Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt)"

Transcriptie

1 Radiodermitis (RD) Achtergrond Wat is radiodermitis? Wat? Ontstekingsreactie van de huid t.g.v. radiotherapie (RT) Kan Low-level lichttherapie een oplossing bieden voor de preventie en behandeling van acute radiodermitis bij kankerpatiënten? dr. Robijns Jolien Postdoctoraal onderzoeker LCRP Universiteit Hasselt Jessa ziekenhuis, Hasselt - Ziekenhuis Oost-Limburg, Genk Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt) 17/11/2018 VVRO congres, Hotel Ter Elst, Edegem Algemene conclusie Toekomstperspectief Wells, M. and S. MacBride, Radiation skin reactions Cox et.al. Int J Radiat Oncol Biol Phys, Types Ervaring door patiënt Pijn Brandend gevoel Jeuk Licht erytheem of doffe roodheid/epilatie/ droge desquamatie/ verminderd zweten Pijnlijk of vurig erytheem/ onregelmatige plekjes vochtige desquamatie/matig oedeem Confluerende vochtige desquamatie NIET beperkt tot huidplooien, pitting oedeem Huidnecrose of ulceratie, kan spontaan bloeden Beïnvloedt dagelijks leven: wassen, aankleden, hobby s, werk Kwaliteit van leven neemt af In extreme gevallen, RT onderbreken voor korte periode Nefast voor kankerbehandeling Wells, M. and S. MacBride, Radiation skin reactions Cox et.al. Int J Radiat Oncol Biol Phys, Cox et.al. Int J Radiat Oncol Biol Phys, 1995

2 Preventie en behandeling Preventie Vermijden van druk en wrijving op bestralingsregio Wassen met zeep zonder zeep Huid droog deppen Geen blootstelling aan extreme temperaturen/zon Niet zwemmen geen sauna Gebruik parfum verboden Deodorant zonder alcohol toegestaan Preventie en behandeling Behandeling: afhankelijk van graad Graad 1 2 Erytheem droge desquamatie - Hydraterend crème/gel - In geval van ontsteking: corticoïdencrème (1% of minder) - Siliconenverband Graad 2-3 Vochtige desquamatie - Wonde reinigen - Wondhelende zalf (enzym-alginogel) - Siliconenverband - Wondcultuur bij infecties - Geen kleefpleisters! Na radiotherapie - Hydraterende crème/gel - Huid beschermen tegen zonlicht Achtergrond Wat is radiodermitis? Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt) Toekomstperspectief Wong, R.K., et al.. Support Care Cancer, VVRO, 2016 Klinische toepassingen Hamblin, M. et al. Low-Level Light Therapy: Photobiomodulation. SPIE press, Hamblin, M. et al. Low-Level Light Therapy: Photobiomodulation. SPIE press, Hamblin, M. et al. Low-Level Light Therapy: Photobiomodulation. SPIE press, Robijns, J. et al. BELG J MED ONCOL, 2017

3 Achtergrond Wat is radiodermitis? Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en acute radiodermitis Achtergrond Wat is radiodermitis? Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt) Onderzoek binnen het Limburgs Oncologisch Centrum (LOC) Algemene conclusie Toekomstperspectief Algemene conclusie Toekomstperspectief Schindl et. al. Photodermatology, photoimmunology & photomedicine,, DeLand et.al. Lasers in Surgery and Medicine, Fife et. al. Dermatol Surg, 2010 Strouthos et. al. Strahlenther Onkol, LOC Evaluatie van de effectiviteit van low-level lichttherapie ter behandeling van acute radiodermitis bij borstkanker patiënten Studie opzet Prospectieve studie met borstkanker patiënten behandeld met RT post-lumpectomie Patiënten Borstkanker patiënten Post-lumpectomie RT regime: 25x2Gy (volledige borst) + 8x2Gy (boost) LOC, Jessa Ziekenhuis (Hasselt) Studie opzet Patiënten LLLT Studiegroepen Uitkomstmaten

4 : resultaten LLLT (M6 MLS laser) Parameter Laser diode 1 Laser diode 2 Type laserstraal Pulsed mode Continuous mode Studiegroepen GRAAD 0 Golflengte 905 nm 808 nm Dosis 4 J/cm 2 Behandelingsgebied Volledige borst, inframammaire plooi, oksel 41 patiënten Standaard huidverzorging 38 patiënten Standaard huidverzorging LLLT vanaf dosis 40 Gy (2x/week, 6 sessies in totaal) GRAAD 1 Treatment time min. afhankelijk van de grootte van het bestralingsgebied Aug 2013 Nov 2013 Nov 2013 April 2014 Uitkomstmaten RTOG score Tijdspunten: Fractie 20 RT Einde RT GRAAD 2 *p< 0.005; **p<0.001 (chi-kwadraat test, tweezijdig) Censabella et.al. Support Care Cancer, 2016 LOC Evaluatie van de effectiviteit van low-level lichttherapie ter preventie van acute radiodermitis bij borstkanker patiënten Studie opzet Gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde studie met borstkanker patiënten die post-lumpectomie RT ondergingen Patiënten Borstkanker patiënten Post-lumpectomie RT regime: 25x2Gy (volledige borst) + 8x2Gy (boost) LOC, Jessa Ziekenhuis (Hasselt) Studie opzet Patiënten LLLT Studiegroepen Uitkomstmaten

