pagina 6 van 22 Dutch Green Building Council

7 Aanvullende informatie Relevante definities Bereikbaarheidsindex De maatstaf die dient als indicator voor de toegankelijkheid en dichtheid van het openbaarvervoersnet op het desbetreffende punt (in geval van BREEAM, een gebouw). De index is afhankelijk van de nabijheid en verscheidenheid van het openbaarvervoersnet en het niveau van de frequentie betreffende de dienstverlening op de ov-opstapplaats. BREEAM Tra 01-calculator Een op een spreadsheet gebaseerde calculator die gebruikt wordt om de bereikbaarheidsindex voor het gebouw te berekenen en vast te stellen wat het aantal behaalde BREEAM-punten is. Relevante Ov-opstapplaats Hieronder wordt verstaan een ov-opstapplaats van één of meerdere modaliteiten (snel)bus, tram, metro, trein) dat aansluiting geeft tot het lokale en regionale openbaarvervoernetwerk. Een relevante ov-opstapplaats betreft elke bushalte binnen 650m en een tram- metro- of treinstation (rail) binnen 1000m van de hoofdingang van het gebouw, gemeten via de kortst loopbare afstand via veilige looproutes. Hoofdingang gebouw De hoofdingang van het gebouw is de ingang van het beoordeelde gebouw die rechtstreeks in verbinding staat met de receptie van het hoofdgebouw, de looproutes, liften of trappen én is toegankelijk voor de meeste aankomende personeelsleden en bezoekers van het gebouw; het is niet de zij- ingang (tenzij de zij- ingang ook de ingang van het gebouw is, bijvoorbeeld een gebouw dat aan een openbare weg grenst). Gebruikstijden BREEAM tracht de bereikbaarheid van het gebouw met het openbaar vervoer vast te stellen voor de periode wanneer de meeste gebruikers van het gebouw van en naar het gebouw reizen. Als door dienstpatronen de meeste gebruikers van het gebouw (meer dan 80%) aankomen of weggaan gedurende een bepaalde periode, bijvoorbeeld een kantoorgebouw waar de meeste kantoormedewerkers tussen uur aankomen, dan kan die periode gebruikt worden als een alternatief voor de openingstijden van het gebouw. De periodes die gezien worden als rustige uren, en dus als periodes waarin er weinig tot geen openbaar vervoer is, hoeven niet in de beoordeling van deze credit te worden meegenomen. Normale dag Een normale dag is een dag die staat voor de periode wanneer de meeste gebruikers en bezoekers van en naar het gebouw reizen. Voor de meeste gebouwen is dit een doordeweekse dag. Bij het kiezen van een normale dag moet de Assessor controleren of de dienstroosterinformatie voor die dag redelijkerwijs representatief is voor de bereikbaarheid met het openbaar vervoer tijdens gebruikstijden voor de gehele werkweek. Overige informatie Geen Referenties PTAL-methode: Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 7 van 22

8 Tra 02 Afstand tot voorzieningen Aantal beschikbare punten Verplicht vanaf Project gebonden Defaultcredit Filtercredit Exemplary Performance 1 nee ja nee nee nee Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 ja nee nee ja Alleen van toepassing bij functieverandering Doel Het erkennen en stimuleren van ontwikkelingen in de nabijheid van lokale voorzieningen waardoor transport gerelateerde emissies en files worden gereduceerd. Beoordelingscriteria Het volgende toont aan dat aan de criteria wordt voldaan: Eén punt Voorzieningen aanwezig 1 Er zijn tenminste drie basisvoorzieningen binnen een loopafstand van 500 meter aanwezig vanaf de hoofdingang van het gebouw. 2 Minimaal één van de overige voorzieningen is binnen een loopafstand van 500 meter aanwezig vanaf de hoofdingang van het gebouw Aanvullingen op de criteria Ref Onderwerp Omschrijving Toepassingsgebied en scope CN1 Toepassingsgebied Projecten waarvan deel 1 en/of deel 4 wordt beoordeeld: Deze credit is van toepassing op alle functies. Projecten waarvan enkel deel 2 en/of deel 3 wordt beoordeeld: Deze credit is niet van toepassing. Algemeen CN2 Basisvoorzieningen De volgende voorzieningen worden gezien als basisivoorzieningen: - Verkooppunt van etenswaren (supermarkt, restaurant, kantine, lunchroom) - (Toegang tot geld) Geldautomaat (pin) - Recreatie- of Sportfaciliteit(en) - Publieke ruimte (park, plein, binnenplaats) - Kinderopvang of crèche BREEAM-NL Consultatie Pagina 8 van 22 Dutch Green Building Council

