3EEN INTERGENERATIONELE 3KLASSESSIE ORGANISEREN. Het bezoek van één uur van ouderen aan de klas. Om rekening mee te houden.
|
|
- Lotte van den Broek
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 3 Er kunnen intergenerationele banden worden opgebouwd door activiteiten te organiseren waarin leerlingen en ouderen in één ruimte kunnen leren en hun ervaringen kunnen uitwisselen. Het bezoek van één uur van ouderen aan de klas Doelen van de ontmoeting in De leraar dient een duidelijke planning te maken voor de komst van de ouderen in de klas, met specifieke leerdoelen voor het één uur durende gesprek en, als het project groter is opgezet en meer omvat dan alleen het bezoek van ouderen op de Europese dag, vervolgactiviteiten en een evaluatie van elk van de activiteiten die worden uitgevoerd. Algemene doelen Het opnemen van de intergenerationele benadering in uw leeractiviteit biedt de mogelijkheid om op meerdere kennis- en vaardigheidsgebieden te werken: Sociale en burgerlijke vaardigheden: de solidariteit tussen de generaties versterken en asociaal gedrag en geweld op school bestrijden door burgerlijke betrokkenheid. Communicatie- en informatievaardigheden: reële, nieuwe en bijzondere communicatiemogelijkheden bieden voor buitenschoolse gesprekspartners (ouderen). Verschillende middelen (foto s) en ITCmedia (website van het project voor het uitwisselen van de resultaten) gebruiken. Samenwerkingsprojecten met andere landen. De ontwikkeling van de humanistische cultuur: door de ontmoeting, op school of in de stad, met andere generaties, door de vergelijking van huidige ervaringen en ervaringen in het verleden, leert de leerling zich in de tijd te plaatsen. Door andere plaatsen en andere ruimten te ontdekken, ontdekt hij/zij zijn/haar eigen omgeving en past hij/zij zich hieraan aan. Acties met een kunstzinnige, esthetische of expressieve functie uitvoeren: de leerling leert workshops en exposities te organiseren en uit te voeren in samenwerking met andere partners. Om rekening mee te houden Vergeet niet om foto s van de ontmoeting te maken. Het gemaakte materiaal (tekeningen, vragenlijsten, albums ) is niet alleen een manier om deze intergenerationele dialoog in documenten vast te leggen maar ook een middel om met andere Europese scholen een uitwisseling te kunnen aangaan over wat er op uw school is gedaan, én om aan de wedstrijd te kunnen deelnemen. 1/5
2 Specifieke doelen 1 Leren om een persoonlijke ervaring en sociale waarnemingen mondeling en schriftelijk te verwoorden. 2 Leren om in groepsverband te werken. 3 De geschiedenis als een levend en permanent proces te leren. 4 Leren om de resultaten van de uitwisseling tussen de generaties uit te werken en te documenteren. 5 Gedachtenwisseling (op een spontane en aangename wijze) over de begrippen actief ouder worden en solidariteit tussen de generaties. 6 De voorstellingen die leerlingen over ouderen en ouderen over kinderen hebben te uiten. 7 Een opdracht (tekening/tekst) uitwerken waarin het belang van de intergenerationele band wordt aangegeven om samen aan een maatschappij te werken waarin de onderlinge verhoudingen tussen de generaties beter zal zijn. Praktische modaliteiten Als u 1 à 5 ouderen ontvangt: een sessie voorbereiden waarin de ouderen vóór het bord, in gemakkelijke stoelen, tegenover de leerlingen zitten. Als u een groep van 6 à 12 ouderen ontvangt: algemene presentatie van de ouderen en vervolgens werken in groepjes waarvan de grootte afhangt van het aantal leerlingen in uw klas. 2/5
3 Verloop van de sessie Inleiding (1 uur) De sessie kan worden geopend met een liedje, een aftelrijmpje of een welkomstgedicht van de leerlingen. De leerlingen en de ouderen stellen zich één voor één voor met hun voornaam, achternaam en leeftijd om met elkaar kennis te maken. Als de oudere deel uitmaakt van de familie van een van de leerlingen in de klas, kan deze leerling hem/haar voorstellen. De leraar leidt het onderwerp in en vraagt de leerlingen groepjes te vormen waar de ouderen deel van uitmaken. Gesprekken in groepjes (30 min) U kunt de hieronder voorgestelde activiteiten in werkgroepjes van 4 à 5 leerlingen en één of meerdere ouderen met een bepaalde tijdsduur plannen; alle ouderen nemen aan de verschillende groepen deel. Zelfs als het over vroeger gaat, is het belangrijk dat de dagelijkse dingen bekend zijn en dat gezamenlijk projecten tussen ouderen en jongeren