Navigatie groene groei
|
|
- Jurgen Bruno Moens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Navigatie groene groei Beleidspijlers en domeinen Groene groei Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 2015
2 Voedsel Beleidsthema s en doelen groene groei Groene groei Slimme marktprikkels Stimulerende wet- en regelgeving Innovatie Vergroening via hulp, handel en investeringen Overheid als netwerkpartner 1 2 Nederlandse concurrentiekracht en verdienvermogen versterken Belasting van het milieu en afhankelijkheid van fossiele energie en grondstoffen terugdringen Dwarsdoorsnijdende, Rijksbrede aanpak Energie Biobased Economy Klimaat Grondstoffen en circulaire economie Gebouwde omgeving en stad Voedsel Mobiliteit Water EZ EZ I&M I&M W&R EZ I&M I&M 2
3 Beleidsthema s en doelen groene groei Pijlers Slimme marktprikkels Slimme prikkels stimuleren groene productie Keurmerken Concrete afspraken voor eenduidige informatievoorziening Objectief en neutraal overzicht van ken- en keurmerken Milieubelastingen Opbrengst milieubelastingen hoog in OESO-verband Bewaken van internationaal speelveld Emissiehandel Derde fase ( ): regels meer harmoniseren en veiling belangrijkste instrument voor op de markt brengen emissierechten Duurzaam inkopen Dit jaar plan om duurzaam inkopen bij Nederlandse overheid te stimuleren Natuurlijk kapitaal meewegen Groter aantal bedrijven weegt maatschappelijke kosten mee in beslissingen Overheid bekijkt hoe natuurlijk kapitaal beter mee te wegen in instrumenten Maatschappelijk verantwoord ondernemen MVO Nederland en Transparantiebenchmark 3
4 Beleidsthema s en -doelen groene groei Pijlers Stimulerende wet- en regelgeving Regels die stimuleren of belemmeren Normen en certificering Dynamische certificering Ruimte in Regels Overheid zoekt samen met ondernemers naar meer ruimte in wet- en regelgeving voor innovatieve investeringen in groene groei Betere decentrale informatie Decentrale overheden beter op de hoogte van aangepaste regels Ruimte in afvalregels Bedrijven gebruiken eenvoudiger elkaars afval zonder onnodige obstakels Ruimte in mestregels Organische meststoffen in plaats van kunstmest in Nederland en Europa Ruimte in REACH Betere balans tussen stimuleren van hergebruik en uitfaseren schadelijke stoffen in EU Stimulerende regelgeving voor innovatieve investeringen Ruimte voor deeleconomie Minder energie- en grondstoffengebruik door van bezit naar gebruik te gaan 4
5 Beleidsinstrumentarium groene groei Pijlers Innovatie Innovatie voor groene groei Innovatie-instrumentarium Groot aandeel duurzaamheid in innovatie-instrumentarium Topsectoren Maatschappelijke uitdagingen realiseren via topsectorenaanpak Kennis- en innovatieagenda s Nationale Wetenschapsagenda Maatschappelijke doelen in onderzoeksthema s van universiteiten, NWO en KNAW 5
6 Beleidsinstrumentarium groene groei Pijlers Vergroening via hulp, handel en investeringen Impulsen voor internationale vergroening Duurzame handel en investeringen Duurzaamheidsissues nieuwe handelsverdragen en akkoorden Liberalisering van handel in milieugoederen en diensten Afbouw van kunstmatige prijzen/subsidies voor fossiele brandstoffen Missies Groene groei op de agenda bij elke economische missie Wereldwijde partnerschappen PPS voor verbinding met internationale agenda s DGGF, FDOV, FDW en Dutch Agro & Water Climate Alliance IMVO MVO Sector Risico Analyse leidt tot MVO-convenanten 6
7 Beleidsinstrumentarium groene groei Pijlers Overheid als netwerkpartner Overheid als netwerkpartner Overheid als netwerkpartner Green Deals Bedrijven, maatschappelijke organisaties en de overheid werken samen aan groene groei Negen thema s (groene groei én biodiversiteit) Duurzame initiatieven uit de samenleving staan aan de basis De overheid faciliteert en versnelt initiatieven door wegnemen van knelpunten op alle pijlers 7
8 Voedsel Klimaat Beleidsthema s en doelen groene groei Dwarsdoorsnijdende, Rijksbrede aanpak Energie Biobased Economy Klimaat Grondstoffen en circulaire economie Gebouwde omgeving en stad Voedsel Mobiliteit Water 8
9 Beleidsthema s en doelen groene groei Domeinen Energie Ambitieuze doelen voor hernieuwbare energie Energieakkoord 2013 Doel: 14 % hernieuwbaar in 2020, 16% hernieuwbaar in 2023 SDE+ Duurzaamheidscriteria voor bijstook biomassa Richtlijn energie-efficiëntie 20% energiebesparing EU in 2020 Lokale/decentrale energie In 2020 maken 1 miljoen huishoudens en mkb-bedrijven substantieel gebruik van lokale energie en duurzame opwekking voor eigen gebruik Hernieuwbare energie in ontwikkelingslanden Stimuleren van investeringen in infrastructuur voor hernieuwbare energie Sustainable Energy for All 9
10 Beleidsthema s en doelen groene groei Domeinen Biobased Economy Van fossiel naar hernieuwbaar Joint Undertaking Biobased Industries 2 Nederlandse projecten van de 10 projecten uit eerste call Cascadering Maximale benutting biomassa door verdere ontwikkeling bioraffinage Onderzoeksagenda TKI BBE 270 miljoen van 180 bedrijven en DLO, TNO, NWO, ECN en VNO Biobased inkopen Pilots biobased inkopen voor verder ontwikkeling en toepassing van biobased materialen 10
11 Beleidsthema s en doelen groene groei Domeinen Voedsel Verdere verduurzaming van voedsel Mestwet Voorwaardenscheppend klimaat voor mestverwerking (fosfaten) Op termijn professioneel drones in de landbouw Programma Kas als Energiebron Energiebesparing en verduurzaming in de tuinbouwsector TKI s Programma Plantgezondheid Programma Glastuinbouw Waterproof 11
12 Beleidsthema s en doelen groene groei Biobased 30% vervanging van Nederlands gebruik van fossiele grondstoffen voor energie en materialen door biomassa in 2030 Economy 25% van de waarde van alle Europese bioproducten in of door Nederland in Integraal beleid 1 Substantiële CO 2 -reductie in Nederland Programma Biobased Economy 2 3 Ambitieuze kennisen innovatieagenda Eenduidige duurzaamheidscriteria Verminderde afhankelijkheid van olie en gas Versnelde innovatie Behoud / nieuwe werkgelegenheid Duurzaamheid door hele waardeketen van biomassa Dwarsdoorsnijdend thema topsectoren 4 Europese en internationale samenwerking 6 BBE verankerd als integraal concept in de EU 12
13 Beleidsdoelen en thema s groene groei Programma Biobased Economy Integraal beleid Integraal beleid en Ruimte in Regels Samenbrengen van marktpartijen, wetenschap en overheid Sectoroverstijgende en regionale samenwerking Wegnemen van belemmeringen in wet- en regelgeving met Ruimte in Regels Business platformen WTC Transitiehuis MKB Ruimte in Regels Netwerkbijeenkomsten Maatschappelijke dialoog biobased economy.nl Opgepakte belemmeringen Ruimte in Regels Afgerond In bewerking 13
