Educatief pakket Solly

Transcriptie

1 Educatief pakket Solly Duurzaamheid, natuur en techniek Informatiebrochure November 2016 Solly Systems Play & Learn

2 Met het educatief pakket Solly worden kinderen al op jonge leeftijd geïntroduceerd in de wereld van duurzame energie. Samen met Solly en zijn vriendjes ervaren kinderen hoe het is om zelf energie op te wekken en leren ze over de mogelijkheden van duurzaamheid, natuur en techniek. Door op een actieve en speelse manier te ontdekken, onderzoeken en ontwerpen worden kinderen intrinsiek gemotiveerd hun bijdrage te leveren aan een duurzame samenleving. Zo werkt Solly samen met de kinderen toe naar een nieuwe, groene generatie. Foto: Sjoerd Arends 2

3 Inhoud Het educatief pakket Solly Introductie 4 Materialen Het speelrobot-systeem 6 Even voorstellen: Solly Even voorstellen: Letty Het verhaal 10 De Solly-accounts 12 De educatieve game 14 Build Your Own Robot-kit 16 De lesmaterialen 21 Leswijzer Werkbladen Digitale ondersteuning Onderbouwing Opbouw 27 Thema s Didactiek 32 Differentiëren 36 Voordelen Voordelen 37 Informatie Informatie 39 Bijlagen 40 3

4 Het educatief pakket Solly Het educatief pakket Solly is de leukste manier om kinderen te leren over duurzaamheid, natuur en techniek. Het pakket is kerndoeldekkend en bevat een doorlopende leerlijn voor groep 1 t/m 8. Met het educatief pakket Solly biedt u kinderen niet alleen vanaf jonge leeftijd natuur- en techniekonderwijs, maar krijgen ze ook een introductie in de wereld van duurzame energie. Het educatief pakket Solly geeft kinderen de juiste kennis en betrokkenheid om een verschil te maken, nu en in de toekomst. Speelrobots Aan de basis van het leren in de onderbouw staan de speelrobots. De speelrobots stellen kinderen in staat zelf energie op te wekken, te verplaatsen, op te slaan en te gebruiken op een actieve, speelse manier. Aan de basis staat Solly, de zonetende robot. Hij heeft zonnepanelen in zijn mond waarmee hij zonnestralen op kan eten. Ook is er de Letty-robot die licht kan geven door de zonnestralen van Solly te gebruiken. De energie kan direct doorgegeven worden met de flow-kabel of opgeslagen worden in de batterij-buik. Omdat de robots kunnen samenwerken en uitwisselbaar zijn met elkaar, ontstaat een groeiend speelrobot-systeem. De Solly-robot onthoudt hoeveel energie hij opwekt, en op welk tijdstip hij dat doet. Deze informatie kan hij doorsturen naar het internet. Kinderen kunnen deze data vervolgens inzien in hun eigen Solly-account. De accounts Solly-accounts zijn er zowel voor de leerkracht als voor de leerling. De digitale omgeving ondersteunt niet alleen de leerkracht tijdens het lesgeven, maar biedt ook handige pedagogische en didactische tools. De leerlingen krijgen in hun account de mogelijkheid om zelf online met de leerstof aan de slag te gaan. Via de leerling-accounts kunnen leerlingen informatie uitlezen die de robots hebben opgeslagen. Zo kunnen ze inzicht krijgen in de energieopbrengst op verschillende tijdstippen en dit bijvoorbeeld uitzetten tegen de weersomstandigheden. Ook krijgen de kinderen Solly-punten aan de hand van de hoeveelheid energie die is opgewekt. Via de account kunnen ze hun werkboek digitaal invullen. Ook hierbij kunnen ze Solly-punten verdienen. De leerkracht kan via zijn/haar account de leeropbrengst per kind inzien en de digitale leshulp starten. Daarnaast kan de leerkracht inspelen op het individuele niveau van ieder kind, door bijvoorbeeld verdiepingsvragen toe te voegen of juist extra oefening aan te bieden. De educatieve game In de game kunnen de kinderen per klas hun eigen groene planeet bouwen. Ze kunnen hun verdiende Solly-punten gebruiken om materialen te kopen voor de planeet. Omdat deze planeet bij de start van de game helemaal opgebouwd moet worden, inclusief een leefbaar milieu, leren kinderen hier ook veel over natuur. De robots die ze kennen uit de klas komen ook in de game voor, samen met nieuwe robot-vriendjes. Er wordt in de game altijd de connectie gelegd naar de echte wereld (robots en natuur) om zo het ontdekken in de echte wereld te stimuleren. 4

5 De bouw-je-eigen-robot-kit Met de bouw-je-eigen-robot-kit (build-your-own-robot, BYOR-kit) kunnen kinderen in de bovenbouw hun eigen vriendje voor Solly gaan ontwerpen, bouwen en programmeren. De kit bestaat uit verschillende input- en outputonderdelen die gemakkelijk op elkaar kunnen worden aangesloten. De onderdelen gaan dan direct op elkaar reageren. De onderdelen hebben verschillende gaten en gleuven die het gemakkelijk maken om ze met splitpennen op bijvoorbeeld karton te bevestigen. Zo kan de robot helemaal vrij vormgegeven worden, en is deze met de onderdelen van de BYOR-kit makkelijk te upgraden naar een echt werkende robot. De zelfgemaakte robot kan van energie worden voorzien door Solly, zo past hij in de familie van speelrobots. In een later stadium kan de robot ook worden geprogrammeerd door de kinderen zelf. De Build Your Own Robot kit is een op zichzelf staand product dat ontwikkeld is door Solly Systems en wordt toegepast in het educatief pakket Solly. Voor meer informatie of het apart aanschaffen van de kit zie Lesmaterialen Het lesmateriaal bestaat uit leswijzers, werk/log-boekjes en de digitale leshulp voor op het digibord. In de leswijzers worden stap voor stap de lessen beschreven. Zo wordt het voor elke leerkracht gemakkelijk om de innovatieve aspecten van het systeem optimaal in te zetten in de klas. Door de leswijzer te volgen kan elke leerkracht gemakkelijk de perfecte les geven met de mogelijkheden van het pakket. Uiteraard is het ook mogelijk aanpassingen te maken of dingen anders aan te pakken, geen enkele klas is immers hetzelfde. Behalve uit de leswijzers bestaat het lesmateriaal uit de digitale leshulp, werkboekjes en logboekjes. Het lespakket vergemakkelijkt het aanleren van de 21st century skills doordat concreet in de leswijzers wordt aangegeven hoe de leerkracht hier meer nadruk op kan leggen. Het verhaal Het verhaal verbindt de verschillende aspecten van het pakket aan elkaar. Het vormt de eerste introductie van Solly en de rode draad door de lessen en de game. In het verhaal wordt Kai geïntroduceerd. Hij is een buitenaards wezen dat heeft gezien dat het met onze planeet niet zo goed gaat. Kai stuurt robots naar de aarde om ons te helpen. Hij vraagt de kinderen om ze te testen. Op die manier wordt direct een ontdekkende en onderzoekende houding bij de kinderen gestimuleerd. 5

