Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Gemeente Terneuzen 2011 t/m 2015 Bijlagen behorend bij R012

Transcriptie

1 Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Gemeente Terneuzen 2011 t/m 2015 Bijlagen behorend bij R012 Gemeente Terneuzen Ontwerp VGRP V5977A0

2

3 A COPANY OF Stationspark 27c Postbus AA Goes +31 (0) Telefoon +31 (0) Fax info@goes.royalhaskoning.com Internet Arnhem KvK Documenttitel Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Gemeente Terneuzen 2011 t/m 2015 Subtitel Bijlagen behorend bij R012 Ontwerp VGRP Datum Projectnaam Projectnummer V5977A0 Opdrachtgever Gemeente Terneuzen Referentie Auteur(s) Collegiale toets Ing. S. Stout M. van Dijk, M.Sc Datum/paraaf.. Vrijgegeven door Ing. S. Stout Datum/paraaf..

4 INHOUDSOPGAVE Bijlagen: 1 Verklarende woordenlijst 2 Totstandkomingsprocedure VGRP gemeente Terneuzen 3 Relaties VGRP met andere overheden en plannen 4 Maatstaven en maatregelen 4.1 Toetsingsmethode 4.2 De toetsing 4.3 Bestaand gebied 4.4 Nieuw gebied 5 Stedelijk Waterplan Zeeuws-Vlaanderen 6 Grondwaterplan gemeente Terneuzen 7 Niet aangesloten bestaande bebouwing a Uitbreidingsplannen b Panden aan te sluiten op drukriolering c Panden waar ontheffing van de zorgplicht voor is verleend d Panden waar ontheffing van de zorgplicht dient te worden aangevraagd e Panden voorzien van IBA f Panden voorzien van verbeterde septictank g. Panden nog voorzien van IBA 8 Objecten riolering en stedelijk water a Riooloverstorten b Rioolgemalen c Bijzondere constructies 9 Aanlegjaren riolering a Totaal overzicht vrij vervalriolering b Overzicht persleidingen c Overzicht vacuumleidingen d Overzicht drainage 10 Maatregelen vrij-vervalriolen a Herstelmaatstaven t.b.v. bestaande riolering b Evaluatie kwaliteit beoordeelde riolering c Reinigen en inspecteren d Maatregelen riolering Wateroverlastlocaties 12 Kostenoverzicht 13 Reacties op het ontwerp VGRP (p.m.) Ontwerp VGRP i

5 A COMPANY OF Bijlage 1 Verklarende woordenlijst Ontwerp VGRP

6 AFKORTINGEN AWZI BBB Bob BRP CIW CUWVO CZV dwa GRP ha IBA MTR NAP poc Rioned STOWA VGRP VGS wrw WVO Afvalwaterzuiveringsinrichting Bergbezinkbassin Binnenonderkant van de buis Basisrioleringsplan Commissie Integraal Waterbeheer Commissie Uitvoering Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren Chemisch Zuurstofverbruik Droogweerafvoer Gemeentelijk Rioleringsplan Hectare Individuele Behandeling van Afvalwater Maximaal Toelaatbaar Risico (norm voor fysischchemische kwaliteit) Normaal Amsterdams Peil: het Nederlands standaard referentievlak voor de hoogteligging Pompovercapaciteit Stichting Platform Buitenriolering Nederland Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (kenniscentrum van regionale waterbeheerders in Nederland) Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Verbeterd gescheiden stelsel Werkgroep riolering West-Nederland Wet verontreiniging oppervlaktewateren Ontwerp VGRP - 1 -

7 TERMEN EN DEFINITIES Aansluitvergunning Afvalwater Afvalwaterstelsel Afvalwatersysteem Afvoer Afvoercapaciteit Basisinspanning Bemalingsgebied Bergbezinkbassin (BBB) Berging Debiet Droogweerafvoer (dwa) Dwa-stelsel Dynamische berging Vergunning die nodig is om te mogen lozen vanuit een rioleringtechnisch werk op een zuiveringstechnische werk. Deze vergunning wordt door de beheerder van het zuiveringstechnisch werk zoals een rwzi of riool-eindgemaal, afgegeven en bevat voorwaarden waaraan de lozer moet voldoen. Verontreinigd water dat wordt geloosd door huishoudens, bedrijven en instellingen. Stelsel via welke uitsluitend afvalwater wordt ingezameld en afgevoerd. Ook wel dwa-stelsel genoemd. Het geheel van rioleringstechnische en zuiveringstechnische werken. De hoeveelheid water die per tijdseenheid wegstroomt. De hoogste afvoer die een waterloop, riool of kunstwerk kan verwerken. Een theoretische referentiewaarde voor de vuilemissie, door de CUWVO beschreven en gedefinieerd middels de vuilemissie uit een referentiestelsel. Voor zowel bestaande als nieuwe stelsel zijn minimumwaarden voor een aantal karakteristieken, zoals berging, pompovercapaciteit en randvoorzieningen aangegeven. Een gebied dat door één rioolgemaal wordt bemalen. Bij drukriolering is dit het totale gebied dat op het systeem van pompputjes c.q. vacuümputten is aangesloten. Vuilreducerende randvoorziening met zowel een berging als een bezinkfunctie in de vorm van een bak. Nuttige inhoud van een rioolstelsel uitgedrukt in de nuttige inhoud (m³) dan wel gerelateerd aan het daarop aangesloten verhard oppervlak (mm). Het vloeistofvolume dat per tijdseenheid door een doorsnede stroomt. De hoeveelheid afvalwater die in droogweerperioden wordt afgevoerd (exclusief lekwater, zie aldaar). Stelsel via welke uitsluitend afvalwater wordt ingezameld en afgevoerd. Ook wel afvalwaterstelsel genoemd. De hoeveelheid water die boven het niveau van de laagste overstortdrempel onderweg is naar het rioolgemaal en ook kan worden afgevoerd door het rioolgemaal. Ontwerp VGRP - 2 -

8 Effluent Gemengd rioolstelsel Gescheiden stelsel Hemelwater Hemelwaterstelsel Hoofdrioolgemaal Huishoudelijk afvalwater Industrieel afvalwater Maaiveld Mechanische riolering Neerslag Nooduitlaat Optimalisatiestudie Overstort Overstorting Riolering Randvoorziening (Gedeeltelijk) gezuiverd water, uitstromend uit een AWZI Rioolstelsel waarbij afvalwater en regenwater door hetzelfde buizenstelsel worden ingezameld en afgevoerd. Rioolstelsel, waarbij afvalwater en regenwater door afzonderlijke buizenstelsel worden ingezameld. Het afvalwater wordt afgevoerd naar een AWZI, het regenwater wordt rechtstreeks afgevoerd naar het oppervlaktewater. Zie neerslag. Rioolstelsel waar uitsluitend hemelwater wordt ingezameld en afgevoerd (ook wel rwa-stelsel). Eindgemaal meestal in beheer en eigendom van een waterkwaliteitsbeheerder, via welke het rioolwater veelal wordt getransporteerd naar een AWZI. Afvalwater afkomstig van huishoudens. Afvalwater afkomstig van industrieën of bedrijven. De hoogte van het grondoppervlak. Rioleringssysteem waarbij door onderdruk (vacuümriolering) of overdruk (drukriolering) het afvalwater wordt ingezameld en getransporteerd. In het algemeen een vorm van een dwa stelsel (geen hemelwater). De waterdeeltjes, zowel vloeibaar als vast, die vanuit de atmosfeer het aardoppervlak bereikt. Voorziening voor het lozen van afvalwater bij calamiteiten. Studie waarmee het optimale pakket aan maatregelen binnen het afvalwatersysteem wordt bepaald tegen de laagst maatschappelijke kosten. Voorziening in riolering waardoor bij regen, het teveel aan rioolwater (hemelwater al of niet vermengd met afvalwater) dat niet in het stelsel wordt geborgen, kan worden geloosd op oppervlaktewater. Een onderbroken lozing uit een overstort. Het geheel aan voorzieningen (huis- en kolkaansluitingen, de rioolgemalen en de transportleidingen) bedoeld voor de inzameling en transport van afvalwater. Een tot de riolering behorende, op reductie van de vuilemissie gerichte, voorziening in of achter een rioolstelsel (veelal ter plaatse Ontwerp VGRP - 3 -

9 van een overstort). Regenweerrafvoer (rwa) Rioolstelsel Septictank TEWOR-toets Verbeterd gescheiden stelsel (VGS) Verhard oppervlak Verloren berging VIS-riool Vuilwaterstelsel Waterkwaliteitsspoor Water-op-straat Wateroverlast Het totale debiet dat bij regen door het rioolstelsel kan worden verwerkt (dus inclusief de droogweerafvoer). Stelsel van buizen waardoor afvalwater en voor zover van toepassing regenwater afgevoerd wordt. Een Septictank is een waterdichte bak waarop de binnenriolering van een huis is aangesloten. In de septische put worden de bezinkbare delen van de vloeistof gescheiden door de zwaartekracht. Een deel van de bezonken delen verteert, de rest wordt na verloop van tijd verwijderd. De vloeistof wordt meestal geloosd op het oppervlaktewater. Toets voor de beoordeling van effecten van riooloverstorten op het oppervlaktewater. De effecten worden uitgedrukt in een Teworscore van 0 tot 10 waarin de daling van het zuurstofgehalte en de duur van een onderschrijding van 3 mg/l is opgenomen. Een hoge score duidt op een knelpunt en een hoge prioriteit voor sanering. Gescheiden rioolstelsel waarbij het eerst afstromende en verontreinigde regenwater via een rioolgemaal wordt afgevoerd. Pas na vulling van de regenwaterriolering stort het relatief schone hemelwater over op oppervlaktewater. De vervuiling als gevolg van onjuiste afvoeren op het rwa stelsel wordt ook beperkt. Alle verhard oppervlakken, zoals bestrating, daken, kassen ect., waarvan het hemelwater wordt afgevoerd naar de riolering en /of oppervlaktewater. De berging in het rioolstelsel die niet beschikbaar is door de aanwezigheid van stagnant water. Vuilinsluitend riool. Riool waarbij het vuile water wordt ingesloten en niet meer tot overstorting kan komen. Een VIS-riool heeft een emissiereducerende werking (zie ook randvoorziening). Rioolstelsel voor de inzameling en het transport van huishoudelijken bedrijfsafvalwater, niet zijnde neerslag. Toetsing waarbij de kwaliteit van het oppervlaktewater als maat wordt gehanteerd. De effecten van riooloverstorten op de waterkwaliteit worden daarbij bepaald en de benodigde maatregelen om aan de gewenste waterkwaliteit te voldoen. Het verschijnsel waarbij enige tijd water op straat blijft staan ten gevolge van hevige regenval. Een niet direct levensbedreigende situatie veroorzaakt door extreme neerslag of hoge rivierafvoeren waarbij vernatting aan gebouwen, Ontwerp VGRP - 4 -

10 gewassen en bouwwerken. Watertoets Een integrale toets op alle van belang zijnde waterhuishoudkundige aspecten (naast veiligheid en wateroverlast ook waterkwaliteit en verdroging) waarna, afhankelijk van de locatie, een bestuurlijke afweging van toelaatbaar grondgebruik (bestemming) plaats vindt. Ontwerp VGRP - 5 -

11 A COMPANY OF Bijlage 2 Totstandkomingsprocedure VGRP gemeente Terneuzen Ontwerp VGRP

12 Figuur: Totstandkomingsprocedure verbreed gemeentelijk rioleringsplan van Terneuzen Opstellen of aanpassen gemeentelijk rioleringsplan? JA Onderzoek huidige situatie en verwachte ontwikkelingen Evaluatie doelen en maatregelen vorig plan Verkenning omgeving: Plannen Beleidsnotities Eisen en uitgangspunten Opstellen ontwerp VGRP: Doelen Strategieën Middelen Informatie uitwisseling met andere gemeentelijke sectoren en betrokken overheden Informatie overleg college en voorbereidende raad Afstemming met betrokken overheden Nee Instemming met ontwerp verbreed GRP? Ja B & W besluit vaststellen ontwerp GRP t.b.v. toetsing door Rijkswaterstaat, provincie en waterschap GRP opsturen naar RWS, provincie, Waterschap VROM-inspectie Reacties verwerken Definitief VGRP Voorstel B&W tot vaststellen verbreed GRP door Raad Vaststelling definitief VGRP door Raad Ontwerp VGRP - 1 -

13 Bijlage 3 Relaties VGRP met andere overheden en plannen Ontwerp VGRP

14 BIJLAGE 3; RELATIES VGRP MET ANDERE OVERHEDEN EN PLANNEN Het gemeentelijke afvalwaterbeleid heeft relaties met diverse andere overheidstaken, zowel op gemeentelijk niveau als op niveau van andere overheden. Deze relaties stellen eisen aan de riolering en aan de zorg voor de riolering. Dit is verwoord in diverse plannen. Het belangrijkste wettelijke kader en enkele samenwerkingsvormen in de waterketen worden in deze bijlage beschreven. Wet en regelgeving Beleidsnotities EU Kaderrichtlijn Water (KRW) Rijk Wet milieubeheer (Wm) Waterwet Wet bodembescherming (Wbb) Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken (Wgw) Eenduidige basisinspanning; nadere uitwerking van de definitie van de basisinspanning (CIW) Vierde nota waterhuishouding Nationaal Bestuursakkoord Water (Actueel) Waterbeheer 21 e eeuw Provincie Omgevingsplan Rioleringsbeleid in het buitengebied van Zeeland Overheidsinstantie Waterschap Scheldestromen Gemeente VGRP Stedelijk Waterplan Baggerplan Grondwaternota Peilenbesluit Beleidsnota afkoppelen verhard oppervlak Stedelijk Waterplan Zeeuws- Vlaanderen Nota riolering Afvalwaterakkoord OAS Europese Kaderrichtlijn Water De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is in december 2002 in werking getreden en zal op termijn een belangrijk deel van het waterbeheer gaan bepalen. De KRW is in principe van toepassing op alle oppervlaktewater en grondwater. Hoewel de naam KRW suggereert dat het slechts een kader stelt, is deze op sommige punten behoorlijk concreet, tot in detail uitgewerkt en dwingend. De belangrijkste doelen van de KRW zijn: Het harmoniseren van de Europese waterwetgeving die in de loop der jaren is ontstaan; Het beschermen van aquatische ecosystemen en terrestrische systemen die van water afhankelijk zijn; Het bevorderen van duurzaam gebruik van water door bescherming van beschikbare bronnen; Ontwerp VGRP - 1 -

15 Het bereiken van een goede toestand van oppervlaktewateren in 2015, bestaande uit de goede ecologische en chemische toestand; Het terugdringen van (de effecten van) lozingen; Het terugdringen van de gevolgen van overstroming en watertekorten. Het belangrijkste instrument van de KRW is het Stroomgebiedbeheerplan. Zorgplicht De Wet milieubeheer (Wm) is het belangrijkste wettelijke kader voor de rioleringszorg. In artikel 4.22 is de gemeentelijke verplichting tot het opstellen van een Gemeentelijk Rioleringsplan opgenomen. De Wet milieubeheer voorziet in een basis voor lozingsvoorschriften. Hieronder vallen alle lozingen op- en lozingen van de gemeentelijke riolering. De opbouw en de inhoud van het VGRP zijn afgestemd op de Wet milieubeheer. Verder is het gemeentelijk rioleringsbeleid (strategie) in overeenstemming met de beleidsplannen van de betrokken overheidsinstanties. Deze instanties zijn genoemd in de procedurebeschrijving van paragraaf 1.2. Het VGRP is opgesteld in samenwerking met de diverse gemeentelijke afdelingen. Een samenvatting van de zorgplichten is hieronder weergegeven (bron: St. RIONED). Afvalwater Zorgplicht afvalwater (Wm 10.33) De gemeente zorgt voor de doelmatige inzameling en transport van afvalwater dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen. De provincie kan in het belang van een doelmatig beheer van afvalwater, ontheffing verlenen van de zorgplicht voor een gedeelte van het grondgebied van de gemeente, dat gelegen is buiten de bebouwde kom of een bebouwde kom van waaruit afvalwater met een vervuilingswaarde van minder dan 2000 inwonerequivalenten wordt geloosd. Per december 2009 is de Waterwet van kracht geworden. Deze wet vormt de grondslag voor een complete regeling van het integraal waterbeheer in Nederland. De Waterwet voegt de volgende acht bestaande waterbeheerwetten samen: Wet op de waterhuishouding; Wet verontreiniging oppervlaktewateren; Wet verontreiniging zeewater; Grondwaterwet; Wet droogmakerijen en indijkingen; Ontwerp VGRP - 2 -

16 Wet op de waterkering; Wet beheer rijkswaterstaatswerken (de natte delen daarvan); Waterstaatswet 1900 (het natte gedeelte ervan). De Waterwet geeft de grondslag voor de verontreinigingsheffing en de grondwaterheffing. Een samenvatting van de zorgplichten is hieronder weergegeven (bron: St. RIONED). Hemelwater Zorgplicht hemelwater (Waterwet 3.5) De gemeente zorgt voor een doelmatige inzameling van hemelwater voor zover van de particulier redelijkerwijs niet kan worden verlangd dit water in de bodem of in het oppervlaktewater te brengen. Bij verordening kan de gemeente het lozen van hemelwater op een vuilwaterriool beëindigen. Hierdoor kan na afkoppelen het gescheiden aanbieden van de particulier geëist worden. De gemeente kan eveneens milieuvoorschriften stellen aan de lozing van hemelwater of ingezameld grondwater. De gemeente moet hieraan een termijn stellen waarbinnen aan de eis moet worden voldaan. Grondwater Zorgplicht grondwater (Waterwet 3.6) De wet beoogt nieuwe grondwateroverlastproblemen te voorkomen en patstellingen bij reeds bestaande problemen te doorbreken. Particuliere eigenaren, gemeente, waterschap en provincie hebben ieder eigen verantwoordelijkheden en mogelijkheden in het treffen van maatregelen. Bovendien wenst de wetgever geen overbodige en ondoelmatige maatregelen. Dit heeft geleid tot de volgende zorgplicht die het beste letterlijk geciteerd kan worden uit de wet: De gemeente draagt "zorg voor het in het openbaar gemeentelijk gebied treffen van maatregelen ten einde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoort". De particulier is verantwoordelijk voor de goede staat van zijn eigendom en derhalve voor het treffen van bouwkundige of waterhuishoudkundige voorzieningen op het eigen terrein en aan de eigen woning. De gemeente wordt aanspreekbaar op grondwateroverlast, maar geen enkele instantie wordt verantwoordelijk en dus aansprakelijk voor de grondwaterstand (Nota n.a.v. het verslag, KST101120, p.8). De gemeente vormt het loket voor klachten en zorgt voor een doelmatige aanpak. Maatregelen in het openbaar gebied komen voor rekening van de gemeente. In het VGRP is het beleid van de uitvoering van de zorgplicht voor afvalwater, hemelwater en grondwater vastgelegd. Ontwerp VGRP - 3 -

17 Bijlage 4 Maatstaven en maatregelen Ontwerp VGRP

18 4 MAATSTAVEN EN MAATREGELEN 4.1 Toetsingsmethode De methode die is gehanteerd om de toetsing uit te voeren, is de DoFeMaMe-methode. De naam van de methode is een samentrekking van de onderdelen waaruit de methode is opgebouwd: Doelen, Functionele eisen, Maatstaven en Meetmethoden. Deze methode wordt uitgewerkt in module A1100 van de Leidraad Riolering. Doelen De doelen beschrijven de gewenste situatie. Als het over riolering en stedelijk water gaat, beschrijft het doel het gewenste functioneren (gedrag) van het watersysteem. Functionele eisen Functionele eisen zijn de specificaties van de doelen die voor de riolering, het stedelijk water en grondwater zijn geformuleerd. Er kunnen meerdere functionele eisen bij een doel horen. Maatstaven Maatstaven zijn de getalsmatige precisering van de functionele eisen. Een maatstaf maakt de functionele eis in kwantitatieve zin toetsbaar. Voor de riolering moet volgens de Nederlandse Praktijkrichtlijn Beheer Buitenriolering (NPR 3220) onderscheid worden gemaakt tussen maatstaven die betrekking hebben op de toestand van objecten (riolen, putten, randvoorzieningen, persleidingen, rioolgemalen) en maatstaven die verband houden met het functioneren van het totale rioleringssysteem. Niet voor alle functionele eisen zijn de maatstaven eenduidig vast te leggen. Ervaring en verdere ontwikkeling van kennis op lokaal en nationaal niveau zijn nodig om alle maatstaven doelmatig in te vullen en aan te scherpen. Ontwerp VGRP - 1 -

19 Meetmethoden Om de huidige situatie op een eenduidige en reproduceerbare manier aan de maatstaven te kunnen toetsen, zijn meetmethoden gebruikt. De meetmethoden geven aan hoe wordt bepaald of iets voldoet aan de gestelde maatstaf. In onderstaande figuur is een voorbeeld gegeven van de systematiek. Voorbeeld Voorbeeld van de DoFeMaMe-methode Doel Zo min mogelijk overlast voor de omgeving veroorzaken. Functionele eis De riolering moet voldoende afvoercapaciteit hebben om het afvalwater af te kunnen voeren. Maatstaf De gemengde riolering moet het huishoudelijke afvalwater + de neerslag van een regenbui die ééns in de twee jaar voorkomt kunnen afvoeren, zonder dat er water op straat blijft staan. Meetmethode De hydraulische capaciteit van de rioolstelsels wordt gecontroleerd met een hydraulische berekening die voldoet aan de richtlijnen van module C2100 uit de Leidraad Riolering. Ontwerp VGRP - 2 -

20 4.2 De toetsing Indeling De maatstaven waaraan getoetst wordt zijn verdeeld in twee situaties: Bestaand stedelijk gebied; Nieuw stedelijk gebied. De indeling van de twee delen is gerelateerd aan de drie zorgplichten. U leest in elk deel de uitgangspunten (functionele eisen en maatstaven) die de gemeente Terneuzen hanteert om te voldoen aan de afvalzorgplicht, de hemelwaterzorgplicht en de grondwaterzorgplicht. Maatregelen De resultaten van de toetsing van de bestaande situatie zijn maatregelen, die ertoe moeten leiden dat de gemeente Terneuzen blijvend voldoet aan de zorgplichten. In tabel 4.1 staan de maatregelen beschreven. Voorschriften De resultaten van de toetsing van de nieuwe situatie levert een opsomming van de voorschriften op die gelden voor de inrichting van nieuw stedelijk gebied. In onderstaande figuur is schematisch weergegeven waar u de uitgangspunten, de voorschriften en de maatregelen kunt vinden. Afvalwater Hemelwater en oppervlaktewater Grondwater Bestaand gebied: Uitgangspunten voor de toetsing Paragraaf Paragraaf Paragraaf Maatregelen zie tabel 4.1 Nieuw gebied: Voorschriften voor het ontwerp Paragraaf Paragraaf Paragraaf Voorschriften zie tabel Bestaand gebied Definitie Onder bestaand gebied wordt verstaan alle bestaande wijken inclusief de voorzieningen voor afvalwater, hemelwater, oppervlaktewater en Ontwerp VGRP - 3 -

