BEGRIPPENLIJST. Woorden met een * worden in deze lijst ook uitgelegd.

Transcriptie

1 BEGRIPPENLIJST Woorden met een * worden in deze lijst ook uitgelegd. Aequor Aequor is het kennis- en communicatiecentrum voedsel en leefomgeving, als bedoeld in artikel 1.5 van de WEB *, die zorgt voor de goede afstemming van het middelbaar beroepsonderwijs op de behoeften van het groene bedrijfsleven. Aan de hand van een systematisch analyse van de ontwikkelingen in de beroepspraktijk en op de arbeidsmarkt wordt in overleg met deskundige vertegenwoordigers van de verschillende sectoren en onderwijsinstellingen bekeken welke gevolgen dit heeft voor de kwalificaties waaraan men moet voldoen. Agrarisch OpleidingsCentrum (AOC) Agrarische Opleidingscentra zijn onderwijsinstellingen als bedoeld in artikel van de WEB *, waarin het beroepsonderwijs op het gebied van de landbouw en de natuurlijke omgeving en voorbereidend beroepsonderwijs in de afdeling landbouw en natuurlijke omgeving of in de afdeling voedingstechnologie worden verzorgd. Deze onderwijsinstellingen vallen onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van LNV. Assessor EVC De persoon die optreedt als beoordelaar in een EVC procedure. Dit kan een docent van een opleiding zijn, maar ook een stagebegeleider of iemand uit een bedrijf waarin of waarvoor het assessment plaatsvindt. De assessor heeft uitsluitend een beoordelende rol; deze houdt zich niet bezig met de begeleiding van degene die het assessment ondergaat. Assessor portfolio Persoon die deskundig is in en ingezet wordt voor het integraal beoordelen van werkprocessen en competenties zoals in de portfolioregistratie is weergegeven. Assessor Proeve van bekwaamheid (Pvb) Persoon die deskundig is in en ingezet wordt voor - het afnemen en beoordelen van Proeven van bekwaamheid; - beoordelen van zowel het product als het proces. Beroep voor examinering Schriftelijk protest tegen een beslissing van de examencommissie. Dat protest is gericht tot de Commissie van Beroep*. Vaak moet eerst bezwaar* worden aangetekend voordat beroep mogelijk is. Beroepsbegeleidende leerweg (BBL) Zie leerweg. Beroepscompetenties (definitie Colo) Beroepscompetenties hebben betrekking op het vermogen om te gaan met beroepsrelevante activiteiten en problemen en zijn opgebouwd uit een samenhangende set competentie elementen (kennis, inzichten, vaardigheden, houdingen, persoonlijke eigenschappen). Een competente beroepsbeoefenaar kan deze kennis, attitudes, vaardigheden en eigenschappen geïntegreerd en doelgericht inzetten om concrete (beroeps)activiteiten te verrichten (plannen, uitvoeren, controleren en sturen) in de voor de activiteit kenmerkende situaties en contexten. Zij of hij kan dat op zo'n wijze doen dat aan bepaalde criteria of standaarden wordt voldaan. Beroepscompetentieprofiel De beschrijving van een directe beroepspraktijkgerichte set van kerntaken, kernopgaven en beroepscompetenties van een ervaren beroepsbeoefenaar. Hierin wordt beschreven wat de complicerende factoren van het beroep zijn, welke rol en verantwoordelijkheden de beroepsbeoefenaar heeft en wat de houdingaspecten zijn die bij het beroep behoren.

