Rotterdamse adaptatiestrategie. John Jacobs Programmabureau Duurzaam Rotterdam Climate Proof

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Rotterdamse adaptatiestrategie. John Jacobs Programmabureau Duurzaam Rotterdam Climate Proof"

Transcriptie

1 John Jacobs Programmabureau Duurzaam Rotterdam Climate Proof

2 Adaptatie?

3 Effecten klimaatverandering

4 Rotterdam: er is urgentie om te handelen

5 Strategie gericht op functioneren van de stad Bebouwing Nutsnetwerken Stedelijk systeem V&V Infrastructuur Gericht op én Kansen voor Economie Vitale voorzieningen Openbare ruimte Leefbaar heid Water systeem

6 Rotterdam Climate Initiative IABR: The Flood RCI % climate proof: In 2025 zijn gebiedsgericht maatregelen genomen om minimale overlast en maximaal profijt te hebben van de klimaatverandering op dat moment en in de decennia erna. Bij de ruimtelijke ontwikkeling van Rotterdam wordt op een structurele manier rekening gehouden met de gevolgen van de klimaatverandering op de lange termijn en de onzekerheid die er deel van is. Kennis Uitvoering Profilering MKBA-tool Adaptatiebarometer Klimaatatlas Hotspot Rotterdam Toolbox

7 WATEROPGAVEN KLIMAATOPGAVEN STEDELIJKE OPGAVEN RUIMTELIJKE ORDENING + KLIMAATADAPTATIE IS EEN KANS VOOR EEN AANTREKKELIJKE EN ECONOMISCH STERKE STAD

8 RESULTATEN ADAPTATIEPROGRAMMA RCP Kennisontwikkeling 12 eind rapporten 43 onderliggende rapporten Uitvoering m 2 groene daken m 2 groen en 950 bomen 2 waterpleinen boven- en ondergrondse waterbergingscapaciteit Profilering drijvend paviljoen deltacongres CDC/HCMC EU Cities Adapt Water pleinen Drijvend bouwen Regionale waterberging Multifunctionele projecten Lokale waterberging Groene daken

9 ROTTERDAM CLIMATE PROOF PARTNERS 18 maart

10 EEN VEILIGE, LEEFBARE STAD MET MEERWAARDE

11 Basis: risico- en kwetsbaarheidsanalyse: Waar en hoe is de stad kwetsbaar voor klimaateffecten en wat zijn de risico s voor functioneren? Hitte

12 Extreme Neerslag Neerslagtekort

13 Het buitendijks gebied is kwetsbaar voor hoogwater kans 1:1000 Kans 1:10 Kans jaarlijks Kans 1:100 Kans 1: Hoge waterstanden

14 Kern van de RAS 1. Robuust systeem: behouden en versterken 2. Adaptatie: benutten van de stedelijke ruimte 3. Samenwerken en meekoppelen 4. Meerwaarde voor leefomgeving, economie, ecologie en samenleving

15 Robuust systeem behouden en versterken + adaptatie: benutten van de stedelijke ruimte Robuust én veerkrachtig Riolering + waterplein Beschermen én meebewegen v Dijken + adaptief bouwen en inrichten v Deltawerken én haarvaten Stormvloedkering + Tegel eruit, groen erin Techniek én natuur v Pompen + groene oevers

16 Klimaatadaptatie vergroot de kwaliteit van de leefomgeving Klimaatadaptatie versterkt de economie

17 GROENE DAKEN PROGRAMMA Doelstelling: m 2 in 2014 Status: m 2 eind 2013

18 Klimaatadaptatie betrekt Rotterdammers Klimaatadaptatie versterkt de ecologische kwaliteit

19 Hoe werken we aan de klimaatbestendige stad? Samenwerken met initiatiefnemers van projecten Meekoppelen met het ritme van de stad Gebiedsgericht maatwerk Focus op meerwaarde

20 Ontwikkeling multifunctioneel waterplein Benthemplein Waterberging + Buitenruimte Onaantrekkelijk plein wordt omgevormd tot mooie sport- en verblijfsruimte met innovatieve waterbergingsfunctie Samenwerking Wijkbewoners, Onderwijsinstellingen Zadkine en Grafisch Lyceum, Kerkgemeenschap, Gemeente, Deelgemeente Noord, Jeugdtheater, Sportschool Gebiedsgericht maatwerk Toename waterbergingscapaciteit, sport- en verblijfsruimte voor scholieren en omwonenden, vergroening stenige plek

21 Perspectieven voor de klimaatadaptieve deltastad Een illustratieve weergave van de mogelijkheden voor klimaatadaptatie voor diverse stadsdelen Welke maatregelen kunnen we waar toepassen? Welke partijen kunnen hierbij een rol spelen? Welke meerwaarden creëren die maatregelen? Welke partijen hebben hier profijt van? Rotterdamse adaptatiestrategie Compacte stad Buitendijkse stadswijken Binnendijkse stadswijken Havens Naoorlogse wijken en buitengebieden Stadshavens

