Provinciale Staten. Notulen van 16 december (vastgesteld tijdens de vergadering van Provinciale Staten van Zeeland op 3 februari 2012)

Transcriptie

1 Provinciale Staten Notulen van 16 december 2011 (vastgesteld tijdens de vergadering van Provinciale Staten van Zeeland op 3 februari 2012)

2 Index behorende bij de notulen van 16 december Opening en berichten van verhindering Mededelingen Vaststellen agenda Vaststellen notulen Ingekomen stukken Ingekomen stukken over jeugdzorg Brief van Spring Associates van 16 november 2011 over bouw van een tweede kerncentrale ( ) Afschrift van brief Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging van 1 december 2011 aan de aandeelhouders van Delta NV... ( ) Brief van de voorzitter Programmaraad Rekenkamer Zeeland van 25 november 2011 over start, inrichting en werkwijze Programmaraad... ( ) Brief van Boerderijenstichting Zeeland van 5 december 2011 aan GS over uitgangspuntennotitie provinciaal cultuurbeleid ( ) Brief van de Stichting Das & Boom van 5 december 2011 met afschrift van een brief van het IPO over het onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur... ( ) Aanvulling van Rijk en IPO van 7 december 2011 op onderhandelingsakkoord natuur... ( ) Brief van ZLTO van 13 december 2011 over deelakkoord natuur en landelijk gebied... ( ) Ingekomen stukken GS Brief van GS van 28 september 2011 over onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur ( ) Brief van GS van 15 november 2011 met extra stukken strategiediscussie Delta NV en addendum op statenvoorstel Voorbereidingskrediet tweede kerncentrale Borssele... ( ) Antwoorden van GS op vragen van de fracties van CDA, D66, GL en SGP over voorbereidingskrediet tweede kerncentrale Borssele... ( t/m ) Brief van GS van 6 december 2011 over Floriade ( ) Brief van GS van 6 december 2011 over deelakkoord Water met als bijlage brief van staatssecretaris Atsma over stand van zaken waterveiligheid... ( ) Brief van GS van 6 december 2011 met antwoord op toezegging 33 van de statencommissie BFW... ( ) Brief van GS van 13 december 2011 met reactie op aanvulling op het onderhandelingsakkoord natuur en landelijk gebied, met de aanvulling Rijk en IPO als bijlage... ( ) Brief van GS van 15 december 2011 over behandeling voorbereidingskrediet tweede kerncentrale Borssele Voorstellen Statenvoorstel inzake activeren bouwkosten SKT... (FEZ-022) Statenvoorstel 4e wijziging begroting (FEZ-032) Statenvoorstel 1e wijziging begroting (FEZ-029) Statenvoorstel Deelakkoord natuur en landelijk gebied... (RMW-033) Statenvoorstel Deelakkoord Water... (SBO-030) Statenvoorstel Interimbeleid Leefbaarheid 2012, Sociaal Maatschappelijke Factoren... (SBO-023) Statenvoorstel Aanbevelingen rapport Rekenkamer Zeeland "Informatiebeleid in een veranderende tijd", met rapport als bijlage... (SGR-12) Statenvoorstel Concept-uitgangspuntennotitie provinciaal cultuurbeleid (SBO-128) Statenvoorstel Luchtvaartverordening Zeeland... (RMW-024) Vragensessie... 56

3 Index behorende bij de notulen van 16 december Vragen van het lid Bergen over Zalco Vragen van het lid De Paepe over Zalco Moties niet behorend bij een agendapunt Resumptie van de besluiten Sluiting van de vergadering... 62

4

5 Achtste vergadering van de Provinciale Staten van Zeeland vrijdag, 16 december 2011 (zittingsperiode ) Voorzitter: mevrouw drs. K.M.H. Peijs, commissaris van de Koningin in Zeeland. Aanwezig zijn de leden T.H. Aalfs, F. Babijn, F. Babijn, A.P. Beekman, drs. J.F.M. Bergen, C.W. De heer Bierens, G. Bouterse, J.J. van Burg, P.B. Colijn, J. van Dijen, P. van Dijk, A.I.G Dorst, ing. B. Erbisim, mr. A. Evertz, ir. B.J. Feijtel, H.J. van Geesbergen, dr. T. van Gent, R.M. Haaze, drs. E. Hageman, P.A. Hamelink, A.M.M. van Haperen, ing. L. Harpe Msc, A. Hijgenaar, R.P.M. de Kort, A.J. van der Maas, W.P.H. Markusse, J.M. Meulenberg-op 't Hof, P.C.A. De Milliano-van den Hemel, R. Muste, C.M. De Paepe, B.J.M. Pauwels, J.C. Robesin, G.D. Roeland, R. Ruissen, C.M.M. Schonknecht-Vermeulen, H.C.M. Thomaes, R. van Tilborg, G. van Unen en J. Werkman, te zamen 39 leden, alsmede de heer drs. P. Joosse, waarnemend griffier der Staten. Verder zijn aanwezig de heren C. van Beveren, S.J. Heijning, G.R.J. van Heukelom, en drs. B.J. de Reu, leden van Gedeputeerde Staten. 1. Opening en berichten van verhindering 3. Vaststellen agenda De voorzitter. Er staan drie voorstellen op de agenda, waarvan het college heeft gevraagd om ze niet te behandelen. Het betreft de statenvoorstellen inzake de strategie Delta aandeelhouders, de voorbereidingskosten vergunningaanvrage kerncentrale Borssele II en de Floriade. Ik stel voor om hierover afzonderlijk te stemmen. Mij blijkt dat de Staten met deze werkwijze kunnen instemmen. De heer Harpe (GL). Voorzitter, het komt mij voor dat het voorstel over de strategienota en het voorstel over "de verdwenen kerncentrale" in feite gezamenlijk een voorstel vormen. Ik kan mij voorstellen dat daarover in een keer wordt gestemd. Overigens, GroenLinks wil hierover praten. De voorzitter. Ik geef er de voorkeur aan om hierover afzonderlijk te stemmen. Ik maak de leden erop attent dat op de agenda brieven over deze onderwerpen staan. Wanneer de meerderheid van de Staten ervoor kiest dat de genoemde voorstellen van de agenda worden afgevoerd, kan er over deze onderwerpen altijd nog worden gesproken aan de hand van de desbetreffende brieven. Het voorstel om het Statenvoorstel Strategie Delta aandeelhouders van de agenda af te voeren, wordt bij elektronische stemming aangenomen. De voorzitter. Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van PVV, SGP, PvZ, CDA, PvdA, SP en VVD voor dit voorstel hebben gestemd. Opening: uur. De voorzitter. Ik heet alle aanwezigen hartelijk welkom. Er zijn geen berichten van verhindering ingekomen. De heren Bayram en Muste zullen later ter vergadering verschijnen. 2. Mededelingen De voorzitter. Op hun tafels treffen de leden de meest recente agenda aan, met vier later ingekomen stukken. Ze zijn de leden per mail toegezonden. Het is mogelijk dat de brief van GS over de kerncentrale nog ontbreekt. Deze brief zal de leden zo snel mogelijk worden voorgelegd. Het voorstel om het Statenvoorstel Voorbereidingskosten vergunningaanvraag kerncentrale Borssele II van de agenda af te voeren, wordt bij elektronische stemming aangenomen. De voorzitter. Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van PVV, SGP, PvZ, VVD, PvdA, CU en CDA voor dit voorstel hebben gestemd. Het voorstel om het Statenvoorstel Floriade van de agenda af te voeren, wordt bij elektronische stemming aangenomen. 1