9 CN3 CN4 Overige voorzieningen Collectieve voorzieningen Overige voorzieningen zijn: - Kiosk-achtige voorziening - Zorgwinkel of apotheek - Kapper - Fietsenmaker - Stomerij - Bloemenzaak - Tankstation Een voorziening kan zich bevinden of onderdeel uitmaken van een ander soort voorziening. Bijvoorbeeld: als er een geldautomaat in een supermarkt is wordt dit gezien als twee voorzieningen. Het is geen vereiste van deze credit dat elke voorzieningen 'op zichzelf moet staan'. C N5 Voorzieningen in het beoordeelde gebouw of op de locatie Een voorziening in het gebouw of op dezelfde locatie als het ontwikkelingsproject voldoet aan de beoordelingscriteria. C N6 Gefaseerde renovatie- /ontwikkelingsprojecten In geval van een grote gefaseerde renovatie of ontwikkeling van een locatie waar nieuwe vervoersvoorzieningen zullen komen, die ten tijde van beoordeling nog niet gereed zijn, kunnen dergelijke faciliteiten bij de beoordeling mee worden genomen, op voorwaarde dat: 3. De vervoersvoorzieningen zullen gebruiksklaar zijn wanneer 25% van alle fasen voltooid en klaar voor ingebruikname is; OF 4. De vervoersvoorzieningen zullen gebruiksklaar zijn binnen 25% van de totale bouwtijd voor de fase waarvan het beoordeelde gebouw deel uitmaakt, gemeten vanaf de datum van voltooiing van die fase. Als de vervoersvoorzieningen niet binnen twee jaar na de ingebruikname van het gebouw gebruiksklaar zijn, kunnen ze niet in de beoordeling worden meegenomen. Methodiek Geen. Bewijsmateriaal Criteria Ontwerpfase Opleverfase Alle Bewijsvoorwaarden Er dient onomstotelijk te worden bewezen dat de criteria uit deze credit zijn behaald. Hiertoe kunnen één of meer van de passende bewijstypen die worden vermeld in hoofdstuk 4.0 BREEAM NL Bewijsmateriaal gebruikt worden. Aanvullende informatie Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 9 van 22

10 Relevante definities Voorzieningen Voorzieningen (zoals vermeld) die zich binnen de vereiste afstand (in meters) van het gebouw bevinden en toegankelijk zijn via veilige looproutes, bijv. stoepen of paden en veilige oversteekplaatsen of, indien aanwezig, speciaal daarvoor bedoelde voetgangersoversteekplaatsen. De afstand moet niet in een rechte lijn, 'hemelsbreed', worden gemeten tenzij de voetgangersroute zo loopt. Publieke ruimte (park, plein, binnenplaats) Een ruimte waar de gebruikers van het gebouw een aangename pauze kunnen houden. Een kantoorgebouw kan bijvoorbeeld voordeel halen uit een ruimte waar buiten gezeten en geluncht kan worden. Deze ruimtes moeten groot genoeg zijn waar een aanzienlijk deel van de gebouwgebruikers gebruik van kan maken. Recreatie- of Sportfaciliteiten Voorizeningen waar de gebruikers van het gebouw lichaamsbeweging hebben en een gezonde levensstijl behouden. Hiermee wordt bijvoorbeeld bedoeld een aanwezige sporthal, zwembad, sportschool of speelruimten bij scholen. Overige informatie Geen. BREEAM-NL Consultatie Pagina 10 van 22 Dutch Green Building Council

