Broers en zussen Hulpbronnen of struikelblokken?

Transcriptie

1 Broers en zussen Hulpbronnen of struikelblokken? Deel 1 Open dag 2018 Aline de Boer

2 Levensgetuigen

3 Levensgetuigen

4 Eerste dimensie - Feiten Genen Gezinsgrootte Plek in de kinderrij Huwelijk Feesten, jubilea Overlijden Ziekte, handicap Scheiding Verhuizing Etc.

5 Gezinsgrootte

6 Plek in de kinderrij Bron: Volkskrant okt 15

7 Het oudste kind Maakt ouders tot ouders. Staat het dichtst bij het ouderteam. (Meestal) degene die zich het meest verantwoordelijk voelt. Degene met de primeurs. Degene die vaak als voorbeeld wordt gesteld voor de volgende kinderen. Degene die de weg baant voor de rest die nog komt. Degene die als eerste dromen en verwachtingen van ouders en familie-erfenis op zijn/haar bordje krijgt.

8 Het middelste kind Vaak vrijer kind, ruimte voor creativiteit Heeft meer ruimte om met eigen dromen en verlangens bezig te zijn. De weg is al gebaand door de oudste. Geen primeurs, dus zal meer zichtbaar moeten zijn om de erkenning te krijgen en uniek te zijn. Gaat vaak de competitie aan met de oudste. Verschil zonen/dochters.

9 Het jongste kind De hekkensluiter. Ook hier liggen soms verwachtingen van ouders/familie die door oudere kinderen (nog) niet zijn waargemaakt. Vaak minder grenzen en regels. Wordt door de oudere kinderen vaak gezien als het verwende kind. Is vaak degene die veel geeft door te ontvangen.

10 Het enige kind Krijgt alle aandacht en zorg van ouders, hoeft niet te delen. Moet ook alle verwachtingen waarmaken. Is de enige doorgever van het familieerfgoed. Mist vaak de gezonde rivaliteit met broers en zussen die helpt in het zichtbaar maken van eigen uniciteit en in het afbakenen van zorg.

11 Tweede dimensie- Psychologie Hoe gaan we om met de feiten? Vanuit welk beeld van onszelf, de ander, de wereld? Met welke psychologische vermogens?

12 Tweede dimensie- Psychologie Psychologische vermogens ontwikkelen we doordat we belangrijke bouwstenen krijgen van onze ouders in de opvoeding: betrouwbaarheid, veiligheid, grenzen, ruimte, mogelijkheden om samen te werken en taken uit te oefenen.

13 Tweede dimensie- Psychologie Twee basis psychologische vermogens die we nodig hebben in onze relationele werkelijkheid: Verbondenheid (Identificatie) Autonomie (Differentiatie) Tegengestelden?

14 Verbondenheid We zijn niet gemaakt om in ons eentje te leven. We hebben anderen nodig We willen erbij horen Geven is zaliger dan ontvangen We willen van betekenis zijn ZELFVALIDATIE

15 Autonomie We willen onszelf kunnen zijn We willen graag uniek zijn Begrenzen: dit is van mij, dit van jou. Dit past bij mij, dit bij jou. Dit is mijn unieke manier van geven ZELFAFBAKENING

16 Het speelveld van de familie

17 Derde dimensie: Interacties Kluwen of los zand? Familieboodschap: wij zijn een familie, doen alles samen, zorgen voor elkaar is er ruimte voor autonomie? Familieboodschap: iedereen zorgt voor zichzelf en redt zichzelf, val elkaar niet lastig, maar neem zelf je verantwoordelijkheid wat bindt ons samen?

18 Derde dimensie thema s: Gelijkwaardigheid: iedereen is hetzelfde Vergelijkingen met elkaar of anderen Voorkeuren: jongens/meisjes, gevoelig/rationeel, oud/jong Bondjes vs zondebok Ruzie of vrede: ruimte voor conflict Grenzen, binnen gezin en naar buiten

19 Non-verbale communicatie

20 Broers en zussen Hulpbronnen of struikelblokken? Deel 2 Open dag 2018 Aline de Boer

21 Vierde dimensie Relationele ethiek: Balans van geven en ontvangen Hoe kun je van betekenis zijn? Opbouwen van constructief recht of van destructief recht? Delegaten en legaten Wat wordt door de generaties heen doorgegeven?

22 Vierde dimensie Broers en zussen: Asymmetrie of symmetrie? Horizontaal of verticaal?

23 Vierde dimensie Kenmerken broer-zus relatie: Existentieel Triangulair Verticale loyaliteit met ouders is een sterkere kracht dan horizontale loyaliteit onderling

24 Rivaliteit Rivalis: Putten uit dezelfde rivier: is er genoeg water voor iedereen? Wat wil ik ontvangen, heb ik nodig? Wat wil ik geven, hoe wil ik van betekenis zijn?

25 Het speelveld van de familie

26 Het positieve van rivaliteit Rivaliteit maakt je vaardig om het conflict aan te gaan. Rivaliteit maakt dat je voor jezelf kunt opkomen en je plek in het leven in durft te nemen. Rivaliteit maakt dat je je af kunt bakenen.

27 Valkuilen van rivaliteit Kan uitmonden in langdurige jaloezie Kan soms gepaard gaan met geweld en misbruik Kan dus ook een zeer destructieve kracht worden Vaak ook een vorm van destructief recht, waarbij de rekening aan onschuldige derden wordt gepresenteerd

28 Hulpbronnen Zorg verdelen voor ouders Familie-erfgoed doorgeven Hulpbronnen zijn voor elkaars kinderen Elkaar helpen in de moeilijke tijden van het leven (feiten) Heroverwegen familiegeschiedenis Bronnen van betrouwbaarheid

29 Ziekte of handicap Billijke balans van geven en ontvangen Thema schuld Parentificatie Hoge verwachtingen delegaten Zorg na overlijden

30 Overlijden broer/zus Kunnen verlies en rouw gedeeld worden? Individuele impact van verlies Nieuwe gezinsbalans Zorg van overleden kind overgenomen Hoop en verwachtingen van ouders

31 Zorg voor ouder wordende ouders De tijd dringt Kansen tot het geven van passende zorg Verdiensten van gerechtigde aanspraken Wat is passende zorg?

32 Tot slot Broers en zussen: Hulpbronnen of struikelblokken?