6 De voorzitter. Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van PVV, SGP, CDA, VVD en PvdA voor dit voorstel hebben gestemd. De heer Harpe (GL). Voorzitter. Wat deze gang van zaken betreft moet ik toch zeggen dat ik het een verarming vind. Als dergelijke belangrijke voorstellen van de agenda worden afgevoerd, heeft dat een reden. Iedereen zal een hem of haar moverende reden hebben, maar als er op deze manier wordt beslist en gestemd, weet het publiek dat naar ons kijkt en ons hoort, niet waarom voorstellen wel of niet van de agenda worden afgevoerd. Wij zouden over deze werkwijze nog eens moeten nadenken. De voorzitter. De Staten gaan over hun eigen agenda. Als een meerderheid ervoor is dat voorstellen van de agenda worden afgevoerd, is dat een feit. De heer Harpe (GL). Het gaat mij niet om de uitslag van de stemmingen, maar om de wijze waarop er wordt gehandeld. Die vind ik echt slecht. De voorzitter. Ik herhaal dat iedereen aan de hand van de desbetreffende ingekomen stukken hierover kan zeggen wat hij of zij vindt. Gelet op de uitkomst van de zojuist gehouden stemmingen denk ik dat wij voor deze vergadering aan twee dagdelen genoeg zullen hebben. Mocht rond het middaguur blijken dat wij meer tijd nodig hebben, dan komt de griffier op dat moment met een nieuw schema. Voorlopig worden de spreektijden geënt op twee dagdelen. De heer Robesin (PvZ). Voorzitter, ik zou het toch bijzonder op prijs stellen wanneer wij over Delta nog iets zouden kunnen zeggen. De voorzitter. Dat is mogelijk. Ik verwijs naar de desbetreffende ingekomen stukken. Bij de behandeling van ingekomen stuk VI-8, de brief van GS over het voorbereidingskrediet tweede kerncentrale, kan over dat onderwerp worden gesproken. 4. Vaststellen notulen De notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 11 november 2011 worden ongewijzigd vastgesteld. 5. Ingekomen stukken 6. Ingekomen stukken over jeugdzorg - Brief van A.A. Smeels van 1 juni 2011 over het overleg met gedeputeerde Van Heukelom over stichting Bureau Jeugdzorg Zeeland te Middelburg ( ). - Brief van A.A. Smeels van 8 juni 2011 met kopie bezwaarschrift tegen ontslag als voorzitter van de raad van toezicht van de stichting Bureau Jeugdzorg Zeeland te Middelburg ( ). - Brief van A.A. Smeels van 17 juni 2011 over WOB-verzoek aan GS ( ). - Brief van A.A. Smeels van 24 juni 2011 met aanvulling op bezwaarschrift tegen ontslag als voorzitter van de raad van toezichtvan de stichting Bureau Jeugdzorg Zeeland te Middelburg ( ). - Brief van A.A. Smeels van 14 julli 2011 over WOB-verzoek aan GS ( ). - Brief van A.A. Smeels van 30 juli 2011 met afschrift van brief aan de tijdelijke raad van toezicht van Bureau Jeugdzorg Middelburg ( ). - Brief van A.A. Smeels van 19 augustus 2011 over tussenrapportage tijdelijke raad van toezicht Bureau Jeugdzorg Middelburg ( ). - Brief van A.A. Smeels van 31 augustus 2011 met reactie op verweerschrift van GS ( ). - Brief van Advocatenkantoor Adriaanse Van der Weel van 17 oktober 2011 over A.A. Smeels ( ). - Brief van GS van 18 oktober 2011 over stand van zaken met betrekking tot toezicht en bestuur van Bureau Jeugdzorg ( ). - Brief van A.A. Smeels van 26 oktober 2011 over uitspraak voorzieningenrechter ( ) - Vonnis rechtbank Middelburg in kort geding van 17 november 2011 in de zaak van A.A. Smeels ( ). - Brief van GS van 23 november 2011 over geschil inzake ontslag voorzitter raad van toezicht Bureau Jeugdzorg ( ). - Brief van provinciesecretaris L.J.M. Verdult van 9 december 2011 over besluit op bezwaar overige leden raad van toezicht Bureau Jeugdzorg Zeeland ( ). - Brief van provinciesecretaris L.J.M. Verdult van 12 december 2011 over besluit op bezwaar voorzitter en leden raad van toezicht Bureau Jeugdzorg Zeeland ( ). Afdoeningsvoorstel: behandelen. De voorzitter. Door het college van Gedeputeerde Staten is gevraagd om gedeputeerde Van Heukelom de gelegenheid te bieden om eerst het 2

7 woord te voeren over de aan de orde gestelde ingekomen stukken. De heer Hijgenaar (D66). Voorzitter. Wij hebben begrepen dat, na vele maanden van aandringen, de gedeputeerde nu toch informatie voor ons heeft. Wij vinden dat wat laat... Wij stellen voor om de orde van deze vergadering niet nog verder te veranderen en de gedeputeerde in de gelegenheid te stellen om in zijn beantwoording van onze eerste ronde de bedoelde toelichting te geven. Daar nodig ik hem bij deze voor uit. De voorzitter. Doe u dat uitsluitend namens de fractie van D66 of namens de hele Staten? De heer Hijgenaar (D66). Dat doe ik namens mijn fractie en een aantal niet-coalitie-fracties. De voorzitter. Het lijkt mij het beste om over het verzoek van Gedeputeerde Staten te stemmen. Wie "voor" stemt, gaat ermee akkoord dat de heer Van Heukelom eerst het woord krijgt. Wie "tegen" stemt, gaat daar niet mee akkoord. Bij elektronische stemming wordt besloten, ermee in te stemmen dat gedeputeerde Van Heukelom eerst het woord voert. De voorzitter. Ik constateer dat 24 leden ermee instemmen dat de heer Van Heukelom eerst het woord voert, terwijl 13 leden daar niet mee akkoord gaan. De heer Harpe (GL). Voorzitter, gelet op deze gang van zaken stel ik voor om het presidium maar af te schaffen. Als er op deze manier moet worden vergaderd, heb ik daar heel grote moeite mee. De voorzitter. Tijdens de laatste vergadering van het presidium was dit nog aan de orde. De heer Harpe (GL). Al deze zaken zijn niet door het presidium besproken, terwijl zij daar wel thuishoren. Als op deze manier onze laatste vergadering van dit jaar begint, ben ik daar echt boos over. De voorzitter. Dit is zo kort voor deze vergadering naar voren gekomen... Behandeling in het presidium was gewoon niet mogelijk. De heer Hijgenaar (D66). Deze manier van vergaderen of, liever gezegd deze manier van nietvergaderen, vind ik een schande voor de democratie. Sorry... De heer Bierens (VVD). Voorzitter. Over het vaststellen van de agenda gaan de Staten zelf. Gebleken is dat een grote meerderheid van oordeel is dat dit zo moet kunnen. Ik vind het verder heel netjes van het college dat men een en ander gisteren, per mail, heeft aangekondigd. De opstelling van de heer Harpe vind ik erg overtrokken. Ik verbaas mij erover dat, toen een dergelijke handelwijze in een vorige periode wel eens werd toegepast, ik toen de heer Harpe niet hoorde. Mevrouw Van Unen (SP). Voorzitter. Ook mijn fractie vind dit een heel rare gang van zaken. Wij hebben heel lang gewacht en heel lang gezwegen, maar nu zijn het naar ons oordeel toch de Staten die het eerste aan het woord zijn. De voorzitter. Dat wil zeggen: tenzij de Staten zelf anders besluiten, en dat hebben ze zojuist gedaan. Democratischer kan het niet. Mevrouw Van Unen (SP). Als hierover vooraf in achterkamertjes wordt besloten, vind ik dat niet zo democratisch... De voorzitter. Het woord is aan de heer Van Heukelom. De heer Van Heukelom (GS). Voorzitter. Dames en heren statenleden. Het is wat ongebruikelijk, maar ik heb een goede reden om --voor er over Bureau Jeugdzorg wordt gesproken-- uw aandacht voor het volgende te vragen. Kort en goed: er is een hoop misgegaan, en dat wil ik mij hier persoonlijk zelf aanrekenen. Ik bied de Staten mijn excuus aan. Zoals men weet, heb ik dat ook tegenover betrokkenen gedaan, de heer Smeels en andere leden van de voormalige raad van toezicht. Uit uitspraken van de voorzieningenrechter en de bezwarencommissie -- deze stukken hebben de statenleden inmiddels in hun bezit-- is gebleken dat het college onzorgvuldig en te snel heeft gehandeld. Ik kan de verzekering geven dat dat is gebeurd met de bedoeling om de jeugdzorg niet in gevaar te brengen. Niettemin is duidelijk dat wij dit op een andere manier hadden kunnen en moeten oplossen. Het gelijk van achteraf... Als ik nu alles overzie en als ik terugkijk, moet ik in formele zin zeggen dat ik, als ik op 19 april de kennis van nu had gehad, de heer Smeels niet zou hebben ontslagen en de andere leden van de raad van toezicht niet zou hebben geschorst. Dan had ik een time-out afgesproken om tijd te creëren. Dan had ik kunnen overleggen met alle betrokkenen om na te gaan wat de beste oplossing zou zijn. Maar het is anders gegaan. Tijdens de zomer waren wij in afwachting van de uitspraken van de voorzieningenrechter en de bezwarencommissie. Intussen werkten wij aan oplossingen en onderzoeken bij Bureau Jeugdzorg. Nadat de eerste uitspraak werd gedaan op 12 3

