PROVINCIAAL FONDS NAZORG GESLOTEN STORTPLAATSEN ZUID-HOLLAND. Beleggingsstatuut Goedgekeurd op 18 september 2018
|
|
- Frans van Veen
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PROVINCIAAL FONDS NAZORG GESLOTEN STORTPLAATSEN ZUID-HOLLAND Beleggingsstatuut 2018 Goedgekeurd op 18 september 2018
2 Inhoudsopgave 1 Algemeen 2 2 Doelstelling 3 3 Uitgangspunten 3 4 Financiele opzet en waardering 4 5 Beleggingscategorieën 5 6 Beleggingsmix 6 7 Selectiebeleid 7 8 Securities lending 9 9 Duurzaamheidsbeleid 9 10 Governance 9 11 Vaststelling beleggingsstatuut 10 2
3 1 Algemeen De provincie Zuid-Holland is, op basis van de sinds 1 april 1998 geldende Nazorgregeling zoals benoemd in de Wet milieubeheer bestuurlijk, organisatorisch en financieel verantwoordelijk voor de eeuwigdurende nazorg van gesloten stortplaatsen. Het gaat hierbij specifiek om de stortplaatsen die op of na 1 september 1996 nog in bedrijf waren. Het doel van de nazorgregeling is om zeker te stellen dat stortplaatsen ook na sluiting aan het geëiste beschermingsniveau voldoen, zodat zij geen risico vormen voor het milieu. Het provinciaal fonds nazorg gesloten stortplaatsen Zuid-Holland (ook wel gerefereerd als: nazorgfonds) is belast met deze eeuwigdurende nazorg. Om de nazorgverantwoordelijkheid te kunnen bekostigen, legt de provincie aan de stortplaatsexploitant gedurende de looptijd van de exploitatievergunning (voor de geopende stortplaats) heffingen op. De provincie draagt de opbrengsten van de nazorgheffingen af aan het provinciaal fonds nazorg gesloten stortplaatsen Zuid-Holland. Naast de heffingen verwerft het nazorgfonds inkomsten door het beleggen van de in het nazorgfonds beschikbare middelen. De wijze waarop beleggingen worden uitgezet is opgenomen in dit beleggingsstatuut. 2 Doelstelling Per stortplaats wordt, conform de Nazorgregeling Wet Milieubeheer, een nazorgplan opgesteld. Op basis van dit plan en het Rekenmodel IPO Nazorg Stortplaatsen en baggerdepots (RINAS) kan een zogenaamd doelvermogen worden vastgesteld. Dit doelvermogen is het bedrag dat bij sluiting van de stortplaatsen aanwezig dient te zijn om de eeuwigdurende nazorg te bekostigen. Het doelvermogen komt enerzijds tot stand door de nazorgheffingen aan exploitanten en anderzijds door de behaalde beleggingsrendementen. Het nazorgfonds onderkent de volgende drie doelstellingen: I. Het realiseren van de gecalculeerde doelvermogens tijdens de exploitatiefase van de stortplaats en het zekerstellen van de benodigde vermogens voor de eeuwigdurende nazorg van de stortplaats. II. Het zorgdragen voor voldoende liquiditeiten zodat op elk moment aan de nazorgverplichtingen kan worden voldaan. III. Het verkrijgen van een zo optimaal mogelijk rendement op de financiële middelen van het nazorgfonds en het streven naar het reduceren van de lasten, met toepassing van het beginsel van risicospreiding. 3 Uitgangspunten Wettelijk kader De vermogensbeheertaak wordt uitgevoerd binnen de in de Wet Financiering Decentrale Overheden (hierna: Wet FIDO) verankerde randvoorwaarden. Hierbij is het aparte regime voor nazorgfondsen, de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (hierna Ruddo), van toepassing. De belangrijkste kaders uit de wetgeving voor het nazorgfonds zijn als volgt: Er mag maximaal 58% van het vermogen in zakelijke waarden (zoals aandelen) worden belegd. De overige beleggingen dienen vastrentende waarden (zoals obligaties) te betreffen. Belegd mag worden in vastrentende waarden van financiële ondernemingen die gevestigd zijn in een lidstaat van de Europese Unie of partij zijn van de overeenkomst betreffende de Europese Economische Unie (EER) die ten minste een landenrating beschikken over een AA-rating afgegeven door ten minste twee ratingbureaus. Naast de 3
4 kredietwaardigheid van het vestigingsland, worden criteria gesteld aan de ondernemingen zelf. Deze dienen ten minste te beschikken over een A-rating afgegeven door ten minste twee ratingbureaus. Vastrentende waarden dienen een gegarandeerde hoofdsom te hebben. Dit sluit bepaalde gestructureerde producten en optiebeleggingen uit. Uitzondering hierop zijn producten waar de hoofdsom gecorrigeerd wordt voor inflatie (Inflation Linked Bonds). Vastrentende waarden dienen te noteren in euro. Gedetailleerde informatie met betrekking tot het actuele wettelijk kader is te vinden op de website van de overheid 1. Beleggingsbeginselen Ten grondslag aan het beleggingsbeleid ligt een aantal beleggingsgrondbeginselen. Deze beleggingsgrondbeginselen worden hierna opgesomd. Strategie 1. Bij de inrichting van de portefeuille wordt rekening gehouden met de kenmerken van de nazorgverplichtingen. De beleggingstermijn is in principe eeuwigdurend. Echter, vanuit prudentieoverwegingen en de risico's op wijziging van het doelvermogen op grond van gewijzigde inzichten in milieu- en onderhoudsnormen, is de beleggingshorizon van het nazorgfonds op maximaal 30 jaar gesteld; 2. Het nazorgfonds vindt eenvoud en lage kosten voor uitvoering en beheer belangrijk; 3. Het aanboren van meerdere beleggingscategorieën en risicobronnen kan diversifiërend werken. Dit is echter enkel het geval als de complexiteit en kosten voor uitvoering niet te sterk toenemen; 4. Op lange termijn leveren beleggingen in zakelijke waarden naar verwachting een hoger rendement op dan vastrentende waarden; 5. Het nazorgfonds heeft geen visie op de richting van de rente of de valuta; Uitvoering 6. Het nazorgfonds wijkt niet actief af van de beleggingsmix en toets jaarlijks of de portefeuille zich binnen de gestelde bandbreedte bevindt; 7. Het nazorgfonds streeft zoveel mogelijk naar passief beheerde mandaten of een buy-hold en buy-maintain strategie; 8. Er wordt geen tactisch beleggingsbeleid gevoerd; 9. Het nazorgfonds maakt geen gebruik van derivaten; Risicomanagement 10. De ontwikkeling van de beleggingsportefeuille moet regelmatig en in relatie tot de verplichtingen worden beoordeeld; 11. Monitoring van beleggingsresultaat, doelvermogen en rente- en inflatieontwikkeling is belangrijk; 12. Het beleggingsbeleid wordt periodiek geëvalueerd. Daarnaast is er minimaal eenmaal per jaar een bijeenkomst van de beleggingscommissie om de stand van zaken rondom de beleggingen van het nazorgfonds te evalueren; 13. Het nazorgfonds wil alleen beleggen in beleggingsfondsen met voldoende transparantie en verhandelbaarheid; 14. Op lange termijn leiden duurzame beleggingen tot een vergelijkbaar of beter resultaat