14 Beleidsdoelen en thema s groene groei Programma Biobased Economy Ambitieuze innovatie- en kennisagenda Onderzoeksagenda voor Bioraffinage Cascadering TKI BBE Chemie Energie Agri & Food Thermische conversie van biomassa (biomassa verwerken onder hoge temperatuur) Chemisch katalytische conversietechnologie (biomassa verwerken met chemische reacties) Biotechnologische conversietechnologie (biomassa verwerken met micro-organismen) 4 Solar capturing & biomassa productie (rechtstreeks grondstoffen en producten maken uit CO2 en zonlicht met behulp van micro-organismen en innovatieve teelten) 14
15 Beleidsdoelen en thema s groene groei Programma Biobased Economy Cascadering Cascadering als kern van BBE 1. In tijd inzet van biomassa voor elkaar opvolgende toepassingen 2. In functie - scheiding van biomassa in functionele componenten Bioraffinage Hout en houtige biomassa Akkerbouw gewassen Groene biomassa Algen en zeewier Optimaal mogelijk benutten van biomassa 1 2 Onderzoek en innovatie brengen commerciële toepassing dichterbij - TKI BBE Korte termijn energiedoelstelling, lange termijn CO 2 -reductie als uitgangspunt 3 Beter benutten van biotische reststromen - VANG 15
16 Beleidsdoelen en thema s groene groei Programma Biobased Economy Intensieve Europese en internationale samenwerking Veel gezamenlijke Europese initiatieven Duitsland Duitsland en Nederland spreken gezamenlijk DG Research over strategie en governance binnen Horizon2020 Green Deal certificering van groene grondstoffen voor industrieel gebruik Frankrijk Belangrijke partner bij verdere invulling van Europese Bio-Economy Strategy Vlaanderen Innovatie- en opleidingscentrum Bio Base Europe Chemelot Biobased Deltaprogramma Europa Actieplan Innovating for Sustainable Growth: a Bioeconomy for Europe JTI Biobased Industries 16
17 Beleidsdoelen en thema s groene groei Programma Biobased Economy Intensieve Europese en internationale samenwerking Vijf prioriteitslanden in de wereld Oekraïne Workshop Business in Biobased Economy en bioenergie in Oekraïne bij RVO.nl in juni 2013 Canada Verenigde Staten Maleisië Brazilië MoU Biobased Economy tijdens Handelsmissie 2012 Seminar Biobased met minister Ploumen 17
18 Beleidsinstrumentarium groene groei Interdepartementaal Programma Biobased Economy Voortgang geboekt en verankerd Het IPBBE levert [ ] een belangrijke bijdrage aan het realiseren van de door het kabinet gewenste Groene Groei en de economische, sociale en technologische innovatie die daar bij komt kijken. Duurzaam en zelfgedragen netwerk in gang gezet Succesvolle praktijk van Combineren van buitenwereld van het netwerk en interne dynamiek van organisatie Consolideren van de bereikte voortgang 2014 Interviews en theoretische analyse 18
19 Beleidsthema s en doelen groene groei 1 Focusgebieden elektrische voertuigen in miljoen elektrische voertuigen in 2025 Aanpak Elektrisch Vervoer 2 3 Kansrijke segmenten Bevorderen van verdienpotentieel Versterking economische positie Nederland Bijdrage aan energievoorzieningszekerheid Nederland Bijdrage aan klimaatdoelen door reductie CO 2 Verbetering leefbaarheid steden door afname luchtvervuiling 19
20 Beleidsthema s en doelen groene groei 1 Ophalen van belemmeringen Ruimte in Regels voor Groene Groei 2 Analyseren van belemmeringen operationeel / structureel Meer ruimte in wet- en regelgeving voor innovatieve investeringen in groene groei R 2 G 2 3 Communiceren over belemmeringen voor andere ondernemers 20
21 Navigatie beleid in cijfers (Hernieuwbare) energie Energy Trilemma Index Ontwikkeling Nederland en top 5, en ontwikkeling Nederland per pijler Energy Trilemma Index Ranglijst OESO-landen 2015 Bbp en milieudrukindicatoren Ontwikkeling bbp, energiegebruik, broeikasgasemissies en gebruik biomassa, Economie Trends sinds 2001, trend sinds 2008 en positie van Nederland in vergelijking met Europa Kernindicatoren groenegroeibeleid Milieudrukindicatoren productieactiviteiten Trends sinds 2001, trend sinds 2008 en positie van Nederland in vergelijking met Europa Voetafdrukindicatoren Trends sinds 2001, trend sinds 2008 en positie van Nederland in vergelijking met Europa Leefomgeving en biodiversiteit Trends sinds 2001, trend sinds 2008 en positie van Nederland in vergelijking met Europa Fiscaal Milieubelastingen en -heffingen Milieubelastingen en -heffingen Opbouw milieubelastingen en heffingen Nederland, 2014 Verhouding van milieubelastingen en -heffingen tot bbp (%), EU-landen, 2013 Projecten langs de S-curve Output projecten langs de S-curve uitgedrukt in totale investeringskosten Monitoring Biobased Economy 2014 Werkgelegenheid BBE Toegevoegde waarde BBE Werkgelegenheid BBE, Toegevoegde waarde BBE, Biobasedclusters Nederland Plattegrond met omschrijving van de 7 biobased clusters in Nederland 21
22 Beleid in cijfers groene groei Energy Trilemma Index Prestaties Nederland op Energy Trilemma Index stabiel Top 5 en Nederland 2015, ontwikkeling Energy Trilemma index, the Netherlands, ,00 9,00 8,00 9,00 7,00 8,00 6,00 5,00 7,00 6,00 4,00 3,00 2,00 1,00 5, Zwitserland Zweden Noorwegen 0,00 Energy security Energy equity Environmental impact mitigation Verenigd Koninkrijk Oostenrijk Nederland Score op Energy Trilemma Index is over de jaren in grote lijnen onveranderd gebleven en als Pack leader heeft Nederland de drie pijlers van Energy Trilemma goed in balans 22
23 Beleid in cijfers groene groei Energy Trilemma Index Nederland neemt 11e plek in op Energy Trilemma Index 10,00 Totaalscore Sustainability Index, OECD-landen, ,00 8,00 7,72 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 World Energy Council noemt Nederland one of the world s top performers op Energy Trilemma Index Zwitserland, Zweden en Noorwegen gelden als absolute toplanden op index van
24 Beleid in cijfers groene groei Monitor Duurzaam Nederland 2014 Ontwikkeling bbp en milieudrukindicatoren 120 bbp, broeikasgasemissies, energieverbruik en verbruik biomassa, bbp Broeikasgasemissies Energieverbruik Verbruik biomassa Bbp is sinds 2000 harder gestegen dan energieverbruik broeikasgasemissies en verbruik biomassa zijn gedaald ten opzichte van