8 oktober, gingen wij direct aan de slag om met betrokkenen tot een schikking te komen, in eerste instantie met de heer Smeels, en later met de leden van de voormalige raad van toezicht. Hiertoe zijn zowel door de commissaris als door de heer Heijning en mijzelf diverse gesprekken gevoerd met bijna alle leden van de raad van toezicht. Dit lijkt te hebben geresulteerd in een min of meer bevredigende oplossing. Wij zijn ons er terdege van bewust dat daarmee niet alle gevoeligheden uit de weg zijn geruimd. Betrokkenen voelen zich aangetast in eer en goede naam. Wij begrijpen dat. Het spijt ons zeer, en mij in het bijzonder, dat het op deze wijze is gebeurd Voorzitter, hier in deze Staten heb ik de afgelopen periode geen antwoord gegeven op gestelde vragen, niet omdat ik dat niet wilde, maar omdat de zaak onder de rechter was. Dat is een gebruikelijke gang van zaken. Ik kan mij voorstellen dat de Staten daardoor de indruk hebben dat zij te weinig informatie hebben gekregen. Volgens mij is dat probleem vandaag opgelost. Immers, de Staten beschikken nu over alle gegevens. Voorzitter. Het is een wat ongebruikelijk begin voor een discussie als deze, maar ik hechtte eraan om dit de Staten voorafgaande aan die discussie mee te delen. Mevrouw De Milliano-van den Hemel (CDA). Voorzitter, ik verzoek u om de vergadering even te schorsen. De vergadering wordt voor enkele minuten geschorst. De heer Beekman (CU). Voorzitter. Na zeven maanden spreken wij weer met elkaar over het dossier jeugdzorg. De 23ste mei hadden wij een interpellatiedebat dat uiteindelijk meer vragen openliet dan antwoorden opleverde. Sinds die tijd is er het nodige gebeurd, maar vanwege de juridische omstandigheden kon de gedeputeerde daarop niet reageren. Nu is het gevaar aanwezig dat, zeker gelet op het aantal brieven dat op de agenda is geplaatst, deze discussie verwordt tot een debat "Smeels versus provincie". Dat is wat onze fractie betreft uitdrukkelijk niet het geval. Wij gaan dan ook niet in op alle brieven. Het gaat was ons betreft om de bestuurlijke verhoudingen tussen het college van GS en raden van toezicht, partijen die nauw bij de provincie betrokken zijn. Dit debat is wat ons betreft echt een verantwoordingsdebat in verband met datgene wat is gebeurd. Voorzitter. Het college heeft er een rommeltje van gemaakt. Tot twee keer toe is men door de rechter op de vingers getikt. Het advies van de bezwaar- en beroepcommissie is ongewoon hard. Er blijft niets heel van de redenatie van het college die op de 23ste mei werd aangevoerd, ter rechtvaardiging van het ingrijpende besluit om zo bij jeugdzorg in te grijpen. De Staten waren in meerderheid uiterst kritisch in het debat van 23 mei, en toch heeft het college zeven maanden nodig gehad, inclusief de rechterlijke uitspraken en de afkeurende adviezen, om uiteindelijk op zijn schreden terug te keren en toe te geven dat het steken had laten vallen. Overigens, voor het laatste heeft mijn fractie respect. De uiteindelijke compromisovereenkomst tussen de leden van de voormalige raad van toezicht en het provinciebestuur is naar onze mening met grote inschikkelijkheid en redelijkheid bij de leden van die voormalige raad van toezicht tot stand gekomen. Daardoor is de weg vrijgemaakt naar een betere toekomst. Onze fractie is ze daar zeer erkentelijk voor. Voorzitter. De gedeputeerde gaf in het debat van 23 mei diverse malen aan dat hij het allemaal had gedaan in het belang van de jeugdzorg. Dat heeft hij ook zojuist gezegd. Maar, voorzitter, in het licht van de rechterlijke uitspraken en het advies van de bezwaar- en beroepcommissie is die uitspraak wrang. Het dossier brengt onze fractie tot de volgende vragen. - Uit het dossier blijkt dat de gedeputeerde gemandateerd was om de volledige raad van toezicht te schorsen, maar uiteindelijk besloot hij om de voorzitter te ontslaan. Daarmee is hij buiten zijn mandaat getreden, zo menen wij. Is die conclusie een juiste? - Wanneer is het college tot de conclusie gekomen dat het onzorgvuldig heeft gehandeld en wat heeft het toen precies gedaan om te komen tot eerherstel voor de voormalige leden van de raad van toezicht? - Waarom heeft het zo lang geduurd voordat het college eindelijk tot een oplossing kwam? - Waarom heeft het college pas na 17 november contact opgenomen, terwijl het al sinds 20 oktober een duidelijk advies had van de bezwaar- en beroepcommissie? Na 17 november is er pas voor het eerst echt met Smeels gesproken. Als men het genoemde advies al op 20 oktober had --en twee rechterlijke uitspraken achter de rug had-- is er toch alle reden om eens de telefoon te pakken en die man gewoon op te bellen om te zeggen: mijnheer Smeels, ik heb het helemaal verkeerd aangepakt; hoe komen wij daar nou uit? Dat is toch iets heel anders dan communiceren via advocaten. Voorzitter. Ik ga geen opsomming geven van de rechterlijke uitspraken; ze zijn immers duidelijk genoeg. Wel stel ik vragen bij de advisering van het college. Hoe beoordeelt het college de adviezen van de ambtelijke en juridische staf in deze kwestie? Welke lering trekt het college hieruit? Tijdens het debat in mei hebben wij uitvoerig gesproken over good governance. Hoe ga je op een goede manier met elkaar om? Waarom heeft het college besloten om zelf de interimraad van 4