5 4 Financiële opzet en waardering De stortplaatsexploitanten betalen jaarlijks een heffing aan het nazorgfonds indien voorzien wordt dat het doelvermogen niet tijdig behaald wordt. Daarnaast betalen de exploitanten op sluitingsdatum het verschil, indien het doelvermogen als gevolg van tegenvallende resultaten niet is bereikt. Andersom zal ook enig overschot op sluitingsdatum aan de betreffende afvalexploitant worden uitgekeerd. Als gevolg van deze methodiek is na sluitingsdatum het vermogen per definitie gelijk aan het doelvermogen. De facto ligt het beleggingsrisico tot aan de sluiting van de stortplaats bij de betreffende afvalexploitant. Na sluiting van een stortplaats is provincie Zuid-Holland risicodrager en verantwoordelijk voor de eeuwigdurende nazorg. Indien er onvoldoende middelen zijn om deze nazorg te financieren, zal de provincie moeten bijstorten. Daar het nazorgfonds Zuid-Holland en daarmee provincie Zuid-Holland de finale verantwoordelijkheid draagt voor de nazorg, is dit ook de partij die het beleggingsbeleid en de beleggingsmix vaststelt. Echter, bij sluiting van de stortplaats is het beschikbare vermogen te allen tijde gelijk aan het doelvermogen. In aanvulling op de standaard beleggingsmix kunnen de afvalexploitanten, in overleg en na goedkeuring van het nazorgfonds, kiezen voor een alternatieve beleggingsmix. Het betreft een offensieve, defensieve en kasgeldbeleggingsmix. De beleggingsmixen worden verder uitgewerkt in hoofdstuk 5. De kasstromen van de nazorgverplichtingen worden afgeleid aan de hand van het RINAS-rekenmodel. Deze dienen te worden verdisconteerd. Voor de waardering van deze verplichtingen hanteert het nazorgfonds een vaste rekenrente welke gebaseerd is op het verwachte beleggingsrendement, zijnde 4.55% op jaarbasis. Het wijzigen van economische inzichten, of het uitvoeren van een nieuwe ALM-studie kan tot aanpassing van dit percentage leiden. 5 Beleggingscategorieën Het nazorgfonds kan zowel discretionair beleggen alsook in beleggingsfondsen. In het geval van een discretionaire investering koopt het nazorgfonds direct obligaties van een staat of van een financiële onderneming. Bij beleggingsfondsen koopt het nazorgfonds, via een vermogensbeheerder, een gediversifieerd portefeuille met beleggingsstukken. Minimaal een keer per jaar evalueert het nazorgfonds de wegingen. Indien de percentages op dat meetmoment buiten de bandbreedte bevinden wordt de weging naar de norm teruggezet. Buiten herbalancering voert het nazorgfonds geen tactisch beleggingsbeleid. Het nazorgfonds kent de volgende beleggingscategorieën: Vastrentende waarden Deze categorie is onderverdeeld in staatsobligaties en bedrijfsobligaties. De uitvoering van deze beleggingscategorieën kan plaatsvinden via beleggingsfondsen of middels een discretionair mandaat. Het aanbod van beleggingsfondsen die voldoen aan de specifieke wetgeving is in de laatste jaren door het verplicht schatkistbankieren voor overheidslichamen afgenomen. Hierdoor vindt de beleggingsinvulling voor deze categorieën plaats middels discretionair beleggen. In het selectietraject komt de keuze (beleggingsfonds/discretionair beleggen) nadrukkelijk aan de orde. Vastrentende beleggingen worden in de regel aangekocht en tot het einde van de looptijd aangehouden (buy and maintain). Alternatieve strategieën zijn het behouden van de belegging, maar wel herbalanceren binnen de portefeuille (buy and hold), of het actief kopen en verkopen van beleggingen. 5
6 Zakelijke waarden Deze categorie is onderverdeeld in aandelen ontwikkelde markten en aandelen opkomende markten. Voor beide subcategorieën zal de invulling via beleggingsfondsen worden ingevuld. Van een gecombineerd beleggingsfonds van beide subcategorieën wordt afgezien, omdat bij een andere beleggingsmix nieuwe beleggingsfondsen moeten worden geselecteerd en daardoor extra transactiekosten moeten worden gemaakt. De totale aandelenportefeuille kennen een wereldwijde exposure. Er wordt de voorkeur gegeven aan een passief beheert mandaat. Kasgeld en liquide middelen Naast de mogelijkheid tot investeren heeft het nazorgfonds de mogelijkheid om gelden aan te houden in een deposito, spaarrekening of als kasgeld. Daarnaast is de mogelijkheid om via de provincie aan schatkistbankieren te doen. 6 Beleggingsmix De beleggingsmix is getoetst middels een ALM studie welke in 2018 is afgerond. De beleggingsmix kan worden aangepast naar aanleiding van: Fundamentele wijzigingen in de nazorgverplichtingen; Wijziging in financieel-economische visie op lange termijn. Daarbij kan gedacht worden aan een belangrijke herziening van de verwachte lange termijn rendement- en risico-eigenschappen van één of meerdere beleggingscategorieën, afhankelijk van economische, politieke en/of institutionele factoren. Dit betreft bijvoorbeeld bijzondere marktsituaties die acuut ingrijpen wenselijk maken. Een dergelijke situatie wordt vastgesteld door het nazorgfonds zelf en tevens besproken met de exploitanten; Een wijziging van het wettelijk kader. Veranderingen in de wet- en regelgeving kan een belangrijke bron zijn om het beleggingsbeleid aan te passen; Het beleggingsstatuut wordt iedere 10 jaar in beschouwing genomen, en na een periode van 5 jaar zullen bovenstaande criteria opnieuw worden getoetst. De standaard beleggingsmix van het nazorgfonds is opgenomen in onderstaande tabel. 1. Standaard Beleggingsmix Norm weging Minimum Maximum Restricties Staatsobligaties 41.0% 36.0% 46.0% Minimale rating AA en enkel in obligaties van EER-landen. Bedrijfsobligaties 20.5% 15.5% 25.5% Minimale rating A en enkel daar waar uitgevende partijen in EER-landen gevestigd zijn. Aandelen ontwikkelde markten Aandelen opkomende markten Kasgeld en liquide middelen 28.9% 23.9% 33.9% Het valutarisico wordt binnen deze portefeuille voor 50% afgedekt. 9.6% 4.6% 14.6% Het valutarisico wordt binnen deze portefeuille voor 50% afgedekt. 0.0% 0.0% 5.0% 6
7 Inzake concentratierisico (naar landen, looptijden en debiteuren) zijn geen limieten vastgelegd voor de beleggingen met een AAA en AA status. Deze concentraties worden minimaal eenmaal per jaar middels een rapportage in kaart gebracht. Voor beleggingen met een rating lager dan AA geldt dat er maximaal 5% van het totale vermogen van het nazorgfonds aan één debiteur gealloceerd mag worden. De duratie (rentegevoeligheid) mag daarbij niet hoger zijn dan 15 jaar. Het valutarisico binnen de aandelenportefeuille wordt door de vermogensbeheerder voor 50% afgedekt. Van dit percentage kan worden afgeweken indien een afdekkingspercentage van 50% tot significant grotere complexiteit of kosten binnen de portefeuille leidt. Binnen de vastrentende portefeuille is er geen sprake van valutarisico, daar de obligaties in euro noteren. In aanvulling op de standaard beleggingsmix kunnen de afvalexploitanten, in overleg en na goedkeuring van het nazorgfonds, kiezen voor een alternatieve beleggingsmix. Dit kan enkel per jaareinde. Deze zijn in onderstaande tabellen opgenomen. In de opgenomen beleggingsmixen verschilt enkel de normweging. Ongeacht de keuze voor onderstaande beleggingsmix worden dezelfde beleggingsfondsen en vermogensbeheerders gebruikt. Dit om inefficiëntie te voorkomen. 