21 grondwater die in het gebied aanwezig zijn. Kleinschalige stadsvernieuwing zijn onderdeel van bestaand gebied. Stelseltypen Voor de inzameling en het transport van afvalwater en hemelwater liggen in de gemeente verschillende typen stelsels. Gemengd stelsel In het gemengde stelsel wordt het (huishoudelijke) afvalwater samen met het hemelwater in één stelsel onder vrij-verval (gravitair) afgevoerd naar het overdrachtspunt van de zuiveringsbeheerder. Als het niet regent, bevat het rioolstelsel alleen afvalwater. Als het regent, dan stroomt het regenwater ook in het gemengde riool via regenpijpen en straatkolken. Het regenwater, dat in principe schoon is als het op de daken en de wegen (het verharde oppervlak) valt, raakt verontreinigd doordat het zich in het riool mengt met afvalwater. Het gemende stelsel is een erfenis uit het verleden, toen het rioolwater nog ongezuiverd in het oppervlaktewater werd geloosd. Uit oogpunt van de bescherming van het milieu moet het afvalwater, samen met het hemelwater uit het gemengde riool, naar de afvalwaterzuivering worden getransporteerd en worden gezuiverd. Het feit dat het regenwater vermengd raakt met afvalwater maakt dat er meer water moet worden gezuiverd dan noodzakelijk zou zijn. Het principe van het gemengde rioolstelsel is daarom vanuit het oogpunt van duurzaamheid niet wenselijk. Als het hard regent, raakt het gemengde rioolstelsel overvol en het vuile rioolwater ontsnapt via de riooloverstorten naar het oppervlaktewater. Dit is vanuit milieuoogpunt niet wenselijk. Gemengde rioolstelsels zijn voorzien van randvoorzieningen, zoals een bergbezinkvoorziening, om de vuilemissie te reduceren. Gemengde stelsels worden dan ook bij voorkeur niet meer aangelegd. Als het gemengde riool wordt vervangen, dan wordt na het verwijderen van het versleten gemengde riool bij voorkeur een gescheiden rioolstelsel teruggelegd. Gescheiden rioolstelsel In een gescheiden rioolstelsel wordt het afvalwater apart van het hemelwater ingezameld. Het gescheiden rioolstelsel kenmerkt zich door een ondergronds buizenstelsel voor de afvoer van afvalwater. Het afvalwaterstelsel, of DWA-stelsel (droog-weer-afvoer stelsel) heeft buizen met kleine diameters. De afvalwaterhoeveelheid is in de regel beperkt en redelijk constant. Het hemelwater kan zowel bovengronds via een systeem van goten als ondergronds via een buizenstelsel naar het oppervlaktewater geleid worden. Ontwerp VGRP - 4 -

22 Het bovengrondse systeem kent nauwelijks capaciteitsbeperkingen. Als de goten vol raken stromen zij over en daardoor wordt het afvoerende oppervlak automatisch vergroot, zodat de afvoer toeneemt. Het ondergrondse systeem is beperkt in capaciteit. Bij extreme regenval raakt het riool overvol en loopt het regenwater op de laagst gelegen delen uit de leidingen op de straat. Als de openbare ruimte goed is ingericht dan leidt water-op-straat zelden of nooit tot wateroverlast. Verbeterd gescheiden rioolstelsel In een verbeterd gescheiden rioolstelsel wordt het afvalwater apart van het hemelwater ingezameld. Het verbetert gescheiden stelsel bestaat uit een ondergrondse buizenstelsel voor het afvalwater en een ondergronds buizenstelsel van het regenwater. Het afvalwaterstelsel, of DWA-stelsel (droog-weer-afvoer stelsel) heeft buizen met kleine diameters. De afvalwaterhoeveelheid is in de regel beperkt en redelijk constant. Het hemelwaterstelsel heeft de functie om een deel van het regenwater te bergen en te verpompen naar de afvalwaterzuivering (first flush). Wanneer het bergingsvolume wordt overschreden zal het regenwater via de externe overstorten rechtstreeks in het oppervlaktewater stromen. Drukriolering In extensief bebouwde gebieden (rurale gebieden) is het aanleggen van een vrij-vervalriool voor de inzameling en het transort van afvalwater vaak onevenredig duur. Er kan dan worden gekozen voor de aanleg van een rioolsysteem waarmee het afvalwater geforceerd wordt getransporteerd doormiddel van persdruk (drukriolering) of doormiddel van onderdruk (vacuümriolering). Er wordt bij voorkeur geen hemelwater aangesloten op de drukriolering of de vacuümriolering. In extensief bebouwde gebieden wordt de berging en de afvoer van hemelwater op de percelen zelf opgelost. IBA Als de bebouwingsgraad zo laag is dat de aanleg van een druk- of vacuümriool ook niet rendabel is, dan worden de percelen voorzien van een IBA (voorziening voor de Individuele Behandeling van Afvalwater). Of de aanleg van riolering al dan niet rendabel is, wordt bepaald met de berekeningsmethode van provincie Zeeland. Naast de berekeningsmethode van provincie Zeeland is tevens het zeeuwse beleid, zoals dit is voorbereid door de Zeeuwse werkgroep riolering, en het emissiebeleid van het waterschap (o.a. de invulling van nadere eisen ten aan-zien van 'nieuwe economische dragers') van toepassing. Ontwerp VGRP - 5 -

23 4.3.1 Afvalwater Functioneren systeem De uitgangspunten voor het functioneren van het afvalwatersysteem zijn: Inzameling van afvalwater: Alle percelen moeten op het riool zijn aangesloten, tenzij het realiseren van een aansluiting onevenredig duur is en een IBA is geoorloofd met het oog op kosten en milieu. In dat geval wordt door de Provincie, op aanvraag van de gemeente, ontheffing van de zorgplicht verleend. Er dienen geen overtredingen te zijn van de lozingsvoorschriften conform de Wet milieubeheer (Wm). Transport van afvalwater: De DWA-stroom zorgt voor een maximale vullingsgraad van het rioolstelsel van ongeveer 15%, uitgaande van een afvalwaterproductie van 120 l/inw/dag en van 2.1 personen per huishouden plus al het afvalwater van grootverbruikers (>5m 3 per dag). De DWA-stroom wordt bij voorkeur onder vrij-verval afgevoerd naar het overdrachtspunt van de zuiveringsbeheerder (het hoofdrioolgemaal of het inlaatwerk van de rioolwaterzuivering). Eventueel worden tussengemalen toegepast om het afvalwater op te voeren. In extensief bebouwde gebieden wordt het afvalwater getransporteerd door een netwerk van persleidingen en pompunits (drukriolering of vacuumriolering). Bij uitval van een gemaal is de vultijd van de riolering in DWA omstandigheden minimaal 1 etmaal. Dit geeft tijd om reparatie van het gemaal uit te voeren. De hoofd- en subgemalen worden uitgevoerd met een dubbele pompopstelling. De pompen zijn elkaars reserve. De drukrioleringsgemalen worden enkel pomps uitgevoerd. De inslagpeilen van de gemalen moeten bij voorkeur onder het niveau van het laagst inkomende riool liggen. De ledigingstijd van het compleet gevulde stelsel mag maximaal circa 24 uur bedragen. De persleidingen uit de gemalen lozen bij voorkeur direct in ontvangende gemalen, in andere afvalwaterpersleidingen of op het inlaatwerk van de afvalwaterzuivering. Ontwerp VGRP - 6 -

24 Toestand systeem De uitgangspunten voor de onderhoudstoestand van de rioolsystemen: Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid, stabiliteit en afstroming mogen niet voorkomen. De riolen waar deze tóch voorkomen, dienen nadere bestudering om zo de urgentie van de benodigde herstelmaatregelen te bepalen. Aan de hand hiervan wordt reparatie of vervanging uitgevoerd. De algemene onderhoudstoestand van de rioolleidingen wordt beoordeeld op basis van de inspectiegegevens. De verklaring van de lettercoderingen vindt u in de NEN 3399 en de NEN 3398: Onderhoudstoestand: + GOED Voorlopig niks aan doen; o MATIG Reparatieplan maken; - SLECHT Vervangingsplan maken; x Niet van toepassing. Klasse Schadebeeld (en codering) Waterdichtheid Lekkage (BBF) + + o - - Zandinloop (BBD) o - Axiale verplaatsing (BAJA) o - Radiale verplaatsing (BAJB) o - Hoekverdraaiing (BAJC) + x x x o Inhangend voegmateriaal (BAI) o - Stabiliteit Deformatie (BAA) + + o - - Scheuren (BAB) + o x - - Instorting en breuken (BAC) + o x - - Aantasting en beschadiging (BAF) + + o - - Afstroming Instekende inlaat (BAG) + x o x - Wortelingroei (BBA) + + o - - Aangroei (BBB) + + o - - Bezonken afzettingen (BBC) + + o - - Obstakels (BBE) + + o - - Waterdiepte (BDD) + + o - - In bijlage 10 zijn de herstelmaatstaven weergegeven voor de maatregelen aan de bestaande riolering. Ontwerp VGRP - 7 -

25 4.3.2 Hemelwater en oppervlaktewater Functioneren systeem De uitgangspunten voor het functioneren van de hemelwaterriolering en het oppervlaktewatersysteem voor de verwerking van het hemelwater zijn verdeeld in: A. Hydraulisch functioneren voldoet de afvoercapaciteit en de hoeveelheid berging? B. Milieutechnisch functioneren belast het rioolsysteem het milieu niet overmatig? A. Hydraulisch functioneren De perceeleigenaar is in principe zelf verantwoordelijk voor de berging en de afvoer van het hemelwater dat op het perceel valt. Gemeente Terneuzen zal gebieden aangewijzen die dienen te worden afgekoppeld. Het afkoppelen van het hemelwater op particulier terrein wordt door de gemeente verzorgd. Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt er aan de perceeleigenaren toestemming gevraagd. De gemengde riolering moet de neerslag van een regenbui die ééns in de 2 jaar voorkomt (bui 08 uit de Leidraad Riolering) kunnen afvoeren zonder dat er water op straat wordt berekend. Deze bui heeft een herhalingstijd van ééns in de twee jaar (T=2) en een totale neerslaghoeveelheid van 19,8 mm. De bui duurt 60 minuten. De berekeningsresultaten worden getoetst aan de praktijkmeldingen van wateroverlast en waterhinder. Het oppervlaktewaterpeil moet bij een neerslaggebeurtenis die eens per 2 jaar voor komt bij voorkeur onder het niveau van de drempel in de overstortputten van de gemengde rioolstelsels blijven. B. Milieutechnisch functioneren De vuiluitworp uit gemengde rioolstelsels moet kleiner of gelijk zijn aan de vuiluitworp volgens de eenduidig geformuleerde CIW-basisinspanning. De vuiluitworp uit gemengde rioolstelsels mag maximaal 50 kg CZV per hectare verhard oppervlak per jaar bedragen. De vuiluitworp mag de doelstelling voor de oppervlaktewaterkwaliteit niet in gevaar brengen. Wanneer er ter plaatse van een overstort van de gemengde riolering een knelpunt is, zal op basis van de waterkwaliteitspoortoetsing een keuze worden gemaakt voor de maatregelen op basis van de laagst maatschappelijke kosten. Extreme situaties Als het harder regent dan de regenbui waarop de hydraulische capaciteit van het (regenwater)riool berekend is, dan raakt het riool overvol en loopt het over. Dit leidt tot water-op-straat. In de regel is dit geen probleem: zodra de hevige regen stopt, ontstaat er weer ruimte in het riool en kan het water dat op straat bleef staan, alsnog worden Ontwerp VGRP - 8 -

26 afgevoerd. Hinder Als het water grote plassen vormt op plaatsen waar dit voor de gebruiker niet gewenst is, dan is er sprake van hinder. Overlast Als het water in de huizen stroomt, dan is er sprake van overlast. De werknormen voor gebieden die gevoelig zijn voor wateroverlast zijn als volgt: Het oppervlaktewaterpeil mag niet boven het bouwpeil van de bestaande woningen komen bij een neerslagsituatie van T=100. De (hemelwater)riolering in de bekende overlastgevoelige gebieden in de gemeente Terneuzen (lijst bijlage 11) moet een regenbui die ééns in de 5 jaar voorkomt (herhalingstijd T=5 jr, bui 09 uit de Leidraad Riolering) kunnen afvoeren of op straat bergen zonder dat dit in de woningen stroomt en wateroverlast veroorzaakt. Voor de plaatsen waarvan bekend is dat er regelmatig wateroverlast optreedt, wordt een locatiespecifiek plan gemaakt om de kans op wateroverlast naar een acceptabel niveau terug te brengen (zie bovenstaande werknormen). Toestand systeem Hemelwaterriolering De beoordeling van de toestand van hemelwaterriolen is dezelfde als de toestandsbeoordeling voor de afvalwaterriolen (zie paragraaf 4.4.1). Oppervlaktewatersysteem De uitgangspunten voor de onderhoudstoestand van het oppervlaktewatersysteem zijn: De watergangen zijn schoon (baggeren en maaien) om een continue afvoer van 10 mm/etmaal te kunnen handhaven zonder dat een overmatige opstuwing van het water optreedt. Het oppervlaktewaterpeil moet bij deze afvoer bij voorkeur onder het niveau van de drempel in de overstortputten van de gemengde rioolstelsels blijven. De schouw/werk-strook langs de watergang dient minimaal 5 meter te bedragen. De kademuren en beschoeiingen zijn in orde om te zorgen dat de watergangen het juiste profiel houden. De duikers in de watergangen zijn schoon om voldoende afvoer van water te kunnen garanderen. Bij herinrichting van watergangen heeft het inrichten van de watergang met een natuurvriendelijke oever de voorkeur als het ruimtegebruik dit toe staat. Ontwerp VGRP - 9 -

27 4.3.3 Grondwater Grondwater De gewenste situatie kan worden omschreven als de situatie waarbij in het stedelijk gebied van de gemeente Terneuzen geen grondwateroverlast optreedt. Als richtlijn wordt voor de gewenste grondwaterstand van 0,70 m onder het maaiveld aangehouden. Omdat de grondwaterstanden in bestaand stedelijk gebied moeilijk zijn te beinvloeden, kunnen de genoemde grondwaterstanden in bestaande wijken niet overal gegarandeerd worden. Klachten oplossen De gemeente biedt ondersteuning bij het oplossen van klachten over grondwater. 4.4 Nieuw gebied Definitie Onder nieuw gebied worden stadsuitbreidingen verstaan. Hieronder vallen niet de plannen met alleen wegvervangingen of alleen rioolvervangingen. Stelseltypen In nieuw gebied worden alle percelen voorzien van een gescheiden systeem. Het afvalwater wordt in alle gevallen naar de afvalwaterzuivering getransporteerd. Al of niet via de bestaande afvalwater-infrastructuur. Het hemelwater wordt bij voorkeur direct naar het oppervlaktewater geleid Afvalwater Functioneren systeem Bij de aanleg van nieuwe riolering in de situatie van stadsuitbreiding zijn normen gesteld voor het functioneren van de riolering. Deze normen zijn gelijk aan de bestaande situatie. Aanleg riolering Bij de aanleg van nieuwe riolering worden de volgende uitgangspunten aangehouden: Algemeen De richtlijn voor de minimale gronddekking op de buis is 1.20 meter. De afstand tussen twee inspectieputten (strenglengte) is maximaal 80 meter. De minimale diameter van de buizen die worden gebruikt is ø 250 mm. Het toepassen van kleinere diameters wordt afgeraden in verband met de toegankelijkheid voor de inspectiecamera. Voor het bodemverhang wordt uitgegaan van minimaal 2 promile. De richtlijn voor de maximale diepte van de riolen is 4,0 m onder straatpeil. Ontwerp VGRP

28 De vuilwaterriolering wordt aangelegd in een vermaasde boomstrructuur. Als er een leiding verstopt raakt, dan kan het afvalwater via een andere route toch worden afgevoerd. Alle nieuw aan te leggen putten zijn voorzien van een stroomprofiel, zodat de putten zo min mogelijk vervuilen. Afvalwaterhoeveelheid De hoeveelheid te verwachten afvalwater is 120 liter/persoon/etmaal. De hoeveelheid huishoudelijk afvalwater wordt berekend met een gemiddelde woningbezetting van 2.1 inwoners per woning. Als het gemaal uitvalt, dient de vultijd van het vuilwaterriool ongeveer 1 etmaal te zijn. Dit geeft tijd om het gemaal te repareren. De ledigingsduur van het compleet gevulde riool dient maximaal ca 24 uur te zijn. De streefwaarde voor de vullingsgraad bij normale afvalwaterhoeveelheden is ongeveer 15%. Persleidingen en gemalen De hoofd- en subgemalen worden uitgevoerd met 2 pompen die elkaars reserve zijn. De drukrioleringspompen worden met een enkel gemaal uitgevoerd; De maximale schakelfrequentie van de pompen is 20 keer per uur. De maximale opvoerhoogte is 30 meter waterkolom (mwk). De persleidingen worden gemaakt van HPE. Het lekverlies bij afpersen van nieuwe persriolen mag niet groter zijn dan volgens de standaardbepalingen van de RAWsystematiek Hemelwater en oppervlaktewater De uitgangspunten voor het functioneren van de riolering en het oppervlaktewatersysteem voor de afvoer van het hemelwater in nieuw gebied zijn hieronder aangegeven. Hemelwater Bij voorkeur wordt er gekozen voor bovengrondse afvoer van hemelwater naar het oppervlaktewater. Waar nodig wordt het hemelwater eerst via een filterende voorziening geleid. De minimale diameter van de leidingen is ø 250 mm. Voor het bodemverhang wordt uitgegaan van minimaal 1 promile. De hydraulische afvoer dient te worden ontworpen op neerslaggebeurtenis bui 08 conform de Leidaad Riolering. Oppervlaktewater De watergangen en de duikers moeten een zodanige afmeting krijgen dat zij voldoende afvoer van water kunnen garanderen.een continue afvoer van 10 mm/etmaal moet kunnen worden gehaald, zonder dat een overmatige opstuwing van het water optreedt. Ontwerp VGRP

29 Uiteraard mag de peilstijging in het nieuwe gebied niet leiden tot problemen in bestaande gebieden. Er moet genoeg oppervlaktewater gerealiseerd worden om aan de bergingsnorm te voldoen, hierbij dient het oppervlaktewaterpeil niet boven het straatpeil te komen bij een neerslagsituatie van T=100. Uiteraard mag de peilstijging in het nieuwe gebied niet leiden tot problemen in bestaande gebieden. Ruimtelijke inrichting In het algemeen geldt dat water het ordenende principe is bij het inrichten van de (openbare) ruimte. Het doel is om te komen tot een klimaatbestendige stad met ruimte voor water. Met het slim inrichten van de openbare ruimte kan worden voorkomen dat de woningen onderlopen. In de gemeente Terneuzen worden de volgende voorwaarden aangehouden: Het bouwpeil ligt minimaal op 0,30 m boven het straatpeil. Hierdoor ontstaat er ruimte voor waterberging op straat tijdens extreme neerslag. Water kan ook worden geborgen op plaatsen waar hinder tot een minimum wordt beperkt. Als voorbeeld wordt genoemd: Het aanbrengen van stoepranden, zodat een bergingsmogelijkheid ontstaat voor regenwater op de straat tussen de stoepen; Het inrichten van speelvelden en pleinen als tijdelijke bergingslocatie; Waterpartijen aanleggen met voldoende ruimte voor waterberging Grondwater Grondwater Bij de bestemmings- en inrichtingsfase geldt als richtlijn dat de ontwateringsdiepte minimaal 0,70 m beneden maaiveld is, die maximaal twee weken per jaar mag worden overschreden. Drainage wordt niet gekoppeld aan de gemengde- of vuilwaterriolering, maar stroomt direct of doormiddel van een pomp leeg in het oppervlaktewater of wordt aangesloten op het regenwaterriool. Wanneer dit niet mogelijk is wordt de aansluiting van de drainage zo gerealiseerd dat afkoppelen in een later stadium Ontwerp VGRP

30 mogelijk is Samenwerking Samenwerking Riooloverstorten bevinden zich op het snijvlak van riolering en het oppervlaktewater, ofwel op het grensvlak van taken en bevoegdheden van de rioolbeheerder en de waterbeheerder. Vanwege het werken op dit snijvlak is de samenwerking tussen de betrokken beheerders van groot belang. Deze samenwerking is in de volgende procedures en plannen geborgd: De Watertoetsprocedure: Om het waterbeheer en ruimtelijke ontwikkeling beter op elkaar af te stemmen, is (op landelijk niveau) de zogenaamde watertoetsprocedure ontwikkeld. In het kort houdt de procedure in dat een initiatiefnemer (de gemeente Terneuzen) in een zo vroeg mogelijk stadium contact zoekt met de waterbeheerder (het waterschap Scheldestromen) voor overleg over het plan. Het overleg dient om af te stemmen welke plaats het water in de ruimtelijke plannen zal gaan innemen. De Waterparagraaf: De waterparagraaf maakt deel uit van het bestemmingsplan en geeft een beschrijving van het watersysteem in de toekomstige situatie (waterkwantiteit, waterkwaliteit, waterkeringen, beheer en onderhoud van watergangen). Ook wordt een beschrijving gegeven van de gevolgen van de voorgenomen ruimtelijke ontwikkeling voor het watersysteem. De inhoud van de waterparagraaf wordt afgestemd met het waterschap Scheldestromen. Het Waterhuishoudingsplan: Het Waterhuishoudingsplan geeft het beleidskader dat vanuit de provincie wordt gesteld voor een aantal thema s met betrekking tot water. Het Waterschap Scheldestromen gebruikt onder andere het provinciale kader als vertrekpunt voor het maken van strategische keuzes en werkt die vervolgens uit in het Waterbeheerplan. Het Stedelijk Waterplan Zeeuws-Vlaanderen Ter verbetering van de waterhuishouding in de gemeente Terneuzen zijn door gemeente Terneuzen in samenwerking met het Waterschap Ontwerp VGRP

31 Scheldestromen maatregelen vastgelegd in het Stedelijk Waterplan Zeeuws-Vlaanderen (zie Het waterplan geeft richting aan de toekomstige invulling van de ruimtelijke vraagstukken (maatregelen zie bijlage 5). Ontwerp VGRP