5 LLLT (M6 MLS laser) Parameter Laser diode 1 Laser diode 2 Type laserstraal Pulsed mode Continuous mode Golflengte 905 nm 808 nm Dosis 4 J/cm 2 Behandelingsgebied Volledige borst, inframammaire plooi, oksel Treatment time min. afhankelijk van de grootte van het Studiegroepen Randomisatie volgens borstvolume (klein, middelgroot, groot) 60 patiënten 60 patiënten Standaard huidverzorging Standaard huidverzorging Placebo laser vanaf start RT LLLT vanaf start RT (2x/week, 14 sessies) (2x/week, 14 sessies) Uitkomstmaten bestralingsgebied Patiënt kenmerken Gemiddelde leeftijd Gemiddeld borstvolume Gemiddeld percentage chemotherapie patiënten RT energie 6 MV MV Type boost Fotonen Elektronen 65 jaar 25 cm 3 74% 77% 23% 50% 50% : RTOG resultaten GRAAD 0 : kwaliteit van leven GRAAD 1 GRAAD 2 GRAAD 3 Robijns et al. Lasers Surg Med Robijns et al. Lasers Surg Med Robijns et al. Lasers Surg Med. 2018

6 : objectieve metingen LOC DERMISHEAD studie * P < 0.05; Mann-Whitney U-test, twee-zijdig Robijns et al. Support Care Cancer Robijns et al. Support Care Cancer Achtergrond Wat is radiodermitis? Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt) Achtergrond Wat is radiodermitis? Wat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt) Algemene conclusie Toekomstperspectief Algemene conclusie Toekomstperspectief

7 Prof. Dr. Jeroen Mebis Joy Lodewijckx Prof. dr. Veerle Somers Prof. Dr. Ivo Lambrichts Prof. dr. Niels Hellings Dr. Paul Bulens Dr. Annelies Maes Dr. Leen Noé Dr. Marc Brosens Dr. An Timmermans dr. Sandrine Censabella Luc Pannekoeke Leen Van Bever Stefan Claes Dit onderzoek maakt deel uit van het Limburg Clinical Research Program UHasselt-ZOL-Jessa, ondersteund door :

Radiotherapie bij prostaatkanker: een stralende toekomst. Karin Haustermans

Radiotherapie bij prostaatkanker: een stralende toekomst. Karin Haustermans Radiotherapie bij prostaatkanker: een stralende toekomst Karin Haustermans Radiotherapie Maakt gebruik van ioniserende straling om kankercellen te doden Ongeveer de helft van alle kankerpatiënten krijgt

Nadere informatie

RADIOTHERAPIE bij borstkanker

RADIOTHERAPIE bij borstkanker RADIOTHERAPIE bij borstkanker 2 RADIOTHERAPIE bij borstkanker Geconfronteerd worden met borstkanker brengt veel vragen en onzekerheden met zich mee. Via deze brochure proberen we u alvast een zo goed mogelijk

Nadere informatie

RADIOTHERAPIE bij borstkanker

RADIOTHERAPIE bij borstkanker RADIOTHERAPIE bij borstkanker 2 RADIOTHERAPIE bij borstkanker Geconfronteerd worden met borstkanker brengt veel vragen en onzekerheden met zich mee. Via deze brochure proberen we u alvast een zo goed mogelijk

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Adviezen bij borstbestraling. Centrum voor oncologie Radiotherapie

Patiënteninformatie. Adviezen bij borstbestraling. Centrum voor oncologie Radiotherapie Patiënteninformatie Adviezen bij borstbestraling Centrum voor oncologie Radiotherapie Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Adviezen bij borstbestraling... 3 Huidreacties... 3 Sliklast... 5 Vochtopstapeling

Nadere informatie

HUIDREACTIES. bij radiotherapie

HUIDREACTIES. bij radiotherapie HUIDREACTIES bij radiotherapie HUIDREACTIES bij radiotherapie Het is heel normaal dat uw huid reageert op bestraling. De mate waarin uw huid reageert, hangt af van een aantal factoren: het soort stralen,

Nadere informatie

Radiotherapie bij (voorstadium van) borstkanker

Radiotherapie bij (voorstadium van) borstkanker Radiotherapie Radiotherapie bij (voorstadium van) borstkanker Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u borstkanker of een voor stadium van borstkanker (DCIS) vastgesteld. U bent voor de bestralingsbehandeling

Nadere informatie

Inhoud. Welkom...2. Wat is radiotherapie?...3. Verloop van de behandeling...4. Nevenwerkingen...7. Praktische tips...8. Sociale dienst...