22

23

Rotterdamse adaptatiestrategie. John Jacobs Afdeling Water Rotterdam Climate Proof

Rotterdamse adaptatiestrategie. John Jacobs Afdeling Water Rotterdam Climate Proof John Jacobs Afdeling Water Rotterdam Climate Proof Adaptatie is niet nieuw! Effecten klimaatverandering Rotterdam: er is urgentie om te handelen Strategie gericht op functioneren van de stad Bebouwing

Nadere informatie

Welkom! Wateravond Noord. 27 juni 2017

Welkom! Wateravond Noord. 27 juni 2017 Welkom! 27 juni 2017 Wateravond Noord 19.00 Inloop 19.30 Opening avondvoorzitter 19.35 Inleiding gebiedscommissie 19.45 Presentatie wateropgave Rotterdam 19.55 Presentatie Aanpak Buitenruimte Agniesebuurt

Nadere informatie

Rotterdamse adaptatiestrategie

Rotterdamse adaptatiestrategie Rotterdamse adaptatiestrategie Voorwoord Rotterdam is een dynamische wereldhavenstad. Onze stad past zich traditiegetrouw voortdurend aan nieuwe omstandigheden aan en speelt in op economische en maatschappelijke

Nadere informatie

Klimaatbestendig NL. Een flexibele adaptieve strategie voor het stedelijk gebied. Ruimteconferentie 19 april 2011 Leendert van Bree

Klimaatbestendig NL. Een flexibele adaptieve strategie voor het stedelijk gebied. Ruimteconferentie 19 april 2011 Leendert van Bree Klimaatbestendig NL Een flexibele adaptieve strategie voor het stedelijk gebied 1 Inhoud Context Klimaateffecten Adaptatieopties Strategie / actoren 2 Context algemeen 3 Context Nederland - een zich aanpassende

Nadere informatie

Regionale Adaptatie Strategie vanwege klimaatverandering. MT 22 maart 2012 Arno Lammers

Regionale Adaptatie Strategie vanwege klimaatverandering. MT 22 maart 2012 Arno Lammers Regionale Adaptatie Strategie vanwege klimaatverandering MT 22 maart 2012 Arno Lammers Voorgeschiedenis RAS - Proces Waterkader Haaglanden gestart febr. 2003 na opdracht AB - Regionaal Bestuursakkoord

Nadere informatie

Rotterdam Climate Proof

Rotterdam Climate Proof Rotterdam Climate Proof Connecting water with opportunities in a delta city John Jacobs Rotterdam Climate Proof RCI: PUBLIEK PRIVAAT PARTNERSHIP RCI & ROTTERDAM CLIMATE PROOF DOELEN RCI 50% CO2-reductie

Nadere informatie

Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie

Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie Het Deltaprogramma: een nieuwe aanpak Een goede kwaliteit van de leefomgeving is een basisvoorwaarde voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat

Nadere informatie

Trapdijk. Dé multifunctionele stadsdijk. www.rotterdam.nl. nieuwe Trapdijk. oude dijk

Trapdijk. Dé multifunctionele stadsdijk. www.rotterdam.nl. nieuwe Trapdijk. oude dijk www.rotterdam.nl Trapdijk Dé multifunctionele stadsdijk Gemeentewerken Rotterdam ontwikkelt de Trapdijk. Dit is een trapsgewijze dijk, waarvan de treden gebruikt kunnen worden voor wegen, groen, bebouwing,

Nadere informatie

Bergpolder Zuid, Rotterdam

Bergpolder Zuid, Rotterdam Climate Proof Cities klassieke benadering 2 De theorie klimaatverandering effecten kwetsbaarheid aanpassingsmaatregelen implementatie bijvoorbeeld: 1000 bomen plan groene daken subsidie bouwvoorschriften

Nadere informatie

Omgevingsvisie Zwolle Actuele opgaven van de stad. 23 januari 2018 Saskia Engbers

Omgevingsvisie Zwolle Actuele opgaven van de stad. 23 januari 2018 Saskia Engbers Omgevingsvisie Zwolle Actuele opgaven van de stad 23 januari 2018 Saskia Engbers Presentatie 1. Structuurplan 2020 en Omgevingsvisie 2030 2. Principe meervoudige waardecreatie 3. Opgaven en ambities van

Nadere informatie

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen Dr. Ir. Lisette Klok november 2015 1 HITTEGOLF 30 JUNI 5 JULI, 2015 2 TOUR DE FRANCE,

Nadere informatie

Statenvoorstel. Weerkrachtig Zuid-Holland, Adaptatiestrategie voor een klimaatbestendig Zuid-Holland