9 toezicht te benoemen, en niet de rechtbank te verzoeken om tot benoeming over te gaan? Was hieromtrent juridisch advies ingewonnen? Zo ja, hoe luidde dan dat advies? Erkent het college dat het in het kader van good governance geen opdrachten kan geven aan een tijdelijke raad? Zo ja, waarom heeft het college dat dan toch gedaan? Voorzitter. Mijn fractie vindt de communicatie met de Staten over dit dossier ronduit slecht. Ik geef enkele voorbeelden. Zowel in het interpellatiedebat als tijdens de statenvergadering van juni hebben de Staten duidelijk gemaakt, erg veel waarde te hechten aan het advies van de bezwaar- en beroepcommissie. Men was van oordeel dat die commissie onafhankelijk een oordeel zou moeten geven over de juistheid van het ontslag. Het kan niet zo zijn, voorzitter, dat er een beroep moet worden gedaan op de Provinciewet om dit advies uiteindelijk eens te krijgen. Op 20 oktober had het college dit advies al, maar de Staten ontvingen het uiteindelijk in december, en wel in twee delen. Het eerste deel werd ontvangen op 9 december en het tweede deel --nadat een aantal statenleden hun ongenoegen hadden uitgesproken-- op 12 december. Waarom wilde het college dit advies niet openbaar maken, ook niet beschikbaar stellen in vertrouwelijkheid, zelfs niet toen de leden van de voormalige raad van toezicht daartegen geen bezwaar hadden? Erkent het college dat men, door dit advies zo lang achter te houden, de indruk heeft gewekt niet transparant te zijn? Voorzitter. Over de communicatie maak ik nog de volgende opmerkingen. Met alle begrip voor het feit dat, zodra een zaak onder de rechter is, men daarop niet kan reageren, wijs ik erop dat wij ook na twee rechterlijke uitspraken nog geen informatie van het college konden ontvangen. Het is nu voor het eerst dat de gedeputeerde daarover iets zegt tegen de Staten. Dit is niet de manier waarop Gedeputeerde Staten met Provinciale Staten dienen om te gaan. De Staten moeten tijdig en volledig worden geinformeerd om hun controlerende taak op een goede manier te kunnen uitoefenen. In dit dossier heeft het er toch alle schijn van dat het college alles in het werk heeft gesteld om maar te voorkomen dat het zijn fouten zou moeten toegeven. De portefeuillehouder heeft in de media openlijk betwijfeld of de raad van toezicht zijn taak wel goed heeft uitgevoerd; hij stelde dit voor Omroep Zeeland. Voorzitter, wie heeft hier nu zijn taak niet goed uitgevoerd? Deze vraag stellen is haar beantwoorden. Wij nemen dit hoog op. Mevrouw Van Unen (SP). Voorzitter. Het gevaar dat is verbonden aan het besluit om de gedeputeerde eerst het woord te laten voeren, is dat op die manier al vooraf bepaalde dingen worden toegegeven. Dat geldt ook voor mijn eerste vraag. Heeft de gedeputeerde niet te snel gehandeld en heeft hij niet op het verkeerde paard gewed? Dit waren de twee belangrijkste vragen die mijn fractie stelde tijdens het interpellatiedebat van 23 mei Op beide vragen kregen wij toen geen antwoord, maar met de kennis van nu kunnen ze worden beantwoord met een volmondig "ja". Al die tijd, dus sinds het genoemde debat, hebben de Staten gezwegen. De SP-fractie prijst de Staten hiervoor. De Staten zwegen ook toen er in de tussenliggende periode een stuk in de krant verscheen waarin werd gesteld dat de Staten de gedeputeerde met alles lieten wegkomen. Immers, als de rechter spreekt, moet de politiek zwijgen. Dat hebben wij gelukkig allemaal goed begrepen. Nogmaals: complimenten voor deze Provinciale Staten. Inmiddels heeft de rechter verschillende uitspraken gedaan en daarbij de gedeputeerde steeds in het ongelijk gesteld. Vandaag vindt dan eindelijk de politieke verantwoording plaats. Wat mijn fractie betreft dient het daarbij niet te gaan om personen, maar om twee politieke vragen. Heeft de gedeputeerde bewust de Staten niet de waarheid verteld? Met andere woorden: heeft de gedeputeerde gelogen? Heeft hij bewust informatie achtergehouden voor Provinciale Staten? Voorzitter. Van het college hebben wij achteraf een tijdslijn gekregen met betrekking tot alles wat er op dit terrein is gebeurd. Mijn fractie heeft echter een andere beleving. Wat ons betreft begint die tijdslijn eerder dan het college aangeeft, namelijk niet op 18 april. Onze lijn begint wanneer een directeur van het Bureau Jeugdzorg ontslag neemt omdat deze persoon niet kan opboksen tegen de teamleiders. Daar ligt het eigenlijke probleem. Mijn fractie heeft op verschillende momenten geprobeerd om dit bespreekbaar te maken, maar zij heeft daarvoor geen gehoor gevonden. Vervolgens moet er een nieuwe directeur komen. Er solliciteert dan iemand van binnen het Bureau Jeugdzorg, maar deze kandidaat wordt het niet want de raad van toezicht kiest bewust voor een kandidaat van buiten. Letterlijk wordt gezegd: iemand die in staat is om er de bezem door te halen. Vervolgens begint deze "soap", zoals wij die kennen. Op 18 april komt er een brief van de teamleiders van Bureau Jeugdzorg, waarin zij het vertrouwen in de raad van toezicht opzeggen. Het gaat zogenaamd over de sollicitatieprocedure. Die zou niet goed zijn gevolgd. Wij laten nu even in het midden op wiens verzoek die brief er is gekomen. Wat dat betreft kan er achteraf nooit meer iets worden bewezen. Op 19 april, in de middag, heeft de gedeputeerde een afspraak met de voorzitter van de raad van toezicht om de genoemde brief te bespreken. Dit gebeurt na de vergadering van het college van GS. Van dit college heeft de 5