worden uitgewerkt om de actieve deelname van de ouderen en de toenadering tussen de generaties te stimuleren. Het gesprek kan worden gehouden op basis van een vragenlijst die de leerlingen vooraf hebben opgesteld (zie Hulpmiddel 2). De ouderen kunnen ook hun fotoalbum over opgroeien en ouder worden, en hun vragenlijsten gebruiken en deze om beurten aan de klas voorlezen. Op deze manier kan een discussie worden begonnen. Wij stellen de volgende vragen voor om het gesprek tussen de leerlingen en ouderen te stimuleren: De begrippen opgroeien en ouder worden aansnijden Wat is het verschil tussen een kind en een volwassene? Hoe herken je iemand die jong is? Hoe herken je een oudere? (praten over het gezicht, het lichaam dat verandert...). Wat vinden kinderen leuk om te doen? En ouderen? Wat kunnen ze samen doen? Wat zijn dingen die ouderen heel goed kunnen? Welke activiteiten vindt iedereen leuk? Hun lievelingsgerechten? Wat ze niet lekker vinden? Kleuren en spelletjes die ze het leukst vinden? enz. voor de ouderen: vroeger en nu met elkaar vergelijken. Wat hadden de ouderen graag willen worden toen ze klein waren? Wat willen kinderen graag worden als ze groot zijn? De volgende begrippen aansnijden: respect, zelfstandigheid, handicap, ziekte, wederzijdse hulp, solidariteit Hoe leven ouderen en kinderen in hun dagelijkse leven? Welke mogelijkheden en moeilijkheden ondervinden ze? Zijn er vreugden en problemen die op elkaar lijken? Wat kun je als oudere en wat kun je niet als kind doen? Wat kan er gebeuren met iemand die heel oud is? Hoe kun je een oudere op straat helpen? Hoe kunnen ouderen kinderen helpen? Welke dingen zou je graag met ouderen willen doen? 3/5
4 Het begrip levenslijn aansnijden Leraren kunnen een tijdbalk maken voor de komst van de ouderen en een opdracht laten maken over de tijd die geschiedenis wordt, afhankelijk van de geboortedata van de ouderen waarbij onderscheid tussen verleden, heden en toekomst wordt gemaakt. Toen de ouderen kind waren, was het toen op school hetzelfde? Bespreek communicatiemiddelen, vervoer, vrije tijd, school, woonomgeving, waarden... De leerlingen kunnen praten over de opdracht die ze over hun levenslijn (zie Hulpmiddel 2) hebben gemaakt, in het bijzonder over wat ze over hun eigen toekomst denken. Door met de ouderen te praten over hoe leerlingen zich belangrijke evenementen in hun toekomst (studie, familiegebeurtenissen, hobby s, maximale leeftijd van hun eigen levensduur) voorstellen, kunnen ze veel leren. Gezamenlijke bespreking De leerlingen maken een samenvatting van datgene waar ze het met de ouderen over hebben gehad en ordenen hun conclusies. Conclusie Aan de hand van de conclusies die uit de gesprekken in de klas tijdens het project voortkomen, kan: 1 Een bemoedigende visie over de fasen van het toekomstige leven benadrukken. 2 Bijdragen aan een positief beeld over ouder worden bij de leerlingen. 3 Het idee versterken dat solidariteit tussen de generaties noodzakelijk is. Op basis van de gekozen gespreksthema s en de beschikbare tijd, kan de sessie worden besloten met een gemeenschappelijke activiteit: een tussendoortje om uur, een gezelschapsspelletje, handenarbeid (activiteit naar keuze samen met de ouderen). Voorbeelden van zinnen die samen (leerlingen ouderen) worden afgemaakt als afsluitende activiteit: Ik ben te klein om... / Ik ben groot genoeg om... / Ik ben te groot om... / Ik ben te oud om... / Ik ben te jong om... De sessie moet worden afgesloten met een woord van dank aan de ouderen voor hun deelname. 4/5
5 Eindopdracht: resultaten van het project De leerlingen maken een tekening of schrijven een tekst waarin ze hun indrukken geven over de oudere met wie ze hebben gesproken. Dit, en ook de volgende stap, kan samen met de ouderen worden gedaan of in de klas na het gesprek. De afbeeldingen en foto s van de ontmoeting worden gedeeld met andere Europese scholen op de Panoramio-groep. Bekijk het hulpmiddel Meedoen met de Panoramio-groep waar u geholpen wordt met het uitwisselen van uw resultaten. Door uw conclusies uit te wisselen neemt uw school deel aan de wedstrijd en kan een prijs winnen voor het beste initiatief voor een intergenerationele dialoog in uw land.. Om wat verder te gaan: vervolgactiviteit na de ontmoeting Als u wat verder mocht willen gaan, zijn hier enkele voorbeelden van activiteiten die u kunt doen: Vertel over het bezoek van de ouderen aan de