Statenvoorstel. Weerkrachtig Zuid-Holland, Adaptatiestrategie voor een klimaatbestendig Zuid-Holland Statenvoorstel Vergaderdatum GS: 11 december 2018 Portefeuillehouder: Janssen, RA Uiterlijke beslistermijn: n.v.t. Documentnummer: PZH-2018-670832850 Onderwerp Weerkrachtig Zuid-Holland, Adaptatiestrategie

Nadere informatie

Keynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00

Keynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00 Keynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00 Thema: Leven met water in de stad Speech: - Geweldig om zoveel professionals bezig te zien met groen en water in stedelijk gebied! - In het Deltaprogramma

Nadere informatie

Wereldwijd vindt de economische groei steeds meer plaats in delta s. Deze groei leidt enerzijds tot een onhoudbare ecologische druk en anderzijds tot

Wereldwijd vindt de economische groei steeds meer plaats in delta s. Deze groei leidt enerzijds tot een onhoudbare ecologische druk en anderzijds tot AQUA DOCK Wereldwijd vindt de economische groei steeds meer plaats in delta s. Deze groei leidt enerzijds tot een onhoudbare ecologische druk en anderzijds tot een toenemende creativiteit om de leefbaarheid

Nadere informatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Bouw nú aan de stad van de toekomst

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Bouw nú aan de stad van de toekomst Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Bouw nú aan de stad van de toekomst Wateroverlast Wateroverlast is waarschijnlijk het meest zichtbare probleem. Steeds vaker staan winkels en kelders vol water.

Nadere informatie

Op weg naar klimaatbewuste regio. Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland

Op weg naar klimaatbewuste regio. Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland Op weg naar klimaatbewuste regio Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland Klimaateffecten Nederland Neerslag Het regent minder vaak 7% tot 30% Maar buien zijn heftiger! 8% tot 24% Wake-up call -

Nadere informatie

Versneld aan de slag met klimaatadaptatie

Versneld aan de slag met klimaatadaptatie Uitnodiging Versneld aan de slag met klimaatadaptatie Wij ervaren klimaatverandering in Zuid-Nederland als urgent én acuut. Droogte, hitte, hagel of wateroverlast zijn haast aan de orde van de dag. Wij

Nadere informatie

De klimaatbestendige stad: hoe doe je dat?

De klimaatbestendige stad: hoe doe je dat? De klimaatbestendige stad: hoe doe je dat? De klimaatbestendige stad Klimaatadaptatie van stedelijk gebied staat sinds kort prominent op de publieke agenda. Op Prinsjes dag heeft het kabinet de Deltabeslissing

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Nú bouwen aan de stad van de toekomst Deltaprogramma Nieuwbouw & Herstructurering Hoe is het begonnen? Veel onderzoek Nationale adaptatiestrategie Advies van Commissie Veerman Deltaprogramma

Nadere informatie

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017 Duurzaamheid: Hoe een boerenjongen van de stad ging houden Anne Mollema Projectmanager SO 11 mei 2017 . En in de lucht Maar vooral op de grond Waar gaat het over? De transitie De omgeving Anders werken;

Nadere informatie

De klimaatbestendige stad, inrichting in de praktijk

De klimaatbestendige stad, inrichting in de praktijk De klimaatbestendige stad, inrichting in de praktijk Onderzoek 2015 & 2016 Jeroen Kluck Wiebe Bakker Laura Kleerekoper Lisette Klok Ronald Loeve Marten Rouvoet Ronald Wentink Joris Viscaal INHOUD Aanleiding

Nadere informatie

De Peilstok Inspirerende projecten voor droge voeten en een koel hoofd

De Peilstok Inspirerende projecten voor droge voeten en een koel hoofd De Peilstok 2014 Inspirerende projecten voor droge voeten en een koel hoofd De Peilstok 2014 Inspirerende projecten voor droge voeten en een koel hoofd Colofon 2015 Oplage: 750 exemplaren Dit is een uitgave

Nadere informatie

De klimaatuitdaging ruimtelijk aangepakt

De klimaatuitdaging ruimtelijk aangepakt De klimaatuitdaging ruimtelijk aangepakt Robin De Smedt - robin.desmedt@vlaanderen.be Geert Stichelbaut geert.stichelbaut@vlaanderen.be Griet Verstraeten griet.verstraeten@vlaanderen.be 1. Beleidsplan

Nadere informatie

Werksessie. Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie. Indicatoren en Ambities

Werksessie. Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie. Indicatoren en Ambities Werksessie Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie Indicatoren en Ambities 7 februari 2019 Mahatma Geerdink en Corinne Daemen 1 Terugkoppeling Klimaatadaptatie EFFECTEN VAN KLIMAATONTWIKKELING De extremen

Nadere informatie

Herinrichting Baarskampstraat

Herinrichting Baarskampstraat Herinrichting Baarskampstraat Opening/ mededeling Gemeente Peel en Maas: Jo Claassen projectleider uitvoering Steven Duerink adviseur verkeer en vervoer Wolfgang Holz adviseur wijk, natuur en landschap