25 Beleid in cijfers groene groei Monitor Duurzaam Nederland 2014 Kernindicatoren groenegroeibeleid Thema/indicator Trend sinds 2001 Trend sinds 2008 Positie van NL in vergelijking met Europa Economie Bbp Consumptieve bestedingen huishoudens Werkgelegenheid Bruto investeringen in vaste activa Octrooien trend met negatief effect op groene groei, of lage internationale positie neutraal of onbekend effect van trend op groene groei, of gemiddelde/gelijkblijvende internationale positie trend met positief effect op groene groei, of hoge internationale positie geen data beschikbaar om trend te bepalen of om vergelijking te maken met andere EU-landen Als gevolg van de financiële en economische crisis is de economie sinds 2008 gekrompen in Europees verband scoort Nederland overwegend goed op de economische kernindicatoren 25
26 Beleid in cijfers groene groei Monitor Duurzaam Nederland 2014 Kernindicatoren groenegroeibeleid Thema/indicator Trend sinds 2001 Trend sinds 2008 Positie van NL in vergelijking met Europa Milieudrukindicatoren productieactiviteiten Broeikasgasemissies Nutriëntenoverschot Energieverbruik Verbruik grondwater Verbruik biomassa Verbruik mineralen Verbruik metalen trend met negatief effect op groene groei, of lage internationale positie neutraal of onbekend effect van trend op groene groei, of gemiddelde/gelijkblijvende internationale positie trend met positief effect op groene groei, of hoge internationale positie geen data beschikbaar om trend te bepalen of om vergelijking te maken met andere EU-landen Bijna alle milieudruk-indicatoren laten zien dat zowel emissies als verbruik van grondstoffen door Nederlandse productieactiviteiten is afgenomen Europees gezien scoort Nederland gemiddeld op deze indicatoren 26
27 Beleid in cijfers groene groei Monitor Duurzaam Nederland 2014 Kernindicatoren groenegroeibeleid Thema/indicator Trend sinds 2001 Trend sinds 2008 Positie van NL in vergelijking met Europa Voetafdrukindicatoren Koolstofvoetafdruk Watervoetafdruk Grondstoffenvoetafdruk Biodiversiteitvoetafdruk trend met negatief effect op groene groei, of lage internationale positie neutraal of onbekend effect van trend op groene groei, of gemiddelde/gelijkblijvende internationale positie trend met positief effect op groene groei, of hoge internationale positie geen data beschikbaar om trend te bepalen of om vergelijking te maken met andere EU-landen De consumptiegerelateerde (voetafdruk) indicatoren laten een wisselend beeld zien de koolstofvoetafdruk neemt niet toe sinds 2001, maar die voor grondstoffenverbruik sinds 2008 wel 27
28 Beleid in cijfers groene groei Monitor Duurzaam Nederland 2014 Kernindicatoren groenegroeibeleid Thema/indicator Trend sinds 2001 Trend sinds 2008 Positie van NL in vergelijking met Europa Indicatoren voor leefomgeving en biodiversiteit Luchtkwaliteit: stedelijke blootstelling fijnstof Biodiversiteit: ontwikkeling weidevogels Biodiversiteit: Rode Lijsten trend met negatief effect op groene groei, of lage internationale positie neutraal of onbekend effect van trend op groene groei, of gemiddelde/gelijkblijvende internationale positie trend met positief effect op groene groei, of hoge internationale positie geen data beschikbaar om trend te bepalen of om vergelijking te maken met andere EU-landen De indicatoren voor leefomgeving en biodiversiteit laten een wisselend beeld zien de luchtkwaliteit is verbeterd, terwijl de biodiversiteit in Nederland nog steeds onder druk staat 28
29 Milieuheffingen Milieubelastingen Beleid in cijfers groene groei Centraal Bureau voor de Statistiek Opbouw milieubelastingen Opbouw milieubelastingen en milieuheffingen ( mld), ,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00 Accijns op brandstoffen Motorrijtuigenbelasting Energiebelasting BPM Overige milieubelastingen Afvalstoffenheffing en reinigingsrechten Rioolrechten Wet verontreiniging oppervlaktewateren Overige milieuheffingen De overheid incasseerde in 2014 voor 19,4 miljard euro aan milieubelastingen en 4,5 miljard aan milieuheffingen grote posten zijn de motorrijtuigenbelasting, accijnzen op brandstoffen en energiebelasting op aardgas en elektriciteit 29
30 Beleid in cijfers groene groei Centraal Bureau voor de Statistiek Nederland 5e in EU qua milieubelastingen Verhouding van milieubelastingen en -heffingen tot bbp (%), EU-landen, ,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 Nederland staat binnen Europa op de vijfde plaats als de inkomsten uit milieubelastingen worden afgezet tegen de omvang van de economie de verhouding kwam in 2013 uit op 3,3 procent, tegen een EU-gemiddelde van 2,5 procent 30
31 Miljoenen Beleid in cijfers groene groei Monitoring Biobased Economy 2014 Meeste investeringen energiegerelateerd 1200 Output projecten langs de S-curve uitgedrukt in totale investeringskosten pharma food/feed duurzame energie bbe materiaal bbe polymeer bbe composiet bbe halfproduct t.b.v. polymeer bbe halfproduct t.b.v. composiet bbe brandstoffen diversen/onbekend Grootste investeringen in fasen marktformatie en marktintroductie en dit zijn in hoofdzaak energiegerelateerde projecten kanttekening is dat van projecteninvesteringen in energie 80% bekend is (veelal SDE-projecten) en van de overige projecten maar circa 60% 31
32 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Directe werkgelegenheid BBE stabiel Directe werkgelegenheid (fte) biobased economy, Werkgelegenheid (fte) biobased economy, Minimum Maximum Minimum Indirecte effecten minimum Maximum Indirecte effecten maximum Omvang van directe werkgelegenheid stabiel te noemen in periode de indirecte werkgelegenheid in 2011 is ongeveer fte 32
33 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Toegevoegde waarde BBE stabiel Toegevoegde waarde ( mln) biobased economy, Toegevoegde waarde ( mln) biobased economy, Minimum Maximum Ook de toegevoegde waarde is stabiel over de afgelopen jaren, hoewel deze schatting met meer onzekerheid omgeven is Minimum Indirecte effecten minimum Maximum Indirecte effecten maximum de indirecte werkgelegenheid was in 2011 ongeveer 2,6 miljard 33
34 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Biobased Economy Noord Nederland Flevoland Biobased Economy Cluster Oost-Nederland Biobased Connections Biobased Delta Biobased Business Oost-Brabant Biobased Economy Limburg 34
35 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Biobased Economy Noord Nederland Verwaarding van organische reststromen Eiwitten en koolhydraten (food/feed/industrie) Fibres en biopolymeren Chemical building blocks Biofuels Avebe, Friesland Campina, Cosun, Agrifirm, BioMCN, Grassa, DOC, PKI, API, Cumapol, Eemshaven, Stenden PRE, Wetsus, BiobRUG, Biocab, HanzeHogeschool, CCC, HANNN, Provincie Groningen, Drenthe en Friesland, Nom, et cetera 35