32 Toetsing van de huidige situatie aan de maatstaven Tabel 4.1: Toetsing van de huidige situatie aan de maatstaven Werkkaders Functionele eisen Maatstaven Meetmethoden Toetsing Huidige situatie Maatregelen 1 Inzamelen van het 1a Alle percelen op het gemeentelijke Alle percelen worden aangesloten op de riolering, Registratie van percelen die nog niet zijn Gemeente Terneuzen heeft geen percelen die niet Gemeente zal op basis van het advies van de provincie Zeeland binnen het grondgebied waar afvalwater vrijkomt, tenzij het realiseren van een aansluiting aangesloten op de riolering en geen eigen zijn aangesloten op de riolering of waar voor geen haar beleid formuleren. gemeentelijk moeten zijn voorzien van een onevenredig duur is en een IBA of een directe zuivering hebben. Toetsing aan de criteria ontheffing is verleend. grondgebied aansluiting op de riolering. lozing is geoorloofd met het oog op kosten en van het provinciale beleid, ontheffingen voor Het aanvragen van ontheffing van 3 percelen in het buitengebied geproduceerd milieu. panden die voldoen aan de Voor 606 percelen is ontheffing voor de zorgplicht (zie bijlage 7d). verontreinigde water ontheffingscriteria. verleend tot Uit inventarisatie is vastgesteld dat voor 3 percelen ontheffing dient te worden aangevraagd. 1b De objecten moeten in goede staat Overschrijding van de ingrijpmaatstaven voor Eens in de 14 jaar inspectie en beoordeling Gemeente Terneuzen heeft redelijk inzicht in de A) Het wegwerken van de achterstanden in het verwerken van zijn. waterdichtheid, stabiliteit en afstroming mogen niet van de riolen volgens NEN-EN en kwaliteit van de riolen. Er is een beleid voro het de rioolinspecties. voorkomen. De riolen waar deze tóch voorkomen, NEN vervangen en repareren van de riolering. Dit plan B) Het opstellen van een reparatie- en vervangingsplan verdienen nadere bestudering om zo de Gemeente Terneuzen hanteert een wordt uitgevoerd. Voor het opstellen van het C) Geplande vervangingen uitvoeren. benodigde maatregelen te bepalen. Aan de hand beoordelingsmatrix waarbij de kwaliteit van vervangingsplan worden de resultaten van de hiervan reparatie of vervanging uitvoeren. de riolering en de maatregelen worden rioolinspecties gebruikt. bepaald. 1c Er dienen geen ongewenste lozingen Er dienen geen overtredingen te zijn van de Controle, handhaving en registratie. Alle bijzondere lozingen hebben een Wm- Het aanvragen van de vergunning Lozingen buiten inrchting bij op de riolering plaats te vinden lozingsvoorwaarden conform de Wet milieubeheer. vergunning. De gemeente Terneuzen ziet toe op het waterschap Scheldestromen. de handhaving van de vergunningsvoorschriften. 2 Inzamelen van het 2a Alle percelen binnen het gemeentelijk De perceeleigenaar is in principe zelf Registratie van percelen waar men zich van De afvoer van regenwater vindt in de meeste Afkoppelen als doelmatig bij rioolvervangingen; overtollige hemelwater grondgebied waar hemelwater vrijkomt verantwoordelijk voor de berging en de afvoer van het overtollige hemelwater en grondwater wil gevallen plaats via het gemengde riool. Daar waar 1) Hemelwater direct op open water; en overtollige waarvan men zich wenst te ontdoen, het hemelwater dat op zijn perceel valt. Alleen ontdoen. mogelijk, wordt het hemelwater direct naar open 2) Hemelwater bovengronds via goten of wadi s; grondwater moeten direct kunnen afwateren op wanneer van de perceeleigenaar redelijkerwijs niet water geleid of via een regenwaterriolering naar 3) Hemelwater ondergronds via HWA-riolering naar open water, of bovengronds via kan worden verwacht dat de berging en de afvoer het oppervlaktewater afgevoerd. oppervlaktewater. daartoe bestemde voorzieningen (bv. op het perceel zelf worden opgelost, dan mag het goten of wadi s) kunnen lozen op hemelwater direct via het oppervlaktewater. In het uiterste geval oppervlaktewatersysteem worden afgevoerd of via moeten de percelen worden voorzien het gemeentelijke systeem (gemengd riool, van de aansluitmogelijkheid op een hemelwaterriool of drainagesysteem). hemelwaterriool. 2b De objecten moeten in goede staat Overschrijding van de ingrijpmaatstaven voor Zie 1b Zie 1b Zie 1b zijn. waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen. De riolen waar deze tóch voorkomen, verdienen nadere bestudering om zo de benodigde maatregelen te bepalen. Aan de hand hiervan reparatie of vervanging uitvoeren. 2c De instroming van riolen via de kolken Als er klachten zijn over plasvorming door Waarneming en klachten. De straatkolken in Terneuzen worden regelmatig Geen maatregelen. dient ongehinderd plaats te vinden. verstopte kolken, dan de kolken ter plaatse gereinigd. De reinigingsfrequentie is 2 maal per reinigen. jaar. Op locaties waarvan bekend is dat de kolken snel verstopt raken, is de reinigingsfrequentie hoger. Ontwerp VGRP

33 Werkkaders Functionele eisen Maatstaven Meetmethoden Toetsing Huidige situatie Maatregelen 3 Transport van het 3a De afvoercapaciteit moet voldoende De maximale vullingsgraad van het rioolstelsel is Hydraulische ontwerpberekeningen. In Terneuzen is het aantal pompstoringen beperkt. Geen maatregelen. ingezamelde water zijn om bij droog weer het aanbod van niet meer dan 15%, uitgaande van een De gemalen functioneren goed en het rioolstelsel naar een geschikt punt afvalwater te kunnen verwerken. afvalwaterproductie van 10 l/inw/uur en alle kan het huishoudelijke afvalwater goed verweken. om het te bergen, af te afvalwater van grootverbruikers (>5m 3 per dag) voeren of te reinigen 3b De afvoercapaciteit van de riolering De gemengde riolering moet het huishoudelijk Hydraulische berekening volgens module Er zijn elf locaties waar regelmatig wateroverlast Voor deze locaties zijn plannen in voorbereiding die moet voldoende zijn om wateroverlast afvalwater + de neerslag van een regenbui die C2100. optreedt. wateroverlast moeten oplossen. te voorkomen. ééns in de 2 jaar voorkomt kunnen afvoeren zonder dat er water op straat wordt berekend. Voor de plaatsen waarvan bekend is dat er regelmatig wateroverlast optreedt, wordt een locatiespecifiek plan gemaakt om de kans op wateroverlast naar een acceptabel niveau terug te brengen. 3c 3d Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de zuiveringsinrichting te bereiken. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. 1) De ledigingstijd van het stelsel mag niet te Hydraulische ontwerpberekeningen, en De riolering van de gemeente Terneuzen heeft Geen maatregelen. lang zijn (ongeveer 24 uur) metingen. geen overmatig lange ledingingstijden. 2) De verloren berging mag niet te groot zijn Hydraulische ontwerpberekeningen, en Er is geen grote hoeveelheid verloren berging in Geen maatregelen. metingen. de gemengde riolering van de gemeente Terneuzen aanwezig. 3) Alle inslagpeilen van de gemalen moeten Waarneming en toezicht op ontwerp en Er zijn geen inslagpeilen die boven de Geen maatregelen. onder de bob van het laagst inkomend riool liggen. aanleg. binnenonderkant van de laagst inkomende leiding. 4) Alle nieuw aan te leggen putten zijn voorzien van een stroomprofiel, zodat de putten zo min mogelijk vervuilen. Waarneming en toezicht op ontwerp en aanleg. Nieuw aangelegd putten zijn voorzien van stroomprofiel. Geen maatregelen. Overschrijding van de ingrijpmaatstaven voor Zie 1b Zie 1b Zie 1b afstroming mogen niet voorkomen. De riolen waar deze tóch voorkomen, verdienen nadere bestudering om zo de benodigde maatregelen te bepalen. Aan de hand hiervan reparatie of vervanging uitvoeren. 3e De afvoercapaciteit van het Het oppervlaktewaterpeil blijft bij een belasting Waarneming en klachten, hydraulische De gemeente Terneuzen geeft invulling aan een Uitwerken onderzoeksprogramma Stedelijk Waterplan (zie oppervlaktewater is voldoende om het met bui 08 uit de Leidraad Riolering onder de berekening van het Stedelijk Waterplan ter toetsing en verbetering van bijlage 5). hemelwater te kunnen bergen en hoogte van de overstortdrempels. oppervlaktewatersysteem het functioneren van het afvoeren zonder dat er overmatige oppervlaktewatersysteem. peilstijging optreedt. Het oppervlaktewatersysteem moet volgens de richtlijnen van het Waterschap Scheldestromen 10 mm/etmaal ten opzichte van het aangesloten verhard oppervlak kunnen afvoeren, zonder dat een overmatige peilstijging in de watergangen optreedt. Ontwerp VGRP

34 Werkkaders Functionele eisen Maatstaven Meetmethoden Toetsing Huidige situatie Maatregelen Een neerslaggebeurtenis van met een herhalingstijd van T=100 gedefineerd als normbui door het waterschap Scheldestromen (Nota rioleringen ) mag niet tot innundatie leiden. Voor stedelijk gebied geldt dat het oppervlaktewaterpeil lager moet blijven dan de insteek van de watergang. Onderschrijding van de afvoernorm mag niet voorkomen. Oppervlaktewater waar dit toch voorkomt, verdient nadere bestudering om zo de benodigde maatregelen te bepalen. Aan de hand hiervan onderhoud uitvoeren. 3f De afvoercapaciteit van de drainage Overlast ten gevolge van hoge grondwaterstanden Waarneming en klachten, maandelijks Onderhoud van de drainage wordt uitgevoerd. Opzetten onderhoudsplan. moet voldoende zijn om het aanbod mag op locaties waar drainage is aangebracht niet uitlezen van de peilbuizen. van grondwater te kunnen verwerken. voorkomen. 4 Voorkomen van 4a De vuiluitworp uit rioolstelsels dient 1) De vuiluitworp uit gemengde rioolstelsels moet Tienjarige reeksberekeningen volgens de Het rioolstelsel van gemeente Terneuzen voldoet Geen maatregelen. ongewenste emissies beperkt te zijn. kleiner of gelijk zijn aan de vuiluitworp van het Leidraad Riolering. Vermenigvuldigen van aan de CIW-basisinspanning. De maatregelen uit naar oppervlaktewater, referentiestelsel volgens de eenduidige de overstortvolumes met de vuilconcentratie. de Optimalisatiestudie zijn uitgvoerd. bodem en grondwater. basisinspanning van de CIW. Vuiluitworp mag De berekende overstortvolumes toetsen aan maximaal 50 kg CZV per hectare per jaar de overstortmetingen. bedragen (Landelijk beleid). 2) De vuiluitworp mag de doelstelling voor Waterkwaliteitsspoor-toetsing in De waterkwaliteitspoortoetsingen van Het uitwerken van de waterkwaliteitspoortoetsingen conform het oppervlaktewaterkwaliteit niet in gevaar samenwerking met het waterschap verschillende kernen zijn in voorbereiding (zie Stedelijk Waterplan en het bepalen van de benodigde brengen. Scheldestromen. bijlage 5). maatregelen (zie bijlage 5). 4b De vuiluitworp door Zo veel mogelijk gescheiden rioolstelsels Bij het ontwerp van de rioolstelsel vindt De gemeente Terneuzen volgt het beleid van het Geen maatregelen. regenwaterlozingen op aanleggen met een vergelijkbare vuiluitworp als overleg plaats met de waterschap Scheldestromen. oppervlaktewater dient beperkt te zijn een verbeterd gescheiden stelsel. De vuiluitworp waterkwaliteitsbeheerders. mag de doelstelling voor oppervlaktewaterkwaliteit niet in gevaar brengen. (Landelijk beleid) 4c De vervuilingstoestand van de riolering Overschrijding van de ingrijpmaatstaven voor Zie 1b Zie 1b Zie 1b dient acceptabel te zijn afstroming mogen niet voorkomen. De riolen waar deze tóch voorkomen, verdienen nadere bestudering om zo de benodigde maatregelen te bepalen. Aan de hand hiervan reparatie of vervanging uitvoeren. 4d Riolen en andere objecten dienen in 1) Overschrijding van de ingrijpmaatstaven voor Zie 1b Zie 1b Zie 1b hoge mate waterdicht te zijn, zodat de waterdichtheid en stabiliteit mogen niet hoeveelheid in- en uittredend voorkomen. De riolen waar deze tóch rioolwater beperkt blijft. voorkomen, verdienen nadere bestudering om zo de benodigde maatregelen te bepalen. Aan de hand hiervan reparatie of vervanging Ontwerp VGRP

35 Werkkaders Functionele eisen Maatstaven Meetmethoden Toetsing Huidige situatie Maatregelen uitvoeren. 2) Het lekverlies van nieuwe riolen mag niet groter Waarneming en toezicht op ontwerp en Gemeente houdt toezicht op de werken. Geen maatregelen. zijn dan volgens de standaardbepalingen RAW- aanleg. systematiek. 5 Zo min mogelijk 5a De afvoercapaciteit van de riolering Zie 3b Zie 3b Zie 3b Zie 3b overlast voor de moet voldoende zijn om wateroverlast. omgeving te voorkomen. veroorzaken. 5b Wateroverlast vanuit het Zie 3e Zie 3e Zie 3e Zie 3e oppervlaktewatersysteem dient voorkomen te worden, uitgezonderd bepaalde buitengewone omstandigheden. 5c Overtollig grondwater dient de 1) In bestaand gebied wordt gekeken naar de Klachtenregistratie en eventuele Gemeente volgt haar beleid beschreven in het Geen maatregelen. bestemming van een gebied niet aanwezige van klachten. Als richtlijn voor de peilbuizenregistratie. Grondwaterplan (zie bijlage 6) structureel te belemmeren, voor zover gemiddelde grondwaterstand geldt minimaal het treffen van die maatregelen 0,70 m beneden maaiveld. doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap en de provincie behoort. 2) Bij de bestemmings- en inrichtingsfase van Onderzoek van de grondwaterstanden, Gemeente heeft de eerste fase van het Het in uitvoering brengen van de tweede fase van het nieuw stedelijk gebied geldt als richtlijn dat de eventueel gecombineerd met grondwater- grondwatermeetnet gerealiseerd (zie bijlage 6). grondwatermeetnet. ontwateringsdiepte minimaal 0,70 m beneden modellering. maaiveld is. 5d De bedrijfszekerheid van de gemalen 1) Het aantal storingen dient kleiner te zijn dan Registratie van opgetreden storingen. De gemalen in gemeente Terneuzen functioneren Geen maatregelen. en andere objecten dient in voldoende driemaal per gemaal per jaar. goed. De meeste gemalen zijn voorzien van mate gewaarborgd te zijn. pompbesturing en kunnen op afstand gemonitoord en gereset worden. Storingen worden gemeld en snel en afdoende opgelost. 2) Storingen dienen binnen 12 uur na signalering Registratie van opgetreden storingen. De maatstaf wordt door de gemeente gehaald. Geen maatregelen. te worden verholpen, afhankelijk van de prioriteit van het gemaal. 3) Gemalen dienen van een storingsmelding te Waarneming en toezicht op ontwerp. Alle hoofd- en subgemalen zijn aangesloten op de Geen maatregelen. zijn voorzien. hoofdpost en hierdoor voorzien van een storingsmelding. 4) De hoofd- en subgemalen worden uitgevoerd Waarneming en toezicht op ontwerp. Zijn alle hoofd- en subgemalen voorzien van twee Geen maatregelen. met twee pompen die elkaars reserve zijn. De pompen. drukrioolgemalen worden uitgevoerd met een enkele pomp. 5e De stabiliteit van riolen dient zodanig Overschrijding van de ingrijpmaatstaven voor Zie 1b Zie 1b Zie 1b gewaarborgd te zijn, dat instortingen stabiliteit mogen niet voorkomen. De riolen waar zich niet voordoen. deze tóch voorkomen, verdienen nadere Ontwerp VGRP

36 Werkkaders Functionele eisen Maatstaven Meetmethoden Toetsing Huidige situatie Maatregelen bestudering om zo de benodigde maatregelen te bepalen. Aan de hand hiervan reparatie of vervanging uitvoeren. 5f Het voorkomen van overlast door Constatering van overlast door stank. Registratie van klachten. Er zijn nauwelijks constateringen van klachten van Opheffen van de klacten wanneer zich dit voor doet. stank uit de riolering. stank uit riolering. 5g Overlast tijdens werkzaamheden aan 1) Afstemmen van werkzaamheden met andere Procedures voor afstemming met jaarlijkse Geen maatregelen. de riolering dient beperkt te zijn diensten. rapportage. Gemeente Terneuzen maakt omleidingsplannen en informeert betrokken bewoners tijdig over 2) Beperken verkeersomleidingen door Waarneming en klachten. rioolwerkzaamheden. Hierbij worden de woongebieden. omleidingsroutes door woongebieden geminimaliseerd en de bereikbaarheid zo groot 3) Bereikbaarheid zoveel mogelijk handhaven. Waarneming en klachten. mogelijk gehouden. 6 Doelmatig beheer en 6a Het rioleringsbeheer dient zo goed In het VGRP moet de relatie met overige Controle van het VGRP op de genoemde Er vindt afstemming met wegbeheer en Geen maatregelen. een goed gebruik van mogelijk te worden afgestemd met gemeentelijke taken inzichtelijk worden gemaakt. maatstaf. groenbeheer plaats en de de riolering, het andere gemeentelijke taken. vervangingswerkzaamheden worden op elkaar oppervlaktewater en afgestemd. het grondwater 6b De gebruikers van de riolering dienen Alle aansluitingen moeten geregistreerd zijn om Steekproefsgewijs controleren van de Geen maatregelen. bekend te zijn en ongewenste lozingen rioolrecht te kunnen verrekenen. bedrijven door middel van inspecties. dienen te worden voorkomen. Nagenoeg alle percelen binnen de gemeentegrens Vergunningplichtige lozingen moeten een vergunning hebben. Er mag geen sprake zijn van Steekproefsgewijs controleren van de bedrijven door middel van inspecties. zijn aangesloten op de riolering. Alle bijzondere aansluitingen hebben een Wm-vergunning. illegale en foutieve aansluitingen. 6c Lozingen uit het rioolstelsel dienen Voor alle lozingspunten uit het rioolstelsel dient er Controle van de vergunningen Gemeente Terneuzen beschikt niet over actuele Geen maatregelen. gecontroleerd plaats te vinden. een Wvo-vergunning te zijn en voor de aansluiting lozingsvergunningen. De lozingsvergunningen zijn van de riolering op de afvalwaterzuivering dient er aangevraagd echter door waterschap een aansluitvergunning te zijn. Scheldestromen tot op heden niet afgegeven. 6d Er dient inzicht te zijn in de toestand 1) Directe beschikbaarheid en toegankelijkheid Waarneming. Geen maatregelen. en het functioneren van de riolering. van alle rioleringsgegevens 2) Het verwerken van revisiegegevens dient zo Waarneming. Gemeente Terneuzen heeft een digitaal snel mogelijk te gebeuren maar uiterlijk binnen rioolbeheersysteem. Hierin is alle detailinformatie 20 werkdagen. (Wet informatie-uitwisseling van de riolering te vinden. De gegevens zijn ondergrondse netwerken) actueel door het bijwerken van revisies en inspecties. 3) Nieuwe riolering dient bij oplevering Waarneming. geïnspecteerd te worden. 6e Er dient zo veel mogelijk gebruik te Materiaalvoorschrift wordt gebaseerd op een Rapportage. De gemeente past in de meeste gevallen beton en Geen maatregelen. worden gemaakt van duurzame en algemene afweging. Kleine leidingen worden in PVC toe. Deze materialen gelden in de meeste Ontwerp VGRP

37 Werkkaders Functionele eisen Maatstaven Meetmethoden Toetsing Huidige situatie Maatregelen milieuvriendelijke materialen. PVC uitgevoerd, grote in beton. Voor bijzondere gevallen als een duurzame keuze. In specifieke gevallen wordt een aparte materiaalafweging gevallen wordt een aparte materiaalafweging gemaakt. gemaakt. 6f Er dient een klantvriendelijke Klachten worden binnen 5 dagen afgehandeld. Bij Klachtenregistratie. Er wordt gewerkt conform maatstaf. Geen maatregelen. benadering te worden nagestreefd. ingewikkelde klachten wordt binnen 5 dagen een plan van aanpak overlegd. Verstoppingen worden binnen 1 dag verholpen. 6g Er dienen doelmatige oplossingen te Optimaal gebruik van middelen en toepassing van Bijhouden van nieuwe technieken. Gemeente Terneuzen toetst de rioolplannen op Geen maatregelen. worden nagestreefd. meest geschikte technologie. doel-matigheid tijdens het opstellen van de plannen. 6h Uitvoeren van maatregelen tegen de Maken van een kostenafweging ten opzichte van Toetsing aan VGRP Gemeente Terneuzen heeft een VGRP dat Geen maatregelen. laagst mogelijke maatschappelijke het effect van een maatregel. waarborgt dat de rioleringszorg doelmatig en kosten. kosteneffcient wordt uitgevoerd. Ontwerp VGRP

38 Bijlage 5 Stedelijk Waterplan Zeeuws-Vlaanderen Ontwerp VGRP

39 Bijlage 5; Stedelijk waterplan Zeeuws-Vlaanderen Ter verbetering van de waterhuishouding in de gemeente Terneuzen zijn door gemeente Terneuzen in samenwerking met het Waterschap Zeeuws-Vlaanderen maatregelen vastgelegd in het Stedelijk Waterplan Zeeuws-Vlaanderen (zie Het waterplan geeft richting aan de toekomstige invulling van de ruimtelijke vraagstukken. In de Visienota in het Stedelijk Waterplan zijn de kosten voor de maatregelen die voortvloeien uit het stedelijk waterplan beschreven. Hierin is voor de gemeente Terneuzen tot 2027 in totaal 56 miljoen (46 miljoen excl omzetbelasting) geraamd. 56 miljoen gedeeld door de planperiode van 17 jaar betekend dat er jaarlijks 3,3 miljoen euro dient te worden gereserveerd. Welke maatregelen concreet nodig zijn voor het uitvoeren van verbeteringsmaatregelen wordt pas duidelijk als de onderzoeken uit het stedelijk waterplan zijn afgerond (in 2011). Maatregelen De volgende acties en maatregelen zijn gepland in aankomende planperiode VGRP 2015: Opstellen en uitvoeren van een monitoringsplan watersysteem stedelijk gebied; Opstellen en uitvoeren meetplan overstorten; Optimaliseren grondwatermeetnet; Nader onderzoek knelpunten grondwater; Opstellen en uitvoeren saneringsplan waterbodems; Uitvoeren fysieke maatregelen per kern; Uitwerken en uitvoeren benodigde maatregelen in het kader van de stedelijke wateropgave en waterkwaliteitsspoortoetsing voor de kernen Terneuzen, Sas van Gent en Philippine; Uitwerken meetgegevens voor stedelijke wateropgave en waterkwaliteitsspoortoetsing voor de overige kernen; Beheer watersite; Nader uitwerken waterloket. Kosten Gemeente Terneuzen heeft ten opzichte van de Visienota een andere zienwijze op de benodigde reserveringen voor de maatregelen ten behoeve van het stedelijk water. De reserveringen voor de Stedelijke wateropgave zijn in de Perspectievenota vastgelegd op ,- per jaar. Dit is circa 14% van de beschreven reserveringen in de Visienota. Ontwerp VGRP - 1 -

40 Bijlage 6 Grondwaterplan gemeente Terneuzen Ontwerp VGRP

41 GRONDWATERPLAN

42 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Probleemstelling - Wat is grondwater 5 - Wanneer is er een grondwaterprobleem 5 - Mogelijke oorzaken van grondwateroverlast 6 3. Wettelijke Regeling - Gemeentewet 7 - Wet op de waterhuishouding 7 - Wet milieubeheer 7 4. Huidige Aanpak - Loketfunctie 8 5. Beleid - Algemeen 9 - Uitgangspunten 9 - Gebruiksfunctie 9 - Richtlijn gewenste grondwaterstand 10 - Afbakening verantwoordelijkheid Invulling van beleid - Onderzoek 12 - Watertoets bij rioolvervanging 13 - Maatregelen 13 - Samenvatting beleid Kosten Bijlagen Bijlage 1 - Wetswijzigingen 18 Bijlage 2 - Overzicht meldingen 19 Bijlage 3 - Overzicht nader onderzoek en te plaatsen peilbuizen 20 Bijlage 4 - Situaties voor nader onderzoek 21 Bijlage 5 - Kostenoverzicht 23 2