Nadere informatie

Herinrichting Jan Truijenstraat

Herinrichting Jan Truijenstraat Herinrichting Jan Truijenstraat Opening/ mededeling Gemeente Peel en Maas: Jo Claassen projectleider Steven Duerink Wolfgang Holz adviseur verkeer en vervoer adviseur wijk, natuur en landschap Extern Adviesbureau:

Nadere informatie

Kennisagenda NKWK- KBS. Groeidocument versie 0.1

Kennisagenda NKWK- KBS. Groeidocument versie 0.1 Kennisagenda NKWK- KBS Groeidocument versie 0.1 November 2015 Voorwoord Dit is de eerste versie (versie 0.1) van het Groeidocument van de Kennisagenda NKWK- KBS. Dit document is een eerste aanzet voor

Nadere informatie

ROTTERDAM climate proof

ROTTERDAM climate proof ROTTERDAM The Rotterdam Challenge on Water and Climate Adaptation climate proof adaptatieprogramma 2009 rotterdam climateproof / adaptieprogramma 2009-1 Mission statement RCI De uitstoot van CO2 halveren

Nadere informatie

Actieprogramma Klimaatbestendige stad 2015/2016

Actieprogramma Klimaatbestendige stad 2015/2016 Actieprogramma Klimaatbestendige stad 2015/2016 Introductie Als gevolg van klimaatverandering krijgt Den Haag te maken met grotere extremen in neerslag, zeespiegelstijging en meer hete zomerse dagen. Dat

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma

Nadere informatie

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017 Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven Emiel Reiding directeur NOVI Aanleiding Omgevingsvisie Omgevingswet De maatschappij verandert Stapeling van wensen en claims op leefomgeving Herijken

Nadere informatie

dklimaat Zwolle Actief aan klimaat werken in Zwolle Praktijkvoorbeelden Zwolle

dklimaat Zwolle Actief aan klimaat werken in Zwolle Praktijkvoorbeelden Zwolle Zwolle Actief aan klimaat werken in Zwolle Praktijkvoorbeelden Zwolle Hoe bladert u door deze uitgave? Door met uw vingers over het scherm te vegen (swipen). Dit kan zowel van links naar rechts. Verder

Nadere informatie

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar

Nadere informatie

Klimaatverandering & fysieke opgaven

Klimaatverandering & fysieke opgaven Klimaatverandering & fysieke opgaven Klimaatadaptatie en EU-fondsen 15 december 2016 Joke Schalk Weten, willen werken 2 RWS ONGECLASSIFICEERD Inhoud Weten, willen werken klimaatverandering Aspecten Effecten

Nadere informatie

Rotterdam Climate Proof

Rotterdam Climate Proof Rotterdam Climate Proof Afsluitbaar Open Rijnmond Kennis voor Klimaat 1e tranche project Projectleiding: Matthijs Kok (TU Delft) Kennisdebat Deltabeslissing Rijn-Maasmond Deltaprogramma Rijnmond Drechtsteden

Nadere informatie

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Oproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied

Oproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied Oproep: Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied Meld nu uw bouwproject aan voor het Actieprogramma klimaatadaptieve bouwprojecten in stedelijk gebied. Daarin bundelen overheden,

Nadere informatie

jury rapport peilstok 2014

jury rapport peilstok 2014 Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie jury rapport peilstok 2014 1 december 2014 De Peilstok 2014 De Peilstok is een prijs van het ministerie van Infrastructuur en Milieu voor inspirerende oplossingen om

Nadere informatie

Duurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050

Duurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050 Duurzame Stad Nijmegen klimaatbestendig in 2050 Ton Verhoeven Adviseur Klimaatadaptatie Gemeente Nijmegen 1 Amsterdam Nijmegen Presentatie Nijmegen Klimaatbestendig in 2050 Eerste Waterplan in Nijmegen-Zuid

Nadere informatie

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland Conferentie Kennis voor Klimaat WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland Vz: Cees Moons Organisatie: Aad Sedee & Aalt Leusink 27 november 2008 Context Adaptatieprogramma

Nadere informatie

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,

Nadere informatie

KLIMAATADAPTATIE IN DE STAD. Proeftuinen Den Haag en Arnhem

KLIMAATADAPTATIE IN DE STAD. Proeftuinen Den Haag en Arnhem KLIMAATADAPTATIE IN DE STAD Proeftuinen Den Haag en Arnhem BOSCH SLABBERS Klimaatadaptatie in de stad Proeftuinen Den Haag en Arnhem Opdrachtgever Ministerie van VROM In samenwerking met Gemeenten Den

Nadere informatie

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR PORA 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar OMGEVINGSBEELD PLANNING