Inhoud. Welkom...2. Wat is radiotherapie?...3. Verloop van de behandeling...4. Nevenwerkingen...7. Praktische tips...8. Sociale dienst... Inhoud Welkom...2 Wat is radiotherapie?...3 Verloop van de behandeling...4 Nevenwerkingen...7 Praktische tips...8 Sociale dienst...9 Quality of life...10 Praktische inlichtingen...11 Administratieve inlichtingen...12

Nadere informatie

Radiotherapie. Radiotherapie bij borstkanker

Radiotherapie. Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u borstkanker vastgesteld. U bent voor de bestralingsbehandeling verwezen naar de afdeling Radiotherapie

Nadere informatie

Huidzorg bij borstbestraling

Huidzorg bij borstbestraling Huidzorg bij borstbestraling Beste patiënt Zoals u al gelezen hebt in de algemene informatiebrochure van de dienst radiotherapie kunt er bij de bestraling van de borst nevenwerkingen optreden op de huid.

Nadere informatie

Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell

Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell Techniek tot nu toe Conventionele simulatie Virtuele simulatie Techniek voor okselbestraling Klier levels I III Plexus brachialis

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Adviezen bij thoraxwandbestraling. Centrum voor oncologie Radiotherapie

Patiënteninformatie. Adviezen bij thoraxwandbestraling. Centrum voor oncologie Radiotherapie Patiënteninformatie Adviezen bij thoraxwandbestraling Centrum voor oncologie Radiotherapie Inhoud Inleiding... 4 Adviezen bij thoraxwandbestraling... 4 Huidreacties... 4 Sliklast... 6 Vermoeidheid...

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Afinitor SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Afinitor SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Afinitor Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van uw behandeling voor nierkanker heeft uw arts het geneesmiddel Afinitor voorgeschreven.

Nadere informatie

Adjuvante systeemtherapie Patiënte: DM type 2

Adjuvante systeemtherapie Patiënte: DM type 2 Take home messages Een 59 jarige vrouw met mammacarcinoom en diabetes. An Reyners Internist-oncoloog UMCG Kankerbehandeling: houd rekening met bijwerkingen op korte en langere termijn Stem af wie waarvoor

Nadere informatie

Belgische Vereniging der Podologen Association Belge des Podologues Belgische Vereinigung der Podologen Delemarre Yaswanti

Belgische Vereniging der Podologen Association Belge des Podologues Belgische Vereinigung der Podologen Delemarre Yaswanti BVP - ABP Belgische Vereniging der Podologen Association Belge des Podologues Belgische Vereinigung der Podologen Delemarre Yaswanti ONCOLOGISCHE VOET INHOUD Wat zien we Bijwerkingen kankerbehandelingen

Nadere informatie

Radiotherapie bij het gemetastaseerd niercelcarcinoom. Dr Nathalie Meireson Universitaire Radiotherapie Antwerpen 28/02/2013

Radiotherapie bij het gemetastaseerd niercelcarcinoom. Dr Nathalie Meireson Universitaire Radiotherapie Antwerpen 28/02/2013 Radiotherapie bij het gemetastaseerd niercelcarcinoom Dr Nathalie Meireson Universitaire Radiotherapie Antwerpen 28/02/2013 inleiding casus heden toekomst radiotherapie en new drugs Inleiding Wat doet

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Tarceva SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Tarceva SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Tarceva Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van de behandeling tegen longkanker heeft uw arts een behandeling met Tarceva voorgeschreven.

Nadere informatie

Protonen Radiotherapie Een innovatie binnen handbereik

Protonen Radiotherapie Een innovatie binnen handbereik Protonen Radiotherapie Een innovatie binnen handbereik Symposium ter gelegenheid van de opening van het UMC Groningen Cancer Center Hans Langendijk Afdeling Radiotherapie UMCG Groningen Inleiding INLEIDING

Nadere informatie

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Iressa SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Iressa SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Iressa Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van de behandeling tegen longkanker heeft uw arts een behandeling met Iressa voorgeschreven.

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Adviezen bij huidbestraling. Centrum voor oncologie Radiotherapie

Patiënteninformatie. Adviezen bij huidbestraling. Centrum voor oncologie Radiotherapie Patiënteninformatie Adviezen bij huidbestraling Centrum voor oncologie Radiotherapie Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Adviezen bij huidbestraling... 4 Huidreacties... 4 Vermoeidheid... 6 Tot slot...

Nadere informatie

Echte laserontharing voor blijvende resultaten

Echte laserontharing voor blijvende resultaten PRODUCT TITEL: Rio Salon Laser Haar Verwijdering SLAGZIN: Echte laserontharing voor blijvende resultaten PRODUCT FUNCTIES: Behandelt individuele haren. Klinisch bewezen permanente haarvermindering. Vernietigt

Nadere informatie

U of uw kind heeft een. atopisch eczeem FONDATION RECHERCHE ET ÉDUCATION RECHERCHE ET ÉDUCATION

U of uw kind heeft een. atopisch eczeem FONDATION RECHERCHE ET ÉDUCATION RECHERCHE ET ÉDUCATION U of uw kind heeft een atopisch eczeem FONATION FONATION RECHERCHE ET ÉUCATION RECHERCHE ET ÉUCATION PO-SCORA Een droge huid Rode en ontstoken vlekken Opstoot Opstoot Een evolutie met opstoten Eczeemvrije

Nadere informatie

U of uw kind heeft een. atopisch eczeem FONDATION RECHERCHE ET ÉDUCATION

U of uw kind heeft een. atopisch eczeem FONDATION RECHERCHE ET ÉDUCATION U of uw kind heeft een atopisch eczeem FONATION FONATION RECHERCHE ET ÉUCATION RECHERCHE ET ÉUCATION Atopisch eczeem is... PO-SCORA Atopisch eczeem is... Een droge huid Rode en ontstoken vlekken Een evolutie

Nadere informatie

Radiotherapie bij borstkanker

Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie bij borstkanker In deze folder leest u meer over bestraling bij de behandeling van borstkanker. Deze informatie ontvangt u als aanvulling op de algemene informatie over radiotherapie. Uw

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Sutent SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Sutent SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Sutent Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van uw behandeling voor gevorderde niercelkanker heeft uw arts het geneesmiddel Sutent

Nadere informatie

Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen?

Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen? Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen? Liesbeth Boersma, radiotherapeut oncoloog, MAASTRO clinic / MUMC Inhoud Waarom en wanneer radiotherapie, hoe vaak? Bijwerkingen

Nadere informatie

Rio Salon Laser X 20 Scanning Hair Remover

Rio Salon Laser X 20 Scanning Hair Remover PRODUCT TITEL: SLAGZIN: Rio Salon Laser X 20 Scanning Hair Remover Laser haar verwijdering met blijvende resultaten resultaten PRODUCT FUNCTIES: Twee behandelings wijzen, een voor behandeling van individuele

Nadere informatie

INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V.

INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V. INCONTINENCE - ASSOCIATED DERMATITIS ( I A D) Edwige Strippe Wondconsulente Q Care woundservices B.V. Studie* 1452 verpleegkundigen 5 Europese landen 20 foto's ( normale huid, decubitus, IAD, combinaties)

Nadere informatie

Wat is Erbitux? Door zijn gerichte werking heeft deze therapie minder nevenwerkingen tov chemotherapie.

Wat is Erbitux? Door zijn gerichte werking heeft deze therapie minder nevenwerkingen tov chemotherapie. THERAPIE: ERBITUX Wat is Erbitux? Erbitux is een doelgerichte therapie(targeted therapy). De werkzame stof in Erbitux, Cetuximab, is een monoklonaal antilichaam. Cetuximab bindt zich aan de epidermale

Nadere informatie

Janneke Horn. Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals

Janneke Horn. Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals Janneke Horn Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals Martien Limburg Destijds Established Clinical Investigator Nederlandse Hartstichting Janneke Horn 1994 Artsexamen, cum

Nadere informatie

Nieuwe inzichten in pathogenese en recente ontwikkelingen in de behandeling van orale mucositis bij kankerpatienten

Nieuwe inzichten in pathogenese en recente ontwikkelingen in de behandeling van orale mucositis bij kankerpatienten Nieuwe inzichten in pathogenese en recente ontwikkelingen in de behandeling van orale mucositis bij kankerpatienten Marie-Thérèse GENOT, MD, DDS Institut Jules Bordet Bruxelles, Belgium 1 Origineel pathobiologisch

Nadere informatie

Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom?

Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom? Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom? Prof. dr. D. Van den Weyngaert UZA / ZNA Middelheim Symposium Hoofd en Hals kanker - Erica Algemeen Ziekenhuis Campus Geel - 21 september

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Tyverb SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Tyverb SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Tyverb Patiënteninformatie doelgerichte therapie Dosis en toediening Tyverb is beschikbaar in tabletten van 250 mg. De aanbevolen dosis volgens voorschrift

Nadere informatie

Huidzorg tijdens en na radiotherapie Anno 2017, eindelijk consensus?

Huidzorg tijdens en na radiotherapie Anno 2017, eindelijk consensus? Huidzorg tijdens en na radiotherapie Anno 2017, eindelijk consensus? Heleen Lintz-Luidens, verpleegkundig consulent radiotherapie No conflict of interest Wat is radiotherapie? Radiotherapie is een behandeling

Nadere informatie

Preventie en behandeling van smetten

Preventie en behandeling van smetten WONDZORG Preventie en behandeling van smetten ADVIES Preventie en behandeling van smetten Deze folder bevat informatie over het voorkomen en behandelen van smetten in de grote huidplooien. U leest wat

Nadere informatie

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee?

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? Prof. dr Jolanda de Vries Hoogleraar Kwaliteit van leven in de medische setting GZ-psycholoog en Medisch manager afdeling medische psychologie St Elisabeth ziekenhuis

Nadere informatie

Stage-opdracht deskundigheidsbevordering

Stage-opdracht deskundigheidsbevordering Stage-opdracht deskundigheidsbevordering Naam: Marthe Verwater Studentnummer:09011129 Klas: HDT 2 Inhoudsopgave: 1.Voorbereiding... Blz.3 2.Literatuurstudie...... Blz.4 3.Verslag... Blz.8 2 Stage opdracht

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Adviezen bij borstkasbestraling

Patiënteninformatie. Adviezen bij borstkasbestraling Patiënteninformatie Adviezen bij borstkasbestraling Inhoud Inleiding... 3 Adviezen bij borstkasbestraling... 3 Sliklast... 3 Prikkelhoest en verhoogde slijmproductie... 4 Vermoeidheid... 4 Huidreacties...

