Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 5 JANUARI 2016 P N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P N 1. V L A V H,, beklaagde, eiser, met als raadsman mr. Luc Savelkoul, advocaat bij de balie te Hasselt, 2. A A A R C B, beklaagde, eiseres, met als raadsman mr. Natascha Bielen, advocaat bij de balie te Hasselt, de beide cassatieberoepen tegen 1. NV P H,,

2 5 JANUARI 2016 P N/2 2. BVBA M S, 3. M S, 4. B V, 5. A P, 6. W S, burgerlijke partijen, 7. J D, 8. Bernard MAILLEUX, Felix RUYSSCHAERT en Mark BERNAERTS, kantoorhoudende te 3700 Tongeren, Achttiende Oogstwal 37, in hun hoedanigheid van curator over het faillissement van BVBA VIA PROJECTS, burgerlijke partijen, 9. Bernard MAILLEUX, Felix RUYSSCHAERT en Mark BERNAERTS, kantoorhoudende te 3700 Tongeren, Achttiende Oogstwal 37, in hun hoedanigheid van curator over het faillissement van BVBA ARB WONINGBOUW, burgerlijke partijen, verweerders. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF De cassatieberoepen zijn gericht tegen een arrest van het hof van beroep te Antwerpen, correctionele kamer, van 7 april 2014.

3 5 JANUARI 2016 P N/3 In afzonderlijke memories die aan dit arrest zijn gehecht, voeren de eisers elk twee middelen aan. Voorzitter Paul Maffei heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal met opdracht Alain Winants heeft geconcludeerd. I. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling Eerste middel van de eiser 1 Eerste onderdeel 1. Het onderdeel voert schending aan van artikel 6 EVRM, artikel 149 Grondwet en artikel 195 Wetboek van Strafvordering: het arrest verklaart de eiser 1 schuldig aan de telastlegging A.III.c van de zaak II op grond van het bestaan van een overeenkomst tussen de verweerders 4 en 5 en ARB Woningbouw bvba; de misdrijven valsheid in geschriften en gebruik van valse geschriften vereisen als constitutief bestanddeel een waarheidsvermomming; deze waarheidsvermomming zou bestaan in een verwijzing naar een onbestaande aannemingsovereenkomst d.d of ; in zijn conclusie voerde de eiser 1 het bestaan van dergelijke overeenkomst aan om aldus tot de vrijspraak te besluiten; het arrest stelt evenwel niet vast dat er geen overeenkomst bestond tussen VIA Projects bvba (voorheen ARB VIA bvba), enerzijds, en de verweerders 4 en 5, anderzijds; aldus is het arrest niet regelmatig met redenen omkleed. 2. Het arrest oordeelt: [De verweerders 4 en 5] hadden wel degelijk een overeenkomst met de firma bvba ARB Woningbouw (..). Een eventuele samenwerking tussen de bvba ARB Woningbouw en de bvba VIA PROJECTS, die op contractueel vlak onbekend was voor de curatoren, doet geen afbreuk aan het gegeven dat de bvba VIA PROJECTS geen voorschotfactuur ( ) kon versturen aan de klanten van bvba ARB Woningbouw. Met deze redenen geeft het arrest te kennen dat er geen overeenkomst bestond tussen VIA Projects bvba en de verweerders 4 en 5.

4 5 JANUARI 2016 P N/4 Het middel berust op een onjuiste lezing van het arrest en mist bijgevolg feitelijke grondslag. Tweede onderdeel 3. De eiser voert schending aan van artikel 6 EVRM, artikel 149 Grondwet en artikel 195 Wetboek van Strafvordering : het arrest verklaart de eiser schuldig aan de telastlegging A.III.c van de zaak II en oordeelt daartoe dat er een overeenkomst bestaat tussen ARB Woningbouw bvba, enerzijds, en de verweerders 4 en 5, anderzijds, dat VIA Projects bvba aan deze verweerders niet kon factureren en dat de voorschotfactuur vals is; de misdrijven valsheid in geschriften en gebruik van valse geschriften vereisen als constitutief bestanddeel een bedrieglijk opzet; conform de omschrijving van telastlegging A.III.c van de zaak II bestaat dit bedrieglijk opzet in het voorschot te laten uitbetalen op de rekening van de BVBA VIA PROJECTS en niet over te maken aan BVBA ARB WONINGBOUW in de wetenschap dat BVBA ARB WONINGBOUW in faling zou gaan, tevens teneinde het kunnen plegen van de feiten als omschreven sub D. ; in zijn syntheseberoepsbesluiten betwist de eiser 1 het bestaan van het moreel element; het arrest stelt in zijn beoordeling over de telastlegging A.III.c van de zaak II niet vast dat er in hoofde van de eiser 1 sprake is van het bedrieglijk opzet en beantwoordt aldus niet het desbetreffende verweer. 4. Met betrekking tot het kunnen plegen van de feiten als omschreven sub D van de zaak II voert de eiser 1 in zijn syntheseberoepsbesluiten slechts aan: Al geenszins wordt bewezen dat concluant deze feiten zou plegen om de feiten onder tenlastelegging D te kunnen plegen. 5. Het arrest verklaart de telastlegging A.III.c van de zaak II bewezen zoals in de aanhef ervan omschreven in de bewoordingen van de wet. Het stelt dus vast dat het feit gepleegd werd met onder meer het bedrieglijk oogmerk het kunnen plegen van de feiten als omschreven sub D. Aldus beantwoordt het arrest het bedoelde verweer, stelt het vast dat het vereiste moreel bestanddeel aanwezig is en is de beslissing naar recht verantwoord. Het onderdeel kan niet worden aangenomen.