11 Tra 03 Aanbod van alternatief vervoer Aantal beschikbar e punten Verplicht vanaf Project gebonden Defaultcredit Filtercredit Exemplary Performance 4 nee Ja nee nee nee Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 ja nee nee ja Van toepassing op alle functies Doel Het erkennen en stimuleren van het aanbod van alternatief vervoer, waardoor gebouwgebruikers worden gestimuleerd om te kiezen voor een ander vervoermiddel dan de auto. Beoordelingscriteria De credit is onderverdeeld in twee delen: - Voetgangers en fietsers veiligheid (1 punt) - Maatregelen voor alternatief vervoer (maximaal 2 punten) Er wordt aangetoond dat aan volgende criteria wordt voldaan: Eén punt Voetgangers en fietsers veiligheid 1. Een fietspad dient vanaf de openbare weg (openbare fietspaden) direct aan te sluiten op een duidelijk aangegeven fietsenstalling. 2. Een fietspad kruist bij voorkeur geen weg. Indien een fietspad een weg kruist, dient dit duidelijk in kleur en markering op de weg te worden aangegeven. 3. Een voetpad dient vanaf de openbare weg direct aan te sluiten op de hoofdingang van het gebouw 4. Een voetpad is gescheiden van gemotoriseerd verkeer en fietsverkeer. Indien een voetpad een weg kruist, dient de weg omhoog te lopen naar het niveau van het voetpad, in plaats van het verlagen van het voetpad. 5. Het fiets- en voetpad is per richting minimaal 1,50 meter breed en dient additioneel op de minimale breedte van de weg te zijn. 6. Het fiets- en voetpad is verlicht volgens NEN Maximaal 3 punten - Maatregelen voor alternatief vervoer 5. Aan de hand van tabel XX kunnen punten worden toegekend voor geïmplementeerde maatregelen voor alternatieve vervoersmogelijkheden uit tabel YY. Tabellen Tabel XX: Behaald aantal punten voor geïmplementeerde maatregelen voor alternatieve vervoersmogelijkheden Beschikbare Aantal vereiste maatregelen uit tabel BREEAM-NL YY Punten Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 11 van 22

12 Tabel YY: Maatregelen betreffende alternatief vervoer Ref Maatregel A Als er fietsenstallingen worden geplaatst die voldoen aan de minimumeisen uit tabel ZZ (zie Tabellen). B Als ten minste twee van de volgende typen fietsvoorzieningen worden aangeboden aan alle gebruikers van het gebouw (inclusief leerlingen indien van toepassing op het gebouwtype): a. Douches (10% van het aantal stallingplaatsen met een minimum van twee); b. Kleedkamers (10% van het aantal stallingsplaatsen met een minimum van twee); c. Kluisjes (20% van het aantal stallingsplaatsen met een minimum van twee); d. Droogruimte voor natte kleding. C Aanbod van elektrische oplaadpunten voor ten minste 5% van de totale parkeercapaciteit voor het gebouw, met een minimum van 2 plaatsen. D Voorzien in het volgende: Bij de ontwikkeling wordt carpoolen gestimuleerd en gefaciliteerd door een carpoolinformatiepunt (dit mag een website zijn) met informatie over carpoolen en de mogelijkheid om werknemers met carpoolmogelijkheden bij elkaar te brengen. Voor carpoolers zijn prioriteit parkeerplaatsen aangewezen op locaties nabij de (hoofd) toegang van het gebouw. Het aantal carpoolplaatsen bedraagt minimaal 5% van de totale hoeveelheid parkeerplaatsen, met een minimum van 2 plaatsen. OF De medewerkers worden op de hoogste gebracht van de mogelijkheid tot commerciële autodeling en gefaciliteerd ten aanzien van reserveren en gebruik. Bij de ontwikkeling wordt in samenwerking met een organisatie voor autodeling (bijv. Autodate/Greenwheels) faciliteiten aangebracht om deze voorziening voor werknemers beschikbaar te maken. Ten denken valt aan: Gereverseerde parkeerplaatsen ten behoeve van één of meerdere auto s en/of automatisch sleuteluitgiftesysteem. E Het gebouw beschikt over een Dynamisch Reizigersinformatiesysteem (DRIS) met details over alternatieve vervoersmogelijkheden, zoals bustijden, carpoolen en fietsroutes. Deze informatiepunten moeten logisch geplaatst zijn en toegankelijk zijn voor alle gebruikers van het gebouw. F Als er voorzieningen op locatie worden aangeboden die ervoor zorgen dat er minder gereisd hoeft te worden (rekening houdend met de activiteiten die in het gebouw worden ondernomen). BREEAM-NL Consultatie Pagina 12 van 22 Dutch Green Building Council