6 Het speelrobot-systeem Materiaal Maakt duurzame energie tastbaar Het speelrobot-systeem bestaat uit verschillende speelrobots die ofwel energie opwekken ofwel energie gebruiken. De robotjes zijn zo ontworpen dat ze goed aansluiten op de belevingswereld van de kinderen. Solly Aan de basis van het systeem staat Solly, de zonetende robot. Deze robot kan zonnestralen eten met de zonnepanelen in zijn mond. Doordat de Sollyrobot met lampjes aangeeft hoeveel zonnestralen hij binnen krijgt, kunnen kinderen zelf ontdekken en onderzoeken wat de beste locatie en positie van Solly is om zoveel mogelijke zonne-energie op te vangen. Letty Naast Solly is er ook de Letty-robot; deze robot kan de energie die Solly opvangt gebruiken om licht te geven. Hij kan alle kleuren licht geven. Flow-kabel Met de speciaal ontworpen flow-kabel kan de energie van Solly naar Letty worden getransporteerd. Dit wordt voor de kinderen weergegeven met behulp van LEDjes op de kabel die één voor één aan gaan. Zo krijgen de kinderen direct inzicht in het stromen van de elektriciteit. Batterij-buik Om energie op te slaan is er de batterij-buik. De batterij-buik kan opgeladen worden wanneer hij op Solly aangesloten is. Eenmaal opgeladen kan hij aan Letty bevestigd worden zodat deze de opgeslagen energie kan gebruiken om licht te geven. Het basissysteem bestaat uit Solly (zonne-energie opwekken), Letty (licht geven), de flow-kabel (energie verplaatsen) en de batterij-buik (energie opslaan). In de game komen nog meer robotvriendjes van Solly en Letty voor. Naast het basissysteem kan Solly ook USBapparaatjes van energie voorzien zoals powerbanks, telefoons of tablets. Ook zijn er verschillende USB-gadgets die kunnen samenwerken met Solly zoals ventilators en minikoelkastjes. Link naar de digitale omgeving De Solly-robot slaat data op over hoeveel energie hij heeft opgewekt. Deze data kan worden uitgelezen om zo uitgebreider inzicht te krijgen in het opwekken van energie (zie De Accounts). De data kan tevens worden omgezet in punten die kunnen worden gebruikt in de educatieve game (zie De educatieve game). Solly Solly klapt open om zonnestralen te gaan 'eten'. Solly geeft aan hoeveel energie hij opwekt, waardoor kinderen zelf kunnen ontdekken wat de beste plaats en houding voor Solly is. Letty Letty kan met de zonnestralen van Solly alle kleuren licht geven. Hiermee kan een eigen sfeer gemaakt worden. Letty geeft aan hoeveel energie hij gebruikt. De flow-kabel De flow-kabel kan zonnestralen doorgeven. Door de lampjes op de kabel wordt zichtbaar hoe de stroom er doorheen loopt. De batterij-buik De batterij-buik kan zonnestralen opslaan. De buik kan onder Solly geklikt worden waardoor zonnestralen opgeslagen worden. Later kan Letty de energie uit de batterij-buik gebruiken. 6

7 Alle robots kunnen op elkaar worden aangesloten zodat kinderen verschillende mogelijkheden kunnen verkennen Solly slaat data op over het opwekken en kan dit doorsturen naar het internet Foto: Sjoerd Arends 7

8 Even voorstellen Solly De zon-etende robot De antenne biedt steun als Solly open klapt De chip in Solly onthoudt hoeveel zonnestralen hij heeft opgewekt op welk tijdstip, dit kan worden doorgestuurd naar het internet met behulp van de wifi-stick Met de oren kan Solly energie doorgeven De lampjes aan de zijkant geven weer hoeveel zonnestralen Solly aan het eten is Onderin zit een aansluiting waar de batterij-buik van Solly in past In Solly zit een wrijvingsscharnier, hierdoor kan hij in verschillende posities blijven staan en valt hij nooit hard dicht De zonnepanelen in Solly kunnen in totaal 6 Watt leveren Solly lacht altijd! Dat is leuk, maar ook handig. Je kan hierdoor makkelijk zijn mond open maken 8 De Solly-robot is modulair opgebouwd, dat wil zeggen dat de onderdelen gemakkelijk te vervangen zijn. Zo kan de helm met twee schroefjes losgemaakt worden en zijn ook de poten vanaf de buitenkant makkelijk te vervangen. Hierdoor kunnen kinderen zelf Solly-onderdelen gaan bouwen en deze op hun eigen Solly-robot zetten.

9 Even voorstellen Letty De lichtgevende robot Een aantal RGB (rood, groen, blauw)-ledjes doen het hoofd van Letty oplichten Met de drie knopjes kan elke kleur licht gemaakt worden, er is één knop voor rood, één voor groen en één voor blauw De lampjes op Letty geven aan hoeveel energie hij binnen krijgt Letty heeft twee aansluitingen, waardoor je meerdere robots op elkaar kan aansluiten Onderin Letty zit een aansluiting voor de batterij-buik 9

10 Materiaal Het verhaal De rode draad van het pakket Het verhaal verbindt de verschillende aspecten van het pakket naadloos aan elkaar. Het vormt de eerste introductie van Solly en de rode draad door het pakket. Het verhaal gaat over een ruimtewezen (Kai) dat heeft ontdekt dat het met de lucht op onze planeet niet zo goed gaat. Hij bouwt Solly en de andere robots en stuurt ze één voor één naar onze aarde om ze door de kinderen te laten testen. Wereldburgers Door de invalshoek van Kai zien kinderen duidelijk dat het probleem van luchtvervuiling en het opwarmen van de aarde een globaal probleem is. Ze leren dat ze zelf invloed hebben op dat probleem en wat ze het best kunnen doen om te kunnen helpen. Zo bouwen kinderen niet alleen kennis op over luchtvervuiling en duurzaamheid, ze ontwikkelen ook een betrokken houding. Zo worden de kinderen wereldburgers. Verweven Het verhaal is verweven met de lessen en het lesmateriaal (zie ook Lesmateriaal: opbouw). Zo vormt het verhaal naast de eerste introductie bijvoorbeeld ook de rode draad voor de educatieve game (zie: De educatieve game). Daarnaast loopt het verhaal door tijdens de lessen. Aan het begin van een lessencyclus heeft de hoofdpersoon Kai een vraag, in de vervolglessen worden subvragen gesteld en aan het eind van de cylcus worden antwoorden gegeven en opgestuurd naar Kai. In veel gevallen (bij verzending via of twitter) reageert de hoofdpersoon op het antwoord waardoor het verhaal interactief wordt. Doorlopend Het verhaal loopt door over de verschillende lessen en leerjaren. De karakters ontwikkelen zich zowel fysiek als mentaal met de kinderen mee. Omdat de leeftijd van de karakters altijd wat hoger blijft dan de leeftijd van de kinderen is Kai een duurzaam rolmodel voor de kinderen. Het verhaal is zo opgebouwd dat het voor groepen de mogelijkheid biedt halverwege in te stappen. 10