Nadere informatie

Bestraling bij borstkanker

Bestraling bij borstkanker Bestraling bij borstkanker i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n 2 Bestraling bij borstkanker B e s t r a l i n g b i j b o r s tkanker 3 Inleiding 5 Mogelijke reacties van het lichaam op de bestralingsbehandeling

Nadere informatie

Behandelwijzer Locatie Deventer. Bestralingsbehandeling. Huidtumoren

Behandelwijzer Locatie Deventer. Bestralingsbehandeling. Huidtumoren Behandelwijzer Locatie Deventer Bestralingsbehandeling Huidtumoren Inhoudsopgave 3.1 Inleiding 3 3.2 Uw eerste bezoek 4 3.3 De voorbereiding 6 3.4 De bestraling 8 3.5 Bijwerkingen 10 3.6 Huidverzorgingsadviezen

Nadere informatie

Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands

Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands Maagcarcinoom Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands Inhoud Therapie Systemisch Gericht op klachten Nieuwe ontwikkelingen/toekomst Epidemiologie Verschil Europa en Noord-Amerika vs Azië,

Nadere informatie

Bestraling bij borstkanker

Bestraling bij borstkanker Bestraling bij borstkanker informatie voor patiënten INLEIDING 3 MOGELIJKE REACTIES VAN HET LICHAAM OP DE BESTRALINGSBEHANDELING 4 DE HUID 5 Aanbevelingen SLIKLAST 9 Aanbevelingen VERMOEIDHEID 10 Aanbevelingen

Nadere informatie

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Therapie: Erbitux

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Therapie: Erbitux SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Therapie: Erbitux Inhoud Wat is Erbitux Hoe wordt Erbitux toegediend? Wat is belangrijk om te weten als u Erbitux krijgt toegediend? Huid reacties Enkele raadgevingen Duur

Nadere informatie

Behandelwijzer Locatie Deventer. Bestralingsbehandeling. Huidtumoren

Behandelwijzer Locatie Deventer. Bestralingsbehandeling. Huidtumoren Behandelwijzer Locatie Deventer Bestralingsbehandeling Huidtumoren 2 Behandelwijzer locatie Deventer Inhoudsopgave 3.1 Inleiding 4 3.2 Uw eerste bezoek 5 3.3 De voorbereiding 6 3.4 De bestraling 9 3.5

Nadere informatie

Technologie voor Gezondheid bijeenkomst. Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft. Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie

Technologie voor Gezondheid bijeenkomst. Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft. Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie Technologie voor Gezondheid bijeenkomst Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie Borstkanker 1 op de 7 ~17.000/jaar in NL 1907 Halsted radicale mastectomie = amputatie

Nadere informatie

Kisqali - Ribociclib

Kisqali - Ribociclib Kisqali - Ribociclib Product informatie fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

Multidisciplinaire aanpak van radiotherapeutische wonden: pijnbestrijding, protocols en praktijk. Epidermis. Radiotherapie en de huid

Multidisciplinaire aanpak van radiotherapeutische wonden: pijnbestrijding, protocols en praktijk. Epidermis. Radiotherapie en de huid Struktuur van de huid Multidisciplinaire aanpak van radiotherapeutische wonden: pijnbestrijding, protocols en praktijk de huid bestaat uit: epidermis dermis hypodermis de huid omvat: vasculaire strukturen

Nadere informatie

Snelle mutatiescreening bij borstkanker. Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht

Snelle mutatiescreening bij borstkanker. Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht Snelle mutatiescreening bij borstkanker Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht Erfelijke borstkanker Tenminste 5% van de patiënten met mammacarcinoom Dominante overerving Oorzaak:

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

Incontinentie geassocieerde dermatitis

Incontinentie geassocieerde dermatitis Incontinentie geassocieerde dermatitis Hoe behandelen? GezondheidsZorg met een Ziel Inhoud 1 Doel 2 Differentiatie 3 IAD versus decubitus 4 Huidbeoordeling 5 Preventie 6 Behandeling 7 Aandachtspunten 8

Nadere informatie

De registratie van ziekteprogressie, toxiciteit en kwaliteit van leven in de radiotherapie. Tomas Janssen Klinisch fysicus (i.

De registratie van ziekteprogressie, toxiciteit en kwaliteit van leven in de radiotherapie. Tomas Janssen Klinisch fysicus (i. De registratie van ziekteprogressie, toxiciteit en kwaliteit van leven in de radiotherapie Tomas Janssen Klinisch fysicus (i.o) Radiotherapie Overzicht Registratie? Hoezo? Project REBUS: 1. Toxiciteit

Nadere informatie

RADIOTHERAPIE bij hoofd- en halstumoren

RADIOTHERAPIE bij hoofd- en halstumoren RADIOTHERAPIE bij hoofd- en halstumoren RADIOTHERAPIE bij hoofd- en halstumoren Geconfronteerd worden met kanker brengt vaak veel vragen met zich mee. Via deze brochure proberen we u alvast een zo goed

Nadere informatie

Laserhaar verwijdering voor permenente haarvermindering

Laserhaar verwijdering voor permenente haarvermindering Typ nr 5019487083050 Type nr 5019487083050 LAHC5 PRODUCT TITEL: Rio Salon Laser X60 Scanning haar verwijderaar SLAGZIN: Laserhaar verwijdering voor permenente haarvermindering Verwijdert 60 haartjes tegelijk