13 Tabel ZZ: Fietsenstallingen Gebouwtype Criteria Kantoren en industrie Overdekte en verlichte fietsenstallingen voor minimaal: - 10% van het totale aantal gebouwgebruikers tot 500 gebruikers; - 7% van het totale aantal gebouwgebruikers van 501 tot 1000 gebruikers; - 5% van het totale aantal gebouwgebruikers van 1000 gebruikers of meer. Verlichting voldoet aan de NEN-EN , waarbij de fietsenstalling moet voldoen aan de grenswaarden van een parkeergarage (Tabel , Em en Uo) Onderwijsfunctie Overdekte en verlichte fietsenstallingen voor minimaal 20% van het equivalent aan fulltime werknemers. Het bij het schooltype behorende minimumaantal overdekte fietsenstallingen per leerling/student moet aanwezig zijn: - Bassischool: minimaal 40 stallingsplaatsen per 100 leerlingen. - Voortgezet onderwijs: minimaal 70 stallingsplaatsen per 100 leerlingen. - Vervolgopleiding: minimaal 70 stallingsplaatsen per 100 studeren. - Kinderdagverblijf: minimaal 10 stallingsplaatsen per 100 kinderen. Verlichting voldoet aan de NEN-EN , waarbij de fietsenstalling moet voldoen aan de grenswaarden van een parkeergarage (Tabel , Em en Uo) Winkels, logies en bijeenkomst Overdekte en verlichte fietsenstallingen voor minimaal 10% van het equivalent aan fulltime werknemers. 5% van het totale aantal parkeerplaatsen voor bezoekers (exclusief invalideparkeerplaatsen). Met een minimum van 10 stallingsplaatsen. Elke ontwikkeling die voorziet in minimaal 50 stallingen plaatsen voor bezoekers, ongeacht het aantal, parkeerplaatsen, voldoet aan de eisen. De stallingplaatsen van de werknemers en bezoekers mogen gezamenlijk worden gerealiseerd, maar mogen niet bij elkaar opgeteld worden om te komen tot de gestelde eis. Verlichting voldoet aan de NEN-EN , waarbij de fietsenstalling moet voldoen aan de grenswaarden van een parkeergarage (Tabel , Em en Uo) Aanvullingen op de criteria Ref Onderwerp Omschrijving Toepassingsgebied en scope CN1 Toepassingsgebied Projecten waarvan deel 1 en/of deel 4 wordt beoordeeld: Deze credit is van toepassing op alle functies. Projecten waarvan enkel deel 2 en/of deel 3 wordt beoordeeld: Deze credit is niet van toepassing. Algemeen CN2 Risico s De locatie is zo ingericht dat er minimale risico s zijn voor voetgangers en fietsers doormiddel van veilige fiets- en wandelpaden. CN3 Default punt Indien de fietsenstallingen direct op de openbare weg zijn aangesloten (zonder fietspad op het terrein), kan het eerste punt default worden toegekend. De locaties van de fietsenstallingen gelegen aan de openbare weg dienen aangegeven te worden. Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 13 van 22