11 11

12 Materiaal De Solly-accounts Inzicht in alles In de digitale omgeving kunnen zowel leerkrachtals leerling-accounts aangemaakt worden. De digitale omgeving ondersteunt niet alleen de leerkracht, maar biedt leerlingen ook de mogelijkheid om zelf (online) met de leerstof aan de slag te gaan. Leerling-accounts De leerling-account vormt het begin van de digitale wereld voor de leerlingen. Alle leerlingen vanaf groep 5 krijgen een gebruikersnaam en wachtwoord. Ze kunnen zelf inloggen op de account met hun eigen gegevens. In hun accounts kunnen ze o.a. de data van de robots uitlezen, digitaal de opdrachten uit het werkboek maken en hun logboek bijhouden. Omdat dit allemaal digitaal gebeurt kunnen kinderen digitale Solly-punten verdienen met hun voortgang. Deze punten kunnen ze besteden in de educatieve Solly-game (zie: De educatieve game). De hoofdfunctionaliteit van de leerling-accounts is het uitlezen van de data van de Solly-robot. Solly onthoudt hoeveel energie hij opwekt en op welk tijdstip hij dat gedaan heeft. Met behulp van de wifi-stick, die achter in de Solly-robot gestoken kan worden, maakt Solly verbinding met het internet. Zodra er verbinding is, gaat hij de opgeslagen data doorsturen en wordt deze inzichtelijk gemaakt in de accounts in de vorm van een grafiek. Ook kan de data real-time afgelezen worden in de vorm van een nummer. Dit nummer geeft het aantal milliwatt aan dat Solly voor het laatst heeft opgewekt. Leerkracht-account Met de leerkracht-account kan de leerkracht inzicht krijgen in de leeropbrengst van de kinderen. Ook kan de leerkracht het aantal of de moeilijkheidsgraad van de opdrachten per kind aanpassen. Het differentiëren per kind wordt zo gemakkelijk gemaakt. Updates Via de account wordt extra leerstof worden aangeboden aan leerkrachten en kinderen. Dit kan gebeuren in de vorm van extra opdrachten en/of lessen, maar ook in de vorm van tijdelijke uitdagingen: Challenges. Challenges geven een extra impuls aan het leren in de wereld van Solly. Doordat de digitale wereld continu in ontwikkeling is kunnen ook actualiteiten meegenomen worden in de challenges. Zo zorgt de account er voor dat educatief pakket Solly nooit veroudert. Challenge! Ontwerp een Solly helm Ontwerp je eigen Solly-helm! De beste helm wordt met een 3D-printer uitgeprint en komt jullie kant op. Download hieronder de template. Template Voorbeeld leerling-account: het uitlezen van data uit de Solly-robot 12

13 De Solly-accounts Belangrijkste aspecten Binnen de Solly-accounts vindt u verschillende functionaliteiten, die herkenbaar zijn aan onderstaande kopjes en de bijbehorende ikoontjes. Hieronder lichten wij iedere functionaliteit die binnen de account beschikbaar is, kort voor u toe. Digitale ondersteuning Digibord leshulp en meer Voor elke les is er een handige digibord-hulp gemaakt (zie ook lesmaterialen). Daarnaast staat ook alle andere documentatie hier klaar. Leswijzers kunnen vanuit hier digitaal gebruikt worden of worden uitgeprint. De printversies van de werkboekjes en starlogs staan er ook (zie 'werkbladen' voor de digitale werkbladen). Kortom, alle ondersteuning die een leerkracht nodig kan hebben is hier te vinden. De Klas Leeropbrengst in een oogopslag De Robots Koppel fysiek aan digitaal Met 'de Robots' wordt het fysiek leren met de robots aan digitale data gekoppeld om nog meer inzicht te genereren. In de leerling-accounts kunnen kinderen hun Solly-robot uitlezen. Hiermee kunnen ze inzien hoeveel energie er is opgewekt op welk tijdstip. Omdat ze hier echt Watts uitlezen krijgen de kinderen nog meer inzicht in het effectief opwekken van duurzame energie. Werkbladen Opdrachten maken Kinderen kunnen via de account hun werkbladen invullen. Ze kunnen zo ook digitale Solly-punten verdienen. De kinderen kunnen standaard opdrachten maken maar ze kunnen ook opdrachten krijgen die specifiek voor hun niveau zijn uitgekozen (zie leerkracht-accounts). 'De klas' geeft een helder overzicht van de kinderen en hun voortgang met de verschillende aspecten van het pakket. Hier kan ook een moeilijkheidsgraad aan een kind gekoppeld worden. De moeilijkheidsgraad die aan het kind is toegewezen bepaalt welke vragen hij/zij krijgt bij het maken van de digitale werkbladen. Weerbericht Wanneer is het Solly-weer? Bij het weerbericht kun je zien wat de weerverwachtingen zijn op de lokatie van de school. Er komen icoontjes bij de verwachtingen te staan als het goed Solly-weer is. Dit kan handig zijn met het plannen van eventuele buitenactiviteiten. Twitter Veilig media testen De leerlingen kunnen hun bevindingen met het pakket snel, veilig en makkelijk delen op social media, via twitter. De tweets worden verstuurd via een account die voor alle kinderen van de school is ingesteld. Ze zijn dus anoniem. Door op het twitter-vogeltje te klikken gaan ze naar de account-pagina op twitter en kunnen ze direct zien of ze antwoord hebben en hoe het er voor staat met hun account. Een veilige en leuke manier om mediawijsheid te bevorderen. Wilt u een voorproefje van de mogelijkheden van de leerkracht- en leerling-accounts? Neem dan contact met ons op voor een proef-account. info@hetsollysysteem.nl 13

14 Materiaal De educatieve game Nog meer ontdekken in de digitale wereld Een duurzame wereld In de educatieve Solly-game gaan de kinderen met de robots die ze kennen uit de echte wereld een dorre planeet bewoonbaar maken voor de aliens uit het verhaal. De aliens van de planeet van Kai zoeken een nieuwe planeet. De robots die Kai heeft gemaakt gaan mee om ze van energie te voorzien. Ze komen op een dorre planeet aan en al snel willen de aliens zonder ruimtepak de planeet verkennen. Het is aan de kinderen om de robots te besturen en de planeet bewoonbaar te maken. Dit is het begin van het creëren van een eigen wereld en maatschappij waarbij duurzaamheid centraal staat. Fysieke ICT Tijdens het spelen van de game wordt het ontdekken in de echte wereld gestimuleerd om te voorkomen dat kinderen te lang op tablet of computer bezig zijn. Kinderen krijgen punten aan de hand van de hoeveelheid energie die zij opgewekt hebben met de fysieke Solly-robot (zie ook De accounts). De punten die behaald worden met de fysieke robots zijn uniek en meer waard dan punten die digitaal verkregen zijn. Meer soorten energie Naast de robots die de kinderen al kennen vanuit de echte wereld (Solly en Letty), komen er in de game nog veel meer robots voor. Zo is er bijvoorbeeld de Windy-robot die wind-energie opwekt, en de Sprinkly-robot, die energie gebruikt om water rond te pompen en planten zo in leven houdt. Zo worden meerdere vormen van energie geïntroduceerd in de game. Samen competitie Doordat de klassen bij elkaar kunnen zien hoe goed ze bezig zijn om de aliens tevreden te houden en een gezonde planeet te maken, is er ook een competitie-element in het spel. Er is een scoreboard in de accounts maar kinderen worden ook gestimuleerd om samen te werken. Alle Sollypunten die worden verdiend met de fysieke Solly worden gedupliceerd voor de hele klas. Ook het aantal aliens dat de kinderen in hun game halen wordt opgeteld om zo samen tot een totaal van de planeet te komen. Dit totaal wordt weer vergeleken met andere klassen en scholen. Speciale activiteiten Op uitgekiende momenten worden er speciale activiteiten toegevoegd aan het spel. Zo zijn er meteoor-inslagen in de planeet die verschillende situaties veroorzaken (bijvoorbeeld een stuk planeet laten bevriezen of de planeet laten stoppen met draaien). Dat moet opgelost worden door veel energie op te wekken en de juiste robots in te schakelen. Ook kunnen meteoren verschillende (bevroren) alien-soorten met zich meebrengen voor op de planeet. Naast de Solly-game is er ook de game Plander, die onderdeel is van de lessen biologie Meerdere games De Solly-punten die verdiend worden met de fysieke robots kunnen niet alleen worden besteed in de Solly-game, maar ook in extra games die bij uitbreidingen van het pakket zitten. Zo is er voor de uitbreiding biologie de game Plander ontwikkeld. Plander geeft kinderen de mogelijkheid hun eigen plant te ontwerpen met de alien-technologie van Kai. Ze kunnen zelf kiezen hoe groot de bladeren moeten zijn, de stam en de wortels. De plant moet vervolgens overleven op een planeet met een bepaald klimaat. Ze kunnen tijdens het spelen de plant nog aanpassen en helpen. 14