36 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Flevoland Bio-energie Cascadering BBE experimenteren/testen/demonstraties WUR ACRRES, Provincie Flevoland en Eneco, HarvestaGG, CAH Vilentum, Ringg, OMFL 36
37 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Biobased Economy Cluster Oost-Nederland Bio-energie (pyrolyse/fermentatie) Biobased coatings Biobased garens, textiel en biopolymeren Verwaarden van cellulosehoudende materialen, gebruik van mest en slib als biomassagrondstof en toepassing van nieuwe biomassastromen algen en kroos Bio-energie Cluster Oost Nederland, BTG, Byosis, Ten Cate, AkzoNobel, Van Wijhe, Rolsma, ROVA, GTC, Utwente, WUR, BIC Oost-Nederland, Provincie Gelderland en Overijssel, Oost NV, et cetera 37
38 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Biobased Connections Inzet organische reststromen voor bio-energie, biofuels en biomaterialen ICL, Cargill, Greenmills, AEB, Haven Amsterdam, Orgaworld, AIM, Schiphol, HvA, UvA, Amsterdam Economic Board, Waternet, Aalsmeer, Haarlemmermeer, Amstelveen, Photonol, SADC, Ursapaint, Pharma-filter, Jagran, Hempflax, et cetera 38
39 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Biobased Delta Bio building blocks Biobased aromatics Performance materials & chemicals Agro functionals / hoogwaardige plantinhoudsstoffen Aquatische biomassa Coatings Witte bio-technologie voor fuels en chemicaliën Bioport Bio-energie en biobrandstoffen Green Chemistry Campus, DOW, Cosun, Purac, Sabic, NPSP, Bio Base Europe, Avans Hogeschool, Provincie Zeeland, Brabant en Zuid-Holland, Haven Rotterdam (BioPort), TUD, Leiden Universiteit, Plant One, RCI, BE-BASIC, DSM, Pilotplant, Biotechpark Delft, Kenniscentrum Plantenstoffen, Growport, Greenport, BOM, REWIN, Impuls, InnovationQuarter, et cetera 39
40 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Biobased Business Oost-Brabant Verwaarden van mineralen uit dierlijke en plantaardige nevenstromen richting food, feed en pharma Food Tech Park Brainport, BOM, SRE, Avans Hogeschool, HAS, ZLTO, Biotech System Platform, et cetera 40
41 Beleid in cijfers groene groei & biobased economy Monitoring Biobased Economy 2014 Biobasedclusters in Nederland Biobased Economy Limburg Biobased performance materials & chemicals Biomedical materials Processtechnology & biobased building blocks Biobased tuinbouwtoepassingen & Agroraffinage Neutraceuticals en cosmetica Source B, Innovatie Centrum Greenport & biotransitiehuis Venlo, Chemelot, DSM, Sabic, Lanxess, Avantium, Papier- en kartonindustrie, Universiteit Maastricht, Zuyd Hogeschool, Provincie Limburg, LIOF, et cetera 41
42 Navigatie beleidsinstrumentarium Groene groei in instrumentarium EI, SBIR, MIT, TKI, JTI, Eureka, SEED, IK, Eurostars, WBSO, RDA WBSO/RDA Aantal unieke projecten WBSO per thema en geschatte omvang budgetgebruik WBSO/RDA per thema Groene groei MIT Aantal projecten per thema en omvang subsidie per thema TKI-toeslag Aantal projecten per thema en omvang toeslag per thema Green Deals Aantal Green Deals, aantal Deals per thema en onderverdeling deelnemende partijen, Maatschappelijk uitdagingen in instrumentarium EI, SBIR, MIT, TKI, JTI, Eureka, SEED, IK, Eurostars, WBSO, RDA Maatschappelijke Uitdagingen MIT TKI-toeslag Horizon2020 Aantal projecten per thema en omvang subsidie per thema Aantal projecten per thema en omvang toeslag per thema Projecten met Nederlandse inbreng en aantal Nederlandse deelnames in gefinancierde projecten Horizon2020 Slagingspercentage Nederland en internationale positie subsidiebedragen 42
43 Nederland algemeen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 290 miljoen voor Groene Groei Geschat duurzaamheidsaandeel naar projecten, 2014 Geschat duurzaamheidsaandeel naar budgetten, 2014 EI 100% EI 100% SBIR 69% SBIR 66% MIT 66% MIT 58% TKI 48% JTI 53% JTI 45% TKI 41% Eureka 29% Eureka 38% SEED 20% SEED 20% IK 18% IK 16% Eurostars 15% Eurostars 13% WBSO/RDA 13% WBSO/RDA 13% De geschatte bijdrage van het financiële innovatieinstrumentarium aan groene groei is gemiddeld 14% naar projecten en 22% naar budgetten in elk innovatie-instrument ligt het geschatte Groene Groei-aandeel minimaal rond 13% 43
44 Nederland algemeen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 963 miljoen voor Maatschappelijke Uitdagingen Geschat duurzaamheidsaandeel naar projecten, 2014 Geschat duurzaamheidsaandeel naar budgetten, 2014 EI 100% EI 100% SBIR 96% JTI 98% IK 93% Eureka 94% JTI 91% SBIR 92% MIT 88% Eurostars 92% Eureka 86% IK 86% Eurostars 85% MIT 83% TKI 71% WBSO/RDA 70% WBSO/RDA 67% TKI 58% SEED 60% SEED 50% Van zowel de projecten als het budget heeft circa 70% van het financiële innovatie instrumentarium betrekking op de maatschappelijke uitdagingen het geschatte duurzaamheidsaandeel naar projecten is het hoogst binnen EI, SBIR en IK en naar budgetten binnen EI, JTI en Eureka 44
45 Nederland algemeen WBSO Energie & Klimaat grootste GG-thema binnen WBSO/RDA Groene Groei: aantal unieke projecten in WBSO, 2014 Groene Groei: geschatte omvang budgetgebruik WBSO + RDA ( dzd), 2014 Energie & Klimaat Energie & Klimaat Biobased Economy Biobased Economy Afval Afval Water 895 Water Bouw 456 Mobiliteit Mobiliteit 449 Bouw Voedsel 272 Voedsel In 2014 meer dan projecten en circa 95 mln. van de budgetten (inclusief RDA) gericht op Energie & Klimaat ook Biobased Economy heeft relatief groot aandeel, met ruim projecten en 34 mln. van geschatte budgetverbruik van WBSO en RDA 45
46 Beleidsinstrumentarium groene groei MIT Energie en Voedsel grootste GG-thema s in MIT Groene Groei: aantal projecten met MIT-subsidie, 2014 Groene Groei: omvang MIT-subsidie ( dzd), 2014 Voedsel 127 Energie Energie 107 Voedsel Afval 47 Klimaat Water 43 Afval Klimaat 29 Water Biobased Economy 24 Biobased Economy Bouw 20 Mobiliteit Mobiliteit 18 Bouw Van alle MIT-projecten zijn er respectievelijk 107 en 127 projecten ondersteunend aan de thema s Energie en Voedsel deze thema s hebben ook het grootste aandeel in de omvang van verleende subsidie, Energie met 6,7 mln. en Voedsel met 5,6 mln. 46