14 CN4 Scholen De aansluiting van fiets- en voetpaden op de openbare weg moet veilig zijn. Dit wordt bereikt door middel van vrij liggende fiets- en voetpaden en oversteekplaatsen met verkeer remmende maatregelen voor gemotoriseerd verkeer (zoals: drempels, zebrapaden, verkeerslichten, e.d.) CN5 Fietspaden en/of voetpaden door of naar parkeergarages Indien fietspaden en/of voetpaden door of naar eventuele parkeergarage lopen, dan dienen ze daar ook aan de eisen te voldoen. Er hoeft geen gescheiden of verhoogd pad aangelegd te worden maar er moet wel gedacht worden aan belijning, zebrapaden, etc. zodat de voetgangers/fietsers veilig kunnen bewegen. CN6 Bestaande voorzieningen Bestaande voorzieningen zoals fietsenstallingsplaatsen, oplaadpunten voor elektrische auto's, enzovoorts, kunnen worden gebruikt om het vereiste aantal te ondersteunen, maar moet in overeenstemming met de eisen om in de beoordeling mee te worden genomen zijn om te worden overwogen. CN7 Gefaseerde ontwikkelings projecten, zie criterium 2 In geval van een grote gefaseerde ontwikkeling van een locatie waar nieuwe vervoersvoorzieningen zullen komen, die ten tijde van beoordeling nog niet gereed zijn, kunnen dergelijke faciliteiten bij de beoordeling mee worden genomen, op voorwaarde dat de vervoersvoorzieningen zullen gebruiksklaar zijn wanneer 25% van alle fasen voltooid en klaar voor ingebruikname is. Als de vervoersvoorzieningen niet binnen twee jaar na de ingebruikname van het gebouw gebruiksklaar zijn, kunnen ze niet in de beoordeling worden meegenomen. Methodiek Geen. Bewijsmateriaal Criteria Ontwerpfase Opleverfase Alle Bewijsvoorwaarden Er dient onomstotelijk te worden bewezen dat de criteria uit deze credit zijn behaald. Hiertoe kunnen één of meer van de passende bewijstypen die worden vermeld in hoofdstuk 4.0 BREEAM NL Bewijsmateriaal gebruikt worden. Aanvullende informatie Relevante definities Hoofdingang gebouw De hoofdingang van het gebouw is de ingang van het beoordeelde gebouw die rechtstreeks in verbinding staat met de receptie van het hoofdgebouw, de looproutes, liften of trappen én is toegankelijk voor de meeste aankomende personeelsleden en bezoekers van het gebouw; het is niet de zij- ingang (tenzij de zij- ingang ook de ingang van het gebouw is, bijvoorbeeld een gebouw dat aan een openbare weg grenst). BREEAM-NL Consultatie Pagina 14 van 22 Dutch Green Building Council

15 DRIS Is een Dynamisch Reizigersinformatiesysteem waar actuele informatie en reistijden van OV in de omgeving worden gepresenteerd. De gebouwgebruikers kunnen deze zonder daarvoor handelingen te hoeven te verrichten en met meerdere personen tegelijk, van het paneel of scherm aflezen. Zie breeam.nl/hulp voor voorbeelden van Dynamische Reizigersinformatiesystemen. Openingstijden BREEAM tracht de bereikbaarheid van het gebouw met het openbaar vervoer vast te stellen voor de periode wanneer de meeste gebruikers van het gebouw van en naar het gebouw reizen. Als door dienstpatronen de meeste gebruikers van het gebouw (meer dan 80%) aankomt of weggaat gedurende een bepaalde periode, bijvoorbeeld een kantoorgebouw waar de meeste kantoormedewerkers tussen uur aankomen, dan kan die periode gebruikt worden als een alternatief voor de openingstijden van het gebouw. De periodes die gezien worden als rustige uren, en dus als periodes waarin er weinig tot geen openbaar vervoer is, hoeven niet in de beoordeling van deze credit te worden meegenomen. Verwijs (en maak gebruik van), als het beoordeelde gebouw 24 uur per dag geopend is of als de openingstijden op het moment van de beoordeling niet bekend zijn, naar tabel 36. Overige informatie - Referenties - Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 15 van 22

16 Tra 04 Maximale parkeercapaciteit Aantal beschikbare Verplicht vanaf Project gebonden Defaultcredit Filtercredit Exemplary Performance punten 2 nee Ja Nee Nee nee Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 ja nee nee ja Alleen van toepassing bij functieverandering Doel Het stimuleren van het gebruik van alternatief vervoer in plaats van het reizen met de auto, waardoor transport gerelateerde emissies en files worden gereduceerd en waardoor er minder parkeercapaciteit nodig is. Beoordelingscriteria Het volgende toont aan dat aan de criteria wordt voldaan: Maximaal twee punten - Parkeercapaciteit 1. De benodigde parkeercapaciteit wordt bepaald conform de maximale parkeercapaciteit uit Tabel XX. De maximale parkeercapaciteit is afhankelijk van de gebruiksfunctie en de behaalde Openbaar vervoer Bereikbaarheidsindex (ov- BI) afkomstig uit credit TRA 01 Aanbod van openbaar- en alternatief vervoer. De ov-bi bepaalt de max. Parkeercapaciteit en het maximaal te behalen punten. Tabellen Tabel XX Beschikbaar aantal punten in Tra04 Maximale parkeercapaciteit voor verschillende gebruiksfuncties Criteria Bereikbaarheidsindex gebouw < < 8 8 Beschikbare BREEAM-NL Punten Gebruiksfunctie Max. parkeercapaciteit 1 plaats per x gebruikers van het gebouw, waar x is: Kantoorfunctie, Industriefunctie Onderwijsfunctie, Winkelfunctie, Logiesfunctie, Bijeenkomstfunctie, Sportfunctie, Zorgfunctie BREEAM-NL Consultatie Pagina 16 van 22 Dutch Green Building Council