Nadere informatie

Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie

Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie Bouwberaad West-Brabant 26 oktober 2017 Yigall Schilp #DeltaplanRA Inhoud Deltabeslissing 2015 Urgentie Scope Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie Weten, willen, werken Zeven

Nadere informatie

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? 13 november 2018 waarom stedelijke klimaatadaptatie wat verandert er aan ons klimaat meer: wateroverlast hitte droogte toenemende verstedelijking, meer verharding en

Nadere informatie

Geen klimaatadaptatie zonder participatie! Onze integrale en innovatieve aanpak voor toekomstbestendige buitenruimte

Geen klimaatadaptatie zonder participatie! Onze integrale en innovatieve aanpak voor toekomstbestendige buitenruimte Geen klimaatadaptatie zonder participatie! Onze integrale en innovatieve aanpak voor toekomstbestendige buitenruimte Inhoud Kennismaken Wie zijn wij? Wie zijn jullie? Interpretatie van de opgave Werkwijze

Nadere informatie

Inhoud. 1. Achtergrond en aanleiding (MER en TICD) 2. Opgave en oplossingen water en groen. 3. Proces en methode. 4. Uitvoering

Inhoud. 1. Achtergrond en aanleiding (MER en TICD) 2. Opgave en oplossingen water en groen. 3. Proces en methode. 4. Uitvoering Inhoud 1. Achtergrond en aanleiding (MER en TICD) 2. Opgave en oplossingen water en groen 3. Proces en methode 4. Uitvoering 5. Afsluiting en conclusie 1. Achtergrond Hart van TICD Ontwikkelingen tbv versterken

Nadere informatie

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces Betreft Verslag klimaatatelier Goirle Project Klimaatateliers Hart van Brabant Van ORG-ID / HydroLogic Aan Gemeente Goirle Datum 7 juni 2016 Inleiding In opdracht van de werkgroep Afvalwaterketen van de

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar

Nadere informatie

CHALLENGE LANDSCHAP Kwaliteit door ontwikkelen

CHALLENGE LANDSCHAP Kwaliteit door ontwikkelen CHALLENGE LANDSCHAP 2070 Kwaliteit door ontwikkelen 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 1962 1962 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 2016 2016 LANDSCHAP IN 2070

Nadere informatie

Denk dieper over assets en de toekomst

Denk dieper over assets en de toekomst Denk dieper over assets en de toekomst Lidwien Besselink Ingenieursbureau Amsterdam Denk dieper: de QUIZ 6 vragen Denk Dieper! Lidwien Besselink R&D, G&O, V&OR, IB, Waternet Gemeente Amsterdam 9

Nadere informatie

Klimaat als kans! 5x ORAS

Klimaat als kans! 5x ORAS Klimaat als kans! 5x ORAS november 2011 In opdracht van Kennis voor Klimaat hebben Rob Bonte, Anne Kamphuis en Harald Blonk, adviseurs van Royal Haskoning SMC, het proces begeleid om te komen tot de ORAS-notities

Nadere informatie

Ruimte om te leven met water

Ruimte om te leven met water Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen

Nadere informatie

Westflank Haarlemmermeer

Westflank Haarlemmermeer Nota Ruimte budget 48 miljoen euro Planoppervlak 1500 hectare Trekker Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Westflank Haarlemmermeer Westflank Haarlemmermeer is een Randstad Urgent - project.

Nadere informatie

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR REGIONALE RAADSAVOND 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar 2 OMGEVINGSBEELD

Nadere informatie

Geel in omgevingsvisies

Geel in omgevingsvisies Geel in omgevingsvisies De RWS-bijdrage aan de nationale, provinciale en gemeentelijke omgevingsvisies Peter Harmsen Adviseur ruimtelijke ontwikkelingen Waar zijn we van? 2 RWS BEDRIJFSINFORMATIE Duurzame

Nadere informatie

Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg

Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg Deltaprogramma Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg Op weg naar nieuw beleid Waterveiligheid: risicobenadering Movares Middagsymposium i Meerlaagsveiligheid en Vitale infrastructuur 4 november

Nadere informatie

Programma Water en klimaatveranderingen

Programma Water en klimaatveranderingen Programma Water en klimaatveranderingen Ger Renkens / Luuk Postmes 7 juni 2016 Doel Beschermen van de volksgezondheid en het milieu en het leveren van een bijdrage aan het in stand houden en verbeteren

Nadere informatie

Projecten Klimaat en Hittestress. Hittestress in Rotterdam. Stand van zaken Mei Project 1 Hitte stress. Ambitie Rotterdam

Projecten Klimaat en Hittestress. Hittestress in Rotterdam. Stand van zaken Mei Project 1 Hitte stress. Ambitie Rotterdam Hittestress in Rotterdam Projecten Klimaat en Hittestress Stand van zaken Mei 2010 Lissy Nijhuis & Erica Koning, Gemeente Rotterdam Heleen Mees, Universiteit van Utrecht A. Kennis voor Klimaat project