klas. Teken een kind, een jonge volwassene, een volwassene die ouder wordt, een oudere en geef de leeftijd aan van de mensen die je hebt getekend. Maak een tekening van wat je geleerd hebt in de gesprekken met ouderen... Maak de volgende zinnen af: Opgroeien is..., Ouder worden is... Tot welke leeftijd kun je aan sport doen? De computer gebruiken? Trouwen? Het ABN Amrotennistoernooi winnen? Je met politiek bezig houden?... Er kunnen teken-, dicht-, strip- en verhalenwedstrijden worden voorgesteld in een school na het bezoek van de ouderen over thema s die tijdens het gesprek zijn aangeroerd. Carole Gadet, expert in intergenerationele projekten: Hoofd van de vereniging Ensemble Demain ( en Project Manager voor Intergenerational Approaches, Académie de Paris en Studies Officer bij het Nationale Ministerie van Onderwijs - Frankrijk. 5/5
Ouders in Huis: gesprekskaarten. Gesprekskaarten Ouders in Huis - Thematische methodiek. Ontmoeten
Ouders in Huis: gesprekskaarten Gesprekskaarten Ouders in Huis - Thematische methodiek Ontmoeten 1. Vind je dat er initiatieven nodig zijn waar ouders elkaar kunnen leren kennen? Heb je hier ideeën over?
Nadere informatieDrents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht
Drents Archief Het meisje met de hoepel Groep 2 Thema-overzicht Thema-overzicht Het meisje met de hoepel Groep 2 Drents Archief Kern van het thema Een beeld vertelt een verhaal. Om het verhaal te kunnen
Nadere informatieLesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo
Lesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo Bespreek met vakdocenten mogelijkheden om leerlingen in de vaklessen feedback over zichzelf te laten vergaren. Deel Vaardigheid:
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieDrents Archief. Meisje met de hoepel. Groep 2 Speuren in het archief
Drents Archief Meisje met de hoepel Groep 2 Les 3 Speuren in het archief Les 3 Speuren in het archief Samenvatting van de les In het Drents Archief bevindt zich een kistje dat een dubbele bodem blijkt
Nadere informatieSCHRIJF HET VERVOLG SCHRIJF HET VERVOLG KIJKEN, VOELEN, MAKEN KIJKEN VOELEN NADENKEN MAKEN WETEN
Een opdracht voor groep 6, 7 of 8 gericht op het kijken naar kunst en creatieve ontwikkeling. De leerlingen schrijven een scène gebaseerd op een kunstwerk uit de zeventiende eeuw naar keuze. De leerlingen
Nadere informatieLes Dieren met een baan, thema vermaak
Les Dieren met een baan, thema vermaak Lesvoorbereidingsformulier Doelgroep: groep 6 Beginsituatie: Wat kunnen en kennen de leerlingen al m.b.t. de doelstelling? Kijk in de methode, praat met je mentor,
Nadere informatieLA KOL Bijeenkomst
LA KOL Bijeenkomst 1 12-13 Verkennen LA KOL op N@tschool Verkennen themadossiers Planning Subjectief concept leren Bekijken LA op N@tschool Trigger: straks bekijken Competenties m.b.t. leren: Vakinhoudelijk
Nadere informatie- een lege verpakking van drie ijsjes - eventueel zes ijsstokjes en vijf poppetjes
Titel van de les Leeftijdsgroep Kerndoel Leerstofonderdeel IJsjes kopen Ongeveer 6 tot 8 jaar Deze les levert een bijdrage aan kerndoel 1: de leerlingen leren hoeveelheidbegrippen gebruiken en herkennen
Nadere informatieVoorbereidende les - basis
Voorbereidende les - basis Vraag de leerlingen om één of twee vragen voor de Slimme Gast te bedenken, individueel of in groepjes. Mail de vragen uiterlijk dinsdag 7 mei 2019 naar jullie Slimme Gast. Zo
Nadere informatieRijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les
Les Rijk Romeins Leven Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5 Handleiding voorbereidende les Rijk Romeins Leven INHOUD Inleiding Kader Begrippen Leerdoelen Aansluiting kerndoelen De lessen INLEIDING
Nadere informatieLesontwerp 7. Een verklaring voor het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid door Soekarno en Hatta op 17 augustus 1945
Lesontwerp 7. Een verklaring voor het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid door Soekarno en Hatta op 17 augustus 1945 Docenten School Klas Aby Grupstra en Jos Elzenga Goois Lyceum, Bussum 3
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieHandleiding voor de leerling
Handleiding voor de leerling Inhoudopgave Inleiding blz. 3 Hoe pak je het aan? blz. 4 Taken blz. 5 t/m 9 Invulblad taak 1 blz. 10 Invulblad hoofd- en deelvragen blz. 11 Plan van aanpak blz. 12 Logboek
Nadere informatieTakenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk?
Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie Naam : Wat is de bedoeling? Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk? Er is een misdaad gepleegd! Een dief heeft de computer
Nadere informatieVerslag Aardrijkskunde Lesvoorbereiding les 1
Verslag Aardrijkskunde Lesvoorbereiding les 1 Verslag door J. 875 woorden 26 oktober 2016 5,5 1 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Lesvoorbereiding Verantwoording (waarom ga je dit doen) Beginsituatie
Nadere informatieLeerlijn Samenwerken SingaporeNext
Leerlijn Samenwerken SingaporeNext Groep 1-2 Groep 3-4-5 Groep 6-7-8 1. Luisteren naar elkaar Elkaar aankijken tijdens het praten. Oogcontact maken. In mimiek en lichaamstaal je luisterende houding laten
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieWie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieWat zijn chromosomen en genen?
Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XYY. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen en om anderen beter uitleg hierover
Nadere informatieHandleiding. Pagina 1 van 9
Begeleiding De website is opgebouwd uit stappen. De stappen op de website volgen elkaar logisch op en alle opdrachten staan duidelijk op de website beschreven. De informatie op de website is voor iedere
Nadere informatieBeroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo
Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2016-2017 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Opdracht 4 Stappenplan 4 Logboek 8 Overzicht van taken 9 Planning 10 Informatiebronnen profielkeuze 13 2 INLEIDING In de tweede fase
Nadere informatieLeren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm
Leren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm Samen uw kind stimuleren om Te doen en te ondervinden Acties te ondernemen
Nadere informatieWat maakt ons uniek? Geen inspiratie? De persoon waarover ik schrijf is... Iets wat ik leuk vind aan. Iets dat echt uniek is aan.
1 Wat maakt ons uniek? Werk in tweetallen voor deze activiteit. Geef de ander jouw activiteitenblad om op te schrijven en zorg dat je zijn/haar blad krijgt. Vul de onderstaande oefening in op het activiteitenblad
Nadere informatieStichting OASE. Sociaal & Cultureel Centrum. Activiteiten Jaarverslag 2015
Stichting OASE Sociaal & Cultureel Centrum Activiteiten Jaarverslag 2015 Auteur: Oase Datum:30-12-2015 Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Project Kunst en Cohesie... 3 2. Bewonersdag. 4 3. Bijeenkomst met
Nadere informatieBeginsituatie. Aanpak
Ouderparticipatie op school Meedoen kun je leren! Februari Juli 2012 Beginsituatie De aanleiding voor SBO School A 1 om met het project Ouderparticipatie op school Meedoen kun je leren!, aandacht te besteden
Nadere informatieDraaiboek efficiënt communiceren Beter samenwerken door een goede communicatie
Draaiboek efficiënt communiceren Beter samenwerken door een goede communicatie Tijdsduur van de volledige opleiding: maximum 1 uur. 1. Voorbereiding Vóór de opleiding plaats vindt. Doel In deze minivorming
Nadere informatieInleiding 8 DEEL Les 1 - ik ben, jij bent 14 A1 - Ik kan het werkwoord zijn goed gebruiken. Ik kan vertellen wie ik ben en waar ik ben.
INHOUD Inleiding 8 DEEL 1 13 Les 1 - ik ben, jij bent 14 A1 - Ik kan het werkwoord zijn goed gebruiken. Ik kan vertellen wie ik ben en waar ik ben. Les 2 - Wie is het? 19 A1 - Ik kan de persoonsnamen gebruiken.
Nadere informatieDOELSTELLINGEN EN VOET BUURTAMBASSADEURS
DOELSTELLINGEN EN VOET BUURTAMBASSADEURS 3 DE GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS - BSO - De volgende doelstellingen en VOET kunnen aan bod komen. Dat is steeds afhankelijk van de onderzochte (school)omgeving. Die
Nadere informatieAAN DE SLAG MET POLITIEKE TAAL
AAN DE SLAG MET POLITIEKE TAAL OKTOBER 2014 - AAN DE SLAG MET #5 TAALGEBRUIKSPELPRINSJESDAG WAT HEB JE NODIG? Bespreekvel met filmlinks Speelkaartjes Klokje/aftelklok DE WERKVORM IN HET KORT De leerlingen
Nadere informatiePythagoras Docenten gids
Pythagoras Docenten gids Vak: Wiskunde Voortgezet Onderwijs Lengte (aantal lessen): 4-6 lessen Doelstelling: De leerlingen kunnen geometrische relaties uitleggen, metingen berekenen en de stelling van
Nadere informatieOP ZOEK NAAR EEN PLATFORM VOOR DEBAT EN ACTIE: NAAR EEN NETWERK VAN EN VOOR DORPEN.