17 Aanvullingen op de criteria Ref Onderwerp Omschrijving Toepassingsgebied en scope CN1 Toepassingsgebied Deze credit is alleen van toepassing als er door het renovatie of inrichtingsproject een wisseling van gebruiksfunctie ontstaat. Algemeen CN3 Uitsluitingen Parkeerplaatsen die gereserveerd zijn voor de volgende gebruikers kunnen worden uitgesloten, op voorwaarde dat deze plaatsen voor dat gebruik bestemd zijn doormiddel van specifieke afmetingen, voorzien van de juiste borden of markeringen, etc.: 1. Gehandicapten 2. Motor 3. Autodeling (in geval van uitsluiting van autodelingsplaatsen moet de toekomstige eigenaar van het gebouw bevestigen dat er een uitvoerbaar beleid voor autodeling of carpoolen aanwezig is) CN4 Met andere gebouwen gedeelte parkeerplaatsen Als het beoordeelde gebouw deel uitmaakt van een grotere locatie waar de parkeerplaatsen niet toegewezen zijn aan aparte gebouwen, kan er aan de hand van een pro-rata benadering worden bepaald wat de parkeercapaciteit van het gebouw is. Als het beoordeelde gebouw voor 20% bezetting geld t.o.v. de totale gebouwenbezetting, moet 20% van het totale parkeerplaats aanbod aan het te beoordelen gebouw worden toegerekend. Hierbij worden zowel bestaande als toekomstige gebruikers meegenomen. In Tabel XX is de standaardbezettingsgraad per gebruiksfunctie te vinden. CN5 Bijeenkomstfunctie De bijeenkomstfunctie wordt bij de beoordeling van deze credit alleen apart gewaardeerd indien deze een openbare functie bekleed, zoals bijvoorbeeld een restaurant of evenementenlocatie. Indien in een kantoor, industrie- of schoolgebouw enkel de kantine, collegezalen en vergaderruimten een bijeenkomstfunctie betreft, worden deze op basis van de betreffende primaire functie gewaardeerd. Methodiek Deze Credit maakt gebruik van de OV-bereikbaarheidsindex zoals omschreven bij TRA01 en is berekend met de TRA01 calculator. Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 17 van 22

18 Bewijsmateriaal Criteria Tussentijdse ontwerpfase Definitieve opleverfase Alle bewijsvoorwaarde n Er dient onomstotelijk te worden bewezen dat de criteria uit deze credit zijn behaald. Hiertoe kunnen één of meer van de passende bewijstypen die worden vermeld in hoofdstuk 4.0 BREEAM NL Bewijsmateriaal gebruikt worden. Aanvullende informatie Relevante definities Gebruikers van het gebouw Onder gebruikers van het gebouw wordt verstaan: 1. Personeel (woon-werkverkeer en zakelijke reizen) 2. Leerlingen en studenten 3. Bezoekers 4. Klanten 5. Gebruikers in de gemeenschap 6. Mensen die goederen komen afleveren op of ophalen van bij het gebouw 7. Leveranciers en dienstverleners, die regelmatig in het gebouw of op het project werken en komen Overige informatie geen BREEAM-NL Consultatie Pagina 18 van 22 Dutch Green Building Council