43 1. INLEIDING Door de Commissie Integraal Waterbeheer (CIW) is in 2004 het advies Samen leven met Grondwater uitgebracht. In dit advies wordt aangegeven hoe stedelijke grondwaterproblemen kunnen worden voorkomen en opgelost. Bovendien wordt aangegeven hoe de onderlinge taakverdelingen tussen burgers en overheid en tussen overheidspartijen onderling dient plaats te vinden. a) de overheden 1. de gemeente draagt zorg voor een loket waar vragen en klachten over grondwater binnenkomen. De gemeente is tevens trekker en regisseur voor de grondwateropgave. Daarnaast heeft de gemeente, de zorg voor de doelmatige inzameling en afvoer van overtollig grondwater. Deze zorg(-plicht) zal in de Wet gemeentelijke watertaken worden opgenomen. 2. het waterschap is als watersysteembeheerder verantwoordelijk voor het treffen van maatregelen in het oppervlaktewatersysteem als daarmee grondwaterproblemen kunnen worden opgelost of worden voorkomen. Daarnaast coördineert zij de inbreng van (grond)waterkennis in de watertoets en in het gemeentelijke beleidskader 3. de provincie heeft vooral een strategie (op hoofdlijnen) uitzettende, kennis leverende en faciliterende rol en zorgt daarnaast voor afstemming van de regionale activiteiten en ontwikkelingen enerzijds en de mogelijke effecten anderzijds. 4. het rijk (ministeries van VROM en V&W) draagt er zorg voor dat de voorgestelde juridische, fiscale en financiële aanpassing ook daadwerkelijk worden gerealiseerd. b) overige partijen 1. de perceelseigenaar heeft een eigen verantwoordelijkheid voor de ontwatering van het eigen terrein en de staat en onderhoud van zijn bouwwerk. 2. van ontwerpers en uitvoerders mag worden verwacht dat zij meer dan tot nu toe het geval is geweest rekening houden met het grondwater. Zaak is dat iedereen weet waar hij/zij voor aan de lat staat en dat grondwater op een zorgvuldige wijze wordt meegenomen bij fysieke/ruimtelijke veranderingen in zowel nieuw als bestaand stedelijk gebied. De Commissie Regionaal Waterbeheer, bestaande uit bestuurlijke vertegenwoordigers van gemeenten, waterschappen en provincie, heeft met dit advies ingestemd. Voor de nadere uitwerking van het advies inzake de loketfunctie werd vervolgens in opdracht van de projectgroep Waterbeheer 21 e eeuw (WB21) door de provincie Zeeland een werkgroep ingesteld. De werkgroep werd samengesteld uit ambtelijke vertegenwoordigers van de gemeenten en waterschappen in Zeeland onder leiding van een vertegenwoordiger van de provincie Zeeland met als doel een uniforme aanpak door gemeenten te bevorderen door het geven van: een handreiking voor de invulling van de taak een processchema voor het afhandelen klachten een handreiking voor informatievoorziening Een vertaling naar onze eigen organisatie gaf aan dat het binnen onze gemeente ontbrak aan een beleid en gestructureerde aanpak van het grondwatervraagstuk. De provincie achtte het dan ook wenselijk dat wij hieraan een invulling zouden geven. 3

44 Voor de invulling van deze zorgplicht moest een loketfunctie worden ingesteld en de aanpak voor de langere termijn worden bepaald. Bij besluit van 22 december 2005 heeft het college van de gemeente Terneuzen ingestemd met een gestructureerde aanpak van de grondwatertaak binnen onze organisatie. Deze zal inhouden dat: Voor de korte termijn 1. het verzorgen van een informatieplan (informatieblad en website) 2. het invoeren van een grondwaterloket (opzetten registratiesysteem) Op de langere termijn na de wettelijke vaststelling van de zorgplicht 3. het opstellen van een beleidsplan en vaststelling van dit plan door de raad 4. het uitvoeren van een verdergaande inventarisatie 5. het uitwerking van een beleidsplan 6. indien noodzakelijk het uitvoeren van nader onderzoek in probleemgebieden Door de aanname van de Wet gemeentelijke watertaken op 26 juni 2007 is de zorgplicht inmiddels vastgesteld. Dit houdt in dat de gemeente conform het collegebesluit van 22 december 2005 overgaat tot uitvoering van de 2 e fase (punten 3 t/m 6) van het genoemde besluit. De beleidsvorming zal worden vastgelegd in het voorliggend grondwaterplan. In dit grondwaterplan zal worden ingegaan op de bestaande kwantitatieve grondwaterproblematiek, de wettelijke regelgeving, de huidige aanpak, het beleid en de invulling hiervan en tenslotte de hiermede gepaard gaande kosten. Het beleid uit het grondwaterplan zal worden opgenomen in een eerstvolgende herziening van in het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP). Het grondwaterplan zal alsdan ook aan een herziening worden onderworpen. 4

45 2. PROBLEEMSTELLING Wat is grondwater Onder grondwater verstaan we in dit verband het in de bodem aanwezige (niet gebonden) water. Het is op een hoogte onder het maaiveld aanwezig zoals we het aantreffen na het graven van een kuil. De hoogte wordt het grondwaterpeil genoemd. Grondwater is altijd aanwezig, maar dat wil niet zeggen dat er dan ook overlast van wordt ondervonden. Zodra we echter hinder ondervinden (door een overschrijding in hoogte) spreken van een overlast. Bij een onderschrijding (te lage grondwaterstand) spreken we van een onderlast. Deze situatie komt in onze gemeente binnen de bebouwde kom niet voor en zal daarom in dit grondwaterplan niet verder worden behandeld. De hoogte van het grondwaterpeil is plaatsafhankelijk. Van invloed zijn de hoogte van de plaats, de aanwezigheid van naastgelegen wateren en de doorlatendheid van de grond. Een bijzondere vorm van grondwater is kwelwater. Deze vorm kan voorkomen in gebieden langs hoger gelegen wateren. Door het drukverschil ontstaat een stroming naar het lager gelegen gebied. De mate waarin dit plaatsvindt is mede afhankelijk van de doorlatendheid van de grond. Wanneer is er grondwaterprobleem Hoge grondwaterstanden door natuurlijke invloeden kunnen leiden tot schade aan gebouwen, tuinen en openbare gebieden en verhardingen. Door vocht of water in gebouwen (kelders en kruipruimten) kan stank en schimmelvorming ontstaan en leiden tot een hoog energieverbruik. In tuinen en openbare gebieden kan de aanwezige beplanting afsterven als gevolg van wortelrot of kan de draagkracht verminderen. Ook bij verhardingen kan een verminderde draagkracht schade tot gevolg hebben. Lage grondwaterstanden door natuurlijke invloeden geven in onze regio vaak minder aanleiding tot ontstaan van overlast, in dit geval onderlast genoemd. De onderlast beperkt zich in de vorm van een groeistoring door verdroging bij gewassen. Schade aan de in regio weinig aanwezige houten paalfundering is niet of nauwelijks van toepassing. We spreken van overlast vanaf het moment dat we ergens hinder van ondervinden. Het aanduiden van overlast vindt plaats door een vergelijk te maken ten opzichte van een richtlijn of vergelijkingsvlak. Deze zal door de gemeente moeten worden aangegeven. Hiervoor zal zowel een technische als een kostenacceptabele benadering moeten worden gevolgd. We kunnen hierbij voor de gewenste grondwaterstand onderscheid maken in drie soorten gebieden te weten: Bebouwd gebied Onbebouwd gebied Verhardingen Van de actuele grondwatersituatie binnen onze gemeente is echter weinig informatie voorhanden. We kunnen enige informatie halen uit de meldingen die voor de instelling van het grondwaterloket zijn binnengekomen bij de afdeling Beheer en Onderhoud of uit de meldingen van het grondwaterloket na de instelling in Een nader onderzoek zal hierin meer duidelijkheid moeten brengen. 5

46 Mogelijke oorzaken van grondwateroverlast Grondwateroverlast kan verschillende oorzaken hebben. Er zijn echter twee hoofdlijnen te onderscheiden: Bouwtechnisch Waterbeheerstechnisch Bouwtechnisch Veel klachten zijn niet direct het gevolg van een hoge grondwaterstand, maar van de bouwkundige staat van een gebouw. Als gevolg van de destijds toegepaste bouwmethoden en veroudering van materialen kunnen lekkages en scheurvorming in gebouwen gaan optreden. Bovendien kan de slechte ontwatering in oudere wijken hiertoe bijdragen. Voor woningen die gebouwd zijn na 1993 geldt dat er door de gebruikte bouwvoorschriften in de woningen geen vochtoverlast ten gevolge van het grondwater mag of kan zijn. Deze woningen dienen op basis van de bouwvoorschriften zondermeer voor het grondwater dicht te zijn. Indien anders dan is er sprake van een bouwkundig gebrek. Voor de overige woningen geldt dat de eigenaar verantwoordelijk is voor de ontwatering van zijn perceel. Waterbeheertechnisch Het regenwater dat tijdens een regenbui valt, stroomt af naar de riolering en/of naar het oppervlaktewater, zakt in de bodem of verdampt. In de bodem zal het gedeeltelijk naar een sloot of drainage stromen. Als de drainage niet (goed) meer functioneert of niet aanwezig is zal het grondwater niet (snel) worden afgevoerd, maar zal het grondwaterpeil stijgen. Langdurige regenval of een wijziging in het peil van het oppervlaktewater kunnen het grondwaterpeil doen stijgen en een grondwateroverlast doen ontstaan. Ook door technisch handelen zoals door rioleringswerken kan grondwateroverlast ontstaan. Door deze werken wordt vaak een lekke riolering (die onbedoeld als drainage heeft gewerkt) vervangen met als gevolg dat het grondwater niet meer wordt afgevoerd en het peil van het grondwater kan stijgen. Het hogere grondwaterpeil kan dan plots overlast veroorzaken via de hoger gelegen scheuren in de keldermuren van de omliggende kelders. Een andere vorm van invloed op het grondwater kan worden veroorzaakt door de aanwezigheid van kwel. Deze vorm komt voor in situaties langs hoger gelegen water waardoor er een stroming van het grondwater kan ontstaan naar het lager gelegen gebied. In de gemeente Terneuzen is kwel aanwezig langs het Kanaal van Gent naar Terneuzen en langs de Westerschelde. De mate waarin dit aanwezig is, is afhankelijk van de plaatselijke doorlatendheid van de grond en het aanwezige hoogteverschil. Bij de uitvoering van nieuwbouwprojecten komt het vaak voor dat kort na de ingebruikname van de woningen bij regenval wateroverlast ontstaat in de tuinen. Deze vorm van overlast is vaak te herleiden tot een bodemkundig probleem. Door de bouwactiviteiten is de doorlatendheid van de bodem dan verstoord. 6

47 3. WETTELIJKE REGELING Wet gemeentelijke watertaken De Eerste Kamer heeft op 26 juni 2007 de Wet gemeentelijke watertaken aangenomen. Op 1 januari 2008 is hij inmiddels inwerkingtreden. In deze wet wordt de invulling en de wijze van kostenverhaal aangegeven van de gemeentelijke taak op het gebied van het grondwater. Het betreft een kwantitatieve taak in het stedelijk gebied. In dit grondwaterplan zullen dan ook uitsluitend kwantitatieve aspecten worden behandeld. Met het wetsvoorstel wetswijziging verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken, ook wel de Wet gemeentelijke watertaken genoemd, worden de Gemeentewet, de Wet op de waterhuishouding en de Wet milieubeheer aangepast. Het waterbeleid wordt met deze wet verankerd in de regelgeving. De aanpassing vindt als volgt plaats in de volgende drie wetten: Gemeentewet: de Gemeentewet wordt zodanig aangepast dat gemeenten betere mogelijkheden krijgen de kosten te verhalen die gepaard gaan met de gemeentelijke wateropgave. Wet op de waterhuishouding: in de Wet op de waterhuishouding worden voor de gemeente twee zorgplichten opgenomen, een hemelwaterzorgplicht en een grondwaterzorgplicht. Wet milieubeheer (Wm): de Wm wordt op een aantal punten aangepast. Zo worden een aantal begripsbepalingen en de gemeentelijke zorgplicht uit de Wm (artikel 10.30) verduidelijkd en wordt de gemeente de mogelijkheid geboden om bij verordening regels te stellen aan het lozen van afvloeiend hemelwater en grondwater. Daarnaast wordt het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) verbreed met grond-en hemelwater. (Voor nadere informatie betreffende genoemde wetten zie bijlage 1) Samenvatting wetgeving in het kader van het stedelijk grondwater: 1. Gemeenten worden voor het stedelijk grondwater aangewezen als het centrale aanspreekpunt voor informatie en meldingen (loketfunctie). 2. Gemeenten geven informatie en zorgen zonodig voor begeleiding voor het integraal oplossen van het probleem met andere instanties 3. Eigenaren zijn verantwoordelijk voor de waterhuishouding op hun eigen perceel. 4. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de waterhuishouding in het openbare gebied en zijn verplicht tot het nemen van maatregelen in dit gebied om overlast bij derden te verminderen of te voorkomen. 5. Gemeenten moeten zorgdragen voor de mogelijkheid van het afvoeren van het door derden af te voeren (grond)water. 6. Gemeenten kunnen maatregelen voor de verwerking van regenwater en overtollig grondwater bekostigen uit de verbrede rioolheffing Bij de aanpak van grondwaterproblemen staat een probleemgerichte aanpak centraal en blijven de bestaande verantwoordelijkheden van andere overheden in stand. De gemeente wordt niet resultaatsverantwoordelijk voor het grondwaterpeil in bebouwd gebied. Wel wordt van de gemeente verwacht dat ze aanspreekpunt is voor de burger met problemen en regisseur is bij de probleemverkenning en het zoeken naar mogelijke oplossingen voor structurele problemen eventueel in samenspel met de andere overheden. 7

48 4. HUIDIGE AANPAK Gezien het ontbreken van een gestructureerde aanpak van het grondwatervraagstuk bij de gemeente Terneuzen achtte de provincie het wenselijk dat hieraan een invulling werd gegeven. De huidige aanpak vindt plaats op basis van het door het college genomen besluit van 22 december Hierin werd besloten om ter uitvoering van de zorgplicht een loketfunctie in te stellen en na de wettelijke vastlegging de aanpak voor de langere termijn te bepalen (zie paragraaf 1). De loketfunctie houdt in dat binnen onze gemeentelijke organisatie één vast aanspreekpunt voor het grondwater is aangewezen en dat het melden van klachten daardoor op één centraal punt kan plaatsvinden. De invulling van het aanspreekpunt vindt plaats door het lid dat namens onze gemeente heeft deelgenomen aan de provinciale werkgroep Grondwater in Stedelijk Gebied en werkzaam is binnen het cluster Civiele Techniek. Hier worden de klachten volgens het door de provincie Zeeland aangegeven processchema geregistreerd en ook verder afgehandeld. Indien noodzakelijk wordt een nader onderzoek ingesteld eventueel door of in samenwerking met de afdeling Beheer en Onderhoud of een andere overheidsinstantie. Indien uit het onderzoek blijkt dat de verantwoordelijkheid voor de afhandeling van het grondwaterprobleem bij een andere overheid ligt dan de gemeente, wordt de melder doorverwezen naar deze betreffende instantie. De gemeente behoudt echter de coördinerende taak. Aan de instelling van het grondwaterloket is aan de inwoners van onze gemeente bekendheid gegeven middels de gebruikelijke wegen, zoals internet, gemeentelijke infoblad en het Zeeuws Vlaams Advertentieblad. De meldingen gebeuren centraal via het callcenter door het invullen van een meldingsformulier of via internet. Backoffice worden de klachten afgehandeld. In vergelijking tot de lager gelegen gemeenten in de provincies Noord- en Zuid-Holland kent onze gemeente geen grootschalige structurele grondwaterproblemen. De binnen onze gemeente momenteel bekende gevallen van grondwateroverlast zijn tot heden kleinschalig. De meeste voorkomende meldingen zijn te herleiden tot bouwkundige gebreken. Deze vorm komt voornamelijk voor bij oudere woningen. Uit de meldingen bestaat echter het vermoeden dat ook binnen onze gemeente mogelijk een aantal structurele overlastlocaties aanwezig zijn. Om hierin een duidelijker beeld te krijgen zal nader onderzoek moeten worden ingesteld. In de bijlage 2 wordt een overzicht aangegeven van de meldingen die zijn binnengekomen vanaf het moment van instelling van het grondwaterloket over de jaren 2006 en Bovendien is er een tabel toegevoegd waarin de meldingen per kern per jaar zijn ingedeeld. Een visie voor de aanpak op langere termijn van de waargenomen problemen is opgenomen in de Visienota van het Stedelijk Waterplan. De hieruit voortvloeiende maatregelen zijn opgenomen in het Maatregelenplan van het Stedelijk Waterplan. De nadere uitwerking van het beleid zal plaatsvinden in een Grondwaterplan en te zijner tijd worden opgenomen in het GRP. 8

49 5. BELEID Algemeen Het beleid in het kader van dit plan richt zich in algemene zin op het beperken van structurele overlast door grondwater en niet op het beheren van het grondwater. Zowel in bestaande als in nieuwe situaties zal overlast zoveel als mogelijk moeten worden beperkt of voorkomen. De gemeente heeft hierin een inspanningsverplichting en dient maatregelen te treffen die doelmatig zijn en die niet behoren tot de zorg van het waterschap of provincie, te weten: In de bestemmingsfase het uitvoeren van onderzoek naar de grondwatersituatie bij nieuwbouwplannen (Watertoets). Indien noodzakelijk het opnemen van waterbeheerstechnische maatregelen in het ontwerp(eisen) In de inrichtingsfase het treffen van maatregelen bij het bouw- en woonrijpmaken In de beheersfase het treffen van maatregelen in openbaar gebied om de overlast bij burgers te verminderen of te voorkomen en het onderhouden van de reeds getroffen voorzieningen. Een aanpak voor de langere termijn in de vorm van een beleidsplan ontbreekt vooralsnog en zal daarom worden aangegeven in dit grondwaterplan. Het beleid zal een invulling geven aan de gemeentelijke zorgplicht en bovendien een indicatie geven aan de hieraan verbonden kosten. Het zal bovendien te zijner tijd conform de Gemeentewet in het GRP moeten worden opgenomen. Om in het kader van het grondwater te kunnen aangeven wat goed of slecht is, zal het noodzakelijk zijn dat door de gemeente een referentieniveau wordt vastgesteld. Dit kan door het aangeven van een gewenste ontwateringdiepte. Ook voor het openbare gebied. Uitgangspunten: Het grondwaterbeheer dient te worden afgestemd op de gebruiksfunctie van de grond. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen drie gebruiksfuncties, te weten bebouwd gebied, ongebouwd gebied en verhardingen. Elke functie wenst een andere grondwaterstand. In de onderstaande tabel zijn de doelstellingen voor de gewenste grondwaterstand per gebruiksfunctie aangegeven GEBRUIKSFUNCTIE Bebouwd gebied Onbebouwd gebied Verhardingen LAAGSTE GRONDWATERSTAND Boven niveau waarbij funderingsschade kan optreden Boven niveau waarbij verhoogde bodemdaling en verdroging kan optreden Boven niveau waarbij schade aan fundering kan optreden DOELSTELLING HOOGSTE GRONDWATERSTAND Beneden niveau waarbij grondwateroverlast optreedt Beneden niveau waarbij gebruik wordt belemmerd Beneden niveau waarbij weglichaam onstabiel wordt of vorstschade kan optreden Bebouwd gebied Binnen deze gebruiksfunctie is de overlastvorm in de gemeente Terneuzen beperkt tot een gevolg van te hoge grondwaterstanden. De hoogte is van het grondwater heeft zijn invloed in kruipruimten en onder funderingen. Bij een te hoge grondwaterstand kan wateroverlast of 9

50 vocht in kruipruimten ontstaan Bij te lage grondwaterstanden kan schade aan funderingen optreden als gevolg van ongelijkmatige zettingen. Onbebouwd gebied De hoogte van het grondwater is van invloed op de toegankelijkheid en gebruik van tuinen en openbaar gebied. Een te hoge grondwaterstand beperkt de toegankelijkheid en de aanwezige lucht in de bovenste bodemlaag die noodzakelijk is voor de groei van beplanting. Verhardingen Voor de aanwezige verhardingen zoals wegen en fietspaden is het van belang dat een niet te hoge grondwaterstand aanwezig is om een voldoende draagkracht te garanderen. Bij een te hoge grondwaterstand kan schade optreden door onstabiliteit of vorstschade, terwijl bij een te lage grondwaterstand schade kan optreden door zetting. Richtlijn gewenste grondwaterstand Als richtlijn voor de gewenste grondwaterstand worden landelijk de volgende waarden gehanteerd: Bebouwd gebied 70 cm onder maaiveld Onbebouwd gebied en sportvelden 70 cm onder maaiveld Verhardingen 100 cm onder de kruin van de weg De aanwezige grondwaterstand is echter afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden zoals waterhuishouding, grondstructuur, seizoen, neerslag, kwel, etc. Als gevolg van deze omstandigheden zullen er door het jaar heen altijd schommelingen aanwezig zijn. Er zal dus nooit sprake zijn van een vast grondwaterpeil. Voor een bepaald gebruik kan wel een gewenst peil worden aangegeven. Dit peil kan in het landelijk gebied middels het peilbeheer van het waterschap wel worden benaderd. In het bebouwde gebied is echter niet direct sprake van een peilbeheer. Vooral in oudere bestaande gebieden is een peilbeheer meestal niet of moeilijk uitvoerbaar en is men afhankelijk van het dichtbijgelegen peil in het aangrenzende buitengebied. In nieuw te ontwikkelen gebieden kan hier wel rekening mee worden gehouden. Hier kan een peilbeheersing worden gerealiseerd door de aanleg van een open afvoerstructuur in de vorm van waterlopen gecombineerd met vijverpartijen en door de aanleg van een drainagestelsel. Afbakening verantwoordelijkheid Eigenaren: Gemeente: Volgens de huidige wetgeving is een perceelseigenaar zelf verantwoordelijk voor de ontwatering van zijn perceel en voor de bouwkundige staat van de aanwezige gebouwen. Maatregelen om vochtproblemen te voorkomen dienen dan ook door de perceelseigenaar zelf worden genomen. De Wet gemeentelijke watertaken regelt de verantwoordelijkheden voor het ondiepe grondwater. Niet alleen voor bij derden, maar ook met betrekking tot de gemeentelijke percelen. Het uitgangspunt is dat ieder verantwoordelijk is voor de ontwatering van zijn of haar eigen perceel. Dit geldt ook dus ook voor de gemeentelijke eigendommen. Gemeenten hebben door aanwijzing van de loketfunctie een informerende en sturende rol gekregen. Gemeenten dienen te bepalen wie 10

51 verantwoordelijk is in geval van overlast. Indien de verantwoordelijkheid niet ligt bij de gemeente maar bij de perceeleigenaar of bij een andere overheidsinstantie dient de gemeente deze partij hierop te wijzen. In geval van een andere overheidsinstantie heeft de gemeente hierin een begeleidende rol. De zorgplicht houdt in dat gemeenten een inspanningsverplichting hebben tot het beperken of voorkomen van overlast door grondwater. Er vindt echter geen actief grondwaterbeheer plaats! Wel dienen gemeenten maatregelen te treffen om overlast bij derden te beperken of te voorkomen en zorg te dragen dat de middelen aanwezig zijn om het van derden vrijkomende grondwater af te kunnen voeren. Waterschap: Provincie: Rijksoverheid: De Gemeente Terneuzen is gelegen binnen het beheersgebied van het waterschap Zeeuws-Vlaanderen. Dit waterschap voert voor dit gebied een actief peilbeheer uit maar heeft momenteel in het stedelijke gebied geen actieve (grondwater)beheerstaken. Het peilbeheer van het buitengebied kan echter wel van invloed zijn op het grondwater in het bebouwd gebied. De gemeente blijft in eerste instantie verantwoordelijk voor het grondwater binnen het bebouwd gebied. Echter bij situaties waarbij het peil duidelijk aantoonbaar wordt beïnvloed door het peilbeheer van het nabijgelegen buitengebied is, ligt de verantwoordelijkheid bij het waterschap. Het beheer van het diepere grondwater wordt ingevolge de Grondwaterwet door de provincie uitgevoerd. Een actief beheer vindt niet plaats. Het passieve beheer bestaat uit het verlenen van vergunningen voor het ontrekken van grondwater. In de vierde nota Waterhuishouding wordt het GGOR (het gewenste grond- en oppervlaktewaterregime) als taak genoemd van de provincie. De provincie kent op dit moment nog geen regelgeving voor het grondwaterpeil in het bebouwd gebied. Het Rijk heeft voor het stedelijk waterbeheer een sturend, toezichthoudende en strategische taak. In de derde nota Waterhuishouding krijgt de gemeente de taak voor de ontwatering van het openbaar terrein in het stedelijk gebied terwijl het waterschap moet zorgen voor de afwatering. In de vierde nota Waterhuishouding wordt een betere taakverdeling voorgesteld middels een aanpassing in de Wet op de waterhuishouding. Inmiddels is de zorgplicht toegewezen aan gemeenten door opname in de Wet op de Waterhuishouding. Gemeenten dienen in openbare gebieden de gewenste waterstand zoveel als mogelijk handhaven. Bij nieuwbouwlocaties moeten gemeenten rekening houden met de waterhuishoudkundige geschiktheid. 11