10 gedeputeerde toestemming verkregen om de voorzitter en de overige leden van de raad van toezicht te schorsen, niet om de voorzitter te ontslaan. In het verslag van de bedoelde collegevergadering is hierover overigens niets te vinden. Lekker transparant, allemaal... Mijn fractie vindt het een schande dat de Staten in feite recherchewerk moeten verrichten om achter de waarheid te komen. Op dezelfde dag is er een commissievergadering waarbij bijna alle fractievoorzitters aanwezig zijn. Zij krijgen te horen dat de voorzitter van de raad van toezicht is ontslagen en dat de overige leden zijn geschorst. Het kwaad is dan dus al geschied. Het is niet bij de gedeputeerde opgekomen om eerst eens een en ander met de fractievoorzitters te bespreken of wederhoor toe te passen, om dan pas eventueel de knuppel in het hoenderhok te gooien. Hij had ook na de genoemde commissievergadering met de voorzitter van de raad van toezicht kunnen afspreken, of zijn eventuele ontslag vooraf met de fractievoorzitters kunnen bespreken. Het had allemaal gekund... Hiermee, voorzitter, wordt precies weergegeven hoe deze gedeputeerde over Provinciale Staten denkt. Het is eenvoudig niet bij hem opgekomen. Het wordt alleen maar erger. De gedeputeerde stelde tijdens het debat van 23 mei dat hij niet wist wie de kandidaat was. De naam van de kandidaat was op het sollicitatieformulier al zwart gemaakt. Echter, in het door de gedeputeerde goedgekeurde verslag van de bijeenkomst op 19 mei valt te lezen dat de gedeputeerde stelt dat de bedoelde persoon al ergens anders heeft moeten vertrekken. Hij wist dus wel degelijk om wie het ging. Waarom is dit zo belangrijk? Als de gedeputeerde de kandidaat wel kende, mocht hij de voorzitter en de overige leden van de raad van toezicht niet schorsen, laat staan dat er sprake zou kunnen zijn van ontslag. Het klopt niet, voorzitter; dit is liegen tegen Provinciale Staten. Ik heb het over een verslag dat wij niet mochten lezen. Weet u het nog, voorzitter? Deze informatie is vanaf het begin voor ons weggehouden. Hoe kunnen de Staten nu hun controlerende taak uitvoeren wanneer zaken bewust voor hen worden weggehouden? De gedeputeerde is niet voor niets tweemaal door de rechter en ook nog eens door de bezwarencommissie in het ongelijk gesteld. Hier zijn zaken goed fout gegaan. Voorzitter. Tijdens de genoemde interpellatie hebben de Staten de gedeputeerde meerdere malen de kans geboden om toe te geven dat hij zaken niet helemaal goed had aangepakt. Hij kreeg dit echter zijn mond niet uit. Op dat moment zou het nog mogelijk zijn geweest om de schade te beperken. Als dat was gebeurd, zouden wij niet gedurende een halfjaar zijn geconfronteerd met twee rechtszaken. Gewoon sorry zeggen, voorzitter, en: ik heb het verkeerd gedaan. Dat was genoeg geweest. Voor de gedeputeerde zojuist het woord kreeg had ik opgeschreven: kijken of dit vandaag wel lukt. Het is intussen gebeurd. Hoeveel geld heeft deze soap de provincie inmiddels gekost? Het allerergst vinden wij dat deze gedeputeerde zelfs heeft geprobeerd om via de rechter informatie achter te houden voor de Staten. In het vonnis wordt hierover gesteld: "De provincie eist de voorzitter van de raad van toezicht van Bureau Jeugdzorg te verbieden verdere uitlatingen te doen aan derden, waaronder maar niet beperkt tot media, publieke bestuurders en politici.". De rechtbank zegt hierover: "Toezegging van deze vordering zou een onaanvaardbare inbreuk opleveren van de vrijheid van meningsuiting.". Vrijheid van meningsuiting, voorzitter... Dat is toch een artikel dat is opgenomen in onze Grondwet? Moet een gedeputeerde in Zeeland zich niet aan de Grondwet houden? Hoe komt een dergelijke eis bij de rechtbank terecht? Voorzitter. Ik zet de vragen van de SP-fractie nog even op een rij. Heeft de gedeputeerde niet te snel gehandeld? Ja, voorzitter, had hij maar tot tien geteld, dan was deze ellende allemaal niet gebeurd. Heeft de gedeputeerde niet op het verkeerde paard gewed? Ja, voorzitter, de veroorzakers van de problemen hebben uiteindelijk gewonnen; de bezem zal er niet door gaan. Heeft de gedeputeerde de waarheid verteld? Neen, voorzitter, hij wist wie de kandidaat was en heeft hierover tegenover de Staten gelogen. Hij heeft er verder alles aan gedaan om dit te verbloemen. Heeft de gedeputeerde geprobeerd om informatie voor de Staten achter te houden? Ja, voorzitter, hij heeft dat zelfs via de rechter geprobeerd. Dat raakt een in de Grondwet opgenomen vrijheid. Dat vindt mijn fractie het ergst van alles. Voorzitter, hoe kunnen wij ons werk nog doen als wij elkaar niet meer kunnen vertrouwen en als wij er niet van op aankunnen dat wij de informatie die wij beslist nodig hebben, ook echt krijgen? De heer Van Burg (SGP). Voorzitter. Tot een aantal maanden geleden hadden wij sterk de indruk dat het bij Bureau Jeugdzorg bijzonder goed ging. Daarvoor was er een periode waarin er nog allerlei problemen met wachtlijsten enz. waren maar verschillende organisatorische problemen werden opgelost. Bureau Jeugdzorg heeft veel aandacht gehad, de laatste tijd ook veel media-aandacht. Daar zijn wij uiteraard minder blij mee, maar er zijn ook veel positieve geluiden te melden. Er zijn audits geweest. De verslagen daarvan hebben wij ingezien en wij hebben geconstateerd dat daarin weinig tot geen kritiek is te vinden op het functioneren van Bureau Jeugdzorg. 6