15 De educatieve game Belangrijkste aspecten Aliens worden gelukkig van licht in het donker, een koel briesje als het te warm is en een gezonde leefomgeving. Als de aliens gelukkiger zijn zullen er meer komen waardoor kinderen hun maatschappij steeds verder kunnen uitbreiden. In de game krijgen de kinderen de opdracht een gezonde planeet te bewerkstelligen, door bomen en planten aan te planten en te verzorgen. De gezondheid van de planeet en de beschikbare woonruimte zorgen ervoor dat er meer aliens op de planeet komen wonen. Zo kunnen de kinderen hun maatschappij steeds verder uitbreiden en op die manier de competitie aangaan met andere klassen en scholen. In de accounts zien de kinderen hun planeet als geheel. Ze zien daar elkaars score wat betreft de alien-bevolking en deze scores worden opgeteld om het samenwerken verder te bevorderen. 15

16 Materiaal De Build Your Own Robot-kit Technische diepgang in de bovenbouw Ontwerpen In de bovenbouw gaan kinderen steeds meer de rol van ontwerper op zich nemen tijdens de lessen. Onderdeel van het ontwerpen is het bouwen en testen van prototypes. Dit gaan de kinderen actief zelf doen met de Build Your Own Robot (BYOR)-kit die bij het pakket zit. De Build Your Own Robot kit is een op zichzelf staand product wat ontwikkeld is door Solly Systems en wordt toegepast in het educatief pakket Solly. Voor meer informatie of het apart aanschaffen van de kit zie De kit De BYOR-kit bestaat uit verschillende input- en outputonderdelen. Zo is er bijvoorbeeld de afstand-sensor: als je iets in de buurt van deze sensor houdt, zal hij een signaal afgeven, dit is dus een input-onderdeel. Ook is er een buzzer: zodra deze een signaal krijgt, zal hij geluid gaan maken, dit is dus een outputonderdeel. De onderdelen kunnen aan elkaar worden aangesloten via het easyboard, deze maakt een directe verbinding tussen de input en de output. Zo kan een afstandssensor direct op een buzzer worden aangesloten. Het geluid van de buzzer zal dan direct reageren op de input van de afstandssensor. Wanneer een object dichter bij de afstandssensor komt zal de buzzer een steeds harder geluid gaan maken. De onderdelen van de kit zijn allemaal voorzien van gaten. Hierdoor kunnen de onderdelen met bijvoorbeeld splitpennen, schroeven of spijkers makkelijk op papieren, kartonnen of dunwandige plastic materialen worden vastgezet. Zo kan zelfs een simpel knutselwerk met de BYOR-kit uitgroeien tot werkende robot. Om deze nieuwe robots van energie te voorzien kan Solly of zijn batterij-buik worden gebruikt of de bijgeleverde powerbank. Ook kan de kit worden uitgebreid met losse zonnepanelen om de robot zelfvoorzienend te laten worden. Differentiatie in hardware De hardware van de BYOR-kit is zo opgebouwd dat er snel resultaat kan worden geboekt. Als de robots ingewikkelder worden met meer in- en outputmogelijkheden, wordt de uitdaging groter. Als de kinderen zelf meer controle willen over hoe de onderdelen reageren en/of nieuwe functionaliteit toe willen voegen, dan kunnen ze zelf gaan programmeren. Het easyboard (het brein van de BYOR-kit) werkt direct op een programmeerbare Arduino-chip. Vrij creëren Doordat de onderdelen van de BYOR-kit makkelijk op bestaande creaties kunnen worden geplaatst, zijn kinderen helemaal vrij in het vormgeven van de robot. Voor de vorm kunnen gemakkelijk kosteloze materialen worden gebruikt. Robots die in een eerder stadium zijn geknutseld kunnen een upgrade krijgen met de onderdelen van BYOR. Zo kan er gemakkelijk samen gewerkt worden tussen verschillende groepen. De onderbouw knutselt de behuizing van de robot en de bovenbouw zorgt voor de juiste werking met de onderdelen van de BYOR-kit. 16 Verschillende robot-onderdelen van de BYOR-kit: Een afstandsensor, een draaiknop, een lampje en de buzzer.

17 De onderdelen van de BYOR-kit kunnen gemakkelijk op materialen worden geprikt met splitpennen, spijkers of schroeven. Om de robot vorm te geven, kunnen kosteloze materialen worden gebruikt zoals karton of dunwandig plastic. De onderdelen kunnen op elkaar worden aangesloten via het easyboard. De output-onderdelen reageren via het easyboard op de input-onderdelen. Het easyboard is een opzetstuk voor de Arduino-chip. Deze chip is gemakkelijk door de kinderen te programmeren. De zelfgemaakte robot kan via het easyboard van energie worden voorzien door Solly, zijn batterij-buik of door de bijgeleverde powerbank. In de lessenreeks die bij de BYOR-kit hoort gaan kinderen elkaars robots van feedback voorzien en zelf hun robot uittesten met hun doelgroep. Dansende robot Kijk op bij inspiratie om voorbeeld-robots in actie te zien! 17

18 BYOR-Onderdelen De onderdelen in een standaard BYOR-kit Easyboard Input-onderdelen (Blauw) Output-onderdelen (Groen) Signaal-kabels (jack) Powerbank Power-kabel (USB-DC) USB-laadkabel (USB-micro-USB) Motor-opzetstukjes Kijk op bij inspiratie om voorbeeld-robots in actie te zien! 18

19 BYOR-Onderdelen De verschillende input- en outputonderdelen Afstandssensor Distance sensor Draaiknop Knob De afstandssensor reageert als er iets voor gehouden wordt. Hoe dichterbij het voorwerp is, hoe meer signaal hij geeft. Lichtsensor Light sensor Met de knop bepaal jij direct hoe sterk het signaal is dat dit onderdeel afgeeft. Draai eraan om de sterkte van het signaal in te stellen. Geluidssensor Microphone Met de lichtsensor kun je licht meten. Hij geeft een sterker signaal als er meer licht op zijn bovenkant valt. De geluidssensor reageert als hij geluid hoort. Je kan ook blazen in de sensor om een signaal te geven. LED-lampje LED Servomotor Servo motor De lamp gaat oplichten als hij signaal krijgt. Hoe meer signaal hij binnen krijgt, hoe feller hij brandt. Stappenmotor Stepper motor De servomotor beweegt naar een bepaalde positie als hij signaal krijgt. De richting van de arm kan je veranderen door aan de zijkant het schakelaartje om te zetten. Buzzer Buzzer De stappenmotor gaat sneller draaien wanneer hij een sterker signaal krijgt. Je kan hem van draairichting veranderen door het schakelaartje om te zetten. De buzzer gaat geluid maken als hij een signaal krijgt. Hoe sterker het signaal is, hoe harder het geluid klinkt. 19