52 6. INVULLING BELEID Onderzoek Voor het afhandelen van klachten en vragen is het noodzakelijk een inzicht te hebben in de grondwatersituatie. Voor de beoordeling van een situatie zijn gegevens noodzakelijk. Deze zijn van de actuele grondwatersituatie in onze gemeente niet of nauwelijks (structureel) aanwezig. Er zal derhalve onderzoek moeten plaatsvinden. Voor de goede invulling van de zorgtaak is het van belang dat er een gemeentelijk breed grondwatermeetnet aanwezig is. Dit kan door het plaatsen van peilbuizen en door het in beeld brengen van de laaggelegen gebieden. Het uit te voeren onderzoek kunnen we qua doelstelling onderscheiden in 2 fasen te weten: het verkennende onderzoek en het oplossinggerichte onderzoek: Verkennend onderzoek Het verkennende onderzoek is gericht op geohydrologische aspecten en het bepalen van de gebieden met overlast. Hierbij zijn de meldingenregistratie en de metingenregistratie van belang. Meldingen Hierbij kan naast gegevens van de meldingenregistratie ook gebruik gemaakt worden van de gegevens vanuit het eigen wegen- en groenbeheer. Metingen Metingen geven een onafhankelijk en objectief beeld van de grondwaterstand in het gebied. Voor een goede invulling van de grondwaterzorgtaak is een goede beeldvorming van de optredende grondwaterstanden van essentieel belang. Zonder metingen kan niet objectief worden beoordeeld in hoeverre er sprake is van een structureel grondwaterprobleem. Daarom is een grondwatermeetnet hiervoor een eerste vereiste. De meetgegevens kunnen worden gebruikt voor het opzetten van een gemeentelijke ontwateringkaart. Door de ontwateringkaart te combineren met een analyse van meldingen kunnen potentiële overlastgebieden worden onderscheiden. Zo kunnen ook gebieden worden onderscheiden met meldingen van een grondwateroverlast terwijl het grondwater voldoende diep staat. In deze situaties is dan sprake van een regenwaterprobleem en geen grondwateroverlast. De verzamelde gegevens kunnen tevens worden gebruikt voor het opstellen van een grondwatermodel. Een grondwatermodel geeft direct inzicht voor gevolgen van een bepaald gebeuren of voornemen. Oplossingsgericht onderzoek Deze fase van onderzoek is om te komen tot doelmatige maatregelen om de overlast aan te pakken. Een oplossing op maat voor de plaats waar het probleem zich voordoet. Grondwateroverlast in bebouwd gebied kan vele oorzaken hebben Het is niet altijd aan te geven dat het daadwerkelijk ook om grondwater gaat. Doorlatende muren en storende bodemlagen kunnen ook voor een vorm van overlast zorgen. Detailinformatie over de grondwatersituatie, de bodemopbouw, de hoogteligging van het gebied, de woningen, de wijze van bouwrijp maken enz. zijn nodig om de oorzaak te kunnen achterhalen. 12

53 Nadat de oorzaak is bepaald kan de juiste oplossingsrichting worden bepaald te weten bouwkundig of grondwatertechnisch en kan tevens worden aangegeven wie de maatregel zal moeten nemen. Watertoets bij rioolvervanging Een onderdeel van de watertoets is het vooraf nagaan wat de gevolgen zijn van een ingreep op de waterhuishoudkundige situatie en het compenseren van de negatieve effecten. Zo ook voor een rioolvervanging! Een rioolonderzoek op lekkage van het vervangen riool kan reden zijn tot het aanbrengen van een drainage om een eventueel grondwaterprobleem te voorkomen. De gemeente is immers verplicht tot het nemen van maatregelen in openbaar gebied ten einde overlast bij derden te voorkomen. De werkwijze wordt reeds bij een aantal gemeenten in het werkproces meegenomen. Het voorstel is om ook deze toets voor de gemeente Terneuzen in te voeren. Maatregelen Maatregelen op basis van doelmatigheid In artikel 9a van de Wet op de waterhuishouding wordt aangegeven dat de gemeentelijke zorgplicht inhoudt dat door de gemeente maatregelen worden getroffen om de structureel nadelige gevolgen van wateroverlast in een gebied zoveel mogelijk te beperken en voorzover het treffen van de maatregelen doelmatig is en voor zover het niet tot de taak van het waterschap of provincie behoort. Het begrip doelmatig geeft aan dat het treffen van maatregelen doelmatig moet zijn en zomogelijk tegen de laagst maatschappelijk kosten. Maatregelen voor de overheid Gemeenten dienen als gevolg van de zorgplicht maatregelen te treffen in openbaar gebied om grondwateroverlast in openbaar gebied en daardoor de overlast bij de (naastgelegen) percelen van burgers en bedrijven te verminderen tot een acceptabel niveau. Het zal hierbij voornamelijk (waterbeheerstechnische)maatregelen betreffen die bestaan uit het aanleggen van drainage. Zowel de bestaande als de nieuw aangelegde drainage zal door de gemeente moeten worden onderhouden. De maatregelen dienen worden opgenomen in het eerstvolgende GRP. Maatregelen voor (perceels-)eigenaren Het treffen van maatregelen waarbij de verantwoording ligt bij de betrokken perceeleigenaar zelf. Deze maatregelen kunnen zowel van bouwtechnische als van waterbeheerkundige aard zijn: Bouwtechnische maatregelen (effectbestrijding) Waterbeheerstechnische maatregelen (voorkomen) Bouwtechnische maatregelen Bouwtechnische maatregelen zijn maatregelen in de vorm van bestrijden van het effect van de overlast. Hierbij wordt de situatie (het gebouw) aangepast aan de grondwaterstand. Er kunnen verschillende soorten maatregelen worden genomen zoals het impregneren van muren waardoor ze waterdicht worden en het grondwater niet meer door of in de muren kan optrekken. 13

54 Gaten en kieren in de begane grondvloer afdichten en het kruipluik vochtdicht maken waardoor wordt voorkomen dat vochtige lucht vanuit de kruipruimte naar de woonruimte kan stromen. Het verbeteren van de ventilatie van de woonruimte en/of kruipruimte (ventilatieroosters of mechanische ventilatie). Het opvullen van te diepe kruipruimten met goed doorlatend materiaal. Het effect is dat het grondwater minder goed kan optrekken. Het leggen van een folie op de bodem van de kruipruimte zodat verdamping van het grondwater wordt tegengegaan. Waterbeheerstechnische maatregelen Waterbeheerstechnische maatregelen zijn maatregelen om overlast te voorkomen door de grondwaterstand te wijzigen of te beheren. Ze worden meestal toegepast in de vorm van een drainagestelsel (rond een gebouw of in een tuin). Het aanleggen hiervan is redelijk eenvoudig en niet extreem duur. De grondwaterstand kan ook worden verlaagd met hulp van een bemaling. Deze oplossing wordt meestal alleen als tijdelijke noodvoorziening toegepast. Het is een dure oplossing en bovendien aan vergunning gebonden. Ook de afvoer van regenwater voor zowel van gebouwen als van open terrein is van groot belang. Een goed afvoersysteem zorgt voor een directe afvoer van het vrijkomende regenwater en voorkomt wateroverlast. Het voorgaande geldt ook voor het openbaar gebied. Ook hier kan het aanbrengen (en onderhouden) van een drainage een verbetering brengen in de ontwateringtoestand van verhardingen en openbaar groen. Bij nieuwbouwprojecten zullen eisen omtrent het grondwaterbeheer in het contract met de ontwikkelaar moeten worden opgenomen. De genoemde maatregelen mogen echter nimmer van dien aard zijn dat als gevolg daarvan belangen van andere beleidsvelden nadelig worden beïnvloed. Hierbij valt te denken aan het aanwezige zoetwater en verontreinigingen in de bodem 14

55 Samenvatting beleidsuitgangspunten: 1. De eigenaar is verantwoordelijk voor de waterhuishouding op zijn eigen perceel. 2. De gemeente is verantwoordelijk voor de waterhuishouding in het openbare terrein: 2.1. Bij een structureel grondwaterprobleem bij derden in bebouwd en onbebouwd gebied waarbij als richtlijn een peil van 70 cm onder het maaiveld wordt overschreden en waarbij de maatregelen van derden niet afdoende zijn, zal de gemeente in het kader van haar inspanningverplichting, waterbeheerstechnische maatregelen treffen om de overlast te verminderen Bij een structureel grondwaterpeil onder verhardingen van minder dan 100 cm onder het maaiveld zullen waterbeheerstechnische maatregelen worden getroffen. Dit is vooral van belang bij doorgaande wegen. De uitvoering kan plaatsvinden bij een renovatie Het aanleggen van de benodigde leidingen voor het ontvangen en afvoeren van het grondwater 2.4. Het opzetten en monitoren van een grondwatermeetnet. De uitvoering zal gefaseerd plaatsvinden. In eerste instantie (1 e fase tot 2010) zullen peilbuizen worden geplaatst op de locaties die aan de hand van de meldingen een nader onderzoek vragen en op de locaties die in het Stedelijk Waterplan zijn vermeld met een hoog grondwaterpeil (zie bijlagen 3 en 4). Ook in de nieuwbouwplannen zullen peilbuizen worden geplaatst. De peilbuizen zullen zodanig worden uitgevoerd dat ze blijvend kunnen worden gebruikt en opgenomen in het grondwatermeetnet. In een 2 e fase ( ) zal het grondwatermeetnet worden uitgebreid om van alle kernen een grondwaterbeeld te krijgen. In totaal zullen dan aanvullend naar schatting nog 25 peilbuizen worden geplaatst. Uitgangspunt hierbij is om in de kleinere kernen minimaal 2 peilbuizen te plaatsen Het invoeren van een grondwatertoets om een mogelijke grondwateroverlast bij vervanging van riolering te voorkomen 15

56 7. KOSTEN Om de beleidsuitgangspunten te bereiken zullen maatregelen getroffen moeten worden. Maatregelen waarvoor middelen beschikbaar gesteld zullen moeten worden. Door de inwerkingtreding van de Wet gemeentelijke watertaken kunnen volgens artikel 228A van de Gemeentewet de kosten worden verhaald op de inkomsten uit een (verbrede) rioolheffing. Kostenvorm naar beleidsuitgangspunt: 1. De eigenaar blijft verantwoordelijk op eigen terrein. Dit beleidsuitgangspunt is bij wet geregeld. Hieraan zijn voor de gemeente geen kosten verbonden 2. De gemeente is verantwoordelijk voor het openbaar terrein: 2.1. De maatregelen bij overlast in openbaar terrein zijn een vertaling van de gemeentelijke zorgplicht zoals aangegeven in de Gemeentewet en in de Wet op de waterhuishouding. De kosten voor dit onderdeel zijn afhankelijk van het aantal, de situatie en mate waarin de grondwateroverlast voorkomt. Als uitgangspunt voor de bepaling hiervoor worden de kosten aangehouden die naar alle waarschijnlijkheid gemaakt moeten worden voor het oplossen van de grondwateroverlast volgens de situaties zoals vermeld in het Stedelijk Waterplan Zeeuws-Vlaanderen. Hiervoor zal het noodzakelijk zijn om vanaf 2010 naar schatting een bedrag van ,00 per jaar te reserveren Het verlagen van het grondwaterpeil onder verhardingen is geen gevolg van een wettelijke verplichting maar kan bij het opzetten van uitvoeringsprogramma worden meegenomen voor de beperking van grondwaterlast voor het gehele gebied als zodanig. Bij renovatiewerken kan als standaard in de procedure worden meegenomen om af te wegen of het aanbrengen van een drainage onder of nabij een verharding technisch een langere levensduur en daardoor op termijn een kosten besparend effect van de constructie zal inhouden. De kosten hiervoor worden te zijner tijd meegenomen als projectkosten en kunnen worden uitgedrukt in een gemiddelde prijs van 20,00/m¹ voor het aanbrengen van een drainage Het aanleggen van leidingen voor de afvoer van het (door derden aangeboden) grondwater. Dit beleidsuitgangspunt is bij wet geregeld in de Wet op de waterhuishouding artikel 9 lid 2. Gemeenten dienen te zorgen voor de mogelijkheid om het bij derden vrijkomende grondwater te kunnen ontvangen en af te voeren. Hierbij moeten de lozingen van grondwater in principe worden aangesloten op een HWA-riool. Is deze mogelijkheid niet aanwezig dan zal de gemeente voor een afvoermogelijkheid moeten zorgen door het aanleggen van een nieuwe afvoerleiding. De kosten hiervoor zullen in voorkomende gevallen moeten worden aangewend uit de middelen die beschikbaar zijn voor de aanleg of renovatie van rioleringen Het opzetten van een grondwatermeetnet is noodzakelijk voor het verkrijgen van de benodigde gegevens om de burger te informeren en om situaties bij te kunnen beoordelen. De kosten voor het opzetten van een meetnet 1 e fase bij de te onderzoeken 16

57 locaties (8) worden geschat op ,00. Bij een uitgebreider meetnet volgens de 2 e fase zal voor de zorgplicht een gemeentebreed beeld ontstaan en kunnen de gegevens tevens worden gebruikt om de gevolgen van wijzigingen in grondwaterstanden, zoals bij de uitvoering van werken vooraf aan te geven. De uitvoering hiervan zal plaatsvinden in 2010 en zal naar schatting ,00 kosten. De kosten voor het monitoren van de grondwaterstand bij de in de 1 e fase geplaatste peilbuizen wordt voor de jaren 2008 en 2009 geschat op 5.000,00 per jaar. Vanaf 2010 worden deze geschat op ,00 per jaar Het invoeren van de grondwatertoets zal inhouden dat vóór een rioolvervanging nader onderzoek moet plaatsvinden naar de invloed hiervan op de grondwaterstand. De mate van de lekkage van het te vervangen stelsel is hierbij een indicatie. De kosten voor de rioolinspecties worden geschat op 1,50/m¹ met een minimum van 2.000,00 per (dag-)opname en kunnen in de projectkosten voor vervanging van de riolering worden meegenomen. Voor een overzicht zie tabel in bijlage 5. 17

58 2. BIJLAGEN BIJLAGE 1 WETSWIJZIGINGEN Gemeentewet Artikel 228a 1. Onder de naam rioolheffing kan een belasting worden geheven ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan: a. de inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, alsmede de zuivering van huishoudelijk afvalwater en b. de inzameling van afvloeiend hemelwater en de verwerking van het ingezamelde hemelwater, alsmede het treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Wet op de waterhuishouding Artikel 9b Met het van kracht worden van de Wet gemeentelijke watertaken zal de grondwaterzorgplicht worden geïntroduceerd. De grondwaterzorgplicht wordt verankerd in artikel 9b in de Wet op de waterhuishouding. Dit artikel zal er als volgt uit komen te zien: 1. De gemeenteraad of het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor het in het openbaar gemeentelijke gebied treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoort. 2. De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, omvatten mede de verwerking van het ingezamelde grondwater, waaronder in ieder geval worden begrepen de berging, het transport, de nuttige toepassing en het, al dan niet na zuivering, op of in de bodem of in het oppervlaktewater brengen van ingezameld grondwater, en het afvoeren naar een inrichting als bedoeld in artikel 15a van de Wet verontreiniging oppervlaktewateren. Overige van belangzijnde wetgeving: Woningwet / Bouwbesluit Het bouwbesluit stelt eisen aan de vochtdichtheid/waterdichtheid van scheidingsconstructies van een verblijfsgebied, verblijfs-, toilet- of badruimte. Indien een dergelijke ruimte zich bevindt in de kelder dan gelden deze eisen ook voor de kelder. De verantwoordelijkheid voor het voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit ligt, conform het bepaalde in de woningwet bij de eigenaar van het gebouw. Daarnaast legt de Woningwet de staat van ervan/terreinen bij de perceeleigenaar. Ook in jurisprudentie wordt bevestigd dat de perceelseigenaar zelf verantwoordelijk is voor de wering van grondwater in, onder en om zijn woning. Derhalve is de perceelseigenaar verantwoordelijk voor het ontwateren van zijn perceel en dient hij zelf te zorgen voor de verwijdering van het overtollige water (regen- en/of grondwater) 18

59 BIJLAGE 2 OVERZICHT MELDINGEN 2006 MELDING OORZAAK Omschrijving van de melding Aantal Omschrijving oorzaak Aantal SOORT MELDING water in kruipruimte 8 bouwkundige oorzaak 5 laag gelegen 1 klacht afgewezen 1 onbekend 1 water in kelder 1 bouwkundige oorzaak 1 terrrein 1 laaggelegen 1 muren en/of vloer 3 bouwkundige oorzaak 3 TOTAAL AANTAL MELDINGEN MELDING OORZAAK Omschrijving van de melding Aantal Omschrijving oorzaak Aantal SOORT MELDING water in kruipruimte 13 onbekend 2 drainage verstopt 11 water in kelder 3 bouwkundig oorzaak 3 muren en/of vloer bouwkundige oorzaak 1 TOTAAL AANTAL MELDINGEN 17 OVERZICHT MELDINGEN PER KERN KERN Axel 2 1 Biervliet 1 Hoek 1 Sas van Gent 1 Sluiskil 1 1 Terneuzen 7 13 Westdorpe 1 Zuiddorpe 1 Zaamslag 1 19

60 BIJLAGE 3 OVERZICHT NADER ONDERZOEK EN TE PLAATSEN PEILBUIZEN KERN Terneuzen OVERZICHT NADER ONDERZOEK EN TE PLAATSEN PEILBUIZEN OMSCHRIJVING GEBIED Gebied ten noorden van oostelijk kanaalarm en ten oosten van Binnenvaartweg Gebied ten westen van Axelsestraat/Guido Gezellestraat/Mr. F.J.Haarmanweg /Kennedylaan AANTAL PEILBUIZEN Gebied in de omgeving van de Grenulaan 2 Sluiskil Gebied ingesloten tussen Kanaalweg/Middenstraat 1 Westdorpe Omgeving St. Annastraat KENMERKEN GEBIED Laag gelegen oude binnenstad Laag gelegen zone langs kanaal Laag gelegen zone langs kanaal Direct gelegen zone langs kanaal Direct langs kanaal gelegen gebied Totaal aantal peilbuizen 8 20

61 Bijlage 4 SITUATIES NADER ONDERZOEK Kern Terneuzen 21

62 Kern Sluiskil Kern Westdorpe 22

63 Bijlage 5 KOSTENOVERZICHT KOSTENOVERZICHT FASE KOSTENSOORT PERIODE Grondwatermeetnet 1 e fase Monitoren Grondwaterloket Watertoets Grondwatermeetnet 2 e fase Monitoren Grondwaterloket Watertoets Maatregelen in openbaar gebied Verklaring Kostensoort: Directe kosten Investeringskosten 23

64 Bijlage 7 Niet aangesloten bestaande bebouwing a. Uitbreidingsplannen b. Panden aan te sluiten op drukriolering c. Panden waar ontheffing van de zorgplicht voor is verleend d. Panden waar ontheffing van de zorgplicht dient te worden aangevraagd e. Panden voorzien van IBA f. Panden voorzien van verbeterde septictank g. Panden nog voorzien van IBA Ontwerp VGRP

65 7a 7b 7c Uitbreidingsplannen Er zijn geen nieuwe uitbredingsplannen gepland. Panden aan te sluiten op drukriolering Er zijn geen panden die nog dienen te worden aangesloten op de drukriolering conform huidige regelgeving. Panden waarvoor ontheffing van de zorgplicht is verleend Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 1 Aandijkseweg 1 Zaamslag Aandijkseweg 2 Zaamslag Aandijkseweg 3 Zaamslag Aandijkseweg 4 Zaamslag Appelzakweg 1 Biervliet 1 6 Appelzakweg 2 Biervliet 2 7 Autricheweg 1 Westdorpe 1 8 Autricheweg 2 Westdorpe 2 9 Axelsestraat 1 Koewacht 1 10 Axelsestraat 3 Koewacht 2 11 Axelsestraat 5 Koewacht 3 12 Axelsestraat 7 Koewacht 4 13 Axelsestraat 2 Koewacht 5 14 Axelsestraat 4 Koewacht 6 15 Axelsestraat 10 Westdorpe 5 16 Axelsestraat 114a Zaamslag Axelsestraat 120 Zaamslag Axelsestraat 129 Zaamslag Axelsestraat 8a Westdorpe 3 20 Axelsestraat 9 Westdorpe 4 21 Baarsekreekweg 1 Biervliet 3 22 Baarsekreekweg 3 Biervliet 4 23 Baarsekreekweg 5 Biervliet 5 24 Benedenstraat 8 Koewacht 7 25 Binnendijk 10 Hoek Binnendijk 11 Hoek Binnendijk 12 Hoek Binnendijk 13 Hoek Binnendijk 14 Hoek Binnendijk 15 Hoek Binnendijk 16 Hoek Binnendijk 17 Hoek Binnendijk 18 Hoek Binnendijk 19 Hoek Binnendijk 2 Hoek Binnendijk 20 Hoek Binnendijk 21 Hoek Binnendijk 22 Hoek Binnendijk 3 Hoek Binnendijk 4 Hoek Binnendijk 5 Hoek Binnendijk 6 Hoek Binnendijk 7 Hoek 104 Ontwerp VGRP - 1 -

66 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 44 Binnendijk 8 Hoek Binnendijk 9 Hoek Binnenpad 3 Onb Boekhouteweg 1 Philippine 6 48 Boekhouteweg 2 Philippine 7 49 Boekhouteweg 4 Philippine 8 50 Boerengat 51 Hoek Bonteweg 1 Sluiskil Bonteweg 2 Sluiskil Bonteweg 3 Sluiskil Bonteweg 5 Sluiskil Bonteweg 6 Sluiskil Bonteweg 7 Sluiskil Bonteweg 8 Sluiskil Bosdreef 1 Axel 9 59 Bosdreef 2 Axel Bosdreef 4 Axel Bosdreef 7 Axel Bosdreef 9 Axel Boslaan 2 Axel Boslaan 4 Axel Boslaan 5 Axel Braakmanlaan 5 Biervliet 6 67 Braakmanweg 20 Philippine 9 68 Braakmanweg 1 Biervliet 7 69 Braakmanweg 2 Biervliet 8 70 Braakmanweg 3 Biervliet 9 71 Braakmanweg 4 Biervliet Braakmanweg 5 Biervliet Braakmanweg 6 Biervliet Braakmanweg 7 Biervliet Brondijk 1 Terneuzen Brondijk 2 Terneuzen Brondijk 3 Terneuzen Burg. Dhoogeweg 1 Philippine Burg. Dhoogeweg 2 Philippine Burg. Dhoogeweg 3 Philippine Burg. Dhoogeweg 5 Philippine Buthdijk 2 Axel Buthdijk 4 Axel Capellestraat 4 Axel Capellestraat 15 Axel Catharinastraat 1 Axel Clarapolderweg 1 Philippine Derde Verkorting 2 Axel Dijckmeesterweg 11 Philippine Dijckmeesterweg 13 Philippine Dijckmeesterweg 15 Philippine Dijckmeesterweg 2 Philippine Dijckmeesterweg 4 Philippine Dijckmeesterweg 5 Philippine Dijckmeesterweg 6 Philippine 18 Ontwerp VGRP - 2 -