19 Tra 05 Vervoersplan Aantal beschikbare punten Verplicht vanaf Project gebonden Defaultcredit Filtercredit Exemplary Performance 1 nee Ja nee nee nee Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 ja nee nee ja Van toepassing op alle functies Doel Stimuleren om vanuit de befrijfsvoering sterk milieubelastend transport te minimaliseren, waardoor transport gerelateerde emissies en files worden gereduceerd en overlast naar de omgeving beperkt wordt. Beoordelingscriteria De credit is onderverdeeld in twee delen: - Vervoersplan (1 punt) - Meerdere modaliteiten enkel industriefunctie (1 punt) Het volgende toont aan dat aan de criteria wordt voldaan: Eén punt - Vervoersplan 1. Het vervoersplan omvat een vervoersanalyse van de specifieke locatie waarin in ieder geval zijn opgenomen: a b c d e Indien van toepassing, transportpatronen van huidige gebruikers van het gebouw of de locatie. Transportpatronen en vervoersimpact van toekomstige gebruikers van het gebouw. Bestaande Ov-voorzieningen. Huidige infrastructuur en faciliteiten voor voetgangers en fietsers. Toegankelijkheid voor mensen met een handicap (voor verschillende niveaus van invaliditeit en slechtziendheid). 2. Aan de hand van de vervoersanalyse is er in de ontwerpfase een vervoersplan gemaakt dat alle vormen van transport omvat die relevant zijn voor het gebouwtype en de gebruikers/bezoekers. 3. Het vervoersplan omvat een pakket maatregelen die zijn of worden uitgevoerd gericht op het beheren en beheersen van het verkeer van en naar de locatie, met als doel het terug dringen van autokilometers en de bereikbaarheid van het gebied te behouden of te verbeteren. De maatregelen zijn gericht op de volgende aspecten: a Het voorkomen van vervoer (bijv. door opname in het ontwerp van flexplekken). b c d Het voorkomen van autogebruik (bijv. door goede voorzieningen voor fietsers en voetgangers, onderhandeling over verbeterd aanbod van ov, afleverservices of carpoolinformatievoorzieningen in publieke ruimten) Het verbeteren van het vervoermiddel (bijv. laadpunten voor elektrische auto s, tankstation met alternatieve brandstoffen). Het verbeteren van het gebruik van vervoersmiddelen (bijv. voorkeursparkeerplaatsen voor carpoolers). Eén punt Meerdere modaliteiten enkel industriefunctie Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 19 van 22

20 4. Het perceel is ontsloten via meerdere modaliteiten ten behoeve van het transport van goederen. 5. De faciliteiten om gebruik te kunnen maken van deze modaliteiten zijn aanwezig. Tabellen Geen. Aanvullingen op de criteria Ref Onderwerp Omschrijving Toepassingsgebied en scope CN1 Toepassingsgebi ed Projecten waarvan deel 1 en/of deel 4 wordt beoordeeld: De creditcriteria 1 tot en met 3 zijn van toepassing op alle functies. Creditcriteria 4 en 5 zijn alleen van toepassing op projecten met een industriefunctie Projecten waarvan enkel deel 2 en/of deel 3 wordt beoordeeld: Deze credit is niet van toepassing. Algemeen CN3 Bestaand vervoersplan Indien er gebruik wordt gemaakt van een actueel vervoersplan, dat in overstemming is met de criteria, hoeft de vervoersanalyse niet te worden gedaan. CN4 Maatregelen vervoersplan De volgende maatregelen kunnen in overweging worden genomen als onderdeel van het vervoersplan voor de locatie: Parkeerplaatsen voor carpoolers beschikbaar stellen. Speciale en handig geplaatste fietsenstallingen en omkleedfaciliteiten aanbieden of de bestaande faciliteiten verbeteren door middel van betere beveiliging, verlichting, aanbod en toegang. Toegangsbeperking of kosten in rekening brengen voor het parkeren van auto's. Financiële stimulansen en voordelen voor lopen, fietsen of carpoolen. Informatie over het openbaar vervoer of carpoolen verschaffen in lobby's. Verbeterde, veilige toegang voor voetgangers en fietsers voor zover haalbaar en binnen het bereik van de bestaande locatie (voor alle soorten gebruikers, ongeacht hun mobiliteitsniveau of slechtziendheid) door middel van verbeterde verlichting, wegmarkering en borden voor fiets- en voetgangersroutes naar aangrenzende routes, ov-knooppunten en voorzieningen, en aanbod van nieuwe of verbeterde oversteekpunten voor voetgangers en fietsers. Aanbod van geschikte afzetpunten voor taxi's en van wachtruimten. Verbeterde verlichting, groenvoorziening en beschutting om wachtruimten voor voetgangers en het openbaar vervoer aangenamer te maken. Onderhandelen over betere busdiensten, bijvoorbeeld bus routes veranderen of kortingen aanbieden. Etc. BREEAM-NL Consultatie Pagina 20 van 22 Dutch Green Building Council