Nadere informatie

Klimaatverandering / Water in de Stad

Klimaatverandering / Water in de Stad Klimaatverandering / Water in de Stad Gebruik lokale kennis en ervaring Koen Broersma @waterindestad linkedin.com/in/kwbroersma koen.broersma@rhdhv.com De kwaliteit van de samenleving weerspiegelt zich

Nadere informatie

Toelichting Klimaatadaptatie

Toelichting Klimaatadaptatie Toelichting Klimaatadaptatie Provinciale Klimaatdag 13 oktober Resi Pansaerts 1-10/18/2016 Proces Ondertekenen Europese convenant okt 2014 Opdracht studiebureau nov 2015 Interne werkgroep Milieu Natuur

Nadere informatie

Anna Schoemakers Klimaat voor Ruimte

Anna Schoemakers Klimaat voor Ruimte Workshop: De klimaatrobuuste stad Voorzitter: Prof. dr.ir. C. Zevenbergen (Chris), Dura Vermeer/UNESCO IHE Sprekers en presentaties: Drs. A.J. Schoemakers (Anna) Projectbegeleider Klimaat voor Ruimte,

Nadere informatie

Raak onderzoek 2015, 2016 Wiebe Bakker

Raak onderzoek 2015, 2016 Wiebe Bakker De klimaatbestendige stad, inrichting in de praktijk Raak onderzoek 2015, 2016 Wiebe Bakker Een hot item Aandacht voor klimaatadaptatie Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Klimaatbestendige Stad

Nadere informatie

Bouwstenen voor de Rotterdamse Adaptatie Strategie

Bouwstenen voor de Rotterdamse Adaptatie Strategie Bouwstenen voor de Rotterdamse Adaptatie Strategie Voor een veilige, aantrekkelijke en economische sterke wereldhavenstad Discussiedocument Maart 2013 (Versie 18 maart) Gemeente Rotterdam Programma Duurzaam

Nadere informatie

KAS: een handelingsperspectief

KAS: een handelingsperspectief KAS: een handelingsperspectief workshop door Living Lab Ruimtelijke Adaptatie Overijssel Twentse Stedenband: Brenda Koopman (waterschap Vechtstromen) Marcel Roordink (gemeente Almelo) IJssel-vechtdelta:

Nadere informatie

Ruimtelijke Adaptatie in de praktijk

Ruimtelijke Adaptatie in de praktijk Ruimtelijke Adaptatie in de praktijk Robert de Graaff (ORG-ID) Tbv breakoutsessie op Deltacongres 6 november 2014 Gebaseerd op presentatie van Frans van de Ven op Festival ruimtelijke adaptatie 9 oktober

Nadere informatie

Op weg naar een programmatische aanpak voor klimaatadaptatie

Op weg naar een programmatische aanpak voor klimaatadaptatie Bijlage 1 bij D&H-notitie 5 januari 2016 (voorstel: 46636) Op weg naar een programmatische aanpak voor klimaatadaptatie Inleiding De intensieve verstedelijking en de economische waarde van de regio maakt

Nadere informatie

Werkconferentie: Agenda Omgevingsvisie Limburg. Samen aan de slag

Werkconferentie: Agenda Omgevingsvisie Limburg. Samen aan de slag Werkconferentie: Agenda Omgevingsvisie Limburg Samen aan de slag Programma Werkconferentie Nieuwe agendapunten t.o.v. POL2014? Start van een gezamenlijk werkproces Plenair: 13.30 Opening 13.40 Presentatie

Nadere informatie

KLIMAATADAPTATIE ZICHTBAAR EN VOELBAAR MAKEN 5 FEBRUARI 2019

KLIMAATADAPTATIE ZICHTBAAR EN VOELBAAR MAKEN 5 FEBRUARI 2019 KLIMAATADAPTATIE ZICHTBAAR EN VOELBAAR MAKEN 5 FEBRUARI 2019 WIE BEN IK HARRY VAN DUIJNHOVEN directeur/bestuurder Kragten ADVISEUR WIE BEN IK COMPLEX? WIE BEN IK KLIMAATDOELSTELLING OBAMA: KLIMAATVERANDERING

Nadere informatie

Rotterdam Stadshavens

Rotterdam Stadshavens Rotterdam Stadshavens Nota Ruimte budget 31 miljoen euro Planoppervlak 1000 hectare (1600 hectare inclusief wateroppervlak) Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Nadere informatie

Format Klimaatadaptatiestrategie

Format Klimaatadaptatiestrategie Format Klimaatadaptatiestrategie 1. Inleiding Korte schets van de impact van klimaatverandering: In de zomer vallen zwaardere buien maar ook zijn er perioden van langdurige droogte en/of hitte. Deze veranderingen

Nadere informatie

Duurzame daken Groen of Blauw

Duurzame daken Groen of Blauw Droge voeten en schoon water Duurzame daken Groen of Blauw Een visie op de inzet van daken in het waterbeheer Agnes van Zoelen 23-04-15 Intro Intro Daadkracht en Samenwerken De meerwaarde van duurzame

Nadere informatie

Een nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen?