20 BYOR-robot Voorbeeld van een robot gemaakt met de BYOR-kit, karton en stof Output-onderdelen Input-onderdelen De lichtsensor zit achter het oog en is verbonden met de mond. De buzzer is verbonden met de lichtsensor in het oog. Hij maakt geluid als er genoeg licht op het oog valt. Het oor is verbonden met het lichtje in het strikje van de robot. De nek is een servo motor, deze gaat bewegen als er aan de arm gedraaid wordt. Het lampje in het strikje is aangesloten op het oor. Bij meer geluid gaat hij harder branden. De hand zit vast op de motor, de motor is verbonden met de afstand-sensor in de voet. De motor gaat sneller draaien naarmate er een object dichter bij de afstand-sensor is. De arm zit op een knop gemonteerd, de knop staat in verbinding met de nek. In de voet zit een afstand-sensor die is verbonden met de motor waar het handje aan vast gemaakt is. 20

21 Materiaal Lesmaterialen Het lesmateriaal biedt heldere lessen aan en maakt optimaal gebruik van de verschillende materialen van het pakket. Het bestaat uit handige leswijzers en digibord-leshulp voor de leerkrachten. Voor de kinderen zijn er werken logboekjes. Deze kunnen digitaal en fysiek worden gebruikt. De basisthema's (zie Opbouw) zitten standaard bij het pakket. Via updates in de leerkrachtenaccounts worden jaarlijks meerdere lessen toegevoegd. Daarnaast lenen de materialen zich perfect voor een vrije(re) invulling van de les (zie ook Didactiek). De lesmaterialen zijn volledig digitaal, of in combinatie met gedrukte materialen te gebruiken. 21

22 Lesmaterialen De leerkrachtenhandleiding Lesblad Op het lesblad is in één oogopslag te zien hoe de les eruit gaat zien. Cyclus 1 Les 1 Welkom Solly Klassikaal De icoontjes geven aan hoe de les eruit ziet. Groepjes Lesdoelen Aan het einde van de les... Groep 3 Hebben de leerlingen kennis gemaakt met Solly en zijn verhaal Weten de leerlingen welke woorden er te maken hebben met de zon Weten de leerlingen wat Solly kan doen met de zonnestralen Groep 4 Hebben de leerlingen kennis gemaakt met Solly en zijn verhaal Weten de leerlingen welke woorden er te maken hebben met de zon en zonne-energie Weten de leerlingen wat zonne-energie is Het doel van de les is samengevat per leerjaar. Begrippen Aarde Planeet Alien Telescoop Elektriciteit Robot Solly Zonnepaneel Zonne-energie 40 Minuten Opbouw Fase 1 : 5 minuten Fase 2 : 15 minuten Fase 3 : 20 minuten Fase 4 : 10 minuten In het schema zie je snel hoeveel tijd er nodig is voor de verschillende fases. Materialen Evt. groot wit vel voor woordweb Solly-robot (3x) Onder het kopje Materialen staat een overzicht van fysieke en digitale materialen die nodig zijn voor de les 22

23 Lesmaterialen De leerkrachtenhandleiding Faseblad Iedere les bestaat uit verschillende fases. Op het faseblad staat alles wat nodig is om een bepaalde fase in te zetten. Fase 2/4: Woordweb Les 1 15 minuten Groepjes Verloop Naar aanleiding van de vraag van Kai over wat wij met de zonnestralen doen kun je beginnen met het maken van een woordweb over de zon. Leerlingen maken in hun werkboek eerst zelf hun eigen woordweb over de zon. Je kunt ze hierbij de vraag stellen wat ze al van de zon weten en wat wij met zonnestralen doen. Tijdens het maken van hun eigen woordweb kunnen ze overleggen met hun buurman. Leerlingen van groep 3 die de woorden nog niet goed kunnen schrijven kunnen ervoor kiezen om tekeningetjes te maken. Vervolgens verzamel je klassikaal de antwoorden van de klas en zo creëer je een gezamenlijk woordweb. Hieronder is een voorbeeld van een woordweb over zon te zien. Alles wat nodig is om de lesfase in te zetten staat bovenin Het verloop van de les en differentiatiemogelijkheden staan in het midden Voorbeeld woordweb De was Warm worden Bruin worden Verbranden Opdrogen Jezelf Onder de streep staat inspiratie voor de uitkomst van de les Zonnepanelen Bloemen & Planten Zon De tijd van de dag zien Licht Overdag Dingen zien Voor de gemarkeerde uitkomsten (rode blokjes) is de mogelijkheid voor verdieping in de digitale leshulp Prikkelvragen Hoe komen wij zelf aan onze energie? Hoe kan de zon ons energie geven? Wanneer is er geen zon? Wat gebeurt er als je lang gaat spelen in de zon? Schijnt de zon evenveel in de zomer als in de winter? Prikkelvragen kunnen kinderen helpen om zelf tot een nieuwe uitkomst te komen Differentiatie Voor de leerlingen van groep 4 zijn er nog een aantal verdiepingsmogelijkheden, zoals het maken van een woordweb over zonne-energie. Hiervoor is een blanco woordweb toegevoegd in het werkboek. Ook kun je zelf een term bepalen die centraal komt te staan. Groep 3 heeft ook een bijgevoegd blanco woordweb. Je kunt ervoor kiezen groep 3 dit woordweb mee te laten maken met groep 4 of ze een andere term te geven. Differentiatiemogelijkheden staan in het rode vlak 23

24 Lesmaterialen Bladen voor de leerling Werkblad Een werkblad kunnen kinderen maken tijdens de les, in principe zonder begeleiding van de leerkracht. 4+. Langer zon eten A Staat de zon de hele dag op dezelfde plek? Ja Nee Groep 4 De + vragen zijn moeilijkere vragen om differentiatie toe te passen Wat gebeurt er? B Als je Solly de hele dag buiten laat staan, hoe eet hij dan de meeste zon? of of Op de plaatjes kunnen kinderen tekenen hoe de zon valt Waarom denk je dat? +C Als je Solly de hele dag buiten laat staan, hoe vangt hij dan de meeste zon? of of Waarom? 24 24

25 Lesmaterialen Bladen voor de leerling Starlogs (logboekjes) Logboekjes helpen de kinderen in hun onderzoek- of ontwerpproces. Ze geven de leerkracht ook inzicht in hoe het proces verloopt. Ontwerp Presenteren De robot die jullie hebben gemaakt gaan jullie nu presenteren. De presentatie mag maximaal 5 minuten duren. Schrijf hier onder je presentatie uit en oefen hem. Bedenk ook wie wat gaat doen tijdens de presentatie. Wie zijn jullie? De opdrachten in het logboek corresponderen met de stappen van de onderzoek-/ ontwerpcyclus Wat is het doel van jullie robot? Hoe werkt hij? Met welke input- en outputonderdelen? Waarom is jullie robot goed? Hoe wil je er voor zorgen dat mensen hem gaan gebruiken? Voorbeeld: Solly-presentatie Introductie Hoi, ik ben Kai, en dit is mijn robot Solly, wij komen van een andere planeet. Doel Het doel van Solly is om mensen makkelijk en leuk duurzame energie op te laten wekken. Door de open opzet van het logboek ten opzichte van een werkboek staan er veel voorbeelden in om kinderen op weg te helpen. Hoe werkt hij Solly wekt energie op met zijn zonnepanelen (input) en geeft met lampjes (output) aan hoe goed hij dat doet. Waarom is Solly goed Solly is leuker dan een gewoon paneel omdat hij er leuker uitziet en omdat hij slim is. Hij onthoudt namelijk hoeveel 25hij opwekt, dat kun je uitlezen met de computer en je kunt er punten mee verdienen. Die kun je dan gebruiken in de Solly-game die erbij zit. Gebruiken De Solly-robot is onderdeel van het educatief pakket Solly dat nu te koop is voor scholen. Kijk op onze website en bestel nu het pakket! 25