2 Beroepsgerichte kwalificatiestructuur Zie Kwalificatiestructuur secundair beroepsonderwijs (KS) Beroepsopleidende leerweg Zie leerweg. Beroepsonderwijs (secundair, MBO) Secundair beroepsonderwijs is gericht op de theoretische en praktische voorbereiding voor de uitoefening van beroepen. Daarnaast bevordert het beroepsonderwijs de algemene vorming en de persoonlijke ontplooiing van de student en draagt het bij tot het maatschappelijk functioneren. Beroepsonderwijs sluit aan op het voorbereidend beroepsonderwijs en het algemeen voortgezet onderwijs. Beroepsonderwijs omvat niet het hoger onderwijs. Beroepspraktijkvorming (BPV) Onderwijs dat plaatsvindt in de praktijk van het beroep (dus in een bedrijf of organisatie). Bevoegd gezag Het bevoegd gezag is het bestuur van de instelling. Bezwaar, examinering. Protest tegen een beslissing die is genomen in het kader van de examinering. Dat protest is gericht tot examencommissie die de beslissing heeft genomen. Kijk ook bij beroep*. BPV-overeenkomst De BPV-overeenkomst regelt de rechten en verplichtingen van partijen en omvat bepalingen over: a. de duur van de overeenkomst en de omvang van de periode van de beroepspraktijkvorming; b. de begeleiding van de student*; c. dat deel van de eindtermen* dat de student tijdens de BPV-periode dient te realiseren en de beoordeling daarvan; d. de gevallen waarin en de wijze waarop de overeenkomst voortijdig kan worden ontbonden. Het bedrijf dat of de organisatie die de beroepspraktijkvorming verzorgt, draagt zorg voor de begeleiding van de studenten binnen het bedrijf. De onderwijsinstelling* beoordeelt samen met het bedrijf of de student de eindtermen in de praktijkperiode heeft gerealiseerd. Centraal Register Beroepsopleidingen (Crebo) Een systematisch geordende verzameling van gegevens met betrekking tot de opleidingen uit de *kwalificatiestructuur beroepsonderwijs die door de bekostigde en niet-bekostigde instellingen worden verzorgd. Het CREBO bevat een overzicht van opleidingen per instelling en registreert voor elke deelkwalificatie welke *exameninstellingen de *externe legitimering kunnen verzorgen. Centrale examencommissie (CEC) Zie examencommissie. Certificaat Een certificaat is een wettelijk erkend document waarmee is aangetoond dat de student een (deel) van de opleiding heeft behaald. Cesuur De grens tussen de hoogste score van een (deel)examen waaraan een onvoldoende wordt toegekend en de laagste score waaraan een voldoende wordt toegekend. Coach Begeleidt de student in het onderwijsleerproces procesmatig. Ook kan de coach de mate van acceptatie van bewijsstukken aangeven voor zover hij zelf voldoende deskundig is. Voor datgene waarvoor de coach zelf geen expert is schakelt hij andere deskundigen in.

3 Coachingsgesprek Een coachingsgesprek is een regelmatig terugkerend gesprek tussen een coach en een student of medewerker over het werk, de werksfeer, de uitvoering en de werkomstandigheden. College van bestuur (CvB) Orgaan belast met het bevoegd gezag en het bestuur van de Stichting AOC Oost-Nederland tevens zijnde een College van bestuur in de zin van de WEB. Commissie van beroep voor de examinering De commissie, als bedoeld in artikel van de WEB *, die het *beroep behandelt dat door een student is ingesteld tegen een beslissing van de examencommissie. De commissie van beroep is een onafhankelijke commissie die werkt met een eigen reglement. Competentie Een competentie (bekwaamheid) is een indicatie van de kwaliteit waarmee iemand de gebruiken in een werkgemeenschap (community of practice) beheerst. Competentiegerichte Kwalificatiestructuur (CKS) Zie Kwalificatiestructuur secundair beroepsonderwijs (KS) Contractactiviteiten Werkzaamheden van bekostigde *onderwijsinstelling voor eigen rekening ten behoeve van derden. Deze (onbekostigde) werkzaamheden kunnen worden verricht indien zij verband houden met werkzaamheden waarvoor de bekostiging geldt. De contractactiviteiten kunnen alleen worden verricht als zij niet schadelijk zijn voor de bekostigde activiteiten. Curriculum Een overzicht van de onderdelen van een opleiding. Diploma Een diploma is een wettelijk erkend document waarmee is aangetoond en vastgelegd dat de bezitter een omschreven *kwalificatie heeft behaald. De examencommissie* van de onderwijsinstelling reikt het diploma uit. Erkende instelling Onderwijsinstelling die in het *CREBO-register is opgenomen als bevoegd voor het verzorgen van een bepaalde opleiding. Erkennen van Verworven Competenties. (EVC) Bij EVC gaat het erom de competenties die een persoon op enigerlei wijze verworven heeft, formeel te erkennen. Het doet er niet toe hoe en waar de Competentie-ontwikkeling heeft plaats gevonden. Het is van belang om vooral niet op school verworven- competenties te herkennen en te waarderen en deze ook te erkennen. Daarmee krijgen ze een civiel effect. Examen Een examen is een onderzoek naar kennis, inzicht, vaardigheden en houding (competenties) die een student zich bij het voltooien van de opleiding moet hebben eigen gemaakt. Examenbureau De instantie die de uitvoering van de examens organiseert, de examenproducten beheert, de verwerking van examenresultaten en de uitgifte van waardepapieren (diploma s en certificaten) verzorgt. Het examenbureau is een combinatie van centraal functionerende medewerkers en medewerkers op de verschillende locaties. Examencommissie De commissie, als bedoeld in artikel van de WEB *, die belast is met verschillende taken rond examens. Het bevoegd gezag* benoemt de leden.