Nadere informatie

De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties

De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties Postoperatieve wondinfecties? Hoe groot is het gevaar? 1 op 20 operaties leidt tot een postoperatieve wondinfecties Staphylococus aureus is de

Nadere informatie

12 e Post O.N.S. Meeting

12 e Post O.N.S. Meeting 12 e Post O.N.S. Meeting IMAGE GUIDED RADIO THERAPY BIJ LONGCARCINOOM Ted Goossens, MANP St. Jansgasthuis Weert RADIOTHERAPIE Hoog energetische stralen: versnelde elektrisch geladen deeltjes (elektronen)

Nadere informatie

Lasertherapie bij orale mucositis

Lasertherapie bij orale mucositis Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Lasertherapie bij orale mucositis Dienst kwaliteit E-mail: kwaliteit@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Jessa Ziekenhuis vzw

Nadere informatie

Lichaamshygiëne en huidverzorging Aandachtspunten en praktische tips

Lichaamshygiëne en huidverzorging Aandachtspunten en praktische tips Lichaamshygiëne en huidverzorging Aandachtspunten en praktische tips Lut Jenkins, patiëntenacademie 16 mei 2011 1 1 Dagelijkse hygiëne en de huid? 2 2 Dagelijkse hygiëne Indien te agressief: beschadiging

Nadere informatie

Lasertherapie (bij orale mucositis)

Lasertherapie (bij orale mucositis) HHZH/INF/090.03 h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46 www.hhzhlier.be Patiënteninformatie Lasertherapie (bij orale mucositis) Voorwoord Orale mucositis is

Nadere informatie

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Scheurwonden (skin tears)

Patiënteninformatie. Scheurwonden (skin tears) Patiënteninformatie Scheurwonden (skin tears) Inhoud Scheurwonden (skin tears)... 1 Ontstaan van scheurwonden... 3 Preventie van scheurwonden... 4 Behandeling van scheurwonden... 5 Complicaties... 6 Bloeding...

Nadere informatie

LASERTHERAPIE VOOR DE BEHANDELING VAN ORALE MUCOSITIS

LASERTHERAPIE VOOR DE BEHANDELING VAN ORALE MUCOSITIS LASERTHERAPIE VOOR DE BEHANDELING VAN ORALE MUCOSITIS KANKERCENTRUM Onco_alg_006 WAT VINDT U TERUG IN DEZE BROCHURE 01 Wat is orale mucositis? 3 02 Wat is de oorzaak van orale mucositis? 4 03 Wie heeft

Nadere informatie

INFOBROCHURE Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie - Route 980

INFOBROCHURE Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie - Route 980 INFOBROCHURE Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie - Route 980 JE AFSPRAKEN Simulatie... dag... /... /... Gelieve je aan te melden aan de inschrijvingskiosken. Daarna dient u door te gaan naar secretariaat

Nadere informatie

Afdeling Radiotherapie, locatie AZU. Radiotherapie bij borstkanker

Afdeling Radiotherapie, locatie AZU. Radiotherapie bij borstkanker Afdeling Radiotherapie, locatie AZU Deze folder bevat specifieke informatie over de bijwerkingen van bestraling van patiënten met borstkanker. Deze informatie is een aanvulling op de algemene informatie

Nadere informatie

Genitale psoriasis Radboud universitair medisch centrum

Genitale psoriasis Radboud universitair medisch centrum Genitale psoriasis Genitale psoriasis: een verborgen huidaandoening Psoriasis Psoriasis is een veel voorkomende, niet-besmettelijke huidaandoening met scherp begrensde, schilferende, rode plekken. Ongeveer

Nadere informatie

Lasertherapie (bij orale mucositis)

Lasertherapie (bij orale mucositis) HHZH/INF/090.03(0115) Patiënteninformatie Lasertherapie (bij orale mucositis) een hart voor zorg Welkom Orale mucositis is een ontsteking van het mondslijmvlies die vooral voorkomt bij patiënten die behandeld

Nadere informatie

mellinn650 mellinn650

mellinn650 mellinn650 preventie & behandeling van orale mucositis INFORMATIE VOOR SPECIALISTEN INHOUDSOPGAVE 3 INLEIDING 5 OVER ORALE MUCOSITIS 6 OVER DE MELLINN650 8 OVER DE WERKING VAN DE MELLINN650 9 OVER BEWIJSVOERING &

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Preventie en behandeling van smetten (intertrigo)

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Preventie en behandeling van smetten (intertrigo) Preventie en behandeling van smetten (intertrigo) PREVENTIE EN BEHANDELING VAN SMETTEN (INTERTRIGO) INLEIDING Inleiding Deze folder bevat informatie over het voorkomen en behandelen van smetten in de grote

Nadere informatie

Gerandomiseerd onderzoek naar het effect op terugkeer naar werk met lichttherapie / magnetische veld therapie en coaching bij werknemers met burnout