2. Offensief Beleggingsmix Normweging Minimum Maximum Staatsobligaties 32.0% 27.0% 37.0% Bedrijfsobligaties 16.0 % 11.0% 21.0% Aandelen ontwikkelde markten 39.0% 34.0% 42.0% Aandelen opkomende markten 13.0% 8.0% 16.0% Kasgeld en liquide middelen 0.0% 0.0% 5.0% 3. Defensief Beleggingsmix Normweging Minimum Maximum Staatsobligaties 50.0% 45.0% 55.0% Bedrijfsobligaties 25.0% 20.0% 30.0% Aandelen ontwikkelde markten 18.8% 13.8% 23.8% Aandelen opkomende markten 6.2% 1.2% 11.2% Kasgeld en liquide middelen 0.0% 0.0% 5.0% 4. Kasgeld Beleggingsmix Normweging Minimum Maximum Staatsobligaties 0.0% 0.0% 0.0% Bedrijfsobligaties 0.0% 0.0% 0.0% Aandelen ontwikkelde markten 0.0% 0.0% 0.0% Aandelen opkomende markten 0.0% 0.0% 0.0% Kasgeld en liquide middelen 100% 0.0% 0.0% De transactiekosten die gepaard gaan met het wijzigen van de beleggingsmix komen voor rekening voor de desbetreffende deelnemer. Dit heeft zowel betrekking op de open als de gesloten stortplaatsen. 7 Selectiebeleid De beheerder en diens beleggingsfondsen worden middels een selectieprocedure geselecteerd. In het selectiebeleid staat het belang van het doelvermogen centraal. Het nazorgfonds behoudt zich het recht voor om niet bij elke heroverweging een uitgebreide selectietraject te starten. Dit is afhankelijk van de marktomstandigheden en de huidige positie van het nazorgfonds. 7
8 Het selectietraject kent de volgende fasen. Daarbij is de fase Request for Information enkel nodig indien geschikte aanbieders nog in kaart dienen te worden gebracht. Zo niet kan direct worden overgegaan tot een Request for Proposal. Voorbereiding: Het traject begint met een inventarisatie van eisen en wensen; Request for Information (RfI): Kandidaat-beheerders worden gevraagd om informatie aan te leveren op basis van een beperkte vragenlijst om een long list van geschikte kandidaten vast te stellen. Dit betreft een verkennende fase en voorbereiding voor de beheerders voor de Request for Proposal (RfP); Request for Proposal: De lijst van potentiele kandidaten van de RfI wordt op basis van een gedetailleerde vragenlijst teruggebracht naar twee tot drie beheerders (short list). Ten grondslag ligt een beoordelings- en screeningsprocedure, die hieronder wordt behandeld. De overgebleven beheerders zullen hun product toelichten in een presentatie aan het nazorgfonds. Onderhandelen: Dit betreft de afronding van het selectietraject, waarin een intentieverklaring en uiteindelijk een contract wordt afgesloten. Onderdeel van dit proces is het afstemmen van de vergoeding van de diensten, het opstellen van de eisen/verwachtingen van het nazorgfonds en het vastleggen van de mandaatrichtlijnen. Kiezen van uitvoerder: Het traject wordt ten slotte afgesloten met het ondertekenen van het contract met de uitvoerder. De besluitvormingen in bovenstaande fasen worden schriftelijk vastgelegd inclusief de beweegredenen, die daaraan ten grondslag liggen. De gekozen beleggingsfondsen worden éénmaal per jaar geëvalueerd aan de hand van de gehanteerde selectiecriteria. Bij de selectie van een vermogensbeheerder komen de volgende aspecten aan bod. Vergunning voor het verlenen van de dienstverlening (onder toezicht van DNB en AFM) Kennis van de Nederlandse wet- en regelgeving en de specifieke toepassing voor nazorgfondsen. Juridische aspecten (welk recht, juridische entiteit, aansprakelijkheid) Governance aspecten (continuïteit dienstverlening, beloningsbeleid, personeelsbeleid, gedragscode en integriteitsbeleid) Duurzaamheidsbeleid Interne processen (risicomanagement, beleggingsproces, IT, ISAE3402 verklaring) Daarnaast spelen bij de selectie van een specifiek beleggingsfonds de volgende aspecten een rol. Overeenkomst met beleggingswens (type, actief/passief, onderliggend risico) Trackrecord van de beheerder over 3 en 5 jaar Mandaatrestricties en compliance Risico en rendements-metrics (tracking error, informatie ratio) Kosten (beheervergoeding, transactiekosten, total expense ratio) Liquiditeit Totale assets under management Rapportage (kwaliteit, frequentie en volledigheid) Zodra beleggingen of beleggingsfondsen geselecteerd zijn wordt een passende benchmark bij de investering gezocht. De gekozen vermogensbeheerders en fondsen worden periodiek geëvalueerd. Dit gebeurt aan de hand van bovenstaande selectiecriteria. 8
9 8 Securities lending Securities lending is het tijdelijk uitlenen van effecten, die men in bezit heeft, aan een andere instelling. Als tegenprestatie ontvangt de uitlener een vergoeding en in de uitleenperiode ontvangt men tijdelijk een onderpand (collateral). Securities lending is niet risicoloos. Het principe van securities lending staat nader uitgelegd in de bijlage. Het nazorgfonds zal de activiteit securities lending niet opnemen in haar (eventuele) discretionaire mandaten. Bij beleggingen in beleggingsfondsen heeft het nazorgfonds kenbaar gemaakt dat indien er een keuzemogelijkheid is, dat dan gekozen wordt voor het beleggingsfonds zonder securities lending. Het is dus mogelijk dat het nazorgfonds een beleggingsfonds selecteert waar securities lending van toepassing is, omdat bijvoorbeeld geen beleggingsfonds wordt aangeboden zonder securities lending maar wel voldoet aan de overige selectiecriteria. Bij de selectie zal dan het beleid van securities lending onderzocht worden op risico s, opbrengsten, verdeling van de opbrengsten. Jaarlijks zal het beleid van securities lending worden geëvalueerd op basis van mate van securities lending gedurende het jaar, de opbrengsten voor het beleggingsfonds en beheerder, onderpandbeleid en inzicht in de tegenpartijen (kredietrating). 9 Duurzaamheidsbeleid Het nazorgfonds is bewust van de maatschappelijke functie en verantwoordelijkheden en zal waar het mogelijk is verantwoord beleggen stimuleren. De UN Principles for Responsible Investments (UN PRI) vormen een richtlijn op dit terrein. Daarnaast spelen ESG (Environment, Social, Governance) factoren en SDG (Sustainable Development Goals) factoren een belangrijke rol bij duurzaam beleggen. Een overzicht van deze factoren is opgenomen in bijlage II. In het geval van discretionaire beleggingen kan het nazorgfonds zelf kiezen in hoeverre duurzaamheidsbeleid meeweegt bij het kiezen van stukken. Daar waar beleggingen zijn ondergebracht in beleggingsfondsen zal het nazorgfonds aanmoedigen dat vermogensbeheerder de richtlijn van UN PRI onderschrijft dan wel vrijwillig naleeft. Bij het aanbesteden van mandaten of bij de selectie van nieuwe beheerder wordt verantwoord beleggen, ESG en SDG meegenomen in het selectieproces. Naast de selectie van beleggingsfondsen speelt ook het voeren van een actieve dialoog met de ondernemingen een rol. Daarbij leidt actief stembeleid tot duurzamere besluitvorming bij ondernemingen. De dialoog en actief stembeleid worden bij beleggingsfondsen uitbesteed aan de vermogensbeheerder van het beleggingsfonds. Jaarlijks zal het duurzaamheidsbeleid en de effecten van de dialoog en actief stembeleid worden besproken met de beheerder. 