26 Lesmaterialen Digitale ondersteuning De digitale leshulp Via de accounts heeft elke leerkracht toegang tot de digitale leshulp. Met deze hulp wordt het digibord in de les makkelijk ingezet. Per lesfase staan de nodige informatieve en/of ondersteunende media voor de leerkracht klaar. Dezelfde les-iconen worden gebruikt voor makkelijke vindbaarheid Doordat de ondersteunende media duidelijk per fase gerangschikt zijn, hoeft de leerkracht nooit lang te zoeken naar de media die bij iedere fase ingezet kunnen worden. De media openen zich in handige pop-ups. In de leerkracht-accounts is alle digitale ondersteuning terug te vinden In de digitale ondersteuning wordt dezelfde indeling aangehouden als in de leswijzers, zodat de juiste informatie gemakkelijk te vinden is 26

27 Materiaal Opbouw Hoewel het educatief pakket Solly beschikt over een unieke leerlijn per leerjaar, zijn er globaal een drietal thema s te onderscheiden: zonneenergie, duurzame en niet-duurzame energie en ontwerpend leren met duurzame energie. Deze basisthema s zijn verdeeld over de leerjaren in clusters van twee jaar. De lessen zijn opgebouwd uit verschillende lessencycli, deze zijn afzonderlijk van elkaar te geven. De meeste cycli volgen de stappen van de onderzoeks- of ontwerpcyclus van het SLO (zie ook Didactiek). Groep 3/4: Zonne-energie Solly en zijn dieet leren kennen In de groepen 3 en 4 ervaren kinderen dat zonneenergie overal om ons heen bestaat en opgevangen kan worden met behulp van Solly. Kinderen doen ervaring op met Solly door onder andere met hem naar buiten te gaan (optioneel) en te experimenteren met de meest gunstige plaats voor het verzamelen van zonne-energie. Ook wordt Letty geïntroduceerd, deze robot heeft energie nodig om licht te kunnen maken. Cyclus 1: Zonne-energie Les 1 Welkom Solly Les 2 Aan de slag met Solly Les 3 Solly en Letty Les 4 De Batterij-buik Cyclus 2: Conceptuele opwek-robot Les 1 Een robot ontwerpen Les 2 Een robot maken Terugkoppel-les Een antwoord voor Kai Omdat in groepjes gewerkt wordt moeten kinderen samenwerken om een antwoord op Kai's (zie Verhaal) vraag te geven: werkt Solly ook op aarde? Daarnaast wordt een beroep gedaan op hun creativiteit in de zoektocht naar mogelijkheden om Solly het meeste zonlicht te laten eten en Letty het meeste licht te laten geven. Ook is er voor groep 3/4 al een korte ontwerpcyclus om de kennis over zonne-energie te verwerken en te verankeren. Introduceren + enthousiasmeren Introduceren + ontdekken + verwerken Ontdekken + verwerken Ontdekken + verwerken Ontwerpen + verwerken Ontwerpen + verwerken Reflecteren + presenteren Foto: Sjoerd Arends 27

28 Groep 5/6: duurzame en niet-duurzame energie Onderzoek doen naar energie in de middenbouw In groep 5 en 6 leren kinderen waar stroom vandaan komt. Ook leren ze het onderscheid te maken tussen duurzame en niet-duurzame energie. Ze gaan harde data (watts) uitlezen en relateren dit aan Solly en andere apparaten die ze gebruiken. Kinderen gaan hun eigen omgeving verkennen door te zoeken naar diverse apparaten die stroom verbruiken. Ze leren bepalen in welke mate apparaten duurzaam zijn. Ook wordt er dieper ingegaan op onderzoekend leren met de robots. Er worden onderzoeksvragen opgesteld en hypotheses getest op een analytische manier, volgens de onderzoekscyclus. Het uitlezen van data met de robots en ICT wordt hier geïntroduceerd. Hiermee wordt een onderzoekscyclus doorlopen. Daarnaast wordt er een tweede onderzoekscyclus doorlopen met een nieuwe robot: Scanny. Met de Scanny-robot kunnen kinderen meten hoeveel energie bestaande apparaten met een stekker gebruiken. Ook gaan de kinderen aan de slag met de Solly-game. Hiermee wordt nog meer uitdaging gecreëerd. Daarnaast wordt ook in dit leerjaar al ontwerpend geleerd volgens de ontwerpcyclus. De kinderen gaan zelf duurzame oplossingen bedenken in de vorm van robots. Omdat in groepjes gewerkt wordt moeten kinderen samenwerken om een oplossing te vinden voor een groot maatschappelijk probleem: klimaatverandering. De onderzoekscyclus (SLO) wordt twee keer doorlopen in het basisthema duurzame en niet-duurzame energie. Met Solly worden verschillende materialen getest op hun licht-doorlatend vermogen. In de tweede cyclus wordt met behulp van Scanny (een energiemeter voor het stopcontact) in kaart gebracht welk apparaat wanneer het meeste energie verbruikt. 28

29 Groep 5/6: Duurzame en niet-duurzame energie Lessenoverzicht Cyclus 1: Luchtvervuiling Les 1 Luchtvervuiling Les 2 Onderzoeksplan Les 3 Apparatenjacht Les 4 Presenteren Les 5 Terugblik Cyclus 2: Groeiend systeem Les 1 Een nieuw onderzoek Les 2 Onderzoeksplan Les 3 Materialen testen Les 4 Presenteren Les 5 Terugblik Cyclus 3: Bouw je eigen robot Les 1 Probleem van Kai Les 2 Bedenk een robot Les 3 Maak een robot Les 4 Presenteer de robot Les 5 Terugblik Confronteren + verkennen Onderzoek opzetten Onderzoek uitvoeren Concluderen + presenteren Verdiepen en verbreden Confronteren + verkennen Onderzoek opzetten Onderzoek uitvoeren Concluderen + presenteren Verdiepen en verbreden Confronteren + verkennen Ontwerp schetsen Ontwerp realiseren Presenteren Verdiepen en verbreden 29

30 Groep 7/8: Een duurzame robot Duurzaam ontwerpen in de bovenbouw In groep 7 en 8 leren kinderen over verschillende vormen van duurzame energie. Ze leren de vooren nadelen van verschillende energie-systemen en leren welke energie-systemen het beste in een situatie ingezet kunnen worden. Tijdens het ontwerpproces komen alle 21st century skills aan bod (zie ook Didactiek). In de handleiding voor de leerkracht staat hoe deze optimaal ingezet kunnen worden. In de bovenbouw gaan de kinderen ontwerpend leren volgens de ontwerpcyclus (zie ook Didactiek). Ze volgen twee ontwerpcycli in het basis-thema. In de eerste cyclus ontwerpen kinderen een conceptuele robot die ook duurzaam energie opwekt. In de tweede cyclus ontwerpen ze een output-robot die werkt met de energie die Solly opwekt. Kinderen leren zelf een oplossing voor een bepaald probleem te verzinnen en ontwerpen hiervoor een duurzame oplossing in de vorm van een robot. Ze leren het ontwerp te maken, te evalueren en te presenteren. Cyclus 1: Luchtvervuiling Les 1 Uitvinders en ontwerpers Les 2 Duurzame energie Les 3 Brainstormen Les 4 Een storyboard maken Les 5 Een robot bouwen Les 6 Evalueren Les 7 Feedback verwerken Les 8 Robot en Starlog afmaken Les 9 Pitchen Les 10 Reflecteren Cyclus 2: Groeiend systeem Les 1 Een nieuwe cyclus Les 2 Een doel voor de robot Les 3 Brainstormen Les 4 Concept evalueren Les 5 Ontwerp-beperkingen Les 6 Robot maken Les 7 Robot evalueren Les 8 Feedback verwerken Les 9 Robot en Starlog afmaken Les 10 Pitchen Les 11 Reflectie Confronteren Verkennen Verkennen Ontwerp schetsen Ontwerp realiseren Ontwerp realiseren Ontwerp realiseren Presenteren Presenteren Verdiepen en verbreden Confronteren Verkennen Verkennen + ontwerp schetsen Presenteren Ontwerp realiseren Ontwerp realiseren Presenteren Ontwerp realiseren Ontwerp realiseren + presenteren Presenteren Verdiepen en verbreden 30