Een nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen? Een nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen? Presentatie Ruimtelijke plannen voormalig Stadsregio Omgevingsvisie Gelderland Huidige situatie na opheffen stadsregio Doelstellingen Omgevingswet

Nadere informatie

Klimaatverandering. Een brede maatschappelijke opgave. Kasper Spaan

Klimaatverandering. Een brede maatschappelijke opgave. Kasper Spaan Klimaatverandering Een brede maatschappelijke opgave Kasper Spaan Water governance 2015 1 Nationale overheid 10 Drinkwaterbedrijven 12 Provincieën 24 Waterschappen 393 Gemeenten Ruimtelijke adaptatie Gemeente

Nadere informatie

Rotterdam CONNECTING WATER WITH OPPORTUNITIES

Rotterdam CONNECTING WATER WITH OPPORTUNITIES Rotterdam CONNECTING WATER WITH OPPORTUNITIES Benthemplein Eerste waterplein ter wereld Tools voor klimaatadaptatiestrategieën Waterkavels Aqua Dock Connecting Delta Cities Kennisnetwerk deltasteden De

Nadere informatie

Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af. Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014

Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af. Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014 Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014 1 Tot 6.70 m. onder zeeniveau 60% overstroombaar gebied, daar wonen ongeveer 9 miljoen mensen met

Nadere informatie

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019 Het Vlaams adaptatiebeleid, naar 2030 Griet Verstraeten Departement Omgeving Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019 Leiegardens 2014, Your Estate Solution Vlaams Adaptatieplan 2021-2030

Nadere informatie

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt Klimaatadaptatie Charles Aangenendt Adaptatie Ruimte en Klimaat 2006: start Nationaal Programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) Doel: klimaatbestendig maken van ruimtelijke inrichting lange termijn:

Nadere informatie

Stadsbrede economische illustratie Rainproof

Stadsbrede economische illustratie Rainproof Stadsbrede economische illustratie Rainproof Inzicht in kosten/baten voor netwerk aanpak rainproof Lot Locher Doelen Rainproof Hoofddoel : Regenbestendig Amsterdam in 2050 - bij alle fysieke veranderingen

Nadere informatie

NOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen

NOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen NOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen Het gebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen heeft betrekking op de band in de stad Utrecht vanaf A12-zone, via Merwedekanaal

Nadere informatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie Wateroverlast Wateroverlast is waarschijnlijk het meest zichtbare probleem. Steeds vaker staan winkels en kelders vol

Nadere informatie

r o t t e r d a m a d a p t a t i e p r o g r a m m a 2 0 1 0

r o t t e r d a m a d a p t a t i e p r o g r a m m a 2 0 1 0 r o t t e r d a m CLIMATE PROOF a d a p t a t i e P r o g r a m m a 2 0 1 0 T h e R o t t e r d a m c h a l l e n g e o n w a t e r a n d c l i m a t e a d a p t a t i o n 1 KANSEN VOOR EEN AANTREKKELIJKE

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum. Natte natuur voor droge voeten

Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum. Natte natuur voor droge voeten Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum Natte natuur voor droge voeten Marcel Vermeulen projectleider / projectcoördinator Staatsbosbeheer regio Zuid Projectenbureau initiëren, begeleiden, uitvoeren extern

Nadere informatie

WATERHUB: HALTE ALS ICONISCHE STADSPOORT

WATERHUB: HALTE ALS ICONISCHE STADSPOORT WATERHUB: HALTE ALS ICONISCHE STADSPOORT Waterhub Waterbus en haar opdrachtgevers willen de komende jaren meer forenzen, toeristen, bewoners en bezoekers over water vervoeren. Het netwerk voor openbaar

Nadere informatie

Proeftuin klimaat in de stad. werkschrift WATERgraafsmeer Amsterdam

Proeftuin klimaat in de stad. werkschrift WATERgraafsmeer Amsterdam P r o e f t u i n K l i m a a t i n d e s t a d, W A T E R G R A A F S M E E R A M S T E R D A M Proeftuin klimaat in de stad werkschrift WATERgraafsmeer Amsterdam R o b b e r t d e K o n i n g l a n d

Nadere informatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Intentieverklaring Deltawet (2011) Deltaprogramma met deelprogramma s Deltafonds Een pot geld Deltacommissaris Wim Kuijken Deltabeslissingen Deltaprogramma

Nadere informatie

Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER

Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER Dr. Hasse Goosen Alterra Wageningen UR Stichting Climate Adaptation Services De urgentie is hoog: zelfs wanneer de opwarming beperkt blijft

Nadere informatie

Steden. Toekomst. van de. BOUWLOKALEN Steden van de Toekomst WATERBASED URBAN DEVELOPMENT

