Allergische Rhinitis; Een preventieve behandelkans die we niet mogen laten liggen!!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Allergische Rhinitis; Een preventieve behandelkans die we niet mogen laten liggen!!"

Transcriptie

1 Allergische Rhinitis; Een preventieve behandelkans die we niet mogen laten liggen!! 1

2 2

3

4 4 The Sneeze

5 Wat is een inhalatieallergie Een inhalatieallergie is een reactie van het menselijk afweersysteem (het immuunsysteem) op stoffen van buitenaf die worden ingeademd, waar het lichaam normaal gesproken niet heftig op behoort te reageren. Allergenen die klachten kunnen geven zijn: Pollen (o.a. gras- en boompollen) Mijten (o.a. huisstofmijt) (Huis)dieren (o.a. kat en hond) Schimmels (o.a. Alternaria alternata) 5

6 Prevalence of respiratory allergic disorders in Europe (mean prevalence: 24.5%) p<0.01 Country Dahl,R., et al, Respir.Med. 2004; 98(5):

7 Cause of allergic symptoms Dahl,R., et al, National prevalence of respiratory allergic disorders. Respir.Med. 2004; 98(5):

8 8

9 Prevalence % Age-specific changes in the prevalence of IgE-Allergy in a cohort of Danish adults Age Linneberg et al, Clin Exp Allergy Dec;32(12):1702-5

10 10

11

12 QoL score * * * * * * * * * Physical functioning Bousquet et al, JACI 1994 Fatigue General health Social functioning Physical limitations Emotional limitations Mental health Pain Change in health Controls Patients * P < 0.001

13 Canonica G, et al. Allergy 2007;62(Suppl 85):17 25

14 Gem. % uren gehinderd op werk Gem. Aantal verzuimdagen in laatste 3 maanden % van werktijd gehinderd door AR Gemiddeld aantal verzuimdagen P<0.05 P< % 1 30% 20% 10% 0% 32,6% Neus en oog 21.8% Alleen neus 0,5 0 0,8 Neus en oog 0.3 Alleen neus Guéron B et al. Presented at the XXVIII EAACI Congress, Warsaw, Poland, June 6 10, 2009;

15 Rhinitis is a risk factor for asthma Authors Location Number Risk Leynaert et al. Europe adults 6.63 (OR) Toren et al. Sweden adults 5.40 (OR) Guerra et al. USA (OR) Plaschke et al. Sweden 1370 adults 4.09 (OR) Chatkin Brazil 494 children 2.80 (RR) Cruz et al, Allergy 2007: 62 (Suppl. 84): 1 41

16 The complex of allergic diseases Allergy a systemic disease with a local response Allergy Rhinitis Symptoms Asthma 80% is allergic 50-80% is allergic

17 62% van de patiënten op symptomatische medicatie hebben de klachten slecht of slechts gedeeltelijk onder controle 1 Bent u klachtenvrij met uw medicatie? Beïnvloeden de klachten uw dagelijks leven? Bent u tevreden met de huidige behandeling? 17 1 ) White P et al; Clin Exp Associations (EFA): book on Respiratory Allergies, 2001

18 van de hooikoortspatiënten geeft aan meer in de behandeling te willen investeren om verergering tegen te gaan (n=552) 1 van de hooikoortspatiënten geeft aan meer in de behandeling te willen investeren om de kwaliteit van leven te verhogen (n=552) ) TNS NIPO onderzoek bij allergiepatiënten. Gevolgen van hooikoorts Oktober 2015

19 AD control considered insufficient or worse by 58.4% of physicians and 41.6% of patients 19 Ortiz de Frutos et al, Actas Dermosifiliogr 2014;105: AD: atopic dermatitis

20 Onvoldoende symptoom verlichting Geen overeenstemming van richtlijnen Geen duidelijke behandelings strategie Prevalence of AR in general practice 0.4% in NL and 2.4% in UK Average 10,000 GP practice in UK will have 240 AR patients On average, the prevalence of AR is much higher in the open population. Pols et al, Scandinavian J Prim Health Care 2016;Mar 24:1-8 (epub ahead of print) AR: allergic rhinitis; NL: Netherlands

21 Huidige ARIA classificatie van allergische rhinitis Intermitterende symptomen In<4 dagen per week of <4 weken Persiterende symptomen >4 dagen per week en >4 weken Mild Geen slaapstoornissen Normale dagelijkse activiteiten, sport, vrije tijdsbesteding Normale prestaties op werk en school Geen hinderlijke symptomen Matig/ernstig Een of meer symptomen Gestoorde slaap Dysfunctie dagelijkse activiteiten, sport, vrije tijdsbesteding Slechte prestaties op werk en school Hinderlijke symptomen 21 Adapted from Bousquet J et al. J Allergy Clin Immunol 2001;108:S147 S334.