31 Materiaal Opbouw Thema s De basisthema s vormen de start voor het leren over natuur, techniek en duurzaamheid. Omdat het educatief pakket Solly altijd in ontwikkeling is, worden er via de digitale omgeving voortdurend nieuwe lessen en activiteiten aangeboden. De upgrades van het pakket zijn inbegrepen voor deelnemende scholen. Onder upgrades van het pakket worden nieuwe lessencycli verstaan die worden toegevoegd aan de bestaande lessen. Deze cycli beslaan dan een nieuw onderwerp waarbij uiteraard duurzaamheid een grote rol blijft spelen. Daarnaast kunnen bestaande lessen (na feedback) worden aangepast en beschikbaar worden gesteld voor deelnemende scholen. Ook worden er lessen aan bestaande cycli toegevoegd om meer diepgang te creëren. Dit alles zorgt ervoor dat het educatief pakket Solly steeds verder uitbreidt. Er wordt naar gestreefd om vanaf begin schooljaar een structureel pakket Natuur en Techniek te bieden met genoeg lessen voor het gehele jaar. Zo wordt het educatief pakket Solly dus volledig methode-vervangend. Thema's Doelgroep Aantal lessen Zonne-energie: Solly Groep 3/4 7 Duurzame energie: Solly s en Letty s Groep 5/6 15 Duurzame oplossingen: eigen robot Groep 7/8 21 Biologie Groep 3/4 6 Biologie Groep 5/6 6 Programmeren: robots en Games Groep 7/8 10 Kleuterintroductie zonne-energie Groep 1/2 n.t.b. Natuurkunde: planeten Groep 7/8 n.t.b. Duurzame voeding Groep 7/8 n.t.b. Circulaire economie Groep 5/6 n.t.b. 31

32 Onderbouwing Didactiek Aanpak De lessen van het educatief pakket Solly zijn opgebouwd om kinderen op een actieve en speelse manier te laten leren. Veelal wordt dezelfde opbouw van de lessen gehanteerd. Eerst is er een introductiefase waarin een les wordt geïntroduceerd en/of er wordt teruggekeken naar de vorige les. Daarna volgt de ontdek-fase, waarin kinderen zelf aan de slag gaan. Hierna volgt de reflectie-fase. De rol van de leerkracht is tijdens de ontdek-fase het begeleiden en prikkelen van de leerling. De leerling komt zelf tot het goede antwoord omdat de leerkracht de juiste vragen stelt. Dit wordt gemakkelijk gemaakt in de leswijzers, doordat prikkelvragen zijn toegevoegd ter inspiratie voor de leerkracht. Achteraf is het belangrijk dat de leerlingen zelf tot de juiste kennis zijn gekomen. Om hier zeker van te zijn wordt gereflecteerd. Traditionele methode Leerkracht Informatie verstrekken Leerling Informatie verwerken Educatief pakket Solly Leerling Zelf ontdekken Leerkracht Prikkelen Begeleiden Reflectie Foto: Sjoerd Arends 32

33 Didactiek Uitgangspunten Het educatief pakket Solly is een kerndoeldekkend pakket met drie uitgangspunten, namelijk: 1. Energiebewustwording 2. Ontdekken, onderzoeken en ontwerpen 3. Het ontwikkelen van 21st century skills Per uitgangspunt zal inzichtelijk worden gemaakt hoe dit aansluit bij de kerndoelen Natuur en Techniek van het SLO (zie bijlage). In de lerarenhandleiding zijn naast deze hoofddoelen ook doelen per leerjaar en per les opgesteld. Duurzame energie Door het werken met het educatief pakket Solly verkrijgen kinderen basiskennis over duurzame energie. Daarnaast wordt een betrokken houding gecreëerd. Door de combinatie van deze factoren wordt gestreefd naar energiebewustzijn. Kinderen leren de basiskennis over duurzame energie die ze nodig hebben om zich energiebewust verder te kunnen ontwikkelen. Ze begrijpen dat verschillende natuurverschijnselen invloed hebben op het opwekken van duurzame energie (kerndoel 46) en kunnen deze beschrijven (kerndoel 43). Daarnaast leren kinderen waar stroom in hun eigen omgeving vandaan komt, hoe ze een rol kunnen spelen in het behouden van onze planeet en hoe hun energieverbruik daar een cruciale rol in speelt (kerndoel 42). De digitale leeromgeving biedt mogelijkheden tot het leren onderscheiden en benoemen van veelvoorkomende planten en dieren in de eigen omgeving (kerndoel 40). Foto: Sjoerd Arends 33

34 Ontdekken, onderzoeken en ontwerpen Door op een actieve manier ervaring op te doen met Solly worden kinderen intrinsiek gemotiveerd om de wereld van duurzame energie te ontdekken en onderzoeken. Daarnaast leren ze een bijdrage te leveren aan een duurzame maatschappij door zelf duurzame oplossingen te ontwerpen en te realiseren. Kinderen werken aan de hand van de onderzoekscyclus; ze begrijpen wat onderzoeken betekent, wat een onderzoeksvraag is, hoe ze een eenvoudig onderzoek moeten uitvoeren en ze doen hier ervaring mee op (kerndoel 42). Tijdens het ontwerpproces kijken ze naar bestaande oplossingen en bedenken een nieuwe oplossing voor duurzame energie. Hierbij leggen ze een relatie tussen de werking, vorm en materiaalgebruik (kerndoel 44). Deze oplossingen leren ze niet alleen te ontwerpen maar ook uit te voeren en evalueren (kerndoel 45). De uitbreiding biologie biedt kinderen de toegevoegde mogelijkheid tot het ontwerpen van een buitenaardse plant, dier of wezen (kerndoel 41). De onderzoekscylcus en ontwerpcyclus zoals gedefinieerd volgens het SLO. De verschillende lessen zijn afgeleid van de verschillende onderdelen van de cyclus (zie Opbouw). 34

35 21st century skills De 21st century skills vormen een set vaardigheden die in de moderne samenleving als belangrijk worden ervaren en kinderen de handvatten bieden zich verder te ontwikkelen binnen onze maatschappij. Voorbeelden zijn samenwerken, kritisch denken en probleemoplossend vermogen. Het educatief pakket Solly stimuleert het ontwikkelen van deze skills door de vrije opbouw waarbij kinderen zelfstandig in groepjes werken aan hun eigen ontwerp. De 21st century skills zijn opgebouwd uit de volgende aspecten: Samenwerken Probleemoplossend vermogen ICT-geletterdheid Creativiteit Kritisch denken Communiceren Sociale en culturele vaardigheden In de lerarenhandleiding wordt per leerjaar en per les aangegeven op welke manier aangesloten wordt bij de 21st century skills en hoe hier het beste op ingespeeld kan worden. De 21st century skills, opgesteld door het SLO en Kennisnet. De verschillende 21st century skills die het meest zijn van toepassing zijn in de les zijn aangeduid in de leswijzer met handige tips hoe de leerkracht het ontwikkelen van deze vaardigheden kan stimuleren. 35

