VOORTGANG PROJECTENATLAS 2018 KEUZEN OP HOOFDLIJNEN

Transcriptie

1 VOORTGANG PROJECTENATLAS 2018 KEUZEN OP HOOFDLIJNEN ERNST-JAN PALS, HUUB DROOGH INFORAAD,

2 Proces

3 1. Breed ophalen van informatie 2. Inventariseren van ideeën en mogelijkheden 3. Keuzen op hoofdlijnen 4. Formuleren van projecten PROJECTENATLAS 2018: VAN CONSULTATIE NAAR PROJECTEN

4 Proces : Werkaanpak in inforaad Interviews met wethouders Instellen en consulteren klankbordgroep Consulteren maatschappelijke stakeholders Consulteren ambtelijke professionals Terugkoppeling naar B&W: keuze van thema s Brede bewoners-/raadsbijeenkomst: 1 e peiling thema s en accenten ( ) Verdieping van prioriteiten, methodiek en format, aanzet projecten Terugkoppeling en consulteren klankbordgroep, maatschappelijke stakeholders Terugkoppeling naar gemeenteraad ( ) Projectvoorstellen naar B&W ( ) Afronden van projectformuleringen - projectenatlas PROCES TOT NU TOE

5 ONDERWERPEN THEMA THEMA THEMA THEMA ACHTERLIGGENDE METHODIEK

6 Opgehaalde onderwerpen en thema s

7 ALGEMEEN: REALITEITSZIN EN BETROKKENHEID BIJ VERANDERENDE WERELD

8 ZORGZAME SAMENLEVING LOKALE ECONOMIE 3.0 VOEDSELVOORZIENING/ -VEILIGHEID DIGITALE SAMENLEVING DUURZAAMHEID MOBILITEIT REGIONALE SAMENWERKING IDENTITEIT BEVOLKINGS- SAMENSTELLING ROL VAN DE OVERHEID KLIMAATVERANDERING EN -ADAPTATIE ZELFVOORZIENEND- HEID SOCIALE COHESIE BORSELE ALS PIONIERSGEMEENTE WOONOMGEVING DUURZAME WONINGVOORRAAD ENERGIETRANSITIE PROFILERING, IDENTITEIT LEEFBAARHEID, FAMILIEVRIENDELIJK VRIJKOMENDE GEBOUWEN TOTAALOVERZICHT OPGEHAALDE ONDERWERPEN

9 ONDERWERPEN THEMA THEMA THEMA THEMA KEUZEN DOOR B&W...

10 Identiteit en sociale cohesie Klimaatadaptatie Energietransitie 3 HOOFDTHEMA S

11 Welke projecten kunnen inhoud geven aan het behalen van Borselse doelstellingen op het gebied van energietransitie, klimaatadaptatie en identiteit en sociale cohesie? Het gaat hierbij om projecten waar de gemeente enerzijds een rol in kan spelen, maar die niet of lastig aan te pakken zijn met regulier gemeentelijk beleid en/of reguliere financiële middelen. OPGAVE PROJECTENATLAS

12 Bandbreedte en prioriteiten Raad SEPTEMBER 2017

13 MET BEHULP VAN KAARTJES SORTEREN/PRIORITEREN

14 Klimaatadaptatie 22 stemmen 0 stemmen 8 stemmen BREDE RAADSBIJEENKOMST: VOORBEELD WATERBERGING

15 Indicatie bandbreedte en prioriteiten deelnemers Raadsbijeenkomst: 73% wil dit deel van de wateropgave koppelen met kwaliteitsverbetering openbare ruimte van de kernen Niet te verontachtzamen minderheid ziet belangrijke rol voor waterberging in het landelijk gebied (koppeling met verbetering agrarisch gebruik, vrijwaren aantasting kernen?) Richtingbepaling projectenatlas: Alle deelnemers spreken een voorkeur uit dit deel van de wateropgave te integreren in ruimtelijk-landschappelijke oplossingen. Louter civiel technisch gerichte oplossingen hebben geen draagvlak. Er onstaat hierdoor een ontwerpthema bij toekomstige revitalisatieopgaven... INDICATIE EN BANDBREEDTE BREDE RAADSBIJEENKOMST

16 Energietransitie 4 stemmen 17 stemmen 10 stemmen BREDE RAADSBIJEENKOMST: VOORBEELD ENERGIENEUTRAAL

17 Indicatie bandbreedte en prioriteiten deelnemers Raadsbijeenkomst: 87% van de deelnemers spreekt voorkeur uit voor een méér ambitieuze aanpak van de opgave energietransitie dan (inter)nationale afspraken voorschrijven. Richtingbepaling projectenatlas Borsele energieke gemeente vertaalt zich in een ambitie om op het gebied van energietransitie een stukje voorop te lopen. Dit impliceert een beleid dat ruimte moet scheppen voor pilot projecten en experimenten. INDICATIE EN BANDBREEDTE BREDE RAADSBIJEENKOMST