Gerandomiseerd onderzoek naar het effect op terugkeer naar werk met lichttherapie / magnetische veld therapie en coaching bij werknemers met burnout Gerandomiseerd onderzoek naar het effect op terugkeer naar werk met lichttherapie / magnetische veld therapie en coaching bij werknemers met burnout Toine Schoutens 1,2 Monique H.W. Frings-Dresen 1 Karen

Nadere informatie

Bijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie

Bijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie Bijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie Marion Zimmerman Verpleegkundig specialist longkanker Onderwerpen Tki s, Immunotherpie, voor wie? Bijwerkingen

Nadere informatie

Desiree van den Hurk Verpleegkundig specialist longoncologie UMC st.radboud Nijmegen

Desiree van den Hurk Verpleegkundig specialist longoncologie UMC st.radboud Nijmegen 10 e Post O.N.S. Meeting Desiree van den Hurk Verpleegkundig specialist longoncologie UMC st.radboud Nijmegen Keeping patients safe Veiligheid bij radiotherapie en combinatietherapie Rol radiotherapie

Nadere informatie

Oncologie/0142 RADIOTHERAPIE (BESTRALING)

Oncologie/0142 RADIOTHERAPIE (BESTRALING) Oncologie/0142 RADIOTHERAPIE (BESTRALING) Deze informatiebrochure is bestemd voor mensen die bestraling moeten krijgen. We geven u een antwoord op volgende vragen: 1. Wat is radiotherapie? 2. Hoe wordt

Nadere informatie

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan?

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vrije Universiteit Afdeling Klinische Psychologie VUmc / Cancer Center Amsterdam Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde

Nadere informatie

Uw therapie: Cetuximab (Erbitux ) informatie voor patiënten

Uw therapie: Cetuximab (Erbitux ) informatie voor patiënten Uw therapie: Cetuximab (Erbitux ) informatie voor patiënten In dit boekje vindt u specifieke informatie over uw therapie Cetuximab (Erbitux ), het verloop van de therapie en de mogelijke nevenwerkingen.

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Sinds enkele decennia is de acute zorg voor brandwondenpatiënten verbeterd, hetgeen heeft geresulteerd in een reductie van de mortaliteit na verbranding, met name van patiënten

Nadere informatie

Brussel, Mei 8-2012. Historiek; spin off Reskin Medical NV en Hogeschool Gent (TO²C)

Brussel, Mei 8-2012. Historiek; spin off Reskin Medical NV en Hogeschool Gent (TO²C) Nieuwe innovatieve verbanden ter preventie en zorg van bedreigende huidletsels bij ouderlingen Brussel, Mei 8-2012 Inhoud Historiek; spin off Reskin Medical NV en Hogeschool Gent (TO²C) Indicaties van

Nadere informatie

Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie?

Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie? Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie? Frederieke van Duijnhoven, chirurg-oncoloog Marie-Jeanne Vrancken Peeters, principal investigator MICRA studie 1 GEEN DISCLOSURES 2 NEOADJUVANTE SYSTEMISCHE

Nadere informatie

Informatiebrochure Lymfoedeem voor patiënten

Informatiebrochure Lymfoedeem voor patiënten Informatiebrochure Lymfoedeem voor patiënten Inhoud Lymfoedeem... 3 1 Omschrijving... 3 2 Preventieve maatregelen tijdens lymfoedeem... 4 2.1 Probeer infecties aan hand en arm te voorkomen... 4 2.2 Advies...

Nadere informatie

Tarceva - Erlotinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Tarceva - Erlotinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Tarceva - Erlotinib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

Spruw. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar

Spruw. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar Spruw Moeder en Kind Centrum Beter voor elkaar 2 Wat is spruw? Spruw is een schimmelinfectie (candida albicans) die ontstaat door een verminderde weerstand als gevolg van o.a. ziekte, vermoeidheid, zwangerschap

Nadere informatie

Impact op de Praktijk.

Impact op de Praktijk. Kosten en Inkomsten: Impact op de Praktijk. Prof. Dr. Yolande Lievens UZ Leuven Dienst Gezwelziekten - Radiotherapie structuur van de voordracht KOSTEN INKOMSTEN EFFECTEN FINANCIEEL EQUILIBRIUM medische

Nadere informatie

BeMind studie: Mindfulness bij kanker

BeMind studie: Mindfulness bij kanker BeMind studie: Mindfulness bij kanker Een vergelijking tussen online en face to face mindfulness versus standaardzorg Prof. Dr. A.E.M. Speckens, Radboud UMC en Dr. M. van der Lee, Helen Dowling Instituut

Nadere informatie

INTERVENTIONELE RADIOLOGISCHE BEHANDELINGEN

INTERVENTIONELE RADIOLOGISCHE BEHANDELINGEN 24 wij aan werken zo WIN-WIN WARME EN SAMENWERKINGS- BETROKKEN VERBANDEN ZORG Jessa en ZOL werken samen voor INTERVENTIONELE RADIOLOGISCHE BEHANDELINGEN Het Jessa Ziekenhuis en het Ziekenhuis Oost-Limburg

Nadere informatie

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)