10 Governance De betrokken partijen bij het beleggingsbeleid van het nazorgfonds zijn: Provinciale Staten (kennisnemen) Gedeputeerde Staten / Bestuur Fonds Nazorg (vaststellen, uitvoerend) Beleggingscommissie (kennisnemen, adviserend) Provinciale Staten De Provinciale Staten zijn eindverantwoordelijk voor de nazorgregeling. De Provinciale Staten stellen de verordening, heffingentabel, begroting, jaarrekening en het jaarverslag van het nazorgfonds uiteindelijk vast. 9
10 Gedeputeerde Staten / Bestuur Fonds Nazorg De Gedeputeerde Staten beheren het nazorgfonds. Zij stellen het beleggingsstatuut vast en verzorgen de beleggingen (binnen de bandbreedtes van het statuut). Daarnaast stelt dit gremium de vaststelling van de afrekening van doelvermogens vast. Beleggingscommissie De adviseert en monitort het nazorgfonds. De commissie heeft een adviserende rol bij het beleggingsstatuut, de beleggingsmix en de selectie van vermogensbeheerders. Daarnaast monitort de commissie periodiek de rendementen en risico s van de beleggingsmix. 11 Vaststelling beleggingsstatuut Dit statuut is vastgesteld door de Gedeputeerde Staten van de Provincie Zuid Holland op 18 september 2018 onder gelijktijdige intrekking van het beleggingsstatuut Provinciaal Fonds Nazorg Gesloten Stortplaatsen Zuid-Holland. 10
11 Bijlage: Securities Lending Securities lening is het uitlenen van het juridisch eigendom van beleggingen aan een derde partij. Het nazorgfonds ontvangt hiervoor een kleine vergoeding. Securities lending vergroot de liquiditeit en efficiëntie van de markt. Anderzijds kunnen er morele bezwaren zijn tegen het uitlenen van stukken wanneer stemrecht door derden wordt uitgeoefend. Securities lening wordt uitgevoerd door de vermogensbeheerder. Afhankelijk van het type programma (agency of principal) is er sprake van respectievelijk meerdere of één tegenpartij Onderstaand diagram toont de betrokken partijen en verbanden. 11
12 Bijlage: Woordenlijst Vastrentende Waarden Hieronder wordt verstaan staatsobligaties, bedrijfsobligaties (credits), emerging market debt, high yield debt en onderhandse leningen. Obligaties e.d. Goed verhandelbare en aan algemeen erkende beurzen officieel genoteerde rentedragende leningen met een gemiddelde resterende looptijd van tenminste één jaar. Hieronder vallen ook Zero-coupon obligaties en strips. Obligaties dienen minimaal een A of gelijkwaardige rating te hebben. Beleggingen in een euro credit fund worden ook tot obligaties gerekend. De portefeuille van een dergelijk euro credit fund dient te allen tijde een gemiddelde rating te hebben van minimaal A- (A minus). Voorts dient de rating per afzonderlijke obligatie in een dergelijk euro credit fund nooit lager te zijn dan BBB- (BBB minus). Onderhandse leningen Niet ter beurze genoteerde rentedragende leningen, met uitzondering van achtergestelde leningen, met marktconforme leningsvoorwaarden. Alle leningen zijn van Nederlandse debiteuren en gegarandeerd door de overheid. Kortlopende middelen Eurosaldi in rekening-courant, euro deposito s tot een looptijd van maximaal drie maanden alsmede in euro s genoteerde liquide rente-instrumenten met een looptijd van maximaal één jaar, inclusief kortlopend overheidspapier, medium term notes met een resterende looptijd van korter dan één jaar, Certificates of Deposit (CD), Commercial Paper (CP) en geldmarkt-beleggingsfondsen. Indien van toepassing dienen debiteuren een A-1 of een naar mening van de beheerder gelijkwaardige rating te bezitten. Saldi in rekening-courant alsmede deposito s mogen uitsluitend worden aangehouden bij financiële ondernemingen met een rating van tenminste AA- (AA minus) of naar mening van de beheerder gelijkwaardige instelling. Aandelen Aan algemeen erkende beurzen officieel genoteerde aandelen met uitsluiting van niet-volgestorte aandelen, doch inclusief claimrechten. In deze categorie vallen tevens preferente aandelen en converteerbare obligaties. Institutionele beleggingsfondsen die uitsluitend in aandelen beleggen, worden ook tot de beleggingscategorie aandelen gerekend. Derivaten Derivaten zijn financiële instrumenten die van de hierboven omschreven beleggingen zijn afgeleid. In het algemeen kunnen deze als volgt worden geclassificeerd: Gestandaardiseerde opties en futures die op erkende effectenbeurzen worden verhandeld; Onderhandse overeenkomsten: termijncontracten en (rente en valuta)swaps; Een combinatie van bovengenoemde contracttypen. 12
13 Actief beheer De vermogensbeheerder heeft een mandaat om zelfstandig keuzes te maken in de posities die afwijkend zijn van de benchmark. De vermogensbeheerder heeft bepaalde deskundigheid (fundamenteel, technisch of kwantitatieve modellen) die in inefficiënte markten kunnen leiden tot een beter rendement dan het rendement van de benchmark. Inefficiënte beleggingsmarkten zijn markten waarin de informatie niet direct verwerkt is de koers. Inefficiënte markten zijn onder meer emerging markets of bedrijfsobligaties. Passief beheer De vermogensbeheerder volgt de benchmark en neemt geen actieve posities in. Het rendement van een passief beheerde portefeuille of beleggingsfonds ligt nagenoeg in de buurt van het rendement van de benchmark. 13
14 Bijlage: Duurzaamheidscriteria Er zijn diverse maatstaven en meetmethodes om duurzaam beleggen te beschrijven en te meten. Twee veelvoorkomende termen zijn ESG (Environment, Social, Governance) en SDG (Sustainable Development Goals). Onderstaande figuren geven aan welke duurzaamheidscriteria op deze termen van toepassing zijn. De afkorting ESG wordt gebruikt bij diverse beleggingsfondsen. Een ESG beleggingsfonds hecht in de selectie van stukken extra waarde aan onderstaande ESG factoren. Daarnaast kunnen er ondernemingen worden uitgesloten indien zij deze factoren (in significante wijze) schaden. In 2015 hebben de Verenigde Naties 17 Sustainable Development Goals gedefinieerd, als onderdeel van de 2030 agenda voor duurzame ontwikkeling. Het betreft een oproep tot actie voor alle landen om welvaart te bevorderen en tegelijkertijd de planeet te beschermen. Hoewel de 17 doelstellingen niet wettelijk afgedwongen zijn wordt ieder land geacht verantwoordelijkheid te nemen in het bereiken van deze doelen. Beleggingstechnisch is het nastreven van al deze doelen lastig. Wel kan een focus worden aangebracht op 3 of 4 doelstellingen, en in selectietrajecten geïnvesteerd worden in ondernemingen en projecten die bijdrage aan deze doelen. 14