4 Examenprogramma Overzicht van (deel)examens waarmee een (deel)kwalificatie/certificeerbare eenheid wordt geëxamineerd. Examinator Degene die belast is met afnemen van het examen*. Extraneus (mv extraneï, Examenstudent) Iemand die uitsluitend is ingeschreven voor deelname aan examinering maar niet voor deelname aan overige onderwijsactiviteiten. Groene Standaard De Groene Standaard is een samenwerkingsverband van 12 instellingen uit het groene beroepsonderwijs (11 onderwijsinstellingen en kenniscentrum Aequor). Het primaire doel van het samenwerkingsverband is het ontwikkelen en beschikbaar stellen van kwalitatief goede examenproducten voor het groene mbo. Het realiseren van eenduidigheid en transparantie en het verkrijgen van vertrouwen bij het bedrijfsleven zijn daarbij de belangrijkste doelstellingen. Daarnaast voert het samenwerkingsverband projecten uit die de implementatie van de examenproducten ondersteunen. Kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven (KBB) Het kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven is werkzaam ten behoeve van beroepsopleidingen die naar hun aard en samenhang tot eenzelfde bedrijfstak of groep van bedrijfstakken behoren. Kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven ontwikkelen en onderhouden de kwalificatiestructuur, bevorderen de kwaliteit van de plaatsen waar beroepspraktijkvorming wordt verzorgd, dragen zorg voor de beschikbaarheid van een toereikend aantal bedrijven en organisaties van voldoende kwaliteit die de beroepspraktijkvorming verzorgen en hebben mede de taak externe legitimering te verzorgen. De minister van Onderwijs stelt de werkgebieden van de kenniscentra vast. De kenniscentra dragen zorg voor een doelmatige en inzichtelijke onderlinge afstemming van werkzaamheden. Kerntaak Een kerntaak is een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar belang, omvang (tijdsomvang of frequentie) of beide. Een kerntaak bestaat uit een geheel van inhoudelijk met elkaar samenhangende werkprocessen, kenmerkend voor de beroepsuitoefening. Een kwalificatiedossier heeft een beperkt aantal kerntaken. Alle kerntaken samen beschrijven de essentie van de beroepsuitoefening van de betreffende beroepengroep. Kerntaken, werkprocessen en competenties vormen samen het hart van de beroepsbeschrijving in een kwalificatiedossier. Elke kerntaak heeft een proces-competentie-matrix waarin is aangegeven welke competenties moeten worden aangewend bij het uitvoeren van een werkproces van de betreffende kerntaak. Klacht Een schriftelijke uiting waarin een rechtspersoon of individu zijn ongenoegen kenbaar maakt over een dienst van AOC Oost of een gedraging of een beslissing van een van haar medewerkers in het bijzonder. Het kan ook betrekking hebben op een nalaten van. Kwalificatie Een kwalificatie is een geheel van kennis, inzicht, vaardigheden en houdingen, dat voor de uitoefening van een beroep (beroepskwalificering), verdere studie (doorstroomkwalificering) en/of het maatschappelijk functioneren (maatschappelijke/culturele kwalificatie) nodig of gewenst is. Kwalificatieniveau Een aanduiding van het niveau van beroepsuitoefening, gebaseerd op de mate van verantwoordelijkheid, complexiteit en transfer, dat de gediplomeerde heeft bereikt. De WEB onderscheidt vier kwalificatieniveaus: niveau 1: assistent-opleiding niveau 1: arbeidsmarkt gekwalificeerd assistent AKA niveau 2: basisberoepsopleiding, niveau 3: vakopleiding, niveau 4: middenkaderopleiding en specialistenopleiding.