67 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 96 Dijckmeesterweg 7 Philippine Dijckmeesterweg 8 Philippine Dijckmeesterweg 9 Philippine Doorndijk 1 Axel Doorndijk 2 Axel Doorndijk 2a Axel Doorndijk 3 Axel Doorndijk 4 Axel Drieweg 2 Zaamslag Driewegenweg 11 Biervliet Driewegenweg 5 Biervliet Eendragtweg 4 Zaamslag Eendragtweg 10 Zaamslag Eendragtweg 12 Zaamslag Eendragtweg 14 Zaamslag Eendragtweg 18 Zaamslag Eendragtweg 20 Zaamslag Eendragtweg 6 Zaamslag Eendragtweg 8 Zaamslag Eerste Verkorting 4 Axel Eerste Verkorting 6 Axel Eerste Verkorting 8 Axel Eerste Verkorting 8a Axel Eerste Verkorting 10 Axel Eglantiersdijk 1 Axel Eglantiersdijk 3 Axel Eiergatseweg 2 Biervliet Fort Ferdinandusweg 1 Koewacht Fort Ferdinandusweg 3 Koewacht Geertruidadijk 1 Biervliet Geertruidadijk 3 Biervliet Geertruidadijk 5 Biervliet Geertruidadijk 7 Biervliet Genderdijkseweg 1 Zaamslag Genderdijkseweg 3 Zaamslag Graaf Jansdijk 2 Axel Graaf Jansdijk 8 Axel Graaf Jansdijk 23a Spui Gravin Marieweg 1 Terneuzen Gravin Marieweg 3 Terneuzen Grensweg 4 Zuiddorpe Groenestraat 1 Biervliet Groenestraat 2 Biervliet Groenestraat 3 Biervliet Groeneweg 1 Zaamslag Groeneweg 2 Zaamslag Groeneweg 3 Zaamslag Groeneweg 4 Zaamslag Groeneweg 5 Zaamslag Groeneweg 6 Zaamslag Groeneweg 7 Zaamslag Hasjesstraat 1 Hoek 108 Ontwerp VGRP - 3 -

68 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 154 Hasjesstraat 2 Hoek Hasjesstraat 3 Hoek Hasjesstraat 4 Hoek Hasjesstraat 5 Hoek Hasjesstraat 6 Hoek Hasjesstraat 7 Hoek Havenstraat 13 Biervliet Havenstraat 18 Biervliet Havenstraat 18A Biervliet Havenstraat 20 Biervliet Haverlandeweg 1 Zuiddorpe Hazelarenstraat 39 Koewacht Hazelarenstraat 43 Koewacht Helenaweg 6 Biervliet Helenaweg 1 Biervliet Helenaweg 2 Biervliet Helenaweg 4 Biervliet Hoekseweg 1 Hoek Hoofdplaatseweg 10 Biervliet Hoofdplaatseweg 11 Biervliet Hoofdplaatseweg 13 Biervliet Hoofdplaatseweg 15 Biervliet Hoofdplaatseweg 17 Biervliet Hoofdplaatseweg 3 Biervliet Hoofdplaatseweg 9 Biervliet Hoofdweg Z 105 Zuiddorpe Hoofdweg Z 107 Zuiddorpe Hoogtepad 3 Zaamslag Hulsterseweg 59 Axel Hulsterseweg 61 Axel Hulsterseweg 63 Axel Hulsterseweg 65 Axel Ijzendijkseweg 1 Biervliet Ijzendijkseweg 16 Biervliet Ijzendijkseweg 5 Biervliet Industrieweg Zuid 23 Westdorpe Industrieweg Zuid 25 Westdorpe Isabellaweg 1 Philippine Isabellaweg 2 Philippine Isabellaweg 3 Philippine Isabellaweg 44 Philippine Justaasweg 4 Axel Kampersedijk 1 Zaamslag Kampersedijk 11 Zaamslag Kampersedijk 3 Zaamslag Kampersedijk 4 Zaamslag Kampersedijk 5 Zaamslag Kampersedijk 6 Zaamslag Kampersedijk 7 Zaamslag Kampersedijk 9 Zaamslag Kampersedijk 1 Zaamslag Kampersedijk 10 Zaamslag 241 Ontwerp VGRP - 4 -

69 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 206 Kampersedijk 12 Zaamslag Kampersedijk 16 Zaamslag Kampersedijk 2 Zaamslag Kampersedijk 3 Zaamslag Kampersedijk 4 Zaamslag Kampersedijk 5 Zaamslag Kampersedijk 6 Zaamslag Kampersedijk 7 Zaamslag Kampersedijk 8 Zaamslag Kapellestraat 1 Onb Kijkuit 2 Axel Kijkuit 4 Axel Kijkuit 8 Axel Kijkuit 10 Axel Kijkuit 12 Axel Kijkuit 13 Axel Kijkuit 15 Axel Kijkuit 16 Axel Kijkuit 18 Axel Kijkuit 22 Axel Kijkuit 24 Axel Kijkuit 26 Axel Kijkuit 28 Axel Kijkuit 30 Axel Kijkuit 7/9 Axel Kinderdijk 2 Axel Klein Huissenpolderweg 2 Zaamslag Kleine Stelladijk 1 Philippine Kleine Stelladijk 3 Philippine Knapzakweg 3 Terneuzen Knol 40 Hoek Koegorsstraat 1 Sluiskil Koegorsstraat 2 Terneuzen Koegorsstraat 23 Sluiskil Koegorsstraat 25 Sluiskil Koegorsstraat 4 Terneuzen Konijnenbergweg 7 Biervliet Koning Willem III weg 1 Zaamslag Koning Willem III weg 6 Zaamslag Koning Willem III weg 8 Zaamslag Korte Betteweg 1 Biervliet Korte Betteweg 2 Biervliet Korte Betteweg 3 Biervliet Korte Betteweg 4 Biervliet Kreekweg 1 Hoek Kreekweg 2 Hoek Kreekweg 3 Hoek Kromhoekseweg 2 Overslag Kromhoekseweg 4 Overslag Kromhoekseweg 6 Overslag Kromhoekseweg 18 Overslag Lageweg 1 Axel 73 Ontwerp VGRP - 5 -

70 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 258 Lageweg 2 Axel Lange Betteweg 1 Biervliet Lange Betteweg 10 Biervliet Lange Betteweg 1a Biervliet Lange Betteweg 2 Biervliet Lange Betteweg 3 Biervliet Lange Betteweg 4 Biervliet Lange Betteweg 5 Biervliet Lange Betteweg 6 Biervliet Lange Betteweg 8 Biervliet Langeblikstraat 2 Biervliet Langeweg 2 Axel Langeweg 3 Axel Langeweg 7 Axel Langeweg 9 Axel Langeweg 11 Axel Langeweg 12 Axel Langeweg 14 Axel Langeweg 16 Axel Langeweg 18 Axel Langeweg 11 Hoek Langeweg 12 Hoek Langeweg 13 Hoek Langeweg 14 Hoek Langeweg 15 Hoek Langeweg 16 Hoek Langeweg 17 Sluiskil Langeweg 18 Sluiskil Langeweg 19 Sluiskil Langeweg 20 Sluiskil Langeweg 21 Sluiskil Langeweg 22 Sluiskil Langeweg 23 Sluiskil Langeweg 24 Sluiskil Langeweg 25 Sluiskil Langeweg 26 Sluiskil Langeweg 27 Sluiskil Leeuwensteinseweg 1 Zaamslag Liniedijk 1 Axel Liniedijk 3 Axel Liniedijk 5 Axel Liniedijk 7 Axel Liniedijk 9 Axel Liniedijk 22 Axel Linieweg 1 Axel Linieweg 4 Axel Lovenweg 16 Hoek Lovenweg 36 Hoek Lozeschorreweg 1 Hoek Maatstraat 1 Zaamslag Maatstraat 2 Zaamslag Maatsweg 1 Philippine 35 Ontwerp VGRP - 6 -

71 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 310 Maatsweg 2 Philippine Margrette 1 Axel Matthijsstraat 29 Koewacht Middenweg 13 Biervliet Middenweg 15 Biervliet Middenweg 18 Hoek Middenweg 19 Hoek Molendreef 6 Hoek Molenstraat 60 Westdorpe Molenstraat 62 Westdorpe Molenweg 1 Zaamslag Molenweg 2 Zaamslag Molenweg 4 Zaamslag Molenweg 6 Zaamslag Monikkendreef 7 Zuiddorpe Mosselpolderstraat 1 Philippine Mosselpolderstraat 10 Philippine Mosselpolderstraat 12 Philippine Mosselpolderstraat 14 Philippine Mosselpolderstraat 8 Philippine Nieuw Westenrijkdijk 1 Sluiskil Nieuw Westenrijkdijk 2 Sluiskil Nieuw Westenrijkdijk 3 Sluiskil Nieuwe Karnemelkstraat 19 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 20a Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 21 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 22 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 23 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 24 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 25 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 26 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 27 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 28 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 30 Koewacht Nieuwe Karnemelkstraat 32 Koewacht Nieuwe Stelleweg 1 Philippine Nieuwe Stelleweg 3 Philippine Nieuwe Stelleweg 5 Philippine Nieuwe Vogelschorweg 1 Zandstraat Nieuwe Vogelschorweg 2 Zandstraat Nieuwe Vogelschorweg 3 Zandstraat Nieuwe Vogelschorweg 4 Zandstraat Nieuwe Vogelschorweg 6 Zandstraat Nieuwe Vogelschorweg 8 Zandstraat Nieuwendijk 95 Axel Nieuwlandsestraat 15 Biervliet Noordstraat 44 Hoek Noordstraat 49 Hoek Noordstraat 58 Biervliet Olmendijkje 10 Philippine Olmendijkje 2 Philippine Olmendijkje 3 Philippine 54 Ontwerp VGRP - 7 -

72 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 363 Olmendijkje 4 Philippine Olmendijkje 5 Philippine Olmendijkje 6 Philippine Olmendijkje 7 Philippine Olmendijkje 8 Philippine Olmendijkje 9 Philippine Oude Vogelschorstraat 1 Zandstraat Oude Vogelschorstraat 2 Zandstraat Oude Zeedijk 29 Axel Oude Zeedijk 31 Axel Oude Zeedijk 33 Axel Oude Zeedijk 34 Zaamslag Oude Zeedijk 35 Zaamslag Oude Zeedijk 37 Zaamslag Oude Zeedijk 39 Zaamslag Oudestraat 1 Koewacht Oudestraat 3 Koewacht Oudestraat 5 Koewacht Paulinaweg 10 Biervliet Paulinaweg 12 Biervliet Paulinaweg 2 Biervliet Paulinaweg 2a Biervliet Paulinaweg 4 Biervliet Paulinaweg 6 Biervliet Paviljoenweg 1 Biervliet Paviljoenweg 1 Zaamslag Paviljoenweg 1a Biervliet Paviljoenweg 2 Biervliet Paviljoenweg 3 Biervliet Paviljoenweg 4 Biervliet Paviljoenweg 5 Biervliet Paviljoenweg 6 Biervliet Paviljoenweg 7 Biervliet Paviljoenweg 8 Biervliet Philippineweg 1 Philippine Philippineweg 3 Philippine Philippineweg 5 Philippine Poonstraat 1 Zaamslag Pouckedijk 2 Axel Pouckedijk 4 Axel Pouckedijk 1 Zaamslag Pouckedijk 3 Zaamslag Pouckestraat 1 Axel Reigerbossestraat 2 Axel Reigerijdreef 9 Koewacht Reuzenhoek 30 Zaamslag Reuzenhoek 31 Zaamslag Reuzenhoeksedijk 10 Terneuzen Reuzenhoeksedijk 12 Terneuzen Reuzenhoeksedijk 14 Terneuzen Reuzenhoeksedijk 2 Terneuzen Reuzenhoeksedijk 3 Terneuzen 198 Ontwerp VGRP - 8 -

73 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 415 Reuzenhoeksedijk 6 Terneuzen Reuzenhoeksedijk 8 Terneuzen Reuzenhoeksedijk 9 Terneuzen Rode Sluisweg 2 Overslag Rode Sluisweg 7 Overslag Rode Sluisweg 9 Overslag Rode Sluisweg 9a Overslag Rode Sluisweg 11 Overslag Rode Sluisweg 13 Overslag Rode Sluisweg 15 Overslag Rode Sluisweg 17 Overslag Rode Sluisweg 19 Overslag Rode Sluisweg 21 Overslag Rode Sluisweg 21a Overslag Rode Sluisweg 23 Overslag Rode Sluisweg 25 Overslag Sasdijk 41 Westdorpe Sasdijk 1 Westdorpe Sasdijk 14 Westdorpe Sasdijk 16 Westdorpe Schapersweg (begraafpl.) Sas van Gent Schapersweg (manege) Sas van Gent Schapersweg 2 Sas van Gent Schekeldijk 2 Zaamslag Scheldedijk 1 Biervliet Scheldedijk 22 Biervliet Scheldedijk 3 Biervliet Schenkeldijk 1 Zaamslag Schenkeldijk 4 Zaamslag Schenkeldijk 5 Zaamslag Schenkeldijk 7 Zaamslag Seijdlitzstraat 1 Axel Seijdlitzstraat 2 Axel Seijdlitzstraat 5 Axel Seijdlitzweg 1 Hoek Seijdlitzweg 2 Hoek Seijdlitzweg 3 Hoek Seijdlitzweg 4 Hoek Seijdlitzweg 5 Hoek Sluispolderdijk 1 Sluiskil Sluispolderdijk 2 Sluiskil Sluispolderdijk 3 Sluiskil Sluispolderdijk 4 Sluiskil Smitschorreweg 2 Westdorpe Smitschorreweg 6 Westdorpe Spanjaardsweg 1 Philippine Spanjaardsweg 2 Philippine Spanjaardsweg 3 Philippine Spanjaardsweg 4 Philippine Spanjaardsweg 5 Philippine Spanjaardsweg 6 Philippine Spanjaardsweg 6a Philippine 84 Ontwerp VGRP - 9 -

74 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 467 Spanjaardsweg 7 Philippine Spanjaardsweg 8 Philippine Spanjaardsweg 9 Philippine Sportlaan 9a Axel Spui 1 Axel Spuikreekweg 3 Sluiskil Spuiweg 35 Terneuzen St Pieterspolder 5 Philippine St Pieterspolder 6 Philippine Steenovens 1 Axel Steenovens 33 Axel Steenovenweg 1 Biervliet Stelledijkweg 15 Biervliet Terneuzensestraat 64 Zaamslag Terneuzensestraat 66 Zaamslag Terneuzensestraat 71 Zaamslag Terneuzensestraat 73 Zaamslag Terneuzensestraat 75 Zaamslag Terneuzensestraat 77 Zaamslag Tragel 2 Koewacht Tragel 25a Koewacht Tragel 27 Koewacht Tragel 27a Koewacht Trappistenstraat 1 Zandstraat Tweede Verkorting 1 Axel Tweede Verkorting 2 Axel Tweede Verkorting 4 Axel Tweede Verkorting 6 Axel Tweede Verkorting 8 Axel Vaatje 1 Zandstraat Vaatje 3 Zandstraat Vaatje 5 Zandstraat Valweg 2 Zaamslag Valweg 4 Zaamslag Valweg 6 Zaamslag van Lijndendijk 1 Zaamslag van Lijndendijk 5 Zaamslag Varempepolder 1 Zuiddorpe Varempestraat 1 Overslag Varempestraat 2 Overslag Varempestraat 3 Overslag Varempestraat 3a Overslag Varempestraat 4a Overslag Varempestraat 5 Overslag Varempestraat 6 Overslag Varempestraat 7 Overslag Veerstraat 26 Zaamslag Veerstraat 28 Zaamslag Veerstraat 53 Zaamslag Veerstraat 57 Zaamslag Veerstraat 59 Zaamslag Verbindingsweg 5 Overslag 158 Ontwerp VGRP

75 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 519 Vergaertdijk 2 Philippine Vergaertdijk 4 Philippine Verkorting 2 Terneuzen Verkorting 4 Terneuzen Verkorting 6 Terneuzen Vissersverkorting 3 Westdorpe Vissersverkorting 4 Westdorpe Vissersverkorting 5 Westdorpe Vogelschordreef 2 Zandstraat Vogelschordreef 4 Zandstraat Vogelschordreef 6 Zandstraat Vogelschordreef 8 Zandstraat Isabellahaven 1 Philippine Isabellahaven 2 Philippine Isabellahaven 6 Philippine Isabellahaven 3 Philippine Isabellahaven 4 Philippine Isabellahaven 5 Philippine Vrijestraat 28 Sas van Gent Vrijestraat 30 Sas van Gent Westenrijkweg 1 Zandstraat Westkade 120 Sas van Gent Westkade 121 Sas van Gent Westkade 122 Sas van Gent Westkade 122a Sas van Gent Westkade 123 Sas van Gent Westkade 125 Sas van Gent Wittestraat 1 Biervliet Wittestraat 2 Biervliet Wittestraat 3 Biervliet Wittestraat 4 Biervliet Wittestraat 6 Biervliet Wulpenbek 14 Hoek Wulpenbek 15 Hoek Wulpenbek 16 Hoek Wulpenbek 17 Hoek Zaaidijk 1 Axel Zaaidijk 2 Axel Zaaidijk 4 Axel Zaamslagsedijk 1 Zaamslag Zaamslagsedijk 2 Zaamslag Zaamslagsedijk 4 Zaamslag Zaamslagsedijk 6 Zaamslag Zaamslagsedijk 8 Zaamslag Zandplaatweg 1 Hoek Zandplaatweg 2 Hoek Zandplaatweg 3 Hoek Zandplaatweg 4 Hoek Zandplaatweg 5 Hoek Zandplaatweg 6 Hoek Zandstraat 27 Koewacht Zandstraat 29 Koewacht 163 Ontwerp VGRP

76 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Ontheffing 571 Zandstraat 31 Koewacht Zandstraat 33 Koewacht Zandstraat 35 Koewacht Zandstraat 37 Koewacht Zandstraat 100 Zandstraat Zandstraat 102 Zandstraat Zandstraat 223 Zandstraat Zandstraat 225 Zandstraat Zandstraat 227 Zandstraat Zandstraat 229 Zandstraat Zandstraat 231 Zandstraat Zandstraat 233 Zandstraat Zandstraat 235 Zandstraat Zandstraat 237 Zandstraat Zandstraat 239 Zandstraat Zandstraat 241 Zandstraat Zandstraat 243 Zandstraat Zandstraat 84a Zandstraat Zandstraat 86 Zandstraat Zandstraat 88 Zandstraat Zandstraat 90 Zandstraat Zandstraat 94 Zandstraat Zandstraat 96 Zandstraat Zandstraat 98 Zandstraat Zeedijk 2 Westdorpe Zeedijk 3 Westdorpe Zeedijk 4 Westdorpe Zevenaardijk 1 Hoek Zevenaardijk 2 Hoek Zevenaardijk 3 Hoek Zevenaardijk 4 Hoek Zouteweg 2 Biervliet Zuiddorpseweg 2 Overslag Zuiddorpseweg 3 Overslag Zuiddorpseweg 4 Overslag Zuiddorpseweg 6 Overslag 171 7d Panden waar ontheffing van de zorgplicht dient te worden aangvraagd Volgnr. Straat Huisnummer Plaats 1 Sluiskilpad 1 Sluiskil 2 Sluiskilpad 2 Sluiskil 3 Sluiskilpad 3 Sluiskil 7e Panden voorzien van IBA Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Beheer Opmerking 1 Axelsestraat 5 Koewacht Gemeente IBA 2 2 Axelsestraat 120 Zaamslag Particulier Helofietenfilter Ontwerp VGRP

77 Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Beheer Opmerking 3 Axelsestraat 129 Zaamslag Gemeente IBA 1 4 Binnendijk 3 Hoek Gemeente IBA 3 5 Brondijk 1 Spui Gemeente IBA 1 6 Buthdijk 2 Axel Gemeente IBA 2 7 Buthdijk 4 Axel Gemeente IBA 1 8 Doorndijk 2 Axel Gemeente IBA 2 9 Eendrachtweg 8 Zaamslag Gemeente IBA 2 10 Graaf Jansdijk 2 Axel Gemeente IBA 1 11 Groeneweg 7 Zaamslag Gemeente IBA 2 12 Groeneweg 4 Zaamslag Gemeente IBA 1 13 Groeneweg 6 Zaamslag Gemeente IBA 1 14 Havelandeweg 1 Zuiddorpe Gemeente IBA 2 15 Hoofdplaatseweg 17 Biervliet Particulier IBA 2 16 Isabellahaven 4 Philippine Gemeente IBA 2 17 Kijkuit 10 Axel Gemeente IBA 3 18 Knol 40 Hoek Gemeente IBA 3 19 Koegorsstraat 23 Sluiskil Gemeente IBA 2 20 Langeweg 22 Sluiskil Gemeente IBA 1 21 Lovenweg 16 Hoek Gemeente IBA 1 22 Lovenweg 51 Hoek Gemeente IBA 1 23 Lozeschorreweg 1 Hoek Gemeente IBA 2 24 Molenweg Onb. Zaamslag Particulier IBA 2 25 Oude Zeedijk 29 Axel Gemeente IBA 1 26 Oude Zeedijk 31 Axel Gemeente IBA 1 27 Oude Zeedijk 33 Axel Gemeente IBA 1 28 Pouckedijk 1 Zaamslag Gemeente Helofietenfilter 29 Pouckedijk 4 Axel Gemeente IBA 1 30 Reuzenhoeksedijk 12 Zaamslag Particulier IBA 2 31 Roodesluisweg 2 Axel Gemeente IBA 2 32 Sanderstraat 5 Koewacht Gemeente IBA 2 33 Spanjaardweg 5 Philippine Gemeente IBA 1 34 Spui 1 Axel Gemeente IBA 2 35 Varempéstraat 6 Overslag Gemeente IBA 2 36 Vissersverkorting Onb. Westdorpe Gemeente IBA 1 37 Wilhelminastraat 6 Westdorpe Gemeente IBA 1 38 Wittestraat 6 Biervliet Gemeente IBA 3 39 Zaaidijk 4 Axel Particulier IBA 2 40 Zaaidijk 1 Axel Particulier Helofietenfilter 41 Zandstraat 27 Koewacht Gemeente IBA 2 42 Zevenaarsdijk 2 Hoek Gemeente IBA 2 7f Panden voorzien van verbeterde septictank Volgnr. Straat Huisnummer Plaats Beheer Opmerking 1 Valweg 6 Zaamslag Paticulier 2 Groenweg 3 Zaamslag Paticulier 3 Rode Sluisweg 9a Axel Paticulier 4 Nieuwe Stelleweg 3 Biervliet Paticulier Ontwerp VGRP

78 7g Panden nog voorzien van IBA Beleid t.a.v. lozing huishoudelijk afvalwater in het buitengebied. Ontwerp VGRP

79 Bijlage 8 Objecten riolering en stedelijk water a. Riooloverstorten b. Rioolgemalen c. Bijzondere constructies Ontwerp GRP

80 8a Riooloverstorten Volgnr. Locatie Putnr. Overstortput Overstort Stelsel Riooloverstortmeter straatnaam Putdeksel Afstand Drempel- Muur intern / type eigendom gemeente/ hoogte muur hoogte breedte extern eigendom waterschap t.o.v. NAP putdeksel gemeten gemeten Zaamslag 1 Poolsebrug ext gemengd eigendom gemeente 2 Bedrijvenstraat, voetbalveld ext gemengd eigendom gemeente 3 Torenberg ext gemengd eigendom waterschap 4 Weststraat m.v.0,80/0, Onb. Onb ext gemengd eigendom gemeente 5 Reuzenhoek GEMW Onb ext gemengd eigendom gemeente Hoek 6 Julianastraat / Hendrikstraat ext gemengd eigendom gemeente 7 Julianastraat 1, Onb ext gemengd 8 Kreeksingel ext gemengd eigendom gemeente 9 Rozenlaan ext gemengd eigendom gemeente 10 Molendreef 1,44 /1,42 =mv ext gemengd 11 Koudepolderstraat ext gemengd Biervliet 12 Achterweg, kelder bij gemaal Onb. Onb. Onb. Onb. ext gemengd 13 Geuzenstraat Onb. Onb. Onb. Onb. ext gescheiden 14 Beukelstraat int. gemengd 15 Hugevlietstraat ext gescheiden 16 Hugevlietstraat int. gescheiden 17 Braakmanlaan / 008? Onb Onb ext gemengd 18 I.C. v.d. Lindestraat ext gemengd 19 Beukelstraat int. gemengd 20 Braakmanlaan ext gemengd 21 Schoollaan int. gemengd 22 Weststraat int. gemengd Driewegen (Biervliet) 23 Oudeweg (Driewegen) GEM ext gemengd Terneuzen 24 Gemaal Westerschelde 09306A Onb. Onb. Inslag 0.00 Onb. Onb. gemengd 25 churchillaan int. gemengd 26 Koninginnelaan buis 500 int. gemengd 27 Jeroen Boschstraat buis 300 int. hwa 28 Van de Waalstraat Onb int. dwa 29 Uitmonding in Oostelijke Rwl Onb. Onb. Onb. uitm. gemengd 30 Handelspoort Nijverheidsstr ext gescheiden 31 Handelspoort Nijverheidsstr ext gescheiden 32 Handelspoort Ambachtstr ext gemengd 33 Langereksestraat ext gemengd 34 Mastgat ext gemengd 35 Maassingel ext gemengd 36 Uitmonding Maassingel in Oth. Kreek uitm. Onb. 37 Milliano.kreek ext gemengd eigendom gemeente 38 Langs de Kreek buis 400 ext gemengd eigendom gemeente 39 Amerstraat (1336 / 1349) ext gemengd eigendom gemeente 40 Brugstraat Hoofdstr (1060 / 1070) ext gemengd 41 Uitmonding Domeinriool in Oth. Kreek b.o.b. Onb. buis 1000 uitm. Onb. Ontwerp VGRP - 1 -

