Speel saam. Luistertyd: Verskillende sportsoorte. Luister na die woorde vir die sportsoorte. Herhaal dit. Katija. tennis. hokkie. swem. krieket.

Transcriptie

1 6 Speel saam Luistertyd: Verskillende sportsoorte Luister na die woorde vir die sportsoorte. Herhaal dit. Katija tennis hokkie swem krieket Jerry sokker 66

2 Lesreeks 6 Praat oor die prent. Aan watter sportsoort neem elke kind deel? 1. Katija neem aan, en deel. 2. Jerry speel en. 3. Nina neem aan en deel. 4. Donald speel en hy neem ook aan deel. Skryf die sportsoorte alfabeties in jou persoonlike woordeboek neer. Gebruik ook elke sportsoort in n volsin. Skryftyd: n Paragraaf oor jouself hekkies rugby netbal Nina 1. Hou jy van sport of nie? Ja, ek..., of Nee, ek Van watter sportsoort of sportsoorte hou jy? Ek hou van, want Na watter sportsoort of sportsoorte kyk jy graag? Ek kyk na, want Waar kyk jy na die sportsoort of sportsoorte? (Op die televisie, by die sokkerveld) Praattyd: n Sportheld atletiek Donald Sê wie jou sportheld of sportheldin is en hoekom. Bring n foto van hom of haar klas toe. (5 punte) 67

3 Kwartaal 2 Luister- en leestyd: n Rympie Luister na die rympie. Lees dit daarna hardop saam. Voer dit in die klas op. Ek is Ross Ek is Ross dis my naam. Ek en my bal is altyd saam. Petersen is my van, ek speel sokker wanneer ek kan. Ek is twaalf jaar oud. My skoppe is so goed soos goud! Ek verjaar op die twaalfde Mei en ek is bly oor die presente wat ek kry. Vrae 1. Skryf al die pare rymwoorde in die rympie neer. 2. Wanneer verjaar Ross en hoe oud is hy? 3. Aan watter sportsoort neem hy deel? Onthou, sokkerbal, tennisraket en rugbybal is samestellings. Spel hulle altyd as een woord. n Taalspeletjie: Wat is uitgelaat? Werk in pare saam. In elke ry is een voorwerp uitgelaat wat in die ander twee rye voorkom. Kyk hoe gou julle kan agterkom watter voorwerp in elke ry uitgelaat is. sokkerbal tennisraket tekkies rugbybal hokkiestok krieketkolf A B C 68

4 Lesreeks 6 Pret met taal A B Skryf die sinne as vraagsinne (vraende voornaamwoord). Voorbeeld: Jerry speel n sokkerwedstryd. Wat...? Antwoord: Wat speel Jerry? 1. Jerry speel vanmiddag n sokkerwedstryd. Wanneer...? 2. Jerry speel n sokkerwedstryd by die skool. Waar...? 3. Jerry speel goed in die sokkerwedstryd. Hoe...? Kies die regte voornaamwoord tussen hakies (persoonlike en besitlike voornaamwoord). Voorbeeld: Nina speel netbal. (Sy/Hy) vergeet (sy/haar) netbal by die huis. Antwoord: Sy vergeet haar netbal by die huis. 1. Donald speel rugby. (Sy/Hy) trek (sy/hy) stewels aan. 2. Katija speel tennis. (Hy/Sy) hou van (sy/haar) raket. C n Blokkiesraaisel oor sportsoorte. Kan jy die werkwoord in elke sin kry? Vul die regte werkwoord in die blokkies wat af (van bo na onder) loop, in. 1. Die meisie swem elke dag in die swembad. 2. n Netbalspeelster gooi die bal. 3. Die krieketspeler kolf met n krieketkolf. 4. Die rugbyspeler skop die bal oor die pale. 5. Die Springbokke wen die wedstryd. 6. Die atlete draf vyf kilometer ver. l Wat is die woord in die donker blokkies dwars (van links na regs)? Onthou! Werkwoorde sê wat die mense doen. 69