11 Niettemin werden wij een aantal maanden geleden verrast door het ontslag van de voorzitter van de voormalige raad van toezicht. Dit leverde vragen op, zoals: hoe is dit zo gekomen? Bureau Jeugdzorg heeft tweemaal overleg met het college van GS. Daarvan worden verslagen gemaakt; wij hebben ze in kunnen zien; ik heb ze opgevraagd. Daarin wordt niets vermeld over problemen bij Bureau Jeugdzorg, wel over het goed functioneren van de organisatie en de resultaten die dat oplevert. Welnu, het blijkt anders te zijn en dat is uitgemond in een ontslag. Het college heeft vervolgens een tijdelijke raad van toezicht ingesteld om de situatie te bekijken en te trachten Bureau Jeugdzorg de toekomst in te loodsen. Ook wat dat betreft zijn er verslagen beschikbaar. Daaruit komt naar voren dat --ondanks het feit dat nooit werd gemeld dat er problemen waren-- er wel degelijk problemen zijn geweest. De tijdelijke raad van toezicht heeft hierover gerapporteerd. Het was voor ons tamelijk verrassend dit te moeten constateren. Immers, dit betekent dat ook GS hierover niet is geinformeerd. Voorzitter. In verband met deze kwestie hebben ons de laatste tijd veel brieven bereikt. Het is heel wat jaren geleden dat ik met een dergelijke frequentie brieven mocht ontvangen, en daar stond heel wat anders in... Ik heb eraan moeten wennen, maar goed, op deze manier mogen leden van de Staten worden geinformeerd. Ik vind dat je dat niet mag verbieden. Iedereen mag van dit recht gebruikmaken en het is aan ons om te bepalen wat wij ermee doen en het is aan ons om te trachten van twee kanten voldoende informatie te krijgen. Welnu, duidelijk is dat wij van een kant inderdaad voldoende informatie hebben gehad, namelijk van de kant van Bureau Jeugdzorg, in elk geval van de voorzitter van de voormalige raad van toezicht. Van de kant van GS is het --om het maar kort te zeggen-- een stuk minder geweest. Wat dat betreft heeft het lang geduurd, ook al zijn daar redenen voor aan te geven. Met mevrouw Van Unen vind ik het een goede zaak dat de Staten in deze kwestie zo lang hebben gezwegen. Immers, als je een zaak niet goed van twee kanten kent, heeft het geen zin om er een debat over te voeren. Het resultaat is wel geweest dat de discussie hierover lang op zich heeft laten wachten, en dat is jammer. Voorzitter. De rechterlijke macht heeft gesproken en een aantal malen GS in het ongelijk gesteld. Dat is nu ruiterlijk toegegeven. Het is lang geleden dat wij een gedeputeerde een zo diepe kniebuiging hebben zien maken. Dat waarderen wij. Een gemaakte fout moet je ruiterlijk en volmondig toegeven. Dat neemt niet weg dat wij dit nooit meer willen meemaken. Immers, deze gang van zaken schaadt iedereen, de betrokkene zelf, het college van GS --in het bijzonder de gedeputeerde-- en ook Bureau Jeugdzorg waar het toch ten slotte om gaat. Immers, wat zit er achter Bureau Jeugdzorg? Dat zijn de jongelui in onze provincie. Daar gaat het toch om. Dat mensen "daarboven" ruzie maken, is buitengewoon kwalijk. Nogmaals, dat willen wij niet meer meemaken. Wij vragen het college dan ook: wat gaan wij hieraan doen? Als tweemaal per jaar het Bureau Jeugdzorg een formeel overleg met GS heeft en daarbij niets wordt gemeld over problemen --terwijl ze er wel degelijk zijn-- ontstaat er inderdaad een "soap". Daar heb ik weinig verstand van maar mijn conclusie is niettemin dat wij dat niet meer moeten hebben. Wat gaat het college hieraan doen? Blijkbaar zijn de bestaande formele overlegstructuren niet voldoende om ervoor te zorgen dat het college zijn controlerende taak op een goede manier kan uitvoeren, waarmee ook de positie van de Staten in het geding komt. Als wij alleen via allerlei bochten kunnen vernemen dat er misschien problemen zijn --hoor en wederhoor zijn in een dergelijke situatie heel moeilijk-- zijn wij niet goed bezig, terwijl het toch om een zeer belangrijk instituut gaat. Wij willen van het college snel en duidelijk weten wat men gaat doen om een situatie als deze in de toekomst te voorkomen. De heer Harpe (GL). U heeft uw woorden goed afgewogen en gekozen en stelt enkele malen: dit willen wij nooit meer meemaken. Moet ik daaruit afleiden dat dat uw politieke oordeel is? De heer Van Burg (SGP). Kunt u daaruit dan iets anders afleiden? De heer Harpe (GL). Mijn conclusie is dat uw antwoord bevestigend is. Ik dank u wel. De heer Hijgenaar (D66). Voorzitter. De juistheid van het verweer van de heer Smeels is niet meer aan de orde. Resteren de vragen hoe deze kwestie zo ver heeft kunnen komen en of de Staten door het college goed zijn ingelicht. Om dit te kunnen bepalen, begin ik dit betoog met de brief van de teamleiders van jeugdzorg van 18 april. In de op een na laatste alinea wordt gesteld dat de gedeputeerde een afschrift gaat krijgen. Men citeert vervolgens artikel 4, lid 5, van de Wet op de jeugdzorg. Dat is het artikel waarmee wordt aangegeven wanneer de gedeputeerde bij jeugdzorg mag ingrijpen. Toeval bestaat niet, voorzitter. Deze combinatie van wetsartikel en afschrift voor de gedeputeerde is bewust zo neergeschreven. Daar zat een idee achter. De vraag rijst echter of de teamleiders van jeugdzorg dit zelf hebben bedacht --en vervolgens is de gedeputeerde daar met open ogen ingestapt-- of dat dit het resultaat is van overleg tussen provincie en jeugdzorg over een vooropgezet plan. Was er een plan om de raad van toezicht naar huis te sturen? Dat is mijn vraag. 7

12 Vervolgens besluit het college in zijn vergadering van 19 mei om de raad van toezicht te schorsen. Dit doet men zonder enig overleg met die raad van toezicht, tot op dat moment. Wederom merk ik op, voorzitter, dat toeval niet bestaat. Waarom heeft het college besloten dat dit kon zonder het toepassen van hoor en wederhoor? Vanwaar die haast? In de middag van 19 mei spreekt de gedeputeerde met de voorzitter van de raad van toezicht. De rechter zal later constateren dat "het er meer op lijkt dat de gedeputeerde probeert de voorzitter ontslag te laten nemen". Wederom: dit is geen toeval. Waarom was het zo belangrijk dat de voorzitter opstapte? Had dit te maken met eerder gemaakte afspraken over een te behalen resultaat? Zo ja, met wie zijn die afspraken dan gemaakt? Het mandaat van GS kan het niet geweest zijn, want dat reikte niet zo ver. In het verslag van het bedoelde gesprek staat onder meer: "Weet je dat betrokkene uit eenzelfde functie elders heeft moeten vertrekken?". Waarom is deze opmerking gemaakt? Het ging --zo zijn wij voorgelicht-- niet over de persoon van de beoogde directeur maar over het gevaar dat jeugdzorg liep; ik verwijs opnieuw naar artikel 4, lid 5. Inmiddels is deze gedachte overigens in heel veel verweerschriften van de provincie in de richting van de rechtbanken en de heer Smeels in feite herroepen. Wil de gedeputeerde dit herroepen bevestigen? Vervolgens ontslaat de gedeputeerde de voorzitter van de raad van toezicht. Later zegt hij dat hij geen andere keuze had. Voorzitter, nog geen enkel gremium heeft deze opmerking serieus genomen. Daarom vraag ik het nog een keer: waarom, gedeputeerde, heeft u de voorzitter ontslagen? Daartoe had u geen mandaat van het college van GS, terwijl u ook andere mogelijkheden had, waaronder schorsen, zoals het college wilde, of bijdraaien, zoals de heer Smeels ongetwijfeld heeft gewild. Blijft u volhouden dat er geen afspraken zijn gemaakt over de uitkomsten van dit proces? Was er op dat moment voor u een reden om toch echt te willen dat de heer Smeels zou worden ontslagen? Of heeft u dit zonder reden gedaan? Voorzitter. Te laat worden de Staten ingelicht. Behalve het ten onrechte gestelde "ik had geen andere mogelijkheid" spreekt de gedeputeerde uit dat artikel 4, lid 5, de oorzaak was en dat de persoon van de aan te nemen directeur er niets mee te maken had. Dat dit artikel ten onrechte werd geciteerd, is wel duidelijk, maar waarom zegt de gedeputeerde tijdens het interpellatiedebat van 23 mei: "Die naam kende ik niet want in de brief, toen ik die kreeg, was die naam al zwart gemaakt."? Daaruit blijkt mijns inziens dat hij wist dat er een andere versie van deze brief bestond, met naam. Navraag heeft geleerd dat dat inderdaad zo is. In eerste instantie is een brief aangeleverd waar de naam van de kandidaat leesbaar in stond. Een dag later hebben de teamleiders van Bureau Jeugdzorg een andere brief aangeleverd, waarin de naam was bedekt met een zwart blokje. De oorspronkelijke brief is in het archief hierdoor vervangen. Wie heeft de teamleiders gemeld dat deze brief moest worden vervangen? De enige reden hiervoor kan immers zijn dat de brief het bewijs moest worden tegen de raad van toezicht, en dus geen blunders mocht bevatten. Of is er een andere reden? Ik vraag het de gedeputeerde. Daarnaast stelt de gedeputeerde op 23 mei in de eerste zin van de beantwoording van vragen van de D66-fractie over de kandidaat-directeur: "Ik kende haar wel maar uit mijn netwerk.". Hij eindigt, vier zinnen verder, met: "Ik kende haar dus in het geheel niet.". Welke van deze twee beweringen was juist? Nog belangrijker is de vraag welke bewering niet juist was, en wat die opmerking dan moest verhullen. Was dat niet het feit dat niet artikel 4, maar de persoon van de nieuwe directeur de reden was van de overhaaste en onterechte interventie? Voorzitter. De gedeputeerde wist dat de kandidaat een vrouw was en dat zij eerder uit eenzelfde functie moest vertrekken. Hij kende haar aan de hand van zijn netwerk. Maar de naam kende hij niet... Echt niet? Vervolgens wordt op onwettige gronden een tijdelijke raad van toezicht geïnstalleerd. Deze benoemt in vliegende vaart een directeur. Waarom die haast? Het was immers niet de keuze van de directeur die tot de situatie had geleid, maar het feit dat de jeugdzorg in gevaar was gebracht? Dat was inmiddels ondervangen door het heenzenden van de raad van toezicht. Of is het zo dat de directeur aangesteld moest zijn voordat de raad van toezicht weer werd ingericht, om herhaling te voorkomen? Voorzitter, de rechter en de bezwarencommissie hebben duidelijk gemaakt dat de raad van toezicht te goeder trouw en juridisch correct heeft gehandeld. De raad kan echter, door het ingrijpen van het college, niet meer functioneren. De aangestelde directeur bungelt in een noodconstructie en maakt een valse start, of misschien wel helemaal geen start. Gedeputeerde, vindt u niet dat u door uw wijze van optreden de dagelijkse uitvoering van de jeugdzorg ernstig in gevaar heeft gebracht? De heer Robesin (PvZ). Voorzitter. Alles in deze kwestie is behoorlijk misgegaan, maar er zit ook een andere kant aan deze inmiddels tamelijk beschadigde medaille. Naast alle problemen waarmee medewerkers te maken krijgen wanneer zij proberen om kinderen en jongeren in de geïndiceerde jeugdzorg zo goed mogelijk te helpen of te laten helpen, te ondersteunen of te laten 8