36 Onderbouwing Differentiëren De ontwerpopdrachten geven ieder groepje kinderen de mogelijkheid verschillende ontwerpen te maken met een verschillende mate van complexiteit. Daarnaast biedt het educatief pakket Solly adaptief onderwijs door diverse differentiatiemogelijkheden te geven. Tempo Leerlingen die sneller begrijpen hoe het Solly systeem werkt of beschikken over meer voorkennis zullen sneller door het lesmateriaal heen gaan. Voor deze leerlingen zijn er achterin de werkboeken extra opdrachten beschikbaar waar zij aan kunnen werken. Verdieping Leerlingen die behoefte hebben aan extra verdieping kunnen de beschikbare plusvragen maken. Deze vragen zijn aan het einde van de reguliere lessen toegevoegd aan het werkboek en bieden de leerlingen extra uitdaging. Ook staan er in de leswijzer mogelijkheden om meer diepgang te creëren met de kinderen die verder zijn. Prikkelvragen Het educatief pakket Solly biedt ook ondersteuning voor leerlingen die meer moeite hebben met de stof. Zo zijn er diverse prikkelvragen beschikbaar om het leerproces bij deze leerlingen beter op gang te brengen. Daarnaast worden er in de handleiding diverse opties gegeven om ook leerlingen die iets langzamer leren de mogelijkheid te bieden zich de lesstof eigen te maken. Diverse scaffolds Naast het standaard lesmateriaal biedt het educatief pakket Solly diverse scaffolds, handige hulpmiddelen om het leerproces extra te ondersteunen. Hierbij kan gedacht worden aan de digitale leshulp met extra visueel materiaal en de beschikbaarheid van richtvragen voor de presentaties van kinderen. Al deze extra ondersteuning, voor zowel leerkracht als leerling, is terug te vinden in de lesmaterialen. 36 Foto: Sjoerd Arends

37 Voordelen Alle pluspunten op een rijtje Volledig pakket N&T Het educatief pakket Solly is de leukste manier om Natuur en Techniek-onderwijs structureel in de klas aan te bieden. Het pakket is kerndoeldekkend en de leswijzers zijn zo opgezet dat de lessen makkelijk gegeven kunnen worden. In de lessen komen de materialen volledig tot hun recht, daarnaast biedt het pakket volop de mogelijkheid om door te leren in de vrije uren. Klaar voor de toekomst Het educatief pakket Solly legt sterke nadruk op 21st century skills. Het doet dit door het toepassen van ontdekkend, onderzoekend en ontwerpend leren. Hierbij nemen kinderen de rol op van uitvinder en werken ze zelfstandig in groepjes oplossingen uit. Op deze manier worden de kinderen voorbereid op de toekomst in deze steeds sneller veranderende maatschappij. Intrinsieke motivatie Met de robots van het Solly systeem kunnen kinderen zelf de verschillende aspecten van duurzame energie ontdekken. De robots geven direct feedback met behulp van LED-lampjes waardoor kinderen meteen inzicht krijgen in de effectiviteit van hun handelen. Het concept duurzame energie wordt spelenderwijs duidelijk voor jonge kinderen zonder dat er een volledig begrip over elektriciteit (stroomkringen, spanning, etc.) nodig is. Afhankelijk van de leeftijd van de kinderen kan het systeem worden uitgebreid en kunnen meer experimenten worden gedaan. Zo blijft het uitdagend, leuk en leerzaam. Altijd up-to-date Een belangrijk onderdeel van het pakket is de digitale omgeving. Doordat de digitale omgeving continu wordt geüpdatet in de vorm van activiteiten (challenges) en lessen, blijft het educatief pakket Solly altijd up-to-date. 37

38 Profileren Het educatief pakket Solly brengt het onderwijs naar een nieuw, moderner niveau zonder traditionele waarden uit het oog te verliezen. Het pakket maakt het delen van de mooie momenten via social media makkelijk. Als je je als school wil profileren als modern en maatschappelijk betrokken op zowel lokaal als globaal niveau, is dit educatieve pakket een stap in de goede richting. Toekomstgericht Kinderen komen op een steeds jongere leeftijd in aanraking met technologie. Er is steeds meer toegang tot tablets, smartphones en computers. Het is dan ook belangrijk dat ze zich bewust worden van de basiswerking van deze apparatuur en het feit dat deze energie verbruikt. Educatief pakket Solly stelt kinderen in staat op jonge leeftijd om te gaan met elektriciteit: de minst tastbare en tegelijkertijd meest voorkomende vorm van energie in de belevingswereld van de kinderen. Met het Solly systeem wordt de black-box van elektrische apparaten opengebroken en verkrijgen de kinderen belangrijke kennis over hun werking. Betekenisvol leren Het educatief pakket is zo opgezet dat kinderen niet alleen leren over duurzame energie maar zelf ook een (klein) verschil kunnen maken. De opgewekte energie kan bijvoorbeeld s avonds door Letty worden gebruikt om licht te geven, waardoor de cirkel rond is. Door kinderen direct de handvatten te geven om opgedane kennis actief toe te passen in de praktijk, wordt het leren betekenisvol en zal de verkregen kennis beter beklijven. Volledig pakket natuur en techniek met fysiek en digitaal (les)materiaal Klaar voor Techniekpact 2020 Makkelijk les geven met innovatieve materialen door handige lesmaterialen Echt ontdekken en onderzoeken met natuur en techniek Zorgt voor intrinsieke motivatie bij kinderen Leert over een actueel maatschappelijk probleem Blijft up-to-date door updates van het pakket Ondersteunt het leren van 21st century skills 38

39 Informatie Meer weten? Bent u geïnteresseerd en wilt u meer weten? Wij helpen u graag met al uw vragen. Demo Wilt u nog verder kijken en de digitale documentatie en speel-leeromgeving zien? Dat kan op onze website: We komen ook graag bij u langs om een demonstratie te geven met de verschillende onderdelen van educatief pakket Solly en/of om de mogelijkheden te bespreken. Bestellen en prijzen Bekijk voor de prijzen onze pakket-opties, om dit document op te vragen en informatie in te winnen over mogelijke acties in uw omgeving kunt u contact opnemen met Solly Systems via: Solly Systems Ondernemingenweg BV Eindhoven info@hetsollysysteem.nl +31 (0) hetsollysysteem.nl Zie voor de foto's van Sjoerd Arends (aangegeven onder in de hoek van foto) Andere foto s gebruikt in deze brochure zijn eigendom van SlimOpgewekt. 39

40 Bijlage: Kerndoelen Natuur en Techniek (SLO 2015) Natuur en Techniek 40 De leerlingen leren in de eigen omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en benoemen en leren hoe ze functioneren in hun leefomgeving. 41 De leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen. 42 De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur. 43 De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. 44 De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik. 45 De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren. 46 De leerlingen leren dat de positie van de aarde ten opzichte van de zon, seizoenen en dag en nacht veroorzaakt.

41 Foto: Sjoerd Arends