5 5 JANUARI 2016 P N/5 Derde onderdeel 6. De eiser voert schending aan van artikel 6 EVRM, artikel 149 Grondwet, artikel 195 Wetboek van Strafvordering en de artikelen 196 en 197 Strafwetboek: het arrest verklaart de eiser schuldig aan de telastlegging A.III.c van de zaak II en oordeelt daartoe dat er een overeenkomst bestaat tussen ARB Woningbouw bvba, enerzijds, en de verweerders 4 en 5, anderzijds, dat VIA Projects bvba aan deze verweerders niet kon factureren en dat de voorschotfactuur vals is; de misdrijven valsheid in geschriften en gebruik van valse geschriften vereisen als constitutief bestanddeel een strafrechtelijk beschermd geschrift; een factuur waarvan de controle van valse vermeldingen mogelijk is en die enkel aan de schuldenaar wordt voorgelegd, is geen strafrechtelijk beschermd geschrift in de zin van de artikelen 196 en 197 Strafwetboek, het bestreden arrest stelt niet vast dat de voorschotfactuur van VIA Projects bvba een strafrechtelijk beschermd geschrift is; aldus is het bestreden arrest niet regelmatig met redenen omkleed en niet naar recht verantwoord. 7. Het arrest verklaart de telastlegging A.III.c bewezen in de bewoordingen van de wet. Aldus stelt het vast dat alle constitutieve bestanddelen van het misdrijf verenigd zijn en, bijgevolg, dat de valsheid, voorwerp van die telastlegging, een beschermd geschrift betreft. Bij afwezigheid van daartoe strekkende conclusie hoeft het arrest die beslissing niet nader te motiveren. In zoverre kan het onderdeel niet worden aangenomen. 8. Voor het overige gaat het onderdeel ervan uit dat de controle van de vermeldingen van de aan de verweerders 4 en 5 gerichte factuur door hen mogelijk was. Aldus verplicht het onderdeel tot een onderzoek van feiten waarvoor het Hof geen bevoegdheid heeft en is het niet ontvankelijk. Vierde onderdeel 9. Het onderdeel voert schending aan van de artikelen 1319, 1320 en 1322 Burgerlijk Wetboek: het arrest oordeelt dat de verweerders 4 en 5 een overeenkomst hadden met ARB Woningbouw bvba en een eventuele samenwerking tussen deze vennootschap en VIA Projects bvba geen afbreuk doet aan het gegeven

6 5 JANUARI 2016 P N/6 dat deze laatste geen voorschotfactuur kon verzenden aan de klanten van ARB Woningbouw bvba; uit die redenen, gelezen in samenhang met de tenlastelegging A.III.c van zaak II, blijkt dat het arrest de overeenkomst met bvba ARB Woningbouw beschouwt als de enige aannemingsovereenkomst op basis waarvan een voorschot aan de verweerders 4 en 5 kon worden gefactureerd; deze overeenkomst heeft slechts betrekking op een deel van de werken en bevat geen betalingsverplichting van een voorschot; door deze overeenkomst als enige aannemingsovereenkomst op grond waarvan een voorschot gefactureerd kon worden te beschouwen, geeft het arrest aan deze overeenkomst een uitlegging die onverenigbaar is met de inhoud ervan zodat het de bewijskracht van deze akte miskent. 10. Het arrest geeft geen uitlegging van de overeenkomst tussen ARB Woningbouw bvba en de verweerders 4 en 5 en miskent bijgevolg de bewijskracht ervan niet. In zoverre mist het onderdeel feitelijke grondslag. 11. In zoverre het onderdeel ervan uitgaat dat de aannemingsovereenkomst met ARB Woningbouw bvba slechts een deel van de aannemingswerken betreft en geen betalingsverplichting van een voorschot bevat, verplicht het tot een onderzoek van feiten waarvoor het Hof niet bevoegd is en is het niet ontvankelijk. Vijfde onderdeel 12. Het onderdeel voert schending aan van artikel 149 Grondwet en artikel 1138, 4, Gerechtelijk Wetboek: het arrest spreekt de eiser vrij voor de feiten vervat onder de telastleggingen A.III.a en A.III.b van zaak II, maar verklaart hem schuldig aan de telastlegging A.III.c van die zaak; voor alle feiten bestaan gelijkaardige samenwerkingsovereenkomsten; hoewel het om gelijkaardige feiten gaat, leiden deze overeenkomsten tot vrijspraak voor de telastleggingen A.III.a en A.III.b, terwijl ze voor de telastlegging A.III.c niet tot vrijspraak leiden; die redenen die tot deze respectieve beslissingen leiden, zijn tegenstrijdig. 13. In zoverre het onderdeel aanvoert dat de samenwerkingsovereenkomsten die betrekking hebben op de feiten van de telastleggingen A.III. a, A.III. b en A.III.c van de zaak II gelijkaardig zijn, moeten leiden tot de vrijspraak voor de telastlegging A.III.c en dat het voor die telastleggingen gaat om gelijkaardige feiten, ver-