22 Mild intermitterend Matig-ernstig intermitterend Intranasaal steroïd Leukotriene antagonist Lokaal cromoglycaat Oraal of lokaal, niet sederende H 1 -blokker Mild chronisch Matig-ernstig chronisch Intra-nasaal decongestivum (<10 dagen) of oraal decongestivum vermijden van allergenen Immunotherapie 22 Bousquet J, Van Cauwenberge P, Khaltaev N, J Allergy Clin Immunol 2001; 108 (5 Suppl) S

23 Mild intermitterend Matig-ernstig intermitterend Intranasaal steroïd Leukotriene antagonist Lokaal cromoglycaat Oraal of lokaal, niet sederende H 1 -blokker Mild chronisch Matig-ernstig chronisch Intra-nasaal decongestivum (<10 dagen) of oraal decongestivum vermijden van allergenen Immunotherapie 23 Bousquet et al., Allergy, April Vol. 63 s86, Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 Page Bousquet J, Van Cauwenberge P, Khaltaev N, J Allergy Clin Immunol 2001; 108 (5 Suppl) S

24 24 Intranasal corticosteroids versus oral H1 receptor antagonists in allergic rhinitis: systematic review of randomised controlled trials John M Weiner, a Michael J Abramson, b Robert M Puy,. BMJ 1998;317:

25 H1-antihistaminica oraal AHS / nasaal AHS oculair AHS Corticosteroiden Chromonen intranasaal intraoculair Decongestiva intranasaal oraal Anti-cholinergica Anti-leukotrienen Niezen Loopneus Verstopte Jeuk aan Oogneus neus symptomen Bousquet J, Van Cauwenberge P, Khaltaev N, J Allergy Clin Immunol 2001; 108 (5 Suppl) S

26 Effecten van immunotherapie Immunotherapie pakt de oorzaak aan Gunstige invloed op het natuurlijke beloop van de ziekte o Effect op de vroege allergische reactie zoals loopneus, jeukende en/of tranende ogen en niezen o Effect op de late allergische reactie (ontstekingsreactie) zoals verstopte neus, hoesten, piepende ademhaling (astma en/of bronchitis) Behandeling is bedoeld om, in een periode van 3 tot 5 jaar, de patiënt zo klachtenvrij mogelijk te maken Immunotherapie dient het liefst zo vroeg mogelijk in het ziekteproces te worden gestart om een zo optimaal als mogelijk resultaat te behalen 26 Bousquet J et al. J Allergy Clin Immunol 2001; 108: S

27 Immunotherapie is een vorm van behandeling die invloed heeft op het natuurlijke beloop van de allergische ziekte. 1 Vermijden van allergenen Symptomatische rhinitis behandeling Sympt. allergisch astma behandeling Immunotherapie (SCIT / SLIT) 27 1 Bousquet et al; ARIA Guidelines Allergy 2008: 63 (Suppl. 86): 8 160

28 28

29 Take home message verouderde NHG richtlijn en daardoor onderbehandeling bij huisarts Inhalatieallergie is een internationaal probleem Inhalatieallergie heeft grote impact op de kwaliteit van leven Gestandaardiseerd werken in 1 e en 2 e lijn volgens ARIA criteria en VAS scores noodzakelijk 29

15.15 16.00 uur: allergische rhinitis: AR geluid van de KNO-arts. Allergische rhinopathie of afwijkende Rinne? Francis Burgersdijk

15.15 16.00 uur: allergische rhinitis: AR geluid van de KNO-arts. Allergische rhinopathie of afwijkende Rinne? Francis Burgersdijk 15.15 16.00 uur: allergische rhinitis: AR geluid van de KNO-arts Allergische rhinopathie of afwijkende Rinne? Francis Burgersdijk Kan de KNO arts meer met patienten met een allergische rhinopathie (AR)?

Nadere informatie

Allergische rhinitis bij kinderen

Allergische rhinitis bij kinderen Allergische rhinitis bij kinderen Dr. Jurjan R. de Boer KNO heelkunde Martini Ziekenhuis Epidemiologie Prevalentie allergische en niet allergische rhinitis in Nederland: 150 200 per 1000 personen/jaar

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK Januari 2015 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK EEN NEUS VOOR ASTMA Astma, Allergie en Allergische Rhinitis Adembenemend 2015 Papendal

Nadere informatie

Subcutane immunotherapie. Een injectiekuur tegen allergieën voor kinderen

Subcutane immunotherapie. Een injectiekuur tegen allergieën voor kinderen Subcutane immunotherapie Een injectiekuur tegen allergieën voor kinderen 2 Allergie: hoe zat het ook al weer? Veel kinderen hebben klachten van allergische ziekten. Dit kan veroorzaakt worden door inademing

Nadere informatie

Allergie (allergische rhinitis)

Allergie (allergische rhinitis) Keel-, Neus- en Oorheelkunde Allergie (allergische rhinitis) www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is allergie?... 3 Hooikoorts... 3 De belangrijkste allergenen... 3 Wat gebeurt er bij een allergieaanval?...

Nadere informatie

Conservatieve therapie bij allergische rhinoconjunctivitis. Allergiebespreking Margreet Oele, kinderarts Medisch Centrum Haaglanden

Conservatieve therapie bij allergische rhinoconjunctivitis. Allergiebespreking Margreet Oele, kinderarts Medisch Centrum Haaglanden Conservatieve therapie bij allergische rhinoconjunctivitis Allergiebespreking 8-3-2013 Margreet Oele, kinderarts Medisch Centrum Haaglanden Allergische rhinitis Prevalentie kinderen 10-40% (neemt toe)

Nadere informatie

03 - Informatie over de sublinguale immonutherapie

03 - Informatie over de sublinguale immonutherapie 03 - Informatie over de sublinguale immonutherapie Inhoud Wat is een allergie eigenlijk?... 1 Waarom is een behandeling nodig?... 1 Welke behandelingsvormen zijn mogelijk?... 2 Wat betekent 'specifieke

Nadere informatie

PERSMEDEDELING. De diagnose en behandeling van rhinitis: Een praktische richtlijn