Nadere informatie

Dr. Vibeke Kruse. Coördinator Kankercentrum UZ Gent. 7 juni 2018

Dr. Vibeke Kruse. Coördinator Kankercentrum UZ Gent. 7 juni 2018 Dr. Vibeke Kruse Coördinator Kankercentrum UZ Gent 7 juni 2018 Programma: 18 uur: Onthaal met broodjes 18.30-20.15 uur: Inleiding en workshops (aparte sessies voor patiënten/naasten en zorgverleners) 20.15-21.15

Nadere informatie

Datum: 18 juni 2013 Uitgebracht aan: SKGZ Zorgvorm: Geneeskundige zorg. Onderstaand de volledige uitspraak

Datum: 18 juni 2013 Uitgebracht aan: SKGZ Zorgvorm: Geneeskundige zorg. Onderstaand de volledige uitspraak Onderwerp: Samenvatting: Soort uitspraak: Radiotherapie bij Ledderhose Radiotherapie bij de ziekte van Ledderhose voldoet niet aan het criterium stand van de wetenschap en praktijk en kan niet vergoed

Nadere informatie

ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN

ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN NEDERLANDSE VERENIGING voor ONCOLOGIE ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN De Oncologiedagen worden georganiseerd door: NVvO, NKI-AVL en ERASMUS MC 1. Larynx- en hypofarynxafwijkingen 09-05-1970 2. Hormonen en

Nadere informatie

Radiotherapie voor Gynaecologische tumoren. Dr. Remi A. Nout

Radiotherapie voor Gynaecologische tumoren. Dr. Remi A. Nout Radiotherapie voor Gynaecologische tumoren Dr. Remi A. Nout Radiotherapeut oncoloog LUMC r.a.nout@lumc.nl Overzicht Inleiding radiotherapie Update ontwikkelingen Lopende studies (Na)zorg Focus op cervixcarcinoom

Nadere informatie

Jeugdpuistjes en steenpuisten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Jeugdpuistjes en steenpuisten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Jeugdpuistjes en steenpuisten Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Jeugdpuistjes (acne) 3 Klachten en symptomen 3 Oorzaken 3 Wanneer arts raadplegen

Nadere informatie

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014 Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)

Nadere informatie

Lonsurf trifluridine/tipiracil

Lonsurf trifluridine/tipiracil Lonsurf trifluridine/tipiracil Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken

Nadere informatie

Workshop de oudere huid. Henri Post MA-ANP Wond Expertisecentrum Evean Willem Masker Sales/productspecialist BiologiQ

Workshop de oudere huid. Henri Post MA-ANP Wond Expertisecentrum Evean Willem Masker Sales/productspecialist BiologiQ Workshop de oudere huid Henri Post MA-ANP Wond Expertisecentrum Evean Willem Masker Sales/productspecialist BiologiQ Skin tears Skin tears is een scheurwond bij ouderen die ontstaat door frictie en/of

Nadere informatie

Aanwijzingen voor patiënten met een wondhechting. Patiënteninformatie

Aanwijzingen voor patiënten met een wondhechting. Patiënteninformatie Aanwijzingen voor patiënten met een wondhechting Patiënteninformatie Inhoudstafel 1. Anamnese... 3 1.1. Wanneer?... 3 1.2. Soort letsel? (bekeken door arts en verpleegkundige)... 3 1.3. Tetanusvaccinatie?...

Nadere informatie

postoperatieve wondzorg na borstchirurgie

postoperatieve wondzorg na borstchirurgie Documentatie Informatiebrochure voor de thuisverpleegkundigen: postoperatieve wondzorg na borstchirurgie Toepassingsgebied Borstkliniek Informatiebrochure voor de thuisverpleegkundige: postoperatieve wondzorg

Nadere informatie

Dermatologie. Huidproblemen na transplantatie

Dermatologie. Huidproblemen na transplantatie Dermatologie Huidproblemen na transplantatie Dermatologie Als u getransplanteerd bent, gebruikt u medicijnen om afstoting van het nieuwe orgaan te voorkomen. Door deze medicijnen vermindert de natuurlijke

Nadere informatie

Cabometyx - Cabozantinib

Cabometyx - Cabozantinib Cabometyx - Cabozantinib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

Dermatologie. Patiënteninformatie. Psoriasis. Schubbenziekte. Slingeland Ziekenhuis

Dermatologie. Patiënteninformatie. Psoriasis. Schubbenziekte. Slingeland Ziekenhuis Dermatologie Psoriasis i Patiënteninformatie Schubbenziekte Slingeland Ziekenhuis Wat is psoriasis? Psoriasis is een huidziekte met rode plekken en witte schilfers. U kunt deze plekken op uw hele lichaam

Nadere informatie

Gebruik van een poortkatheter

Gebruik van een poortkatheter Gebruik van een poortkatheter Inhoud 1. Waarom heb ik een poortkatheter nodig? 2. Wat is een poortkatheter? 3. Hoe gebeurt de plaatsing van een poortkatheter? 4. Het gebruik van een poortkatheter 4.1.

Nadere informatie

Oncologische zorg bij ouderen

Oncologische zorg bij ouderen Oncologische zorg bij ouderen Balanceren tussen over- en onderbehandeling Johanneke Portielje, HagaZiekenhuis Kring ouderenzorg AMC & partners 12 juni 2013 mamma carcinoom

Nadere informatie