OP ZOEK NAAR EEN PLATFORM VOOR DEBAT EN ACTIE: NAAR EEN NETWERK VAN EN VOOR DORPEN. Oswald Devisch, Sarah Martens Onderzoeksgroep ArcK Universiteit Hasselt CONTEXT: demografische & sociale transities zoals
Nadere informatieOverdag bij ons. Dagactiviteiten om een zinvolle dag te beleven
Dagactiviteiten om een zinvolle dag te beleven Beschut thuis Herstel bij ons Tijdelijk bij Behandeling en expertise Bij u thuis Nie Meer structuur in uw dagelijks leven Zelfredzaamheid vergroten Met begeleiding
Nadere informatiePedagogisch beleid in Brede School de Waterlelie, Prinsenhof te Leidschendam
Pedagogisch beleid in Brede School de Waterlelie, Prinsenhof te Leidschendam Inleiding: ATB de Springplank, een algemeen toegankelijke basisschool en Vlietkinderen, maatwerk in kinderopvang, beiden gehuisvest
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatieLeerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A
Leerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 11: Mijn vrije tijd besteden c: Kiezen van een vrijetijdsbesteding Thema 1 Introles De leerling benoemt clubs, verenigingen
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Striptekenen deel 2. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Striptekenen deel 2 wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Inleiding deel 2 kijkt terug op de lesstof
Nadere informatieIk geloof dus ik ben?
Ik geloof dus ik ben? Naar: Bord vol kinderrechten Oh my god (UNICEF België) Leeftijd: 6 tot 9 jaar Duur: 2x 50 min. Doelen De kinderen weten dat er verschillende soorten geloof in de wereld zijn De kinderen
Nadere informatieBeroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016
Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Opdracht 4 Stappenplan 4 Logboek 8 Overzicht van taken 9 Langetermijnplanning 10 Overzicht informatiebronnen profielkeuze 13 2 INLEIDING
Nadere informatiePrimair Onderwijs. 6 lessen
Maak je eigen land! Voor de docent Vak(gebied) Schooltype/afdeling Oriëntatie op jezelf en de wereld, Aardrijkskunde Primair Onderwijs Leerjaar Groep 3/4 Tijdsinvestering Vakinhoud Kerndoelen 6 lessen
Nadere informatieAlgemene benodigdheden: Beamer/digibord, powerpoint(bijgeleverd), lijst met stellingen (bijgeleverd).
Streetart: illegaal? Lesontwerp 0 Gegevens Naam van de school: Klas type: Aantal leerlingen: Aantal lessen: vmbo, havo of vwo 20 tot 30 leerlingen 1 les van 45 tot 60 minuten 1 Inleiding Beginsituatie:
Nadere informatieBURG. DE RUITERSCHOOL
BURG. DE RUITERSCHOOL Pestprotocol Een samenvatting van dit protocol hangt zichtbaar in de school. Dit protocol is vastgesteld op 14 maart 2013 Vastgesteld door team Burg. De Ruiterschool: 4 maart 2013
Nadere informatieTijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1)
Lesplan les 1 Seksualiteit: Grenzen en Wensen Tijd: 8:30 Klas: 3HVc Aantal lln: 15 Introductie van de lessenserie: grenzen en wensen Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad
Nadere informatieDOCENT. Thema: water DROOG NAAR DE OVERKANT. groep 3 en 4. Stadshagen
In groep 1 en 2 hebben de leerlingen ontdekt dat er veel water in is en hebben ze onderzocht welke dieren in en bij het water leven. In groep 3 en 4 verdiepen de leerlingen hun kennis over het water in
Nadere informatieNETWERK THUISZORG Minivormingen
THEMA Roddelen: vorming 1 van 4 TITEL VORMING VVSG_thuiszorg_roddelen1 ONDERWERP LEERDOELEN Zelf roddelen ondergaan + definitie van roddelen bepalen Ervaren wat roddelen is Leren wat roddelen is Leren
Nadere informatieProject 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag.
Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag. De leerlingen gaan elkaar vandaag eens extra veel complimenten
Nadere informatieVoorwoord. Het is wel van belang om altijd eerlijk te zijn wanneer u het er met haar over heeft.
Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XXX ook wel beter bekend als Trisomie X. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen
Nadere informatieGELIJKE KANSEN IN BELGIË HISTORISCH ONDERZOEK
GELIJKE KANSEN IN BELGIË HISTORISCH ONDERZOEK 1. TOELICHTING Tijdens het bezoek aan de Democratiefabriek hebben jullie kunnen vaststellen dat bepaalde elementen essentieel zijn om tot democratie te komen.
Nadere informatieDE NETWERKTHERMOMETER LEERLINGEN INSTRUCTIE
Netwerkthermometer DE NETWERKTHERMOMETER LEERLINGEN INSTRUCTIE Wat is De Netwerkthermometer De Netwerkthermometer is een test. Een test om een gedegen beeld te krijgen van hoe je zelf aan kijkt tegen je
Nadere informatieTuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode
Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Beleving Kleuters worden in hun omgeving overal geconfronteerd met de uiterlijke verschijnselen van Pasen: paasversieringen,
Nadere informatieTuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode
Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieEr kan pas over Coöperatief Leren gesproken worden als er gewerkt wordt volgens een aantal basisprincipes kortweg GIPS genoemd.
Op onze school werken we al nu alweer enkele jaren met Coöperatief Leren volgens Kagan & Kagan. Het is ons antwoord op de vraag vorm en inhoud te geven aan het NIEUWE LEREN. We doen dit in alle groepen
Nadere informatieTuin van Heden 2 Werken met kunst in de kerstperiode
Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de kerstperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieInstructie voor de kermisexploitanten
Instructie voor de kermisexploitanten Instructie voor de kermisexploitanten voor het begeleiden van een rondleiding op de kermis in les 2 Taakverdeling De kermiskinderen hebben de hoofdrol tijdens de rondleiding.
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieINFORMATIE VOOR DE OUDER(S)/VOOGD
Studie 1 : Vragenlijsten Versie informatiebrief: 3.1b INFORMATIE VOOR DE OUDER(S)/VOOGD Tweede taal acquisitie bij slechthorende jongeren N.B. Een samenvatting van deze informatiebrief is te vinden op
Nadere informatieHoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:
Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van
Nadere informatie1 People Do Change/IVA Onderwijs
1 People Do Change/IVA Onderwijs 2 People Do Change/IVA Onderwijs 3 People Do Change/IVA Onderwijs 1 Dit vergt minimaal 1 dagdeel van 4 klokuren. De werkwijze kan tot 10 teamleden door 1 facilitator worden
Nadere informatie1.1 Vragenlijst: Wat ik leuk Vind
1.1 Vragenlijst: Wat ik leuk Vind 1. Wat kijk je graag op tv? 2. Wat is je lievelingsfilm? 3. Wat doe je op internet? 4. Welke games speel je? 5. Waar praat je over op facebook, twitter, enzo? 6. Wat doe
Nadere informatieWerkalliantie Vragenlijst (W.A.V.)
Werkalliantie Vragenlijst (W.A.V.) Vorm Therapeut Vertommen en Vervaecke, 1990 Vertaling van de Working Alliance Inventory (W.A.I.) van Horvath en Greenberg, 1982 Onderzoeksnummer patiënt(e): Datum: INSTRUCTIE
Nadere informatieKaart Naam Handleiding
Lesbrief Dialoog Lesoverzicht In deze les wordt de gespreksvorm Dialoog geïntroduceerd. De les is gebaseerd op een aantal kaarten uit de kinderkennisbank. In het overzicht hieronder kun je zien welke.
Nadere informatieSociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014
Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Uitgevoerd door Onderzoeksnetwerk Sociaal Domein Utrecht Initiatieven
Nadere informatieLekker belangrijk. Handleiding voor leerkrachten en ouders. - Samen in de klas -
Lekker belangrijk Lekker belangrijk, samen in de klas is een initiatief van de Kleine Ambassade. Met het boek en lesmateriaal willen wij kinderen (en volwassenen) meer kennis geven over zichzelf en elkaar.
Nadere informatieFormatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands
Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands Janneke Sleenhof & Larissa Rutten, St-Joriscollege Formatief evalueren: wat is dat? 1 Met dank aan VSO Mariëndael uit Arnhem Een cijfer om het leren te beoordelen...