Steden. Toekomst. van de. BOUWLOKALEN Steden van de Toekomst WATERBASED URBAN DEVELOPMENT Steden van de Toekomst DeltaSync Bouwen op het water - Multidisciplinair Architectuur/Stedenbouw Constructief ontwerp Waterbeheer - Advies (marktverkenning, gebiedsanalyse, toekomstvisies) -Ontwerp (Constructie,

Nadere informatie

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en

Nadere informatie

Klimaatadaptatie. Programmaplan duurzame en gezonde stad

Klimaatadaptatie. Programmaplan duurzame en gezonde stad Klimaatadaptatie Programmaplan duurzame en gezonde stad Inhoud Ons klimaat verandert Wat betekent het voor Nederland? De uitdagingen voor onze regio Wat doen we al in Helmond en waar dragen we aan bij?

Nadere informatie

TOELICHTING ONTWERPPRINCIPES ONTWERPATELIER XL

TOELICHTING ONTWERPPRINCIPES ONTWERPATELIER XL TOELICHTING ONTWERPPRINCIPES ONTWERPATELIER XL AFSTAND TOT DE RISICOBRON: Hoe verder de bebouwing van de risicobron staat, hoe beter. Tussen de bron en bebouwing dient voldoende obstakelvrije ruimte te

Nadere informatie

KLIMAATADAPTATIE: GEMEENTEN AAN ZET. Bijeenkomst Stadwerkwerk, Boxmeer, Kim van Nieuwaal, 12 juni 2018

KLIMAATADAPTATIE: GEMEENTEN AAN ZET. Bijeenkomst Stadwerkwerk, Boxmeer, Kim van Nieuwaal, 12 juni 2018 KLIMAATADAPTATIE: GEMEENTEN AAN ZET Bijeenkomst Stadwerkwerk, Boxmeer, Kim van Nieuwaal, 12 juni 2018 Klimaatverandering: mitigatie en adaptatie Klimaatadaptatie: een voorgeschiedenis 1980s 1990 : Klimaatwetenschap

Nadere informatie

Hoe kwetsbaar zijn onze netwerken?

Hoe kwetsbaar zijn onze netwerken? Hoe kwetsbaar zijn onze netwerken? Hoe kwetsbaar zijn onze infrastructuurnetwerken en op welke manier zijn ze van elkaar afhankelijk? In een simulatie van een overstroming in Rotterdam Noord zochten gebiedsexperts

Nadere informatie

Haagse Woningbouwopgave. Peter van der Gugten Heijmans Vastgoed Commissie Ruimte Den Haag 14 september 2017

Haagse Woningbouwopgave. Peter van der Gugten Heijmans Vastgoed Commissie Ruimte Den Haag 14 september 2017 Haagse Woningbouwopgave Peter van der Gugten Heijmans Vastgoed Commissie Ruimte Den Haag 14 september 2017 HEIJMANS De activiteiten van Heijmans op het gebied van Wonen, Werken en Verbinden zijn georganiseerd

Nadere informatie

Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ministerie van Infrastructuur en Milieu > Retouradres T.a.v. de wnd. president de heer drs. G. de Jong Lange Voorhout 8 2500 EA Den Haag Plesmanweg 1-6 Den Haag Contactpersoon R.J. Schoonman Projectleider

Nadere informatie

De Klimaatbestendige Stad s-hertogenbosch

De Klimaatbestendige Stad s-hertogenbosch De Klimaatbestendige Stad s-hertogenbosch Christiaan W allet Deltaprogramm a Nieuwbouw en Herstructurering Programma van vanmiddag 12.30 u. Opening met pitches 12.45 u. Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering

Nadere informatie

input voor programma duurzaamheid

input voor programma duurzaamheid Rotterdamse input voor programma duurzaamheid Momenteel wordt hard gewerkt en geschreven aan het Programma Duurzaamheid voor Rotterdam. Wethouder van Huffelen, duurzaamheid, binnenstad en buitenruimte,

Nadere informatie

Verslag van activiteiten in het kader van de ontwikkeling van de Adaptatiestrategie Regio Rotterdam

Verslag van activiteiten in het kader van de ontwikkeling van de Adaptatiestrategie Regio Rotterdam Verslag van activiteiten in het kader van de ontwikkeling van de Adaptatiestrategie Regio Rotterdam KvK rapportnummer KvK 120/2014 Copyright 2014 Nationaal Onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat (KvK).

Nadere informatie

Gezonde leefomgeving Opgaven en kansen

Gezonde leefomgeving Opgaven en kansen Gezonde leefomgeving Opgaven en kansen Hier komt tekst PCL Themabijeenkomst Gezonde leefomgeving in Hier Stad en komt Dorp ook tekst dr. Miriam Weber Uitdagingen en opgaven Steden groeien Utrecht +18%

Nadere informatie