18 Energietransitie 11 stemmen 19 stemmen 5 stemmen BREDE RAADSBIJEENKOMST: VOORBEELD ENERGIEOPWEKKING DICHT BIJ HUIS

19 Indicatie bandbreedte en prioriteiten deelnemers Raadsbijeenkomst: Het overgrote deel van de deelnemers spreekt voorkeur uit inwoners van de gemeente individueel (mede)verantwoordelijk te laten zijn voor de overschakeling naar een energieneutrale gemeenschap. Richtingbepaling projectenatlas De gemeente kan een rol spelen om kennis over ter beschikking komende technologie voor een zo breed mogelijke doelgroep toegankelijk te laten zijn. Het stimuleren van collectieven kan aanwezige kennis bij inwoners toegankelijk maken voor derden, en bijdragen aan het zelforganiserend vermogen van de (dorps)gemeenschap(pen). INDICATIE EN BANDBREEDTE BREDE RAADSBIJEENKOMST

20 Energietransitie 3 stemmen 5 stemmen 21 stemmen BREDE RAADSBIJEENKOMST: VOORBEELD WINDENERGIE

21 Indicatie bandbreedte en prioriteiten deelnemers Raadsbijeenkomst: 85% van de deelnemers vindt dat ruimtelijke impact van windenergie niet ten koste mag gaan van identiteit van het landschap en overlast voor omwonenden (geluid, reflectie, slagschaduw). Richtingbepaling projectenatlas Indien windenergie/grootschalige zonne-energie(?) een rol speelt bij de transitie van de gemeente, dient dit plaats te vinden daar waar opwekking op industriële schaal ruimtelijk ingepast kan worden. INDICATIE EN BANDBREEDTE BREDE RAADSBIJEENKOMST

22 Identiteit en sociale cohesie 13 stemmen 16 stemmen 6 stemmen BREDE RAADSBIJEENKOMST: VOORBEELD VERANDEREND LANDSCHAP

23 Indicatie bandbreedte en prioriteiten deelnemers Raadsbijeenkomst: Bij de deelnemers bestaat een groot verschil van inzicht welke rol/effect (veranderend) landschap mag hebben bij toekomstige transities. 37% staat een beschermende koers voor, 46% juist een actieve en 17% heeft liberale opvattingen over veranderend landschap. Conclusie: zorgvuldigheid hoe om te gaan met het landschap staat voorop. Louter behoud van het bestaande is echter een te benauwde interpretatie. Richtingbepaling projectenatlas Voor een deel van de gemeente zou nagedacht kunnen worden over actieve landschapsbouw richting een ruraal landschap 4.0 INDICATIE EN BANDBREEDTE BREDE RAADSBIJEENKOMST

24 Identiteit en sociale cohesie 10 stemmen 18 stemmen 3 stemmen BREDE RAADSBIJEENKOMST: VOORBEELD RUIMTELIJKE IDENTITEIT

25 Indicatie bandbreedte en prioriteiten deelnemers Raadsbijeenkomst: Ook hier bestaat bij de deelnemers verschil van inzicht welke rol/effect klimaatadaptatie en energietransitie mag hebben op de ruimtelijke identiteit van de gebouwde omgeving. 90% staat echter open voor een actieve zoektocht hoe nieuwe technologie kan worden ingezet, mits dit niet ten koste gaat van behoud van ruimtelijke identiteit. Richtingbepaling projectenatlas Projecten waar toepassing van nieuwe technologie juist een impuls betekent voor het creëren/versterken van de identiteit krijgen prioriteit. INDICATIE EN BANDBREEDTE BREDE RAADSBIJEENKOMST

26 Bindende uitgangspunten voor Projectenatlas?

27 REALITEITSZIN VERANDERENDE SAMENLEVING, GEHECHTHEID AAN HUIDIGE IDENTITEIT

28 PRO-ACTIEVE INZET OM VERANDERINGEN IN GOEDE BANEN TE LEIDEN

29 We starten niet bij 0: Afgelopen 20 jaar zijn al serieuze stappen gezet in de leefbaarheid en het toekomstbestendig maken van de gemeente. Uitgaan van eigen kracht (het versterken van eigen kwaliteit en identiteit) heeft hieraan altijd ten grondslag gelegen. INTRODUCTIE DUURZAAM RUIMTELIJK STRUCTUURBEELD

30 RUIMTELIJK-ECONOMISCH FRAME IS BEPAALD: DUURZAAM RUIMTELIJK STRUCTUURBEELD

31 Het duurzaam ruimtelijk structuurbeeld (DRS) benoemt los van het programma of bekende initiatieven de kwaliteiten en potenties van het gebied. Het DRS heeft een blijvende sturende rol bij de ruimtelijkeconomische ontwikkeling van het gebied, ook buiten de planperiode van de projectenatlas. Het DRS blijft over decennia het kader waarbinnen (ook nog niet bekende) ruimtelijke ontwikkelingen kunnen worden afgewogen en getoetst. WAT IS DUURZAAM RUIMTELIJK STRUCTUURBEELD?