13 ondersteunen, is het al een aantal jaren bij Bureau Jeugdzorg op managementniveau een behoorlijke bende. Ik neem niets terug van dat woord "bende". Het is ronduit altijd een bende geweest, en dat is het waarschijnlijk op dit moment nog. Al meer dan vijf jaar probeert de interne organisatie van Bureau Jeugdzorg een weg te vinden om een goed lopende organisatie neer te zetten, maar het wil maar niet lukken. Er zijn uiteindelijk veel, ook heel goede en positieve werkkrachten uitgestapt bij Bureau Jeugdzorg omdat zij het eenvoudigweg niet meer trokken, daarbij op sommige belangrijke posities gaten veroorzakend die niet tijdig of maar moeilijk konden of kunnen worden opgevuld. Voorzitter. Dit trekt een wissel op mensen en op het functioneren van Bureau Jeugdzorg. Het trekt ook een wissel op een gedeputeerde die, zo schatten wij in, ambtelijk en ook door Bureau Jeugdzorg onvoldoende en niet professioneel is geadviseerd. De gedeputeerde heeft ons inziens ontzettend veel goed werk gedaan. Misschien klinkt dit wat vreemd in deze context, maar ik herinner even aan vergaderingen van de commissie welzijn, gehouden in de vorige periode, waarin de gedeputeerde bij herhaling werd gecomplimenteerd met zijn inzet ten behoeve van Bureau Jeugdzorg. Hij was daar op een ontzettend goede manier aan de gang. Hij heeft geprobeerd om alles wat daar mis was, in goede banen te leiden. Ik onderstreep dat het noodzakelijk, correct en goed is om dit ook nu voor het voetlicht te brengen. Voorzitter. Dat deze gedeputeerde, die dus op de goede weg was, op een bepaald moment door het lint is gegaan --daarvoor zal best een reden zijn geweest-- is inmiddels in die zin achterhaald dat hij daarvoor zijn excuses heeft aangeboden. Een feit is en blijft dat het bij Bureau Jeugdzorg een bende is. Deze gedeputeerde is ons inziens daarvan voor een belangrijk gedeelte het slachtoffer geworden. Dat geldt ook voor de advisering vanuit onze eigen organisatie. Wat gaan wij nu doen? Met mij voorgaande sprekers ben ik het eens. Alles wat tot nu toe ter tafel is gebracht, is correct. Het hele traject is daarmee uitgetekend zoals het ook werkelijk in elkaar heeft gezeten. Moet men hier nu de gedeputeerde keihard op afrekenen? Dat zouden wij kunnen doen, voorzitter. Wij zouden hem de rode kaart kunnen geven, hem kunnen wegsturen of het hem zo moeilijk maken dat hij zelf wel weggaat. Welnu, de fractie van de PvZ doet daar niet aan mee, en dat wil ik vet onderstrepen. De man heeft "pokken z'n best" gedaan, jaren aan een stuk, voor dat Bureau Jeugdzorg. Het is dat Bureau Jeugdzorg zelf dat de ellende heeft veroorzaakt. Het managementteam verdient het woord "managementteam" niet eens. Het is gewoon een grote bende; ik zeg het nogmaals. Daarmee praat ik overigens niet goed wat er in dit hele traject is gebeurd. Ik onderschrijf datgene wat de mij voorgaande sprekers daarover hebben gezegd. De gedeputeerde heeft aangegeven wat er is gebeurd en wat aanvankelijk zijn houding was. Vervolgens treedt de bekende wet in werking en wordt het steeds maar beroerder en beroerder. De gedeputeerde stelt dat hij heeft gehandeld in het belang van het Bureau Jeugdzorg. Ik ben ervan overtuigd, voorzitter, dat hij dat heeft gedaan. Ook ben ik ervan overtuigd dat hij, nu hij zo diep zijn hoofd naar het stof heeft gebogen, van plan is om alle zeilen bij te zetten om ervoor te zorgen dat er bij Bureau Jeugdzorg eindelijk eens orde op zaken wordt gesteld. Daar moeten wij, als Staten, ook bovenop zitten. Wij moeten niet zomaar genoegen nemen met stukken die ons bereiken en waarin wordt gesteld dat het allemaal wel goed gaat. Ook de twee interimbestuurders zijn met een rapportage gekomen, waaruit naar voren komt dat er eigenlijk niets aan de hand is en dat het erg goed gaat, ook met het management. Neen, voorzitter, het is nooit goed geweest en het is nog altijd niet goed. Wij moeten dan ook een professional als de heer Van Heukelom een eerlijke tweede kans geven om ervoor te zorgen dat het wel in orde komt en goed gaat. Daar hebben wij vertrouwen in en wij hebben er geen zin in om deze gedeputeerde zozeer te beschadigen dat hij zich afvraagt: wat zit ik hier eigenlijk nog te doen? De heer Harpe (GL). Voorzitter. Na lang wachten hebben wij vandaag het politieke debat over een zaak die eerder tot klaarheid had kunnen komen. Wij hebben een besloten informatiebijeenkomst gehad en daarvan zijn mij twee zaken bij gebleven: wij hoorden nauwelijks nieuwe informatie en de gedeputeerde werd zorgvuldig afgeschermd. Het is dat moment dat bij uitstek de gedeputeerde de gelegenheid had kunnen bieden om te zeggen: mensen, ik ben ontzettend fout geweest; ik zat er helemaal naast. De gedeputeerde heeft zojuist een diepe buiging gemaakt. Dat siert hem, niet alleen als politicus, maar ook als mens. Je krijgt nogal wat voor je kiezen... Zo gaat het soms in de politiek. Als het terecht gebeurt, dan gebeurt het terecht. Ik meen dat er in deze kwestie inderdaad terecht kritiek is geuit. Ik beperk mij tot twee punten, voorzitter, namelijk het begin van dit verhaal en het einde daarvan, de beslissing op bezwaar. Bij het begin heeft de gedeputeerde ons overvallen in de commissie. Hem werd toen gezegd dat er berichten waren over het ontslag van de voorzitter van de raad van toezicht en hij reageerde daar heel zwaar op. Hij gaf aan: ik moest de voorzitter van de raad van toezicht van Bureau Jeugdzorg ontslaan. De vraag rijst nu of hij daartoe op dat moment was gemachtigd door het college van GS en of hem dit ook ambtelijk is geadviseerd. Mij is bij gebleven dat de gedeputeerde heeft aangegeven dat hem tijdens 9