47 Beleidsinstrumentarium groene groei MIT MIT, Societal Challenges: meeste subsidie op thema Climate Maatschappelijke Uitdagingen: aantal projecten met MIT-subsidie, 2014 Maatschappelijke Uitdagingen: omvang MIT-subsidie ( dzd), 2014 Food security, sustainable agriculture and forestry, marine and maritime and inland water research 154 Climate action, environment, resource efficiency and raw materials Secure, clean and efficient energy 116 Food security, sustainable agriculture and forestry, marine and maritime and inland water research Climate action, environment, resource efficiency and raw materials 102 Secure, clean and efficient energy Health, demographic change and wellbeing 66 Health, demographic change and wellbeing Smart, green and integrated transport 33 Smart, green and integrated transport Europe in a changing world - inclusive, innovative and reflective Societies 14 Secure societies - Protecting freedom and security of Europe and its citizens Secure societies - Protecting freedom and security of Europe and its citizens 13 Europe in a changing world - inclusive, innovative and reflective Societies Meeste projecten op thema Food Security van de Societal Challenges wordt na Climate Action meeste MIT-subsidie besteed aan thema s Food Security en Energy 47
48 Beleidsinstrumentarium groene groei TKI-toeslag TKI-toeslag naar Groene Groei: grootste aandeel voor Voedsel Groene Groei: aantal projecten met ingezette TKI-toeslag, 2014 Groene Groei: omvang ingezette TKI-toeslag ( dzd), 2014 Voedsel 59 Voedsel Water 58 Water Energie 36 Energie Klimaat 28 Afval Afval 18 Klimaat Biobased Economy 11 Biobased Economy Bouw 7 Mobiliteit 459 Mobiliteit 4 Bouw 336 Thema Water is in aantallen projecten nagenoeg net zo groot als thema Voedsel maar is naar omvang van ingezette TKI-toeslag ongeveer half zo groot 48
49 Beleidsinstrumentarium groene groei TKI-toeslag TKI en Societal Challenges: Food Security grootste thema Maatschappelijke Uitdagingen: aantal projecten met ingezette TKI-toeslag, 2014 Maatschappelijke Uitdagingen: ingezette TKI-toeslag ( dzd), 2014 Food security, sustainable agriculture and forestry, marine and maritime and inland water research 121 Food security, sustainable agriculture and forestry, marine and maritime and inland water research Health, demographic change and wellbeing 59 Health, demographic change and wellbeing Climate action, environment, resource efficiency and raw materials 53 Climate action, environment, resource efficiency and raw materials Secure, clean and efficient energy 35 Secure, clean and efficient energy Smart, green and integrated transport 28 Smart, green and integrated transport Europe in a changing world - inclusive, innovative and reflective Societies 7 Europe in a changing world - inclusive, innovative and reflective Societies 618 Secure societies - Protecting freedom and security of Europe and its citizens 4 Secure societies - Protecting freedom and security of Europe and its citizens 490 Ruim twee keer zoveel projecten met TKI-toeslag op Food Security dan op thema Health en bijna drieënhalf van de ingezette TKI-toeslag 49
50 Beleidsinstrumentarium groene groei Horizon2020 H2020: Nederlandse deelname grootst op thema Health Projecten met Nederlandse inbreng in Societal Challenges, 2014 Aantal Nederlandse deelnames in gefinancierde projecten in Societal Challenges, SC: Health SC: Food SC: Energy SC: SC: Climate SC: Society Transport SC: Security 0 SC: Health SC: Food SC: Energy SC: SC: Climate SC: Society Transport Waarvan deelnames door MKB SC: Security Waarvan deelnames door bedrijven Projecten met Nederlandse deelnemers Projecten met Nederlandse penvoerders Thema Health heeft meeste projecten met minimaal één Nederlandse deelnemer en is ook het thema met hoogste aantal Nederlandse deelnemers 50
51 Beleidsinstrumentarium groene groei Horizon2020 H2020: hoogste slagingspercentage op thema Transport Slagingspercentage Nederland in Horizon 2020, Societal Challenges, % 25% 20% 15% 10% 5% 0% Internationale positie Nederland subsidiebedragen, totaal Societal Challenges, in 2014 Waarvan MKB Waarvan bedrijven Totale slagingspercentage Nederland wat projecten onder Societal Challenges betreft was 15% Nederland staat op de zesde plaats wat subsidiebedragen op de Societal Challenges betreft 51
52 Beleidsinstrumentarium groene groei Green Deals Meeste Green Deals op thema Energie Aantal Green Deals, Green Deals per thema, Type deelnemende partijen, Energie 105 Bedrijven 587 Biobased Economy 62 Brancheverenigingen 176 Grondstoffen 54 Overheid (m.u.v. Rijk) 170 Bouw Biodiversiteit Maatschappelijke belangenorganisaties Voedsel plus Mobiliteit Kennisinstellingen Financiële instellingen Klimaat (non-energy) 13 Overheid (Rijk) 2 Green Deals Water 12 Overig Green Deals in meeste Green Deals op thema Energie onder 1090 partijen zijn 587 bedrijven 52
53 Beleidsinstrumentarium groene groei Green Deals Case Community of Practice Bedrijven en Biodiversiteit Hoe integreren we biodiversiteit in onze bedrijfspraktijk? Green Deal van 15 bedrijven uit verschillende branches foodservice, bouw, jachthavens en banken en EZ Ondernemingen als Heijmans, Heineken, Interface en Eneco zijn ermee verder gegaan 53
Groene Groei. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken
Bouwstenen van Bedrijvenbeleid Hoofdstuk: Groene Groei In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Klik hier voor de handleiding van deze presentatie Versie maart
Nadere informatieSubsidies Biobased Economy
Subsidies Biobased Economy Amsterdam, 23 juni 2014 Astrid Hamer Subsidies Weinig gebruikt door bedrijven (spec. BBE) Wijs ze erop. WBSO regio Overzicht regelingen BBE door RVO.nl RDA SDE+ NL EU MIT: MKB
Nadere informatieWegwijzer Horizon 2020
Wegwijzer Horizon 2020 1 Voorwoord Deze wegwijzer leidt u door Horizon 2020, hét programma van de Europese Commissie om onderzoek en innovatie (financieel) te ondersteunen. Het geeft een overzicht van
Nadere informatieNavigatie topsectoren
Navigatie topsectoren Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 215 Beleidsthema s en doelen topsectoren Specifiek beleid, ondersteunend aan doelen Bedrijvenbeleid:
Nadere informatieHorizon 2020 Kansen voor Hogescholen
Horizon 2020 Kansen voor Hogescholen DG Onderzoek en Innovatie mei 2013 Inhoud presentatie Opzet toekomstig Europees R&I beleid Hoofdlijnen Horizon 2020 Waar staan we nu? Kansen voor hogescholen in Horizon
Nadere informatieInterdepartementaal Programma BioBased Economy. Dirk de Jong
Interdepartementaal Programma BioBased Economy Dirk de Jong 2 Drivers van de BioBased Economy Innovatie Milieubeleid Broeikasgassen (o.a. CO 2 ) Werkgelegenheid Regionaal en landbouwbeleid Energiezekerheid
Nadere informatieHorizon 2020. MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020.