Beleggingsstatuut Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Drenthe
Beleggingsstatuut Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Drenthe (geconsolideerde versie, geldend vanaf 3-3-2011 tot 2-9-2014) Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie provincie Drenthe Officiële
Nadere informatieBeleggingsstatuut. 1. Algemene Richtlijnen. 2. Richtlijnen inzake het beleggingsbeleid
Beleggingsstatuut 1. Algemene Richtlijnen 1. Statutaire doelstelling De Hartstichting strijdt tegen hart- en vaatziekten. Zij investeert in onderzoek naar harten vaatziekten in Nederland. Zij geeft hoogwaardige
Nadere informatieBELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds Oncologie Holland. April 2015. Beleggingsstatuut SFOH 30 april 2015, pag. 1
BELEGGINGSSTATUUT Stichting Fonds Oncologie Holland April 2015 30 april 2015, pag. 1 Inhoudsopgave I Beleid.... 3 Algemeen 4 Hefbomen 4 Restricties....4 II Middelenverdeling......5 Strategische asset allocatie
Nadere informatieBeleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016
Beleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016 I Inleiding De Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds (het Fonds ) heeft ten doel: (i) de financiele ondersteuning
Nadere informatieVERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS AVEBE 19 APRIL 2011
VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS AVEBE 19 APRIL 2011 VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS AVEBE 1.1 Het beleggingsproces Het beleggingsproces vormt de randvoorwaarden
Nadere informatieBEGROTING 2014 PROVINCIAAL FONDS NAZORG GESLOTEN STORTPLAATSEN ZUID-HOLLAND
BEGROTING 2014 PROVINCIAAL FONDS NAZORG GESLOTEN STORTPLAATSEN ZUID-HOLLAND Inhoudsopgave Algemene inleiding Uitgangspunten voor de fondsbegroting en de tarieventabel Begroting 2014 van het provinciaal
Nadere informatieVerklaring inzake de beleggingsbeginselen
Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het
Nadere informatieAanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016
Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Per 1 augustus 2016 voert de beheerder van de Aegon Funds, de AEAM Funds en de Aegon Paraplu 1 Funds, Aegon Investment
Nadere informatieToelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking
Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Heeft u vragen? Neemt u dan telefonisch contact op met Triodos Bank Private Banking via 030 693 65 05. Of stuur een e-mail naar private.banking@triodos.nl.
Nadere informatieFonds Nazorg Gesloten Stortplaatsen Zuid-Holland BEGROTING 2017 PS
Fonds Nazorg Gesloten Stortplaatsen Zuid-Holland BEGROTING 2017 PS 09-11-2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...1 Algemene inleiding op de Begroting 2017 voor het fonds nazorg gesloten stortplaatsen Zuid-Holland...2
Nadere informatieINFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN
INFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN Informatie voor werkgevers Ingangsdatum 1 januari 2016 Als uw werknemer niet kiest voor een gegarandeerde uitkering wordt zijn premie belegd. Dit
Nadere informatie1. ALGEMENE RICHTLIJNEN
Beleggingsstatuut JULI 2015 1. ALGEMENE RICHTLIJNEN 1.1. Statutaire doelstelling De Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF, zich beroepend op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, stelt
Nadere informatieFonds Nazorg Gesloten Stortplaatsen Zuid-Holland BEGROTING 2018 PS
Fonds Nazorg Gesloten Stortplaatsen Zuid-Holland BEGROTING 2018 PS 08-11-2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...1 Algemene inleiding op de Begroting 2018 voor het fonds nazorg gesloten stortplaatsen Zuid-Holland...2
Nadere informatieBegrippenlijst. Algemeen Pensioenfonds 1 / 5. Aandeel
Begrippenlijst Aandeel Aandelenfonds Achtergestelde obligatie Actief beheer AFM Allocatie Bewijs van deelneming in het kapitaal van een vennootschap. Bezit van een aandeel geeft het recht om te delen in
Nadere informatieTreasury- en beleggingsstatuut
Treasury- en beleggingsstatuut It Fryske Gea It Fryske Gea heeft als doel: bescherming, behoud en ontwikkeling van natuur en landschap en de bescherming van cultuurhistorische waarden in Fryslân. De vereniging
Nadere informatieBeleid Duurzaam Beleggen. Stichting Pensioenfonds Delta Lloyd
Beleid Duurzaam Beleggen Stichting Pensioenfonds Delta Lloyd 28 maart 2018 1. Inleiding Dit document beschrijft het beleid van Delta Lloyd Pensioenfonds op het gebied van duurzaam beleggen. Het fonds heeft
Nadere informatieStichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
9-1-2018 Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten ESG-beleid Over dit document Dit document beschrijft het ESG-beleid (Environmental, Social en Governance) van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
Nadere informatieAddendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 december 2015
Addendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 december 2015 Betreft: I. Wijziging Hoofdstuk 2, Aanvullende Prospectussen, paragraaf 2.1 Zwitserleven Aandelenfonds... 2 II. Wijziging
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Unisys Nederland in liquidatie
Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2017 In het vierde kwartaal van 2017 steeg wettelijke dekkingsgraad 1 met 1,4% punt van 108,1% naar 109,5%. De actuele dekkingsgraad 2 daalde met 0,1%-punt van 109,9%
Nadere informatieBeleggingsstatuut van de Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Breda. Richtlijnen inzake het beleggingsbeleid en beleggingsstatuut
1 Beleggingsstatuut van de Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Breda Richtlijnen inzake het beleggingsbeleid en beleggingsstatuut Het beleggingsstatuut richt zich op de randvoorwaarden, d.w.z. geeft
Nadere informatieAddendum bij prospectus 18 juli Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen
Addendum bij prospectus 18 juli 2018 Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3
Nadere informatieAddendum bij prospectus 1 december Zwitserleven Beleggingsfondsen
Addendum bij prospectus 1 december 2018 Zwitserleven Beleggingsfondsen 1 december 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Hoofdstuk 3 'Fondsstructuur', paragraaf 3.4 'Beheerder' 3 2 Wijziging Hoofdstuk 7 Kosten
Nadere informatieEen aandelenfonds is een beleggingsfonds dat voornamelijk belegd in aandelen. Zie ook: Fonds.