Nadere informatieHET CONCEPT WAT JE SCHRIJFT BEN JE ZELF
HET CONCEPT WAT JE SCHRIJFT BEN JE ZELF Inleiding Het boek Wat je schrijft ben je zelf (WJSBJZ) is een werkboek. Het bestaat uit 33 levensvragen met bijbehorende opdracht. Bij elke vraag is er schrijfruimte
Nadere informatieLesbeschrijving Nederlands
Lesbeschrijving Nederlands Overzicht Leerjaar 1 VOx leerlijn nr. 1 Mondelinge taal Onderdeel nr. 1.3 Spreekvaardigheid Subonderdeel nr. 1.3.1 Spreken Lesnummer 34 Titel van de les Ik houd mijn spreekbeurt
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Wie doet wat? wat is jouw talent?
Workshop Handleiding wat is jouw talent? Inhoudsopgave Wat is het Wie doet wat-spel? Uitleg over de opzet van dit spel. Hoe werkt het Wie doet wat-spel? Snel aan de slag met het spel Hoe gebruik je dit
Nadere informatieWorkshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze?
Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Korte omschrijving workshop In deze workshop ontdekken de deelnemers
Nadere informatie1waarde. SESSIE 1: IK BEN WAARDEVOL
1waarde. SESSIE 1: IK BEN WAARDEVOL BENODIGD MATERIAAL: geldbiljet, Ik ben waardevol hand-outs (zie bijlage B), naamkaartjes, twee sieraden, plastic tas, chique sieradendoos, gekleurde permanent markers,
Nadere informatieDeelnemers welkom heten Stel medewerkers op hun gemak, maak contact.
Deelnemers welkom heten Dag 1: Deelnemers welkom heten Introductie trainers Energizer: De deelnemers lopen kriskras door de ruimte. Zij geven elkaar een krachtige hand en zeggen hoe zij heten in verstaanbaar
Nadere informatieWeek van de hoogbegaafdheid: Workshop voor ouders: Opvoeden van je hoogbegaafde kind
Agenda Workshops Week van de hoogbegaafdheid: Workshop voor ouders: Opvoeden van je hoogbegaafde kind Woensdag 16 maart, 19.30 21.30 uur. Praktijk Karnemelksloot 55. Kosten: 15,00. Aanmelden: stuur een
Nadere informatieDe Kunstenaar. Korte lessenserie bij het gelijknamige prentenboek. Doelgroep Groep 6-8. Leerdoelen
De Kunstenaar Korte lessenserie bij het gelijknamige prentenboek Doelgroep Groep 6-8 Leerdoelen De leerlingen ontdekken via een spiegelverhaal kernmomenten uit de christelijke traditie en kunnen verwoorden
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln. Ruud
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieEen verhaal schrijven dat zich afspeelt in 2050
Een verhaal schrijven dat zich afspeelt in 2050 Lesdoel: Leerlingen schrijven een winnend verhaal voor de Nieuwsbegrip schrijfwedstrijd. De Nieuwsbegrip schrijflessen werken met één handleiding voor A
Nadere informatiePatiënt Educatie Programma Parkinson (PEPP) Een oppepper voor patiënt én partner Revalidatiecentrum Breda
Patiënt Educatie Programma Parkinson (PEPP) Een oppepper voor patiënt én partner Revalidatiecentrum Breda Leven met de ziekte van Parkinson Het hebben van de ziekte van Parkinson heeft niet alleen lichamelijke,
Nadere informatieEuropakenner Onderzoeker Journalist. toepassing. bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties. gehaald op:
Europakenner Onderzoeker Journalist Europeaan en invloeden Europese en internationale instellingen bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties toekomst als Europees burger formuleren Een Europeaan
Nadere informatieLes 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar
Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen
Nadere informatieZelfgestuurd leren met Acadin
Zelfgestuurd leren met Acadin 1. Wat is zelfgestuurd leren? Zelfgestuurd leren wordt opgevat als leren waarbij men zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor de eigen leerprocessen
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
Cultuureducatie met Kwaliteit Doorlopende leerlijn literatuur Groep 7 Lessenreeks basis Deze leerlijn is ontwikkeld door Bibliotheek Zoetermeer. Schrijversbezoek Informatie over Schrijversbezoek Groep
Nadere informatietopklas randstad. human forward.
topklas randstad. human forward. traineeship voor ondernemende docenten. Je bent docent, net afgestudeerd of juist ervaren. Je bent een ondernemend type. En je vindt het werken met leerlingen geweldig.
Nadere informatieVoorwoord. Beste leerling,
Voorwoord Beste leerling, Jij gaat 2 weken meedoen op een praktijkschool. Dat is natuurlijk ontzettend spannend, maar ook erg leuk! Dit boek gaat jou helpen om alles wat je leert op te schrijven/tekenen/uit
Nadere informatieTip. In de herfst en winter is de maan vroeg in de ochtend goed te zien.