Horizon 2020 MKB instrument & Fast track to Innovation 10 juni 2015 Martijn Lammers Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020 2 1 Boodschap 3 MKB instrument: wat is het? Financiering voor High
Nadere informatieInnovatie in samenwerking. Jasper Wesseling Plaatsvervangend directeur-generaal Bedrijfsleven & Innovatie Ministerie van Economische Zaken
InnoTeP 2013 Innovatie in samenwerking Jasper Wesseling Plaatsvervangend directeur-generaal Bedrijfsleven & Innovatie Ministerie van Economische Zaken Stimuleren en maximeren van technologische vernieuwing
Nadere informatieDe Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie
De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie Irene Mouthaan, themaleider Bio-based Economy, directie Industrie & Handel, ministerie van LNV en IPE 0 Opbouw Presentatie Bio-based Economy
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 32 637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 185 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatieMonitoring Biobased Economy in Nederland 2015 (samenvatting)
Monitoring Biobased Economy in Nederland 2015 (samenvatting) Auteurs Astrid Hamer Monique Mooren Wouter Siemers Dick Both Kees Kwant Datum 2 maart 2016 Status definitief Samenvatting en Trends Biobased
Nadere informatieTopsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken
Bouwstenen van Bedrijvenbeleid Hoofdstuk: Topsectoren In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Klik hier voor de handleiding van deze presentatie Versie maart
Nadere informatieDOC en EZ-innovatiebeleid: dat moet (kunnen) passen. Luuk Klomp Plv directeur Innovatie en Kennis. 19 oktober 2016
DOC en EZ-innovatiebeleid: dat moet (kunnen) passen Luuk Klomp Plv directeur Innovatie en Kennis 19 oktober 2016 Beleidsthema s en doelen innovatie 1 Generiek spoor: ruimte voor ondernemers Doelen: NL
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieDe Biobased Economy in de Zuidvleugel
De Biobased Economy in de Zuidvleugel Wat is er nodig om de biobased-economy in de Zuidvleugel een impuls te geven? 17 1 13, Douwe-Frits Broens LEI: Biobased Economics - financiële en milieudoelen halen
Nadere informatieStrategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid
Strategische visie Biomassa 2030 drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Waarom deze visie? De uitdaging 2 Naar een circulaire en biobased economie 3 Visie Biomassa 2030 Kernvraag:
Nadere informatieHet Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten
Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder
Nadere informatieHet Productschap Tuinbouw. 13 november 2012 / Agnes van Ardenne
Het Productschap Tuinbouw 13 november 2012 / Agnes van Ardenne Inhoud Productschap Tuinbouw (PT) Kerncijfers tuinbouw Trends Opdracht tuinbouw / PT Waarde van groen Conclusies Productschap Tuinbouw (PT)
Nadere informatieEnergieakkoord voor duurzame groei
Energieakkoord voor duurzame groei Netwerkbijeenkomst Duurzame regionale energie Gelderland 15 januari 2014 Lodewijk de Waal Energieakkoord Wie zaten aan tafel? Inhoud presentatie Hoofdlijnen Energieakkoord
Nadere informatieWageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus
Wageningen University & Research Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s:
Nadere informatieHorizon 2020 Secure Societies
Horizon 2020 Secure Societies hét Europese programma voor onderzoek en innovatie Paul Kruis, Agentschap NL 12 november 2013 European Union, 2013 Van KP7 naar H2020 Het Zevende Kaderprogramma Security en
Nadere informatieDe definitieve opzet van Horizon 2020
De definitieve opzet van Horizon 2020 11 december 2013 Auteur: Martin Bakker (onder verantwoordelijkheid van Davy Pieters) INLEIDING Sinds 2 december 2013 is het wetgevingstraject van Horizon 2020 afgerond.
Nadere informatieCIRCULAIRE POLITIEK ERIC SMALING SP TWEEDE KAMER
CIRCULAIRE POLITIEK ERIC SMALING SP TWEEDE KAMER MINERALENOVERSCHOT - Mineralen (stikstof en fosfaat) kg / ha www.mlvc.nl 12 juni 2012 13 DEPOSITIE Stikstof depositie van ca 3000 mol/ha/jr Gewenst ca
Nadere informatieWageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus
Wageningen University & Research Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s: primair
Nadere informatieZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases
ZUIDWEST-NEDERLAND DE NATIONALE KOPLOPER (OP WEG NAAR DE BIOBASED DELTA) Biobased Business Cases Mei 18, 2011 Waarom koploper? Zuidwest-Nederland: Aanwezigheid grondstoffen Hoogwaardige bedrijven in agro,
Nadere informatieMasterclass Duurzaam Ondernemen
Masterclass Duurzaam Ondernemen Gijsbrecht Gunter Projectmanager Mobiel: 06 52 123 146, e-mail: gijsbrechtgunter@impulszeeland.nl Terneuzen, 10 november 2011 Inhoudsopgave 1 Wat is Biobased Economy 2 Agenda
Nadere informatieBiobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving
Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy Het petrochemisch tijdperk? een kort interval in de geschiedenis van de mensheid! De wereldoliereserves
Nadere informatiePubliek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken
Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie van
Nadere informatieReactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030
Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Prof. dr. M.B. Katan, Prof. dr ir R. Rabbinge & Prof. dr. L.E.M. Vet Bijeenkomst Commissie Corbey / Utrecht, 16 januari 2015 1 Light use efficiency: terrestrial
Nadere informatieHorizon 2020 Secure, clean and efficient energy Q-meeting TKI wind op Zee
Horizon 2020 Secure, clean and efficient energy Q-meeting TKI wind op Zee Julie Teuwen Ashna Raghoebarsing Content Overview H2020 en Europa H2020 Energy: - welke programma's zijn relevant voor off shore
Nadere informatieMasterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland
Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland Paul Bleumink Managing Partner Gent, 30 maart 2011 Buck Consultants International Postbus 1456 6501 BL Nijmegen Telnr :
Nadere informatieStichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer
Stichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer T.a.v. Klimaat Jury Wieke de Jong Executive assistant Directie Projectondersteuning Betreft: Pleit Nota Springtij -2017 Groen Gas Nederland Beste
Nadere informatieSamenvatting. economy.