Begrippenlijst Aandeel Bewijs van deelneming in het kapitaal van een vennootschap. Bezit van een aandeel geeft het recht om te delen in de winst, dit wordt dividend genoemd, en stemrecht uit te oefenen
Nadere informatieBELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen
Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen A. ALGEMENE DOELSTELLINGEN 1. Doelstelling van Fonds 1818 Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen heeft als doel het verhogen van de kwaliteit van de
Nadere informatieUW MENSEN, UW KAPITAAL. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten
UW MENSEN, UW KAPITAAL Beleggingsinformatie 2 Life Cycle beleggen Vrij beleggen Rendement en risico s 4 6 8 Kosten 9 Beleggingsinformatie Hoe werkt het beleggingspensioen van Cappital? In de pensioenregeling
Nadere informatieBeleggingsstatuut ten behoeve van R.K. parochies binnen het Bisdom van s-hertogenbosch
Versie 2012/PB/WM/002 Beleggingsstatuut ten behoeve van R.K. parochies binnen het Bisdom van s-hertogenbosch Februari 2013 (eerste versie: november 2010) Inleiding In de afgelopen jaren zijn de opbrengsten
Nadere informatieVerklaring inzake beleggingsbeginselen
STICHTING PENSIOENFONDS RECREATIE Mei 2011 INHOUDSOPGAVE 0. Introductie 3 1. Doelstelling van het beleggingsbeleid 4 2. Organisatie en risicobeheerprocedures 5 3. Beleggingsbeginselen 7 Mei 2011 Pagina
Nadere informatieBesluiten: Artikel I Gedeputeerde staten stellen vast:
Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 18 juni 2013, nr. 199828/200466 tot vaststelling van het Beleggingsstatuut Fonds nazorg gesloten stortplaatsen Noord-Holland 2013. Gedeputeerde Staten
Nadere informatieUW MENSEN, UW kapitaal. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten
UW MENSEN, UW kapitaal Beleggingsinformatie 2 Life Cycle beleggen Vrij beleggen Rendement en risico s 4 6 8 Kosten 9 Beleggingsinformatie Hoe werkt het beleggingspensioen van Cappital? In de pensioenregeling
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. Vaststelling Beleggingsstatuut Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Drenthe
PROVINCIAAL BLAD Nr. 2211 19 september Officiële uitgave van provincie Drenthe. 2014 Vaststelling Beleggingsstatuut Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Drenthe Besluit van Gedeputeerde Staten
Nadere informatieBELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen
BELEGGINGSSTATUUT Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen A. ALGEMENE DOELSTELLINGEN 1. Doelstelling van Fonds 1818 Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen heeft als doel het verhogen van de
Nadere informatieBELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen
Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen A. ALGEMENE DOELSTELLINGEN 1. Doelstelling van Fonds 1818 Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen heeft als doel het verhogen van de kwaliteit van de
Nadere informatieBELEGGINGSSTATUUT NATUURMONUMENTEN (aangepast 2014-08) 1. Inleiding. 2. Uitgangspunten en richtlijnen beleggingsbeleid
BELEGGINGSSTATUUT NATUURMONUMENTEN (aangepast 2014-08) 1. Inleiding 2. Uitgangspunten en richtlijnen beleggingsbeleid 3. Uitvoering van het vermogensbeheer 4. Rapportage en evaluatie Bijlagen: A. Uitwerking
Nadere informatiebijlage 2 FONDS NAZORG GESLOTEN STORTPLAATSEN PROVINCIE NOORD HOLLAND JAARREKENING 2004
bijlage 2 FONDS NAZORG GESLOTEN STORTPLAATSEN PROVINCIE NOORD HOLLAND JAARREKENING 2004 1 Jaarrekening 2004 Fonds Nazorg gesloten stortplaatsen provincie Noord Holland Inhoudsopgave 1. Jaarverslag 2004
Nadere informatieEssentiële Beleggersinformatie
Essentiële Beleggersinformatie Dit document verschaft u essentiële beleggersinformatie aangaande dit fonds. Het is geen marketingmateriaal. De verstrekte informatie is bij wet voorgeschreven en is bedoeld
Nadere informatieLifeCycle Mix via Mijn pensioen. Voor een professioneel en zorgvuldig beheer van uw pensioenkapitaal
via Mijn pensioen Voor een professioneel en zorgvuldig beheer van uw pensioenkapitaal LifeCycle Mix via Mijn pensioen Voor een professioneel en zorgvuldig beheer van uw pensioenkapitaal Een persoonlijke
Nadere informatieVerklaring beleggingsbeginselen
Verklaring beleggingsbeginselen Inleiding Deze Verklaring inzake beleggingsbeginselen (hierna: Verklaring) beschrijft op beknopte wijze de uitgangspunten van het beleggingsbeleid van Stichting Pensioenfonds
Nadere informatieInvestment beliefs Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK
Investment beliefs 2017 Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK Mei 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Investment beliefs 2014...4 3. Investment beliefs 2017...6 2 1. Inleiding Tijdens de strategiedag
Nadere informatieBeleggingsstatuut ten behoeve van R.K. parochies binnen het Bisdom van s-hertogenbosch
Versie 2012/PB/WM/002 Beleggingsstatuut ten behoeve van R.K. parochies binnen het Bisdom van s-hertogenbosch Maart 2012 (eerste versie: november 2010) Inleiding In de afgelopen jaren zijn de opbrengsten
Nadere informatieVerklaring inzake de beleggingsbeginselen
Verklaring inzake de beleggingsbeginselen 1. Inleiding Ongeveer 2.000 personen hebben pensioenaanspraken opgebouwd bij Stichting Pensioenfonds Avery Dennison (in deze verklaring voortaan verder pensioenfonds
Nadere informatieVerklaring inzake beleggingsbeginselen 2015-2017
Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Zuivel en aanverwante industrie (BPZ) Verklaring inzake beleggingsbeginselen 2015-2017 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft de uitgangspunten
Nadere informatieFondsen van De Goudse
Fondsen van De Goudse Informatie voor de klant In deze brochure vindt u de verkorte jaarverslagen van de beleggingsfondsen binnen Aktief Sparen en het Flexx Vermogensplan. Als u het volledige jaarverslag
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM
Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM Verklaring inzake beleggingsbeginselen nettopensioenregeling Amstelveen, juni 2019 N méåëáçéåñçåçësäáéöéåçméêëçåééähij msl^_qklomnvlàìåálîéêëáénukm Inhoud
Nadere informatieBeleggingsstatuut Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Drenthe
Beleggingsstatuut Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Drenthe (geconsolideerde versie, geldend vanaf 1-11-2014) Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie provincie Drenthe Officiële naam
Nadere informatieStichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in Bouwmaterialen (Bpf HiBiN) ESG Beleid
Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in Bouwmaterialen (Bpf HiBiN) ESG Beleid 1 Versie Datum Door Status Omschrijving wijziging incl. aanleiding 1.0 17-01-2018 BVC Voorlopig 2 Inhoudsopgave
Nadere informatieSTICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN
STICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN 22 september 2016 Beleggingsbeginselen De beleggingsbeginselen van het pensioenfonds zijn de uitgangspunten ten aanzien van beleid en uitvoering,