81 Volgnr. Locatie Putnr. Overstortput Overstort Stelsel Riooloverstortmeter Sluiskil Spui Axel Vaartwijk Koewacht straatnaam Putdeksel Afstand Drempel- Muur intern / type eigendom gemeente/ Ontwerp VGRP hoogte muur hoogte breedte extern eigendom waterschap t.o.v. NAP putdeksel gemeten gemeten 42 Langs de Kreek buis 300 int. gemengd 43 Langs de Kreek buis 300 int. gemengd 44 M.de Ruyter buis 300 int. gemengd 45 Pieter v. Anrooy buis 400 int. gemengd 46 Bachlaan-Sweelinckhof buis 300 int. gemengd 47 Oudevaart (DOW) buis 800 int. Onb. 48 Akkerwindelaan (964 / 958) ext gemengd 49 par.haarmanweg buis 400 ext gemengd 50 Polenweg ext gescheiden 51 Industrieweg (1050 / 0700) ext gemengd 52 Diamandsingel Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 53 Smaragdboog Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 54 Smaragdboog Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 55 Toermalijnsingel Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 56 Robijnboog Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 57 Toermalijnsingel Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 58 Toermalijnsingel Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 59 Oudelandseweg Onb Onb. int. Onb. 60 Oudelandseweg Onb Onb. int. Onb. 61 Baljuwlaan int. gemengd eigendom gemeente 62 Drostlaan int. gemengd 63 Leidinglaan ext gemengd eigendom gemeente 64 Poortersdijk Onb. ext gemengd 65 Spui Onb. Onb. Onb. ext gescheiden 66 Spui Onb. Onb. gemengd 67 Zuidsingel AX869 Onb. Onb b.o.b. ext Onb. 68 Zuidsingel, BBB AX Onb ext gemengd eigendom gemeente 69 Zuidsingel, Kinderdijk,BBB AX Onb ext gemengd eigendom gemeente 70 Van Middelhovenstraat AX Onb ext gemengd eigendom waterschap 71 Drieschouwen - Zuid DSR001 Onb ext gescheiden 72 Zonnemare AER ext gescheiden 73 Aendijkestraat BUR ext gescheiden 74 Jac. Van Ruysdaalpad NP914 Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gemengd 75 Kinderdijk KD ext gemengd 76 Steenovens SO ext gemengd 77 Schapenbout SB Onb ext gemengd 78 Spui SP ext gemengd 79 Magrette MA6 Onb. Onb. Onb. Onb. ext gemengd 80 Vaartwijk GEM Onb. Onb ext gemengd 81 Vaartwijk VW Onb. Onb. gescheiden 82 Vaartwijk VW32 Onb. Onb. Onb. Onb. Onb. gescheiden 83 Tragel KW171A Onb. ext gemengd 84 Tragel KW Onb. gemengd 85 Vijver Koewacht Molenweg KW Onb. gemengd 86 Klapstraat KW ext gemengd eigendom waterschap

82 Volgnr. Locatie Putnr. Overstortput Overstort Stelsel Riooloverstortmeter Zuiddorpe straatnaam Putdeksel Afstand Drempel- Muur intern / type eigendom gemeente/ hoogte muur hoogte breedte extern eigendom waterschap t.o.v. NAP putdeksel gemeten gemeten 87 Nieuw Karnemelkstraat KW ext gemengd 88 Vlasstraat BBB KW ext gemengd 89 Henry Dunantstraat KWH ext gescheiden 90 Kruispad KW ext gemengd 91 st. Eloistraat ZD Onb ext gemengd 92 Ter Duinenstraat ZD H ext gescheiden 93 St. Katrijnstraat ZD ext gemengd 94 Overslag, Zuiddorpseweg 2 OV ext gemengd eigendom waterschap Sas van Gent 95 Beneluxstraat S Onb ext gemengd eigendom gemeente Westdorpe Philippine 96 Schipholstraat BBB / BBL W ext gemengd eigendom gemeente 97 Graafjansdijk / Nieuwe Dreef W0218 Onb. Onb. Onb. Onb. ext gemengd 98 Graafjansdijk B 158 W ext gemengd 99 Graafjansdijk B 153 W ext gemengd 100 Kasteelstraat BBR P Onb. Onb. Onb. ext gemengd eigendom gemeente 101 Spuikompark 6 P ext gemengd eigendom waterschap 102 Laureynestraat 57 P ext gemengd 103 Mosselbank 15 P ext gemengd 104 H.van Bourgondiëstr 9 P ext gemengd 105 Kanaalpark 76, P ext gescheiden Zandstraat 106 Zandstraat 83 Z ext gemengd 107 Zandstraat 169 Z ext gemengd Ontwerp VGRP - 3 -

83 8b Rioolgemalen Binnen de gemeente Terneuzen worden de gemalen onderscheiden in vier types: Hoofdgemalen, subgemalen, drukrioleringsgemalen en vacuümgemalen. De aanwezige gemalen zijn in onderstaande lijst per type weergegeven. Hoofdgemalen Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp Capaciteit m3/uur 1 Terneuzen stad 413 Gemaal Zuid Hoofdgemaal DWA / gem x DWA, 100m3/uur ; 2 x RWA, 500m3/uur 2 Terneuzen stad 414 Gemaal Baandijk Hoofdgemaal DWA / gem Vijzelgemaal 3 Terneuzen stad 415 Gemaal Roeiersgang Hoofdgemaal DWA / gem x 886,5 m3/uur 4 Terneuzen stad 420 Hoofdgemaal Othene Hoofdgemaal DWA / gem Onb. Subgemalen Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp Capaciteit m3/uur 1 Axel buitengebied 853 Meekrapweg 8 Subgemaal drukriool Axel buitengebied 856 Vaartwijk 5A Subgemaal drukriool Axel en Drieschouwen 901 Aendijkestraat 17 Subgemaal vgs 1993 Onb. 4 Axel en Drieschouwen 902 Bernhardstraat 11 Subgemaal regenwater 1998 Onb. 5 Axel en Drieschouwen 903 Drieschouwen Zuid Subgemaal DWA / gem 1999 Onb. 6 Axel en Drieschouwen 904 Kinderdijk / Boslaan Subgemaal DWA / gem Axel en Drieschouwen 907 Zonnemare / Verkorting Subgemaal vgs 1993 Onb. 8 Axel en Drieschouwen 908 Oudeweg 59 Subgemaal regenwater 2002 Onb. 9 Biervliet 119 Weststraat 25 Subgemaal DWA / gem Onb. 10 Biervliet 130 Zouteweg 0 Subgemaal DWA / gem 2000 Onb. 11 Hoek en Sluiskil 312 Molendreef Subgemaal DWA / gem Onb. 12 Hoek en Sluiskil 328 Ds Raamshof Subgemaal DWA / gem Onb. 13 Hoek en Sluiskil 329 Julianastraat 23/24 Subgemaal regenwater Onb. 14 Hoek en Sluiskil 350 Pierssenpolderstraat Subgemaal DWA / gem 1999 Onb. 15 Hoek en Sluiskil 354 Bosjesweg-Baljuwlaan Subgemaal DWA / gem 2001 Onb. 16 Koewacht 1003 't Zand 29 Subgemaal DWA / gem Koewacht 1004 Beukenlaan Subgemaal DWA / gem Koewacht 1005 Tragel 17 Subgemaal DWA / gem Koewacht 1006 H. Dunantstraat Subgemaal vgs 1997 Onb. 20 Koewacht Emmabaan 1101 Emmabaan (vacuumstation) Subgemaal vacuumstation Onb. 21 Koewacht Nieuwe Molen 1201 Nieuwe Molen (vacuumstation) Subgemaal vacuumstation Onb. 22 Philippine 1301 Kanaalpark Subgemaal vgs DWA 2.7 / HWA Philippine 1303 Mosselbank 11 Subgemaal DWA / gem Philippine 1305 Kasteelstr / Spuikom Subgemaal DWA / gem Philippine 1306 Sportparkln / Schorrenkruidln Subgemaal DWA / gem Sas van Gent en Zandstraat 1403 Tweekwartweg 16 Subgemaal DWA / gem 1979 Onb. 27 Terneuzen Knol e.o. 228 Molendijk bij Spoorwegovergang Subgemaal drukriool Onb. 28 Terneuzen stad 403 Hoofstraat Othene Subgemaal DWA / gem Onb. 29 Terneuzen stad 406 Nieuwstraat Subgemaal DWA / gem Onb. 30 Terneuzen stad 407 Stationstraat Subgemaal DWA / gem 1991 Onb. 31 Terneuzen stad 408 Handelspoort Subgemaal DWA / gem 1997 Onb. 32 Terneuzen stad 409 Handelspoort Subgemaal DWA / gem 1997 Onb. 33 Terneuzen stad 410 Lange Kerkstraat Subgemaal regenwater Onb. 34 Terneuzen stad 411 Stuvesande Subgemaal DWA / gem Onb. 35 Terneuzen stad 412 Polenweg Overstortvijver Subgemaal regenwater 2000 Onb. 36 Terneuzen stad 417 Fietstunnel Schependijk Subgemaal regenwater 1996 Onb. 37 Terneuzen stad 416 Parkeergarage Oostkolk Subgemaal regenwater 1998 Onb. 38 Terneuzen stad 419 Frederik van Edenstraat Subgemaal regenwater 1999 Onb. 39 Terneuzen stad 421 Gemaal Toermalijnsingel Subgemaal DWA / gem 1997 Onb. 40 Terneuzen stad 423 Herengracht 13 Subgemaal regenwater 1997 Onb. Ontwerp VGRP - 4 -

84 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp Capaciteit m3/uur 41 Terneuzen stad 424 Schuttershofweg Subgemaal regenwater 1999 Onb. 42 Terneuzen stad 425 Zuiderparklaan Subgemaal regenwater 2000 Onb. 43 Terneuzen stad 435 Waterlelie Subgemaal DWA / gem 2005 Onb. 44 Terneuzen stad 436 Watermunt Subgemaal vgs 2005 Onb. 45 Westdorpe 1501 Graafjansdijk B99 Subgemaal DWA / gem Onb. 46 Zaamslag west 637 Brouwerijstraat Subgemaal DWA / gem 1987 Onb. 47 Zuiddorpe 1609 St. Katrijnstraat / St. Sebast. Subgemaal DWA / gem Zuiddorpe 1610 Ter Duinenstraat 16 Subgemaal DWA / gem 1995 Onb. Drukrioleringsgemaal Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 1 Axel buitengebied 801 Hulsterseweg (ing. Volkst.) drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 802 Hulsterseweg 2a drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 803 Hulsterseweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 804 Hulsterseweg 13 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 805 Hulsterseweg 15 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 806 Hulsterseweg 27 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 807 Hulsterseweg 37 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 808 Hulsterseweg 43 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 809 Hulsterseweg 51 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 810 Hulsterseweg 53 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 811 Hulsterseweg 55 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 812 Liniedijk 10 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 813 Liniedijk 12 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 814 Liniedijk 16 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 815 Steenovens 4 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 816 Steenovens 9 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 817 Steenovens 12 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 818 Steenovens 14 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 819 Steenovens 16 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 820 Steenovens 31 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 821 Vroegtij (opslagterrein) drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 822 Zaamslagseweg 4 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 823 Zaamslagseweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 825 Plattedijk 6 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 826 Capellestraat 1 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 828 Capellestraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 829 Capellestraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 830 Capellestraat t.o. 9 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 831 Capellestraat 13 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 835 Steenovens 6 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 836 Steenovens 8 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 841 Graaf Jansdijk 3 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 842 Graaf Jansdijk 4 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 843 Graaf Jansdijk 72 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 844 Graaf Jansdijk 17 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 845 Graaf Jansdijk 74 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 846 Graaf Jansdijk 19 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 847 Spui 5 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 848 Spui 3 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 849 Eglantiersweg 5 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 851 Eglantiersdijk 5 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 852 Magrette 2 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 854 Spui 21 drukrioleringgemaal drukriool 1995 Ontwerp VGRP - 5 -

85 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 44 Axel buitengebied 855 Vaartwijk 30 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 857 Vaartwijk 7A drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 858 Vaartwijk 11 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 860 Beoostenblijsestraat 3 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 861 Beoostenblijsestraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 862 Beoostenblijsestraat 2a drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 863 Beoostenblijsestraat 4 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 865 Beoostenblijsestraat 6 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 866 Bosdreef 3 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 867 Beoostenblijsestraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 868 Beoostenblijsestraat 8 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 869 Beoostenblijsestraat 7 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 870 Beoostenblijsestraat 11 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 871 Beoostenblijsestraat 13 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 872 Beoostenblijsestraat 10 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 873 Beoostenblijsestraat 13a drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 874 Beoostenblijsestraat 15 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 875 Oude Zeedijk 25 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 876 Oude Zeedijk 23 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 877 Oude Zeedijk 11 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 878 Oude Zeedijk 6 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 879 Oude Zeedijk 9 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 881 Oude Zeedijk 1 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 882 Oude Zeedijk 5 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 883 Oude Zeedijk 4 drukrioleringgemaal drukriool Axel buitengebied 884 Oude Zeedijk 2 drukrioleringgemaal drukriool Axel en Drieschouwen 905 Kinderdijk 16 drukrioleringgemaal drukriool Axel en Drieschouwen 906 Langeweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Axel en Drieschouwen 909 Sportlaan (vv AZVV) drukrioleringgemaal drukriool Axel en Drieschouwen 910 Boslaan (vv Axel) drukrioleringgemaal drukriool Axel en Drieschouwen 911 Provinciale weg 2 drukrioleringgemaal drukriool Axel en Drieschouwen 912 Provinciale weg 4 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 101 Driewegenweg 13 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 102 Driewegenweg 36 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 103 Driewegenweg 7 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 104 Driewegenweg 30 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 105 Driewegenweg 24 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 106 Driewegenweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 107 Driewegenweg 16 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 108 Driewegenweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 109 Driewegenweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 110 Oudeweg 28 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 111 Oudeweg 18 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 112 Oudeweg 12 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 113 Oudeweg 12 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 114 Hoofdplaatseweg 7 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 115 Hoofdplaatseweg 5 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 116 Hoofdplaatseweg 6/8 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 117 IJzendijkseweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 118 IJzendijkseweg 18 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 120 Noordstraat 31 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 121 Noordstraat 33 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 122 Noordstraat 46 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 123 Noordstraat 42 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 124 Havenstraat (Sportveld) drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 125 Tuinstraat 8 drukrioleringgemaal drukriool 1985 Ontwerp VGRP - 6 -

86 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 100 Biervliet 126 Beukelstraat 25 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 127 Hoofdplaatseweg 1a drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 128 Hoofdplaatseweg drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 129 Haringkaker drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 131 Hughevlietstraat drukrioleringgemaal DWA / gem Biervliet 140 Driewegenweg 15 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 141 Driewegenweg 38 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 142 Nieuwlandseweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 143 Driewegenweg 40 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 144 Driewegenweg 42 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 145 Driewegenweg 17 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 146 Nieuwlandseweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 147 Nieuwlandseweg 5 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 148 Nieuwlandseweg t.o. 12 drukrioleringgemaal drukriool Biervliet 150 Driewegenweg 22 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 301 Omloop drukrioleringgemaal DWA / gem Hoek en Sluiskil 302 Molendijk 60 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 303 Molendijk 59 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 304 Lovenstraat bij Sportveld drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 305 Lovenstraat 1 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 306 Molendijk 54 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 307 Altenastraat 1 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 308 Altenastraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 309 Altenastraat 13 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 310 Altenastraat 14 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 311 Altenastraat 15 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 313 Mauritsfort 14 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 314 Mauritsfort 16 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 315 Mauritsfort 49 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 316 Mauritsfort 44 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 317 Mauritsfort bij loods drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 318 Mauritsfort 42 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 319 Mauritsfort 20 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 320 Mauritsfort 23 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 321 Mauritsfort 25 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 322 Mauritsfort 29 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 323 Mauritsfort 33 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 324 Mauritsfort 37 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 326 Noordstraat 22 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 330 Willemstraat / Julianastr. drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 331 v Wijckhuisweg 1 drukrioleringgemaal DWA / gem Hoek en Sluiskil 332 Langeweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 333 Langeweg 6 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 334 Langeweg 7 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 335 Langeweg 8 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 336 Langeweg 9 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 351 Kanaalweg 6 drukrioleringgemaal DWA / gem Hoek en Sluiskil 352 Kanaalzicht 6 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 353 Stroodorpe 33 drukrioleringgemaal DWA / gem Hoek en Sluiskil 360 Hasjesstraat 8 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 361 Noorddijk 2 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 362 Noorddijk 3 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 363 Noorddijk 5 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 364 Noorddijk 6 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 365 Noorddijk 8 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 366 Noorddijk 9 drukrioleringgemaal drukriool 2005 Ontwerp VGRP - 7 -

87 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 156 Hoek en Sluiskil 370 Lovenpolderstraat 3 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 371 Lovenpolderstraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 372 Lovenpolderstraat 4 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 373 Lovenpolderstraat 6 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 374 Lovenpolderstraat 7 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 375 Lovenpolderstraat 8 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 376 Lovenpolderstraat 9 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 377 Lovenpolderstraat 10 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 378 Lovenpolderstraat 11 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 379 Lovenpolderstraat 14 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 380 Lovenpolderstraat 16 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 381 Lovenpolderstraat 17 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 382 Lovenpolderstraat 19 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 383 Lovenweg 4 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 384 Savooyaardsweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 385 Lovenweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 386 Lovenweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Hoek en Sluiskil 387 Lovenweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1015 Berlaerstraat 8 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1016 Berlaerstraat 7 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1017 Berlaerstraat 12 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1051 Kruispad 5 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1052 Kruispad 6 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1053 Kruispad 8 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1054 Kruispad 22 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1055 Nw Karnemelkstraat 13 / 15 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1056 Nw Karnemelkstraat 18 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1057 Nw Karnemelkstraat 20 / 20A drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1058 Zandpad 3 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1059 Nw Karnemelkstraat 14B - 16 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1061 Klapstraat 31 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1062 Klapstraat 33 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1063 Klapstraat 35 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1064 Klapstraat 37 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1065 Klapstraat 43 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1066 Klapstraat 36 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1067 Fortdijk 2 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1070 Grensstraat 3 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1071 Grensstraat 4A drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1073 Oude Karnemelkstraat 8 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1074 Oude Karnemelkstraat 7 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1075 Kruispad 24 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht 1076 Oude Karnemelkstraat 26 drukrioleringgemaal drukriool Koewacht Emmabaan Onb. drukrioleringgemaal drukriool Onb. 200 Koewacht Nieuwe Molen Onb. drukrioleringgemaal drukriool Onb. 201 Overslag 1701 Buurtweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1702 De Gebuurte 7 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1703 De Gebuurte 6 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1710 Kromhoekseweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1711 Kromhoekseweg 5 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1712 Verbindingsweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1713 Verbindingsweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1714 Verbindingsweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1715 Rode Sluisweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1716 Rode Sluisweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Overslag 1717 Rode Sluisweg 5 drukrioleringgemaal drukriool 2005 Ontwerp VGRP - 8 -

88 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 212 Philippine 1304 Mosselverkorting (tennis) drukrioleringgemaal DWA / gem Philippine 1307 Strandgaper (sportpark) drukrioleringgemaal DWA / gem Philippine 1340 Kanaalpolderweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1341 Kanaalpolderweg 2A drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1342 Kanaalpolderweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1343 Kanaalpolderweg 6 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1344 Kanaalpolderweg 8 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1345 Kanaalpolderweg 10 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1351 Braakmanweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1352 Braakmanweg 8 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1355 Braakmanweg 18 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1356 Braakmanweg 18 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1357 Braakmanweg Kanaalpark 2 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1360 Dijckmeesterweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1361 Dijckmeesterweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1362 Mosselverkorting 4 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1363 Mosselverkorting 6 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1364 Mosselverkorting 8 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1365 Posthoornweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1366 Posthoornweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1367 Posthoorn 3 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1368 Posthoorn 8 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1370 Mosselpolderstraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Philippine 1371 Mosselpolderstraat 6 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1401 Schapersweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1402 Suikerplein 1 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1404 Zwembadstraat 1 ingang zwembad drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1405 Zwembadstraat p4 activiteiten drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1406 Zwembadstraat savanna drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1407 Arsenaalstr / zwembad drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1408 Pottenbakkersstraat drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1409 Wilhelminalaan 7 drukrioleringgemaal tijdelijk Sas van Gent en Zandstraat 1410 Pottenbakkersstraat DNB drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1411 Nico ud Bogaardstraat drukrioleringgemaal tijdelijk Sas van Gent en Zandstraat 1412 tramstraat drukrioleringgemaal tijdelijk Sas van Gent en Zandstraat 1451 Zandstraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1452 Zandstraat 19 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1453 Zandstraat 25 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1454 Zandstraat 35 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1455 Zandstraat 43 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1456 Zandstraat 71 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1457 Zandstraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1458 Zandstraat 6 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1459 Zandstraat 8 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1460 Zandstraat 10 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1461 Zandstraat 12 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1470 Zandstraat 195 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1471 Zandstraat 201 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1472 Zandstraat 203 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1473 Zandstraat 209 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1474 Zandstraat 219 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1475 Zandstraat 221 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1476 Zandstraat 76 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1477 Zandstraat 80 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1478 Zandstraat 82 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1479 Zandstraat 84 drukrioleringgemaal drukriool 1983 Ontwerp VGRP - 9 -