5 Kwartaal 2 Lees- en skryftyd: Wie leef die gesondste? Lees die storie oor Haas hardop. Voltooi dan die storie oor Tina volgens die raam. Tina is nie baie gesond. Haas is baie gesond. Sy kyk elke dag Hy kyk nooit televisie en sy oefen nooit nie. Hy oefen elke nie. dag. Haas eet nooit sjokolade nie. Hy eet net groente. Haas was elke dag sy gesig. Maar hy borsel nooit sy tande nie! Dit doen hy baie sleg! Tina elke dag sjokolade. Sy nie van groente nie. Gelukkig Tina elke dag haar gesig en haar tande. Dit doen sy baie. n Klasopname: Leef jy gesond of ongesond? Vra die vrae vir jou maats en gee terugvoering aan die klas. elke dag dikwels soms nooit Hoe dikwels neem jy aan sport deel? Hoe dikwels kyk jy televisie? Hoe dikwels eet jy sjokolade? Hoe dikwels eet jy groente? Hoe dikwels was jy jou gesig? Hoe dikwels borsel jy jou tande? 70

6 Lesreeks 6 Pret met taal: Idiome Lees die idiome en hulle betekenisse hardop. Gebruik gerus idiome wanneer jy praat of skryf. 1. Die bal misslaan n fout maak 2. Die bal aan die rol sit met iets begin 3. Kop aan kop (wees) gelykop wees of gelyk hardloop, die een is nie beter as die ander nie 4. Haar kop is deur die moeilike deel is verby, sy het geslaag l Vertel van enige idioom wat jy in jou huistaal ken! n Idioom is n vaste uitdrukking. Dit het n figuurlike betekenis. Idioom: Jy slaan die bal mis. Letterlike betekenis: Jy slaan die bal mis (jy slaan nie raak nie). Figuurlike betekenis: Jy maak n fout. Storietyd: Die pretdraf Lees die woorde en hulle betekenisse hardop. Woordeskat pretdraf: fun run; om vir die pret of vir die lekkerte aan n kompetisie deel te neem waarin almal hardloop geld insamel: collect money; geld kollekteer of bymekaarmaak opgewonde: excited; baie bly held: hero; iemand wat n goeie daad doen: in hierdie storie is Thando die held omdat hy sy broer help Lees die titel op bladsy 72 en kyk na die prentjies. Voorspel wat in die storie gaan gebeur. Lees dan die hele storie. 71

7 Kwartaal 2 Die pretdraf Sizwe en Thando Ngesi is broers. Hulle is besig met hulle huiswerk. Thando maak n plakkaat. Hy skryf: PRETDRAF. Hy is opgewonde, want hy weet hy gaan baie geld vir sy skool maak met die pretdraf wat hy wil reël. Sizwe sê: Dis n mooi plakkaat! Ons gaan almal hardloop, skree die kinders opgewonde toe hulle die plakkaat sien. 72

8 Lesreeks 6 Thando en Sizwe staan elke oggend om vyfuur op om te gaan draf voor hulle skool toe gaan. Skielik begin al die kinders in die buurt hard oefen vir die pretdraf. Uiteindelik breek die groot dag aan. Thando en Sizwe is baie fiks. Hulle pa sê: Doen net julle bes, julle twee. Daar is baie kinders wat kom hardloop. Thando en Sizwe se pa trek n streep oor die pad met Ouma se kierie. Die pretdraf begin. Hardloop, Sizwe! Hardloop, Thando! skree Ouma toe die kinders om die eerste hoek verdwyn. Sizwe hardloop voor, Thando is net agter hom en Nomsa hardloop in die derde plek. 73

9 Kwartaal 2 Toe gebeur dit. Sizwe val. Thando gryp sy broer se arm om hom te help. Op daardie oomblik hardloop Nomsa verby hulle. Nomsa wen die pretdraf! Die pretdraf is verby. Mnr. Ngesi sê: Geluk, Nomsa. Jy is vandag die wenner van die resies. Nomsa sê: Baie dankie. Sizwe en Thando is saam tweede. Mnr. Ngesi sê: Ek is trots op jou, Thando! Jy het gestop om jou broer te help. Jy is eintlik vandag die held. Thando glimlag van oor tot oor en sê trots: Dankie, Pa. Hy is bly dat hy sy broer gehelp het. Hy is baie bly oor die baie geld wat hulle vir die skool ingesamel het met die pretdraf. Nola Turkington (Verwerk uit: Die wedloop, NB-Uitgewers, 2008) Praattyd: Praat in groepe l l Help mekaar en probeer die storie oorvertel. Sê wie eerste en tweede was in die pretdraf. Selflees: n Storie Woordvorming: Pretdraf en huiswerk (spel as een woord) is samestellings. Gereël en gestop is afleidings: ge + reël ge + stop. Lees enige storie van jou keuse en kom vertel die onderwyser wat jy gelees het. (Totaal: 10) 74