21 CN5 Als de eindgebruiker of de eigenaar niet bekend is Er is ook een vervoersplan nodig als er niet bekend is wie de eindgebruiker of eigenaar is/wordt, alhoewel dit ook een tussentijds vervoersplan mag zijn of een vervoersplan waarin alle onderwerpen waarop de beoordelingscriteria van toepassing zijn aan bod komen. De ontwikkelaar moet bevestigen dat er een kopie van het vervoersplan overhandigd zal worden aan de toekomstige huurders, eigenaar of gebruikers van het gebouw, zodat het als basis kan dienen voor hun eigen vervoersplan. CN6 Modaliteiten Een modaliteit is een wijze waarop het transport van goederen kan plaatsvinden. Gebouwen zijn standaard aangesloten op het wegennetwerk en transport van goederen via de weg wordt gezien als één modaliteit. Voor een andere modaliteit, bijvoorbeeld rail of water, moet worden aangetoond dat faciliteiten om hier gebruik, van te maken, zoals overslagmaterieel, aanwezig zijn. Methodiek Geen. Bewijsmateriaal Criteria Tussentijdse ontwerpfase Definitieve opleverfase Alle bewijsvoorwaarde n Er dient onomstotelijk te worden bewezen dat de criteria uit deze credit zijn behaald. Hiertoe kunnen één of meer van de passende bewijstypen die worden vermeld in hoofdstuk 4.0 BREEAM NL Bewijsmateriaal gebruikt worden. Aanvullende informatie Relevante definities Vervoersplan Een vervoersplan is een plan voor het beheren en beheersen van alle reis- en vervoersaspecten binnen een organisatie, om de bereikbaarheid van een gebied te behouden of te verbeteren. Een vervoersplan bevat zowel fysieke als gedragsmaatregelen om de reismogelijkheden uit te breiden en ervoor te zorgen dat het minder vaak voorkomt dat mensen alleen met de auto reizen. Het vervoersplan moet gericht zijn op de volgende aspecten: Voorkomen van vervoer (stimuleren telewerken). Voorkomen vaan autogebruik (stimuleer gebruik van fiets, openbaar vervoer (zie TRA7) en andere alternatieven). Verbeter het vervoermiddel (zoals zuinige auto s, cruisecontrol). Verbeter het gebruik van het vervoersmiddel (bijv. door rijstijltraining, carpoolen en betere beladingsgraad). Gebruikers van het gebouw Als de term 'gebruikers van het gebouw' wordt gebezigd, wordt er verwezen naar het volgende, al naar gelang het gebouwtype: 8. Personeel (woon-werkverkeer en zakelijke reizen) 9. Leerlingen en studenten 10. Bezoekers 11. Klanten Dutch Green Building Council BREEAM-NL Consultatie Pagina 21 van 22

22 12. Gebruikers in de gemeenschap 13. Mensen die goederen komen afleveren op of ophalen van het project 14. Leveranciers en dienstverleners, die regelmatig in het gebouw of op het project werken en komen Aanvullende informatie Wet Milieubeheer In de Wet Milieubeheer is een passage opgenomen die bepaalt dat inrichtingen de uitstoot door vervoer van en naar de inrichting zo veel mogelijk moeten beperken. Dat is een belangrijk aangrijpingspunt voor de toepassing van mobiliteitsmanagement en schone voertuigen. Bij de Wet Milieubeheer hoort een AMvB waarin een voorstel staat voor een ministeriële regeling voor mobiliteitsmanagement. Dit bevat een puntensysteem dat bedrijven met meer dan 50 werknemers verplicht maatregelen te nemen om aan milieueisen te voldoen. Het gaat om maatregelen als telewerken, fietsen, openbaar vervoer en schone auto s. Alleen verleiden tot een andere mobiliteitskeuze blijkt in de praktijk niet voldoende om werkgevers over de streep te trekken. De nadruk ligt op het uitvoeren van maatregelen en niet op het maken van vervoersplannen BREEAM-NL Consultatie Pagina 22 van 22 Dutch Green Building Council