5 Kwalificatieprofiel De geformaliseerde en gestandaardiseerde beschrijving van de startpositie van de beginnende beroepsbeoefenaar op de arbeidsmarkt en in de maatschappij. Een kwalificatieprofiel wordt bepaald en omschreven op basis van één of meer *beroepscompetentieprofielen en het brondocument leren en burgerschap. Een kwalificatieprofiel is afgestemd op wat een student aan het eind van de opleiding moet beheersen. Kwalificatiestructuur De kwalificatiestructuur middelbaar beroepsonderwijs is een geordend en samenhangend geheel van op kerntaken, kernopgaven en competenties gebaseerde kwalificaties die voor het middelbaar beroepsonderwijs worden onderscheiden. Kwalificaties worden per bedrijfstak of groep van bedrijfstakken geordend. Kwalificerend examen Alle vormen van examinering waarvan de beoordeling (mede) bepalend is voor het resultaat van een deelkwalificatie o.a. Proeven van Bekwaamheid (PvB) en (deel)examens uit een examenprogramma. Kwaliteit De mate waarin een geheel van eigenschappen en kenmerken voldoen aan vastgelegde of vanzelfsprekende behoeften en eisen van de belanghebbende partijen, zijnde bedrijfstak, vervolgonderwijs en overheid. Kwaliteitsmanagementsysteem Organisatiestructuur, procedures, processen en middelen voor het sturen en beheersen van een organisatie met betrekking tot kwaliteit. Kwaliteitszorg (integrale) Managementaanpak van een organisatie, toegespitst op kwaliteit, gebaseerd op de deelname van al haar medewerkers en strevend naar succes op lange termijn door het tevreden stellen van klant en naar voordelen voor alle medewerkers van de organisatie en voor de samenleving. Leerweg De WEB kent twee leerwegen, die tot eenzelfde kwalificatie leiden. Het betreft: a. de beroeps begeleidende leerweg: de praktijkcomponent omvat een praktijkdeel van 60% of meer van de studieduur; b. de beroeps opleidende leerweg: de praktijkcomponent omvat een praktijkdeel van minimaal 20% en minder dan 60% van de studieduur. Magister Een geautomatiseerd managementsysteem voor registratie van gegevens van studenten Onderwijsinstelling De instelling die op basis van de wet is erkend voor het verzorgen van onderwijs in de vorm van (beroeps)opleidingen en waarvan het bevoegd gezag de studenten de gelegenheid geeft een examen af te leggen. Zie Agrarisch opleidingscentrum. Onderwijs- en examenregeling (OER) Het document, als bedoeld in artikel van de WEB *, waarin de belangrijkste kenmerken van de opleiding, waaronder inhoud en inrichting, de studieduur voor een groep of groepen van studenten en de examinering en examinering, worden vastgelegd door het bevoegd gezag van de instelling. Ook wordt in de onderwijs- en examenregeling vastgelegd welke opleidingstrajecten voldoen aan de eisen van de Wet Studie Financiering (WSF)* of de eisen voor tegemoetkoming van de studiekosten voor studerenden tot 18 jaar. Onderwijsovereenkomst (OOK)

6 Een overeenkomst, als bedoeld in artikel van de WEB *, tussen *student en *bevoegd gezag, die ten grondslag ligt aan de inschrijving. De overeenkomst regelt de rechten en verplichtingen tussen instelling en student. In de overeenkomst worden per student zaken zoals de inhoud van het onderwijs, de examens en de studiebegeleiding overeengekomen. Onregelmatigheid Iets dat in strijd is met de regels. Open leercentrum (OLC) Een fysieke of virtuele werkruimte voor studenten met diverse media, hulpmiddelen (bijv. computers) en bronnen (boeken, vakbladen enz.). Opleiding Het geheel van onderwijsactiviteiten dat tenminste tot doel heeft een kwalificatie* te realiseren. Portfolio Een doelgerichte verzameling bewijsstukken zoals werkstukken, fotopresentaties, verslagen, productbeoordelingen, evaluatierapporten, toetsresultaten of andere vormen waarmee een student of medewerker aantoont welke inspanningen en activiteiten zijn geleverd. De student of medewerker geeft hiermee inzicht in zijn/haar voortgang of prestaties en de mate van ontwikkeling van de competenties. Portfoliobegeleider voor EVC procedure De persoon die optreedt als begeleider in een EVC procedure. Dit kan een docent van een opleiding zijn, maar ook een stagebegeleider of P&O functionaris. De portfoliobegeleider heeft tot taak, de kandidaat te stimuleren en te ondersteunen om diens eigen ervaringen (competenties en kwaliteiten) beter in beeld te brengen, het opstellen van het POP, en het voeren van voortgangsgesprekken naar aanleiding van het POP. Portfolioregistratie en -beoordelingsformulier Een document behorende bij een Proeve van Bekwaamheid dat overzicht geeft van: - competenties en daarbij behorende omschrijving. Dit geeft de student aanwijzingen voor aan te leveren bewijsstukken om de ontwikkeling van de competentie(s) aan te tonen; - de voortgang van aanlevering en de mate van acceptatie van bewijsstukken voor ontwikkeling van competenties, aangegeven door de coach; - beoordeling door de assessor; - vaststelling van de beoordeling door de opleidingscoördinator. Praktijkleren Praktijkleren betreft het door de student verwerven van vaardigheden door oefening in de (gesimuleerde) praktijksituatie, in een goed gecontroleerde leersituatie. Het is dus als het ware het gebied dat in de uitvoering ligt tussen BPV* en de reguliere school. Proeve van bekwaamheid (PvB) Een vorm van examinering ter vaststelling van bereikte competenties in een beschreven situatie die relevant is voor de beroepspraktijk. De assessoren stellen aan de hand van een proeve van bekwaamheid vast of de student conform de beheersingscriteria een set competenties kan aanwenden bij het uitvoeren van een taak. Sectorraad Een adviesorgaan van vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en medewerkers van AOC Oost, per sector ingericht voor afstemming van inhoud en vormgeving van het onderwijs en examinering met het bedrijfsleven. Trends in de maatschappij in de regio en de sectoren zijn leidend voor de advisering. Secundair beroepsonderwijs Zie beroepsonderwijs. Schooldag