Nadere informatie2.4 Paragraaf 4 Financiering en beleggingen
2.4 Paragraaf 4 Financiering en beleggingen Deze paragraaf gaat over het beheer van de financiële middelen (treasury). De kaders voor het op een verantwoorde manier beheren van de financiële middelen worden
Nadere informatieAllianz Nederland Levensverzekering N.V. Allianz Pensioen. Alles over uw beleggingsmogelijkheden
Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Allianz Pensioen Alles over uw beleggingsmogelijkheden Allianz Pensioen Beleggen Welkom bij Allianz. Via uw werkgever neemt u deel aan een pensioenregeling bij
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011
Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011 April 2011 ING Investment Management / ICS Inleiding Jaarlijks stelt het Bestuur van de Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg (Huntsman)
Nadere informatieBeleggingsbeginselen
Beleggingsbeginselen Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Versie april 2015 Deze Verklaring beleggingsbeginselen maakt onderdeel uit van het beleggingsbeleid van het pensioenfonds en is aangepast
Nadere informatieAddendum bij het Prospectus van SNS Beleggingsfondsen N.V. d.d. 14 september 2010
Addendum bij het Prospectus van SNS Beleggingsfondsen N.V. d.d. 14 september 2010 Betreft: I. Wijziging Hoofdstuk 7, Pools, paragraaf Het beheer, Uitlenen van financiële instrumenten II. III. IV. Wijziging
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Unisys Nederland
Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2013 In het vierde kwartaal van 2013 steeg de dekkingsgraad 2,5%-punt van 99,8% naar 102,3%. Die stijging wordt grotendeels verklaard door Opname van de vordering
Nadere informatieBeleggingsreglement Vereniging Rembrandt (VR)
Beleggingsreglement Vereniging Rembrandt (VR) Dit beleggingsreglement geeft de uitgangspunten en nadere richtlijnen weer met betrekking tot het beheer van het vermogen van de Vereniging Rembrandt (VR)
Nadere informatieFEZ-240 behandeling: Suurmond, J. Agenda nr: Vergadering GS: Nr:
Provinciale Staten Gedeputeerde Vergadering PS: belast met Nr: 11-11-2005 FEZ-240 behandeling: Suurmond, J. Agenda nr: Vergadering GS: 20-09-2005 Nr: STA0503148/22 Onderwerp: Begroting 2006 met de meerjarenraming
Nadere informatievan Stichting Achmea Algemeen Pensioen Fonds
Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van de Kring Bavaria van Stichting Achmea Algemeen Pensioen Fonds Datum: 12-4-2017 Versie: 1 Centraal Beheer Algemeen Pensioenfonds is een handelsnaam van de Stichting
Nadere informatieAddendum bij prospectus 18 december Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen
Addendum bij prospectus 18 december 2017 Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen 18 juni 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Hoofdstuk 8 - Risicofactoren en risicomanagement, paragraaf 8.4.3 Tegenpartijrisico
Nadere informatieOnderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij ABTN
Onderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij april 2017 Dit document heeft 5 pagina s Versiebeheer Versie Auteur Datum Revisie V1.0 BAC 11 april 2017 Nieuwe bijlage i Inhoudsopgave Strategisch beleggingsbeleid
Nadere informatieInformatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer. 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening?
Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening? Welke principes vormen de basis voor het beleggingsbeleid en
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Unisys Nederland
Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2015 In het vierde kwartaal van 2015 daalde de wettelijke dekkingsgraad 1 met 0,5% punt van 105,1% naar 104,6%. De actuele dekkingsgraad 2 steeg echter met 1,2%-punt
Nadere informatieAchmea life cycle beleggingen
Achmea life cycle beleggingen Scheiden. Uw pensioengeld in vertrouwde handen Wat betekent dat voor uw ouderdomspensioen? Interpolis. Glashelder Achmea life cycle beleggingen Als pensioenverzekeraar beleggen
Nadere informatieEssentiële Beleggersinformatie
Essentiële Beleggersinformatie Dit document verschaft u essentiële beleggersinformatie aangaande dit fonds. Het is geen marketingmateriaal. De verstrekte informatie is bij wet voorgeschreven en is bedoeld
Nadere informatieBeleggingsupdate Allianz Pensioen
Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Beleggingsupdate Allianz Pensioen Beleggingsupdate Q3 2017 Rendementen Allianz Pensioen Passieve en Actieve Lifecycles In deze Beleggingsupdate vindt u tabellen
Nadere informatieAddendum. Prospectus van 1 september 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V.
Addendum Prospectus van 1 september 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3 'Structuur', paragraaf 3.3.1
Nadere informatie1. De Consumentenbrief moet uiterlijk 1 juli aanstaande op uw website staan; en
TOELICHTING VOORAF In dit stuk hebben wij geprobeerd de vragen de beantwoorden die volgens de Consumentenbrief door een potentiele cliënt gesteld zouden moeten worden aan zijn beoogde vermogensbeheerder.
Nadere informatieStichting Pensioenfonds DuPont Nederland. 1. Inleiding
Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland 1. Inleiding Op grond van de Europese pensioenfondsenrichtlijn zijn Nederlandse pensioenfondsen sinds 8 februari 2006 verplicht om een verklaring inzake de beleggingsbeginselen
Nadere informatie2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt.
1. Inleiding Investment beliefs zijn de overtuigingen waarop Bpf MITT het beleggingsbeleid wil baseren. De investment beliefs zijn voor het pensioenfonds belangrijke uitgangspunten en dienen als kader
Nadere informatieRisico pariteit -1- 1 Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd
Risico pariteit Risico pariteit is een techniek die wordt ingezet om de risico s in een beleggingsportefeuille te reduceren. Sinds 2008 heeft risico pariteit om drie redenen veel aandacht gekregen: 1.
Nadere informatieVerklaring van Beleggingsbeginselen. Joachim Aelvoet CBFA
Verklaring van Beleggingsbeginselen Joachim Aelvoet CBFA 17 maart 2011 Onderzoek 29 IBP's +/- 4,5 miljard euro vermogen +/- 100.000 aangeslotenen methode: eerste analyse individueel gesprek conclusies
Nadere informatie11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen
11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen INLEIDING Wereldwijd wordt meer en meer de gedachte omarmd dat bij beleggen in ondernemingen rekening gehouden moet worden met de gevolgen van het handelen
Nadere informatieStichting Fondsenbeheer Spoorwegmuseum. Jaarrapport 2015
Stichting Fondsenbeheer Spoorwegmuseum Jaarrapport 2015 Inhoudsopgave Pagina Verslag van het bestuur 2 Doelstelling van de Stichting 2 Economie en financiële markten 2 Beleggingsbeleid Portefeuille 2 Stortingen
Nadere informatieAddendum. Prospectus van 1 december 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V.