14 de bestuurlijke overleggen die hij had, nooit iets van een probleem was gebleken. Het is dan vreemd als je vervolgens ineens met dergelijke forse maatregelen komt. Bij het einde van dit verhaal, in oktober, volgt de beslissing op bezwaar. Naar ik aanneem zijn de meeste statenleden hierover half oktober ingelicht, maar laat ik voor mijzelf praten. Ik heb een aantal keren geinformeerd. Was de brief er al en, zo ja, konden wij die dan krijgen? Ik was op dat moment op hoofdlijnen bekend met de inhoud van de beslissing op bezwaar, en die inhoud was niet best. Ik heb dat stuk nu gelezen en ik moet zeggen dat deze beslissing vernietigend is. Waar de commissie verwijst naar de Algemene wet bestuursrecht en stelt dat er onzorgvuldig is gehandeld, is dat een moment dat je niet graag meemaakt. De gedeputeerde is in dit hele verhaal niet voor 95 maar voor 100% fout. Ik vraag deze gedeputeerde --die overigens een medaille verdient voor al het werk dat hij voor jeugdzorg heeft verzet- - hoe dit nu ineens zo ontzettend mis kon gaan, niet een beetje, maar gigantisch. Het is een vraag waarop ik een "100% antwoord" op verlang, zodat ik in tweede termijn mijn definitief oordeel kan geven. Mevrouw Evertz (PvdA). Voorzitter. We kunnen er lang of kort over spreken, maar datgene wat de afgelopen periode bij Bureau Jeugdzorg is gebeurd --en ook wat er hier is gebeurd-- verdient geen schoonheidsprijs. Drie juridische procedures zijn er geweest, waarbij de leden van de raad van toezicht voor een groot gedeelte in het gelijk zijn gesteld. Het college van GS heeft niet aannemelijk kunnen maken dat de wettelijke taken ten behoeve van de jeugdzorg in gevaar kwamen, als gevolg waarvan er in feite geen bevoegdheid was om de leden te schorsen of te ontslaan. De leden van de raad van toezicht hebben de afgelopen sollicitatieprocedure correct gevolgd en de later benoemde leden van de tijdelijke raad van toezicht mochten op grond van de statuten niet worden benoemd. Er zijn belangrijke juridische fouten gemaakt, voorzitter, die --achteraf gezien-- niet gemaakt hadden mogen worden. De gedeputeerde heeft in zijn verklaring erkend dat er fouten zijn gemaakt, behoorlijk grote fouten. Hij heeft hiervoor zijn excuses aangeboden. Er is minnelijk geschikt. De PvdA-fractie gaat ervan uit dat het conflict dat Bureau Jeugdzorg een halfjaar in zijn greep heeft gehouden, nu echt is opgelost. Wij hebben goed naar de verklaring van de gedeputeerde geluisterd. Er resten nu nog twee vragen. Voorzitter. Onze fractie heeft in het interpellatiedebat van mei de gedeputeerde verzocht om met grote voortvarendheid de gerezen problemen bij Bureau Jeugdzorg op te lossen. Toch heeft het nog een halfjaar geduurd voordat er een min of meer bevredigende beschikking of oplossing kwam. Kan de gedeputeerde specifiek uitleggen -- en ook de relevante factoren benoemen-- waarom het toch nog een halfjaar heeft geduurd voordat deze conflictsituatie werd opgelost? Waarom werden Provinciale Staten zo laat in het onderhandelingsproces geinformeerd? De PvdA-fractie aanvaardt de excuses van de gedeputeerde maar zij gaat er wel van uit dat dit nooit meer zal gebeuren. De Zeeuwse jeugdzorg mocht dan niet in gevaar zijn, door de geschetste conflictsituatie heeft de jeugdzorg niettemin flinke schade opgelopen. Dat is niet goed, voorzitter. Het gaat er hierbij immers om dat zorg wordt aangeboden ten behoeve van de meest kwetsbare mensen. Dat behoort nu eenmaal goed geregeld en georganiseerd te worden. De heer Bierens (VVD). Voorzitter, collega's. Al acht maanden houdt het jeugdzorgdossier de gemoederen bezig. Mensen zijn persoonlijk geraakt. Als college van GS kun je je een leukere start voorstellen, maar het is gegaan zoals het is gegaan. Hoe het is gegaan, is in beknopte vorm terug te vinden in het proces-verbaal van de hoorzitting van 13 september van de bezwarencommissie. Terwijl iedereen het belang van jeugdzorg voor ogen had, botsten de opvattingen van direct-betrokkenen toch zodanig dat het uit de hand liep. Het handelen van de gedeputeerde, met name in de eerste maanden, wordt door de VVDfractie zeer betreurd. Ook zijn optreden tijdens de eerste dagen in de pers of anderszins in het openbaar, had in onze ogen anders moeten zijn. Dit heeft tot onnodige beschadiging geleid van leden van de raad van toezicht. Wij vragen de gedeputeerde, maar ook het gehele college: hoe denkt u dit in de toekomst te voorkomen? Immers, niet uitgesloten is dat er nog meer situaties ontstaan waarbij emoties een rol kunnen spelen. Wij hopen dan wel dat men aan de hand de situatie waarover wij nu spreken, zijn les heeft geleerd. Op de beruchte 19de april vond een gesprek plaats tussen de gedeputeerde en de voorzitter van de voormalige raad van toezicht, en dat gesprek liep uit de hand. Dat is niet goed, maar dat zou ons allemaal wel eens kunnen overkomen. Belangrijker is dat de dagen en weken daarna toch voldoende hadden moeten zijn voor bezinning. Waarom dan niet de telefoon gepakt of in een vroeg stadium bemiddeling ingeroepen? Met andere woorden: waarom heeft het allemaal zo lang moeten duren en waarom moest er zoveel voer voor juristen worden gevormd? Ronduit kwalijk vindt mijn fractie het optreden van MT en teamleiders van Bureau Jeugdzorg. Die dreigden zich ziek te melden toen het erop leek dat zij hun zin niet zouden krijgen. Dit getuigt van onprofessioneel gedrag. Hoezo, "het belang van 10