7 Elke dag niet zijnde een zaterdag, zondag, erkende feestdag of een door AOC Oost vastgestelde vakantiedag voor onderwijsdeelnemers. Schoolweek Een aaneengesloten periode van vijf *schooldagen Student Een student is een persoon, die zich met het oog op het gebruik van de onderwijsvoorzieningen laat inschrijven bij een onderwijsinstelling. In de WEB wordt niet gesproken van leerlingen of studenten, maar van deelnemers. Studiejaar Een normatief studiejaar bestaat uit veertig weken van elk veertig uren, waaronder begrepen de *beroepspraktijkvorming. Studielast De studielast van elke opleiding wordt uitgedrukt in normatieve studiejaren. De normatieve studielast is de studielast die een student gemiddeld geacht wordt nodig te hebben om de *opleiding te voltooien. De feitelijke situatie zal van persoon tot persoon verschillen. Summatieve toets Alle soorten toetsen die aan het eind van een onderwijsleerproces worden gebruikt voor het geven van een eindoordeel van de prestaties van kandidaten. Toelating Het besluit (van het bevoegd gezag) tot de inschrijving van studenten tot opleidingen. Toezichthouder (surveillant) Iemand die bij afname van *(deel)examens toezicht houdt. Vooropleidingseisen Eisen die worden gesteld aan de *studenten om ingeschreven te worden voor een beroepsopleiding. Vrije ruimte De ruimte binnen de totale opleidingstijd die bedrijven en scholen naar eigen inzicht kunnen invullen binnen de vastgestelde studielast, maximaal 20 %. Wereld Een PR-instrument waarmee wordt bedoeld een cluster van opleidingen passend in de belevingswerelden van (toekomstige) studenten aansluitend bij de beroepspraktijk. Werkproces Een werkproces is een afgebakend geheel van beroepshandelingen binnen een kerntaak*. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt als kenmerkend herkend in de beroepspraktijk. Een werkproces bestaat dus nooit uit één handeling of gedraging. Meerdere werkprocessen kunnen gelijktijdig lopen. Dat ze een begin en een eind hebben, wil niet perse zeggen dat ze na elkaar komen (het kan wel), maar dat ze duidelijk te onderscheiden zijn van andere werkprocessen. Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) De wet van toepassing op het (secundair) beroepsonderwijs* die op onderdelen in werking getreden is per 1 januari Per 1 augustus 1997 is deze wet van toepassing op het gehele (deeltijd) middelbaar beroepsonderwijs. De actuele tekst van de wet is te vinden op Wet op de Studiefinanciering (WSF) De wet waarin de regeling voor studiefinanciering is vastgesteld Wettelijke beroepsvereisten

8 In wet- en/of regelgeving vastgelegde eisen waaraan de beginnend beroepsbeoefenaar uitvoering moet geven om het beroep te mogen vervullen. De wettelijke beroepsvereisten komen van de vakdepartementen, in toenemende mate aangestuurd door de EU. Kenniscentra dienen te verklaren dat de uit de kwalificatiedossiers voortvloeiende opleidingen uitvoerbaar zijn met inachtneming van de wettelijke beroepsvereisten.