Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg

Transcriptie

1 Deltaprogramma Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg Op weg naar nieuw beleid Waterveiligheid: risicobenadering Movares Middagsymposium i Meerlaagsveiligheid en Vitale infrastructuur 4 november 2013 Bart van der Veer

2 De delta onder druk: ontwikkelingen te verwachten veranderingen Vaker/harder stormen Meer/intensiever neerslag Ruimtelijke ontwikkeling Toename rivier afvoer Zeespiegel- Stijging Toename erosie Verzilting Afname rivier afvoer Bodemdaling 2

3

4 Nationaal Deltaprogramma een innovatieve aanpak Doel: Nederland veilig en bewoonbaar houden nu en in de toekomst Twee opgaven: Voldoende zoetwater Beschermen tegen hoogwater, nuenin de toekomst ( ) 4

5 Nu 2017: uitvoering & voorbereiding toekomst Uitvoeringsprogramma s : Hoogwaterbeschermingsprogramma Ruimte voor de rivier En tegelijkertijd werken we aan de toekomst in negen deelprogramma s: Voorbereiden van deltabeslissingen li i (2015) Betekent voor nu: Alle kansen pakken Elkaar helpen en versterken Op weg naar gezamenlijk aanpakken 5

6 Visie Schultz van Haegen Ik wil daarom nieuwe normen (voor dijken) vaststellen waarbij we niet alleen kijken naar de kansen op een overstroming, maar waarbij we ook de gevolgen meewegen. We gaan uit van een basisveiligheid voor iedereen in Nederland achter de dijken. Daar bovenop wil ik extra en gericht investeren in gebieden met een risico op veel slachtoffers en grote economische schade. Vitale en kwetsbare infrastructuur, zoals nutsvoorzieningen, vliegvelden, gasvelden en ziekenhuizen, krijgen extra aandacht Principes: 1. Bieden basisveiligheid: kans overlijden door overstroming 2. Voorkomen grote economische schade 3. Voorkomen grote groepen slachtoffers 4. Beschermen vitale en kwetsbare voorzieningen (Bron: brief aan tweede kamer april kernboodschap Waterbrief)

7 Basisveiligheid 10-5 voor iedere burger Lokaal individueel (overlijdens)risico

8 Regionaal Risicoprofiel Haaglanden

9 Impact

10 Historie normstelling Voor 1953: hoogst bekende waterstand plus iets extra (methode Vierlingh) Structurele maatregelen na overstroming 1939 Wemelsfelder ontdekt wetmatigheid voor kansen en waterstanden: dijken in ZW-Nederland weinig veiligheid (kans op overschrijden 1/300). Politiek niet opgepakt Na 1953 Advies Deltacommissie, voor dijkringen (1958): Centraal Holland kans op overschrijden 1/ Daarbuiten 1/4000 tot 1/2000 (economische reductie)

11

12 Ontwikkeling opgave waterveiligheid opgave vanuit klimaat (zeespiegel en rivierafvoer) opgave vanuit zetting dijken + polder opgave vanuit sterkte dijken opgave vanuit basisveiligheid (normen gebaseerd slachtofferrisico i of economisch risico) i

13 Van kans naar kans x gevolg (risicobenadering)

14 Veiligheid: Overstromingsrisicobenadering (risico = kans * gevolg) Laag 1: Preventie Laag 2: Ruimtelijke inrichting Laag 3: Crisisbeheersing

15 Overstromingsbeeld bij bres noord-oost Kijfhoek

16 Overstromingsbeeld bij bres zuid

17 Risico s zijn lokale eigenschappen Groepsrisico sco LIR

18 dus logisch dat de normering ook lokaal kan

19 Overwegingen beschermingsniveaus Vitaal en kwetsbaar Binnen RD geen aanleiding voor extra hoge norm, maar inzetten op beperken gevolgen g en door functioneren na overstroming Evacueren Zeegedomineerd vs Riviergedomineerd Horizontaal: beperkt mogelijk Verticaal biedt meer mogelijkheden Risico communicatie Voorbereiding op rampenbeheersing 19

20 Strategie Waterveiligheid Rijnmond-Drechtsteden Robuuste preventieve maatregelen voor het hele gebied Ruimtelijk handelingsperspectief voor waterveiligheid: maatwerk in gebieden Vitale en kwetsbare infrastructuur: richten op beperken gevolgen. Rampenbeheersing: blijft noodzakelijke aanvulling op preventie

21 Gevolgen in de gebieden Pas inzichtelijk als gegevens bekend zijn. Voorbeeld: dijkversterking Ammerstol Filmpje

22 Waar staan we nu, en hoe verder Basisveiligheid invullen, door bepalen norm op de dijk, en daar waar nodig invulling laag 2 en 3 Landelijk doorrekenen effecten en kosten Adaptief Deltamanagement: prioriteren en in de tijd zetten Kabinetsbesluit Deltabeslissing: Prinsjesdag 2014 Nadere uitwerking instrumenten Verankering: Nationaal Waterplan 2, wetgeving (risicobenadering, en normering) Toepassing in toetsrondes vanaf : overal basisveiligheid gerealiseerd

23 Met het nieuwe waterveiligheidsbeleid gaan we.. Van kans naar kans x gevolg Van hoogte naar: hoogte en sterkte Van dijkring naar differentiatie binnen de dijkring V Van dijk naar ruimtelijk i lijk concept en meekoppelkans k lk Van project naar proces Van investeren om aan de norm te voldoen, naar gericht investeren om het risico te beperken Waterveiligheid: gemeenschappelijk, integraal en gebiedsgericht