PERSMEDEDELING. De diagnose en behandeling van rhinitis: Een praktische richtlijn PERSMEDEDELING De diagnose en behandeling van rhinitis: Een praktische richtlijn Rhinorrhoea, verstopte neus, jeuk en veel niezen dat zijn de typische symptomen van rhinitis. Ze treden niet enkel op tijdens

Nadere informatie

Allergie. Allergische rhinitis: een loopneus of verstopte neus

Allergie. Allergische rhinitis: een loopneus of verstopte neus Allergie Allergische rhinitis: een loopneus of verstopte neus 2 Deze folder geeft u informatie over wat de KNO-arts in het CWZ met u bespreekt, zodat u zich kunt voorbereiden op het gesprek of na het gesprek

Nadere informatie

Immunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt

Immunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt Keel-, neus- en oorheelkunde Immunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt Wat is allergie? Allergie is een reactie van uw lichaam op bepaalde prikkelende stoffen waarbij het afweersysteem

Nadere informatie

Immunotherapie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Immunotherapie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Immunotherapie In overleg met uw arts heeft u besloten om uw allergische klachten te laten behandelen met een injectiekuur (immunotherapie). Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Nadere informatie

Immunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt

Immunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt Keel-, neus- en oorheelkunde Immunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt Wat is allergie? Allergie is een reactie van uw lichaam op bepaalde prikkelende stoffen waarbij het afweersysteem

Nadere informatie

Workshop F. immunotherapie

Workshop F. immunotherapie Workshop F. immunotherapie Hans de Groot, allergoloog Mijke Breukels, kinderarts-allergex Leerdoelen immunotherapie SLIT (contra)indicaties - bijwerkingen & voorwaarden toepassing SCIT (contra)indicaties

Nadere informatie

Allergie. Wat is luchtwegallergie? Wat is hooikoorts? Wat zijn de belangrijkste allergenen? Figuur 1. De huisstofmijt

Allergie. Wat is luchtwegallergie? Wat is hooikoorts? Wat zijn de belangrijkste allergenen? Figuur 1. De huisstofmijt Allergie Deze brochure biedt u informatie over luchtwegallergie en daarbij behorende klachten. Wat is luchtwegallergie? Allergie is een overgevoeligheidsreactie van het afweersysteem van het lichaam op

Nadere informatie

Klinische dagbehandeling allergologie

Klinische dagbehandeling allergologie Klinische dagbehandeling allergologie Afdeling Kindergeneeskunde Locatie Purmerend/Volendam Inleiding Deze folder geeft informatie over de klinische dagbehandeling allergie in het Waterlandziekenhuis.

Nadere informatie

U bent bij de KNO-arts geweest met allergieklachten. Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie en daarbij behorende klachten.

U bent bij de KNO-arts geweest met allergieklachten. Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie en daarbij behorende klachten. Allergie U bent bij de KNO-arts geweest met allergieklachten. Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie en daarbij behorende klachten. Wat is allergie? Allergie is een overgevoeligheidsreactie

Nadere informatie

Wat is allergie? Wat is hooikoorts?

Wat is allergie? Wat is hooikoorts? K.N.O. Allergie Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie en de daarbij behorende klachten. Als u recent bij de KNO-arts bent geweest, die u heeft verteld dat allergie één van de

Nadere informatie

Wat is allergie? Wat is hooikoorts? Wat zijn de belangrijkste allergenen?

Wat is allergie? Wat is hooikoorts? Wat zijn de belangrijkste allergenen? Allergie Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie en daarbij behorende klachten. Als u recent bij een keel-, neus- en oorarts (kno-arts) bent geweest, die u heeft verteld dat allergie

Nadere informatie

Allergie voor huisdieren

Allergie voor huisdieren Allergie voor huisdieren Longgeneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Allergie voor huisdieren. Normaal zorgt ons afweersysteem ervoor dat lichaamsvreemde en mogelijk ziekteverwekkkende organismen die ons lichaam

Nadere informatie

Sublinguale immunotherapie. Handboek voor de patiënt

Sublinguale immunotherapie. Handboek voor de patiënt Sublinguale immunotherapie Handboek voor de patiënt Inleiding De behandeling van allergische ademhalingsziekten (rinitis, astma) is gebaseerd op de controle van de omgeving, het vermijden van allergenen,

Nadere informatie

Goed leven met astma

Goed leven met astma Goed leven met astma Tips kunnen op geen enkele manier professioneel medisch advies, zorgen of aandacht vervangen. Als u twijfelt of het advies op u van toepassing is, praat dan met uw gezondheidszorgbeoefenaar.

Nadere informatie

Allergie. KNO-heelkunde. Oorzaken en behandeling van een overgevoeligheidsreactie. Inleiding

Allergie. KNO-heelkunde. Oorzaken en behandeling van een overgevoeligheidsreactie. Inleiding KNO-heelkunde Allergie Oorzaken en behandeling van een overgevoeligheidsreactie Inleiding U bent bij de kno-arts geweest met allergieklachten. Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie

Nadere informatie

HOOIKOORTS EN ALLERGIE

HOOIKOORTS EN ALLERGIE HOOIKOORTS EN ALLERGIE WAT IS HOOIKOORTS EN WAT IS ALLERGIE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK.NL HOOIKOORTS EN ALLERGIE VOOR HUISSTOFMIJT

Nadere informatie

Allergische reactie van de neus

Allergische reactie van de neus Allergische reactie van de neus U bent bij een keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) geweest, die u heeft verteld dat allergie één van de oorzaken van uw klachten is. Deze folder geeft informatie over de

Nadere informatie

12. Welke medicijnen schrijft uw arts voor?... 12 13. Tot Slot... 13

12. Welke medicijnen schrijft uw arts voor?... 12 13. Tot Slot... 13 Allergie KNO Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 2. Wat is allergie?... 5 3. Wat is hooikoorts?... 5 4. Wat zijn de belangrijkste allergenen?... 6 5. Welke klachten worden veroorzaakt door allergie?... 7

Nadere informatie

Wat is een allergie? Afweersysteem

Wat is een allergie? Afweersysteem De allergie survivalgids 15 Hoofdstuk 1 Wat is een allergie? Afweersysteem Voordat we uitleggen wat een allergie is, is het handig dat je eerst weet wat een afweersysteem is. Het afweersysteem van je lichaam

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Huisdierallergie

PATIËNTEN INFORMATIE. Huisdierallergie PATIËNTEN INFORMATIE Huisdierallergie Introductie Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over huisdierallergie. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen.

Nadere informatie

Allergie. Afdeling KNO

Allergie. Afdeling KNO Allergie Afdeling KNO Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie en daarbij behorende klachten. Als u recent bij een keel-, neus- en oorarts (kno-arts) bent geweest, die u heeft verteld

Nadere informatie

Patiëntenvoorlichting Huisdierallergie

Patiëntenvoorlichting Huisdierallergie Patiëntenvoorlichting Huisdierallergie Dieren zijn niet weg te denken uit ons bestaan. Ze zijn in het huis aanwezig als huisdier, we komen ze tegen op het werk (denk hierbij aan boerderijdieren, proefdieren

Nadere informatie

Allergie. Afdeling KNO

Allergie. Afdeling KNO Allergie Afdeling KNO U bent allergisch voor: Huisstofmijt Farinemijt Graspollenmengsel Zomerkruiden Maïs Voorjaarsbomen I (hazelaar, berk, els) Voorjaarsbomen I I (es, wilg, populier) Voorjaarsbomen I

Nadere informatie

Allergisch aangelegd: (n)iets aan te doen?

Allergisch aangelegd: (n)iets aan te doen? Allergisch aangelegd: (n)iets aan te doen? Mijke Breukels, kinderartsallergologisch expert 7 maart 2017, kindercarrousel Allergieën zijn multisysteemaandoeningen Bovenste luchtwegen Onderste luchtwegen

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. Allergische Rinitis anno van symptoombestrijding naar ziektemodificatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. Allergische Rinitis anno van symptoombestrijding naar ziektemodificatie Workshop voor apothekers en huisartsen Allergische Rinitis anno 2018 - van symptoombestrijding naar ziektemodificatie Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen en de stand van zaken betreffende

Nadere informatie

Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten

Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma Chronische ontstekingsreactie van de luchtwegen die samengaat met de neiging van het luchtwegsysteem om sneller

Nadere informatie

Allergische rhinitis bij volwassenen

Allergische rhinitis bij volwassenen Allergische rhinitis bij volwassenen Wynia Derks KNO-arts OLVG 20% bevolking piekleeftijd 15-24 jaar Epidemiologie 42% heeft ook oogklachten 40% ontwikkelt astma Priming meer hyperreactiviteit meer virale

Nadere informatie

Allergie. Keel-, neus- en oorheelkunde. Afspraak

Allergie. Keel-, neus- en oorheelkunde. Afspraak Keel-, neus- en oorheelkunde Allergie Afspraak Dag en datum:... dag... Tijd:... uur Waar: Gebouw H, verdieping 0, ontvangst 1 Wat is een allergie? Allergie is een overgevoeligheidsreactie van het afweersysteem

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE. Allergie voor pollen HOOIKOORTS

PATIËNTENINFORMATIE. Allergie voor pollen HOOIKOORTS PATIËNTENINFORMATIE Allergie voor pollen HOOIKOORTS Volgende afspraak: Naam arts:... Naam instelling:... Datum:... Afdeling/locatie:... 2 PATIËNTENINFORMATIE Heeft u last van een verstopte neus of van

Nadere informatie

Dierenallergie. Sophia Kinderziekenhuis

Dierenallergie. Sophia Kinderziekenhuis Dierenallergie Sophia Kinderziekenhuis Is uw kind misschien allergisch voor dieren? In deze folder leest u wat een allergie is, wat de klachten zijn en welke behandelingen mogelijk zijn. Wij willen u vragen

Nadere informatie

Allergie. Wat is hooikoorts? Wat is allergie? Wat gebeurt er bij een allergieaanval? Hoe werkt de neus?

Allergie. Wat is hooikoorts? Wat is allergie? Wat gebeurt er bij een allergieaanval? Hoe werkt de neus? KNO Allergie Allergie In deze folder vindt u informatie over allergie, de klachten en andere aspecten die te maken hebben met allergie. Wat is allergie? Allergie is een overgevoeligheidsreactie van het

Nadere informatie

medicatie bij kinderen met allergische klachten van neus of ogen

medicatie bij kinderen met allergische klachten van neus of ogen medicatie bij kinderen met allergische klachten van neus of ogen inhoudsopgave Waarom deze brochure? 2 Vormen van allergie van neus en ogen 2 Behandeling 2 Ontstekingremmers 3 Neusdruppels 4 Antihistaminica

Nadere informatie

Allergische rinoconjunctivitis bij kinderen

Allergische rinoconjunctivitis bij kinderen a l l e r g i e Allergische rinoconjunctivitis bij kinderen Auteur Trefwoorden H. de Groot diagnostiek, kinderen, prevalentie, rinitis, therapie Samenvatting De prevalentie van allergische rinitis in de

Nadere informatie

Allergieën ontstaan meestal op kinderleeftijd en in de puberteit. Na het 45 ste levensjaar nemen de klachten door allergie geleidelijk af.

Allergieën ontstaan meestal op kinderleeftijd en in de puberteit. Na het 45 ste levensjaar nemen de klachten door allergie geleidelijk af. Allergie Inleiding De Keel- Neus- en Oorarts (KNO-arts) heeft u verteld dat allergie mogelijk een van de oorzaken van uw klachten is. In deze folder kunt u nalezen wat allergie is. Wat is allergie? Allergie

Nadere informatie

Allergie. A27/ Allergie bij kinderen

Allergie. A27/ Allergie bij kinderen Allergie Wat is een allergie? Een allergie is een overdreven reactie (overgevoeligheidsreactie) van het afweersysteem op, in het algemeen niet-schadelijke stoffen, zoals: stuifmeel, huidschilfers van huisdieren,

Nadere informatie

Samenvatting van de standaard Allergische en niet-allergische rhinitis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap

Samenvatting van de standaard Allergische en niet-allergische rhinitis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap voor de praktijk Samenvatting van de standaard Allergische en niet-allergische rhinitis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap J.A.M.van Balen, M.M.Verduijn, A.P.E.Sachs, M.Y.Berger,

Nadere informatie

Immunotherapie: terug van weggeweest? Dr S Maddens 05-12-2013

Immunotherapie: terug van weggeweest? Dr S Maddens 05-12-2013 Immunotherapie: terug van weggeweest? Dr S Maddens 05-12-2013 Immunotherapie? Repetitieve toediening van oplopende dosis allergeen Induceren van beschermende immunologische veranderingen Afname van allergische

Nadere informatie

Azelastine neusspray: de voorkeursbehandeling bij allergische rhinitis

Azelastine neusspray: de voorkeursbehandeling bij allergische rhinitis PERSBERICHT Azelastine neusspray: de voorkeursbehandeling bij allergische rhinitis Een verbazingwekkend kwart van de bevolking op onze planeet lijdt aan allergische rhinitis en leeft met de lastige symptomen

Nadere informatie

IMMUNOTHERAPIE TEGEN ALLERGIE DOOR MIDDEL VAN INJECTIES FRANCISCUS VLIETLAND

IMMUNOTHERAPIE TEGEN ALLERGIE DOOR MIDDEL VAN INJECTIES FRANCISCUS VLIETLAND IMMUNOTHERAPIE TEGEN ALLERGIE DOOR MIDDEL VAN INJECTIES FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw kind is allergisch. Bijvoorbeeld voor graspollen, boompollen, huisstofmijt of katten. Door het toedienen van een

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Nasal epithelial cells : effector cells in allergy Vroling, A.B. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Nasal epithelial cells : effector cells in allergy Vroling, A.B. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Nasal epithelial cells : effector cells in allergy Vroling, A.B. Link to publication Citation for published version (APA): Vroling, A. B. (2009). Nasal epithelial

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 11 januari 2008 Farmatec/FZ februari 2008

Uw brief van Uw kenmerk Datum 11 januari 2008 Farmatec/FZ februari 2008 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 11 januari 2008 Farmatec/FZ-2825521 20 februari 2008 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

Wat is astma? Wat is astma? Basis Cursus Astma bij Kinderen. Dilemma s bij behandeling van kinderen met astma

Wat is astma? Wat is astma? Basis Cursus Astma bij Kinderen. Dilemma s bij behandeling van kinderen met astma Basis Cursus Astma bij Kinderen Wat is astma? Anneke Landstra Mariëlle Pijnenburg Maarten Kuethe Wim van Aalderen Wat is Normale luchtweg Matig/ernstig astma gezond fataal astma Dilemma s bij behandeling

Nadere informatie

Hooikoorts en allergie

Hooikoorts en allergie 400019 Hooikoorts_400019 Hooikoorts 24-07-12 08:20 Pagina 8 Hooikoorts en allergie WAT IS HOOIKOORTS EN WAT IS ALLERGIE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW

Nadere informatie

Niezen: allergie of huis-tuin-en keukensnottebel?

Niezen: allergie of huis-tuin-en keukensnottebel? Philippe Gevaert, NKO-arts Niezen: allergie of huis-tuin-en keukensnottebel? Rhinitis is een inflammatie van de neusmucosa en wordt klinisch gedefinieerd door nasale symptomen zoals rhinorree, jeuk, niezen

Nadere informatie

Resultaten van de Aalst Allergy Study

Resultaten van de Aalst Allergy Study // Resultaten van de Aalst Allergy Study Elke Govaere Voorjaarsvergadering VVK, Aalst. Algemene inleiding Sensitisatie in de ste eeuw Allergische klachten in de ste eeuw. De Aalst Allergy Study Doelstellingen

Nadere informatie

Informatie over. Hooikoorts. en andere allergische reacties

Informatie over. Hooikoorts. en andere allergische reacties Informatie over Hooikoorts en andere allergische reacties Inhoud Hooikoorts 3 Klachten en symptomen 3 Oorzaken 4 Voorkomen van hooikoorts 4 Andere allergische reacties 5 Klachten en symptomen 5 Wanneer

Nadere informatie

Medicatie bij kinderen

Medicatie bij kinderen Medicatie bij kinderen Met allergische klachten van neus of ogen mca.nl Inhoudsopgave Vormen van allergie van neus en ogen 3 Behandeling 3 Ontstekingremmers 3 Neusdruppels 4 Antihistaminica 5 Leukotrieëne

Nadere informatie

01 - Informatie over de behandeling van allergieën

01 - Informatie over de behandeling van allergieën 01 - Informatie over de behandeling van allergieën Inhoud Wat is een allergie eigenlijk?... 1 Waarom is een behandeling nodig?... 1 Welke behandelingsvormen zijn mogelijk?... 2 Wat betekent 'specifieke

Nadere informatie

Thomas ontmoet een zebra Voorleesboekje voor een kind met allergie

Thomas ontmoet een zebra Voorleesboekje voor een kind met allergie 1 Siemens Healthcare Diagnostics, de toonaangevende onderneming voor klinische diagnose, streeft er naar om artsen informatie te verschaffen die onmisbaar is voor accurate diagnoses en de nauwkeurige behandeling

Nadere informatie

Gevaarlijk duo bedreigt varkenshouders

Gevaarlijk duo bedreigt varkenshouders Gevaarlijk duo bedreigt varkenshouders De blootstelling aan zowel chemische en biologische stoffen als allergenen is in de werkomgeving vaak vele malen hoger dan in het algemene milieu. Hierdoor biedt

Nadere informatie

Hooikoorts en andere allergische reacties. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Hooikoorts en andere allergische reacties. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Hooikoorts en andere allergische reacties Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Hooikoorts 3 Klachten en symptomen 3 Oorzaken 6 Voorkomen van hooikoorts

Nadere informatie

Collectieve spreekuren

Collectieve spreekuren Neus voor allergie Hanneke Oude Elberink Zorgvisie Waarom? Integrale benadering Zelfredzaamheid en zelfmanagement bevorderen Chronische aandoening Manifestaties wisselend gedurende leven Multi-orgaan waar

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE. Allergie voor INSECTENGIF

PATIËNTENINFORMATIE. Allergie voor INSECTENGIF PATIËNTENINFORMATIE Allergie voor INSECTENGIF Volgende afspraak: Naam arts:... Naam instelling:... Datum:... Afdeling/locatie:... 2 PATIËNTENINFORMATIE Het contact tussen mensen en dieren veroorzaakt soms

Nadere informatie

Patiëntenvoorlichting Hooikoorts

Patiëntenvoorlichting Hooikoorts Patiëntenvoorlichting Hooikoorts Stuifmeel van bomen, grassen maar ook onkruid is in Nederland behalve in de wintermaanden dagelijks in de buitenlucht aanwezig. Contact hiermee vermijden is dan ook niet

Nadere informatie

Immunotherapie. KNO-heelkunde. Beter voor elkaar

Immunotherapie. KNO-heelkunde. Beter voor elkaar Immunotherapie KNO-heelkunde Beter voor elkaar 2 Immunotherapie Wat is Immunotherapie? Immunotherapie, ook wel hyposensibilisatie genoemd, is een behandeling die erop is gericht het eigen afweersysteem

Nadere informatie

Azelastine neusspray - Een aangepaste methode voor allergische en niet-allergische rinitis

Azelastine neusspray - Een aangepaste methode voor allergische en niet-allergische rinitis PERSMEDEDELING Azelastine neusspray - Een aangepaste methode voor allergische en niet-allergische rinitis Snel werkend en effectief medicijn voor een betere levenskwaliteit Verstopte en jeukende neus,

Nadere informatie

Huisarts en longarts ernstig astma

Huisarts en longarts ernstig astma Huisarts en longarts ernstig astma lentebries 6 maart 2019 Els JM Weersink, Pulmonologist Department of pulmonology Location AMC Amsterdam University Medical Centers The Netherlands Casus mevrouw 60 jaar

Nadere informatie

Ik baseerde mijn inclusiecriteria op de definitie van allergische rhinitis zoals gespecificieerd in de MeSH-database:

Ik baseerde mijn inclusiecriteria op de definitie van allergische rhinitis zoals gespecificieerd in de MeSH-database: Allergische Rhinitis Praktijkproject Koen Thomeer, 2004-05 Medisch Centrum voor Studenten, KULeuven 1. Inleiding In de algemene bevolking is de prevalentie van allergische rhinitis ongeveer 100 per 1000

Nadere informatie

ImmunotherapIe een injectiekuur wat is het? Voor wie? hoe gebeurt het?

ImmunotherapIe een injectiekuur wat is het? Voor wie? hoe gebeurt het? Immunotherapie Immunotherapie De behandeling van allergie bestaat uit drie stappen: 1. het zoveel mogelijk vermijden van de stof die allergische klachten veroorzaakt (bijvoorbeeld saneren van de slaapkamer);

Nadere informatie

Vragenlijst over arbeidsgerelateerde luchtwegklachten.

Vragenlijst over arbeidsgerelateerde luchtwegklachten. Vragenlijst over arbeidsgerelateerde luchtwegklachten. Toelichting bij de vragenlijst De vragenlijst bevat voornamelijk vragen over longklachten, allergische klachten en klachten tijdens en na het werk.

Nadere informatie

Hooikoorts. Het neusslijmvlies: hoe beschermt het tegen ziekte?

Hooikoorts. Het neusslijmvlies: hoe beschermt het tegen ziekte? Hooikoorts Het neusslijmvlies: hoe beschermt het tegen ziekte? Dagelijks gaat ongeveer 20.000 liter lucht doorheen onze neus. Daarmee zouden ook allerlei stoffen het lichaam binnenkomen, indien het neusslijmvlies

Nadere informatie

Huisdierenallergie. Nederlandse Vereniging voor Allergologie, November 2011

Huisdierenallergie. Nederlandse Vereniging voor Allergologie, November 2011 Huisdierenallergie Nederlandse Vereniging voor Allergologie, November 2011 Dieren zijn niet weg te denken uit ons bestaan. Ze zijn in het huis aanwezig als huisdier, we komen ze tegen op het werk (denk

Nadere informatie

Ik informeer me. L Étroit Unlimited P1005NL

Ik informeer me. L Étroit Unlimited P1005NL L Étroit Unlimited P1005NL 08-2010 Ik informeer me Mijn allergie kennen Definitie Het jaar begint met het boompollenseizoen. We kunnen een onderscheid maken tussen niet-katjesdragende bomen (cipres, plataan),

Nadere informatie

Conflict van belangen

Conflict van belangen Validering van de 1-week papierenversie en 1-week smartphoneapplicatie van de Control of Allergic Rhinitis and Asthma Test (CARAT) de Jong C. 1, Baretta H. 1, van der Molen T. 1, de Kroon J. 1, van Heijst

Nadere informatie

Allergeenspecifieke immunotherapie

Allergeenspecifieke immunotherapie Allergeenspecifieke immunotherapie Afdeling Allergologie In deze folder vindt u informatie over een injectiekuur (immunotherapie). Behandeling van een allergie De behandeling van allergie bestaat uit een

Nadere informatie

Immunotherapie met inhalatie-allergenen

Immunotherapie met inhalatie-allergenen Immunotherapie met inhalatie-allergenen Interne Geneeskunde Allergologie Inleiding U reageert allergisch op stuifmeel, huisstofmijt en/of huidschilfers van katten. Deze stoffen die in de lucht voorkomen,

Nadere informatie

Allergie. Allergie. De belangrijkste allergenen

Allergie. Allergie. De belangrijkste allergenen Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over allergie en daarbij behorende klachten. Heeft uw KNO-arts u verteld dat allergie één van de oorzaken van uw klachten is, dan kunt u in deze brochure

Nadere informatie

Allergische Rhinitis en Astma Wat zijn zinvolle preventiemaatregelen? WDH Marjo van de Ven

Allergische Rhinitis en Astma Wat zijn zinvolle preventiemaatregelen? WDH Marjo van de Ven Allergische Rhinitis en Astma Wat zijn zinvolle preventiemaatregelen? WDH 5-10-10 Marjo van de Ven Primaire preventie: Inhoud Vermijden van sensibilisatie Secundaire preventie: Zijn allergeenvermijdende

Nadere informatie

Immunotherapie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Immunotherapie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Immunotherapie Bij u is een allergie geconstateerd en wellicht komt u in aanmerking voor immunotherapie. In deze folder wordt uitgelegd wat immunotherapie inhoudt en wat u hiervan kan verwachten. Neem

Nadere informatie

KNO. Niezen, loopneus en jeukende ogen

KNO. Niezen, loopneus en jeukende ogen KNO Niezen, loopneus en jeukende ogen Niezen, loopneus en jeukende ogen Een allergie is een veranderde reactie op prikkels die door bepaalde stoffen, allergenen genoemd, worden veroorzaakt. Allergenen

Nadere informatie

Allergie begrijpen. Er zijn steeds meer mensen met allergie. Een allergie is een erfelijke aandoening** 29 % In België treft ze*:

Allergie begrijpen. Er zijn steeds meer mensen met allergie. Een allergie is een erfelijke aandoening** 29 % In België treft ze*: Ik informeer me Allergie begrijpen Er zijn steeds meer mensen met allergie JUIST: De WGO (Wereldgezondheidsorganisatie) rangschikt allergie op de 4 de plaats van chronische aandoeningen wereldwijd. In

Nadere informatie

Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel.

Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel. BIJSLUITER VOOR DE PATIËNT STALORAL, allergeenoplossingen voor sublinguaal gebruik Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter.

Nadere informatie

Hooikoorts in de huisartsenpraktijk: kosten en verleende zorg.

Hooikoorts in de huisartsenpraktijk: kosten en verleende zorg. Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (C van Dijk, R Verheij, F Schellevis. Hooikoorts in de huisartsenpraktijk: kosten en verleende zorg. Utrecht: NIVEL 2009)

Nadere informatie

1. Wat is SLITone en waarvoor wordt het gebruikt?

1. Wat is SLITone en waarvoor wordt het gebruikt? BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER SLITone 200 STU, oplossing voor oraal gebruik Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in

Nadere informatie

Allergie en allergieonderzoek

Allergie en allergieonderzoek Allergie en allergieonderzoek KNO Uw arts heeft bij u een allergie geconstateerd. Allergie is een overgevoeligheidsreactie van het afweersysteem van het lichaam op onschadelijke stoffen zoals stuifmeel,

Nadere informatie

Hooikoorts. Sophia Kinderziekenhuis

Hooikoorts. Sophia Kinderziekenhuis Hooikoorts Sophia Kinderziekenhuis Heeft uw kind misschien last van hooikoorts? In deze folder leest u wat hooikoorts en allergie is, wat de klachten zijn en welke behandelingen mogelijk zijn. Wij willen

Nadere informatie

Astma controle, is er ruimte voor verbetering? Hoe goed behandelen we kinderen en volwassenen met astma in Nederland?

Astma controle, is er ruimte voor verbetering? Hoe goed behandelen we kinderen en volwassenen met astma in Nederland? Astma controle, is er ruimte voor verbetering? Walter Balemans, kinderlongarts Antonius ziekenhuis, Nieuwegein CAHAG conferentie, januari 2017 Gewetensvraag Hoe goed behandelen we kinderen en volwassenen

Nadere informatie

Wat is astma eigenlijk? 5 stellingen

Wat is astma eigenlijk? 5 stellingen Leerdoelen Kennis over: Moeilijk behandelbaar astma Wim Oomen & Regien Kievits 2017 Wat is astma nu precies? Reflectie over astma-zorg in eigen praktijk Verschil tussen moeilijk behandelbaar en ernstig

Nadere informatie

Bijsluiter voor de patiënt

Bijsluiter voor de patiënt Bijsluiter voor de patiënt STALORAL, allergeenoplossingen voor sublinguaal gebruik Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter.

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. GRAZAX, lyophilisaat voor oraal gebruik 75.000-SQ-T

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. GRAZAX, lyophilisaat voor oraal gebruik 75.000-SQ-T BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER GRAZAX, lyophilisaat voor oraal gebruik 75.000-SQ-T Gestandaardiseerd allergeenextract van pollen van Timotheegras (Phleum pratense) Lees de hele bijsluiter

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Alutard SQ pollen, suspensie voor injectie, 100 100.000 SQ-E/ml Boompollen of graspollen

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Alutard SQ pollen, suspensie voor injectie, 100 100.000 SQ-E/ml Boompollen of graspollen BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Alutard SQ pollen, suspensie voor injectie, 100 100.000 SQ-E/ml Boompollen of graspollen Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen

Nadere informatie

Longverpleegkundige. Longgeneeskunde

Longverpleegkundige. Longgeneeskunde Longverpleegkundige Longgeneeskunde Astma en COPD Astma en COPD (chronische bronchitis en longemfyseem) zijn chronische aandoeningen van de ademhlingsorganen. Bij deze aandoeningen kan er sprake zijn van

Nadere informatie

Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS

Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS Longen Longen Longen Wat doen longen precies? Zuurstof opnemen Koolstofdioxide afscheiden Longblaasjes Astma: de laatste

Nadere informatie

Huisartseneditie. Welke vormen van immunotherapie zijn er en welke zijn bewezen effectief?

Huisartseneditie. Welke vormen van immunotherapie zijn er en welke zijn bewezen effectief? Welke vormen van immunotherapie zijn er en welke zijn bewezen effectief? Antwoord door: dr. H. de Groot, internistallergoloog, Erasmus MC, Rotterdam De klassieke en meest gehanteerde vorm van immunotherapie

Nadere informatie

Stallergenes B.V., Damsluisweg 48, 1332 ED Almere, www.stallergenes.nl. 09.02.04.02

Stallergenes B.V., Damsluisweg 48, 1332 ED Almere, www.stallergenes.nl. 09.02.04.02 09.02.04.02 Meer informatie over Staloral Meer informatie over Staloral, sublinguale immunotherapie vindt u in de bijsluiter of bel: 036 547 6080. Voor eventuele vragen kunt u zich richten tot uw behandelend

Nadere informatie

In deze brochure kunt u lezen over de werking van de neus, allergie, verkoudheid en daarbij behorende klachten.

In deze brochure kunt u lezen over de werking van de neus, allergie, verkoudheid en daarbij behorende klachten. In deze brochure kunt u lezen over de werking van de neus, allergie, verkoudheid en daarbij behorende klachten. Welke functie heeft de neus? Een belangrijke functie van de neus is de reuk. Maar dit is

Nadere informatie

Dermatologie. Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie

Dermatologie. Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie Dermatologie Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie Dermatologie Veel ouders van kinderen, en ook volwassenen, denken dat een allergie de oorzaak is van eczeem. Zij komen met de vraag bij de huisarts

Nadere informatie

Vragenlijst Pulmocheck inspanningsastma

Vragenlijst Pulmocheck inspanningsastma Vragenlijst Pulmocheck inspanningsastma Beste ouders, Om een goed beeld te krijgen van de klachten van uw kind en de eventuele medicatie die het gebruikt, willen wij u vragen onderstaande vragenlijst in

Nadere informatie

Centrumlocatie. Huisdierenallergie. Afdeling Allergologie

Centrumlocatie. Huisdierenallergie. Afdeling Allergologie Centrumlocatie Huisdierenallergie Afdeling Allergologie Dieren zijn niet weg te denken uit ons bestaan. Ze zijn in het huis aanwezig als huisdier, we komen ze tegen op het werk (denk hierbij aan boerderijdieren,

Nadere informatie

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Alutard SQ Huisstofmijten, suspensie voor injectie, 100 100.000 SQ-E/ml Gezuiverd preparaat van Dermatophagoides species. Lees de hele bijsluiter zorgvuldig

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT PURETHAL Pollen, suspensie voor injectie voor subcutaan gebruik Geadsorbeerd gemodificeerd allergeenextract van graspollen Lees goed de hele bijsluiter voordat u

Nadere informatie

Subcutane immuno therapie. Sublinguale immuno therapie. Skin prick test.

Subcutane immuno therapie. Sublinguale immuno therapie. Skin prick test. Allergie A DEEL I: DIAGNOSTIEK 1e druk 2007 2e druk 2012 Samengesteld door kinderartsen, dermatologen, longartsen, KNO artsen, en laboratorium van de Isala Klinieken, en huisartsen Zwolle en omgeving.

Nadere informatie