32 DRS: BLIJVENDE STURENDE ROL IN DE RUIMTELIJK-ECONOMISCHE ONTWIKKELING

33 Afgelopen jaren hebben veel projecten waarneembaar bijgedragen aan het versterken van het duurzaam ruimtelijk structuurbeeld / DNA. Voorbeelden: - Raadsboerderij (project) - Werken met een kwaliteitsteam (methodiek) - Master-/beeldkwaliteitsplannen (instrument) - Manier van toepassing van regelingen (bijv. Dorpsvernieuwing 2.0) (werkproces) - Etc.

34 RELATIE TUSSEN VERANDERING, IDENTITEIT EN DRS

35 Ieder project moet een waarneembare bijdrage leveren aan het versterken van het duurzaam ruimtelijk structuurbeeld, om de ruimtelijk economische identiteit van Borsele verder te versterken. (...en daardoor de toekomstbestendigheid van de gemeente te vergroten). CONCLUSIE: RANDVOORWAARDE VOOR PROJECTEN VAN PROJECTENATLAS

36 Wat betekent dit alles nu voor de toekomst?

37 Ontwikkeling van technologie (regionale) economie identiteit van de gemeente sociaal/maatschappelijke veranderingen OP GEMEENTELIJK NIVEAU IS HET ZOEKEN NAAR EEN NIEUWE BALANS

38 Alles is verbonden... COMPLEXE TIJD: GEO-POLITIEK EN LOKALE ECONOMIE: PUTIN-EFFECT

39 GROTE TRANSITIES ALS GEVOLG VAN KLIMAAT EN ECONOMIE 4.0

40 KEERZIJDE VAN 4.0 WORDT ECHTER OOK STEEDS DUIDELIJKER

41 SAMENVATTING VAN HUIDIGE SITUATIE

42 SAMENVATTING VAN HUIDIGE SITUATIE

43 DOELSTELLING PROJECTENATLAS

44 DOELSTELLING PROJECTENATLAS

45 ENKELE GERICHTE EN WELOVERWOGEN KEUZEN

46 Naar een nieuwe Projectenatlas

47 Het vertrekpunt is en blijft een sterk lokaal zelfbewustzijn... Projecten van de projectenatlas moeten inzichten, kennis en vaardigheden ontwikkelen om gevolgen van klimaatadaptatie en energietransitie voor Borsele operationeel te maken, en tegelijk de identiteit en sociale cohesie te versterken. De projectenatlas is hierdoor een hulpmiddel om de weerbaarheid van de Borsele gemeenschap te vergroten (van 4.0 doorschakelen naar 5.0?) WELKE PROJECTEN IN EEN VERNIEUWDE PROJECTENATLAS?

48 identiteit/ sociale cohesie klimaatadaptatie energietransitie duurzaam ruimtelijk structuurbeeld kennisverwerving (proces)innovatie nieuwe vaardigheden SELECTIE PROJECTEN VOOR PROJECTENATLAS

49 identiteit/ sociale cohesie klimaatadaptatie energietransitie Daarbij: Zoveel mogelijk stapelen van bijdragen leidt tot meer procesinnovatie, betere financiële haalbaarheid, meer efficiency, breder draagvlak, etc Zo groot mogelijk zichtbaar maatschappelijk rendement SELECTIE PROJECTEN VOOR PROJECTENATLAS

50 Openstaande projecten uit Projectenatlas

51 toepassen vaardigheden zelfredzaamheid procesinnovatie kennisverwerving klimaatadaptatie energietransitie sociale cohesie versterken DRS Krekenplan s-heerenhoek AFWEGING PROJECTEN UIT HUIDIGE PROJECTENATLAS

52 toepassen vaardigheden zelfredzaamheid procesinnovatie kennisverwerving klimaatadaptatie energietransitie sociale cohesie versterken DRS Krekenplan s-heerenhoek Fort Ellewoutsdijk AFWEGING PROJECTEN UIT HUIDIGE PROJECTENATLAS

