Raken aan je kernwaarden

Transcriptie

1 Raken aan je kernwaarden Benedictijnse uitdagingen voor professioneel handelen Prof. Dr. Thomas Quartier Nijmegen / Leuven / Rome Jezelf veranderen transformatie Intervisie is bewust veranderen. Het is een vorm van deskundigheidsbevordering, waarbij professionals een beroep doen op hun collega s of vakgenoten om inzicht te krijgen in werk gerelateerde vraagstukken (Praktijkboek intervisie, 17) -Welke houding hoort bij een transformatie? -Welke handelingen worden samen verricht? -Welke inhoudelijke maatstaven gelden? 1

2 Raken aan je kernwaarden 1 Luisteren 2 Beraad 3 Rituele houding 4 Structuur aanbrengen 5 Betekenis zoeken 6 Benedictijnse uitdagingen i 1 Luisteren: monastiek Regula Benedicti (6 e eeuw) Luister, mijn zoon, naar de richtlijnen van uw meester, en neig het oor van uw hart: aanvaard gewillig de vermaningen van uw liefdevolle vader en breng ze metterdaad ten uitvoer (RB Prol, 1) -Wie zijn zoon en meester? -Wat zijn vermaningen? -Wat betekent ten uitvoer brengen? 2

3 1 Luisteren: organisatie Openheid Diepgang Daadkracht Elementen Waarde Meester Autoriteit Openheid Vermaning Inhoud Diepgang Uitvoer Praktijk Daadkracht 2 Beraad: monastiek Regula Benedicti (6 e eeuw) Telkens als er in het klooster iets belangrijks gebeuren moet, roept de abt de hele gemeente bijeen en zegt dan zelf waarover het gaat. [ ] De reden nu waarom wij hebben vastgesteld, dat allen voor het beraad bijeengeroepen moeten worden, is, dat de Heer vaak aan een jongere openbaart wat het beste is. Intussen moeten de broeders hun raad geven in alle nederigheid en onderdanigheid, en mogen zij hun eigen inzichten niet hardnekkig verdedigen. De beslissing blijft veeleer aan het oordeel van de abt voorbehouden [ ] (RB 3, 1-5) 3

4 2 Beraad: organisatie Bescheidenheid Respect Verantwoordelijkheid Elementen Waarde Persoonlijk Open in het eigen standpunt Bescheidenheid Interpersoonlijk Gericht op elkaars inzicht Respect Transpersoonlijk Ontvankelijk voor een hoger doel Verantwoordelijkheid 3 Een rituele houding Focus aandacht richtsnoer Hoe kan de intervisie een helpen om te focussen? Hoe kan de intervisie de aandacht verhogen? Hoe kan de intervisie een richtsnoer worden? Door handelingen te ritualiseren onderscheiden ze zich van functionele mechanismes en krijgen een symbolische structuur en betekenis (Quartier 2013) 4

5 3 Een rituele houding: structuur en betekenis Rituele dimensies Dimensie Concreet Structuur intern Structuur extern Betekenis intern Intervisie is geordend: heeft structuur Intervisie is ordenend: geeft structuur Intervisie is veilig: herkenbaar Gesprekken ensceneren Processen markeren Vertrouwen scheppen Betekenis Intervisie is uitdagend: verwijzend Uitdagingen toelaten extern 4 Structuur aanbrengen Overgangen Arnold van Gennep: Les rites de passage (1909) Scheiding Transformatie Integratie Intervisie vraagt om aandacht. De facilitator zorgt ervoor dat iedereen zijn werk achter zich heeft gelaten op het moment dat intervisie begint (Praktijkboek Intervisie, 61) Rondje bijpraten Niet wegrennen Samen de overgang serieus nemen en ervaarbaar maken 5

6 5 Betekenis zoeken Symbolen Clifford Geertz: Interpretation of Culture (1973) Symbolen zijn elementen in het dagelijks leven die boven het functionele uitstijgen en meer betekenen dan op het eerste gezicht lijkt De casusinbrenger ontdekt nieuwe verbanden tussen zijn handelen als professional en zijn dieper gelegen opvattingen, waarden en eigenschappen (Praktijkboek Intervisie, 50) Samen op zoek gaan naar de symbolische dimensie van werksituaties 6 Benedictijnse uitdagingen Waarde Reflectie Openheid - Hoe kan ik door goede planning de open staan? - Hoe kan de groep de deelnemers openen? Diepgang - Wat kan ik met anderen delen? - Wat kan de groep aan de ervaringen van de deelnemers toevoegen? Daadkracht - Waar pak ik vanuit de intervisie de koe bij de horens? - Waar kan de groep ruimte voor praktijk bieden? Bescheidenheid - Wanneer neem ik mezelf te serieus? - Wanneer moeten de groepsleden elkaar corrigeren? Respect - Waarom accepteer ik soms geen stem van buiten mezelf? - Waarom moet in de groep aan wederzijds respect worden gewerkt? Verantwoordelijkheid Welke verantwoordelijkheid ben ik als individu en zijn wij als groep bereid te nemen? Waar raken we aan ultieme waarden die niet ter discussie staan en heilig zijn? 6

7 Raken aan je kernwaarden Men ontrafelt zijn aanpak en ontdekt aannames, overtuigingen, handelingsperspectieven en eigen gedragingen. Men leert daarvan en past vervolgens verbeteringen toe (Praktijkboek intervisie, 25) 7