10 Lesreeks 6 Hoe goed verstaan jy die storie? A B C D Lees die sin in die blokkie. Jy sal al die inligting daarin kry! Thando reël vir 1. Wie reël die pretdraf? Saterdag 10 Februarie 2. Wanneer is die pretdraf? n pretdraf in die dorp. 3. Wat reël Thando? 4. Waar gaan die pretdraf plaasvind? Sê of die sinne WAAR of ONWAAR is. Gee n rede. 1. Thando en Sizwe is broers. 2. Thando adverteer die pretdraf in die skoolkoerant. 3. Nomsa wen die pretdraf omdat Thando vir Sizwe help. 4. Sizwe is die held omdat hy gestop het om sy broer te help. Wie sê wat? Pas die woorde in kolom B by die mense in kolom A. Kolom A Kolom B 1. Thando a) Ons gaan almal hardloop. 2. Sizwe b) Baie dankie. 3. Nomsa c) Dis n mooi plakkaat. 4. Mnr. Ngesi, Thandohulle se pa d) Hardloop, Sizwe! Hardloop, Thando! 5. Thando-hulle se ouma e) Dankie, Pa. 6. Die ander kinders f) Ek is trots op jou, Thando! Rangskik die sinne in die regte volgorde (opsomming). 1. Op die dag van die pretdraf is daar baie kinders. 2. Thando reël n pretdraf om geld vir die skool in te samel. 3. Sizwe hardloop voor, Thando net agter hom en Nomsa derde. 4. Nomsa hardloop verby hulle en wen die pretdraf. 5. Thando en Sizwe is saam tweede. 6. Sizwe val en Thando stop om hom te help. 75

11 Kwartaal 2 E Pret met taal A Kies die regte woord (verwarrende woorde). 1. Die pretdraf is Thando se (uie/eie/eier) idee. 2. Die kinders is almal (opwindend/opgewonde/ongelukkig) oor die pretdraf. 3. Meneer Ngesi (se/sê) Thando is n held. Onthou! Skryf die woord reël (organise) met n deelteken ( ). So ook: geëet, reën, oë. Skryf sê, hê, lê met n Lees die grappie en doen die kappie (^). Mnr. is die afkorting vir Meneer. aktiwiteit. Dis nie of jy wen of verloor wat belangrik is nie, Jack. Wat belangrik is, is of ék wen of verloor. Wie dink jy gaan wen? Hoe dink jy voel klein Jack oor wat sy broer vir hom gesê het? l Teenoorgestelde woorde is woorde soos kom en gaan. Kan jy die twee teenoorgestelde woorde in die grappie kry? B Voltooi die sinne met teenoorgestelde woorde. Kies uit die blokkie (antonieme). 1. As die een seun wen, beteken dit die ander seun. klein 2. Die seuns ry nie stadig weg nie, maar. 3. Die een fiets is groot en die ander een nuut is. verloor 4. Die vlakvark se fiets is nie oud nie, dit is. agtertoe 5. Die fiets ry vorentoe, nie nie. vinnig 76

12 Lesreeks 6 Skryftyd: Paragrawe Skryf n paragraaf oor Tim, n seun wat baie gesond leef. Voltooi die eerste sin en die laaste sin met jou eie woorde. Tim leef. Hy oefen elke dag en speel sokker. Hy eet baie groente en vrugte. Maar ongelukkig vergeet hy dikwels om sy tande te borsel! Dit. Hersiening: Wat ken jy nou? A B C Verbeter die spelling en punktuasie in die sinne. 1. Thando will graag n pret draf by hulle skool reel. 2. Hy wil he baie kinners moed daaraan deel neem. 3. Hy en sy broer oefen elke daag hard en staan vyf uur in die oggent op om te oefen. Kies die regte voornaamwoord tussen hakies. 1. Tina eet nie gesond nie. (Sy/Hy) eet nie (sy/haar) groente nie, maar (sy/haar) borsel (sy/haar) tande. 2. Tim eet gesond. (Sy/Hy) eet (sy/haar) groente op. (Sy/Hy) vergeet net om (sy/haar) tande te borsel. Kies die regte betekenis van die idiome. 1. Die bal aan die rol sit a) n fout maak 2. Kop aan kop (wees) b) met iets begin 3. Die bal misslaan c) gelykop wees 77