Reis naar de maan GROEP 3-4 22 20 & 50 minuten, verdeeld over twee lessen 1, 23, 46 en 54 De leerling: leert samenwerken leert bewegen op muziek leert luisteren naar ritme en muziek herkent vier fasen
Nadere informatieSamenwerken met re-integratiebedrijven
Samenwerken met re-integratiebedrijven Samenwerken met re-integratiebedrijven Inhoudsopgave Inleiding 2 Aanleiding 2 De Workshop 2 Het verslag 2 Terminologie: Gebruikte termen in het verslag 3 Algemene
Nadere informatieHOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren
HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren 1. Inleiding Aan de hand van een concept cartoon verdiepen leerlingen zich in de vraag hoe het komt dat een meisje een meisje is. Een concept cartoon is een visuele
Nadere informatieLijst gespreksthema s
Lijst gespreksthema s 1. Eigenschappen van het individu uiterlijk karaktertrekken, persoonlijkheid kleding, mode 2. Vriendschap, relaties vriendschap contacten tussen medestudenten, medewerkers partnerrelaties
Nadere informatieTHUIS IN DE WERELD LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7 EN 8 TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! THUIS IN DE WERELD PAG > 1
PAG > 1 THUIS IN DE WERELD PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7 EN 8 ------------ THUISGEVOEL LESBRIEF Overal ter wereld voelen mensen zich thuis. Wat heb jij nodig om je thuis te voelen? Betekent dat fijne thuisgevoel
Nadere informatieGraag presenteren wij u de activiteiten van het najaar 2018 die in week 38 van start zullen gaan.
Schooljaar 2018/2019 Beste ouder(s)/verzorger(s), Graag presenteren wij u de activiteiten van het najaar 2018 die in week 38 van start zullen gaan. Hoe gaat het in zijn werk? De NSA (naschoolse activiteiten)
Nadere informatieHOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.
HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.
Nadere informatieLesplan Nederlands Project Pocket
Lesplan Nederlands Project Pocket Docent: Tijd: 5 keer 50 minuten Klas: 3 havo Les Algemene informatie: Beginsituatie Gelijke rechten voor vrouwen in het verleden en het heden. De bestuderen literaire-
Nadere informatieHANDLEIDING BLOEMPOT ONDERBOUW
HANDLEIDING BLOEMPOT ONDERBOUW De opdracht In deze drie energizers gaan de leerlingen aan de slag met het bedenken van een nieuwe manier om een bloempot te gebruiken. Dit doen de leerlingen door te bespreken
Nadere informatieTRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN
TRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN Doelen De student kan levensbeschouwelijk denken over gewone dingen van het leven. De student wordt zich bewust van zijn eigen levensbeschouwing en kan
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln. Helma Goudsmits a 32
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Vak-
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatie1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen?
HOE KIES JE OP WIE JE STEMT? (DIA 1) De deelnemers ontdekken waarom de Europese Parlementsverkiezingen voor hen belangrijk zijn. Aan de hand van actuele thema s die spelen in de EU geven deelnemers hun
Nadere informatieOp verhaal komen. Kijk voor een algemene instructie voor contextueel bijbellezen en andere voorbeeld bijbelstudies op
Op verhaal komen Kijk voor een algemene instructie voor contextueel bijbellezen en andere voorbeeld bijbelstudies op www.kerkinactie.nl/ bijbellezen Op verhaal komen Op verhaal komen is een methode van
Nadere informatieLESBRIEF NR 2 OPDRACHT 1 ANDERS? VOOR GROEP 7 + 8 +
LESBRIEF NR 2 VOOR GROEP 7 + 8 + GROEP 7 + 8 DOWNLOAD DEZE LESBRIEF OOK OP SAMSAM.NET SAMSAM MIDDEN IN DE WERELD De wheelie van Robert uit Zambia ANDERS? NOU EN! Een slangenbeet veranderde Christabels
Nadere informatieWmo beleidsplan 2013 INLEIDING
December 2012 INLEIDING Het beleidsplan Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) 2008-2011 heeft een wettelijk bepaalde werkingsduur van vier jaren. In 2012 is besloten dit beleidsplan met één jaar te
Nadere informatieDe Leren Zichtbaar Maken Impact cyclus, (Ervaringen met de aanpak van John Hattie) Lunteren, 2016
De Leren Zichtbaar Maken Impact cyclus, (Ervaringen met de aanpak van John Hattie) Lunteren, 2016 Petra Meirink-Chatah, RKBS Beekbrug Pieter de Kool, Onderwijsadvies p.dekool@onderwijsadvies.nl Take away
Nadere informatie