Addendum Prospectus van 1 december 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. 1 december 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Hoofdstuk 3 'Structuur', paragraaf 3.8 'ACTIAM' 3 2 Wijziging Hoofdstuk 7 'Kosten en vergoedingen',
Nadere informatieJaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen
Jaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid
Nadere informatieAddendum bij prospectus 18 juli Zwitserleven Beleggingsfondsen
Addendum bij prospectus 18 juli 2018 Zwitserleven Beleggingsfondsen 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3 'Fondsstructuur',
Nadere informatieInvestment Due Diligence Beleid
Investment Due Diligence Beleid Achmea Investment Management Versie 0.5 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding...3 2. Doelstellingen...3 3. Definitie en reikwijdte...4 4. Aandachtsgebieden en procesbeschrijving...5
Nadere informatieBegrippenlijst Unit Linked Beleggingsfondsen
Begrippenlijst Unit Linked Beleggingsfondsen behorende bij de beleggingsverzekeringen van Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V. Begrip Uitleg 01 Aandeel Bewijs van deelneming in het kapitaal van
Nadere informatieALLIANZ PENSIOEN LIFECYCLES. Samenstelling en beleggingsschema s actieve en passieve lifecycles
ALLIANZ PENSIOEN LIFECYCLES Samenstelling en beleggingsschema s actieve en passieve lifecycles ALLIANZ PENSIOEN LIFECYCLES Voor de opbouw van pensioenkapitaal beleggen we de pensioenpremie in beleggingsfondsen.
Nadere informatieVerklaring beleggingsbeginselen
Verklaring beleggingsbeginselen Inleiding Het beleggingsbeleid van de Stichting Cappital Premiepensioeninstelling (Cappital) is voor zowel de zekerheid als de betaalbaarheid van het pensioen van cruciaal
Nadere informatieBegrippenlijst Unit Linked Beleggingsfondsen
penlijst Unit Linked Beleggingsfondsen behorende bij de beleggingsverzekeringen van Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V. Begrip Aandeel Aandelenfonds Aanvullend Prospectus Achtergestelde obligatie
Nadere informatieHet beleggingsbeleid van Care IS vermogensbeheer
Het beleggingsbeleid van Care IS vermogensbeheer Dit document geeft u inzicht hoe Care IS vermogensbeheer (hierna Care IS) voor u belegt en invulling geeft aan de verschillende risicoprofielen. Om u een
Nadere informatieOp welke beleggingsstrategie baseert de beleggingsonderneming haar dienstverlening? Antwoord:
Om beleggingsondernemingen goed met elkaar te vergelijken is o.a. inzicht in het beleggingsproces een belangrijke maatstaf. Door vragen te stellen over het beleggingsbeleid krijgt u een goed beeld van
Nadere informatieBIJLAGE II IIB SUPPLEMENT W&O EUROPEES AANDELENFONDS
BIJLAGE II IIB SUPPLEMENT W&O EUROPEES AANDELENFONDS Behorend bij prospectus W&O Beleggingsfondsen. Opgericht per 10 november 2018 voor onbepaalde tijd. 1. DEELNAME Het W&O Europees Aandelenfonds is een
Nadere informatieAllianz Pensioen Lifecycles
Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Allianz Pensioen Lifecycles Samenstelling en beleggingsschema s actieve en passieve lifecycles 1 Allianz Pensioen Lifecycles Voor de opbouw van pensioenkapitaal
Nadere informatieSPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >
2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden
Nadere informatieVerklaring beleggingsbeginselen
Verklaring beleggingsbeginselen 2015-2018 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft de uitgangspunten weer van het beleggingsbeleid van Stichting Brocacef Pensioenfonds ( De Stichting
Nadere informatieKoninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur. Beleggingsbeleid
Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur Beleggingsbeleid Het Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur (hierna het Genootschap) heeft een deel van haar vermogen ondergebracht
Nadere informatieKenmerken financiële risico's en instrumenten
Kenmerken financiële risico's en instrumenten Inleiding Beleggen is nooit zonder risico. Dit geldt voor alle soorten beleggingen en risicoprofielen. Zelfs bij een zeer defensief risicoprofiel kunnen negatieve
Nadere informatieGEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Almere (Flevoland)
De raad van de gemeente Almere, Gelet op artikel 212, tweede lid, aanhef en onder c van de Gemeentewet, BESLUIT vast te stellen het navolgende treasurystatuut welk statuut in nauwe samenhang met de Wet
Nadere informatieBeleggingsstatuut Stichting Elisabeth Strouven
Beleggingsstatuut Stichting Elisabeth Strouven 1. Algemeen 1.1. Maatschappelijk kader Stichting Elisabeth Strouven (hierna ES) is zich terdege bewust van haar maatschappelijke positie in verband waarmee
Nadere informatieBIJLAGE G: Icbe-beleggingsrestricties
BIJLAGE G: Icbe-beleggingsrestricties Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft: Artikel 130 Het beheerde vermogen van een icbe als bedoeld in artikel 4:61, eerste lid, van de wet wordt uitsluitend
Nadere informatieAddendum. Prospectus van 1 mei 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V.
Addendum Prospectus van 1 mei 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. 1 augustus 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Hoofdstuk 11, Supplementen, paragraaf 11.2.1 Beleggingsbeleid RZL Azië Aandelenfonds' 2 Wijziging
Nadere informatieStatuut middelenbeheer en betalingsverkeer
Inleiding In dit document worden de uitgangspunten voor het middelenbeheer en betalingsverkeer van vastgesteld. Het statuut wordt gebruikt om de afspraken tussen Stichting, Cedar B.V. en vermogensbeheerders/banken
Nadere informatie14 oktober 2008 Corr.nr , MB Nummer 32/2008 Zaaknr
14 oktober 2008 Corr.nr. 2008-56.334, MB Nummer 32/2008 Zaaknr. 134202 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen tot wijziging van de Verordening op de instelling en invordering
Nadere informatieBeleggingsovertuigingen. Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken
Beleggingsovertuigingen Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Beleggingsovertuigingen De missie van het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken (POB) is een toekomstbestendig en verantwoord pensioen
Nadere informatieBegrippenlijst Unit Linked Beleggingsfondsen.
Begrippenlijst Unit Linked Beleggingsfondsen. Begrippenlijst behorende bij de beleggingsverzekeringen van Achmea Pensioenen Levensverzekeringen N.V. Begrip Nieuwe voorwaarden (LBB 14) Aandeel Aandelenfonds
Nadere informatieVerklaring beleggingsbeginselen
Verklaring beleggingsbeginselen 1. Inleiding Op grond van de Europese pensioenfondsenrichtlijn zijn Nederlandse pensioenfondsen sinds 8 februari 2006 verplicht om een verklaring inzake de beleggingsbeginselen
Nadere informatieFUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V.
FUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V. I. INLEIDING Doel Delta Lloyd Asset Management N.V. (DLAM) wenst de DUFAS Principles of Fund Governance na te leven. De onderhavige code heeft
Nadere informatieVerordening treasury Noord-Brabant. 1 Inleiding
Onderwerp Verordening treasury Noord-Brabant Provinciale Staten van Noord-Brabant 1 Inleiding Artikel 1 Begripsbepalingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. aandelenrisico: onzekerheid in de
Nadere informatieVoor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later
Vermogensbeheer Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later. Dat is de belofte van uw pensioenfonds aan uw deelnemers. Verder gaan is nu zorgen voor
Nadere informatieBegrippenlijst Unit Linked Beleggingsfondsen behorende bij de beleggingsverzekeringen van Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V.
Begrippenlijst Unit Linked Beleggingsfondsen behorende bij de beleggingsverzekeringen van Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V. Begrip Aandeel Aandelenfonds Aanvullend Prospectus Achtergestelde
Nadere informatie