89 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 268 Sas van Gent en Zandstraat 1480 Kapellestraat 3 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1481 Kapellestraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Sas van Gent en Zandstraat 1482 Kapellestraat 7 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 204 Boerengat bij nr: 11 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 207 Knol 5 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 208 Knol 8 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 209 Knol 15 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 210 Knol 9 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 212 Knol 16/18 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 213 Knol 17 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 214 Knol 22 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 215 Knol 35 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 216 Knol 37 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 217 Knol 38/39 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 218 Knol 28 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 219 Knol 29 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 220 Wulpenbek 2 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 221 Wulpenbek 5 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 222 Wulpenbek 13 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 223 Buitenhaven (busstation) drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 225 Goesseweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 226 Goesseweg 4/5 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Knol e.o. 227 Hoekseweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Koegorspolder 501 Koegorsstraat 10 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Koegorspolder 503 Koegorsstraat 50 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen Koegorspolder 504 Koegorsstraat 7 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 404 Hogendijk 50 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 405 Hogendijk 68 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 418 Oudelandseweg drukrioleringgemaal DWA / gem Terneuzen stad 422 Woonwagencentrum Othene drukrioleringgemaal DWA / gem Terneuzen stad 426 Oudelandseweg 22 drukrioleringgemaal DWA / gem Terneuzen stad 427 Kerklaantje Othene drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 428 Reamurstraat 1 drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 429 Vijvergemaal Othene drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 430 Binnenvaartweg drukrioleringgemaal DWA / gem Terneuzen stad 431 Triniteit drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 432 Pompput vijver De Blide drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 433 Parkeergarage Theaterplein drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 434 Ooievaar drukrioleringgemaal drukriool Terneuzen stad 437 Handelspoort - Zuid drukrioleringgemaal DWA / gem Terneuzen stad 438 Arsenaalplein drukrioleringgemaal regenwater Terneuzen stad 439 Schuttershof Verl v Steenbergenln drukrioleringgemaal DWA / gem Terneuzen stad 440 Waterhyacint drukrioleringgemaal regenwater Terneuzen stad 441 Waterlelie drukrioleringgemaal regenwater Westdorpe 1551 Kreekdreef 1 drukrioleringgemaal drukriool Westdorpe 1552 Kreekdreef 2 drukrioleringgemaal drukriool Westdorpe 1553 Molenstraat 45 drukrioleringgemaal drukriool Westdorpe 1555 Kapittelstraat 4 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 701 Poonhaven 4 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 702 Poonhaven 21 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 703 Poonhaven 19 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 704 Poonhaven 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 705 Kwakkelsedijk 16 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 706 Aandijkseweg 8 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 707 Aandijkseweg 6 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 708 Kwakkelsedijk 12 drukrioleringgemaal drukriool 1986 Ontwerp VGRP

90 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 324 Zaamslag oost 709 Kwakkel 6 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 710 Kwakkel 4 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 711 Kwakkel 31 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 712 Kwakkel 2 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 713 Kwakkelsedijk 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 714 Hoek van de Dijk 19 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 715 Hoek van de Dijk 17 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 716 Hoek van de Dijk 5 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 717 Hoek van de Dijk 4 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 718 Veer 93 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 719 Veer 92 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 720 Veer 89 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 721 Veerstraat 4 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 722 Veer 32 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 723 Provincialeweg 57 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 724 Koning Willem Drieweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 725 Koning Willem Drieweg 4 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 726 Stoppeldijkveer 6 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 727 Stoppeldijkveer 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag oost 728 Koning Willem Drieweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 601 Griette 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 602 Griette 5/6 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 603 Griette 8/9 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 605 Griette 17 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 606 Griette 17 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 607 Griette 31 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 608 Paardendijk 2 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 609 Val 36 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 610 Verkorting 35 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 611 Val 12 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 613 Val 14 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 614 Val 21/22 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 615 Val 25 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 616 Val 13 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 617 Val 11 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 618 Val 9 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 619 Val 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 620 Valweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 621 Gr. Huissenpolder 6 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 622 Gr. Huissenpolder 7 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 623 Gr. Huissenpolder 3 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 624 Gr. Huissenpolder 2 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 625 Reuzenhoek 26 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 626 Reuzenhoek 29 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 627 Reuzenhoek 25 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 628 Reuzenhoek 15 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 629 Polderstraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 630 Polderstraat 2a drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 631 Polderstraat 66 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 632 Polderstraat 62 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 633 Reuzenhoek 32 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 634 Reuzenhoek 42 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 635 Reuzenhoek 59 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 638 Veerstraat voor Begraafplaats drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 639 Woonwagencentrum Oosthof drukrioleringgemaal DWA / gem Zaamslag west 640 Polderstraat 62a drukrioleringgemaal drukriool 1997 Ontwerp VGRP

91 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 380 Zaamslag west 645 Axelsestraat 167 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 646 Axelsestraat 118 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 647 Axelsestraat 167 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 648 Axelsestraat 122 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 650 Kraagdijk 2 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 651 Kraagdijk 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 652 Terneuzensestraat 85 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 653 Drieweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 654 Terneuzensestraat 79 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 655 Terneuzensestraat 81 drukrioleringgemaal drukriool Zaamslag west 654 Terneuzensestraat 79 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1601 Binnenweg 4 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1602 St. Marcus 13 / Boswegel drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1603 Groenendijk 1 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1604 St. Marcusstraat 4A drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1605 St. Marcusstraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1606 St. Marcusstraat 8 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1607 St. Marcusstraat 9 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1608 St. Marcusstraat 15 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1611 Vrouwstraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1612 Vrouwstraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1620 St. Janstraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1621 St. Janstraat 4a drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1622 St. Janstraat 1a drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1623 St. Janstraat 3 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1624 St. Janstraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1625 Binnenweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1626 St. Janstraat 10 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1627 Fortstraat 4 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1628 Fortstraat 1 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1629 Eversdam 1 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1630 Canisvlietweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1631 Canisvlietweg 1a drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1632 Canisvlietweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1633 Canisvlietweg 5 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1635 Canisvlietweg 7 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1640 Zelzaetseweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1641 Zelzaetseweg 6 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1642 Zelzaetseweg drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1643 Zelzaetseweg drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1644 Langedreef 8a drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1645 Langedreef 12 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1646 Langedreef 14 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1647 Langedreef 9 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1648 Langedreef 5a drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1649 Langedreef 5 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1651 Langedreef 3 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1652 Grensweg 2 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1653 Grensweg 3 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1654 Oude Polderseweg 24 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1655 Oude Polderseweg 15 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1656 Oude Polderseweg 22 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1657 Oude Polderseweg 13 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1658 Oude Polderseweg 20 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1659 Kruisdreef 1 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1660 Oude Polderseweg 9 drukrioleringgemaal drukriool 2005 Ontwerp VGRP

92 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 436 Zuiddorpe 1661 Oude Polderseweg 5 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1662 Oude Polderseweg 1 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1663 Oude Polderseweg 16 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1670 Waterhuisstraat 5 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1671 Bonte Koe 2 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1672 Bonte Koe 3 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1673 Waterhuisstraat 2 drukrioleringgemaal drukriool Zuiddorpe 1674 Waterhuisstraat 1 drukrioleringgemaal drukriool 2005 Vacuümriolering Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 1 Koewacht Emmabaan 1102 Emmabaan 66, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1103 St. Andries 1, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1104 St. Andries 2, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1105 Emmabaan 62, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1106 Emmabaan 58, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1107 Emmabaan 59, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1108 Emmabaan 56, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1109 Emmabaan 53, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1110 Afsluiter Emmabaan 50, afsl. Koewacht afsluiter vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1111 Emmabaan 48, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1112 Emmabaan 47, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1113 Vennepad 2, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1114 Vennepad 4, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1115 Emmabaan 43, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1116 Emmabaan 42, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1117 Emmabaan 37, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1118 Emmabaan 38, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1119 Emmabaan 33, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1120 Afsluiter Emmabaan 38, afsl. Koewacht afsluiter vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1121 Emmabaan 30, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1122 Emmabaan 29, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1123 Emmabaan 25, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1124 Emmabaan 19, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1125 Emmabaan 28, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1126 Emmabaan 17, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1127 Emmabaan 24, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1128 Emmabaan 20B, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1129 Emmabaan 11, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1130 Emmabaan 14, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1131 Emmabaan 5, afsl. Koewacht bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1140 Tragel 8, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1141 Tragel 6, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1142 Emmabaan 67, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1143 Emmabaan 73, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1144 Emmabaan 80, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1145 Emmabaan 79, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1146 Emmabaan 82, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1147 Afsluiter Emmabaan 77, afsl. richting Hulst afsluiter vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1148 Emmabaan 79 acht.z., afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1150 Heistraat 4, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1151 Heistraat 10, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem 1982 Ontwerp VGRP

93 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 42 Koewacht Emmabaan 1152 Emmabaan 88, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1153 Emmabaan 81, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1154 Emmabaan 89, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1155 Emmabaan 94, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1156 Emmabaan 100, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1157 Emmabaan 104, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Emmabaan 1158 Emmabaan 91, afsl. richting Hulst bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1202 Hazelarenstr 3, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1203 Hazelarenstr 6, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1204 Hazelarenstr 7, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1205 Hazelarenstr 11, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1206 Hazelarenstr 13, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1208 Benedenstr 20, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1209 Benedenstr 24, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1210 Benedenstr 30, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1211 Afsluiter Benedenstr 25, afsl. Hazelarenstr afsluiter vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1212 Hazelarenstr 38, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1213 Hazelarenstr 27, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1214 St. Jacobstr 2, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1215 St. Jacobstr 4, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1216 Hazelarenstr 42, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1217 Hazelarenstr 48, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1218 Hazelarenstr 56, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1219 Hazelarenstr 33, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1220 Hazelarenstr 62, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1221 Afsluiter Hazelarenstr 76, afsl. Hazelarenstr afsluiter vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1222 Veerstr 66, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1223 Veerstr 70, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1224 Hazelarenstr 37, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1225 Hazelarenstr 76, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1226 Hazelarenstr 19, afsl. Hazelarenstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1230 Mathijsstr 1, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1231 Benedenstr 2, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1232 Benedenstr 2a, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1233 Benedenstr 8, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1234 Mathijsstr 2, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1235 Mathijsstr 8, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1236 Mathijsstr 9, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1237 Mathijsstr 10, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1238 Mathijsstr 13, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1239 Afsluiter Mathijsstr 10, afsl. Mathijsstr afsluiter vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1240 Mathijsstr 14, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1241 Mathijsstr 16, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1242 Mathijsstr 19, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1243 Mathijsstr 20, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1244 Mathijsstr 22, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1245 Mathijsstr 23, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1246 Mathijsstr 24, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1247 Mathijsstr 27, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1248 Mathijsstr 28, afsl. Mathijsstr bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1250 't Zand 48, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1251 't Zand 52a, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1252 't Zand 54, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1253 't Zand 59, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1254 't Zand 63, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem 1982 Ontwerp VGRP

94 Volgnr. Plaats Omschrijving Type object Stelsel Jr. aanleg Revisie pomp 97 Koewacht Nieuwe Molen 1255 Afsluiter 't Zand 48, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1256 Tuinderstraat 1, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1257 Tuinderstraat 2, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1258 Tuinderstraat 12, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem Koewacht Nieuwe Molen 1259 Tuinderstraat 14, afsl. 't Zand bufferput vacuumsysteem 1982 Ontwerp VGRP

95 8c Bijzondere constructies Wervelventielen Volgnr. Plaats Omschrijving Putnr. Capaciteit Jr. aanleg 1 Koewacht Klapstraat KW76 13,5 m3/uur 2000 Elektrische schuiven: Volgnr. Plaats Omschrijving Putnr. Jr. aanleg 1 Koewacht Kerklaan KW Koewacht Kerklaan KW Hoek Onb. GEM Niveaumeters Zie lijst overstortmeters, totaal 17 st in beheer gemeente, zie bijlage 8A. Regenmeters Volgnr. Plaats Omschrijving Jr. aanleg 1 Sluiskil Drostlaan 2001 Lamellenafscheiders Volgnr. Plaats Omschrijving Putnr. Jr. aanleg 1 Terneuzen Axelsestraat Terneuzen Ooievaar Ontwerp VGRP

96 Bijlage 9 Aanlegjaren riolering a. Totaal overzicht vrij verval riolering b. Overzicht persleidingen c. Overzicht vacuumleidingen d. Overzicht drainage GRP Terneuzen Ontwerp VGRP

97 9a Totaal overzicht vrij vervalriolering Jaar van aanleg Vrij verval (km) Gemengd (km) (Verb.) gescheiden (km) Onbekend < Totaal Overzicht lengte en aanlegjaren riolering Totaal Vrij verval Gemengd stelsel (Verb.) gescheiden stelsel Lengte in km Onbekend < Aanlegjaar GRP Terneuzen Ontwerp VGRP - 1 -

98 9b Overzicht persleidingen Jaar van aanleg Totaal persleiding (km) Onbekend - < Totaal 80.7 Lengte en aanlegjaar persleiding Lengte in km Onbekend < Aanlegjaar GRP Terneuzen Ontwerp VGRP - 2 -

99 9c Overzicht Vacuumriolering Jaar van aanleg Totaal vacuumriolering (km) Onbekend < Totaal 10.8 Lengte en aanlegjaar vacuumriolering 12 Lengte in km Onbekend < Aanlegjaar 9d Overzicht drainage Volgnr. Plaats Omschrijving Diameter (mm) Lengte (m) Jaar van aanleg 1 Terneuzen Paterbos 80 / Onb. 2 Sas van Gent Beukenstraat Onb. 3 Sas van Gent Stationstraat Onb. 4 Onb. Tramstraat Onb. 5 Onb. Jeroen Boschstraat Onb. 6 Onb. Grenulaan Onb. Totaal 1655 GRP Terneuzen Ontwerp VGRP - 3 -

100 Bijlage 10 Maatregelen vrij-vervalriolen a. Herstelmaatstaven t.b.v. bestaande riolering b. Evaluatie kwaliteit beoordeelde riolering c. Reinigen en inspecteren d. Maatregelen riolering Ontwerp VGRP

101 10a Herstelmaatstaven t.b.v. bestaande riolering Ontwerp VGRP - 1 -

102 10b Evaluatie kwaliteit beoordeelde riolering Beoordeling gedeelte van geinspecteerde riolering planperiode Kern Geinspecteerd Beoordeling totaal Slecht Matig Goed km % km % km % km % Axel fase % % 1.1 7% % Zuiddorpe 7 100% % % % Koewacht % % % % Oude Vaart 7 100% % % % Totaal % % % % Conclusie geinspecteerde riolering planperiode Beoordeling Goed 68% matig 14% Slecht 18% Totaal 100% Beoordeling inspecties 14% 18% Goed matig Slecht 68% Geconcludeerd wordt dat er 18 % van de beoordeelde riolering in de planperiode gekwantificeerd is als slecht. Voor deze riolering zijn maatregelen opgested en tevens uitgevoerd. De uitkomst van de beoordeelde riolering in de kernen Axel, Zuiddorpe, Koewacht en Oude Vaart wordt aangehouden als maatstaf voor de resultaten van de nog te inspecteren riolering in de aankomende planperiode. Ontwerp VGRP - 2 -

103 10c Reinigen en inspecteren Reinigen Inspecteren Kern Lengte (km) Kern Lengte (km) Serlippenspolder 13.0 Sluiskil 18.8 Axel 10.1 Zeldenrust (incl De Kraag) 11.9 Vaartwijk, Magrette 2.2 Drieschouwen-Z 1.8 Sluiskil 18.8 Zeldenrust (incl De Kraag) 11.9 St. Annapolder 2.8 Totaal 60.5 Totaal Reinigen Inspecteren Kern Lengte (km) Kern Lengte (km) Philippine 15.5 Axel Biervliet ( m. 2009) 7.6 Zaamslag 12.2 Zaamslag 12.2 Zaamslagveer 1.4 Zaamslagveer 1.4 Axel Triniteit 8.7 Totaal 54.9 Totaal Reinigen Inspecteren Kern Lengte (km) Kern Lengte (km) Lievenspolder 12.9 Lievenspolder Terneuzen 12.9 Sas van Gent 26.5 Waterlanden Onb. Totaal 39.4 Totaal Reinigen Inspecteren Kern Lengte (km) Kern Lengte (km) Oudelandse Hoeve 10.0 Hoek 15.3 Zuidpolder 4.6 Oudelandse Hoeve Terneuzen 10.0 Hoek 15.3 Zuidpolder Terneuzen 4.6 Koewacht 15.0 Axel Totaal 57.5 Totaal 29.8 Ontwerp VGRP - 3 -

104 2014 Reinigen Inspecteren Kern Lengte (km) Kern Lengte (km) Spui 0.7 Noorderdokken Terneuzen 9.2 De Knol Onb. Axel Reuzenhoek, Griete, Val, 1.5 Wulpenbek Onb. Noorderdokken 9.2 Othene 3.3 Overslag 1.4 Zuiddorpe 6.4 Zandstraat 1.6 Axel Totaal 43.7 Totaal Reinigen Inspecteren Kern Lengte (km) Kern Lengte (km) Oude Vaart 6.6 Hughersluis 0.6 Hughersluis 0.6 Driewegen Tern. 1.2 Driewegen Tern. 1.2 Handelspoort 8.4 Handelspoort 8.4 Othenepolder 12.5 Othenepolder 12.5 Westdorpe 18.4 Totaal 47.7 Totaal 22.8 Reinigen en inspecteren planperiode Jaar Reinigen (km) Inspecteren (km) Totaal Geconcludeerd wordt dat er in totaal 117 km riolering in de planperiode zal worden geinspecteerd. Dit is ca 30 % van de totale lengte vrijvervalriolering. Ontwerp VGRP - 4 -

105 10d Maatregelen riolering Op basis van de uitkomsten van de beoordeling van riolering in de periode kan worden aangenomen dat circa 18 % van de riolering van slechte kwaliteit is. De maatregelen aan de riolering worden het opvolgend jaar van de inspectie uitgevoerd. Aan de riolering die in de periode is of wordt geinspecteerd zullen in de periode de maatregelen worden getroffen. Jaar Geinspecteerd in Prognose beoordeling voorgaand jaar (km) slecht (km) 2011 Sluiskil % Zeldenrust (incl De Kraag) % 2012 Axel % Zaamslag % Zaamslagveer % 2013 Lievenspolder Terneuzen % 2014 Hoek % Oudelandse Hoeve Terneuzen % Zuidpolder Terneuzen % 2015 Noorderdokken Terneuzen % Axel % Totaal % Kosten De kosten voor het vervangen of reapareren van de vrijvervalriolering bedraagen gemiddeld 650,- per m1. Voor de maatregelen aan de vrijvervalriolering in de periode totaal 15 miljoen euro benodigd. Dit is gemiddeld 3,0 miljoen euro per jaar. Onderstaande tabel zijn de kosten voor de maatregelen aan de vrijverval riolering per jaar voor de planperiode weergegeven. Jaar Kernen Vervangen of repareren Kosten (km) Per m1 ( ) Totaal (mlj. ) 2011 Sluiskil Zeldenrust (incl De Kraag) Axel Zaamslag Zaamslagveer Lievenspolder Terneuzen Hoek Oudelandse Hoeve Terneuzen Zuidpolder Terneuzen Noorderdokken Terneuzen Axel Totaal Ontwerp VGRP - 5 -

106 Bijlage 11 Wateroverlastlocaties Ontwerp VGRP

107 Wateroverlastlocatie De gemeente Terneuzen heeft in totaal veertien wateroverlastlocaties. Voor deze wateroverlastlocatie dienen in de aankomende planperiode maatregelen te worden getroffen. Volgnr. Urgentie Plaats Straat 1 1 Sluiskil Bosjesweg 2 2 Koewacht Vlasstraat 3 2 Koewacht Schoolstraat 4 3 Philippine Ravelijnstraat / Vaartstraat 5 3 Philippine Weststraat 6 4 Terneuzen Stationsweg 7 4 Terneuzen Elleboogstraat / Dwarsstraat 8 4 Terneuzen Dommelstraat 9 4 Terneuzen Marisstraat e.o Axel Buitenweg 11 5 Axel Handelstraat 12 5 Axel Roosenveltlaan 13 6 Sas van Gent Beneluxlaan 14 6 Sas van Gent Europalaan Ontwerp VGRP - 1 -

108 Bijlage 12 Kostenoverzicht De bedragen in het overzicht zijn ontleend aan de begroting van gemeente Terneuzen voor Ontwerp VGRP

109 Datum: 9V5977A0 Kostenoverzicht planperiode VGRP 2011 t/m 2015 (euro) Kosten die worden gedekt uit het VGRP Totale kosten Beheer bestaande voorzieningen Voorbereiding voor beleidsondersteuning en beheer Inventarisatie Bijhouden riooldata Inspectie Actualiseren inspectieplan Inspectie riolen Inspectie gemalen Onderzoek rioleringen (uren) Meten en berekenen Verzamelen en analyse meetgegevens (jaarlijks) Controle vergunningverlening Gereserveerd Nieuw GRP Uitbreiden meetnet riolering Diverse advieskosten (o.a. vervangingsplan / aansluitverordening) Totaal voorbereiding voor beleidsondersteuning en beheer: Onderhoud Vrij-vervalriolering Onderhoud door andere afdelingen (uren) Onderhoud, reparatie, reiniging en kolken (uren) Afvoer rioolslib en bemonstering Reparaties aan het riool Randvoorzieningen Onderhoud en reparatie randvoorzieningen Zie onderdeel 2 Gemalen Onderhoud en reparatie gemalen Onderhoud en reparatie gemalen (uren) Electriciteitskosten gemalen Telecommunicatie gemalen Druk- en vacuumriolering Onderhoud en reparatie pompunits Electriciteitskosten pompunits In kosten gemalen Telefoonkosten pompunits In kosten gemalen IBA's Onderhoud IBA's door waterschap Overige kosten Werken voor derden Waterhuishouding incl waterloket en watersite (uren) Diversen (brandstof, klein gereedschap ed) Gebouwen Totaal onderhoud: Afdracht, leges ed. aan derden Exploitatie gemaal Westerschelde Totaal afdrachten aan derden Totaal beheer bestaande voorzieningen: Operationeel beheer Personele middelen (uren) Totaal operationeel beheer: Vervangen rioolobjecten Vervangen vrij-vervalriolering Sluiskil Zeldenrust Terneuzen (incl De Kraag) Axel Zaamslag Zaamslagveer Lievenspolder Terneuzen Hoek Oudelandse Hoeve Terneuzen Zuidpolder Terneuzen Noorderdokken Terneuzen Axel vervangen randvoorzieningen (electrisch/mechanisch) 0.00 vervangen randvoorzieningen (bouwkundig) 0.00 vervangen rioolgemalen (electrisch/mechanisch) vervangen rioolgemalen (bouwkundig) vervangen druk-en vacuumriolering (electrisch/mechanisch) vervangen druk-en vacuumriolering (bouwkundig) Vervangen IBA's (electrisch/mechanisch) Vervangen IBA's (bouwkundig) Totaal vervangen rioolobjecten: Verbetering riolering Controleberekeningen Controleberekening Terneuzen Controleberekening Westdorpe Controleberekening Hoek Wateroverlast Plannen opheffen wateroverlast 14 locaties Uitvoeren maatregelen Zie onderdeel 5 Verhard oppervlak afkoppelen verhard oppervlak druk- en vacuumriolen afkoppelen verhard oppervlak gemende riolering Totaal verbeteringswerken riolering: Stedelijk water Inventarisatie stedelijk water Maken waterlopenlegger (incl meetwerkzaamheden) Actualiseren baggerplan Inventariseren knelpunten grondwater Uitbreiden meetnet grondwater Opstellen monitoringsplan oppervlaktewatersysteem Uitwerken stedelijke wateropgave Uitvoering maatregelen stedelijk water Oplossen wateroverlast kern Sluiskil Oplossen wateroverlast kern Koewacht Gereserveerd Oplossen wateroverlast kern Philippine Oplossen wateroverlast kern Terneuzen Oplossen wateroverlast kern Axel Oplossen wateroverlast kern Sas van Gent Afkoppelplan kern Sas van Gent Baggeren vijvers en waterlopen Uitvoeren watermaatregelen Totaal verbeteringswerken stedelijk water: Kapitaallasten Kapitaallasten riolering Kosten Totaal Begroting Kapitaallasten Totale exploitatie VGRP Riolering VGRP Stedelijk water Totale investeringen Uitgangspunten Alle genoemde bedragen zijn berekend met de richtprijzen van 2010 Alle bedragen zijn berekend ZONDER prijsstijgingen, rente- of inflatiecorrectie Kosten 6% 20% Begroting Kapitaallasten 43% 31% VGRP Riolering VGRP Stedelijk water