7 5 JANUARI 2016 P N/7 plicht het tot een onderzoek van feiten waarvoor het Hof niet bevoegd is en is het niet ontvankelijk. 14. Er bestaat tegenstrijdigheid in de motivering als bedoeld bij artikel 149 Grondwet en artikel 1138, 4, Gerechtelijk Wetboek wanneer er een tegenstrijdigheid bestaat tussen de redenen van de beslissing onderling of tussen de redenen en het dictum. Dit is niet het geval wanneer de tegenstrijdigheid bestaat tussen de redenen van de beslissing en de gegevens van het strafdossier. In zoverre het onderdeel uitgaat van een andere rechtsopvatting, faalt het naar recht. Tweede middel van de eiser Het middel voert schending aan van artikel 149 Grondwet en artikel 1138, 4, Gerechtelijk Wetboek: het arrest is tegenstrijdig gemotiveerd door, enerzijds, de eiser 1 vrij te spreken voor de feiten vervat onder de telastleggingen A.III.a, A.III.b, A.III.d, B.II.a, B.II.b en B.II.d van zaak II en daardoor de algemene overwegingen van de eerste rechter inzake de schuldigverklaring van de eiser 1 aan de feiten vervat onder de telastleggingen A.III, A.IV en B.II van zaak II te hervormen en, anderzijds, deze algemene overwegingen van de eerste rechter bij te treden en tot de zijne te maken om de eiser 1 te veroordelen voor de feiten vervat onder telastlegging B.II.c van zaak II. 16. Het feit dat de rechter in hoger beroep de veroordeling door de eerste rechter voor bepaalde telastleggingen in een vrijspraak hervormt, houdt niet in dat daardoor de redenen van het beroepen vonnis die de aanvankelijke veroordeling ondersteunden en die gemeen zijn aan de veroordeling wegens andere telastleggingen, die in hoger beroep wordt bevestigd, voor de bevestiging van die veroordeling in hoger beroep niet meer geldig zijn en niet door de appelrechters kunnen worden hernomen. Dit levert geen tegenstrijdigheid in de motivering op. Het middel dat uitgaat van een andere rechtsopvatting, faalt naar recht.

8 5 JANUARI 2016 P N/8 Middelen van de eiseres De middelen hebben dezelfde strekking als deze van de eiser 1 en moeten om de redenen vermeld in de antwoorden daarop, worden verworpen. Ambtshalve onderzoek van de beslissingen op de strafvordering 18. De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven vormen zijn in acht genomen en de beslissingen zijn overeenkomstig de wet gewezen. Dictum Het Hof, Verwerpt de cassatieberoepen. Veroordeelt de eisers tot de kosten. Bepaalt de kosten op 173,31 euro. Dit arrest is gewezen te Brussel door het Hof van Cassatie, tweede kamer, samengesteld uit voorzitter Paul Maffei, als voorzitter, de raadsheren Filip van Volsem, Alain Bloch, Erwin Francis en Sidney Berneman, en op de openbare rechtszitting van 5 januari 2016 uitgesproken door voorzitter Paul Maffei, in aanwezigheid van advocaat-generaal met opdracht Alain Winants, met bijstand van griffier Frank Adriaensen.

9 5 JANUARI 2016 P N/9 F. Adriaensen S. Berneman E. Francis A. Bloch F. Van Volsem P. Maffei

10 Verzoekschrift VERZOEKSCHRIFT/1