Samenvatting 6 SAMENVATTING Samenvatting Door toenemende technologische kennis en innovatie is het steeds beter mogelijk om de verschillende bestanddelen van planten, bomen, gewassen en dierlijke reststromen
Nadere informatieInnovatiethema s. Pagina! 1 van! 5
Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten
Nadere informatieGreen Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei
Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en
Nadere informatieMaatschappelijke uitdagingen
Bijlage 4: Reactie op de motie van Het lid Van Tongeren inzake het duurzaamheidsaandeel van de innovatie-instrumenten Op 16 oktober 2014 is door Het lid Van Tongeren een motie ingediend, en na stemming
Nadere informatieCirculair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019
De Toekomst van Bio-energie Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Bio-energie is vandaag de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in
Nadere informatieDPI Value Centre Innovatie in Polymeren
DPI Value Centre Innovatie in Polymeren DAS lectorenoverleg Applied Science 2012 d.d. 22/05/12 1. Introductie: wie zijn we en wat doen we? 2. Plannen Topsector Chemie en Biobased Economy 3. TKI Smart Polymeric
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 32 637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 55 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatieTuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig
Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig Conferentie Agro met Energie verbinden, Rotterdam, 10 mei 2011 Jan Smits Toekomst Tuinbouw in de Biobased Economy Achtergrond Wat willen we bereiken Kenniscentrum
Nadere informatieEnergie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg
Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg Prof. dr ir R. Rabbinge Prov. Gelderland / Arnhem, 19 oktober 2015 1 Bio-fuel in historisch perspectief ethanol Energie uit Bieten en Bintjes, Chemisch
Nadere informatiePresentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018
Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA Ron Bissels 16 april 2018 Inhoud 1.MEA-Industrie (Maastrichts Energie Akkoord) 2.LEA (Limburgs Energie Akkoord) 2 3 Uitnodiging Niet alleen besparing Ook opwekking Duurzame
Nadere informatieProvinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL
Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in
Nadere informatieHet Bedrijfslevenbeleid
Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering
Nadere informatiePlatform Biodiversiteit, Ecosystemen en Economie
Een initiatief IUCN-Nederland en VNO-NCW met deelname van: Bedrijfsleven Shell, FrieslandCampina, DSM Recron, IDH Initiatief Duurzame Handel LTO Nederland Natuur- en milieuorganisaties Natuurmonumenten,
Nadere informatieRVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:
RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers
Nadere informatieGreen Deal van Essent New Energy met de Rijksoverheid
Green Deal van Essent New Energy met de Rijksoverheid Ondergetekenden: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, ieder handelende
Nadere informatieFood Tech Brainport...
Metropoolregio Eindhoven- Regionaal Platform Heeze, 12 april 2017 Food Tech Brainport... Food Tech Brainport is een internationaal expertisecluster voor technologie, product- en marktinnovaties. Het centrum
Nadere informatieBiobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk
B r u g t u s s e n m a r k t e n k e n n i s i n d e r e g i o v o o r d e b i o b a s e d e c o n o m y Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk Prof. dr. Gert-Jan Euverink 14 11-2012
Nadere informatieDatum 18 april 2013 Betreft Wegnemen van belemmeringen in wet- en regelgeving in de Biobased
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieTuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland. Lid stuurgroep Greenports Nederland
Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland Lid stuurgroep Greenports Nederland Wat is een Greenport cluster van teeltbedrijven, veilingen, handelsbedrijven
Nadere informatieDuurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs
Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Nelo Emerencia, Speerpuntmanager Onderwijs & Innovatie Utrecht, 9 februari 2012 DAS Docentenconferentie
Nadere informatieBiomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie
Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!
Nadere informatieBio-based economy programma's onder. Horizon mei Koos de Korte
Bio-based economy programma's onder Horizon 2020 21 mei 2013 Koos de Korte Een nieuw programma 2007-2013 2 2014-2020 Innovatie essentieel voor Europa Europe 2020 strategie: - Respond to the economic crisis
Nadere informatiePubliek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken
Publiek gefinancierd energieonderzoek 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie
Nadere informatieNationale Energieverkenning 2014
Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare
Nadere informatieSamen geven we richting aan de koers van de NKC
Samen geven we richting aan de koers van de NKC ₀ ₀ ₀ In de aanloop naar de klimaattop in Parijs is eind 2014 de Nederlandse Klimaatcoalitie van start gegaan om CO2 reductie bij bedrijven en andere organisaties
Nadere informatieInnovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland. Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis
Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Innovatie-instrumenten voor bedrijven
Nadere informatieC-197 Green Deal Business met biomassa en biobased gas
C-197 Green Deal Business met biomassa en biobased gas Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J. Kamp, handelend in zijn hoedanigheid van bestuursorgaan; 2. De staatssecretaris van
Nadere informatieClean Tech Delta. Innovative solutions to climate and energy challenges
Clean Tech Delta Innovative solutions to climate and energy challenges De New Green Deal voor innovatie en schone technologie in de regio Rotterdam-Delft Clean Tech Delta gezamenlijk innovatie en schone
Nadere informatieHolland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen
Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke
Nadere informatieDe rol van biomassa in de energietransitie.
De rol van biomassa in de energietransitie. Bert de Vries Plaatsvervangend directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging, Ministerie van Economische Zaken Inhoud 1. Energieakkoord 2. Energietransitie
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieSubsidies in de regio
Subsidies in de regio Noord Nederland Subsidies in de regio -- Noord-Nederland Om bepaalde regio s binnen Nederland direct of indirect te versterken zijn er verschillende regionale, nationale en Europese
Nadere informatieManifest Bio-based Economy Wij, vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld in Nederland, verklaren het volgende:
Manifest Bio-based Economy De contouren van een Bio-based Economy - een economie gebaseerd op het gebruik van hernieuwbare grondstoffen tekenen zich steeds duidelijker af. Partijen uit het maatschappelijk
Nadere informatie2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?
Energieakkoord voor duurzame groei Juli 2014 WERK IN UITVOERING Ed Nijpels Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? 1 Waarom een Energieakkoord? Perspectief Consistentie Ambitie Realiteit Groei
Nadere informatieTopsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top!
Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie Samen naar de top! Drs. G.M. Landheer Directeur Topsectoren en Industriebeleid
Nadere informatieNederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl
Nederlands beleid Wind op Zee Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl Inhoud Beleid op Hernieuwbare energie in Europa en in Nederland Ruimtelijke planning toekomstige ontwikkelingen Green deal met de offshore
Nadere informatieFactsheet innovatiebeleid
Deze factsheet presenteert een aantal basisgegevens over kernthema s in het innovatiebeleid. We gaan eerst in op de ambities van het Nederlandse innovatiebeleid en de voortgang op de gestelde doelen. Vervolgens
Nadere informatieBiobased Economy economie en duurzaamheid
Biobased Economy economie en duurzaamheid Peter Besseling Senior beleidsmedewerker duurzame industrie Directie Topsectoren en Industriebeleid Inhoud presentatie 1. Introductie 2. Kansen voor biobased en
Nadere informatieDuurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis
Duurzame kennis door publiek-private samenwerking Annet Zweep Directie Agrokennis Opbouw van mijn verhaal 1. Introductie van mijzelf 2. Topsector en proces 3. Per PPS van vandaag: doel, opzet en wijze
Nadere informatieSBIR Verduurzamen voedselproductie
SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie
Nadere informatieCirculaire economie en de rol van groen. Annita Westenbroek Dutch Biorefinery Cluster 25 januari 2018
Circulaire economie en de rol van groen Annita Westenbroek Dutch Biorefinery Cluster 25 januari 2018 DBC leden DBC netwerk en geassocieerde leden DBC Missie Het vollediger tot economische waarde brengen
Nadere informatieOndernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren
Ondernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren Syntens, Maart 2013 Paul d Hond pdh@syntens.nl Voorbeeld: Ambitie Innovatiecontract: Topsector High Tech Systemen en Materialen De topsector
Nadere informatiePubliek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Publiek gefinancierd energieonderzoek 2018 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) de Monitor publiek
Nadere informatieWorkshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011
Workshop J De kracht van een klimaatfonds 05 april 2011 Presentatie Ad Phernambucq Zeeuws Klimaatfonds: Klimaatneutraal met Zeeuwse Projecten Nationaal Energie- en klimaatbeleid Doelstelling: Duurzame
Nadere informatieR&D-barometer Onderzoek van VNO-NCW onder de grote Nederlandse R&D-bedrijven. November 2018
R&D-barometer 2018 Onderzoek van VNO-NCW onder de grote Nederlandse R&D-bedrijven November 2018 Inhoud 1. Achtergronden onderzoek 2. Kerncijfers R&D-barometer 2018 3. De trends in R&D; samenwerking blijft
Nadere informatieHet Groene Hart Werkt
Het Groene Hart Werkt Verwaarding van grasmaaisels Aldert van der Kooij Alphen a/d Rijn, 29 maart 2018 Wat zijn maaisels? Maaisels van wegbermen, dijken, parken, watergangen en natuurterreinen Bestaat
Nadere informatieTopsectoren. Hoe & Waarom
Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van
Nadere informatieDE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017
DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische
Nadere informatieHorizon 2020. Kansen voor BODEM onderzoek & innovatie. Saske Hoving AgentschapNL. 27 november 2013
Horizon 2020 Kansen voor BODEM onderzoek & innovatie Saske Hoving AgentschapNL 27 november 2013 Innovatie essentieel voor Europa Horizon 2020 is een onderdeel van de implementatie van de Europe 2020 strategie:
Nadere informatieWe W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g
Wet- en regelg 20 november 2014 Wet- en regelgeving. SBK NMD versie 1.6. 1 PRODUCT ONGETOETST SBK NMD versie 1.6. 6 PRODUCTEN ONGETOETST gem. 0,70 Bron: Vakblad Bouwregels in de prak tijk augustus
Nadere informatieDe rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017
Jan Peter Nap Hanze Research Energy De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Energietransitie 2 Er staat veel op het spel Klimaatverandering - CO 2, opwarming, milieu, afspraken
Nadere informatieWATER- SCHAPPEN & ENERGIE
WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld
Nadere informatieEnergievoorziening Rotterdam 2025
Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,
Nadere informatieHernieuwbaar gas. Energiedrager van de toekomst. Wat is de rol van (hernieuwbaar) gas in de energietransitie
Hernieuwbaar gas Energiedrager van de toekomst Wat is de rol van (hernieuwbaar) gas in de energietransitie New Energy Coalition Sector Grondstoffen Kracht en licht Vervoer Warmte Eindverbruik 567 PJ 362
Nadere informatieTransformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw
Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-
Nadere informatieTransitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog
Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa Ir. Harry A. Droog Voorzitter Platform Duurzame Electriciteitsvoorziening Biomassa meestook symposium, 27 mei 2010, Amsterdam
Nadere informatieDe Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken;
INTENTIEVERKLARING CO 2 AFVANG, TRANSPORT en OPSLAG Partijen 1. De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, vertegenwoordigd door de heer ir. J. van der Vlist, Secretaris-Generaal
Nadere informatieEconomische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren,
Economische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren, 2012-2014 Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere
Nadere informatieTussenstand Klimaatakkoord. 5 september 2018
Tussenstand Klimaatakkoord 5 september 2018 Landelijke opgave klimaatmitigatie In 2050 maximaal 1,5-2 graden opwarming in 2030 49% co2-reductie t.o.v. 1990, naar 95% in 2050 Nederland: 200 Mton CO2-eq
Nadere informatieVergroening van belastingen Concrete handvaten
Vergroening van belastingen Concrete handvaten Frans Rooijers & Martijn Blom 2 1 Vergroening belastingen Van arbeid naar milieubelastende factoren 1. Regulerend >> afname milieueffecten 2. Inkomsten voor
Nadere informatieSymposium Groene chemie in de delta
DPI Value Centre als onderdeel van TKI SPM en het valorisatienetwerk 2.0 Symposium Groene chemie in de delta A. Brouwer, 12 November 2012 TKI Smart Polymeric Materials Topresearch in polymeren 5-10 jaar
Nadere informatieDe waarde van biomassa
De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy
Nadere informatieRijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM
Rijksbrede aanpak Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Ministerie van IenM Wat wil het kabinet bereiken? 100% circulaire economie in 2050 50% minder eindige
Nadere informatieProductschap Tuinbouw Met Minder Meer. Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos
Productschap Tuinbouw Met Minder Meer Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos Nieuwe werkwijze en programmering Productschap Tuinbouw 6 programma s Ondernemingsplatforms (OP) Commissie Voedingstuinbouw
Nadere informatieHergebruik grondstoffen uit elektronica Hergebruik grondstoffen uit elektronica Wat doet het programma Ruimte in Regels?
Ruimte voor innovatieve investeringen door Ruimte in Regels Ruimte in Regels voor Groene Groei is een gezamenlijk programma van de ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur en Milieu U wilt als
Nadere informatieEnergie Transitie: Ultieme Opgave voor Gelderland
Energie Transitie: Ultieme Opgave voor Gelderland Nijmegen, 01 Februari 2018 twitter.com/janrotmans We leven NIET in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperk 19e EEUW - Industriële
Nadere informatieHoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren?
Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Brigit Gijsbers - Directeur Maritieme Zaken, Ministerie van Infrastructuur en Milieu De Nederlandse Maritieme Strategie 2015-2025
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatie