Begrippenlijst Leren en Werken

Transcriptie

1 Begrippenlijst Leren en Werken okt-17 Afstandsonderwijs AOC Arrangement Associate degree Baangarantie Baanperspectief Bedrijfsopleidingen Begeleide onderwijstijd Bekostigd / niet bekostigd onderwijs Opleiding volgen zonder fysiek aanwezig te zijn op een school, bijvoorbeeld via digitaal onderwijs (E-learning). Agrarisch Opleidingscentrum. maatwerkafspraak met één of meer werkgevers en opleider(s), met specifieke afspraken over de financiëring. Het gaat meestal om meerdere leerbanen. 2-jarige hbo-opleiding, met een wettelijk erkend diploma. Voor iedereen met mbo-4 of havo. In voltijd, duaal of deeltijd (naast het werk). Bij aanvang van een opleiding is er zekerheid over een baan tijdens of na afronding van de opleiding. (Dit staat los van de gedragingen van de geplaatste kandidaat, die moet voldoen aan de gestelde criteria en regels van het bedrijf). Bij aanvang van een opleiding is er een kans op een baan na afronding van de opleiding. Opleidingstrajecten waarbij voor een deelnemer of een groep van deelnemers vooraf afspraken zijn gemaakt met de opdrachtgever die worden vastgelegd in een geaccordeerde offerte of een getekend contract. Onderwijsactiviteiten die worden gegeven onder verantwoordelijkheid met actieve betrokkenheid van het onderwijspersoneel. Begeleide onderwijstijd betekent: opgenomen in het opleidingsplan/-programma. De BPV maakt geen deel uit van begeleide onderwijstijd. De Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) maakt een onderscheid tussen bekostigde en niet-bekostigde instellingen: Regionale opleidingencentra en de andere instellingen voor beroepsonderwijs, AOC's en vakinstellingen die op grond van de WEB worden bekostigd, mogen erkende diploma's uitreiken voor hun beroepsopleidingen die in het Centraal register beroepsopleidingen (Crebo) zijn geregistreerd. De niet-bekostigde instellingen die diploma-erkenning hebben verkregen op grond van artikel van de WEB en daarbij zijn aangemeld in het Crebo, mogen eveneens de erkende diploma's uitreiken voor hun geregistreerde beroepsopleidingen. Beroepscompetentieprofielen BBL opleiding Bijscholing De eisen voor een beroep en zijn beschreven in de beroepscompetentieprofielen. Deze worden vastgesteld door de sociale partners en liggen ten grondslag aan de kwalificatiedossiers zoals ze door het SBB worden gemaakt. Een beroepscompetentieprofiel kan worden gebruikt als instrument voor personeelsbeleid, om de vraag naar beroepsonderwijs te verhelderen en om input te geven aan de opleiding voor de toekomstige beroepsbeoefenaren. De Beroeps Begeleidende Leerweg is een combinatie van werken en leren, waarbij de leerling in dienst is van een bedrijf en daarnaast een opleiding volgt. Vaak gaat het om een lesdag in de week, bijvoorbeeld bij een ROC. De praktijkcomponent omvat een praktijkdeel van 60% of meer van de studieduur. De leerling heeft een leerwerk-overeenkomst ('praktijkovereenkomst') met opleider én werkgever. (Er is wettelijk en bekostigingstechnisch geen bezwaar als de BBL wordt aangeboden aan BBL-deelnemers zonder onderliggende arbeidsovereenkomst. De beroepspraktijkvorming (BPV) wordt in dat geval als stage aangeboden. De stage dient wel plaats te vinden bij een door SBB erkend leerbedrijf). Het geven van extra scholing aan reeds geschoolde personen om hun vakbekwaamheid of kennisniveau op peil te houden

2 Blended learning BOL opleiding BPV Branche-opleidingen BVE Certificaat Combinatie BOL-BBL Competentie Contractonderwijs CREBO CROHO CTC Derde leerweg Diploma Dipomaregister Een combinatie van online leren en contactonderwijs of andere didactische strategieën. De Beroeps Opleidende Leerweg is een dagopleiding. De leerling loopt één of meer stages (ook wel beroepspraktijkvorming - BPV - genoemd). de praktijkcomponent omvat een praktijkdeel van minimaal 20% en minder dan 60% van de studieduur. Beroepspraktijkvorming. Onderwijs in de praktijk van het beroep, dus in een (leer)bedrijf of organisatie. Dit is wettelijk verplicht en moet plaatsvinden bij een, voor de betreffende opleiding, erkend leerbedrijf en op basis van een geldige praktijkovereenkomst (POK). Opleiding die niet bij crebo of croho geregistreerd staat, maar branche erkend is. Branche-opleidingen variëren van vmbo tot hbo niveau. Beroeps- en Volwassenen Educatie. Een door het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) dan wel door een landelijke brancheorganisatie erkend en geregistreerd bewijs dat een persoon met goed gevolg heeft deelgenomen aan de scholing. Vanaf mei 2015 mogen bekostigde instellingen experimenteren met een gecombineerde leerweg voor opleidingen op niveau 2-4. De opzet van de leerweg is dat studenten eerst kennis en vaardigheden opdoen op school (BOL) om die vervolgens in de praktijk te brengen bij een leerbedrijf (BBL). Door deze extra kennis kunnen bedrijven deze studenten sneller en flexibeler inzetten in hun bedrijf. Het geheel aan kennis, vaardigheden, persoonlijke eigenschappen en kenmerken waarover iemand moet beschikken om goed te functioneren in een baan. Competenties beschrijven het gedrag dat iemand moet laten zien in zijn werk om daar succesvol in te zijn. Contractonderwijs is onbekostigd onderwijs. Hierbij wordt een opleiding, een deel van een opleiding, een training of cursus 100 % privaat gefinancierd. Voorbeelden van contractonderwijs zijn cursussen die niet opleiden voor een Crebo (deel)-kwalificatie. Contractonderwijs dat wel gericht is op het laten behalen van een Crebo-diploma kan alleen plaatsvinden binnen de derde leerweg. Crebo staat voor Centraal Register Beroepsopleidingen. Alle kwalificaties die het ministerie van OCW goedkeurt krijgen een eigen crebonummer. CROHO is een afkorting van: Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs. Dit register is een overzicht van de erkende opleidingen aan hogescholen en universiteiten in Nederland. Elke studie krijgt een unieke code (Opleidingscode). Competentie Test Centrum. Speciaal opgeleide adviseurs van UWV kunnen verschillende testen inzetten op het gebied van persoonlijkheid, werkwaarden, interesses en capaciteiten. Bij deze leerweg geldt geen urennorm en kan een kandidaat direct of na een verkort programma examen doen. Het staat onder toezicht van de onderwijsinspectie en is daarmee officieel erkend. De derde leerweg is bestemd voor deelnemers die slechts een deel van het opleidingsprogramma hoeven te volgen. Deze opleidingsvariant kan uitsluitend niet bekostigd worden aangeboden. Deelnemers aan de derde leerweg komen niet in aanmerking voor studiefinanciering. Voor deze leerweg moet de instelling een afzonderlijke diploma-erkenning aanvragen. Een door het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) dan wel door een landelijke brancheorganisatie erkend en geregistreerd bewijs dat een persoon met goed gevolg heeft deelgenomen aan de scholing. Online register ( waarin door DUO diplomagegevens en certificaten zijn opgenomen van iedere (gediplomeerde) student.

3 Diplomaroute Duaal traject ECVET E-learning Entreeopleiding EQF Erkend leerbedrijf EVC EVP Financial engineering Generieke kwalificatie-eisen Herscholing Informatie- & Adviesgesprek Initieel onderwijs Een diplomaroute is een traject waarbij men direct examen doet en daarmee een mbo-diploma op bijvoorbeeld niveau 2 of 3 kan behalen. Zonder dat er een opleiding aan verbonden is. Een diplomaroute is alleen geschikt voor kandidaten die beschikken over voldoende kennis en ervaring in het betreffende beroep. Voltijd opleidingen waarin werk en studie samen het studieprogramma vormen. Hieronder vallen alle vormen van het combineren van leren en werken, hoewel de term vooral wordt gebruikt in het HBO. Europees Credit-systeem voor de beroepsopleiding om de transfer, accumulatie en erkenning van leerresultaten, behaald in uiteenlopende formele en informele leercontexten in binnen- en buitenland, makkelijker te maken. Het systeem documenteert kennis, vaardigheden en competenties. Leeractiviteiten waarbij je interactief gebruikmaakt van een computer die verbonden is met een computernetwerk. Mbo-opleiding op niveau 1 voor studenten die niet aan de vooropleidingseisen voor de overige mbo-niveaus voldoen en die niet meer tot de doelgroep van het vo behoren, dwz volledig leerplichtig zijn. Referentiekader voor alle kwalificatieniveaus na het primair onderwijs. Het EQF beschrijft acht niveaus van leerresultaten in termen van kennis, vaardigheden en competenties. Met het EQF kunnen onderwijs- en opleidingskwalificaties van verschillende landen binnen Europa met elkaar vergeleken worden. Bedrijven waar eindtermen en/of competenties worden getoetst dienen altijd geaccrediteerd te zijn voor de betreffende kwalificatie/uitstroom- Crebo. De accreditatie van de leer-/werkbedrijven wordt gedaan door de Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). Ervaringscertificaat. Een Ervaringscertificaat is zinvol voor een werknemer die wel werkervaring en kennis heeft, maar niet de diploma's die daarbij horen. Tijdens een EVC-traject (Erkenning van Verworven Competenties) maakt de werknemer een portfolio als bewijs van de kennis en vaardigheden. Een deskundige beoordeelt ten opzichte van een landelijk erkende beroepsstandaard of de werknemer alle kennis en ervaring die hij in kaart heeft gebracht ook werkelijk heeft. De resultaten van deze officiële beoordeling worden vastgelegd in een Ervaringscertificaat. Ervaringsprofiel. Een Ervaringsprofiel laat zien over welke kwaliteiten iemand beschikt ten opzichte van een beroepsstandaard, zonder dat er een formele beoordeling plaatsvindt. De kandidaat stelt onder begeleiding een portfolio op. Het samenstellen van arrangementen in samenwerking met publieke en private partijen waarbij verschillende geldstromen gezamenlijk ingezet worden. Door op deze manier leerwerktrajecten te financiëren worden nieuwe mogelijkheden voor werkzoekenden gecreëerd. De door de overheid bepaalde generieke eisen voor een kwalificatie die onderdeel uitmaken van de basis van een kwalificatiedossier. Het gaat om eisen aan Nederlandse taal en aan rekenen conform het referentiekader, Engels volgens het CERF/ERK (alleen voor mbo-4) en Loopbaan en Burgerschap Het opnieuw opleiden van iemand die reeds vroeger voor een bepaald beroep is geschoold, maar bij wie de vakbekwaamheid voor dat beroep grotendeels verloren is gegaan omdat hij dat beroep al geruime tijd niet meer heeft uitgeoefend. Doel is om door die hernieuwde beroepsopleiding de vakbekwaamheid voor datzelfde beroep terug te winnen. Kort contact waaring een klant tips krijgt of wordt doorverwezen (face to face, per mail of telefonisch) Onderwijs dat kinderen volgen vanaf het moment dat ze leerplichtig worden tot het moment dat zij de arbeidsmarkt opgaan.

4 Kansberoep Keuzedeel Kwalificatie Kwalificatiedossier Een beroep waarvan UWV heeft geoordeeld dat er een reële kans is op werkhervatting. Het mbo gaat werken met nieuwe kwalificatiedossiers. Het keuzedeel is een aanvulling op een profiel uit het dossier. Hiermee kan een mbostudent zich verbreden of verdiepen. Elke student moet keuzedelen volgen; deze beslaan 15% van de opleidingstijd. Keuzedelen zijn vanaf 2016 verplicht in elke mbo-opleiding. Ze zijn gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties/profielen. Zij ontstaan op initiatief van onderwijs en bedrijfsleven en moeten voldoen aan landelijke kwaliteitscriteria. Zie ook Een kwalificatie legt vast wat een beginnend beroepsbeoefenaar aan het eind van de opleiding moet kunnen en kennen voor het diploma. Set van kerntaken, werkprocessen en competenties die samen een opleiding beschrijven. De dossiers vormen de basis voor lesprogramma's: de opleiding op een ROC en de praktijkbegeleiding in een leerbedrijf. Zie ook voor informatie over de kwalificatiestructuur mbo. Kwalificatieniveaus Niveau van beroepsuitoefening: assistent opleiding/entree (niveau 1), basisberoepsopleiding (niveau 2), vakopleiding (niveau 3), middenkaderopleiding en specialistenopleiding (niveau 4). Leerbaan Een betaalde baan, waarin werk en studie gecombineerd worden. Het kan een BBL-plek zijn, een branche erkende opleiding met baangarantie of een baan in het kader van duaal leren. Leerbedrijf Bedrijf waar een BOL- of BBL-leerling stage mag lopen. Het bedrijf dient te voldoen aan een aantal voorwaarden om een kwalitatief goede stage te bieden. Het erkennen van een bedrijf als leerbedrijf gebeurt door SBB. Leerwerkarrangement Leerwerktraject LOB Loopbaanadviesgesprek Maatwerktraject Nascholing NLQF NRTO NT1 NT2 Omscholing OOK Plaatsing in opleiding POK Praktijkopleider PRO Een maatwerkafspraak met een of meer werkgevers en opleider(s) voor meerdere leerbanen met specifieke afspraken omtrent de financiering. Verzamelnaam voor leerbanen en werkervaringsplaatsen. Hoofdcomponent is werk (itt stage). Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding. Doel van LOB is de studenten na te laten denken over hun studie- en beroepskeuze. Een of meer persoonlijke gesprekken, waarin de adviseur de klantsituatie analyseert, de loopbaanvraag vaststelt en, eventueel na inzet van instrumenten, tot een scholings- of arbeidsmarktadvies komt. Een leerwerktraject dat in overleg met werkgevers en onderwijsaanbieders wordt opgezet, waarbij de personeelsvraag van werkgevers leidend is en rekening wordt gehouden met het aanbod van kandidaten in de regio. Het maatwerk wordt vastgelegd in een geaccordeerde offerte of een getekend contract. Professionaliseringscursussen om de kennis en kunde op peil te houden en verder te ontwikkelen in het vak. Het Nederlands nationaal kwalificatieraamwerk is een systematische ordening van alle kwalificatieniveaus in Nederland, waaronder het mbo. Deze niveaubeschrijvingen worden gekoppeld aan het European Qualifications Framework (EQF). Op het mbo-diploma wordt het EQFniveau vermeld. Brancheorganisatie voor particuliere trainings- en opleidingsbureaus. Nederlands als eerste taal betekent Nederlands als moedertaal. Nederlands als tweede taal. Opleiding of cursus voor een ander beroep van mensen die al of niet eerder een specifieke beroepsopleiding hebben genoten. Onderwijsovereenkomst. Een klant start in een BOL-opleiding of branche-opleiding met baanperspectief. Praktijkovereenkomst. De persoon binnen een leerbedrijf, die als taak heeft de deelnemer tijdens de beroepspraktijkvorming te begeleiden. Praktijkonderwijs.

5 Professionals Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen ROC SBB SBU Schoolbaar Sectorkamer Sectorplan SROI Stage Startkwalificatie Alle medewerkers en partijen die zich beroepsmatig bezig houden met de arbeidsmarkt en/of het onderwijs en die naar verwachting meer informatie willen over leren en werken in de regio. Kader waarin de referentieniveaus voor Nederlands en rekenen per onderwijssector zijn aangegeven. Voor elk moment is in een doorlopende leerlijn aangegeven waaraan alle leerlingen op dat niveau moeten voldoen, de fundamentele niveaus (F). Regionaal opleidingscentrum. Middelbaar beroepsonderwijs in de sectoren techniek, zorg en welzijn en economie. Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven draagt op grond van de WEB bij aan het ontwikkelen en onderhouden van de landelijke kwalificatiestructuur en aan de bevordering van de kwaliteit van de beroepspraktijkvorming. SBU s zijn alle uren die een opleiding per jaar voor de deelnemer in beslag neemt, dus al het begeleid onderwijs, de beroepspraktijkvorming, zelfstudie en huiswerk. In staat zijn om zowel de scholing met goed gevolg af te ronden als de functie of het beroep waar de scholing voor opleidt uit te voeren, in dienstbetrekking of als zelfstandig ondernemer. n de sectorkamers bij SBB bespreken onderwijs en sociale partners in paritair verband de sectorale (aansluitings)vraagstukken voor kwalificeren en examineren, beroepspraktijkvorming en doelmatigheid. Werkgevers- en werknemersorganisaties in een sector of regio kunnen gezamenlijk een sectorplan opstellen met als doel de arbeidsmarkt op korte termijn en op middellange termijn te verbeteren. Deze sociale partners dragen dan in het sectorplan arbeidsmarktmaatregelen aan waarvoor zij cofinanciering van het rijk vragen. Social Return on Investment. Een stage is een praktijk leerplaats tijdens de opleiding in het VMBO, de BOL, een branche erkende opleiding of reguliere HBO opleiding (nietduaal). Of na een opleiding, bv met een startersbeurs. Een startkwalificatie geldt voor de overheid als minimaal opleidingsniveau om kans te hebben op een volwaardige baan of door te kunnen stromen naar vervolgonderwijs. Minimaal een havo-diploma of een mbo niveau 2 diploma gelden als startkwalificatie. Wanneer iemand niet in het bezit is van een startkwalificatie verwacht de overheid dat deze persoon moeite heeft met het verkrijgen van een baan op de arbeidsmarkt. Urennorm BBL Valideringsinstrumenten Verkorte diplomaroute VSO Traineeship WEB Werkervaringsplaats (WEP) Ieder opleidingsjaar moet tenminste bestaan uit 850 uren. Binnen de urennorm moet tenminste 200 uur besteed worden aan begeleid onderwijs, tenminste 610 uur aan BPV en 40 uur naar eigen inzicht te vullen met begeleid onderwijs of met BPV. Instrumenten voor erkenning van non-formeel en informeel leren tav kennis, vaardigheden en competenties. Vorm van een derde leerweg. Voortgezet Speciaal Onderwijs. Een traineeship is een volwaardige startersfunctie waarbij iemand de kans krijgt om diverse afdelingen en/of functies binnen een bedrijf te leren kennen en zich als trainee te oriënteren op een functie die bij hem/haar past. De Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) regelt de bundeling van verschillende vormen van beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Praktijkleren als toeleiding naar de arbeidsmarkt voor kandidaten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Na afronding kan de kandidaat mogelijk instromen in een opleiding op niveau 1. Heb je opmerkingen en/of aanvullingen voor deze lijst, stuur dan een berichtje naar programmateam@lerenenwerken.nl.