53 toepassen vaardigheden zelfredzaamheid procesinnovatie kennisverwerving klimaatadaptatie energietransitie sociale cohesie versterken DRS Krekenplan s-heerenhoek Fort Ellewoutsdijk Havens Hoedekenskerke Recreatief Knooppunt Hoedekenskerke Landart/kunst Ontwikkeling Westerscheldekust + historische redoutes Verbinden Zwake - Schengegebied AFWEGING PROJECTEN UIT HUIDIGE PROJECTENATLAS

54 toepassen vaardigheden zelfredzaamheid procesinnovatie kennisverwerving klimaatadaptatie energietransitie sociale cohesie versterken DRS Recreatief Knooppunt Hoedekenskerke Verbinden Zwake - Schengegebied Havens Hoedekenskerke Krekenplan s-heerenhoek Ontwikkeling Westerscheldekust + historische redoutes Landart/kunst Fort Ellewoutsdijk RANKING PROJECTEN UIT HUIDIGE PROJECTENATLAS

55 Nieuwe projecten Projectenatlas

56 Projecten in de atlas moeten bijdrage leveren op het gebied van klimaatadaptatie, energietransitie en/of sociale cohesie door middel van: Kennisverwerving Ontwikkelen en implementeren van (proces)innovatie Vergroten zelfredzaamheid van de gemeenschap Toepassen van nieuwe vaardigheden CRITERIA VOOR TE SELECTEREN PROJECTEN

57 Projecten in de atlas moeten bijdrage leveren op het gebied van klimaatadaptatie, energietransitie en/of sociale cohesie door middel van: Kennisverwerving Ontwikkelen en implementeren van (proces)innovatie Vergroten zelfredzaamheid van de gemeenschap Toepassen van nieuwe vaardigheden VOORKOMEN VAN UITSLUITING KWETSBARE GROEPEN

58 Energietransitie: Koppeling mogelijkheden Sloegebied (restwarmte, wind- en zonne-energie, etc.) Energieneutrale dorpen Energieneutraal ruraal gebied... Linken aan: Versterking sociale cohesie: activeren en verbinden van inwoners, zorgzame dorpen (relatie B2030) Renaissance van het ruraal gebied m.b.v. nieuwe ruimtelijk-economische dragers: alternatieve energiebronnen, waarin ook besloten experimenten met biomassa en waterstof (lokale productie en opslag van energie) Recreatie en (gezondheids)toerisme, Landschapspark Borsele Betrekken/reactiveren maatschappelijke voorzieningen PROJECTVOORSTELLEN IN ONDERZOEK

59 Klimaatadaptatie: Versterken kreken m.b.v. waterberging, waterberging in en rond de kernen Waterveiligheid Waterkwaliteit (tegengaan zoute kwel)... Linken aan: Versterking biodiversiteit, versterking lokale identiteit Compenserende maatregelen hittestress Sloegebied en grotere kernen d.m.v. vergroening van de dorpen, vergroening omgeving wozoco s, vergroening bedrijfsterreinen Projecten gericht op sociale cohesie (bijv. aanbrengen pluk- en beweegtuinen, link met verbetering woonomgeving samen met omwonenden en (basis)onderwijs) Versterken ontbrekende /zwakke schakels in het DRS, aansluiting met recreatie, toerisme en rurale economie Benutten ligging aan / versterken van relatie met de Westerschelde Aanleidingen tot gemeentegrensoverschrijdende samenwerking... PROJECTVOORSTELLEN IN ONDERZOEK

60 Sociale cohesie en identiteit: Vitale revolutie m.b.v. een villaging concept (blue zones?) Versterking eigen identiteit m.b.v. kerngerichte programma s voor klimaatadaptatie en energietransitie in de leefomgeving Gebiedsbenaderingen d.m.v. stakeholdersparticipatie (vgl. met huidige aanpak Nieuwdorp)... Linken aan: Zelfvoorzienend op gebied van voedselproductie? Het versterken van verweving dorpen ruraal gebied? Vrijkomende agrarische bebouwing... PROJECTVOORSTELLEN IN ONDERZOEK

61 OVERZICHT PROJECTEN

62 1. Ontbrekende schakels 2. Kansen aan de Westerschelde 3. Gebiedsaanpak Sloerand 4. Energieneutraal ruraal gebied 5. Zelfredzaamheid kleinste kernen 6. Vergroening woon-zorgcomplexen 7. Verduurzaming bedrijventerreinen OVERZICHT PROJECTEN

63 BORSELE OP WEG NAAR

64 VOORTGANG PROJECTENATLAS 2018 KEUZEN OP HOOFDLIJNEN ERNST-JAN PALS, HUUB DROOGH INFORAAD,